Defensie onkundig
prijsexplosie Walrus
van
Bejaard Indonesisch paar wordt
land van hun kinderen uitgezet
Aids verspreidt
nich razendsnel
jfn Amsterdam
Bejaardenhuizen pakken euthanasie zakelijk aan
ACCOUNT
EXECUTIVE
EcidaeSommit
Populariteit coalitie
neemt weer iets af
Onderzoek naar
verdrinking jongetjes
TH meer in trek
dan universiteit
Weer geval
varkenspest
4pecialisme in psychiatrie
>4oor buitenlanders noodzaak
REGELS WORDEN OP SCHRIFT GESTELD
I lj| Besparing bij herkeuring
jonge wao'ers valt tegen
PLUSPOINT
je net ea mnt<»&tiscr Metal Die MMe-op, ewl
KORTE VAN HEMEL WIJST VERZOEK TWEEDE KAMER AF
Scherpe
kritiek
na actie op
Schiphol
INNENLAND
ZATERDAG 25IANUARI1986 PAGINA 3
GU
""Vintig jaar voor
tachtige moord
DELBURG De rechtbank in
Idelburg heeft de 34-jarige in Ter-
nizen woonachtige Duitser H.D.B.
Iteren conform de eis veroordeeld
I twintig jaar onvoorwaardelijke ge-
ngenisstraf. De man heeft op 30
ptember vorig jaar een jonge vrouw
[Terneuzen op beestachtige wijze in
ar slaapkamer afgeslacht. De man
et t het slachtoffer oppervlakkig ken-
I heeft wel bekend dat hij de vrouw
"6 frmoord heeft, maar niet de reden
Ye|arom. Hij heeft ook niet mee wil-
jin i werken aan een psychiatrisch on-
ij opzoek. Volgens de officier is kans op
je rhaling niet uitgesloten. De rechter
^jJdeze mening ook toegedaan.
sie r
HILVERSUM De populariteit van de regeringscoalitie van CDA
en VVD is weer iets aan het afnemen. Dat blijkt uit de Tros-NS-
S-enquête, waarvan de resultaten vandaag bekend zijn gemaakt.
CDA en VVD komen samen op 74 zetels, waarme ze de meerder
heid in de Tweede Kamer verliezen. De afgelopen tijd haalden de
regeringspartijen samen in verschillende enquêtes een meerder
heid, nadat de coalitie vorig najaar steeds op een flink verlies had
gestaan. De terugloop wordt veroorzaakt door de afnemende winst
van het CDA. Deze partij zou nu 48 zetels behalen bij verkiezingen,
terwijl de partij in 1982 45 zetels haalde. De VVD blijft onveran
derd op "verlies staan: een teruggang van 36 naar 26 zetels. De winst
van de PvdA neemt weer wat toe met elf en deze partij komt uit
op 58 zetels. Voor D66 voorziet het Tros-onderzoek een winst van
één zetel tot 7 zetels. De CPN zou nog één zetel behalen tegen drie
zetels in de huidige Tweede Kamer.
UTRECHT Er komt een gerechtelijk onder
zoek naar de dood van twee 13-jarige jongens
in een zwenbad in Drieberbergen. Het tweetal
verdronk omdat ze werden vastgezogen aan
een verversingsrooster. Het Openbaar Ministe
rie wil weten of daarbij sprake is geweest van
dood door schuld. De politie neemt aan dat de
jongens met hun rug tegen het rooster zijn
gaan zitten, waarna een vacuüm is ontstaan.
De rechter-commissaris moet aan de hand van
verhoor van deskundigen vaststellen of er
sprake is geweest van een strafbaar feit. Pas na
dit onderzoek kan Justitie bekijken of er grond
is voor een onderzoek naar de rol van het
zwembadpersoneel.
EINDHOVEN De drie technische hogescholen in
Eindhoven, Twente en Delft zijn bij de middelbare scho
lieren meer in trek dan de universiteiten. Dat blijkt uit
de tot nu toe geregistreerde vooraanmeldingen. Eind de
cember hadden zich al ruim 1450 studenten opgegeven
voor een studierichting aan de Eindhovense hogeschool.
Dat zijn er 120 meer dan vorig jaar. Vooral de afdeling
bedrijfskunde blijkt erg gewild te zijn. Ook de TH Twen
te boekt een stijging van het aantal vooraanmeldingen,
terwijl Delft op hetzelfde niveau blijft. Grote verliezer in
de slag om studenten lijkt de universiteit in Nijmegen te
worden. Het aantal aanmeldingen ligt daar 500 lager dan
•vorig jaar; een teruggang van 25 procent. De universitei
ten in Leiden, Groningen, Amsterdam en Utrecht zagen
het aantal aanmeldingen teruglopen met tien procent.
NOORDDIJK In het Groningse Noord-
dijk is voor het eerst sinds juni vorig jaar
een uitbraak van varkenspest geconsta
teerd. De op het bedrijf aanwezige acht
tien varkens zijn inmiddels opgeruimd-
Daarnaast zijn de gebruikelijke maatrege
len zoals een vervoerverbod in een straal
van drie kilometer rond het bedrijf gedu
rende 30 dagen van kracht. Zowel in 1984
als tot juni vorig jaar is in ons land een
groot aantal gevallen van de voor de mens
niet gevaarlijke klassieke varkenspest
vastgesteld. De meeste gevallen deden
zich voor in de gebieden waar de varkens
fokkerij en mesterij is geconcentreerd:
Brabant, Limburg en Gelderland.
'inAN MIERLO EN STEMERDINK ONTKENNEN BEWERINGEN MARINETOP:
jen
(van onze
en 1 parlementaire redactie)
volEN HAAG De voor-
zinhlige bewindslieden van
pfensie, Van Mierlo (mi-
eter) en Stemerdink
Jaatssecretaris), ontken
en dat zij gedetaillerd op
3SS> hoogte zijn geweest
70/fn de enorme kostenstij-
i ojhgen bij de bouw van
Is vee Walrus-onderzeeërs.
lerifi hebben dit gisteren in
ruik Tweede Kamer ver-
J -Maard tijdens de boorzit-
n Tig over de Walrus-affai-
J. Daarmee weerspraken
poJ de beweringen die bij
de hoorzitting van afgelo
pen maandag zijn geuit
door oud-functionarissen
uit de marineleiding.
Zoals bekend was de prijs van
de twee onderzeeboten teza
men in 1978 geraamd op 450
miljoen gulden. Pas in januari
1984 kreeg de Tweede Kamer
te horen dat de totaalprijs in
middels was verdubbeld. Van
Mierlo, die minister was van
september 1981 tot november
1982, zei dat hij bij zijn aantre
den wel had gehoord dat er
vertragingen waren opgetre
den bij de bouw van de Wal
russen. Vanuit de marinetop
werd hem toen echter meege
deeld dat het project op dat
moment weer op schema lag.
Details over de kosten-ontwik-
keling van de Walrus-boten
kreeg de minister niet voorge
schoteld. Hij zag alleen cijfers
die golden voor alle marine-
projecten tezamen. „Er was
voor mij geen enkele reden te
denken dat er iets met de Wal
rus mis was. De marineleiding
heeft ook nooit tegen mij ge
zegd: het loopt totaal uit de
klauwen, help ons!", aldus
Van Mierlo. Hij gaf toe dat hij
zelf nooit heeft geïnformeerd
naar de prijsontwikeling van
het Walrus-project. „Ik had
zoveel andere zorgen aan mijn
hoofd. We hadden bijvoor
beeld te kampen met een groot
gat in de Defensiebegroting
van 1982. Dat besloeg 800 mil
joen gulden voor de gehele
krijgsmacht. Het Walrus-pro
ject maakte daar volgens de
opgaven slechts 23 miljoen van
uit".
Staatssecretaris Stemerdink
die in het tweede kabinet-Van
Agt het materieelbeheer van
Defensie onder zijn hoede had,
ontkende dat hij in januari
1982 door de marineleiding op
de hoogte is gesteld van de
prijsexplosie bij het Walru
sproject. Afgelopen maandag
had de voormalige directeur
materieel van de marine,
schout bij nacht b.d. ir. Stoltz,
verteld dat hij Stemerdink bij
een bezoek aan de RDM-werf,
waar de boten werden ver
vaardigd, had ingelicht over
de financiële stand van zaken.
Pas later, begin april 1982,
kreeg Stemerdink meer zicht
op de kosten omdat er toen ge
werkt werd aan een zogeheten
situatie-rapport over het Wal
rus-project, ten behoeve van
de Tweede Kamer. Bij hem
rees toen het vermoeden dat»
de door de marineleiding ge
produceerde cijfers niet klop
ten. Het situatierapport is er
toen niet gekomen in afwach
ting van nader onderzoek.
Stemerdinks voorganger Van
Eekelen (eerste kabinet-Van
Agt) zei wel op de hoogte te
zijn geweest van vertragingen
Bram Stemerdink pakt zijn koffertje nadat hij is gehoord over de Walrus-affaire. De PvdA-Kamerle-
den Henk Vos en Harry van den Bergh (rechts) praten nog even met hem na. Links installeert
staatssecretaris Van Eekelen zich.
bij de bouw van de onder
zeeërs. Hij kreeg echter de in
druk dat die vertragingen niet
meer dan 5,4 miljoen gulden
aan extra kosten zouden ople
veren. Volgens hem hield de
marineleiding hem voortdu
rend op de hoogte van de ont
wikkelingen rond het project.
w i
i te,
rei
f/I<vONINGEN In Nederland wonende buitenlanders worden
^tor artsen en vooral psychiaters vaak niet begrepen. Klachten
„een krabbende kip in het hoofd", „een worm die aan de
wi'trsenen knaagt" of „vlammen die uit het hoofd slaan", zijn
renor de allochtonen zelf veelzeggend, maar de Nederlandse psy-
c/eiiater snapt er niets van. Dit communicatieprobleem wordt in
en komende jaren alleen nog maar erger en daarmee neemt ook
tfi noodzaak toe van een specialisme op dit gebied.
ie jt zegt de Groningse psychiater drs. F. Kortmann in een proef-
m/jirift, waarop hij volgende week promoveert in de geneeskun
st Volgens Kortmann komen de gastarbeiders van de eerste ge-
lftlratie zo langzamerhand in een leeftijd waarop zij het arbeids-
te joces verlaten. Zij komen hierdoor niet zelden in psychische
Joblemen en moeten op een psychiater kunnen rekenen die het
jltuurverschil kan overbruggen, vindt Kortmann. Volgens
kan westerse kennis niet zo maar kan worden toegepast op
Jensen uit andere culturen.
TRECHT Onder de
.msterdamse homosek-
]ielen is naar schatting 20
H 30 procent, ruwweg
Én op de vier, besmet het
ids-virus. Dat blijkt uit
en onderzoek van de
.msterdamse GG en GD
ig nder 750 homoseksuele
k. tannen. In de periode
rt980-1981 was het aantal
esmettingen onder deze
roep in de hoofdstad nog
échts één procent. Maar
rlijks raakt acht pro
mt van de Amsterdamse
imoseksuelen besmet.
I de rest van Nederland niet
ihouden, zodat niet bekend is
de Amsterdamse cijfers
laatgevend zijn voor de ho-
toseksuelen in het hele land.
•r. Coutinho, directeur van de
G en GD, neemt aan dat de
tsmetting met Aids buiten
msterdam iets minder wijd
erbreid is. „Dat komt door
Tt liberale klimaat in de
Dofdstad, waardoor er naar
Afhouding meer homoseksue
len wonen dan in de rest van
Nederland".
Van degenen die met Aids zijn
geïnfecteerd, wordt uiteinde
lijk maar een klein deel ziek.
Naar schatting 5 tot 10 procent
van de besmetten krijgt na
korte of lange tijd de ziekte, de
rest is drager. In Nederland
zijn tot nu toe 98 gevallen van
de ziekte geregistreerd.
UTRECHT Het bestuur
van de humanistische be
jaardenhuizen Reinalda-
huis in Haarlem en Wim
Mensinkhuis in Zandvoort
heeft regels opgesteld
waaraan het personeel
zich moet houden met be
trekking tot euthanasie.
In de praktijk gaan de re
gels vooral de tien ver
pleegkundigen aan, omdat
die te maken kunnen krij
gen met een verzoek van
de in het tehuis werkende
huisartsen om aan eutha
nasie mee te werken. Als
aan de eisen van zorgvul
digheid is voldaan, neemt
de directie van de tehui
zen in zulke gevallen de
verantwoordelijkheid op
zich.
Om te kunnen beoordelen of
euthanasie is toegestaan gel
den in het Reinaldahuis en in
het Wim Mensinkhuis de
breed aanvaarde eisen van
zorgvuldigheid die de artsen
organisatie KNMG heeft opge
steld. De verpleegkundigen in
de tehuizen zijn verplicht eut
hanasiegevallen waarbij zij be
trokken zijn aan de directie te
melden. Die toetst deze dan
aan die criteria. Na toestem
ming kan de verpleegkundige
vervolgens aan de euthanasie
meewerken onder verant
woordelijkheid van de direc
tie. „De organisatie is aan
spreekbaar en niet het indivi
du dat in de organisatie
werkt", aldus directeur Brook-
man.
Volgens hem kan op deze ma
nier worden voorkomen dat
mensen ongecontroleerd hun
eigen euthanasiebeleid gaan
voeren. Hij wijst daarbij op het
geval van het Haagse bejaar
dentehuis De Terp, waar een
arts en een verpleegkundige
zijn aangehouden wegens
„verdachte" euthanasiegeval
len. De arts is inmiddels ver
oordeeld tot een jaar gevange
nisstraf, de verpleegkundige
wacht nog op zijn rechtzaak.
Volgens Brookman is er niets
op tegen euthanasie zakelijk te
benaderen. In het Reinalda
huis en in het Wim Mensink
huis komen volgens de direc
tie drie tot vijf gevallen van
euthanasie per jaar voor.
Tijdens de lan
delijke mani
festatie van de
FNV In Am
sterdam ste
ken twee
bondsleden
zelfgemaakte
posters om
hoog, waarin
ze hun mening
over het kabi
net onverhuld
kenbaar ma
ken. Tijdens
deze bijeen
komst in de
RAI kwam ook
het afkeuren
van jonge
wao'ers aan
de orde.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG Volgens
de Gemeenschappelijke
Medische Dienst (GMD)
zal de herkeuring van ar
beidsongeschikten jonger
dan 35 jaar niet de miljoe
nenbesparing opleveren
die het kabinet voor ogen
heeft. Het kabinet wil in
het kader van de stelsel
wijziging sociale zeker
heid jonge wao'ers op
nieuw laten keuren. Men
gaat er in de voorstellen
van uit dat deze zoge
noemde afschatting rond
de 85 miljoen gulden zal
opleveren.
Wordt men in het nieuwe stel
sel niet voor honderd procent
afgekeurd, dan krijgt men
naast de wao-uitkering een
aanvullende werkloosheidsuit
kering. Die wordt na verloop
van tijd afgebouwd tot het bij
standsniveau, dat aanzienlijk
lager is dan de uitkering bij
arbeidsongeschiktheid. Vol
gens voorzitter dr. W. Boersma
van de directie van de GMp
zal de herkeuring geen winst
in financiële zin opleveren. Hij
meent dat slechts een klein
percentage van de jongere
wao'ers volledig wordt afge
keurd. Boersma: „Geen enkele
GMD geeft in de dagelijkse
praktijk met groot gemak het
predikaat „einde arbeidsle
ven" aan iemand van 25 jaar.
Men keert de pen eerst wel
enkele keren om teneinde te
overwegen of er nu werkelijk
geen andere mogelijkheden
zijn".
(ADVERTENTIE)
Ervaring aan buro- en/of klantenzijde vereist.
Leeftijd rond 30 jaar. Bel of schrijf Hans Roozendaal.
ERKEND REKLAME ADVIESBURO
Postbus 1000,2800 CB GOUDA. Telefoon: 01820-26644.
DELFT Het bejaarde
echtpaar Sugito, dat zich
blijvend in Nederland wil
vestigen bij zijn kinderen
en kleinkinderen in Delft,
moet op last van staatsse
cretaris Korte-Van Hemel
Nederland verlaten. Het
verzoek van het echtpaar
om een verblijfsvergun
ning is afgewezen en het
echtpaar verloor ook een
kort geding. In de Tweede
Kamer zijn schriftelijk
vragen gesteld aan de
staatssecretaris waarin
haar werd verzocht het
echtpaar op humanitaire
gronden een permanente
verblijfsvergunning te
verlenen. De Delftse
vreemdelingenpolitie
heeft overigens nog geen
opdracht tot uitzetting
ontvangen.
De Haagse advocaat van het
echtpaar, mr. J. Groen, zei dat
hij op korte termijn antwoord
verwacht op het verzoek dat is
ingediend bij justitie om me
vrouw Sugito in elk geval een
noodzakelijke medische be
handeling te laten ondergaan
in Nederland. De medisch ad
viseur van justitie is door de
orthopedisch chirurg van me
vrouw Sugito ingelicht. Me
vrouw Sugito was vijf jaar ge
leden al bij deze chirurg be
handeld en volgens mr. Groen
is de specialist geschrokken
van de achteruitgang nadat ze
onlangs uit Indonesië weer bij
hem terug was gekomen.
Mr. Groen vroeg zich af of het
de staatssecretaris is toege
staan zwart op wit te liegen.
Hij doelt hiermee op de bewe
ring van de staatssecretaris dat
de Sugito's de status van niet-
-Nederlander zouden hebben
gehad. Volgens Groen hadden
zij bij hun komst naar Neder
land in 1947 een Nederlands
paspoort, stonden zij jarenlang
als Nederlandse onderdanen
geregistreerd en waren zij
kiesgerechtigd. Sugito heeft in
Nederland gestudeerd. De pas
poorten van het echtpaar zijn
hier destijds ook verlengd. La
ter, terug in Indonesië, zou Su
gito om ziin baan in de top van
het Hoechst-concern te kun
nen behouden onder druk van
de Indonesische regering de
Indonesische nationaliteit heb
ben aangenomen.
Volgens de advocaat is een ho
ger beroep tegen het kort ge
ding inmiddels op verzoek van
de Staat tweemaal uitgesteld.
Een tweede beroep, bij de
Raad van State, kan volgens
de raadsman nog lang op zich
laten wachten. Het echtpaar
beroept zich verder onder
meer op het feit dat zij zich
honderd procent Nederlander
voelen, dat zij door een goed
pensioen financiëel onafhan
kelijk zijn, dat hun kinderen
in Nederland zijn geboren en
dat die de Nederlandse natio
naliteit hebben en hier wonen.
SCHIPHOL De rookbom
menactie in de vertrekhal van
de luchthaven Schiphol heeft
scherpe reacties uitgelokt van
zowel de directie van de lucht
haven als van de Rijkspolitie
Dienst Luchtvaart. President-
-directeur Wegstapel van
Schiphol noemde de actie
schandalig en onverantwoor
delijk. Zeker gezien de recente
aanslagen op luchthavens en
de dreiging van terroristische
activiteiten tegen de burger
luchtvaart. In het voor publiek
toegankelijk deel van de ver
trekhal kwamen gisteren vier
pakketten tot ontbranding,
waardoor zich een zeer dichte
rook in de hal verspreidde. Er
brak lichte paniek uit. Men
vermoedt dat het een actie was
van Zwanenburgers. Die had
den daarvoor al drie keer ge
protesteerd tegen het besluit
van de regering de vierde
baan op Schiphol niet te draai
en. Er werden twee mensen
aangehouden, maar later wer
vrijgelaten.
