Grotere kans op zwangerschap
na reageerbuisbevruchting
Gastgebruik geld
automaten verhoogt
risico van fraude
Akzo in Amerika in beroep
tegen invoerverbod Twaron
£cid6C@ouaant
anker Orleans
Rotterdam
Mast vol hasj
lietkerk wil
?en politie-
aining met
indalen
§£uthanasie-proeve
an invloed op
iiitspraken rechter
Koning vindt rapport Aruba interessant
NNENLAND
MAANDAG 27 JANUARI 1986 PAGINA 3
'ERDAM De Griekse tan-
Orleans is gisteren rond half
afgemeerd in de Vijfde Petro-
imhaven in de Europoort. Vol-
Smit-Tak is het binnenslepen
de olietanker zonder proble-
verlopen. De agent van het
ip, Rotterdam Steam Ship Co.,
t nog niet waar de Orleans ge
veerd zal worden. Eerst moet
olie worden gelost. Begin vol
le week zal de schade worden
i. Het gat dat de tanker
ag opliep bij de aanvaring met
Nederlands vissersschip, zit bo
de waterlijn. Het schip verliest
in olie meer.
Schriftelijke cursus
beleggen effectenbeurs
AMSTERDAM De Amsterdamse ef
fectenbeurs komt met een schriftelijke
cursus voor particuliere beleggers. De
cursus, die door de beurs is ontwikkeld
in samenwerking met het NIBE (Neder
lands Instituut voor het Bank-en Effec
tenbedrijf) is in februari klaar. De beurs
is op het idee voor deze cursus gekomen
omdat steeds meer (potentiële) particu
liere beleggers bij haar aankloppen met
vragen over beleggen. De cursus gaat
over zaken als beleggingsbeleid, instel
lingen op beleggingsgebied, macro-eco
nomische en maatschappelijke kanten
van het beleggen in effecten, de organi
satie van de beurshandel-en administra
tie, aandelenanalyses, obligaties, opties
en termijnhandel.
's-GRAVENDEEL De douanerecher
che van Rotterdam heeft zaterdagavond
in samenwerking met de rijkspolitie acht
personen aangehouden op verdenking
van invoer van hasj. De partij hasj
vermoedelijk enkele tonnen werd ge
vonden in één van de masten van het
motorschip Cornelia. Het schip vaart on
der Hondurese vlag en lag al sinds don
derdag in 's-Gravendeel afgemeerd. De
douanerecherche had via de rijkspolitie
te water uit Amsterdam informatie ge
kregen dat de Cornelia met 15 ton
schroot naar Marokko was vertrokken.
Het vaartuig kwam echter met 500 ton
schroot daar weer vandaan. Dit wekte
argwaan, temeer daar de kapitein van
het schip bij de douane en de politie geen
onbekende was wat betreft drugsmok- Eén van de mas,en van de ..Cornelia bleek een high-paalt|B.
kei. gevuld met tonnen hasj.
dat
ie hr
dig
!N HAAG Minister
tkerk (Binnenlandse
iken) wil niet dat bij de
lining van politie-agen-
rellenbestrijding
tbalvandalen worden
eschakeld. Dit schrijft
minister aan de direc-
n deur van de Nederlandse
en- Hlitie Academie,
enbel
zou)lgens een voorstel zouden
?1 Wf voetbalvandalen daarvoor
en yi week op de politieschool
varèeten verblijven, wat tevens
ize alternatieve vorm van
jaf zou zijn. Volgens de mi-
ter is bij de beschrijving
i de trainingsopzet onvol-
iende rekening gehouden
(t zowel juridische als maat-
fiappelijke aspecten.
het 1
ROTTERDAM Door
nieuwe verfijnde appara
tuur neemt de kans öp
zwangerschap bij vrouwen
die in aanmerking komen
voor een reageerbuisbe
vruchting tot zo'n 75 pro
cent toe. De Rotterdamse
vrouwenarts dr. A. Alber-
da spreekt van een be
langrijke doorbraak op
het terrein van de in vitro
fertilisatie: de bevruchting
van een eicel in het labo
ratorium.
De behandeling kan plaats
vinden onder plaatselijke ver
doving in plaats van de alge
hele verdoving zoals die nu
nog bijna algemeen gebruike
lijk is. Dat betekent ook dat
die behandeling poliklinisch
kan gebeuren en dat opname
niet meer nodig is. Andere
operaties met de bedoeling on
vruchtbaarheid bij de vrouw
op te heffen zijn naar de me
ning van Alberda door de laat
ste ontwikkelingen in feite
overbodig geworden.
„Eén van de belangrijkste
voordelen van de nieuwe ap
paratuur is dat de vrouw zo
weinig pijn ondervindt van de
behandeling dat ze na een uur
tje eigenlijk wel weer naar
huis wil. Dat betekent ook dat
bij mislukking een of meer
herhalingen na heel korte tijd
mogelijk zijn. Ook de psycho
logische druk is een stuk min
der geworden. „Het is nu min
der een kwestie van nu of
nooit. Mislukt het de eerste
keer, dan is het makkelijker
om het nog een tweede of een
derde keer te proberen".
Om te zien of bij de vrouw rij
pe eicellen aanwezig zijn en
om die daarna weg te halen
wordt gebruik gemaakt van
echo-apparatuur. Een derge
lijk apparaat zendt hoog-fre-
quente geluidstrillingen uit in
het lichaam. Via teruggekaat
ste trillingen kan een beeld
worden gevormd van de pre
cieze plaats van de eitjes, die
vervolgens met een holle
naald door de buikwand kun
nen worden opgezogen, een ta
melijk pijnlijke en voor de
vrouw vervelende ingreep.
Het verbeterde echo-apparaat,
dat pas enkele maanden in de
handel is, is echter dermate
klein dat de arts via de schede
de plaats van de eitjes kan op
sporen en die eitjes kan weg
halen. „Dat is een veel kortere
weg van maar enkele centime
ters. Er kan veel sneller en
met veel grotere nauwkeurig
heid worden gewerkt. Ook is
het veel minder pijnlijk. Door
die kortere weg is bovendien
de kans op beschadiging van
de eitjes veel geringer", aldus
prof. Alberda.
De nieuwe apparatuur is al in
gebruik bij het Dijkzigt-zie-
kenhuis met volgens Alberda
opmerkelijk succes. Dat geeft
hem nog weer eens reden om
de Nationale Ziekenfondsraad
te hekelen. „Die beschouwt
deze ingreep nog altijd als een
experimentele behandeling".
Dit betekent dat maar een be
perkt aantal ziekenhuizen er
een subsidie voor krijgt; een
bedrag dat volgens Alberda
niet bedoeld is om aan de be
hoefte te voldoen, zodat er
lange wachtlijsten zijn en de
achterstand alleen maar groter
wordt.
juschwitz c
mfcrdacht .al
)66.
lamj
'an I
lart j
en. I
t ooi
rek)
igeveer vier-
r PJiderd mensen,
al"3der wie burge-
hildeester Van
genijn, hebben
en dieren in Am-
e^irdam deelge-
Jmen aan de
l^lrlijkse Ausch-
"J*jtz-herdenking.
het Ausch-
WeJlz-monument
die i de Oosterbe-
afplaats wer-
verschillende
insen gelegd.
Thijn hield er
toespraak.
de I
»en
y (Van onze parlementaire redactie)
EN HAAG Nu het kabinet een „proeve van een
3thanasiewet" heeft gepubliceerd is de kans groot dat
rechters daar in hun uitspraken rekening mee gaan
uden. Deze veronderstelling uitte mr. B. Sluyters,
ice-president van de rechtbank te Rotterdam, zater-
ig voor de VARA-radio.
'^j^et door het kabinet voorgestelde criterium, dat euthanasie al-
J?n geoorloofd is als er een concrete doodsverwachting bestaat,
r\ zeker een rol gaan spelen in rechtszaken waarbij euthanasie
ie in de orde is", aldus Sluyters. „Op dit moment ligt dat criteri-
Ji niet in de lijn van de rechtspraak. Men gaat veelal uit van
*j~[ vraag of er een uitzichtloze noodsituatie bestaat, zoals ook in
'k 'JL initiatief-wetsontwerp van het D66-kamerlid Wessel-Tuin-
aacfya staat aangegeven".
hep
anti hetzelfde radioprogramma zei PvdA-fractieleider Den Uyl
It ook hij verwacht dat de „proeve" van het kabinet invloed
spej uitoefenen op rechterlijke uitspraken. Vorige week heeft
?r in Uyl de euthanasie-kwestie met VVD-fractieleider Nijpels
7fb/sproken en er bij de VVD op aangedrongen het wetsvoorstel
ek n D66 te steunen. Nijpels bleek, volgens Den Uyl, voorstander
Ini In een gelijktijdige behandeling van het D66-ontwerp en het
eeigewerkte wetsvoorstel van het kabinet.
s' Minister Brinkman (WVC) verklaarde zaterdag in een interview
et de Volkskrant dat de „proeve" naar zijn mening nog dit
zeK)rjaar moet worden omgeiet in een definitief wetsontwerp,
"an een parlementaire behandeling vóór de verkiezingen kan
;,jhter volgens hem geen sprake zijn. Het D66-wetsontwerp zal
ï/f/igdio februari in de Tweede Kamer aan de orde komen. De li-
va,)ra\e jongerenorganisatie JOVD heeft er evenals de PvdA ook
slatde VVD op aangedrongen, dit voorstel te steunen en zodoen-
estaan een parlementaire meerderheid te helpen.
Monument ingepakt
GRONINGEN Uit protest
tegen de mogelijke vestiging
van een kerncentrale aan de
Eemshaven hebben enkele ac
tievoerders zaterdag het anti-
-kernwapenmonument in Gro
ningen ingepakt met plastic.
Volgens de actievoerders past
een monument tegen kernwa
pens niet in een provincie
waar ook een kerncentrale
kan staan.
(Vervolg van de voorpagina)
UTRECHT Veronica's
krakers van geldautoma
ten hebben gebruik ge
maakt van de sinds 1 ja
nuari bestaande regeling
dat rekeninghouders van
de ene bank met hun pas
je een beperkt bedrag bij
de geldautomaat van een
andere bank kunnen op
nemen. Dit zogeheten
„gastgebruik" brengt een
zeker fraude-risico met
zich mee, zo bevestigt
woordvoerder Lageweg
van de RABO-bank.
„Normaal gesproken kan een
cliënt maar éénmaal per perio
de een dergelijk bedrag opne
men. Probeert hij dat nog een
keer bij dezelfde automaat,
dan lukt dat niet. De compu
ters van de aangesloten ban
ken geven hun informatie
over dit soort opnames ver
traagd aah elkaar door, dus
wie zeer snel en zeer slim is,
kan met tientallen namaak-
pasjes veel geld ophalen dat
feitelijk niet op de rekening
staat". Lageweg benadrukt dat
het verstandig is om bij verlies
van zo'n pasje snel de bank
hiervan in kennis te stellen,
ook al kan de kwaadwillende
vinder niet snel achter de be
nodigde pin-code van de eige
naar komen.
Toen donderdagnacht bij de
centrale computers van de
aangesloten banken bleek wat
er gaande was, is onmiddellijk
(maar toch te laat) het ge
kraakte bankrekeningnummer
geblokkeerd, zodat de automa
ten niet verder konden wor
den leeggeplunderd. De ban
ken hebben vooralsnog niet
overwogen aangifte te doen
van de diefstal van het geld,
dat volgens Veronica zo spoe
dig mogelijk teruggegeven zal
worden. „We zien wel in dat
het meer zin heeft een gesprek
met de programmamakers te
regelen om te zien hoe dit alle
maal mogelijk was", aldus La
geweg. „Daar leren we meer
van. Met deze kennis kunnen
we wellicht voorkomen dat
criminelen in de toekomst het
zelfde huzarenstukje uitha
len".
De kans daarop moet volgens
de woordvoerder zeer klein
worden geacht. Lageweg:
„Technisch blijkt het kraken
van geldautomaten dus wel
mogelijk, maar niet zonder dat
men de beschikking heeft over
speciale apparaten. Bovendien
hebben ze een deel van hun
informatie verkregen door
zich uit te geven voor bank
employé, wat normaal gespro
ken niet mag lukken".
ARNHEM Het Neder
landse concern Akzo gaat
bij de Amerikaanse fede
rale rechter in beroep te
gen de beslissing van de
International Trade Com
mission (ITC) in de VS om
het concern een invoer
verbod voor de superster
ke vezel „Twaron" op te
Het afgelopen weekeinde is
gebleken dat de Amerikaanse
president Reagan geen gebruik
heeft gemaakt van zijn be
voegdheid die beslissing onge
daan te maken. Het invoerver
bod voor „Twaron", dat daar
mee definitief is geworden,
wordt door Akzo beschouwd
als een onrechtmatige handels
praktijk van de VS.
Om die reden heeft Akzo de
Europese Commissie verzocht
de Europese markt te sluiten
voor Kevlar, het sterk op
Twaron gelijkende produkt
van het Amerikaanse chemie
concern (en aartsrivaal) Du-
pont de Nemours. Op de Ne
derlandse markt kan dit al, ge
zien het vonnis van de Arn
hemse rechtbank. Indien Akzo
door de Commissie in het ge
lijk wordt gesteld, hetgeen op
7 februari zal worden bekend
gemaakt, zou het concern kun
nen rekenen op schadevergoe
ding van de EG.
„Het wordt allemaal wel wat
moeilijker voor ons", aldus
Enka-woordvoerder Wansink.
„Wij hadden een aandeel van
vijf procent in de Amerikaan
se markt voor de kunstvezel
gepland tussen 1986 en 1990. Na
1990 zagen we mogelijkheden
dat marktaandeel te vergroten
tot acht tot tien procent. Ge
lukkig kunnen we ons pro
dukt overal elders zonder die
problemen kwijt. De Ameri
kaanse houding betekent ech
ter wel, dat wij op andere af
zetmarkten harder aan de
gang moeten".
De ITC besloot op 25 novem
ber Akzo tot oktober 1990 een
invoerverbod op te leggen
voor „Twaron"-produkten in
de vorm van garen, vezel,
pulp, papier of weefsel. Eén
van de bezwaren van Akzo te
gen de gang van zaken rond
de ITC-procedure is, dat het
concern bij de ITC geen tegen-
claim kan indienen over on
rechtmatig gebruik door Du-
pont van een in de VS geldig
Akzo-octrooi. Bovendien be
rustte de ITC-procedure vol
gens Akzo in octrooi-techni
sche zin slechts op een deel
van één werkwijze-octrooi van
Dupont in de VS.
Behalve de klacht bij de Euro
pese Commissie lopen octrooi-
-inbreukacties van Akzo tegen
Dupont in de VS, het Vere
nigd Koninkrijk, Frankrijk en
Italië. Het gaat hierbij steeds
om het octrooi van Akzo op
een voor de produktie van het
supervezel essentieel oplos
middel. Met uitzondering van
de ITC-beslissing, zijn er ver
der geen belemmeringen zijn
voor de verkoop van Twaron.
Afnemers van Akzo/Enka zijn
overigens vrij om produkten,
waarin Twaron is verwerkt,
naar de VS te exporteren. Een
oordeel van de Amerikaanse
rechter in het door Akzo in te
stellen hoger beroep tegen de
ITC-beslissing, kan volgens
Wansink binnen een jaar wor
den verwacht.
HEMELS
SCHIPHOL Minister De
Koning van Antilliaanse za
ken meent dat het afgelopen
week verschenen rapport van
de Limburgse zakenman Mel-
chior over de financiële en
economische toekomst van
Aruba „interessante sugge
sties" bevat. Hij kan zich wel
voorstellen, dat de huidige re
gering van Aruba er over is
gevallen dat Melchior er in
zijn rapport van uitgaat dat
het eiland na 1996 onafhanke
lijk zal zijn. Voor potentiële
investeerders maakt dat echter
niets uit, zo zei de bewindsman
zaterdagmiddag na een reis
door Spanje en Portugal. De
Koning wil met een definitie
ve reactie wachten tot hij
heeft gesproken met premier
Eman van Aruba. Die wil zelf
ook eerst overleg met de Ne
derlandse minister voor hij
verder praat met Melchior. De
Tweede Kamer had vorig jaar
veel kritiek op de drie miljoen
gulden die Melchior van Ne
derland kreeg voor zijn onder
zoek op Aruba. Op de vraag of
hij dat geld nog altijd goed be
steed vindt, antwoordde de
minister zaterdag: „Wel als het
werk van Melchior uiteinde
lijk tot resultaten leidt". De
Koning vindt het echter nog te
vroeg om daar nu al een oor
deel over te vellen. Hij meent
wel dat Melchior in contact
staat met interessante inves
teerders. Vooral Melchiors
plannen inzake de nu vrijwel
ongebruikte haven van Aruba
spreken de minister aan.
RISKANT 1
In vakbondskringen lijkt te
genwoordig alleen al het noe
men van het CDA voldoende
te zijn om de handen in col
lectief afgrijzen op elkaar te
krijgen. De steun aan het be
zuinigingsbeleid van dit kabi
net. door de tegenstanders
consequent als VVD-beleid
gewraakt, wordt de christen
democraten zwaar aangere
kend. De bezuinigingen en
de nieuwe sociale zekerheids-
plannen van het kabinet heb
ben zoveel wrevel bij met
name de uitkeringstrekkers
opgeroepen, dat het kader
van FNV en CNV bang is dat
die emotionaliteit wel eens in
fysiek geweld zou kunnen
uitmonden. De FNV-bonden
durven het nauwelijks meer
aan om nog een CDA-verte
genwoordiger op hun bijeen
komsten uit te nodigen voor
een spreekbeurt. Dat je als
CDA 'er in die kringen inder
daad een verhoogd risico
loopt het doelwit te worden
van agressieve uitingen,
moge uit het volgende blij
ken. De FNV-afdeling Lim
burg nodigde onlangs Cle
mens Bosman, pas sinds en
kele maanden kamerlid voor
het CDA, uit voor een
speech. Een stortvloed van
verwijten en schelkannona-
des viel de prille parlementa
riër ten deel. Het had zelfs
weinig gescheeld of de woe
dende menigte was hem daar
met de blote vuist te lijf ge
gaan.
RedactieFrans Weerts
en Dick van Rietschoten
Bijdrage: Marga Rijerse
HORZEL
Op het FNV-congres over de
sociale zekerheid, dat afgelo
pen vrijdag in Amsterdam
werd gehouden, waren welis
waar vertegen woordigers
van de regeringspartijen aan
wezig (onder wie het CDA-
kamerlid Gerritse en zijn
VVD-collega Rempt-Halm-
mans de Jongh) maar hun rol
Oud-kamerlid Hanny van
Leeuwen op FNV-congres:
„Ik hoop dat u het begrijpt,
maar ik blijf CDA-lid. Als een
horzel zal ik de strijd binnen
het CDA blijven voeren!".
moest beperkt blijven tot die
van toeschouwer en luiste
raar. Ze mochten het FNV-
publiek niet toespreken. „Dat
zou te veel emotionaliteit op
leveren", legde de FNV-
woordvoerder uit. Niettemin
verscheen er uiteindelijk
toch een bekend CDA-lid, zij
het van dissidente snit, ach
ter de katheder: het voorma
lig kamerlid Hanny van
Leeuwen, dat met veel verve
het duizendkoppig gehoor
van uitkeringsgerechtigden
toesprak.
Schermend met bijbelteksten,
waaruit met name naar vo
ren kwam dat Christus altijd
de zijde van de z waksten
koos, veegde Van Leeuwen
de vloer aan met het kabi
netsbeleid. Haar woorden
werden begroet met afwisse
lend licht gejoel en instem
mend applaus. Midden in
haar betoog echter ontstak
een deel van de zaal, tot
Hanny's onthutsing, in een
dusdanige woede dat ze haar
verhaal moest onderbreken.
In de veronderstelling dat
die uiting van vijandigheid
op haar CD A-achtergrond
was gericht, liet Hanny de
zaal sussend weten begrip te
hebben voor zo'n agressieve
ontlading. Maar de zaal bleef
joelen en Hanny besloot er
een schepje bovenop te doen.
„Het kabinet moet wat aan
de werkloosheid doen, in
plaats van door bezuinigin
gen de werklozen en arbeids
ongeschikten het kind van de
rekening te maken! De kabi
netsplannen zijn broddel
werk!", schalde zij in de mi
crofoon. Maar ook dat kon
haar gehoor niet kalmeren.
Pas later bemerkte ze dat de
collectieve toorn niet op héar
was gericht, maar op de
voorzitter van de christelijke
werkgeverscentrale NCW,
Van Eijkelenburg, die tijdens
haar voordracht in de RAl-
zaal had plaatsgenomen. Een
duidelijk opgeluchte Hanny
beloofde de FNV'ers, dat
men bij het CDA nog lang
niet van haar af is: „Ik hoop
dat u het begrijpt, maar ik
blijf CDA-lid. Als een horzel
zal ik de strijd binnen het
CDA blijven voeren!".
ADVERTENTIE
Zoals bekend heeft de FNV
een rapport opgesteld waarin
de verkiezingsprogramma 's
van de grote partijen met el
kaar worden vergeleken,
vooral waar het gaat om za
ken rond werkgelegenheid
en inkomen. Om die pro
gramvergelijking via de tele
visie wereldkundig te maken
heeft de FNV de acteur Ton
van Duinhoven ingehuurd,
die de spotjes op koddige wij
ze aankondigt door volstrekt
ongeïnteresseerd dan wel
smalend over de FNV te
spreken.
Ook in gedrukte vorm maakt
de FNV reclame voor haar
analyse van verkiezingsbe
loftes, door middel van ad
vertenties in bepaalde kran
ten, tijdschriften en andere
periodieken. De lezers van
het CD A-blad „CDActueel"
en het VVD-orgaan Vrij
heid en Democratie" zullen
echter deze aanprijzingen
van het FNV-onderzoek niet
in de kolommen aantreffen,
om de eenvoudige reden dat
de redacties van beide bladen
de advertenties hebben ge
weigerd. De vice-voorzitter
van de FNV, Johan Steke
lenburg. vertelde dit zaterdag
in het VARA-radioprogram-
ma „In de rooie haan". De
aanhef van de advertentie
die aan het CD A-blad was
aangeboden luidde: Met het
CDA is het nog steeds kwak
kelen". Dat vond de redactie
van CDActueel te gortig. Ste
kelenburg: „Officieel gaf
men als reden voor de weige
ring op, dat het blad geen ad
vertenties wenst te plaatsen
die tegen het CDA of het ka
binetsbeleid gericht zijn. Ik
vind dat kortzichtig, want
elke CDA 'er heeft er toch
recht op te weten wat de
grootste vakcentrale van het
CDA-program vindtEr zijn
trouwens nog altijd 100.000
FNV'ers die op het CDA
stemmen
Volgens Stekelenburg had de
redactie van het VVD-blad
na aanbieding van de FNV-
ad ver ten tie gezegd dat zij uit
principe nooit politiek getinte
advertenties afdrukt, een op
merking waar in de VARA-
studio hard om werd gela
chen. Opmerkelijk was ove
rigens dat Stekelenburg na
de vraag of FNV-uitgaven
wèl advertenties van CDA of
VVD zouden opnemen dui
delijk in de problemen raak
te. Uiteindelijk kwam er een
vage uiteenzetting waaruit
met enige moeite ,ja, tenzij"
of „nee. mits" te distilleren
was. Wat dat betreft bleek
dus ook de FNV te kunnen
kwakkelen.
Johan Stekelenburg, vice-
voorzitter van de FNV: „Er
zijn trouwens nog altijd
100.000 FNV'ers die op het
CDA stemmen".
DE KAMER DEZE
WEEK
Hoewel 1985 al weer bijna
een maand oud is, heeft de
Tweede Kamer nog steeds de
begroting Volksgezondheid
voor dit jaar niet goedge
keurd. Het debat daarover
wordt morgen en woepsdag
gehouden. Op de agenda
staat verder onder meer een
debat over arbeidstijdverkor
ting (morgen), het bekosti-
gings-stelsel voor het basis
onderwijs (woensdag en don
derdag), het wetsontwerp dat
grote bedrijven de plicht op
legt om een bepaald aantal
gehandicapten in dienst te
nemen (donderdag) en een
wijziging van de regeling be
treffende verdachten die een
voorwaardelijke veroordeling
krijgen of voorwaardelijk in
vrijheid worden gesteld
(woensdag).