Welzijnswet dieren ligt
als hete kroket in de mond
Boekje open over
CPN in verzetstijd
g|Éi^OMNIVERSUM voorafgegaan door unieke digitale planetariumshow!
^38» Feestdagen -»schoolvakanties als op za en zo.
Ook Zuid-Afrika en Polen
betrokken bij uitwisseling
RARO VERDEELD
OVER MARKERWAARD
Brokx overtuigd van
voortbestaan huursubsidie
Dierenbescherming verwacht weinig van ministerie en coalitie
Aantal vrouwelijke
studenten verdubbeld
„Landbouw
gronden
moeten
langdurig uifn
produktie"
BINNENLAND/BUITENLAND
giidaetSotmwi
VRIJDAG 7 FEBRUARI 1986 PAGINA 4
SUF
DEN HAAG De Raad van Advies voor de Ruimtelijke Orde
ning (RARO) is ernstig verdeeld over de aanleg van de Marker
waard. Een deel van de raad wijst aanleg van de polder af. Een
ander deel van de raad wil dat bij inpoldering 75 procent van de
polder bestemd wordt voor de landbouw en 25 procent voor bos
en natuur.
De voltallige RARO, bestaande uit 45 leden, zal op 19 februari
over de zaak moeten beslissen aan de hand van een concept
nota dat door een RARO-commissie is voorbereid. Volgens bron
nen binnen de RARO zijn de standpunten zo uiteenlopend, dat
stemming niet is uitgesloten. De RARO moet het advies uitbren
gen op verzoek van minister Winsemius (VROM). Volgens de
"voorstanders van inpoldering zullen de werken veel banen ople
veren. De tegenstanders menen dat dat niet het geval zal zijn.
Bovendien zien zij de behoefte aan landbouwgrond eerder af-
dan toenemen
Geen ontslagen
hbo-personeel
DEN HAAG Tot 1 januari 1990 zal niemand
in het hoger beroepsonderwijs (hbo) zijn baan
verliezen als gevolg van de op stapel staande
fusies. Die garantie heeft minister Deetman de
onderwijsbonden gisteren gegeven na een
week onderhandelen. De toezegging geldt ook
voor personeel dat overtollig dreigt te worden
vanwege de daling van het aantal studenten op
hun school. Dat laatste hebben de bonden moe
ten bevechten, omdat Deetman dergelijke ont
slagen aanvankelijk wel aanvaardbaar achtte.
Het onderhandelingsresultaat is een uitwer
king van het sociaal akkoord dat minister en
bonden eind oktober al sloten over de gevol
gen voor het hbo-personeel. De nu gegeven ga
rantie geldt tevens voor het niet-onderwijzend
personeel en voor directies. Ook de salaris-
vooruitzichten zijn zeker gesteld.
DEN HAAG Staatssecretaris
Brokx (volkshuisvesting) is er
van overtuigd dat de individue
le huursubsidie tot in lengte van
jaren zal blijven voortbestaan.
Brokx zei gisteravond tijdens
het debat in de Tweede Kamer
over de wettelijke vormgeving
van de individuele huursubsi
die, niet te verwachten dat dit
instrument op de korte of mid
dellange termijn overbodig zal
worden, integendeel. De indivi
duele huursubsidie voorziet vol
gens Brokx in een belangrijke
Hiermee zette de bewindsman
de VVD-woordvoerder De Beer
in feite de pin op de neus. Deze
had ervoor gepleit in een vol
gende regeerperiode de indivi
duele huursubsidie te verlagen.
Volgens hem moet de huursub
sidie op termijn zelfs overbodig
worden.
Ook het CDA wilde zich niet
con amore vastleggen op het
voortbestaan van deze inko
mensafhankelijke regeling,
maar was toch van mening dat
tegenover het verdwijnen van
dergelijke subsidies voldoende
compensatie voor het verlies
aan koopkracht dient te staan.
Met het wetsvoorstel van
Brokx, waarvoor in elk geval de
regeringspartijen zullen stem
men, wordt de bestaande prak
tijk van de huursubsidie vastge
legd. Op het ogenblik ontvan
gen meer dan 700.000 huurders
ongeveer anderhalf miljard gul
den subsidie op jaarbasis.
flos!
Kernreactor Petten
bijna 12 uur stil
PETTEN Voor het eerst in 25
gisteren de hoge-fluxreactor van d>
reactor in Petten uitgeschakeld wege o|
een tekort aan koelwater. Dit tekort we [r
veroorzaakt doordat zich teveel ijsbro ei
ken bevonden voor het koelwaterinlaqoi
rooster, waardoor de watertoevoer v
versperd. Dit hebben personeelsleden
het bedrijf meegedeeld. De kernreactie
wordt gekoeld met water dat uit h ag i
Noordhollands Kanaal wordt gepompt
Dat water wordt na zijn koelfunctie a
warmtewisselaars in de Noordzee geloos ;i
Eén etmaal stilstand van de kernreactfoi
betekent een verlies van ongeveer 150.C
gulden aan bestralingswerk voor ondi
zoek in onder andere de medische sfe^e
aldus de personeelsleden.
DEN HAAG Vier ka
merleden waren onlangs
op uitnodiging van de
CDA-jongeren afdeling-
Nijmegen bijeen om onder
leiding van de journalist
W.L. Brugsma te praten
over een gezondheids- en
welzijnswet voor dieren.
De wet werd in 1980 door
het ministerie van land
bouw en visserij op de
rails gezet, maar het jaar
daarop bijna unaniem
door de Tweede Kamer
gekraakt. Landbouw koos
eieren voor zijn geld en
bracht een nota uit, waar
zelfs de inmiddels sterk
verjongde en vernieuwde
Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Die
ren in Den Haag mee liep
te pronken. „Dieren kon
den in de ogen van het
rijk toen ineens ook be
langen hebben", zei drs.
H.J. Smid, tweede secreta
ris en .jonge honcj" van
de vereniging. Maar de in
vloedrijke landbouwlobby
greep in en de juichkreten
verstomden prompt. Van
de nota is inmiddels dan
ook niets overgebleven.
Piet Blauw (VVD), Jan
_van Noord (CDA), Rie de
Boois (PvdA) en dierenbe
schermer van het jaar
1985 Dick Tommei (D66)
vertellen over hun frus
traties. Mr. W.J. Borger-
hoff Mulder, oud-recht
bankpresident uit Amster
dam, zat er voor de juridi
sche toelichting bij. Het
werd een bijeenkomst die
niets oploste.
Over hoeveel dieren gaat het
eigenlijk? Circa vierhonderd
miljoen landbouwdieren, 1,2
miljoen proefdieren, 22 mil
joen gezelschapsdieren en hon
derden miljoenen dieren in de
natuur. „Met actie voeren red
den we het niet", constateerde
Smid, „we hebben wetgeving
nodig". Daarmee de kamerle
den enigszins geruststellend,
want al te veel sympathie met
flink van zich afbijtende actie
groepen als Lekker Dier en
het Anti Bont Comité werkt in
de politiek als een rode lap op
De Dierenbescherming kwam
met een eigen wetsontwerp,
dat aanzienlijk verder ging
dan het wetsontwerp van
staatssecretaris Ploeg. De ver
schillen zijn snel aangegeven.
Daar waar Ploeg uit economi
sche overwegingen en vooral
als knieval tegenover de land
bouwlobby vage verbodsbepa
lingen moest opnemen, wil de
vereniging juist scherpe bepa
lingen. Voorbeeld: niet de ve
terinaire inspectie van het mi
nisterie moet de naleving van
de wet controleren, zoals Ploeg
wil, maar een onafhankelijke
raad. Geen negatieve bepalin
gen waarin alleen staat wat
niet mag, maar bepalingen die
aangeven wat wèl mag.
Niets geregeld
Rie de Boois (PvdA): „Over de
huisdieren maak ik me geen
zorgen. Niemand zal voor de
lol zijn huisdieren pesten.
Over de proefdieren maak ik
me ook geen zorgen, want
daar is een aparte wet voor.
Die wordt alleen niet goed na
geleefd. Maar dat is een heel
ander verhaal. Ik maak mij
wel zorgen over de landbouw
dieren en de dieren in de na
tuur. Daar is niets voor gere
geld. De boeren vinden ook
dat er iets gebeuren moet want
zoveel beesten zo dicht op en
bij elkaar is uit hygiënisch
oogpunt niet goed. Maar het
ministerie heeft het er zelf
volstrekt bij laten zitten. Er is
een groot wantrouwen bij de
PvdA. Eigenlijk zou je elk sys
teem van dierenhuisvesting
moeten verbieden tenzij een
bepaalde vorm van huisves
ting uitdrukkelijk is toege
staan. Dan maak je de over
heid zelf medeplichtig als er
iets fout gaat en ook medever
antwoordelijk. Die kant moe-
Jan van Noord (CDA), zelf
van huis uit boer, is als voor
zitter van de Drentse christe
lijke boeren- en tuindersbond
nauw bij de landbouwlobby
betrokken. Daardoor is hij zo
gezegd „belast" en had door
toespelingen van Brugsma
hierop zichtbaar moeite met
het formuleren van een stand
punt. Hij somde op wat er
mede dank zij het CDA
voor met name de landbouw
dieren al was gedaan.
Er is een wet op de dierge
neesmiddelen en een wet dier
geneeskunde, die dieren tegen
kwakzalvers moet bescher
men. De welzijnswet zou het
sluitstuk moeten zijn. Ziektes
bij dieren en besmettingen, zo
als vorig jaar mét fhond- en
klauwzeer, proberen te voor
komen, was zijn devies. Dus
bijvoorbeeld meer leefruimte
per dier in legbatterijen en
stallen.
Snoekbaars
Piet Blauw (VVD), ook boer
van huis uit en voorzitter van
de sectie paardenhouderij van
het Landbouwschap, zag de
bui hangen: „De VVD heeft
nog geen standpunt". Het be
grip welzijn voor dieren vond
hij wel erg „weids", want wat
moet er in hemelsnaam gebeu
ren om het welzijn van de
snoekbaars en de eekhoorn te
verbeteren? Het had volgens
hem weinig zin in Nederland
iets op poten te zetten („geen
eiland van kuisheid worden "in
een open markt"), als andere
lidstaten van de Europese Ge
meenschap heel andere, soms
dan weer krappere
hanteren. Een wel
zijnswet voor dieren is wel
„een stap in de goede rich
ting", maar er zou meer te be
reiken zijn in de sfeer van
voorlichting en onderwijs. Een
rijkstaak bij uitstek.
„We moeten oppassen voor
subjectiviteit. Kijk, fazanten
fokken om ze vervolgens over
de stoppels te jagen zodat we
erop kunnen schieten, gaat mij
ook te ver. Maar de jacht uit
oogpunt van natuurbeheer
moet blijven. Maar daarin kun
je als jager toch ook gewoon
plezier hebben? Daar is niets
verkeerd aan!"
Dick Tommei (D66) stond het
dichtst bij PvdA en in sommi
ge opzichten ook bij de VVD.
Er is meer voorlichting, onder
wijs, internationale samenwer
king nodig en de verantwoor
delijkheid daarvoor behoort bij
het rijk te liggen. Als het zo
niet gaat, wordt het nooit wat.
Oplossing?
„De welijnswet alléén kan
geen oplossing bieden en kan
niet opvoeden tot verstandiger
gedrag. De zaak ligt nu volko
men scheef. De rat is als proef
dier beter beschermd dan als
wild dier en het strafrecht
functioneert op dit punt hele
maal niet. Dierenrecht leeft
helemaal niet, terwijl iedereen
weet dat het er wel is. Struis
vogelpolitiek in optima for-
Is er dan een voorlopige oplos
sing op korte termijn7 Borger-
hoff Mulder over de dierenbe
scherming en het strafrecht:
„De böetes zijn niet afschrik
wekkend genoeg en bovendien
is het opsporen van delicten op
dit terrein nogal moeilijk. Mis
schien kan de burgerrechter
uitkomst bieden door iemand
aan te spreken op het plegen
van een onrechtmatige daad
als hij verkeerd met dieren
omgaat". Secretaris Smid
maakte de balans op: „PvdA
en D66 staan het dichtst bij
ons, maar veel schieten we
daar niet mee op. Van het
machtige en oer-conservatieve
ministerie van landbouw en
visserij en van de coalitie
CDA-vVD hebben we dank
zij de landbouwlobby weinig te
verwachten. Wij zouden van
Ploeg meer subsidie moeten
hebben om beter te kunnen
werken. Maar hij is boos over
een grote voor hem negatieve
advertentie van onze vereni
ging in de grote landelijke
dagbladen. Hij is boos. Maar
we leven toch in een vrij
land?"
Blauw op de valreep: „Als jul
lie zulke dingen doen, is het
toch logisch dat de staatssecre
taris bij een besluit over een
hogere subsidieaanvraag van
jullie eerst even een hobbeltje
moet nemen?" Het antwoord
van Smid dat „als het rijk dan
niets doet, het parlement dan
maar wat moet doen", bleef in
het luchtledige hangen.
ED FIGEE'
In te krappe legbatterijen kan een kip alleen zijn ei kwijt
-
-
SUSKE EN WISKE DE MOOIE MILLIREM
Wapenvondst
Agenten tonen de wapens die gisteren bij een huiszoeking in een woning in het Betuwse Opijnen
beslag werden genomen. Het ging daarbij om onder meer twee karabijnen, een machinepistoo
een stengun. een mitrailleur, een vuurbuks en twee handgranaten zonder ontsteking. Ook nam d
politie 3000 stuks munitie mee. De herkomst van de wapens is nog onbekend. Tegen de 64-jarig i<
eigenaar van de wapens is proces-verbaal opgemaakt. Volgens de woordvoerder betreft het ee
verzamelaar.
AMSTERDAM „Een mijl
paal in de communistische
geschiedschrijving", waren
de lovende woorden van de
Amsterdamse hoogleraar
J.C.H. Blom gisteren bij de
presentatie van het boek
„Partij in het verzet", dat de
geschiedenis van de CPN tij
dens de Tweede Wereldoor
log behandelt. „Communisme
en geschiedschrijving hebben
heel lang in een eigenaardige
verhouding tot elkaar ge
staan", aldus Blom. „De bij
dragen uit die kring kwamen
veelal neer op grove propa
ganda. Het aardige en posi
tieve van dit werk is, dat het
de banden met de communis
tische beweging niet schuwt
en toch een serieuze bijdrage
aan de Nederlandse geschied
schrijving levert, ook in we
tenschappelijk opzicht".
„Partij in het verzet" is ge
schreven door Hansje Gales-
loot en Suzanne Legêne (uit
geverij Pegasus). De twee
jonge CPN-leden hebben
voor hun werk kunnen put
ten uit een bron, die lange
tijd ontoegankelijk was voor
historici: het archief van de
CPN. Ze vonden er onder
meer stukken over de inter
ne conflicten binnen de partij
tijdens de eerste maanden
van de bezetting, toen partij
leider Paul de Groot het Ne
derlandse volk tot een „cor
recte houding" tegenover de
Duitsers aanspoorde. In het
partij-archief ontdekten de
twee auteurs documenten
van tegenstanders van De
Groot, zoals mr. A.S. de
Leeuw en Daan Goulooze, de
leider van een illegale groep
die een zendverbinding met
Moskou onderhield.
Hoewel de communistische
prestaties in het verzet fe
bruaristaking, hulp aan jood
se onderduikers, illegale pers,
sabotage-acties niet verge
ten worden, gaat de i
naamste aandacht uit na;
interne verwikkelingen
de CPN. De politiek va
achtereenvolgende illegal*
leidingen, de samenwerking^
met andere politieke groepen
en de verwarrende koers
de bevrijding worden uitge
breid beschreven.
Het boek van Galesloot
Legêne sluit aan op eerder
historisch onderzoek in CPN-
kring. Het duo leverde enke
le jaren terug een belangrijke
bijdrage aan het intrekken
van een zeer omstreden par
tijdocument uit 1958, w
vooraanstaande illegale
CPN'ers werden belasterd
omdat ze in die jaren opposi
tie voerden tegen Paul de
Groot. Bij de presentatie i
ren veel van de in de jaren
vijftig geroyeerde verzets
strijders aanwezig.
(ADVERTENTIE)
BELEEF HET NU ZELF!...
THE DREAM IS ALIVE, het ruimtelOckelsl avontuur!
Reserveren: ma t/m vrij 9-12 u tel. 070-545454 Pres Kennedylaan 5. DEN HAAG
DAT SPANNEND AVONTUUR IN RUIMTE EN TIJD VOOR HET HELE GEZIN
TILBURG Tussen 1975 en 1985 is het aantal vrouwelijke stu
denten aan hogescholen en universiteiten veel sterker toegeno
men dan het aantal mannelijke studenten. Nam in die periode
het aantal mannelijke studenten toe met 17 procent, bij de vrou
welijke studenten is sprake van nagenoeg een verdubbeling, na
melijk 95 procent. Voor eerstejaars-studenten waren de cijfers
respectievelijk 21 en 87 procent. Van alle eerstejaars-studenten
is veertig procent vrouw. Dit blijkt uit een rapport van het IVA,
het Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek van de
Katholieke Hogeschool Tilburg.
WEST-BERLIJN Bij de op
handen zijnde spionnenruil
tussen Oost en West zullen ook
een belangrijke Zuidafrikaan-
se militair die jarenlang voor
de Sovjet-Unie spioneerde en
een Pool, die wegens spionage
in West-Duitsland gevangen
zit, worden uitgewisseld. Dat
heeft het Duitse blad Bild, dat
als eerste over de ruil bericht
te, gisteren gemeld.
Bij de Glienicke-brug tussen
West-Berlijn en de DDR wordt
alles in gereedheid gebracht
de uitwisseling, die
bassadeur Richard Burt, die de
leiding had bij de laatste ge-
vangenruil in juni vorig jaar,
is in West-Berlijn aangekomen
om waarschijnlijk weer leiding
te geven aan de komende ruil.
Het Amerikaanse leger heeft
de brug vandaag geïnspecteerd
en daarna de westelijke toe
gang hermetisch afgesloten.
Overigens bestaat de kans dat
de Sovjet-Unie geen publiciteit
wil rond de uitwisseling. De
activiteiten rond de brug zou
den dan bedoeld zijn als aflei
dingsmanoeuvre, terwijl de
feitelijke spionnenruil zich el
ders voltrekt. Volgens andere
bronnen heeft Moskou geen
bezwaar tegen een ruil voor
het oog van de camera's om
aan te tonen, dat de topont
moeting tussen partijleider
Gorbatsjov en president
Reagan van november vruch
ten begint af te werpen op hu
manitair gebied.
De Zuidafrikaanse militair die
mogelijk bij de uitwisseling is
betrokken, is de 50-jarige
voormalige marinecomman
dant Dieter Gerhardt, die be
gin 1984 tot levenslang veroor
deeld werd wegens het door
geven van informatie aan de
Sovjet-Unie. Gerhardt werkte
op de strategische Zuidafri
kaanse marinebasis Simon-
stown die in het verleden
vaak door" de NAVO gebruikt
is. Gerhardt kende talloze NA-
VO-geheimen. Zijn vrouw
werd tot tien jaar gevangenis
straf veroordeeld voor haar rol
in de spionage. Het is niet dui
delijk of zij ook bij de ruil is
betrokken. De Pool die geruild
zal worden is luitenant-kolo
nel Jerzy Kaczmarek, die in
maart vorig jaar in West-
-Duitsland gearresteerd is wa
gens spionage.
Bii de uitwisseling zijn vrijwel
zeker ook Westduitsers be
trokken, die zijn aangehouden
wegens spionage voor de DDR.
De Westduitse justitie verzet
zich echter tegen het vrijlaten
van Westduitsers die over in
lichtingen beschikken die voor
de andere zijde nog waardevol
zijn of personen die nog niet
veroordeeld zijn. Het gaat
daarbij onder anderen om
Margarete Höke, een 50-jarige
ex-secretaresse uit het bureau
van de bondskanselier die vo
rig jaar werd aangehouden en
Lothar Erwin Lutze, een 43-ja-
rige ex-ambtenaar op het mi
nisterie van defensie in Bonn,
die honderden vertrouwelijke
documenten naar de DDT
heeft gesluisd.
PARIJS De Nederlands
minister van landbouw, Bral II
heeft gisteren tijdens de inter
nationale boom- en bosconfl I
rentie Silva in Parijs gezejg f?
dat de Europese landbouwpro'
duktie de grens heeft bereik
voor zowel het milieu als wa
de markt betreft. „Het enij
antwoord is op het ogenbÈ
nog het duurzaam uit de pro'
duktie nemen van landbouw "ge
gronden. Bij het voortzette i*.
van een terughoudend prijsbe*1'
leid voor landbouwproduktel >^r
waardoor de grondprijs dai
komt een dergelijk beleid
snel in zicht", aldus de 1
windsman.
Tijdens de conferentie, eerrr'
initiatief van de Franse presi -i^T)
dent Mitterrand, heeft minis'
ter Schoo van ontwikkelings J
samenwerking bekend ge v.
maakt het bedrag dat Ned«
land jaarlijks uitgegeeft in
strijd tegen de verwoestijnin| nc1'.
in Afrika, te verdubbelen rfol Jf
veertig miljoen gulden. Dooiv|!r
economische en klimatologi
sche omstandigheden ver
dwijnt in Afrika jaarlijks eenl.,v
miljoen hectare bos.
de d,