„Grootste gok die ik ooit genomen heb
99
Mijn zwager [autojournalist] vindt de nieuwe, exklusieve
Corolla Hatchback 5XL een ijzersterk verhaal.
Maria blijft
van bordkartoi
SYDNEY POLLACK VERFILMDE „OUT OF AFRICA"
FILM
£eidóeSowo/ut
VRIJDAG21 FEBRUARI 1986PAGINA 16 LD1
DEN HAAG Elf Oscar
nominaties en zestig mil
joen dollar heeft „Out of
Africa" inmiddels al opge
leverd, en hoewel regis
seur Sydney Pollack er ta
melijk koeltjes onder lijkt
moet hij de hemel gepre
zen hebben toen dat suc
ces zich begon af te teke
nen. Dertig miljoen dollar
kostte deze poëtische, bij
na on-Amerikaanse film,
gemaakt in een periode
waarin de bioscopen in
Amerika alleen nog leken
vol te stromen voor puur,
meestal jeugdig amuse
ment
Een grote gok derhalve, die
evengoed het einde had kun
nen betekenen van Pollacks zo
gelouterde carrière als het suc
ces dat het nu werd. Pollack,
die gisteravond in Den Haag
zelf de Europese première van
zijn film bijwoonde, kan ech
ter opgelucht ademhalen. „Het
was een heel riskante onder
neming, dertig miljoen dollar
te investeren in een markt
waar jongerenfilms financieel
het meest succes hebben. De
grootste gok die ik ooit geno
men heb. Het is een lange
film, twee uur en veertig mi
nuten. enigszins literair en in
sommige opzichten meer Eu
ropees dan Amerikaans van
karakter, niet gericht op die
markt die momenteel „big
business" is. Als er dan zestig
miljoen dollar binnenkomt in
de eerste negen weken is dat
niet slecht".
De bebrilde, vlot causerende
regisseur, die zich met films
als „Tootsie", „Absence of Ma
lice" en „Jeremiah Johnson"
nooit al te veel lijkt te hebben
aangetrokken van trends op
filmgebied, nam met de verfil
ming van „Out of Africa" op
nieuw een uitzonderlijk pro
ject op zich. Pogingen van an
deren om het gelijknamige
boek van de Deense Karen
Blixen te verfilmen, waarin ze
met heimwee doorspekt proza
terugkijkt op haar veertienja
rig verblijf in het Afrika van
rond de Eerste Wereldoorlog,
waren steevast mislukt, en ook
Pollack zelf zag het ondanks
zijn liefde voor het boek aan
vankelijk niet zitten.
„Ik las het boek in 1972, maar
ik dacht niet dat het een film
kon worden. Het is een nogal
delicaat boek, er zit niet veel
verhaal in, het zijn voorname
lijk enigszins poétische over
peinzingen, en toendertijd gaf
ik het op. Het was scriptschrij
ver Kurt Luedtke, naar wiens
script ik „Absence of Malice"
had gemaakt, die er opnieuw
over begon. Hij was altijd al
gek van „Out of Africaen
wilde er een script van maken.
Het enige verschil met toen ik
het boek las, was dat er inmid
dels een biografie over het le
ven van Karen Blixen was
verschenen, wat hem veel
meer informatie gaf waarmee
hij aan de gang kon. Toen ik
op een promotietour voor
„Tootsie" was kwam hij met
de eerste opzet, en ik was
enorm onder de indruk. Ik zag
het alleen nog niet zo als een
film, en het jaar daarop werk
ten we samen aan het script.
We maakten nog een paar op
zetten en pas toen besloot ik
de film te maken. We zijn
daarna heel 1984 bezig geweest
met de voorbereidingen: wer
ken met Kurt, het zoeken van
de acteurs, "naar Kenia om de
lokaties te vinden... een hele
vermoeiende periode. In janu
ari 1985 zijn we met de opna
men begonnen. Al met al ben
ik drie jaar met de film bezig
geweest, de langste periode dat
ik ooit aan een film heb ge-
Rode draad
Probleem voor Pollack was
vooral de vraag waarop hij
zich in „Out of Africa" moest
richten. Hij bewonderde het
verhaal, de wijze waarop het
was geschreven, maar was op
zoek naar de rode draad in
„Out of Africa" als film. „De
vraag was: wat wordt mijn
„focus". Ik werkte daaraan
met Kurt en toen kwamen die
zaken naar boven die ook in
het boek zitten: vrijheid tegen
over verplichting, de prijs die
betaald moet worden voor lief
de, het idee van bezit, van zo
wel landen als mensen, het ko
lonialisme... Iets wat steeds te
rugkeerde was de begrafenis
van haar vriend Denys Finch
Hatton, tegen het einde van
het boek, waarbij zij zegt: „Hij
was niet van ons, hij was niet
van mij". Ik vond dat da;r de
film over moest gaan, dal het
Sydney Pollack over Meryl Streep, hier als Karen Blixen in „Out of Africa": „Ze deed het gewel
dig".
een sleutelzin was. Het hele
idee van bezit dat er uit naar
voren komt. Zij spreekt ook
steeds over „mijn land, mijn
Kikuyu's", alsof ze het bezat.
Dat was een mythe. Finch
Hatton wist dat, dat je geen
mensen kunt bezitten, niet
kunt zeggen: dit land is van
mij. Toen werd het pas echt
interessant voor mij, had ik
een referentiekader, een ge
raamte waaraan ik het script
kon aanpassen".
Meryl Streep
Het werd uiteindelijk Meryl
Streep die de hoofdrol zou
krijgen, maar het duurde een
half jaar en heel wat audities
voor Pollack tot de overtui
ging kwam dat zij de beste
voor de rol van Karen Blixen
was. Hij wilde gezien de ach
tergrond van Blixen een Euro
pees actrice, en de hele Euro
pese top passeerde dan ook de
revue, inclusief Renée Souten-
dijk en Monique van der Ven.
De Amerikaan wees ze af van
wege de „te jeugdige indruk"
die ze op hem maakten. Streep
fietste er min of meer tussen
door. „Ik kende haar eigenlijk
niet, had haar wel gezien op
het scherm maar nooit ont
moet. Maar ze wist dat ik op
zoek was naar iemand en haar
agent hing om het kwartier
aan de lijn en zei steeds: maak
eerst eens kennis met haar,
probeer het eens. Maar ik wil
de een Europese. Nadat ik alle
Europese actrices had afge
werkt kon ik niet meer weige
ren en maakte ik kennis met
haar. Na een kwartier wist ik
het: zij kon het doen".
De actrice overtrof zijn stout-
Finch Hatton, vond Pollack.
„Finch Hatton was een erg op
zichzelf staande figuur, ie
mand die geen concessies deed
aan de wereld om hem heen.
Enigszins mysterieus. Eigen
schappen die je denk ik ook op
Redford kunt leggen. Niet al
leen door de rolllen waarin hij
tot nu toe speelde, maar vooral
omdat hij zelf zo mysterieus is.
Van alle filmsterren is het
minst van hem bekend. Bij mii
wel, want het is een vriend
van mij, maar bij de pers, het
publiek. Hij geeft geen inter
views, leeft in de bergen van
Utah, gaat niet naar Holly
wood-parties, je weet niets van
hem. Ik denk dat dat heel
goed werkt voor deze rol. Je
accepteert zijn vertolking, om
dat je onbewust weet dat hij
echt zo is".
De keus van Klaus Maria
Brandauer als Blixens vrolijk
overspelige echtgenoot Baron
Blixen gebeurde vreemd ge
noeg niet op basis van Bran-
dauers schitterende rol in
„Mephisto", maar door zijn op
treden als schurk in de Bond
film „Never say never again".
Pollack: „Ik heb „Mephisto"
gezien, maar die film deed me
niet voor Brandauer kiezen.
Het was die gekke Bondfilm,
waarin hij een hele grote cli
chéboef speelt. Daar raakte ik
door gefascineerd. Hij heeft
iets, charme denk ik".
De filmploeg bleef onder lei
ding van Pollack vijf maanden
in Afrika. De liefde die Karen
Blixen in haar boek voor het
land beschrijft wilde bij Pol
lack echter maar moeilijk ko
men. „Filmen is een slechte
manier om een land te zien.
Alles draait namelijk om die
film. Als iets goed
verwachtingen. „Ze deed £dm 's be| een goed land, als
het geweldig. Er zit een prach- het w*er slecht is om opnamen
tige ontwikkeling in haar spel maken is het een rotiand.
tussen het moment dat Karen Afrika kreeg geen kans van
Blixen per trein in Kenia arri- miJ- Pas na de film kwamen
veert en de begrafenis van dingeLn naa*" boven d,e
Finch Hatton, tegen het einde blijkbaar toch een heftiger ïn-
van de film. Als je dan weet druk op mij maakten dan tij-
dat dat niet chronologisch dens het maken ervan. Toen
wordt opgenomen en ik de ac- was ik constant geïrriteerd.
Mysterieus
Robert Redford, een acteur
waarmee Pollack al diverse
keren gewerkt had, kwam het
meest in aanmerking voor de
rol van de beroepsjager Denys
dingen dus. Ik had echter op
dracht Afrika door haar ogen
te zien, en te ontdekken waar
op zij zo verliefd werd, en dat
op film over te brengen. Dat
kostte me nogal moeite".
KOOS VAN WEES
AMATEURISME IN
TIENTJESFILM
Verpleger Erik (Peter Jan Rens) raakt verliefd op collega Anneker
(Kika Keus) tijdens een uitstapje met bejaarden. |n|
het lijkt
gisseur, acteur, scenarioschrij
ver en daarnaast nog de drij
vende kracht achter net origi
nele financieringsplan) met
zijn debuutfilm .Maria" (de TE™"!
&3BPS1 ment emotioneel."
m^d(
1. dat
overtuigend, noch de romanti^n 's
enig mofplat
nss steyü EsSStrs
arsliSTÜ: SiigSzts: SKX i'
tieel en af en toe een zekere he,d ook maar een vai£pdc
de personages aardig te gaaifonna
vinden. Bovendien maakt aan
Rens de fout de fascisten alfi met
leen maar te tekenen als eettrviev
uuuiutr mmeui*. d welgedane jonge heren ife Ma.
„Maria beg,nt met onaardig. smokin B die Zfchs-S avon(ff ,t,
met nog voor de filmtitels een ,nBnder zwart hullen 0
paar scènes ,n het Italië van tegenstandei.s jn elkaar "§je
het fascisme, bpna woordeloos, s,«an Fascismc werkt he|aa5cn ze
M V anders, vileiner. Dit fascismqsle
Nederland, A, h„a(, HaJ,
volkse charme lijkt het de
gistratie van een bordkarton
nen lekespel door een stel ver
doolde amateurs.
visueel opgezet
Een scène later,
krijg je de allereerste klap. In
een ziekenhuisbed ligt de ou
dere. invalide vrouw Maria.
Ze heeft bezoek van dokter en
verpleegsters. En - o schrik -
daar komen de teksten als
bakstenen van het doek val
len. De Nederlandse film terug
naar af. denk je meteen. En
van die dreun herstelt de film,
zich helaas niet meer.
Die invalide Maria is de „ver
telster" van de film. Tijdens
een uitstapje met een aantal
bejaarden is ze getuige van de
liefdesperikelen van verpleger
Erik (Peter Jan Rens) en dat
brengt bij haar de beelden uit
haar eigen jeugd in Italië te
rug, waar ze verslingerd raakt
aan een zwakke Italiaan, die
de liefde laat schieten voor de
mannenbroeders van het fas
cisme. Dat fascisme wordt
voor haar traumatisch. On
danks de mogelijkheden die
het gegeven biedt, wordt noch
het tijdsbeeld van het fascisme
Een van de sterkste punten van Toyota, zegt mijn zwager altijd, is
de unieke multi-kleppen-techniek. De Corolla Hatchback heeft bijvoorbeeld
12 kleppen. Dat betekent meer prestaties en minder verbruik. Maar nu komt
Toyota met de nieuwe Corolla Hatchback 1.3 SXL Die heeft behalve zijn
12 kleppen-techniek nog eens 19 sterke punten extra!
Kijk even: in dezelfde kleur gespoten bumpers extra brede
flankbescherming extra brede (175/70 SR13) banden zwarte raam-,
deurstijlen en dorpel velours stoel- en portierbekleding een in hoogte
verstelbare bestuurdersstoel verstelbare lendesteun in bestuurders
stoel in 2 richtingen verstelbare hoofdsteunen toerenteller extra opberg-
vak onder dashboard exklusief digitaal quartzklokje kantelbare
achterbankzitting gescheiden neerklapbare achterbankleuning geïnte
greerde hoofdsteunen op achterbankleuning grote armsteunen op
portieren grote opbergvakken in portieren achterruitwisser met sproeier
5-bak-uitvoering.
Het allersterkste punt is (ongelooflijk, maar waar) de prijs! Met
alles erop en eraan kost deze exklusieve Corolla Hatchback 1.3 SXL:
Voor de meerprijs van slechts f855,-krijgt 1^1^^ lynp
u een elektrisch schuifdak met I
ingebouwde kaartleeslampjes.
Ook leverbaar als 5-deurs of 3-deurs met automaat
Toyota/sterk maar waar.
lachwekkend. Al heeft d<tadio
Italiaanse „zetting" (in Nederterkor
land opgenomen) zeker sfeerpriete
de figuren erbinnen redderjp ze1
het niet bij gebrek aan goedgewil ee
schreven materiaal: Huub Stamens
pel weet niet hoe hij moet kij^ zijn
ken als een onsympathieke er o'
gladjanus van een Paolo, Tonyn Pei
Maples (in Nederlands mefes eni
Engels accent) kijkt maar ojrhine
één manier, als de vuile „mar-n je e
qué" uit de Twee Wezen, eneit en
een Amsterdams sprekendeer lar
jongeman met kaal hoofd mageen i
zich als een beest aan tafel ge-ist, m
dragen en moet daardoor Mus-(och r
solini voorstellen. met
Terwijl de goedkope wijsjesn het
van componist Tony Eyck air wa£
te voorspelbaar opklinken en ze zi
wegsterven, zie je ook de te4l. He
rugblikken op een kilometeringpl
afstand aankomen: De oudedienr
Maria kijkt stille voor zich uitt „SI
en Italië duikt op (diverse ma-v.. M
len), ze hoort een trompet eitd op
een trompet in het verlederhg Sti
klinkt. De verplegersscènes tij
dens het uitstapje, waarin overt
de hoofden van de beiaarden
heen wordt geklungeld, geW
vrijd en geruzied, zijn zo on-p0|
sympathiek dat het lijkt dat§[|m
Peter Jan Rens - zelf ooit ver
pleger - daar iets mee wil zeg-|
gen. Maar ook dat komt
niet uit.
BERT JANSMA
EUROCINEMA III:
Invasion USA (16) 1830, 21.00.
EUROCINEMA IV: King Salo
mon's mines (al); 18.30, 21.0T
NACHTVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA I: Weird Science
(16); za. 24.00. EUROCINEMA I
Militaire Academie (16); za. 24.00.
EUROCINEMA III: Private Tea-
KINDERVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA III: Thomas
senior (al); za. zo. wo. 14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Vrijdag de 13e
(deel 5) (12); 13.30. 19.00, 21.15.
LIDO en STUDIO (Steenstraat
39, tel. 124130): Back to the luture
(al); A chorus line (al); 14.30,
.00. 21.15; De aanslag (al);
21.15.
21.15. REX (Haarlemmerstra
52. tel. 071-125414); Junge Mad-
NOORDW1JK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56. tel. 01719-
12800): Geen opgave.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
King Solomon's mines (al);
THEATER IV: Sexboot (16); tijden
zie City I behalve zaterdag
woensdagmiddag.
KINDERVOORSTELLINGEN
CITY THEATER IV: Pappie er
Kokkie en het geheim van con*
mandant Plus (al); za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN
GREENWAY (tel. 01717-4354):
The breakfast club (al); do. t/m z
19.00. vr. za. 21.15. za. zo. w
15.45. Company of wolves (16);
do. zo. 21.15. Don Giovanni (al);
ma. di. wo. 20.15. dl. 14.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
Oom Ferdinand en de toverdrank;
