Charismatische beweging bijeen in veiling Naaldwijk aan tafel £cidóc Oowto/ni 3 Kerkvernieuwing zette door ondanks polarisatie aan top kerk wereld Protestantse kerken willen Rome bevragen op positie vrouw Vredesprijs voor Philip Potter EEN STUDIE NAAR HET PASTORAAL CONCILIE (1965-1970) Laatje lippen niet springen. ACHTERGROND SeidóaQowuvnt zaterdag 15 februari 1986pag1ï ÏNN Open Kerk praat over secularisatie De Open kerk-beweging in West Nederland houdt op 15 maart in de R.K.Pabo Thomas More, Stationssingel 80 te Rotterdam (achteruitgang Centraal Station) een ontmoetingsdag waarop zal spreken de Tilburgse pater prof. Piet Leenhouwers over het thema: Heeft de Kerk voor ons nog een boodschap of heb ben wij geen boodschap meer aan de Kerk9 In kerkelijke documenten, zo wordt ter toelichting op het the ma meegedeeld, wordt telkens weer gewaarschuwd tegen secu larisatie. maar zonder secularisatie komt het geloof, de kerk, buiten de tijd te staan. Positief verstaan is en wil secularisatie niets anders zijn dan voortzetting van de Incarnatie, dus een openstaan voor vraagstukken van de eigen tijd. Secularisatie is daarom geen bedreiging maar opdracht voor de Kerk. Per week in VS christelijke radio erbij Elke week komt er in de Verenigde Staten een christelijk ra diostation bij en elke maand een dito tv-station. Van de ruim 10.000 radiostations in Amerika zenden meer dan 1.100 over wegend christelijke programma's uit. Bij de tv ligt dit verhou dingsgewijs nog hoger: 200 van de ruim 1.000 tv-stations zijn christelijk georiënteerd. Veertig procent van de Amerikaanse huishoudens kijkt elke maand naar tenminste één godsdiensti ge tv-uitzending. Dit heeft de vereniging van religieuze elec- tronische media tiidens de jaarvergadering te Washington me degedeeld. De invloed van deze omroeporganisaties is de afge lopen jaren danig gestegen, aldus voorzitter Ben Armstrong, vooral ook door toedoen van conservatieve predikanten als Falwell. Wat en hoeveel we ook zoeken, we vinden nooit iets anders dan onszelf. Anatole France Groot tekort OP TWEEDE PINKSTERDAG priesters in bisdom Groningen Het bisdom Groningen kampt met een groot tekort aan priesters. Voor de hon derd parochies in het bis dom zijn nog maar 65 pries ters beschikbaar. :Een gevolg hiervan is dat het aantal eucharistievierin gen in het weekeinde dras tisch omlaag is gegaan. Bis schop J.B. Möller van Gro ningen heeft nu in zijn vas tenbrief de gelovigen gead viseerd de eigen parochie boven alles te stellen en daar op zondag naar toe te gaan, ook al is er geen pries ter om voor te gaan. Als de plaatselijke geloofsge meenschap uit elkaar zou vallen door gebrek aan le den, zijn we nog verder van huis", aldus de bisschop. Gereformeerde Kerken -Beroepen te Ottoland drs. J.H. van der Sterre kandidaat te Amsterdam. Aangenomen naar Haulerwijk S. Veenstra te Schoonebeek. West-Graftdijk G.A.V. rrooerg Kanoidaat te Amsterdam. Aangenomen naar Wildervank (part time) mw. A.A.I. Meijer te Lathum en Bahr en Giesbeek parttime. Aangenomen naar Eibergen toezeg ging J. van Hartingsvc Christelijk Gereformeerde Kerken -Bedankt voor Bunschoten R. van Beek te Veenendaal (Pnielkerk). De beweging voor charis matische vernieuwing in de katholieke kerk houdt Tweede Pinksterdag een landelijke bijeenkomst in de Bloemenveiling West- land te Naaldwijk. Het is voor de tweede maal in korte tijd dat de landelij ke bijeenkomst plaats vindt in het bisdom Rot terdam. Vorig jaar vond de samenkomst plaats in de Laurenskerk in Rot terdam. Minstens zelfde aantal wordt in Naaldwijk verwacht. De organisatoren verwachten ditmaal ook een groot aantal mensen uit de Westlandse parochies aan wie gevraagd zal worden hun me dewerking te verlenen. De charismatische vernieu wing, een spiritualiteit die zich in de sympathie van de kerk leiding mag verheugen, is ge baseerd op het vaste vertrou wen dat de H. Geest krachtens Christus' belofte werkzaam is in de gelovigen en in de kerk. De mensen die zich bij de cha rismatische vernieuwing heb ben aangesloten in Neder land ruim tweeduizend, een klein aantal vergeleken bij dat van andere landen, willen zich nadrukkelijk laten inspoireren door de aanwezigheid van de H. Geest. In gebedsgroepen werken zij aan verdieping van hun leven uit de geest door ge bed en schriftlezing en komen zij vervolgens tot gemeen schappelijke activiteiten ten dienste van elkaar en tot gees telijke vernieuwing van de Kerk. De landelijke bijeenkomst in Naaldwijk begint om tien uur 's-morgens met een Lofprij zing waarna Mario Capello, een leek en leider van de Cha rismatische vernieuwing op Malta, een inleiding houdt. Tijdens de middaguren van twaalf tot twee uur zijn er workshops. Daarin is onder meer te zien wat de Charisma tische beweging doet. Er zul len ook speciale kinder- en jongerenprogramma's worden opgesteld. Later op de middag volgt een eucharistieviering waarin mgr. R. Bör voorgaat. De dag wordt omstreeks vijf uur besloten. De organisatoren hopen dat velen de kans zullen aangrij pen om in Naaldwijk kennis te maken met de Charismatische vernieuwingsbeweging. Wel kom zijn met name ook pasto res voor de Concelebratie en voor pastorale gesprekken tij dens het massale gebeuren. „Wij hopen op een echt ge sprek, zodat wij gewaar wor den wat van rooms-katholie- ke zijde wordt gesteld, put tend uit Schrift en traditie, wat de plaats van de vrouw in de kerk dient te zijn". Dat verklaarde vrijdag mevrouw M. J.v d. Veen-Schenkeveld uit Rijswijk (ZH), verpleeg- huispredikante te Rotterdam en deel uitmakend van de de legatie van protestantse ker ken die van 17 tot 21 maart een gesprek zal hebben in Rome met een Vaticaanse vertegen woordigi ng. structuur ontstaat tussen Rome en vrouwelijke theolo gen. „Wij proberen duidelijk te maken dat wij niet komen om een opening te maken voor rooms-katholieke vrou wen in hun eigen kerk, maar om de zaak van de vrouw in de kerk in het algemeen te bepleiten", aldus de predikan te. Naar haar mening hebben ook protestantse Kerken wei nig reden zich op de borst te slaan wegens hun houding te genover de vrouw. Zelf was mevrouw Van der Veen de tweede vrouwelijke predikant in de Gereformeerde Kerken „en zo bar lang staan de amb ten ook nog niet open voor de In contact met rooms-katho- lieke vrouwen merk je dat die lijden aan de kerk, aldus me vrouw Van der Veen. Daarom acht de delegatie het nuttig, uit oecumenische bewogen heid een nota te presenteren waarin wordt ingegaan op de vraag, of de Kerk de vrouw eigenlijk wel ziet staan en wat het betekent als zij zich hele maal voor de vrouw zou openstellen. Daarom delen vrouwelijke theologen uit al lerlei kerken hun ervaringen met elkaar, en dus ook met Rome, aldus het delegatielid. Mgr. Ernst over spiritualiteit De Bredase bisschop H.C.A. Ernst heeft een fijnzinnige brochure geschreven met overwegingen over spiritua liteit. In het boekje worden in een zeer directe, eenvou dige stijl vragen uitgewerkt als: waarom spiritualiteit?, de relatie tussen spirituali teit en noodlot. Een aantal onderwerpen wordt in een spiritueel licht geplaatst. De bisschop spreekt onder meer over de kerk, de samenle ving, het ik en niet. Het boekje is te bestellen bij de Persdienst van het bis dom Breda, Veemarktstraat 48, 4811 ZH Breda. Tel. 076 - 22.34.44. De Niwano-Vredespriis 1986, groot 286.000 gulden (20 mil joen Yen) is toegekend aan dr. Philip Potter, van 1972 tot 1984 secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken en sedert een jaar hoogleraar in de theologie aan de univer siteit van Kingston op Jamai ca. Op 22 april zal dr. Potter de prijs in Tokio in ontvangst nemen. Hij is de vierde drager van de prijs, die werd inge steld om mensen te eren die een belangrijke bijdrage leve ren aan de wereldvrede door het bevorderen van de sa menwerking tussen religies. Ze is in 1978 gezamenlijk in gesteld door de Wereldconfe rentie van Religies te Genève, waarvan de drager van de Nobelprijs voor de Vrede bis schop Desmond Tutu uit Jo hannesburg mede-voorzitter is, en de Japanse Niwano- - Vredesstichting. Stichting en prijs zijn het levenswerk van de leken-boeddhist Rissho Kosei-Kai uit Tokio. De Bra ziliaanse aartsbisschop Helder Camara was de eerste die de prijs ontving. Vlak voordat in Noord- wijkerhout de komende week een nieuwe ronde in het Landelijk Pastoraal Overleg wordt gehouden, is het onderzoek gepubli ceerd naar het Neder landse Pastoraal Concilie in de jaren zestig gepubli ceerd. Twee Tilburgse theologen onderzochten dit brede pastorale over leg het eerste in zijn soort dat zulke hoge verwach tingen in binnen-en bui tenland wekte. Ze had den daarbij de hulp van pater Walter Goddijn, de emeritus-hoogleraar kerksociologie in Tilburg, die vanwege zijn spil functie in de kerkelijke vernieuwingsbeweging ooit de paus van Neder land werd genoemd. Het boek is opgedragen als bemoediging aan alle priesters en leken van het bisdom 's- Hertogenbosch „die in de geest van hun bisschoppen Bekkers en Bluyssen verder willen gaan." Het zal uiter aard niet verbazen dat de weg die hun gewezen wordt over eenkomt, met die van het Pastoraal Concilie. De conclu sies van het onderzoek sluiten daar op aan en zijn dan ook niet echt verrassend. Een van de voornaamste luidt dat de deelnemers aan dat concilie, hoewel in grote meerderheid intellectuelen, wel degelijk spraken in de geest van de gemiddelde ka tholieke leek in die jaren. Waarschijnlijk een wat zwak ke, want op schaars materiaal gefundeerde, conclusie, name lijk een NIPO-enquête uit 1969. Daarin werd behalve op een klein aantal hoogst con troversiële onderwerpen (priestercelibaat, voorbe- Het onderzoek van de Til burgse theologen is verwoord in de bevlogen taal van de vernieuwingsbeweging van de jaren zestig. Het is in zeke re zin een koekje van eigen deeg. Het bevestigt wat in be paalde kringen al jaren wordt gedacht. Wellicht zou het interessanter zijn geweest te onderzoeken de kerkelijke ver- daarvan zo overduidelijk in tegenspraak is met wat som mige katholieke kerkleiders nu daarmee willen aanvan gen, is het duidelijk dat deze laatsten hun bedoelingen niet bij hun ware né Tijdens het LPO waren uitingen van bezorgdheid over de band met Rome niet van de lucht hoedsmiddelen) weinig door gevraagd op kerkelijk-inhou- delijke vraagstukken. Hoe het brede katholieke kerkelijk achterland in feite dacht, is niet goed onderzocht. Wat daar ook van zij, de zeer kleine spraakmakende kerke- door het noodgedwongen be- lijke elite bepaalde de sfeer en roep op de medewerking v veel katholieken zullen zich daarin waarschijnlijk wel ding op aandringen v de vernieuwing op pitje zette in de vorm begin jaren zeventig Landelijk Pastoraal zette die vernieuwing in het achterland, in de parochies, talloze leken toch door. De onderzoekers laten zien thuis gevoeld hebben zonder dat de polarisatie aan de top al- discussies te kunnen Van eminent belang was dat die elite op een lijn stond met het episcopaat. Dat had heel bewust het voortouw nam in de kerkelijke vernieu wing. Het initiatief tot het pastoraal Concilie ging im mers uit van de bisschoppen, met name van de Bredase bis schop De Vet. Hij zou het Pas toraal Concilie echter niet meer mee maken. geschiedde en wel door bis schopsbenoemingen als die van Simonis en Gijsen. De reeds in de jaren zestig inge treden polarisatie zou toen pas goed gaan doorwerken naar de basis toe. In zijn voorwoord op de stu die schrijft Goddijn dat het Pastoraal Concilie, in niet ge ringe mate zijn geesteskind, vele jaren later in andere lan den navolging gevonden heeft. Met andere woorden, zo wil Goddijn betogen, het Pas toraal Concilie is geen bevlie ging geweest van een klein aantal heethoofden. Integen deel, de initiatiefnemers en deelnemers eraan hebben hun tijd goed verstaan of waren haar gedeeltelijk vooruit. Met de toenmalige kerkleiding waren zij het er over eens dat „de noden en verlangens van de mensen van deze tijd" cen traal zouden moeten staan. De eigen verantwoordelijkheid van de katholieke kerk zou in dit opzicht waar gemaakt moeten worden. Een reusach tig verschil met de opstelling van het huidige episcopaat wier bekommernissen en in teresses vooral van louter bin nenkerkelijke aard lijken te zijn. De bisschoppen zijn im mers met een enkele uitzon dering vooral aanwezig op bij eenkomsten die een louter binnenkerkelijk karakter dra gen en interveniëren vrijwel nooit in aangelegenheden waar noden en verlangens van deze tijd centraal staan. Mislukking lukt. Welke prioriteiten en welke geestesgesteldheid heb ben er voor gezorgd dat de balans toch weer de oude richting uitsloeg? Een derge lijk onderzoek zou waar schijnlijk meer distantie ver eisen dan waartoe de onder zoekers blijkens hun genegen heid voor vernieuwers als mgr. Bekkers en Bluyssen in staat zijn. Het onderzoek van de Til burgse theologen heeft vooral de bedoeling gehad de unieke kerkelijke vernieuwingsbe weging uniek doordat le ken en bisschoppen er een zelfde gezindheid op nahiel den vast te leggen als een herinnering voor het nage slacht. Goddijn schreef in 1973, toen de kaarten definitief ge schuwd waren ten aanzien van de kerkelijke vernieu wingsbeweging, over de uit gestelde revolutie in kerkelijk Nederland. De vernieuwing is gestart, leeft aan de basis, maar wordt van bovenaf niet echt geaccepteerd. De vernieuwingsbeweging aan de basis leeft nog steeds. Het onuitgesproken schisma binnen de katholieke kerk tussen de basis opgevat als de doeners, de mensen die zich actief inzetten voor het werk in de kerk en haar ne venactiviteiten en de ker kelijke leiding, blijft in volle omvang bestaan. Zowel lei ding als basis beroepen zich voor hun gelijk op de beslui ten van het Tweede Vaticaan se Concilie. Waar de geest De jarenlange polarisatie heeft een groot deel van de basis vervreemd van wat er in de kerk aan de top (syno des e.d.) gebeurt. Dat laatste is in feite taboe, zo kan degene die het wee van het kerkelijk leven op de hoogte is, en wel omdat het meestal haaks staat op de opvatting van kerk-zijn in de parochie. De Tilburgse onder zoekers spreken terecht van een kerkelijke binding „onder voorbehoud" die momenteel gemeengoed is onder grote groepen katholieken. Een door de onderzoekers geënqueteerde concilieganger die terugkijkt, zegt: „Toen eenmaal Simonis en Gijsen benoemd waren, was men te verdeeld om nog tot echt pas toraal beleid te komen. Wat intussen toch gegroeid is is buiten de bischoppen om ge groeid via allerlei trainingen, werkweken die door particu liere organisaties werden op gezet en waaraan pastores en leken deelnamen op basis van persoonlijke motivatie. Sinds de aanvaring met Rome zijn mijns inziens de bisschop pen alleen nog bezig om niet te ver uit de pas te raken met de „wereldkerk" en gaat de basis intussen zijn eigen weg. Die vernieuwing waaraan het Pastoraal Concilie vorm gaf, is dus zeker geen kunstmatig produkt geweest, maar wie beide partijen zal de lang- Hans Wewerinke, Fons Mom- mers, Walter Goddijn. Pasto raal Concilie (1965-1970). Een experiment in kerkelijk lei derschap. Uitgave H. Nelissen, Baarn. 184 pp. Kippebouillon varkensfricandeau met champignon-doperwten en aardappelen kabinetpudding Voor twee: 0,6 liter water, 200 g kippepoelet,zout, foelie, laurierblad, tijm, ui, peterselie, selderij, 1 ei, 5 g boter; 400 g varkensfricandeau (voor 2 dagen), 40 g boter, zout, peper, knoflook, rozemarijn, salie, 2 dl lauwe droge wit te wijn of water; 10 g boter, 100 g champignons, zout, halve paprika, 300 g diepvries doperwten, peterselie; '/t tot 1 kg aardappelen; 30 g rozijnen, 1 ei, 40 g suiker, 2 dl melk, 4 blaadjes gela tine, 0,5 dl slagroom, 2 lepels rum, garnering: 0,5 dl slag room, 10 g basterdsuiker of paar Franse vruchtjes. Trek het kippepoelet een uur af in water met zout, ui en kruiden. Maak van het ei een omelet en snijd die in reepjes. Zeef de bouillon en voeg er fijngeknipte peterselie en selderij en ook de omelet aan toe. Maak van het kippevlees een slaat je of ragout bij de boterham. Bak het vlees bruin in de boter, warm nog even zout, de hele teen knoflook en de kruiden mee en stoof de fricandeau gaar met wijn of water. Reken voor dit stuk een totale bereidings tijd van een half uur, verdubbel de tijd voor een grotere por tie. Zeef de jus. Smoor in vieren gesneden champignons drie minuten in de boter. Voeg zout, stukjes paprika en doperwten toe en laat de groenten in een gesloten pan warm worden. Strooi er fijnge knipte peterselie over. Maak de pudding vandaag. Kook de rozijnen tien minuten en laat ze uitlekken. Roer eigeel en de helft van de suiker schuimig, voeg de melk toe en verwarm (niet koken) het mengsel tot het iets dikker wordt. Los er de in koud water geweekte gelatine in op. Voeg rozijnen, room, rum en het met de rest suiker stijfgeslagen eiwit toe. Doe de massa pas in een met olie bestreken vorm als de rozijnen blijven drijven. Garneer de omgekeerde pudding morgen met slagroom of vruchtjes. Menutip voor maandag: varkensfricandeau met sla en gebak ken aardappelen hopjesvla. JEANNE laas\ Is rei iviteü araan et auto, ndeler Omstreden uitspraak laire SlNDS de uitspraak van de Almelose rechtbankpresidijnd dat twee vrachtwagenchauffeurs door hun werkgever "aSviak recht zijn gestraft voor het meedoen aan de wegblokkadei ^ren. december, hebben zich nog geen benadeelden van die ai >ttemer gemeld bij de Vervoersbond FNV. Gedupeerden zouden (it poging kunnen wagen hun schade te verhalen, want volg n de uitspraak is de FNV aansprakelijk te stellen voor scha die de acties hebben aangericht aan derden. 1 In feite heeft de rechter derhalve de deur wagenwijd op 31 gezet voor eisen tot vergoeding van de schade, die bijvo beeld vervoerders van bederfelijke waren als bloemen, fn groente en melk ontegenzeggelijk hebben geleden. Dergi ke schadeclaims zullen wellicht zijn uitgebleven, omdat betrokkenen eerst het resultaat van de behandeling in hoj beroep van de zaak willen afwachten. ZlJ doen daar verstandig aan, want vrij algemeen woi verwacht dat in hoger beroep de uitspraak in kort gedi van de Almelose rechtbankpresident ongedaan zal word gemaakt. Het voornaamste bezwaar tegen die uitspraak dat de beide vrachtwagenchauffeurs naar het oordeel van rechter zelf hadden moeten en kunnen inzien, dat het blo keren van de IJsselbrug ongeoorloofd was. Daarmee legt I de verantwoordelijkheid op dë schouders van twee indii duele chauffeurs, hoewel de actie door de Vervoersbo FNV was georganiseerd. de uitspraak in kort geding heeft niet alleen opzien en de FNV) verbijstering gewekt, maar ook misverstanden do ontstaan. De conclusie dat hiermee het stakingsrecht onde uit wordt gehaald is sterk overdreven. De naar het oc deel van de Almelose rechter onrechtmatigheid van actie geldt niet een staking, maar een totale ontwricht» van het Nederlandse wegennet. We wisten trouwens al d de blokkade onrechtmatig was, want die conclusie was ree getrokken in een kort geding dat indertijd in Utrecht dient en dat er toe leidde dat de blokkade onmiddellijk werd opg heven. SCH in Almelo was dat echter niet aan de orde. Daar ging h de vraag of een werkgever twee vrachtwagenchauffeu mocht straffen omdat ze aan de blokkade hadden deelgen men. Zij rekenden uiteraard op de bescherming van de Ve| voersbond FNV, die de actie had georganiseerd en daaro KLR ook het kort geding had aangespannen. Maar de Almeloj ^ert rechter besliste anders en dat is een volkomen nieuw gelui derl. de bestaande jurisprudentie over stakingsacties. door cent HOEWEL het hier ging om een ook naar ons oordeel ^en onaanvaardbare actie, is de Almelose rechter wel zeer vi gegaan bij zijn uitspraak. Hij verklaarde zelfs van mening zijn, dat de blokkade-actie zo „grof onrechtmatig" was, d ^en] voor de twee betrokken (maar dus in feite voor alle deelni mende) chauffeurs ontslag op staande voet volkomen op zij j^aa plaats zou zijn geweest. Daar zal niet alleen de advocaat va) j(ro] de FNV van hebben opgekeken, maar tal van andere juristé vee] zullen eveneens verbaasd hebben gestaan. Met name de vet ^-n] dediger van het Almelose transportbedrijf dat de strafmaat V0Q regelen tegen de twee chauffeurs heeft uitgevaardigd. Wail voor zo'n krasse maatregel had het bedrijf zelf kennelijl ten geen rechtsgrond gezien. Aanhoudende vorst DE BILT (KNMI) Dit weekeinde wordt lichte tot matige vorst verwacht, maar volgende week gaat het weer vriezen. In de middag loopt de temperatuur op tot rond of net onder het vriespunt. In de loop van de week blijft het ook overdag kouder. Het voelt buiten wel erg guur aan. Er staat namelijk een stevige oos tenwind. Naast wolkenvelden zijn er vandaag flinke zonnige perioden en het blijft droog. Morgen kan er plaatselijk wat sneeuw vallen. De kans hierop is het grootst in het zuiden van het land. Dit weer wordt mo gelijk gemaakt door een hoge- drukgebied boven Rusland met uitlopers over Scandina vië en het zeegebied tussen Noorwegen en IJsland. Weersvooruitzichten vo< Europese landen, geldig zondag en maandag: Noord-Duitsland. Nederland: Wo kenvelden. Mogelijk wat sneeuw va weinig betekenis. Overwegend lich vorst, op maandag vanuit hel kouder. Belgie. Noord-Frankrijk. Middel -Duitsland: Veel bewolking. Hier e daar wat sneeuw, mogelijk ook rege met ijzelvorming. Temperature rond nul tot lichte vorst. Zuid-Duitland: \Volkenvelden. gee neerslag van betekenis, 's Nach lichte tot matige vorst, 's middaj droog. Nul-gradengrens bij de gron Zuidzijde, af en toe wat sneeu -gradengrens bij de grond. en en noorden talrijke buien. Mie dagtemperaturen van 12 graden het noorden en westen tot 17 grade in het zuidoosten. Italië. Adriatische kust: Op zondag ADVERTENTIES la de Derde Wereld die rich willen bevrijden d armoede, uitbuiting en VASTENACTIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2