Tijdelijke terugkeer Wiegel
komt coalitie goed van pas
Paniek over opheffing
vrijwillig ziekenfonds
Belgrado-bende' zwermt
uit over heel Europa
Minister Braks op de korrel
Ambtenaren blij met
jvolledige minister
NBT: 6,1 miljoen extra
voor aantrekken van
Amerikaanse toeristen
paginJNNENLAND
EeidóeSouacmt
WOENSDAG 5 MAART 1986 PAGINA 3
bz
rlaging bijdrage
zinsverzorging
TRECHT Staatssecretaris
in der Reijden van WVC heeft
Bloten tot een verlaging van de
jen bijdragen voor gezinsver-
rging. De verlaging gaat half
rste bekPrt 'n- ^et vers°h3 in de bij-
piagen voor kort- en langduren-
J hulp verdwijnt dan doordat
hjt ^0ge tarief wordt afgeschaft,
de libei^vendien gaat de eigen bijdrage
S terugkjor leefeenheden met kinderen
or het latë 'ets meer omlaag. Een onder-
te epk uitgewezen dat steeds
eer mensen afzien van gezins-
zowerrz0rgjng vanwege de hoogte
in Lejn de eigen bijdrage. Dat leidt
beieer tot onnodig ziekteverzuim
in werknemers.
Euthanasiedebat
maandag verder
DEN HAAG Aanstaande
maandag wordt een ingelas
te, derde commissievergade
ring belegd over het eutha
nasievraagstuk. Daarover
hebben gisteren de vaste
kamercommissies voor
volksgezondheid en justitie
overeenstemming bereikt.
Het is de bedoeling het de
bat die dag af te ronden.
Wanneer en waarover zal
worden gestemd hangt af
van een daarop volgende
proceduredebatje, dat ver
moedelijk in de loop van
volgende week wordt ge
voerd.
Opheffingsnorm voortgezet onderwijs veranderd
(Van
parlementaire redactie)
DEN HAAG Scholen voor
voortgezet onderwijs in dun
bevolkte gebieden behoeven
pas te worden opgedoekt of te
fuseren met een andere school
als er per leerjaar minder dan
30 leerlingen zijn. Een vierja
rige mavo bijvoorbeeld moet
dus minimaal 120 leerlingen
hebben om zelfstandig te kun
nen blijven voortbestaan.
Voor de stedelijke gebieden wordt
de opheffingsnorm gesteld op een
minimum van 45 leerlingen per
studiejaar.
Minister Deetman en staatssecreta
ris Ginjaar-Maas hebben besloten
deze nieuwe bepalingen op te ne
men in het wetsontwerp, waarin
regels staan voor opheffing en fu
sies van scholen voor voortgezet
onderwijs.
Aanvankelijk was het de bedoeling
van de bewindslieden de ophef
fingsnorm voor het gehele voortge
zet onderwijs vast te stellen op 60
leerlingen per leeijaar. Daartegen
rees veel verzet, zowel vanuit de
Tweede Kamer als vanuit de on
derwijsorganisaties. Deetman en
Ginjaar-Maas zwichtten voor die
protesten en dienden vorig jaar ok
tober een wetsontwerp in met een
mildere regeling voor de kleine
scholen dan zij aanvankelijk van
plan
Volgens dat ontwerp
de
scholen voor voortgezet onderwijs
tot 1991 een opheffingsnorm van 45
leerlingen per leerjaar gelden. Voor
kleine plattelandsscholen zou de
norm nog verder verlaagd kunnen
worden tot 30. Na 1991 zou de „val
bijl" echter voor alle scholen on
herroepelijk bij 60 leerlingen per
studiejaar worden gelegd. Ook te
gen deze voorstellen bleken echter
nog grote bezwaren te bestaan, met
name in CDA-kring. Daarom héb
ben Deetman en Ginjaar-Maas be
sloten, hun wetsontwerp nogmaals
te herzien. Zij zijn geheel afgestapt
van het idee, na 1991 een grens van
60 leerlingen per leerjaar in te voe
ren. In dichtbevolkte gebieden
wordt de opheffingsnorm nu ge
legd bij 45 en in dunbevolkte stre
ken bij 30.
VVD hekelt werkwijze
treinconducteur
DEN HAAG VVD-senator Heijne Mak-
kreel heeft minister Smit-Kroes van verkeer
en waterstaat schriftelijk gevraagd de NS te
bewegen af te zien van inbeslagneming van
verlopen NS-identiteitspapieren voor kor
tingskaarten als er geen redelijk vermoeden
van „fraude" bestaat. De VVD-senator wil
verder weten hoeveel maal per jaar de con
troleurs van de spoorwegen reisdocumenten
van passagiers in beslag nemen en in hoeveel
procent van de gevallen achteraf blijkt dat er
sprake was van kwade opzet van de kant van
de reiziger. Ook vraagt de senator zich af of
de conducteur de passagier niet een bewijs
zou moeten verstrekken van ontvangst waar
op nauwkeurig is omschreven wat er in be
slag is genomen en wanneer dat is gebeurd.
Ex-scheepsmakelaar
voortvluchtig
ROTTERDAM Justitie
zoekt naar de voortvluchti
ge ex-scheepsmakelaar Wil
lem R., die vorig jaar de
cember door de rechtbank
in Dordrecht werd veroor
deeld tot vier jaar gevange
nisstraf wegens het plegen
van een groot aantal mal
versaties. R. zat in voorlopi
ge hechtenis in de gevange
nis in Scheveningen. Hij
had vanwege privé-redenen
een paar dagen verlof ge
kregen. Hij had zich maan
dag weer moeten melden in
Scheveningen. Justitie heeft
.gisteren een aanhoudings
bevel uitgevaardigd.
r nog 1»-
ard de p
,KAN NIET" BESTAAT NIET IN POLITIEK
an Wiej
al sprek
l 1",3dEN HAAG „Kan
rtii in1 n'et" bestaat niet. Als
wan» deze zegswijze ergens op-
geld doet, dan is het wel
in de politiek. Op het
lenland Binnenhof gaat het er in
,p_. .^de eerste plaats om of
h J iets wenselijk is. Zo ja,
nemen dan valt er vrijwel alt'jd
I wel een mouw aan te
passen. De vrijwel zekere
benoeming van Hans
Wiegel tot tijdelijk mi-
nister van Binnenlandse
Zaken ondanks de
aarzelingen van de com-
treeks missaris mag daarvan
een illustratie zijn.
agtemd
;raden
ku
kans i
noord
uiden.
;nd
Staatsrechtelijk is het immers
een uiterst vreemde zaak ie
mand tot baas van zichzelf te
maken. Maar toch lijkt het
erop dat minister Wiegel nu
de baas wordt over commis
saris Wiegel. Volgens de
VVD-top zitten er voldoende
lacunes in de provinciewet
om de opvolger van Rietkerk
voor een poosje tegelijkertijd
commissaris van de koningin
èn minister te laten zijn.
Maar ook als dat niet kan en
Wiegel zijn commissariaat tij
delijk moet neerleggen, ver
andert de zaak niet wezen
lijk. Want wie moet hem dan
straks opnieuw benoemen?
Inderdaad, de minister van
Binnenlandse Zaken, de heer
Wiegel zelf dus.
Volgens staatsrechtkenner
De Gaay Fortman sr., zelf
ooit minister van Binnen
landse Zaken, moet ook in
dat geval van een „merk
waardig geval" worden ge
sproken. Maar waarom ge
beurt het dan toch? Omdat
CDA en VVD een tijdelijke
terugkeer van Wiegel als een
goede zaak beschouwen en
de man in kwestie dus zijn
eisen kan stellen. Logisch dus
dat de 44-jarige ex-Amster
dammer, die het uitstekend
naar zijn zin heeft in Fries
land, niet genegen is het Pro
vinciehuis aan de Tweebaks-
markt in Leeuwarden defini
tief te verlaten.
Zekerheid"
Zijn gevoelen wordt nog ver
sterkt doordat de huidige po
litieke situatie hem geen en
kele garantie biedt op een
blijvende baan in Den Haag.
Want wat moet hij als de
verkiezingen op 21 mei lei
den tot een coalitie van CDA
en PvdA? Wiegel heeft zoiets
al eens meegemaakt: in 1981,
toen CDA en VVD hun
meerderheid kwijtraakten.
Maar waar hij toen lijsttrek-
dus in elk geval
worden. Hij staat
niet op de kandidatenlijst en
kan er ook niet gauw nog op
gezet worden.
Daarmee zijn we tegelijk
aangeland bij het antwoord
op de vraag waarom het zo
lang heeft geduurd voordat
er iemand was gevonden om
de vacature op Binnenlandse
Zaken te vervullen. Naar zijn
eigen zeggen is Ed Nijpels
onmiddellijk na de begrafe
nis van Koos Rietkerk gaan
praten met het Orakel van
Leeuwarden. Maar pas tij
dens het vierde gesprek, dat
afgelopen maandag plaats
had, stemde Wiegel in met
een hernieuwd minister
schap. Want toen pas kon
Nijpels hem toezeggen dat hij
zijn commissariaat niet zou
kwijtraken.
Dat Wiegel gisteren in het
openbaar nog enkele dagen
bedenktijd claimde, komt al
leen doordat op dat moment
Temidden van de
beroering rond
zijn verwachte
benoeming tot
minister vond
Wiegel gisteren
even gelegenheid
de eerste postze
gels in ontvangst
te nemen die zijn
gewijd aan het
windmolenpark
in Sexbierum. De
staatssecretaris
sen Van Zeil en
Scherpenhuizen
waren daarvoor
naar Friesland
getogen.
nog niet zeker was of hij een
dubbelfunctie kan gaan be
kleden of dat er een waarne
mend commissaris benoemd
moet worden. Wiegel wil ook
déérover uitsluitsel hebben
eer hij een en ander officieel
bekend maakt aan Provincia
le Staten van Friesland. Het
is bovendien wel zo elegant
als Wiegel de Friezen zelf als
eerste op de hoogte stelt van
een tijdelijke absentie.
Ouwe rot
Als Wiegel naar verwachting
begin volgende week wordt
opgenomen in het kabinet-
Lubbers, zal dat de VVD ze
ker geen windeieren leggen.
Lijsttrekker Ed Nijpels krijgt
een formidabele helper naast
zich op het moment dat hij
daar dringend behoefte aan
heeft. Allereerst is er uiter
aard de belabberde positie
van de VVD in de opiniepei
lingen. Als er nu verkiezin
gen gehouden zouden wor
den, zouden de liberalen tien
a elf zetels moeten inleveren.
Met Wiegel, die door de
VVD-achterban als een red
dende engel beschouwdt
wordt en die in populariteits-
onderzoeken Nijpels ver ach
ter zich laat, zouden de gra
fieken van Maurice de Hond
er plotseling heel anders uit
kunnen gaan zien.
Daarnaast is er echter ook
nog de positie van de VVD in
het kabinet. Tijdens de be
sprekingen over de begroting
voor 1987 en de discussies
over de vraag of de burgers
dit jaar nog een lastenver
zwaring moet worden opge
legd (denk aan minister Ru-
ding met zijn plan de benzi-
ne-accijns te verhogen) kun
nen de liberale bewindslie
den een ouwe rot als Wiegel
heel goed gebruiken. Wiegels
ervaring en politieke gewicht
komen uiteraard ook goed
van pas in de onderhandelin
gen met de ambtenarenbon
den over de arbeidsvoor
waarden, die in volle gang
zijn.
Voor premier Ruud Lubbers,
lijsttrekker van het CDA,
zijn de politieke kwaliteiten
van Wiegel niet alleen maar
leuk. Hij krijgt er zowel in
het kabinet als in de verkie
zingscampagne een tegen
stander van formaat bij.
Maar daar staat tegenover
dat Wiegel niet alleen bij het
CDA maar ook elders (bij
D66 en wellicht zelfs bij de
PvdA) stemmen weg kan ha
len. Daardoor zou de huidige
coalitie als geheel weer bo
ven de 75 zetels uit kunnen
komen en zou het premier
schap van Lubbers voor de
komende vier jaar veilig ge
steld zijn. Het behoeft dus
geen verwondering als ook
de CDA-voorman de komen
de dagen het staatsrecht een
wat ruimere interpretatie zal
geven.
RIK IN T HOUT
Minister Braks van Landbouw is gisteren in Hoogeveen onthaald op een regen van graankorrels
tijdens een protestbijeenkomst van zesduizend boeren. De boeren eisten een beter graan- en
mestbeleid, het lonend maken van de fabrieksaardappelteelt en het niet verder aantasten van de
melkveehouderij. Zij braken om half vier massaal de bijeenkomst af, nadat minister Braks hen had
uitgelegd op geen van hun eisen te kunnen ingaan.
DEN HAAG Het minis
terie van WVC en de Con
sumentenbond worden
overspoeld met telefoon
tjes van bezorgde mensen
die vrezen binnenkort on
verzekerd te zullen zijn.
Zij gaan ervan uit dat het
vrijwillige ziekenfonds
per 1 april wordt opgehe
ven en willen nu plotse
ling betrouwbare infor
matie over een nieuwe
verzekering die bij hun si
tuatie past. Vooral kleine
zelfstandigen en bejaar
den denken dat die datum
al definitief is. De Eerste
Kamer moet de herzie
ning van het ziektekos
tenstelsel echter nog hele
maal behandelen en het
wetsontwerp staat voor 18
maart op de agenda.
Volgens Tweede-Kamerlid
dr. A. Lansink (CDA) is het
lang niet zeker, dat de Senaat
op zo korte termijn al beslui
ten kan nemen. Lukt dat in
derdaad niet, maar gaat de
Eerste Kamer daarna wel ak
koord, dan zal de invoering
naar latere datum verschoven
moeten worden. Lansink stel
de gisteren, dat de Eerste Ka
mer voor staatssecretaris Van
der Reijden nog een aantal pit
tige vragen in petto heeft. Als
die niet vóór 18 maart zijn be
antwoord, zal de vergadering
moeten worden uitgesteld en
die kans is niet denkbeeldig.
aldus Lansink.
Prijsbeschikking
Staatssecretaris Van Zeil (Eco
nomische Zaken) heeft verzoe
ken van achttien ziektekosten
verzekeraars om de premies
dit jaar met meer dan drie
procent te mogen verhogen,
afgewezen. De verzekeraars
moeten de verzekerden even
tueel te veel betaalde premie
terugbetalen. Talrijke ziekte
kostenverzekeraars achtten de
verhoging met drie procent te
gering en vroegen ontheffing
van de prijsbeschikking. De
Economische controledienst
(ECD) van Economische Za
ken zal gaan controleren of de
ziektekostenverzekeraars in
derdaad de te veel doorbere
kende premie zullen terugbe
talen.
i (Vervolg van de voorpagina)
n de kring van de ambtenarenorganisaties, die nog met de mi-
"jnister moeten onderhandelen over het salarisbeleid, is men blij
(dat er tot de verkiezingen in elk geval weer een volwaardige
.bewindsman zit. De centrale van hogere ambtenaren CMHA
lllljfvijst op de resultaten van een vergelijking tussen arbeidsvoor
waarden bij de overheid en in het vrije bedrijfsleven, die bin-
||nenkort zal verschijnen. „Een ipinister moet zich daar volledig
Wan kunnen wijden".
j De christelijke ambtenaren, verenigd in de CFO, noemen de ko-
i nende benoeming „begrijpelijk en redelijk verstandig gezien de
>roblemen die er op het departement van Binnenlandse Zaken
j liggen". Voorzitter Van de Scheur van de AbvaKabo wil pas re-
i ögeren als de benoeming een feit is.
Wiegels vroegere premier Van Agt, thans commissaris van de
e koningin in Brabant en als zodanig straks Wiegels ondergeschik-
j= te, zei de bijzondere bekwaamheden van Wiegel voor dit ambt te
5 hebben leren kennen en waarderen en noemde hem „bij uitne-
mendheid geschikt om de opengevallen plaats in te nemen".
Wiegels voorganger als minister, staatsrechtgeleerde De Gaay
Portman, vindt een benoeming van een commissaris der konin-
tin tot minister van binnenlandse zaken en tegelijkertijd zijn
uidige functie openhouden geen gelukkige oplossing. Volgens
De Gaay Fortman krijgt Wiegel hoe dan ook ontslag als commis-
saris als hij wordt benoemd tot minister. Tegen het openhouden
van dé functie in Leeuwarden ziet hij overigens staatsrechtelijk
e geen bezwaren. De Groningse hoogleraar staatsrecht, prof. J.
Vis, maakt bezwaar tegen de garantie die Wiegel eist om in zijn
huidige functie terug te keren na het optreden van een nieuw
^kabinet.
Ook ouderen zijn nu
welkom in jeugdherberg
AMSTERDAM Jong en oud
kan binnenkort overnachten
in een jeugdherberg. Tot nu
toe mochten er alleen mensen
tot 35 jaar naar binnen, maar
die leeftijdgrens vervalt. Die
maatregel is één van de onder
delen uit een actieplan van de
Nederlandse Jeugdherberg
Centrale (NJHC). Dit plan is
bedoeld om de NJHC moder
ner te maken en voorziet in de
sluiting van elf van de vijftig
herbergen.
Leeuwarden een videocassette
met beelden van de elfsteden
tocht in ontvangst. Ook zullen
exemplaren van de cassette
worden uitgereikt aan een klein
aantal prominente pers
FRIEMELS
„Dwaze
Moeders"
Liesbeth den Uyl
(tweede van
links) en Mies
Bouhuys (rechts)
waren gister
avond op het
Amsterdamse
Centraal Station
aanwezig bij de
aankomst van
twee Argentijnse
„Dwaze Moe
ders" uit Bonn.
Links Hebe Bo-
nafini, voorzitter
van de actie
groep „Moeders
van de Plaza de
Mayo".
APELDOORN De zes
Joegoslaven, vijf mannen
en een vrouw, die eind
vorige week na een tip uit
Amsterdam werden gear
resteerd maken, volgens
de Apeldoornse politie,
deel uit van een groep
van zestig Joegoslaven die
drie weken geleden West-
-Europa binnentrok met
de opdracht op zo kort
mogelijke termijn zoveel
mogelijk bij elkaar te ste
len. De tip volgde nadat
zij in Amsterdam een in
Apeldoorn gestolen mun
tenverzameling te koop
aanboden.
„De Joegoslaven komen met
een afgepast bedrag van 2.000
gulden West-Europa binnen.
Je zou het hun werkkapitaal
kunnen noemen", aldus briga
dier H. Flenter van de Apel
doornse politie. De opbrengst
van de gestolen waar zou wor
den overgemaakt naar Joego
slavië, zowel per koeriers
dienst als per cheque.
De landen waar het gaat zijn
onder meer Nederland, België,
boven water na intensief
tact met de Centrale Recher
che Informatiedienst (CRI).
„De groep komt op verschei
dene manieren Europa binnen
en heeft kennelijk een voor
keur voor Nederland. Ze be
schikken over een groot aantal
paspoorten, waarvan we het
vermoeden hebben dat ze deze
opkopen dan Joegoslaven die
denken dat ze er nooit gebruik
van hoeven maken. Men gooc
helt met namen en foto's, zo
dat er vrijwel niet uit te ko
men is", aldus woordvoerder
Flenter.
De zes zijn gisteren voorgeleid
aan de officier van justitie in
Zutphen, mr. Montijn. Moge
lijk worden ze naar Belgrado
overgebracht, waar ze alleen
voor het vervalsen van pas
poorten al op vijf jaar celstraf
zouden kunnen rekenen.
LEIDSCHENDAM De Nederlandse toeristenindu
strie lijdt een flinke strop doordat de Amerikanen Eu
ropa als vakantieoord mijden. Het Nederlands Bureau
voor Toerisme (NBT) in Leidschendam verwacht dit
seizoen nog maar 600.000 gasten en heeft daarom 1,5
miljoen gulden extra uitgetrokken voor de voorlich
tingscampagnes in Amerika en Canada. Daarmee komt
het totale Amerika-budget op 6,1 miljoen gulden. Het
bureau doet ook mee aan de actie die de KLM binnen
kort over de hele wereld begint onder de noemer
„Holland Calling".
Vorig jaar bezochten naar schatting 660.000 Amerikanen ons
land. Hun gemiddelde bezoeksduur was iets minder dan twee
dagen. Ze gaven hier ongeveer een miljard gulden uit. De Ame
rikanen blijven weg, omdat de dalende dollarkoers een vakantie
in dit werelddeel duurder heeft gemaakt. Ook de angst voor ge
welddaden zit er volgens het NBT bij de Amerikanen goed in.
De terugval van het toeristenbezoek zal dit seizoen naar schat
ting tien procent bedragen, wat een verlies betekent van hon
derd miljoen gulden. Door de strop is het niet uitgesloten dat de
luchtvaartmaatschappijen op de transatlantische route een prij
zenslag zullen beginnen om hun deel van de slinkende toeris-
tenmarkt veilig te stellen. De ontwikkeling van het Amerikaan
se geld heeft ook tot gevolg dat een vakantie aan de andere kant
van de grote plas goedkoper wordt voor Europeanen, maar deze
zal volgens de KLM de strop niet kunnen goedmaken.
Oudere kinderen niet langer in pleeggezin
DEN HAAG Staatssecretaris Van der Reijden (WVC) wil een
eind maken aan de mogelijkheid kinderen van 18 jaar en ouder
onder te brengén in een pleeggezin. Volgens hem worden de
kosten in de pleegzorg vooral overschreden door de toename
van oudere pleegkinderen. Van der Reijden vindt dat deze kin
deren meerderjarig zijn en daarom onder de bijstandswet beho
ren te vallen. Hij wil daarom met zijn collega De Graaf van So
ciale Zaken onderhandelen om meer dan momenteel bijstands
uitkeringen te verstrekken aan kinderen van 18 jaar en ouder,
die niet thuis kunnen blijven wonen. Kinderen die niet zelfstan
dig willen wonen, maar toch bij pleegouders, kunnen dan een
vergoeding met hun verzorgers overeenkomen die ze betalen uit
hun bijstandsuitkering. Op die manier drukken deze oudere
kinderen ook niet meer op de begroting van WVC.