Vlaanderen lokt
toeristen met
„Jaar van het bier"
Panam terug
op Schiphol
"Boreas"
GEBOORTEDAG FELIX TIMMERMANS
tijden de havens te zien geven en hoe
het heelal in elkaar zit. Elk uur schuiven
daarboven figuurtjes voorbij - onder
meer uit de romans van Felix Timmer
mans - als de klokken zich laten horen
Omdat Lier zo klein is, valt men e
schielijk van de ene verrassing in de an
dere. Op het marktplein domineert hel
slanke Belfort, maar ook het rococo-
stadhuis en het interieur van de voorma
lige Lakenhalle (met de prachtige wen
teltrap, smeedwerk en schilderijen) zijn
drukbezochte monumenten.
Lier gaat dus een gedenkwaardig 1986
tegemoet, waarin de vreemdelingen met
een weer eens verteld kan worden, hoe
stadgenoot L. van Boekei zó mooi kon
smeden, dat hij de hekken voor het Wit
te Huis in Washington mocht maken.
Bij de VVV in het stadhuis zijn pro
gramma's verkrijgbaar voor het dagver
blijf, routes en veel documentatie. Op
het station kunnen fietsen gehuurd wor
den om de omgeving te verkennen via
twee toeristische rijwielpaden. Wande
laars mogen niet verzuimen de stadswal
len te beklimmen en daar aan een voet
tochtje rond de stad te beginnen. Hen
wacht ook het Timmermanspad, voor
zien van wegwijzers.
Steden
Kunnen Lier en bier voor een aardige
verbroedering zorgen, het buurland heeft
de bezoekers zoveel te bieden, dat het
moeilijk wordt een keus te maken. Ons
land is voor België het belangrijkste toe
ristenreservoir in alle jaargetijden. Tij
dens de afgelopen kerstperiode en rond
de jaarwisseling hebben wij weer alle eer
bewezen aan de schoonheid van stad en
land.
Tal van Nederlanders dongen vergeefs
naar een logeerbed. Vooral de stedenrei-
zen waren toen zeer in trek. De vraag
naar wintervakanties in de Ardennen,
met langlaufen, wandelen en gastrono
mische maaltijden als voornaamste at
tracties, was groter dan ooit.-^
De steden vormen ook in de verdere
loop van 1986 een sterk pleidooi voor
het toerisme, waarbij een Europees
pronkjuweel als Brugge de toon aangeeft.
Antwerpen, Brussel, Gent, iedereen weet
langzamerhand wat zij te bieden hebben,
maar tal van andere schatkamers wach
ten nog op ontdekking. Wat te denken
van het interieur van Onze Lieve Vrou-
wekerk in Hasselt, dezelfde stad overi
gens waar een interessant jenevermu
seum meer bezoek verdient! Abdijen,
kastelen en begijnhoven wachten bij
honderden op bezichtiging. België ver
dient dus meer dan een vluchtige dag
tocht.
Een toenemend aantal Nederlanders
brengt de vakantie door aan de Belgi
sche kust, die in verschillende opzichten
zoveel verschil in klimaat te zien geeft
met de onze. De badplaatsen hebben een
interessant „hinterland" zoals de Belgen
dat noemen. Mevr. G. V. Spruyt, direc
trice van het Belgische Verkeersbureau
in ons land, verwacht dit jaar een nog
grotere stroom Nederlanders, zeker als
er straks meer bekend is over het bier
jaar 1986. Zij baseert die verwachtingen
ook op het redelijke prijsniveau, de sta
biele en gunstige wisselkoers en het feit
dat een zo gering aantal kilometers ons
scheidt van welke bestemming in België
dan ook.
De gemakkelijke verbindingen wekken
overal de indruk, dat de twee naties nog
bij elkaar horen, zoals vierhonderd jaar
geleden. Des te opvallender zijn dan de
contrasten die duidelijk maken, dat
mem echt in het buitenland en soms
zelfs in een andere wereld de vakantie
doorbrengt. Voor meer informatie: Bel
gisch Verkeersbureau, Leidseplein 7,
Amsterdam 020 - 251.251
LEO LEEUWIS
LIER HERDENKT HONDERDSTE
Het stadhuis in Lier beheerst met de
strakke gevel het marktplein.
in l
cunne
?etal i
'e man
titel van een nieuwe en tleunge
brochure, waarmee het buurland
£W(?lons derwaarts wil lokken. De om-
slagfoto geeft een vrolijk gezelschap
ge] te zien rond de tap van staminee,
bij- dat zich nog eens laat inschenken.
Het bier, eindeloos gevarieerd in
kleur, smaak en alcoholgehalte
_J! wordt in België altijd royaal getapt,
hi nu maar 1986 zal toch een kroonjaar
Bak- worden in de geschiedenis van deze
lystiek drank. De Dienst voor Toerisme
heeft besloten het thema te wijden
koude aan biljoenen pintjes die hier
et- gedronken worden.
zo 'n
ikheid Een „Jaar van het bier" dus. Wat er pre
cies gaat gebeuren is nog niet bekend,
hij maar laat zich wel ongeveer raden. De
grootl multinationals hebben het in Vlaande-
iwezig renland nog niet alleen voor het zeggen,
h lus- dank zij de concurrentie van dozijnen
'er zo- kleine brouwerijen, elk met hun eigen
draait recept en niet zelden geleid door welge-
bood- dane kloosterbroeders, bekend om hun
r hem schuimende trappistenbier, de „bourgog
ne van België".
Zo- Excursies naar deze voornamelijk in
Vlaanderen gevestigde bedrijven kunnen
zelve, verrassendé ontdekkingen opleveren en
cn duidelijk maken hoe het mogelijk is dat
'baar gespecialiseerde kroegjes soms honder
den biervariaties serveren.
be- j
in zijii
in sue-
Eeuwfeest
Het feestende bier zal overigens een hele
dobber krijgen aan Lier. In dit alleraar
digste stadje aan de Nete gaat men her-
denken dat Felix Timmermans er hon-
derd jaar geleden zijn wiegje betrok. Op
juli aanstaande kan dit eeuwfeest ge
vierd worden en daar zal het ganse jaar
op gedronken worden, geheel in de geest
van deze beroemde schrijver.
Felix Timmermans had er geen moeite
mee een sterk op de natuur geïnspireer
de vroomheid te combineren met allerlei
geneugten voor het lichaam. Zo ontston
den zijn boeiende romanfiguren als „De
pastoor uit de Bloeyenden Wijngaerdt"
cn de verflustige „Pallieter". Laatstge
noemde dromer is ook in ons land een
i bekende verschijning geweest, voordat
I de grote versobering in de literatuur zich
f ook in Vlaanderen deed gelden.
n deTimmermans schiep uitermate, lyrische
ir ge- en in veler ogen thans wat sterk gero-
latis- mantiseerde figuren, maar boeken als
zijn „Het kindeken Jezus in Vlaanderen" en
gees- „Het keerseken in de lantaarn" laten
voor soms denken aan de schilderijen van
e. Vlaamse primitieven en zullen altijd
hun waarde behouden.
neus Lier is vergeten dat de kunstenaar, wiens
woning aan de Heyderstraat stond, na de
alsoj oorlog veel te lijden kreeg van de soms
bijna hysterische zuiveringsdrang in zijn
gewest. Het stadje wordt dit jaar verrijkt
mijn met een standbeeld van Pallieter en er
Ge- komt een grote expositie in het Timmer-
Dan mans-Opsomerhuis. De feestelijkheden
■t de kunnen voor Nederlanders een extra sti-
in. mulans zijn om een bezoek te brengen
van aan „Lierke-Plezierke", dat pronkjuweel
nor- onder de kleine steden, waar slechts één
hotel met tien kamers hun huisvesting
Die i kan verlenen.
leer wonderen
nf n' Het toerisme heeft er echter nooit onder
geleden dat de meeste bezoekers na hun
dagexcursie in een grotere stad - Ant
werpen is niet ver, Mechelen evenmin -
gaan slapen. Wat men er te kort komt
aan hotelbedden wordt vergoed door fa
meuze restaurants zoals dat bij de brug
over de Nete, waar de keuken wonderen
verricht. De bakkerswinkels verkopen
hun Lierse vlaaikens en een brouwer
zorgt voor het eigen lokale bier onder de
merknaam „Caves".
Het Begijnhof van Lier is een klein stad
je binnen een toch al zo kleine stad, met
lage huisjes, poortjes en pompen, een
volkse kruisweg en een eigen kerk. Deze
entourage wekt begrip voor het soms ex
tatische zieleleven, waarmee de schrijver
zijn personages begiftigde. „De Fee" zo
als hij wel genoemd werd, is niet lang na
de oorlog (in 1947) overleden, uitge
blust, verzonken in sombere bespiegelin
gen en door velen verguisd.
De grote man van Lier, auteur van ook
minder bekende verhalen uit de Kem
pen, zoals „Minneke Poes" en „Ik zag
Cecilia komen" was tevens dichter, to
neelschrijver en illustrator, zo zal dit
herdenkingsjaar aantonen. Hij deelt zijn
museum met de kunstschilder Baron
Opsomer, edelsmid Lodewijk van Boec-
kel en componist Renaat Veremans,
minder bekend bij het grote publiek. Is
men eenmaal begonnen aan een rond
wandeling door het stedeke dan duurt
het niet lang, of ook een andere be
roemdheid laat van zich horen.
Astronomie
Louis Zimmer leeft voort in de naar
hem genoemde toren, die deel uitmaakt
van de stadswallen. In 1931 is dit monu
ment voorzien van een astronomisch
uurwerk met planetarium en nog veel
meer. Het levenswerk van een genie,
zegt men in Lier.
Zimmer heeft de wonderen van sterren
kunde en getijden aanschouwelijk ge
maakt rondom de centrale wijzerplaat.
Zijn vernuftige constructie geeft aan hoe
laat het is in de wereldsteden, welke ge
ooi
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1986
SCHIPHOL - De luchtvaart pikt
een graantje mee van de opleving
in de economie. Met name op de
Noordatlantische route, de drukst
bevlogen luchtlijn van de wereld.
Dagelijks overbruggen tientallen
jumbo-jets de afstand tussen twee
continenten. Duizenden Europea
nen vliegen naar de States, duizen
den Amerikanen komen naar het
oude werelddeel.
De concurrentie is moordend, maar de
KLM heeft het hoofd altijd ruim boven
water weten te houden, dank zij de uit
stekende service en de strategische lig
ging van Schiphol als toegangspoort tot
Europa. Andere maatschappijen ging het
minder goed. De legendarische Ameri
kaanse Panam bijvoorbeeld. Maar die is
nu terug op Amsterdam-Airport.
Panam (Pan-American World Airways)
is in het verleden 'pionier geweest. Ze
was de maatschappij die in 1935 de eer
ste vaste dienst over de Stille Zuidzee
begon, die Zuid-Amerika voor de lucht
vaart ontgon en die ook met veel vlag
vertoon Nederland aandeed. Zij was het
die de eerste Boeing 747 op onze natio
nale luchthaven showde. Panam opende
in die tijd zelfs een directe luchtlijn van
Schiphol op Boston. Maar wat toen zo'n
geweldige nieuwe start leek was later een
van de oorzaken van de bij na-ondergang
van die legendarische luchtvaartmaat
schappij. De concurrentie werd steeds
sterker en de jumbo's bleken kwetsbaar
omdat ze enorme brandstofverslinders
waren en moeilijk vol te krijgen. Omdat
Panam zich alleen bezighield met inter
continentale vluchten, telde dat hard
aan. De firma verdween van Schiphol en
raakte in de versukkeling.
De directie gooide daarop het roer om.
Er werd flink zaken gedaan. Panam nam
een van Amerika's belangrijkste nationa
le maatschappijen (National Airlines)
over, zodat de aanvoer van passagiers
voor de intercontinentale vluchten via
een eigen binnenlands lijnennet verze
kerd werd.
Panam is nu terug in de race. Het doet
wat andere maatschappijen eerder de
den: werken volgens het zogenaamde
hub-systeem. Van allerlei Amerikaanse
steden worden de passagiers vervoerd
naar drie hub-stations, die vertrekpunt
zijn voor intercontinentale vluchten (en
nu alleen nog maar met de 747's). Ook
Europa heeft drie van die stations gekre
gen, Londen, Frankfort en Zürich.
Schiphol is nu tussenstation op een „fee-
der-line". Men vliegt van Berlijn via
Hamburg naar Schiphol en dan naar
Londen, waar de vlucht over de oceaan
begint.
Ondanks de achterstand op bijvoorbeeld
de KLM, die vanaf Schiphol op de Sta
tes aankoerst, is deze formule toch in en
kele maanden een succes gebleken. Als
extra attractie kan Panam voor een spot
prijsje een pas voor acht vluchten bin
nen de States aanbieden.
De zeiftjalk Boreas
voer als Geertina
op Belt en Sont. In
1981 werd ze
gerestaureerd voor
de chartervaart en
omgedoopt tot
Boreas, de god van
de noordenwind.
HARLINGEN - Steeds meer
schoolreisjes worden vervangen
door werkweken aan boord van
een varend zeilschip. En ook zeil
vakanties op de Wadden en zwerf
tochten per schip langs de oude
Zuiderzeehavens maken opgang.
Om aan de vraag te voldoen zijn
inmiddels heel wat oude zeilsche
pen die doelloos en onttakeld in
Nederlandse havens lagen, op
nieuw gebreeuwd, geverfd en opge
tuigd. En in de ruimen waar eens
turf, cokes, hout of buikvracht ge
stouwd werd, zijn nu comfortabele
slaap- en zitruimten getimmerd.
Sinds kort zijn er in het Friese Harlingen
vier schipper-eigenaars van fraaie, histo
rische zeilschepen verenigd in de stich
ting Historische Zeilvaart Harlingen.
Hun authentieke, gerestaureerde tjalken
en klippers doen alle vier dienst als re
creatievaartuigen. Ze worden bemand
door ervaren zeilschippers en zijn uitge
rust voor het varen met groepen op
Waddenzee, IJsselmeer en de Friese me
ren.
De belangrijkste doelen die de stichting
nastreeft zijn: bemiddeling bij verhuur
en huur van antieke of naar antiek mo
del gerestaureerde schepen; bevordering
van de recreatieve zeilvaart en stimule
ring van de vaart met zeilschepen die
het karakter van het originele schip be
houden hebben.
Voor de deur van het kantoor van de
stichting in Harlingen liggen de zeiltjalk
Boreas en de tjalk Orion afgemeerd. De
eerste werd in 1897 als Geertina te water
gelaten. Tot 1950 voer ze op Belt en
Sont. In 1981 werd ze gerestaureerd
voor de chartervaart en omgedoopt tot
Boreas - de god van de noordenwind.
Ze telt nu twintig slaapplaatsen, ver
deeld over vijf hutten.
De Orion werd in 1892 gebouwd als zei
lend vrachtschip. In 1953 werd het schip
van een motor voorzien en raakte het
zijn tuig kwijt. Nadat ze in 1972 uit de
vaart genomen was, raakte ze in verval.
Maar sinds 1983 is de Orion, eveneens
met twintig slaapplaatsen, weer onder
zeil.
Verder beschikt de stichting nog over de
Vrouwe Geziena, een tjalk die in 1907
van stapel liep als zeilend vrachtschip.
In 1981 kwam het als zeilend recreatie
schip voor zestien passagiers opnieuw in
de vaart. Het heeft zijn thuishaven in
Spakenburg.
Het vierde schip dat onder de vlag van
de stichting vaart is de stalen klipperaak
Vios uit 1910, die tot 1939 als zeilend
vrachtschip op Duitsland en België voer.
Na 1945 werd ze gepromoveerd tot mo
torschip maar sinds een verbouwing in
1972 is de Vios een zeilend charterschip
voor twintig personen. De thuishaven is
Nieuwegein.
In Harlingen zijn nog enige recreatie-
zeilrederijen gevestigd: De Brandans,
Rederij Vooruit en de Zeilvloot Harlin
gen.
Werkweken „onder zeil" blijken een
aantrekkelijk alternatief voor buiten
landse schoolreisjes te zijn. Wie ervoor
aanmonstert, moet ook bereid zijn de
handen uit de mouwen te steken als er
een zeil gezet of gereefd moet worden.
Aan boord is veel te beleven en er is al
tijd wel wat te doen. Navraag bij leerlin
gen die een paar tochtjes hadden ge
maakt, leerde dat tachtig procent van de
deelnemers enthousiast was over de reis.
Twintig procent had bezwaar tegen het
vele werk.
De stichting Historische Zeilvaart Har
lingen is gevestigd aan de Noorderhaven
32 in Harlingen. Het telefoonnummer is
05178-3242.
