Tekort aan leraren
economie en wiskunde
|VVD vil
Initiatief D66
4)li jvefl steunen
/9>
Arrestanten knokploeg
maandag voorgeleid
„Derde weg"kan politiek conflict
euthanasie uit de wereld helpen
INNENL/.ND
KWART SCHOLEN ONDERVINDT PROBLEMEN
WINST PVDA LOOPT TERUG
Politiek
Partij
Parlement
CeidóaQowuvnt
ZATERDAG 8 FEBRUARI 1986 PAGINA 3
Tweej
staaü
ndru
Lrubaanse iremier
aar Nederland
ANJESTAD De Arubaanse premier
ian komt volgende week voor overleg
jr Nederland. Hij z;l dan besprekingen
«ren met minister De Koning van Ne-
rlands-Antillaanse en Arubaanse zaken
Lubbers. In regeringskringen
premier Lubbers. In regeringsKnngen
Oranjestad is echter vernomen dat tij-
ns het bezoek van Eman in ieder geval
i beP worden gesprokei over het voorne-
van de Arubaans? regering om uiter-
20 februari een beslissing te nemen
het al dan niet ontmantelen van de
lijn dhgo-raffinaderij van Exxon. Tevens zal
lan het rapport Melchior ter sprake
ingen. De Arubaanse regering is uiterst
tptisch en teleurgesteld over dil rapport.
Prijzen met
0,4 pet omlaag
DEN HA\G De prijzen in ons
land zijn tussen half december en
half jarnari met 0,4 procent ge
daald. Siids half januari vorig jaar
zijn de {rijzen met 1,3 procent ge
stegen. )at blijkt uit het maande
lijkse pijsindexcijfer voor de ge-
zinsconiumptie van het CBS, dat
gisterer door het ministerie van
econonische zaken is bekendge
maakt Goedkoper werden kleding
en sch>eisel, een aantal olieproduk-
ten w.aronder benzine, elektriciteit
en zikenhuisverpleging. Duurder
werdn tot half januari koffie, gas,
kranen, boeken en tijdschriften.
ABP mag in
buitenland beleggen
DEN HAAG Het Algemeen Bur
gerlijk Pensioenfonds mag in de toe
komst in het buitenland gaan beleg
gen. Minister Ruding zal een wets
voorstel tot wijziging van de Beleg-
gingswet binnenkort ter advisering
naar de Raad van State zenden. Het
ABP, het grootste pensioenfonds van
ons land, is het momenteel nog bij
wet verboden met het vermogen
buiten de landsgrenzen te treden. De
wijziging betekent voor het ABP dat
maximaal vijf procent van het ver
mogen in vreemde valuta mag wor
den belegd. Hierdoor verwacht men
een verbetering van de kwaliteit en
het rendement van de beleggingen.
Werkgroep bekijkt
gevolgen echtscheiding
DEN HAAG Er lal een werk-
groep in het leven worden geroe
pen die de financiële gevolgen van
de groei van het aantal echtschei
dingen voor de bijstandsuitgaven
bekijkt. Premier Lubbers heeft dit
gisteren na afloop van het weke
lijkse kabinetsberaad bekend ge
maakt. De interdepartementale
werkgroep zal de financiële gevol
gen gaan inventariseren en analy
seren. Ook op andere terreinen
hebben echtscheidingen financiële
consequenties. Te denken valt aan
voorzieningen op het terrein van
justitie, belastingheffing, volkshuis
vesting, studiefinanciering en soci
ale verzekeringen.
Telelot-actie
levert 11,5 min op
DEN HAAG De actie
Telelot, die de afgelopen
periode twaalf maal zes
keer bij de Tros en zes keer
bij de A vro op de televi
sie is geweest, heeft 11,5
miljoen gulden opgeleverd.
Dit heeft een woordvoer
der van de Stichting Tele-
actie Telelot gisteravond
meegedeeld. De verdeling
van dit geld zal volgens
een verdeelsleutel onder de
sectoren sport, cultuur,
maatschappelijk werk en
volksgezondheid geschie
den, aldus de woordvoer
der.
Vrije beroepsbeoefenaren
onder mededingingswet
DEN HAAG Vrije beroepsbeoefenaren zullen zich moeten gaan
houden aan de bepalingen van de Wet op de economische mede
dinging. Dat houdt in dat concurrentie beperkende afspraken die
groepen van vrije beroepsbeoefenaren onderling maken zullen
worden getoetst en eventueel nietig kunnen worden verklaard.
Met de voorbereiding van de wetswijziging die daarvoor nodig is
zal dit jaar een begin worden gemaakt.
De ministerraad besloot gisteren om een interdepartementale coör
dinatiecommissie in te stellen die advies zal uitbrengen over alle
onderwerpen die van belang kunnen zijn voor een kritische door
lichting van regelingen die vrije beroepsbeoefenaren hebben ge
troffen die het vrije spel van vraag- en aanbod inperken. Daarbij
zal ook worden gekeken naar regelingen die de overheid zelf in
het leven heeft geroepen. De voornemens hebben niet in de eerste
laats betrekking op de medische sector, zo benadrukte premier
.ubbers op zijn wekelijkse persconferentie.
?gete
alp'
'ord<
staati
?ppei
jaai
kt,
juwei
tenz
erini
dviescommissie
'Muigt zich over
erhguding
iaat en kerk
(Van onze parlementaire
lactie)
IN HAAG Minister Riet-
binnenlandse zaken
begin volgende maand een
imissie installeren die het
binet zal adviseren over
verlening van
l( erheidssteun en faciliteiten
,.pe n kerkgenootschappen en
wore dere genootschappen op
O0 estelijke grondslag, zoals het
^manistisch Verbond.
Lubbers zei gisteren
i afloop van de ministerraad
maatfr' het advies zal worden toe
gespitst °P de geestelijke ver-
rging vanuit deze stromin-
n en het onderhoud van ge-
even luwen waarover zij kunnen
rkloo schikken.
oncreet betekent dit dat on-
advies zal worden
tgebracht over de geestelijke
rzorging van de krijgsmacht
het licht van verlangens die
de Kamer leven om meer
zj; a irzorgers op humanistische
ondslag aan te stellen. Daar-
aast zal worden geadviseerd
or^er gesubsidieerde verzor-
ng op welzijnsterrein, inclu-
ef de reclassering die uitgaat
het Leger des Heils en de
ositie van de nieuwe minder
heden.
a|ls voorzitter van de commis-
zal prof. mr. E. Hirsch Bal-
Komjn (hoogleraar te Tilburg)
orden benoemd. Verder ne-
de commissie zitting:
Verdam (oud-commis-
koningin
g da
?n fa J]
A.
de koningin in Utrecht),
if. mr. M. Rood (hoogleraar
Leiden), prof. mr. D. Si
ns (oud-regeringscommissa-
voor de grondwetsherzie-
ing), prof. dr. J. Waarden-
urg (hoogleraar te Utrecht),
of. mr. W. Konijnenbelt
ocgleraar te Amsterdam) en
i*-minister van financiën
r. A. van der Stee.
U7REXHT Drieën-
twintij procent van de
scholö in het voortgezet
ondeivijs ondervindt pro-
blemn bij de vervulling
van vacatures economie.
Bij d exacte vakken wor
den linnenkort ook grote
prolemen verwacht, aan-
gezin nu al 8,3 procent
vande scholen moeilijk
heden zegt te ondervin
den bij het vervullen van
vacatures wiskunde en zes
procent bij de vacatures
natuurkunde.
Dat concludeert de Algemene
Vereniging van Schoolleiders
uit een in december 1985 ge
houden enquête onder 1.450
scholen voor voortgezet onder
wijs, zo staat in een persbe
richt van de AVS.
De problemen blijken het
grootst bij lager beroepsonder
wijs (lbo) en mavo, waar in de
economische en de exacte vak
ken twee tot drie maal zoveel
onbevoegde uren worden ge
geven als in de eerste-graads-
sector (de leraren in het vwo-
-havo). Verder leveren de
vakken economie 2 op het
vwo en vooral handelsweten
schappen op de havo met ruim
20 procent onbevoegd of niet
gegeven uren een uiterst som
ber beeld op, aldus de AVS.
De vereniging vindt dat deze
problemen de kwaliteit van
het onderwijs ernstig aantas
ten. Zij vreest dat hierdoor ook
problemen bij andere vakken
zullen ontstaan. De oorzaken
van deze ontwikkelingen moe
ten namelijk vooral worden
gezocht in de negatieve beeld
vorming ten aanzien van het
onderwijs en de slechte salaris
situatie, in vergelijking met
functies buiten het onderwijs,
aldus de AVS.
Kinder
persfoto
reding politici Rijnmond
egen Rietkerk
(OTTERDAM De lijsttrel
rs van vijf van de zes pol
ke partijen in de Rijnmom
ad en het Openbaar L
aam Rijnmond hebben ei
lort geding aangespannen t
|en minister Rietkerk vi
linnenlandse zaken. Zij wilh
oorkomen dat de ministère
p 19 maart te houden Ri-
nondraadverkiezingen afc-
DEN HAAG De winst die
de Partij van de Arbeid de af
gelopen maanden nog boekte
in verschillende opiniepeilin
gen loopt terug. Dat blijkt uit
de jongste enquête van het bu
reau NSS, die vanmorgen voor
de Tros-radio bekend werd ge
maakt.
Als er nu verkiezingen
zouden worden gehouden dan
zou de grootste oppositiepartij
53 zetels behalen. Eind vorig
jaar scoorde de PvdA nog rond
de zestig zetels. Momenteel
heeft de fractie 46 zetels in de
Tweede Kamer.
De winst voor
het CDA begint geleidelijk
groter te worden. In de enquê
te behaalt het CDA vijftig ze
tels, een winst van vijf zetels
ten opzichte van het verkie
zingsresultaat in 1982. De
JILVERSUM De VD
6 al het initiatiefvotstel
rver euthanasie van het
w;amerlid Wessel-Tuistra
D66) blijven steunerDit
lijkt uit he;een
TVD-voorzitter Kaïmin-
gisteravond zei ojeen
afcijeenkomst in Hilveium.
)p 17 februari vergad't de
'weede Kamer over hc eut-
anasievraagstuk. Uibngs-
unt voor de VVD blijfdaar-
ij het rapport van de Laats-
s astommissie Euthanasie, aldus
Camminga. Mevrouw 'essel
leeft haar initiatiefvcrstel,
ooral op verzoek va de
'VD, aangepast aan d' con-
i lusies van de staatscomiissie.
amminga kritiseerde e op
stelling van CDA-lijsttikker
..ubbers en CDA-fractivoor-
litter De Vries, die de
liberaal geachte initiatief
mevrouw Wessel. Kamminga
zei het onjuist te vinden dat
het CDA de VVD onder druk
zet met argumenten van par
tijpolitieke aard. De VVD be
treurt deze opstelling buiten
gewoon, aldus Kamminga. Bij
de kwestie van de euthanasie
dient het geweten voorrang te
hebben boven de partijpolitie
ke afweging, meent de
VVD-voorzitter. De VVD is
dan ook niet bereid tot „poli
tieke spelletjes" rond dit
vraagstuk. Kamminga zei het
te waarderen dat PvdA en
D66 tot nu toe zeer terughou
dend zijn geweest in hun pu
blieke uitlatingen over de eut
hanasie. Een minderheid kan
niei aan een meerderheid op
leggen hoe deze kwestie gere
geld moet worden, aldus Kam
minga.
Lubbers verklaarde gisteren
na het wekelijkse kabinetsbe-
raéd het te betreuren indien
de VVD de kabinetsproeve
van een euthanasiewet naast
Kamminga.
zich neer zou leggen. Maar dat
zal voor Lubbers geen reden
ziin om „hel en verdoemenis"
af te roepen over de coalitie
van CDA en VVD. Zoals be
kend vindt de fractie van de
VVD in de Tweede Kamer de
euthanasievoorstellen van het
kabinet niet ver genoeg gaan,
terwijl het CDA de proeve
juist te ver vindt gaan.
CDA-fractieleider De Vries zei
begin deze week dat de proeve
van het kabinet niet in over
eenstemming is met het CDA-
program. Daarmee geconfron
teerd benadrukte (CDA-lijst-
trekker) Lubbers zijn eigen
verantwoordelijkheid als pre
mier („die binnen een kabinet
compromissen moet sluiten")
in de euthanasie-discussie.
FRIEMELS
iimTANOtyllS i:
JurCMgND ENTNOUSAST
.CVeR MIJN 6E6IT.
7(AMAAB...EH HM
moemoe Her 6Efi
NgwoMijivfrje!
'verte
CH'
AMSTERDAM De ne
gen arrestanten, onder
wie de directeur sociale
verzekeringen van het mi
nisterie van sociale zaken,
mr. L.V., die afgelopen
donderdag werden aange
houden wegens openlijke
geweldpleging tegen kra
kers, worden maandag
voorgeleid. Dan zal wor
den bekeken wat verder
met hen gaat gebeuren.
Persofficier van Justitie
mr. H. Wooldrik heeft dat
gisteren desgevraagd mee
gedeeld.
De negen arrestanten maakten
deel uit van een knokploeg die
in de nacht van woensdag op
donderdag probeerde krakers
uit een woning aan de 2e Jan
Steenstraat in Amsterdam te
halen. Dat mislukte doordat de
politie hier voortijdig een eind
aan maakte.
De gekraakte woning was ei
gendom van de topambtenaar,
die de knokploeg ook had in
gehuurd. Sommigen van de
arrestanten hebben tegenover
de politie verklaard dat zij
geld hadden ontvangen en nog
zouden krijgen voor deelname
aan de knokploeg.
Gisteren werd ook bekend dat
de bewindslieden van sociale
zaken en binnenlandse zaken
niet zullen overgaan tot het
nemen van disciplinaire maat
regelen tegen de topambte
naar, zolang de zaak nog in
handen van justitie is.
V. is tevens lid van de Raad
van Toezicht van het ambte-
narenpensioenfonds ABP. Hij
bekleedt deze ambtelijke ne
venfunctie sedert 1 januari
1985 en houdt zich binnen de
Raad bezig met de afdeling
wetgeving. De aangehouden
topambtenaar is een van de
vijf vertegenwoordigers van
de overheidswerkgevers in het
pensioenbestuur en benoemd
op gezamenlijke voordracht
van de ministers van binnen
landse zaken en financiën.
Een tweede ambtelijke neven
functie van V. is die van mi
nisteriële vertegenwoordiger
van de Sociale Verzekerings
raad, het adviserend en toe
zichthoudend orgaan op het
gebied van de werkloosheids-
en arbeidsongeschiktheidsver
zekeringen.
Ludieke werklunch
Viskoppensoep, een korst oud
brood en kinderboekjes ter il
lustratie van de sprookjes die
politiek Den Haag al jaren ver
telt: die ontvangst viel een de
legatie van de leden van de
vaste Tweede-Kamercommis
sie volkshuisvesting gisteren in
Amsterdam tijdens een lunch
ten deel. Het „ontvangstcomi
té" bestond uit actievoerders
tegen de hoge woonlasten en
de voor hen al even moeilijk te
slikken gasprijzen. De parle
mentariërs bezochten diverse
nieuwbouw- en stadsvernieu
wingsprojecten. Op de foto
schept een actievoerster soep
op voor de kamerleden R.
Toussaint (PvdA), P. Lankhorst
(PPR) en F. Wolters (CDA).
De broodjes paling en tartaar
en fruit, bestemd voor de
lunch, namen de actievoerders
mee naar huis.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
DEN HAAG De frac
ties van CDA en VVD in
de Tweede Kamer hebben
zich in de euthanasie-dis
cussie elk op een doodlo
pend spoor gerangeerd.
Wil men de verhoudingen
in de coalitie niet grondig
verzieken, dan zit er voor
beide fracties niets anders
op dan terug te keren en
een perspectief biedend
baanvak te zoeken waar
de mogelijkheid bestaat
de treinstellen aan elkaar
te koppelen. Dat vraagt
echter van beide partijen
een dosis realisme en tole
rantie.
De eerstkomende gelegenheid
om te pogen uit de huidige
problemen te geraken doet
zich voor op 17 februari. Dan
zullen de kamercommissies
voor volksgezondheid en justi
tie zich over het euthanasie
vraagstuk buigen. Tijdens die
vergadering zullen twee voor
stellen inzake euthanasie-wet-
geving ter tafel liggen: het ini
tiatief-wetsontwerp van het
D66-kamerlid Elida Wessel-
Tuinstra en de brief van het
kabinet over het euthanasie
vraagstuk, die vergezeld gaat
van een „proeve" voor een
wetsontwerp.
Staatscommissie
Zoals bekend wil het D66-ont-
werp euthanasie toestaan als
er sprake is van ondraaglijk
lijden en een uitzichtloze
noodsituatie. Het kabinet
schrijft in zijn brief dat het op
dit moment de tijd nog niet
komst toch een euthanasiewet
komen, dan zou die er volgens
het kabinet uit moeten zien zo
als in de „proeve" is weergege
ven: het sterven mag alleen
bespoedigd worden als iemand
ondraaglijk lijdt èn als er tege
lijkertijd een concrete doods-
verwachting bestaat.
De VVD voelt veel voor het
wetsontwerp van D66, zeker
nu de liberalen hebben weten
te bewerkstelligen dat me
vrouw Wessel-Tuinstra haar
oorspronkelijke, nogal vaag
geformuleerd voorstel op een
groot aantal punten heeft bij
gesteld. Daardoor spoort haar
ontwerp nu met het VVD-ge-
dachtengoed en eveneens met
het vorig jaar gepubliceerde
meerderheidsadvies van de
staatscommissie Euthanasie.
Het CDA staat, conform zijn
verkiezingsprogramma, op het
standpunt dat alleen passieve
euthanasie aanvaardbaar is.
Het gaat daarbij om het stop
zetten van een behandeling of
het toedienen van dermate
grote doses pijnstillende mid
delen dat het stervensproces
wordt bespoedigd. Actieve eut
hanasie, dus het toedienen van
een injectie waardoor de dood
weldra intreedt, moet volgens
het CDA te allen tijde straf
baar blijven. Overigens dient
hierbij opgemerkt te worden
dat de eerdergenoemde staats
commissie geen onderscheid
meer maakt tussen passieve en
actieve vormen van levens
beëindiging. Sterker nog: wat
voor het CDA nog net aan
vaardbaar is, wordt door de
staatscommissie niet eens meer
als euthanasie aangemerkt.
Volgens de commissie is eut
hanasie te definiëren als opzet
telijk levensbeëindigend han
delen van een arts (dus een ac
tieve ingreep) op nadrukkelijk
verzoek van de betrokken pa
tient.
Overrijp
Ondanks de brede kloof tussen
de opvattingen van CDA en
VVD is het kabinet er toch in
geslaagd, een compromis te
vinden. De christen-democra
tische bewindslieden hebben
daarbij over de grens van de
passieve euthanasie moeten
stappen terwijl hun liberale
collega's een schrede terug
laatbaar is als de stervensfase
nabij is gekomen. Naast deze
inhoudelijke toenadering is er
echter ook sprake van een
procedureel compromis, dat als
een winstpunt voor het CDA
kan worden beschouwd: er
moet voorlopig nog niet tot
wetgeving worden overgegaan
omdat de euthanasie-kwestie
daar nog niet rijp voor is. De
zaak zou nog onvoldoende in
de samenleving zijn bediscus
sieerd.
Op dit standpunt van het kabi
net valt wel een en ander af te
dingen. De afgelopen vijftien
jaar is, parallel aan de abortus
discussie en ook in het ver
lengde daarvan, het euthana
sievraagstuk veelvuldig en
diepgaand in de samenleving
besproken. Bovendien wordt
(actieve) euthanasie in Neder
land in de dagelijkse medische
praktijk al zo vaak toegepast,
namelijk zes a tienduizend
keer per jaar, dat deze zaak
eerder overrijp voor wetge
ving is dan onrijp.
Doodsverwachting
Van groot belang is echter de
vraag of het gewenst is, op dit
moment een euthanasiewet in
te voeren die zo ver gaat als
het initiatief-ontwerp van
D66. Uit de woensdag gepubli
ceerde uitslag van een enquê
te, gehouden door het als be
trouwbaar geldende onder
zoeksbureau Interview blijkt
het volgende. Zoals reeds eer
der bekend was vindt de over
grote meerderheid van de be
volking (73 pet.) dat actieve
vormen van levensbeëindiging
onder bepaalde omstandighe
den toelaatbaar moeten zijn.
Maar die meerderheid valt in
twee vriiwel gelijke delen uit
een als het gaat om de vraag
wannéér euthanasie mag wor
den toegepast. De ene groep
(36 pet.) meent dat het alleen
acceptabel is als er een concre
te doodsverwachting bestaat,
zoals ook het kabinet in zijn
„proeve" stelt, en de andere
groep (37 pet.) vindt euthana
sie in het algemeen geoorloofd
als er sprake is van ondraag
lijk lijden en een uitzichtloze
noodsituatie de essentie van
het D66-wetsontwerp dus
ook zónder dat de dood nabij
Kennelijk is het vergaande
voorstel van Elida Wessel nog
niet massaal „ingebed" in onze
samenleving. Het lijkt dan ook
niet verstandig, een wet van
deze strekking in te voeren.
Met het wetsontwerp van D66
zou in juridisch en ethisch op
zicht een te grote stap voor
waarts worden gemaakt, niet
alleen nationaal maar ook in
ternationaal, want op dit mo
ment is er nog geen land op de
aardbol waar euthanasie wet
telijk is geregeld.
Hetzerig
Intussen staan CDA en VVD
in de Tweede Kamer ten aan
zien van het vraagstuk nog
lijnrecht tegenover elkaar. Het
CDA heeft met beide handen
het kabinetsstandpunt aange
grepen, dat er voorlopig niet
tot wetgeving moet worden
overgegaan. En als het toch
zover zou komen, dan zal het
CDA er alles aan doen, elke
actieve vorm van levensbeëin
diging tegen te houden. Met
andere woorden: de „proeve"
van het kabinet gaat het CDA
te ver. De VVD daarentegen
wil in de eerste plaats dat er
ten spoedigste een euthanasie
wet komt en ten tweede dat
die wet zoveel mogelijk recht
doet aan het liberale uitgangs
punt betreffende het. zelfbe
schikkingsrecht van ieder
mens over zijn eigen leven.
Steun aan het D66-ontwerp
ligt derhalve voor de VVD het
meest voor de hand.
De liberalen verkeren echter
wel in een precaire positie. Via
de media heeft' het CDA zijn
regeringspartner al gewaar;
schuwd dat het de coalitie zal
opblazen als de VVD zich met
het D66-initiatief inlaat. Maar
ook al zou het CDA aan dit
dreigement geen uitvoering
geven, dan nog zal de toch al
gespannen verhouding tussen
het tweetal zodanig verziekt
worden dat de door beiden vu
rig begeerde voortzetting van
deze coalitie na de verkiezin
gen ernstig wordt bemoeilijkt.
Bovendien bestaat binnen de
VVD de vrees dat het CDA,
dat zich in deze kwestie zowel
in als buiten het parlement in
een minderheidspositie be
vindt, een hetzerige sfeer zal
oproepen in de verkiezings
campagne. Zoiets is immers al
eerder gebeurd tijdens de
abortusstrijd, waarbij tegen
standers van een vrijere rege
ling de voorstanders voor
moordzuchtige lieden uit
maakten. Die vrees van de
VVD is versterkt door het op
treden van premier Lubbers
op het CDA-congres in Slag
haren, waar hij zei dat het een
„historische vergissing" zou
zijn als het D66-ontwerp zou
worden aanvaard.
Het conflict tussen beide rege
ringspartijen loopt door dit al
les onnodig hoog op. Politiek
gezien is nu de enige oplos
sing-zonder-brokken, dat bei
de partners de partijpolitieke
strijdbijl begraven en zich rea
listisch opstellen. Naar ver
luidt zijn zij daartoe ook be
reid. In de wandelgangen van
de Tweede Kamer circuleert
het volgende scenario, dat de
bijnaam „de Derde Weg"
draagt.
Het CDA staat de VVD toe ak
koord te gaan met het D66-ini-
tiatief, in ruil waarvoor de li
beralen ermee zullen instem
men dat de behandeling in de
Eerste Kamer wordt opge
schort tot na de verkiezingen.
Op die manier redt de VVD
haar gezicht, terwijl het CDA
de mogelijkheid krijgt de zaak
tijdens de kabinetsformatie op
nieuw aan de orde te stellen.
Wie er dan als winnaar uit de
strijd komt, zal in sterke mate
afhangen van de verkiezings
uitslag.
DICK VAN RIETSCHOTEN
