i
5
Druk op Gereformeerde synode om
kernwapenstandpunt te herzien
Confessioneel onderwijs moet
broedplaats tegencultuur worden
CcidAcSouocmf'
aan tafel
achtergrond
kerk
wereld
Boesak voorkomt lynchen van zwarte
beroepingen
uueer
EetdóeGotvuwl
MAANDAG 3 MAART 1986 PAGINA JN1
Nijpels pleit voor bijdrage gebouwen Islam
De overheid moet een financiële bijdrage leveren om te komen
tot meer gebedsruimten voor mohammedanen in ons land. Dat
moet bij voorkeur een eenmalige operatie zijn. De overheid
heeft namelijk in de afgelopen jaren de financiële banden met
de overige (christelijke) geloofsgroepen juist verbroken. Dit
heeft VVD-fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Ed Nijpels.
gisteren in Rotterdam gezegd op een bijeenkomst van de Turks
Islamitische culturele Federatie ter gelegenheid van de ge
meenteraadsverkiezingen op 19 maart. Daaraan mogen buiten
landers voor het eerst deelnemen. Als u nog geen startkans
heeft gehad, moet u die krijgen".
Griekse bisschop dreigt Bhagwan
Een Grieks-orthodoxe bisschop heeft gisteren gewaarschuwd
dat er bloed zal vloeien als de Indiase goeroe Bhagwan Shree
Rajneesh op Kreta blijft. Rajneesh verblijft sinds twee weken
op Kreta. De plaatselijke bisschop, metropoliet Dimitrios van
Petra, verklaarde dat de geestelijken van het eiland morgen
een synode zullen beleggen om te bezien hoe zij de goeroe van
de rijken weg kunnén krijgen. Wij hebben de kracht en wens
om van deze geruchtenverspreider af te komen. Hij moet op
houden hier te preken of wij zullen geweld gebruiken, aldus de
bisschop in een telefoongesprek met een Amerikaans persbu
reau. Plaatselijke priesters hebben gedreigd Rajneesh te steni
gen als hij in Griekenland blijft. De Heilige Synode in Athene
noemde hem vorige week een gevaar.
Veel ernst moet zich in
het gewaad der scherts
kleden om in
gezelschap te durven
verschijnen.
De werkgroep „Gerefor
meerde Kerken uit het
IKV" en het ICTO heb
ben elk op eigen wijze
het afgelopen weekeinde
druk op de Gereformeer
de synode uitgeoefend
het kernwapenbesluit
van maart 1984 te her-
zten. Synode bespreekt
morgen de honderden
bezwaarschriften tegen
dat besluit.
De werkgroep, die twee
jaar geleden 16.000 hand
tekening tegen een an-
ti-kruisrakettenbesluit
wist te verzamelen, deed
dat afgelopen dagen in
paginagrote advertenties
in de bladen „Friesch
Dagblad" en „Trouw". Er
staan zo'n duizend namen
onder.
Dr. H.J. Kouwenhoven ver
klaarde gistermiddag voor de
NCRV-radio de kans zeer
klein te achten dat de Gere
formeerde synode haar stand
punt zal herzien.
De uitspraak voldoet volgens
de werkgroep niet aan de
voorwaarden omtrent het
spreken van de kerk. De ar
gumenten zijn ontleend aan
een omstreden bijbeluitleg.
Uit de sterk dalende bijdragen
voor het IKV en geringe deel
name door Gereformeerden
aan het volkspetitionnement
blijkt dat een (over)groot deel
van de gewone kerkmensen
in geweten de uitspraak van
de synode niet deelt. De poli
tieke afweging, die aan de sy
nodeuitspraak ten grondslag
ligt, is door hoopvolle ontwik
kelingen in Genève onjuist
gebleken. Tenslotte zou het
volgens de werkgroep van ge
ringschatting van de bezwa
ren getuigen als het besluit
niet zou worden teruggeno
men of herzien.
ICTO-voorzitter mr. J.L.
Janssen van Raay waar
schuwt in een open brief de
synode dat de uitspraken van
1984 voor het geval deze
niet worden herzien „zul
len blijven vreten aan het
kerkelijk leven en de polari
satie zullen blijven voeden".
De synodeleden dragen een
bijzondere verantwoordelijk
heid. „U kunt de heilloze po
larisatie een halt toeroepen
door een nieuwe situatie te
creëren, waarbinnen een wer
kelijke dialoog en een echt
beraad mogelijk zullen zijn,"
aldus de ICTO-voorzitter.
Tien jaar VKW:
strijden voor
gelijkheid
„We moeten ons religieuze
denken niet langer door
mannen laten bepalen. Laten
we zelf naar religieuze vor
men gaan zoeken". Met deze
oproep besloot Gé Speelman,
secretaris van de Nederland
se Hervormde Kerk voor de
relatie islam-christendom, za
terdag de bijeenkomst over
vrouwen en religies. Deze
was georganiseerd door de
stichting Vrouw-Kerk-Twee-
derde Wereld (VKW) ter ge
legenheid van haar tienjarig
bestaan. Het opkomende reli
gieuze fundamentalisme was
voor VKW aanleiding om de
studiedag te beleggen. Welke
invloed hebben religies op de
ontwikkelingskansen van
vrouwen. Dat was de centra
le vraag op de bijeenkomst,
waaraan zo'n tweehonderd
vrouwen en een enkele man
deelnamen. Hanske Even
huis, CDA-fractielid, was de
enige die het fundamentalis
me probeerde te verklaren.
„Mensen vallen in tijden van
spanning gemakkelijk terug
op oude zekerheden", betoog
de ze. Tijdens de forumdis
cussie vroeg Gé Speelman
zich af of het niet tijd was
voor rooms-katholieke vrou
wen zelf een kerk te stichten.
Zuster van Pinxteren dacht
dat zo'n kerk er eigenlijk al
was. „We willen echter ook
geen kerk worden zoals die
CDA-kamerlid
Borgman voelt
zich in de steek
gelaten door kerk
Het CDA-Kamerlid F. Borg
man voelt zich in de steek
gelaten door de kerken. Dat
zei hij afgelopenn weekeinde
tijdens een spreekbeurt voor
zijn partij in Urk. Borgman
ageerde fel tegen het feit dat
de kerken politieke stand
punten innemen in kwesties
als het kernwapenvraagstuk
en Zuid-Afrika. „Als ik dan
zie dat diezelfde kerken niets
zeggen over de euthanasie
wetgeving en de aantasting
van het christelijk onderwijs,
dan voel ik me. gerefor
meerd als ik ben, in de steek
gelaten door de kerk". Vol
gens hem moet de kerk zich
meer bezighouden met gees
telijke toerusting. „Ik ver
wacht van de kerk dat zij het
racisme in Zuid-Afrika hart
grondig veroordeelt, maar de
kerk moet niet gaan zeggen
hoe aan de situatie daar een
einde gemaakt moet worden.
Je kunt de bijbel nu eenmaal
niet opslaan en op die vraag
een pasklaar antwoord ge
ven. Dat is een karikatuur
van christelijke politiek."
De CDA'er trok van leer te
gen de christenen die zich
aangesloten hebben bij PvdA
en VVD. „Als wij onze wen
sen in het euthanasievraag
stuk niet vervuld zien, dan
ligt de oorzaak daarvan bij
hen. Zij moeten in gaan zien
dat PvdA en VVD alleen de
suprematie van de mens er
kennen, niet die van God."
Desgevraagd zei hij overigens
in dit standpunt geen reden
te zien de euthanasiewetge
ving inzet van de verkiezin
gen te maken.
Dominee Boesak
beschermt de
verklikker (direct
achter hem) en
zijn vrouw tegen
lynching.
Dominee Allan Boesak
heeft zaterdag een zwarte
man gered uit een wraak
zuchtige, rouwende me
nigte, die meende dat hij
een spion van de politie
was. De man was kort
daarvoor door een andere
zwarte geestelijke aange
wezen als een verklikker.
Woedende begrafenrsgangers
begonnen op de man in te
slaan, maar Boesak sprong
tussen beide en bracht de
bloedende man naar zijn auto.
Diens woning werd even later
in brand gestoken.
De man werd belaagd nadat
dominee Freddie Booi, een
zwarte Anglicaanse geestelij
ke, tijdens zijn preek had ge
zegd: Er is een verklikker in
deze kerk, en hij zit daar. Hij
werd gered door Boesak, een
kleurling, die over het altaar
heen sprong en de bloedende
man afschermde en naar een
auto hielp.
De rouwdienst in George ten
oosten van Kaapstad werd ge
houden voor twee zwarten die
bij rellen door de politie wa
ren doodgeschoten. De dienst
werd hervat nadat de man
door Boesak naar Lawaai-
kamp was gebracht, de zwarte
woonwijk van George.
De man die door Booi werd
aangewezen, was Madlavu
Mathuka, die volgens inwo
ners de laatste dagen in gezel
schap van de politie was ge
zien. Mathuka stond volgens
ooggetuigen op voor de 1.500
begrafenisgangers en zei: Ja,
ik ben degeen die jullie be
schuldigen.
Booi zei later dat het niet zijn
bedoeling was geweest om
Mathuka door de menigte te
laten lynchen, maar dat hij
hem een lesje wilde leren dat
hij niet naar een kerk moet
komen om de mensen te pro
voceren met zijn aanwezig
heid.
Nadat Boesak de man had
weggebracht en weer in de
kerk was teruggekeerd, zei hij
in zijn preek: Je kunt geen
christen zijn en doen wat deze
regering doet. Ik doe een be
roep op u allen om verenigd
en sterk te blijven. U heeft al
len gezien wat er net is ge
beurd en ik zeg tegen de
Zuidafrikaanse regering: 'Ge
bruik de armoede van onze
mensen niet om hen tot ver
klikkers te maken, want dit is
het gevolg.'
Dr.O.F.ter Reegen
kerkelijk rechter
bisdom Rotterdam
Dr. O.F. ter Reegen SSS (61)
is door mgr. R.Ph. Bar, bis
schop van Rotterdam, met
ingang van 1 april a.s. be
noemd tot officiaal (hoofd
van de kerkelijke rechtbank)
van het Bisdom Rotterdam.
In deze functie volgt hij vica
ris dr. C.J.Th, van Boek-
xmeer op. die sinds 1 januari
j.l., sinds het afscheid wegens
emeritaat van dr. M.J. de
Jong, waarnemend kerkelijk
rechter is.
In de interim-periode, waar
in vicaris Van Bockxmeer of
ficiaal was, heeft mgr. Bar
zowel de staf van het bisdom
als de Priesterraad gehoord
over een zo optimaal mogelij
ke voortzetting van het offi
cialaat. Tijdens het overleg
kwam de naam van pater dr.
O F. ter Reegen SSS naar vo
ren. Hij specialiseerde zich na
zijn priesterwijding in 1950
aan de pauselijke universiteit
„Gregoriana" te Rome in het
kerkelijk recht. Hij is reeds
officiaal in het aartsbisdom
Utrecht en het bisdom Gro
ningen, en is goed bekend
bekend met het bisdom Rot
terdam. waarin hij sinds 1966
woont. De benoeming kwam
tot stand in'overleg met de
provinciaal overste van de
„Paters van het H. Sacra
ment". tot wie pater Ter Ree
gen behoort en met de bis
schoppen bij wie hij reeds of
ficiaal is en ook blijft.
In de brief aan de pastores
van het bisdom waarin bis
schop Bër de benoeming
meedeelt, schrijft mgr. Bar
onder meer dat het officia
laat „een onvervangbare rol
vervult met name naar hen
toe, die op een of andere wij
ze in hun huwelijk zijn vast
gelopen. Door de medewer
king van de pastores, die hen
de weg naar het officialaat
wijzen, kan dan vaak een
weg worden gevonden, die
«en kans biedt voor een nieu
we en gelukkige toekomst".
Nederlands Hervormde Kerk:
Aangenomen naar Numansdorp J.G.
van Hoven, kandidaat te Hank. Be
dankt voor Zeist S. van den Oever
te Dordrecht.
Aangenomen naar Aalsmeer J.
Eschbach te Nootdorp.
Gereformeerde Kerken:
Aangenomen naar Balk drs. H. Lije-
sen te Hattem
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt
Bedankt voor Pretoria (Z-Afr.) (die
Vrije Gereformeerde Kerke) H. Hid-
ding te Bunschoten.
Christelijke Gereformeerde Ker-
Beroepen te 's-Gravenzande
H.R.H.A. de Boer te Eemwijk
Beroepen te Haarlem-C. J. Verhage
te Goes.
STUDIEDAG UNIE 'SCHOOL EN EVANGELIE'
De confessionele scholen
(scholen voor r.-k. en p.c.-on-
derwijs) moeten de plek zijn
waar kinderen worden ge
traind in het ontmaskeren
van de werkelijkheid zoals
die via de media, met name
van de tv en de video-clip tot
ons komt. Tegenover die mas
sacultuur moet die christelijke
school de kinderen de werke
lijkheid van de bijbel laten
Deze en soortgelijke uitspra
ken vormen de inzet van de
conferentie: „Kind media
christelijk onderwijs", die
de Unie „School en Evange
lie" zaterdag houdt in Amers
foort.
Een groot aantal auteurs uit
en buiten het onderwijs heeft
ter voorbereiding bijdragen
geleverd voor een aflevering
van het Bulletin, een perio
diek van de Unie.
De informatieoverdracht via
moderne media wordt onder
schat, schrijven diverse au
teurs. Kinderen leren meer
van de televisie dan op school.
Daarom is van grote beteke
nis voor ouders en onderwijs
gevenden met welk mens- en
wereldbeeld de kinderen via
de televisie worden gecon
fronteerd. Ds. Ype Schaaf
constateert dat kinderen van
de tv leren dat seks en ge
weld, smerigheid en geknoei
normaal is. Een op de twee
politieseries gaat over drugs
en prostitutie. Geweld en
dood zijn in die series, maar
ook in het Journaal normaal.
In reclame en films is het
pilsje of de whisky de ge
woonste zaak van de wereld.
Dat vertekent de werkelijk
heid, meent ds. Schaaf. „Sinds
Dallas en Dynasty weten kin
deren dat rijken onder elkaar
oversekste dieven en leuge
naars en bedriegers zijn". Het
popgebeuren is een van de
meest geperverteerde vormen
van wereld vertekenende
beelden: Volwassenen hebben
met schunnige en strikt im
morele teksten en beelden
een reusachtige greep op de
kinderen van twaalf tot zes
tien jaar. Het wereldbeeld van
de tv wordt versimpeld zodat
een zesdeklasser het kan be
grijpen. „Daarom kan een
tweederangsauteur, die voor
treffelijk de media weet te be
spelen en voornamelijk in
eenlettergrepige simplificaties
spreekt, president worden
van het grootste land van de
wereld, omdat in dat land de
tv heerst", aldus ds. Schaaf.
Onderwijsmensen geven in
het Bulletin hun visie op mo
gelijkheden in de school een
andere mens- en wereldbe
schouwing te geven. Opval
lend in diverse artikelen is de
aandacht die wordt gevraagd
voor de vertelling in de klas.
Het verhaal, verteld door juf
of meester, biedt mogelijkhe
den om als volwassene op
„menselijke" wijze met kinde
ren om te gaan en om in beel
den te spreken die voortko
men uit de waarden en de
normen.
Drs. O. Mulder, docent aan
een pedagogische academie,
constateert dat het wereld
beeld dat de media aanbieden,
onder andere sterk appelleert
aan het heldendom. „De he
roïsche mens staat in moder
ne versie, als individu of als
deel van een groep of „bende"
machtiger dan ooit voor ons.
De cultus der heldhaftigheid
vertoont zich overal. In toene
mende mate beleven jongeren
hun geneigdheid hiertoe in
teams of bendes. „Uit de boot
vallen" kan niet; iedereen
moet meedoen. Wie dat wel
doet, is drop-out, met als ui
terste consequentiede zelfdo
ding.
Op scholen voor christelijk
onderwijs moet, aldus drs.
Mulder, worden geleerd de
mythe van de heldhafigheid
te doorzien. De cultus van de
heroïsche mannelijkheid is
door de lijdende Knecht onge
loofwaardig geworden. De on-
-heldhaftige mens is bereid de
weigering van Kaïn om hoe
der van diens broeder te zijn,
op te pakken. Opvoeders en
kinderen op de christelijke
school moeten samen wegen
zoeken om de morele verant
woordelijkheid voor elkaar,
de samenleving en de leefbare
wereld vinden in de naam en
de weg van de navolging van
Christus.
De conferentie wordt gehou
den in het Farelcollege te
Amersfoort. Inlichtingen op
het bureau van de Unie, tel.
nr. 020-261401.
Runderlapje met spruiten en aardappelen
sinaasappelhwark
Nodig voor twee personen: 450 g doorregen runderlappen
(voor 2 dagen), 50 g margarine, zout, peper, mosterd,
kruidnagel, laurierblad, 1 lepel azijn.
400 g spruiten, zout, uitje, 10 g margarine, 100 g champig
nons, kerrie, paprikapoeder;
Vt tot 1 kg aardappelen;
225 g kwark, V» dl melk, 1 grote of 2 kleine sinaasappels,
basterdsuiker naar smaak, 1 lepel chocoladevlokken.
Maak runderlappen liever voor twee dagen tegelijk klaar,
want ze moeten lang opstaan. De tweede portie wordt don
derdag in een jachtschotel verwerkt. Bak het vlees vlot
bruin. Temper vervolgens het vuur sterk, leg het deksel
schuin op de pan en schenk daar zo veel lauw water op dat
het erge bruisen van het vet minder gaat worden. Voeg zout,
peper, mosterd, kruidnagel, laurierblad en azijn toe en stoot
het vlees mals in ongeveer drie uren. In een hoge drukpan
duurt het nastoven drie kwartier. (Gebruik morgen de
mooiste stukken van de runderlappen, voor een jachtschotel
wordt het vlees toch kleingesneden.)
Kook de spruiten gaar in weinig water met zout in acht a
tien minuten. Fruit kleingesneden ui goudgeel in de marga
rine, bak de in plakjes gesneden champignons vervolgens op
een groot vuur mee tot hun vocht verdampt is. Maak het
mengseltje op smaak met zout, kerrie en paprikapoeder en
schep er de afgegoten spruiten door.
Meng de kwark met de melk. Snijd de geschilde sinaasap
pels) in dikke schijven en verdeel die in part-stukjes. Meng
deze stukjes met het eruit gelopen sap en basterdsuiker door
de kwark. Garneer het toetje met chocoladevlokken.
JEANNE
De reddende engel
uit Friesland
A<
"IJS
gen v
ar za
van
NiEMAND minder dan de Friese commissaris van de k^n ki<
ningin Hans Wiegel wordt genoemd als mogelijke opvolgtkiez
van de vorige maand overleden minister van binnenlander. A
zaken, Koos Rietkerk. Een betere keuze is nauwelijks denF11'^
baar. Wiegel is nog geen vijf jaar weg uit de Haagse politicly er
en heeft kort daarvoor in een volle regeerperiode ruime ejnjelj
varing opgedaan op datzelfde ministerie. Ook in Frieslan^s h
waar hij aanvankelijk nauwelijks welkom leek, heeft hij zijk tu
sporen intussen verdiend. pste'
Niet alleen zijn bestuurlijke kwaliteiten zijn boven el
twijfel verheven. Ook politiek gezien kan de VVD geen
standiger besluit nemen dan Wiegel terug te halen naar
Haag. Het politiek leiderschap van Nijpels straalt niet vet
glans meer af en zijn diepe buiging voor het CDA in q
kwestie van de euthanasie zal door menige VVD-kiezer wot
den opgevat als het verkwanselen van de eens zo gepreze|
liberale beginselen. Was het niet Hans Wiegel zelf die in eej
vroeg stadium voor zulk een afgang had gewaarschuwd? Q
reddende engel uit Friesland zou zeker de publieke aandaclj
van Nijpels kunnen afleiden en de VVD voor een nog grotq
re afgang bij de verkiezingen behoeden. Dat moet de liberal)
top heel wat waard zijn.
ell*——
De nalatenschap van Palme
A.AN de lange lijst van staatshoofden en regeringsleiders dij
sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn vermoorqOl
is het afgelopen weekeinde een nieuwe naam toegevoegd vai
Uitgerekend Olof Palme, een onvermoeibare strijder vooi d0i
vrede en gerechtigheid, werd in koelen bloede vermoord lar
Het onderzoek van de politie heeft uitgewezen dat de moord wa
zorgvuldig moet zijn voorbereid. Het is een wonder, dat Pal ra;
mes vrouw slechts licht werd gewond. de
ve
In een wereld die zo langzamerhand gewend lijkt aan polij hu
tiek geweld, zowel tegen politieke leiders als tegen gewon ve
burgers, drukt de moord op Palme ons opnieuw met de neui aa
op de afschuwelijke feiten. Veel mensen lijken nauwelijk pi'
verbaasd over wéér een moordaanslag in bijvoorbeeld he af'
Midden-Oosten, zoals gistermorgen op de Palestijnse burge- en
meester van Nabloes. Maar als zelfs in het vredelievende k\
Zweden de premier het slachtoffer wordt van een moordaam or
slag, moet dat toch een indicatie zijn hoe slecht de wereld eij wi
eigenlijk voor staat. m
hl
Net als na de moorden op John F. Kennedy, president Sal
h<
dat van Egypte en premier Indira Gandhi van India, klinken
ook nu uit alle hoofdsteden van de wereld blijken van mede-
leven. Terecht wordt Olof Palme geprezen om zijn jarenlan-
ge inzet voor ontspanning, voor vrede, voor ontwikkeling ei) w
voor ontwapening. De regeringsleiders die zich nu in super-t
latieven over Palme uitlaten zouden hem echter pas echt eer
bewijzen, wanneer ze met extra inzet een poging doen oplosj j*'
singen te vinden voor de conflicten die Olof Palme jarenlang zi'
probeerde te beslechten. 1
Dooi
DE BILT (KNMI) De ko
mende nacht vriest het nog
matig, maar daarna is het af
gelopen. Dinsdag neemt in de
loop van de dag de bewolking
van het westen uit toe en in de
avond valt er regen. Mogelijk
gaat de eerste regenval verge
zeld van ijzel. De wind draait
naar het zuidwesten waarmee
lucht wordt aangevoerd waar
in een temperatuur van 6 gra
den mogelijk is. De lucht
wordt in de onderste lagen af
gekoeld door het koude aard
oppervlak. Het ziet er dan ook
naar uit dat deze aanval op de
vorst het defenitieve einde
van de schaatspret betekent.
Wel kan tegen het weekeinde
's nachts de temperatuur vlak
aan de grond dichtbij het
vriespunt komen.
Weersvooruitzichten voor de
Europese landen, geldig voor
woensdag en donderdag:
Zuid-Scandinavië: Veel bewol
king en enige tijd regen of
sneeuw. Middagtemperatuur
van 3 tot 6 graden.
Britse Eilanden: Wolkenvel
den en af en toe regen. Mid
dagtemperatuur ongeveer 9
graden.
Benelux: Veel bewolking en af
en toe regen. Middagtempera
tuur ongeveer 7 graden.
Frankrijk: Wolkenvelden en
van het westen uit regen. Mid
dagtemperatuur van 8 graden
in het noorden tot 14 graden
in het zuiden.
Spanje, Portugal: Wisselend
bewolkt en droog maar don
derdag in het noorden moge
lijk wat regen. Middagtempe
ratuur van 12 tot 17 graden
Duitsland: Wolkenvelden. Vanftai
het westen uit regen oftari
sneeuw. Middagtemperatuuï «r
van 4 graden in het noorden 'b<
tot 8 graden in het zuiden.
ne
Alpengebied Wolkenveldenuat
en vrijwel droog. Middagtem- )la
peratuur van 5 tot 9 graden.tne
Nul-gradenniveau rond 1500 P
meter.
Italië, Joegoslavische küst$P*
Half tot zwaar bewolkt
plaatselijk regen. Middagtem
peratuur van 8 graden in het i
noorden tot 17 graden in
zuiden.