,Geld gevluchte dictators
moeilijk te achterhalen"
WILT U 'N AUTO?
OF LIEVER F125.000,-?
k
Iquino preekt verzoening
Marcos laat economische chaos achter
fokLe Sou/toni
de werktuigen
lAïTI EN FILIPUNEN MOETEN MET HARDE BEWIJZEN KOMEN
TrfS
„Onlusten het werk van
misdadige minderheid"
Avondklok
na rellen
in Haïti
Mijnstaking Zuid-Af rika voorbij
2
Sovjetpers
mild over
relatie met
Westen
ilNA 71TENLAND
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1986 PAGINA S
en
ïen
mmelii
)luut ge
rak ter.
el'8 n
I 00?
'n klein stukje bewerkte
kunnen deskundigen
jfleiden van het gedrag
nensen die 2,5 miljoen
geleden leefden.
Ije werd door Amerikaan-
Ikendeskundigen gevon-
temidden van stenen
jigen die tussen de 2 en
iljoen jaar oud zijn. Vol
de National Geographic
ty gaat het om werktui-
m de vroegste voorzaten
mens. De vondsten
gedaan in een berg-
in de oerwouden nabij
er de Congo in Zaïre. De
aa£stenen werktuigen dien-
ele mogoor het doden van dieren
de bergplaats werden
e nieui
werl
eidse piT
die gro f
'nsen v
Wanne
die me
huid,
men
er ge*
het rac
omenta
Landeli
schii
e Nede
stee
dit soo
gaat haj
dan ook dierbeenderen aange
troffen, waaronder die van het
prehistorisch drietenig Hippa-
rion-paard.
Miljoenen voor
memoires Sjaranski
TEL AVIV Amerikaanse en Europese uit
gevers hebben miljoenen geboden voor de
memoires van de joodse Sovjet-dissident Ana
toli Sjaranski. Dit heeft de Israëlische krant
„Israël Nachrichten" gisteren bericht. De dis
sident kwam twee weken geleden vrij bij een
spionnenruil tussen Oost en West. Volgens de
krant heeft het Amerikaanse weekblad Time
250.000 gulden geboden voor een artikel van
Sjaranski over de gevangenissen in de Sovjet-
Unie. De televisiemaatschappij NBC zou
770.000 gulden hebben geboden voor een aan
tal exclusieve interviews. Ook hebben film
maatschappijen belangstelling getoond voor
de herinneringen van cje dissident. Sjaranski
heeft nog niet gereageerd op de aanbiedin
gen.
Nederlanders opgepakt
met tien kilo cocaïne
SAO PAULO Twee Nederlanders zijn giste
ren op het vliegveld van Sao Paulo gearresteerd
met ruim tien kilo cocaïne. Het tweetal had de
drugs verborgen onder de kleren. Het gaat om
een 30-jarige man en een 19-jarige vrouw, die uit
Bolivia kwamen. De pure cocaïne heeft in Euro
pa een straatwaarde van 500.000 dollar (1,2 mil
joen gulden). De Nederlanders waren van plan
via Sao Paulo door te vliegen naar Amsterdam.
De man verklaarde tegenover de politie dat hij
was gedwongen de drugs te smokkelen om een
schuld af te betalen, die hij met gokken in een
Amsterdams casino had opgelopen. Zijn vrouw
en de moeder van het meisje zouden in Amster
dam worden gegijzeld totdat de verdovende mid
delen zouden zijn afgeleverd. In Portugal zijn
drie Nederlanders wegens drugssmokkel tot elf
en twee keer acht jaar veroordeeld.
pBURG „Wij heb-
1 een gevóel dat er iets
elijks onrechtvaar-
aan de hand is. Wij
i graag dat er wraak
firdt genomen op Mar-
f. Maar het recht moet
loop hebben. De
[éuwe regering Aquino
liet met harde bewijzen
pen, dat Marcos geld
de staatskas naar zijn
vé-rekening in Zwit-
rland heeft laten vloei-
Zo niet, dan zijn de
lipijnen de miljarden
woon kwijt".
Tijd h
h
J.W. Schneider s.j. doceert
;enrecht aan de Katholie-
Hogeschool in Tilburg.
hem de vraag in hoever-
t die gfjonge regeringen zoals in
niksnulïti en de Filipijnen kans
neralisfcben de miljarden guldens
'.en hoiug te halen, die hun voor-
et raciflige dictators Duvalier en
cos het land uit hebben
iokkeld.
Haïtiaanse regering heeft
^miljard gulden aan goede-
i van Duvalier in beslag
bomen, maar er doen ge-
fchten de ronde dat hij een
nvoud van dat bedrag op
Zwitserse bankrekening
jft staan. De Amerikaanse
!paat heeft berekend dat
Marcos voor 750 miljoen gul
den aan onroerende goederen
in de VS heeft. Ook van dat
bedrag wordt gezegd dat het
een topje van de ijsberg is.
„De centrale bank van een
land zou een poging kunnen
wagen achter de transacties te
komen", aldus Schneider.
„Maar waneer daar meerdere
nationale banken bij betrok
ken zijn, wordt het al gecom
pliceerder. Nationale banken
gunnen elkaar geen kijkje in
de keuken en bovendien wil
len ze helemaal niet weten
welke personen achter hun
geheime rekeningen schuil
gaan".
Met name het Zwitserse
banksysteem is gebaseerd op
geheimhouding en daarop
worden vrijwel geen uitzon
deringen gemaakt. Bovendien
willen banken niet graag
mede-plichtig zijn. Wat niet
weet, wat niet deert. Daar
komt verder bij dat fraude die
wordt gepleegd bij de bank-
transacties zelf, zoals in de
zaak-Calvi in Italië, wèl is te
traceren. Maar wanneer nor
male transacties worden ge
pleegd met geld dat door frau
de is verdiend, dan gaat dat
de banken weinig aan.
Volgens Schneider is zelfs als
banken mee willen werken
de kans dat de kanalen wor
den gevonden waarlangs geld
van de een op de andere reke
ning wordt gezet zeer klein.
Uitgekookte lieden als Marcos
Met een vliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht arriveerde Marcos gisteravond (Nederlandse
tijd) op Hawaii. De ex-president liep behoedzaam de vliegtuigtrap af ondersteund door een lucht
machtofficier. Onder aan de trap werd hem de traditionele bloemenkrans omgehangen. Het is
onduidelijk hoe lang Marcos en de zijnen op Hawaii blijven.
en Dqvalier gebruiken stro
mannen die het geld uiteinde
lijk via via op vele geheime
rekeningen zetten. Het wordt
dan moeilijk om die bewuste
handelingen terug te vinden
tussen de' duizenden transac
ties die elke dag plaatsvinden.
Als laatste moeilijkheid noemt
Schneider het asielrecht. Mar
cos is asiel aangeboden in de
Verenigde Staten. Het feit dat
de VS hem een vluchtplaats
bieden houdt tevens in, dat zij
geen strafvervolging tegen
hem in zullen stellen.
Schneider: „Met name de Fili
pijnen hebben een harde les
geleerd. Corruptie is daar na
tionale sport nummer één.
Smeergeld gaat niet met een
fles jenever in een binnenzak;
neen, dat gaat met tassen vol.
Maar afgezien daarvan is het
vrij duidelijk dat zowel Duva
lier als Marcos het spel in de
ogen van de banken en het
internationaal recht volgens
de regels hebben gespeeld. De
bevolking van zowel Haïti als
de Filipijnen is uitgezogen.
Maar ze mogen nu blij zijn,
dat hun dictators zijn verdre
ven".
JOOS PERSOON
Tientallen Egyptenaren proberen vóór het Ingaan van het uit
gaansverbod thuis te komen door mee te liften op een oplegger.
(Vervolg van voorpagina)
KAIRO De Egyptische president Moebarak is gisteren op te
levisie verschenen om tot kalmte te manen. De onlusten zijn
volgens hem het werk van een „misdadige minderheid, die de
armsten onder de bevolking een dolk in de rug steekt". Moeba
rak doelt daarmee op islamitische fundamentalisten, die ver
moedelijk gebruik hebben gemaakt van de opstand onder poli
tiemannen om de onlusten te vergroten. De fundamentalisten,
die een islamitsiche staatsinrichting eisen zijn tegen het bewind
Moebarak.
De rellen begonnen dinsdagavond na muiterij onder duizenden
laag betaalde dienstplichtigen die in Egypte aan de politie zijn
toegevoegd in verband met een personeelstekort. Zij kwamen in
opstand, toen zij hoorden dat hun dienstplicht met een jaar zou
worden verlengd. Door de bloedige opstand heeft de Egyptische
toeristenindustrie een nieuwe klap gehad. Eerder schrikte het
geweld in het Midden-Oosten en met name de kaping van het
cruiseschip Achille Lauro veel toeristen af naar het land der fa
rao's te reizen.
Indiase politie
arresteert 7000
mensen na staking
NEW DELHI Zeker zeven
duizend mensen zijn gisteren
door de Indiase politie gearres
teerd in verband met een na
tionale staking die georgani
seerd is door twaalf oppositie
partijen uit protest tegen de
prijsverhogingen van onder
meer brandstoffen, brood en
rijst. Het hele openbare leven
in New Delhi en enkele ande
re steden kwam stil te liggen.
De verhogingen zijn inmiddels
gedeeltelijk teruggedraaid. Bij
na zes miljoen ambtenaren
hebben zich bij de staking ge
voegd uit onvrede over een
grondwetswijziging waardoor
het mogelijk is ambtenaren
zonder opgaaf van redenen te
ontslaan.
PORT-AU-PRINCE De
nieuwe regering van Haïti
heeft gisteravond opnieuw de
avondklok ingesteld na het
uitbreken van gewelddadighe
den en plunderingen door
woedende menigten die een
klopjacht houden naar aan
hangers van de gevluchte dic
tator Jean-Claude Duvalier.
Jongeren trokken met stok
ken, ijzeren staven, kettingen
en bijlen door de straten. De
spanning liep op toen bekend
werd dat 29 mensen waren
overleden na het drinken uit
een put die was vergiftigd
door een lid van Duvaliers
particuliere politie. Het bericht
is niet bevestigd. Duizenden
mensen blokkeerden de lucht
haven op het moment dat een
aantal prominente aanhangers
van Duvalier naar het buiten
land wilden vluchten. De re
gering heeft gezegd met spoed
tegen voormalige medewekere
te gaan optreden. De VS heb
ben hun hulp van aan Haïti
hervat,
JOHANNESBURG De sta
king onder de 19.000 zwarte
mijnwerkers in de Zuidafri-
kaanse goudmijn Vaal Reefs is
voorbij. Dit heeft een woord
voerder van de mijnbouw-
maatschappij Anglo-American
Corporation vandaag gezegd.
De mijnwerkers legden drie
dagen geleden het werk neer
nadat de politie negen collega's
voor ondervraging had aange
houden in verband met de
moord op vier ploegbazen.
Volgens de woordvoerder zijn
de werknemers van alle ploe
gen gisteravond weer aan het
werk gegaan. In Johannesburg
waarschuwde de Amerikaanse
ambassadeur de Zuidafrikaan-
se regering om een einde te
maken aan de noodtoestand
omdat andere de druk in het
Congres tot hardere sancties
tegen Zuid-Afrika „overweldi
gend" zou worden.
De Füipijnse
jjdent Corazon Aquino
sten zoit na de installatie van
ihrapttf kabinet de commu-
De bel^sche opstandelingen
s voorje Filipijnen opgeroe-
wordft°t een staakt-het-vu-
jelastii( Verzoening was the-
einkonvan de toespraak die
iedereêieuwe presidente gis-
n" n hield. Als bewijs
n8 0VI dat streven heeft
16 Ghrno *n ^aar kab*net
m'gt e een aantal ministers
en ma?nomen, die ook onder
het picos hebben gediend,
oi
Hno verklaarde niet van
de vrtte zijn de VS om uitleve
rend (van Marcos te vragen. „Ik
Jan Ffeezegd dat ik als winnares
umoedig kan zijn. Met dit
Tedesbbeeld wil ik laten zien dat
in efcneller we onze pijn ver-
opgi, des te gemakkelijker
dikoor ons land zal zijn om
licht Wederopbouw te beginnen
alismele puinhopen die ons zijn
(laten". In de nieuwe Fili-
ie regering zitten vooral
icaten die zich in het ver-
fi hebben ingezet voor de
penrechten. Het waren
de advocaten die vorm ga-
aan de verkiezingscam-
e van Aquino.
Prajiieuwe president zie ver-
Ier Art
der dat de overeenkomsten
met de VS over de Ameri
kaanse militaire bases intact
blijven tot zij in 1991 aflopen.
„Tot die tijd houd ik mijn op
ties open", aldus Aquino. Ver
der benoemde zij een commis
sie die moet proberen het
„verborgen fortuin" dat Mar
cos in heV buitenland heeft on
dergebracht „terug te brengen
naar de Filipijnen".
Aquino kreeg luid applaus
toen zij aankondigde niet haar
intrek te zullen nemen in het
presidentiële paleis, omdat het
„niet passend is voor de leider
van een verarmd land in luxe
te leven". Zij zei dat het paleis
wel de standplaats zal blijven
van de regering.
De toestand in de hoofdstad
Manila was gisteren weer nor
maal. De internationale lucht
haven en handelsbanken her
vatten het werk.. De scholen
gaan morgen weer open. De
aandelenmarkt van Manila be
leefde een hausse. De handel
in sommige aandelen werd ge
staakt nadat hun koers met
veertig procent steeg, de maxi
maal toegestane stijging op één
dag. Vandaag zijn ook de eer
ste. politieke gevangenen vrij
gelaten. Volgens mensenrech
tenorganisaties tellen de Fili
pijnen ruim vijhonderd poli
tieke gevangenen.
Onduidelijk blijft in hoeverre
Aquino kan rekenen op de
steun van de strijdkrachten.
Waarnemers sluiten spannin
gen tussen de militairen en de
president niet uit. Die zouden
zich met name kunnen voor
doen als Aquino actie zal on
dernemen tegen de verant
woordelijken voor de moord in
1983 op haar man Benigno.
Een onderzoek zou verschei
dene leden van de militaire
hiërarchie kunnen compromit
teren. Onzeker is verder de
houding van de machtige, on
der Marcos benoemde provin
ciale gouverneurs en de com
munistische rebellen, die haar
voorganger bijna gedurende
zijn hele 20-jarige bewind heb
ben bestreden. Het communis
tische Nieuwe Volksleger
(NPA) telt ongeveer 18.000
guerrillastrijders. Aquino heeft
gezegd dat zij hen amnestie
wil aanbieden, maar waarne
mers achten weinig waar
schijnlijk dat dat tot een oplos
sing zal leiden.
Paus Johannes Paulus II heeft
de inwoners van de Filipijnen
zijn solidariteit betuigd en de
wens uitgesproken dat zij „de
eenheid van het hart" hervin
den. De paus zei zich nauw
verboden met de inwoners
van de Filipijnen te blijven
voelen.
,ejfllDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
g gev1- Toen smidie Verholen terugkwam bij zijn opgebeld. Maar ik kan je geruststellen, Kareltje.
ise, trof hij daar de kleine Kareltje aan, die Je vader vindt het goed, dat ie met mij aan het
S antig op wacht stond bij de benzinepomp werk gaat. Maar nu zou ik toch nog wel eens
si rekje met blikken olie. „Ziezo, vriendlief." even willen weten waarom |i| nu juist met ake
orBf ede smid De zaak is voor elkaar, hoorl geweld bij mij in betrekking wilde, —„Inde
Jjnt bij mij in dienst treden. Ik heb de werk-
datveunnin9 a' 'n miin zak- Wanneer kun je be-
«>i r«; ïn?" ..Nu meteen wel," antwoordde Ka-
„Daar heb ik tenminste op gerekend. En avonturen te beleven vallen. Dat weet ik uit de
eerste plaats omdat u zo'n fijne smid bent,'
lachte Kareltje. „Ik kan bij u een boel leren. En
in de tweede plaats omdat er bij u altijd allerlei
TO!? it u me dan maar Kareltje. Want zo heet ik. krant, want daar staan ze elke dag in. En in de
1 intt Itje Knetter is de naam.'" iè'n'zéér'wël- derde plaats omdatjkjran nature nu Mnmad
stlch»en' aart'kriëttërënde'motoren èn zo! ïk wist léèn'moest doenT Ik dacht toen bij me zelf: Die
'choI1° nde'naam' Kareïtjë""ïachte de~smid. .iffet een erg menslievend jongetje ben. Ik ergerde
'n "k- moderne naam, vol dynamiek, die doet me groen vanwege het feit, dat u altijd alles al-
j wens al, dat jij zo heette, mijn jongen. Ik smidje Verholen heeft bepaèld een actieve en
!e e namelijk bij de burgemeester geweest. Die pientere assistent nodig. Nou..., en dat is dan
•VJ?.® alles al van je af. want je goede en verstan- nu maar wét lijn voor zijn roodkoperen, hè,
vac^er ^ad natuurlijk je briefje gevonden, want u heeft me aangenomen
el Tieeft toen meteen onze burgemeester maar
(ADVERTENTIE)
Die kansen
"krijgt u van de
Sterrenshow. Willem
Ruis komt nog drie
keer op de tv. Elke
keer een prijzenpot
van f287.000,-. Met
extra kans op 'n auto
of een vliegreis.
I Ga even naar 't post
kantoor, 'n D A-drogist, 'n Centra Vers
kruidenier of C1000 Voordeelmarkt.
Een lot kost slechts f2,50. Daarmee
hebt u kans op ruim 2.900 prijzen.
En u helpt de Nederlandse Invaliden
Sportbond.
Een goed lot voor een goed doel.
De Sterrenshow geeft mensen een kans.
KLMletopdeprijzen.
DROGISTERIJ
Door de Staatssecrel
p 15-8 '85 vergunning vt
LONDEN In financiële
kringen in Londen en
New York is men bezorgd
over de gevolgen van de
machtswisseling op de Fi
lipijnen voor de afbetaling
van de buitenlandse
schuld van dit land. De
schuldeisers vragen zich
af of de nieuwe president,
Corazon Aquino, bereid is
aan de verplichtingen
krachtens de buitenlandse
schuld te voldoen.
De Filippijnen staan voor 26
miljard dollar in het krijt bij
het buitenland en hebben het
afgelopen jaar een schuldre
geling met de banken getrof
fen voor tien miljard dollar.
Deze regeling volgde óp een
overeenkomst met het inter
nationaal Monetair Fonds
(IMF) over nieuwe kredieten
en een streng economisch be
zuinigingsbeleid. De krediet
verschaffers zullen eerst af
willen wachten welke hou
ding Aquino zal aannemen
ten aanzien van de buiten
landse schulden van de Fi
lippijnen. Zij heeft tijdens
haar verkiezingscampagne
meerdere malen scherpe kri
tiek gehad op de buitenland
se schuldeisers. De schulden-,
crisis van de Filippijnen is
onstaan na de moord ,in 1983
op de oppositieleider Benino
Aquino. Deze gebeurtenis
leidde tot een omvangrijke
kapitaalvlucht en dwong de
Filippijnen tot een schulden-
regeling.
Het bedrijfsleven op de Fili
pijnen ziet de toekomst daar
entegen met vertrouwen te
gemoet. Bankiers en onder
nemers steunen president
Aquino volledig en zijn er
van overtuigd dat haar rege
ring het vertrouwen van de
financiële wereld in het land
kan herstellen.
Overigens heeft Aquino een
economische erfenis gekre
gen waarvan de aard en de
omvang nog niet duidelijk
zijn. Ondanks de goede be
doelingen en het vertrouwen
van de banken en het
bedrijfsleven zal het nog wel
even duren voordat er orde
op zaken is gesteld.
Hoewel de Filipijnen rijk zijn
aan bodemschatten en de
omstandigheden er ideaal
zijn voor een bloeiende agra
rische sector, hebben jaren
van politieke onzekerheid en
corruptie het economisch kli
maat danig bedorven.
Toen president Marcos twin
tig jaar geleden aan de macht
kwam hadden de Filipijnen
nog het hoogste economische
groeipercentage van de ASE-
AN-landen. De vooruitzich
ten voor de ontwikkeling le
ken goed. Er zijn grote reser
ves aan ijzer, koper, goud,
mangaan, chroom, lood en
andere metalen. In de wate
ren rond en binnen de eilan
dengroep zit ernom veel vis.
Ongeveer de helft van het
land is bedekt met bos, dat
economisch kan worden
geëxploiteerd.
Met ambitieuze plannen
heeft Marcos gepoogd ge
bruik te maken van de eco
nomische mogelijkheden van
zijn land. Een ruime verbete
ring van de levensomstan
digheden kwam echter niet
tot stand als gevolg van soci
ale achteruitgang, nepotisme
en een explosieve bevol
kingsgroei. Marcos joeg ook
de bezittende klasse tegen
zich in het harnas doordat hij
zijn financiële beleid steeds
meer gebruikte voor zijn ei
gen ambtities en die van zijn
vertrouwelingen. Het gevolg
was dat het land een econo
mische neergang doormaak
te, in tegenstelling tot een
ongekende economische
groei voor de andere Zuid-
oostaziatische landen.
Nadruk op verzoenende
uitspraken Gorbatsjov
MOSKOU/DEN HAAG
Ondanks de harde woor
den die partijleider Gor
batsjov op het 27e partij
congres heeft laten horen
over de relatie met het
Westen, wordt in een eer
ste commentaar uit de
Sovjet-Unie alleen aan
dacht geschonken aan
verzoenende delen uit die
redevoering.
In een gisteren gepubliceerd
commentaar van het Russische
fiersbureau Novosti wordt al-
een gesproken over de kansen
op verbetering van de betrek
kingen. „De confrontatie tus
sen kapitalisme en socialisme
is alleen mogelijk in de vorm
van vreedzame wedijver", zo
schrijft politiek commentator
Vladimir Katin.
„In de Sovjet-Amerikaanse be
trekkingen lijkt zich een posi
tieve verandering af te teke
nen. En in de Navo-landen ko
men de realistische opvattin
gen meer aan de oppervlakte",
aldus Novosti.
Volgens de commentator heeft
Gorbatsjov vier principes uit
eengezet die moeten leiden tot
een verbetering van de be
trekkingen tussen Oost en
West.
„De wereld is te klein en te
breekbaar geworden voor oor
log en een politiek van
macht", zo citeert tfatin partij
leider Gorbatjov. „Er is geen
alternatief voor samenwerking
tussen alle staten", concludeert
de Russische commentator.
,De regering-Reagan heeft gis
teren overigens de uitlatingen
van Gorbatsjov over voor
waarden voor een topontmoe
ting van de hand gewezen.
Gorbatsjov stelde dat zo'n top
alleen zin heeft als bij het wa-
penbeheereingsoverleg voor
uitgang wordt geboekt. „Zo'n
koppeling gaat gewoon niet
op", aldus Reagan.
