ositie W aldheim
ijkt onhoudbaar
Hl
Zesde Vloot
blijft paraat
Ut
laas de Jonge:
Viet ik, maar
gering-Botha
rroristisch
m
't nt
it is
redi
and
id ja
efritde'
OPNIEUW TWIJFEL OVER
KAMPBEUL TREBLINKA
ijMflftf!
Inhoud Duits
SDI-akkoord
blijft geheim
Zuster in Duits
ziekenhuis
spoot zes
patiënten dood
BUITENLAND
QeidMOowuvnt
VRIJDAG 28 MAART 1986 PAGINA S
ruisraketten in
?I) gebruiksklaar
|IN De eerste kruisrake-
tallatie in de Bondsiepubliek,
yilschheim in het zuidwesten
het land, is gebruiksklaar.
Jintje heeft de woordvoerder van
Westduitse ministerie van
2 ka insie, kolonel Peter Tritter-
met,n gisteren verklaard. Om
ÏS- /eel raketten het gaat wilde
orden liet zeggen. Op de basis zul-
volgens het NAVO-beUuit
1979 96 kruisraketten wor-
eeplaatst. De Verenigde Sta-
y-r-^fccbben al 108 Pershing-2 ra-
f y*Gn op drie bases in het zui-
van de Bondsrepubliek ge-
oneerd.
Mitterrand en Chirac
samen naar wereldtop
PARIJS Frankrijk wordt op de top
conferentie van de geïndustrialiseerde
landen op 4,5 en 6 mei in Tokio verte
genwoordigd door president Mitterrand
en door premier Chirac. In Parijs werd
officieel meegedeeld dat Chirac had be
sloten Mitterrand te vergezelen in het
kader van hun afspraak samen de
macht te delen. In het verleden was
Frankrijk alleen door het staatshoofd op
topconferenties vertegenwoordigd. Chi
racs besluit Mitterrand te vergezellen
wijst op zijn vastberadenheid een be
langrijke rol te gaan spelen in Parijs'
buitenlandse politiek. De traditie wil
echter dat defensie en buitenlandse be
trekkingen de „privé terreinen" van de
president zijn.
Weer SS-reünie
in Nesselwang
MÜNCHEN De „Vrien
denvereniging van de Derde
SS-pantserdivisie Toten-
kopf" is van plan van 1 tot 4
mei opnieuw een reüpie te
organiseren in Hotel Krone
in Nesselwang in het West
duitse Allgau. Dit jaar wor
den niet alleen oud-SS'ers
maar ook veel jonge nazi's
verwacht. Dit werd gisteren
bekendgemaakt door de
Vereniging van Nazislach
toffers VVN, die aankondig
de op 3 mei in Nesselwang
een protestdemonstratie te
zullen houden.
Asteroïden vernoemd naar
Challenger-bemanning
CAMBRIDGE Zeven asteroïden
die sinds 1980 zijn ontdekt, zullen
worden vernoemd naar de astronau
ten die om het leven kwamen bij de
ramp met het ruimteveer Challenger
in januari. De asteroïden, die door het
Lowell Observatorium in Flagstaff
(VS) werden ontdekt, hebben een
doorsnede van acht tot zestien kilo
meter. Er zijn ongeveer 3.400 genum
merde asteroïden in de asteroïdengor-
del die om de zon draait. De nummers
3350 tot en met 3356 zullen worden
vernoemd naar de astronauten Fran
cis Scobee, Michael Smith, Christa
McAuliffe, Gregory Jarvis, Ronald
McNair, Ellison Onizuka en Judith
Resnik.
„Definitief bewijs"
dood Mengele gevonden
SAO PAULO Röntgenfoto's hebben
het onomstotelijke- bewijs geleverd, dat
een vorig jaar in Brazilië opgegraven
lijk inderdaad dat van oorlogsmisdadi
ger Josef Mengele is. De Braziliaanse
politie en Amerikaanse functionaris
sen hebben dit gisteren bekendge
maakt. De röntgenfoto's, die in het be
zit waren van een Braziliaanse tand
arts die Mengele heeft behandeld, pas
ten perfect bij de schedel van het vorig
jaar in de buurt van Sao Paulo opge
graven skelet. „Wij kunnen nu met ab
solute wetenschappelijke zekerheid
zeggen, dat de gevonden overblijfselen
die van Josef Mengele zijn", aldus de
Braziliaanse politie.
Giotto op terugweg
naar aarde
PARIJS/DEN HAAG De Europe
se ruimtesonde Giotto is na een ont
moeting met de komeet Halley op 14
maart weer op de terugweg naar de
aarde. De Europese ruimtevaartorga
nisatie ESA (European Space Agen
cy) is er in geslaagd de koers van de
Giotto, die zich nu nog op enkele
honderden miljoenen kilometers van
de aarde bevindt, zo te wijzigen dat
hij in 1990 weer in onze buurt komt.
Over enkele dagen zal de door de
stofdeeltjes van de komeet gedeelte
lijk beschadigde ruimtesonde in
„winterslaap" gaan, in afwachting
van wat de ESA en de wetenschap
pelijke onderzoekers over zijn toe
komst beslissen.
Iran meldt
nieuwe gifgas
aanval Irak
NEW VORK Volgens
Iran zijn 500 mensen in het
ziekenhuis opgenomen sinds
een Iraakse aanval met che
mische wapens op de stad
Abadan afgelopen zondag en
maandag. De Iraanse VN-
ambassadeur Said Rajaie
Khorassani heeft dit gisteren
laten weten aan VN-secreta-
ris-generaal Javier Perez de
Cuellar. Iran heeft de VN-
leider opnieuw voorgesteld
een VN-missie naar Iran te
sturen om de zaak te onder
zoeken.
CHULDIGINGEN SCHADEN AANZIEN OOSTENRIJK"
N Aanhangers
Ie Oostenrijkse presi-
skandidaat Kurt
iheim trekken dezer
rond met sttékers.
WMk de levensgrote plak-
met de vriendelijk
inde diplomaat wordt
\ENDE tekstje „Jetzt erst
ISCHAFFL» (mnu heel zeker")
ïiJSjkt. De niet aflatende
Jm onthullingen over
irwoorlogsverleden van
,0Dt vw kandidaat heeft het
rouwen in diens over
ling bij de komende
idenstverkiezingen
nog niet aange-
gendeel.
EMENB
De omstreden presidentskan
didaat zelf heeft zijn stilzwij
gen over de affaire gisteren
doorbroken. Volgens hem
moeten in archieven in Joego
slavië documenten aanwezig
zijn, die hem van alle beschul
digingen vrijspreken. Hij zei,
dit in een vraaggesprek met'
het Joegoslavische dagblad
Vecernje Novosti, de krant die
eerder onthulde dat Waldheim
in documenten uit 1947 als
„oorlogsmisdadiger" staat ver
meld.
„Ik twijfel er niet aan dat het
dossier F-25572 zware beschul
digingen tegen mij bevat.
Maar het is evident dat men
nagelaten heeft de publieke
opinie documenten van na
1947 te tonen. Die documenten
zullen mijn rol verduidelijken
en als zij worden gepubliceerd,
zal de waarheid volledig aan
het licht komen", aldus Wald
heim, die spreekt van een
„lastercampagne".
De voormalige secretaris-gene
raal van de VN zei dat hij be
reid is te verschijnen voor een
onderzoekscommissie van on
afhankelijke historici. „Ik heb
een rustig geweten en ik ben
ervan overtuigd dat onafhan
kelijke deskundigen zullen
kunnen vaststellen dat al deze
beschuldigingen leugens zijn".
Het Oostenrijkse dagblad Kro
nen Zeitung schreef gisteren
dat een dergelijke commissie
een mogelijkheid zou zijn om
„de hysterische discussie over
het verleden van Waldheim
tot bedaren te brengen". De
Oostenrijkse media spreken de
vreès uit dat de nieuwe ronde
van beschuldigingen tegen
Waldheim uiterst schadelijk
zal zijn voor het aanzien van
Oostenrijk in de wereld. „Het
gaat niet slechts meer om de
verkiezingscampagne, het gaat
om de eer van Oostenrijk",
schreef het conservatieve dag
blad Die Presse. Buitenlandse
waarnemers in Wenen zeiden
te vrezen dat de hele affaire
het „latente anti-semitisme in
Oostenrijk" naar boven haalt.
Het Amerikaanse ministerie
van justitie wil onderzoeken of
de beschuldigingen tegen
Waldheim waar zijn en bekij
ken of hij nog de Verenigde
Staten in mag. Het heeft het
Joodse Wereldcongres om alle
documenten gevraagd.
Wat er van alle beschuldigin-
Kurt Waldheim gaat door met zijn campagne voor de presidentsverkiezingen, alsof er niets rond
zijn persoon aan de hand is.
gen uiteindelijk waar is of
niet; er is in elk geval iets niet
in orde met Waldheims' tijd op
de Balkan. Daarvoor is de
zwijgzaamheid die hij over
deze periode altijd aan de dag
gelegd heeft te opvallend. In
zijn auto-biografie „In het gla
zen Paleis van de Wereldpoli
tiek" doet hij net of na de lich
te verwonding in 1941 in Rus
land de oorlog voor hem voor
bij was. Hij wekt de indruk dat
hij tussen 1941 en 1944 slechts
doende was in Wenen zijn
proefschrift te schrijven en
zijn toekomstige vrouw het
hof te maken.
Ondanks het vertrouwen dat
zijn aanhangers in hem blijven
stellen, lijkt de positie van
Waldheim onhoudbaar. Bij
elke stap in zijn indrukwek
kende carrière waren er ge
ruchten over een lidmaatschap
van de nazi-partij of de SS.
Iets concreets kwam echter
nooit tevoorschijn Nu heeft
het verleden Waldheim echter
ingehaald.
r *ro
'RIA Klaas de
[e, de Nederlandse an-
jloog die al maanden
Dndergedoken in de
ïrlandse ambassade in
oria (Zuid-Afrika) be-
uwt zichzelf niet als
terrorist. Daarentegen
t hij de Zuidafrikaan-
nse straaljager
t op woonwijk
IJS Een straaljager
het type Jaguar van de
j se luchtmacht is gisteren
jestort op een volkswijk
langui, de hoofdstad van
Vrafrika. Daarbij zijn 22
n en een dertigtal gewon -
gevallen. Na het ongeluk
zich in Bangui enkele
Franse demonstraties
j De president van Cen-
rika, André Kolingba,
[voor de radio de bevol-
kalm te blijven. Het
gebeurde toen het
tuig een oefenvlucht
se regering een „terroristi
sche regering".
De Jonge zegt een en ander in
een interview, dat eind vorig
jaar werd afgenomen bij hem
..thuis", in het gebouw van de
Nederlandse ambassade. De
Jonge heeft zijn antwoorden
op schriftelijk voorgelegde
vragen ingesproken op een
bandje.
Sinds hij in juli vorig jaar aan
de veiligheidspolitie wist te
ontkomen en na een diploma
tiek incident werd terugge
bracht naar de ambassade, zit
De Jonge vast in het ambassa
degebouw. De Zuidafrikaanse
regering wil hem samen met
zijn ex-vrouw, Helène Pas-
stoors, berechten wegens ter
rorisme. In de ogen van de
Zuidafrikaanse regering heeft
hij een gewelddadig misdrijf
begaan, waarop maximaal de
doodstraf staat.
Nederland en Zuid-Afrika zijn
al maanden aan het onderhan
delen om een oplosing te vin
den voor de zaak-De Jonge.
Klaas de Jonge in zijn „woning" in de Nederlandse ambassade. Rechts op de foto de'gril en de
bakplaat, waarop hij zijn dagelijkse maaltijden bereidt.
De Nederlandse regering wei
gert De Jonge over te dragen
aan de Zuidafrikaanse autori
teiten, wanneer hij zou wor
den berecht op grond van de
beruchte veiligheidswetten.
Den Haag zou mogelijk wel in
stemmen met een proces op
een „niet-politieke" aanklacht,
dat een lichtere straf zou ople
veren. Maar daar voelt De
Jonge zelf weinig voor. Hij
werd vorig jaar aangehouden
op grond van de binnenlandse
veiligheidswet, ziet zichzelf als
een politieke gevangene en
wil. als hij moet worden be
recht, zijn standpunten voor
de rechtbank kunnen verdedi
gen.
Na zijn arrestatie op weg van
Johannesburg naar Zimbabwe
(vorig jaar) is De Jonge niet
fysiek mishandeld. Wel werd
hij in eenzame opsluiting ge
houden en langdurig onder
vraagd. In de cel wist hij
voortdurend het „televisie-
oog" op zich gericht. Ook pro
beerde de veiligheidspolitie
hem van slag te brengen met
leugens over Helène Passtoors
en haar dochter.
De Jonge is zeer kritisch over
de berichtgeving in de pers.
Hij herkent zich niet in het
beeld dat van hem geschilderd
wordt in de Zuidafrikaanse
media. „Ze hebben gezegd dat
ik banden had met de PLO, de
KGB, en de IRA en dat ik in
verschillende landen gezocht
werd. Flauwekul.... Hier in
Zuid-Afrika kan me dat eigen
lijk niet zoveel schelen. Je
bent al een communist als je
kritiek uitoefent. En vervol
gens ben je een terrorist. De
rol van de pers in Nederland
heeft me veel meer teleurge
steld. De affaire is als een geï
soleerd geval gepresenteerd,
niet geplaatst in de context
van wat hier gebeurt, zoals de
strijd tegen apartheid".
JERUZALEM Er is opnieuw twijfel ontstaan over de vroege
re identiteit van John Demjanjuk, de man die er door Israël van
wordt verdacht de beruchte kampbeul te zijn geweest van Tre-
blinka, Ivan „de Verschrikkelijke". Demjanuk, die onlangs voor
berechting door de VS aan Israël werd uitgeleverd, heeft altijd
ontkend degene te zijn voor wie men hem aanziet.
Volgens de advocaat van Demjanjuk leeft de echte „Ivan de
Verschrikkelijke", die verantwoordelijk is voor de dood van
tienduizenden joden in Treblinka, onder de naam Fjodor Fede-
renko in de Sovjet-Unie. Volgens Sovjet-bronnen zal Fedorenko
(78), die in 1984 door de VS naar de SovjeGUnie werd uitgewe
zen, binnenkort terecht moeten staan. Fedorenko, ex-bewaker
in Treblinka, is aangeklaagd wegens „oorlogsmisdaden".
Eerder hadden drie overlevenden van Treblinka in Israël ver
klaard dat de sadistische kampbeul tijdens een opstand in augus
tus 1943 was gedood, zodat Demjanjuk niet „Ivan de verschrik
kelijke" kan zijn. Dit is echter tegengesproken door Ytzhak
Arad, het hoofd van het Holocaust Memorial in Jeruzalem en
deskundige inzake Treblinka.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
BELEEF HET NU ZELF!...
THE DREAM IS ALIVE, het ruimte(Ockels) avontuur!
mat/m vrij 14.16.19.21 za* zo 11.13.15.17.19.21 u
.GENESIS, onderga de krachten der natuur' ma. t/m
IMIX/CDCI IJUt vr'i 15- 20 u 23420 12' 14' 16- 20 u Beide 1rogr
UlViiNIVLK jUfVl voorafgegaan door unieke digitale planetariumshow!
Feestdagen schoolvakanties als op za. en zo.
Reserveren ma t/m vrij 9-12 u tel 070-545454 Pres Kennedylaan 5. DEN HAAG
DAT SPANNEND AVONTUUR IN RUIMTE EN TIJD VOOR HET HELE GEZIN
SMIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
op
- „Da's jammer, boer Knolle", zie Kareltje
:er met een zucht. „Als u nou nog een oude
op luchtbandjes had gehad, dan had ik
an graag de wieltjes overgenomen, be-
u. Ik ga namelijk wat maken en daar heb
len op luchtbanden voor nodig". Jao, ik
p het," zei boer Knolle. „Maor luuster
i, mien jong. Dan kan 'k je misschien tóch
dienst weze. Een van mien jonges heb
een stoomfiets gehad, weet je. Daor zit-
jurlijk twee wiele met luchtbande an. Ik
warempel, dat die olde stoomfiets nog
bie mien in de schuur staot, half verbor-
:hter een hoop olde rommel". „Fijn",
"ie Kareltje. „Mag ik dan over een half uur
even komen kijken?" „Da's veur de
DUbIKfer", zei boer Knolle en met deze woorden
G0LF-iderde hij zich langs de pronkbonen en de
nkool, de sla en de andijvie. Maar zijn ge
loonde vele nadenkende trekken, want hij
kon zich maar niet voorstellen wat die stadse
jonges toch altied wilden. „Het benne vremde
mense, die stadse mense", mompelde de boer.
Desondanks stond hij de kleine Kareltje Knetter
vriendelijk te woord, toen die een half uurtje la
ter parmantig kwam aanlopen. „Zuuk maor hier
achter mien in de schuur, jong", lachte de land
bouwer. „Hij staot d'r nog, die olde stoomfiets.
Haol do wiele d'r maor af". Kareltje liet zich
bepaald geen tweemaal uitnodigen en was even
later al verbeten aan het sjorren om de bedoel
de stoomfiets onder een massa oude rommel
vandaan te trekken. Dat hij daarvoor een aantal
oude kisten, een kachel, een versleten strijk
plank en nog veel meer tweedehandse ge
bruiksartikelen van hun plaats moest halen, kon
hem niet schelen, want de wielen van de stoom
fiets waren nog gaaf. En middelerwijl stond
boer Knolle vrolijk toe te kijken
OEFENING VOOR LIBISCHE KUST BEËINDIGD
WASHINGTON De oefeningen van de Amerikaanse Zesde
Vloot in de Golf van Sirte zijn gestaakt. Dat heeft de Ameri
kaanse minister van defensie, Caspar Weinberger, gisteren be
vestigd. De schepen keren echter niet naar de haven terug,
landse 2
Door de oefeningen voortijdig te stoppen oorspronkelijk zou
den iij tot 1 april doorgaan lijkt de Amerikaanse regering
een escalatie te willen voorkomen, die zowel militaire als diplo
matieke risico's met zich mee zou brengen. De stopzetting van
de manoeuvres maakt echter geen einde aan de twist tussen de
twee landen. De VS blijven de bedreigingen van Libië dat terro
ristische represaille-acties zullen worden uitgevoerd zeer ernstig
nemen. President Reagan zei in een boodschap aan vice-admi-
raal Frank Kelso van de Zesde Vloot: „Jullie hebben de hele
wereld laten zien dat de VS de wil en, dank zij jullie, de moge
lijkheid hebben om de belangen van de vrije wereld te verdedi
gen". In een toespraak zei Reagan gisteravond dat de VS de Li
bische leider Khadaffy „volledig verantwoordelijk" zullen hou
den voor elke Libische terrorische actie tegen Amerikaanse be
langen. Deskundigen menen dat er een nieuwe golf van anti-
Amerjkaanse terroristische acties zal komen, met name in het
Midden-Oosten. Maar die zou pas over enkele weken kunnen
beginnen, misschien zelfs pas over enkele maanden, wanneer de
waakzaamheid van de Amerikanen wat is afgenomen.
DE HUISHOUDBEURS WORDT DIT JAAR WEER EEN
FANTASTISCH EVENEMENT WAAR U IN DE BEKENDE
EN GEZELLIGE SFEER ONTELBARE NIEUWE DINGEN ZULT
ONTDEKKEN. DE HUISHOUDBEURS - INFORMATIEF VOOR
DE HELE FAMILIE.
DE LAATSTE SNUFJES
Verrassende keuken
combinaties en badkamers, evenals de nieuwste
huishoudelijke apparaten.
Beleef nu al vakantie-
voorpret met toeristische infor- VAKANTIE 1
matie uit binnen-en buitenland.
En kom kijken bij 'Nederland Kijken en Kieken'.
Interieur I Of loop eens over de internationaal
86^ georiënteerde Interieur RAI,
de tentoonstelling voor kreatief wonen,
et veel moderne design-meubelen.
Ook doe-hei-zelvers HET KARWEIHUIS
kunnen op de Huishoud-
beurs hun hart ophalen. Bekijk en test er de
nieuwste gereedschappen
en materialen.
VEEL OVER MODE j Een hele hel is gewijd
aan mode. Snuffelen op d(
vele stands met stoffen, accessoires, cosmetica,
etc. Maar liefst vijf modeshows per dag!
EN NIET TE VERGETEN j De Bruidenshow, De Negen
Maanden Beurs (vanaf9 april).
100 jaar Verkade Museum, Portugal Gastland.
3 t/m 13 april RAI Amsterdam
Openingstijden: dagelijks van 10 tot 18 uur. maandag 7 en dinsdag 8 apnl
van 10 tot 22 uur. zaterdag en zondag van 10 tol 17 uur.
Voordelige Trcin-Tocgang-biljcttcn verkrijgbaar bij vele NS-slations.
Shultz: Snel
duidelijkheid
over bases
in Griekenland
ATHENE Griekenland en
de Verenigde Staten zijn over
eengekomen de kwestie van
de Amerikaanse bases te rege
len, lang voordat het verdrag
hierover in december 1988 af
loopt. Dit deelde de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken, George Shultz,
mee na afloop van zijn gesprek
met de Griekse premier. An
dreas Papandreou.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN West-Duitsland doet
mee aan het Amerikaanse on
derzoeksprogramma naar een
afweerschild tegen raketten in
de ruimte, SDI. In Washington
ondertekenden de Duitse mi
nister van economische zaken,
Martin Bangemann, en de
Amerikaanse minister van de
fensie, Caspar Weinberger,
twee overeenkomsten die de
Duitse deelname regelen. De
kernpunten van het SDI-ak-
koord blijven echter geheim
De Bondsrepubliek is na Enge
land het tweede land dat offi
cieel meedoet aan SDI. Naast
een overeenkomst die uitslui
tend betrekking heeft op SDI
hebben Bangemann en Wein
berger ook een akkoord on
dertekend dat de algemene
technologische uitwisseling
tussen beide landen regelt. Op
dat laatste had vooral de
Bondsrepubliek aangedrongen
De Duitse regering ziet het
SDI-onderzoeksprogramma als
een deel van een veel bredere
technologische samenwerking.
Vandaar dat minister van eco
nomische zaken Bangemann
de opdracht kreeg met de
Amerikanen te onderhande
len. De Amerikanen hadden
liever Bangemanns collega
van defensie. Wörner, aan de
onderhandelingstafel gezien.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Een zuster in een
ziekenhuis in Wuppertal heeft
minstens zes patiënten de dood
ingejaagd. De 27-jarige zuster,
die een uitstekende naam had
in het ziekenhuis, injecteerde
de zieken met een geraffineer
de medicinale cocktail. De jus
titie in Wuppertal neemt aan
dat het werkelijke aantal
slachtoffers van „de zuster des
doods" nog veel hoger ligt.
Hoewel over het algemeen ou
dere mensen, waren de patiën
ten die Michaela Roeder op de
afdeling „intensieve bewa
king" vermoordde geenszins
hopeloze gevallen. Integen
deel, de zieken hadden meest
al net een zware operatie goed
doorstaan, toen ze het fatale
spuitje kregen. Telkens als Mi
chaela Roeder dienst had,
sloeg de dood toe. In 1985
stierven op de afdeling „inten
sieve bewaking" van het zie
kenhuis 29 mensen, bijna twee
keer zoveel als het jaar daar
voor. In 23 gevallen had Mi
chaela Roeder dienst. Op deze
cijfers is het angstige vermoe
den gebaseerd dat de zuster
nog veel meer doden op haar
geweten heeft. De vrouw
spuitte de patiënten in met een
cocktail van stoffen die de
bloeddruk sterk doen zinken.
iDe zaak kwam aan het rollen
toen verplegers voortdurend
lege ampullen van deze medi
cijnen vonden. De ziekenhuis
leiding wilde aanvankelijk he
lemaal niet geloven dat de an
ders zo geprezen zuster er iets
mee van. doen had en probeer
de de kwestie intern op te los
sen. Dat lukte niet en in de
tussentijd had de zuster nog
een keer de kans om toe te
slaan. Vandaar dat het justi
tieel onderzoek zich ook richt
tegen de directie van het zie
kenhuis. De justitie vermoedt
dat de verpleegster doodde om
wat minder werk te hebben.
Dat motief staat, echter in
krasse tegenstelling tot het
beeld dat de collega's van Mi
chaela Roeder hadden. Ze gold
als een voorbeeldige verpleeg
ster, die het het werK uitste
kend in de vingers had en die
groot gezag had bij collega's en
artsen.
