Prof. Bastiaans: Nooit ongelukken met LSD-therapie Ook kabinet positief over plan-Gorbatsjov Bovag en RAI: consument dupe van variabele kosten VERLAGING BASISBEURS TELT ZWAAR VOOR CDA ,ANAESTHESIST ZAL ZICH BU MIJ STIERLIJK VERVELEN" Aruis: een lalvering bloeddonaties HN„ JNNENLAND Ccidóc Sornant VRIJDAG 24 JANUARI 1986 PAGINA 3 1 'TT wil tot 1989 elefoon-monopolie EN HAAG De telefoon is onderdeel van het telecommu- catie-netwerk van de PTT. Daarom moet de PTT het onopolie op de telefoon behouden. Pas als de PTT in 1989 n particuliere onderneming wordt kan het monopolie ver- illen Landsadvocaat mr. L. Keus betoogde dit gisteren tij- is een rechtzaak van de Consumentenbond tegen de PTT Den Haag. De bond vindt dat de PTT het telefoon-mono- sh lie heeft laten verwateren en dat nu ook niet-PTT-tele- twi [jntoestellen toesgestaan moeten worden. Volgens de bond uifcegt de PTT machtsmisbruik in strijd met EG-recht. Keus »elc ?lde daar tegenover dat de PTT juist volgens de wet han- iroorh- De landsadvocaat wees bovendien op de plannen van lijkf1 kabinet om de PTT in 1989 te verzelfstandigen in een •V. Dan zal ook het telefoon-monopolie vervallen. De Con- mentenbond wil daar echter niet op wachten. De Haage -htbank doet 14 maart uitspraak. Itoo trij< NS-personeel heeft geen hoge pet op van nieuw uniform UTRECHT Met name de petten van de nieuwe uniformen voor NS- condueteurs, zijn niet alleen bij het NS-personeel zelf, maar kennelijk ook bij veel reizigers slecht geval len. Conductrices krijgen „regelma tig" beledigende en snerende op merkingen over het hoofddeksel te verwerken en vrij algemeen wordt geklaagd over de slechte herken baarheid. Op tochtige stations, zo blijkt verder uit een enquête, krijgt de wind niet zelden vat op de petje waarna de conducteur er hollend achteraan moet. „Als driekwart van de conducteurs vindt dat zo'n pet geen gezicht is, dan zullen we daar toch iets aan moeten doen", zei kledingcommis- sie-voorzitter J. Morsink van de NS in een eerste reactie. De komende maanden is de NS het nieuwe uni form nog aan het uittesten, maar daarna zal bekeken worden of er nieuwe petjes en hoedjes moeten komen, aldus Morsink. Over het uniform zelf bleken de 21 NS-proefpersonen overigens rede lijk tevreden. In een enquête roem den de conducteurs over de draag baarheid, snit en weersbestendig- heid. De petjes daarentegen zijn blijkens de enquête te ondiep, te plat en slecht zittend. Eén van de conducteurs hield het bij de simpe le constatering: „Het model deugt niet, dat is alles". Actie tegen ganzen- jacht ging te ver AMSTERDAM Kritisch Faunabeheer heeft bij haar actie tegen de ganzenjacht op 11 januari in Kamperveen, waarbij klappen vielen, de grenzen van het toelaatbare overschreden. Tegen demon straties op zich tegen de ganzenjacht bestaat ech ter geen bezwaar. De Amsterdamse rechtbank- -president B. Asscher heeft dit gisteren bepaald in het kort geding dat de Koninklijke Nederland se Jagers Vereniging (KNJV) tegen Kritisch Fau nabeheer had aangespannen. Beide partijen heb ben zodoende een beetje gelijk gekregen van As scher. Hij meent dat Kritisch Faunabeheer het recht heeft om te protesteren en daarbij voor de nodige publiciteit te zorgen. Die hinder mag ech ter niet zover gaan, dat het uitoefenen van het jachtrecht onmogelijk wordt gemaakt, meent As scher. i ir i lEGSTGEEST Na de oblemen over zijn op- lging en de ruzie met Leidse Universiteit as het even rustig rond irof. J. Bastiaans. Maar (U hij na acht maanden zitten zijn werk wil irtzetten, zij het part- steekt de storm eer op. Bastiaans gaat ir het Centrum '45 oor- gcbifcgsslachtoffers behande- n op dezelfde manier en dezelfde bouwvallige [ilia in Oegstgeest waar ij tot zijn pensionering telde. De hoofdinspec- inbur voor de geestelijke tksgezondheid heeft Jaar bedenkingen tegen, methoden waarmee prof. istiaans zijn patiënten helpt, fiden „onverantwoorde risi- inhouden. Bedoeld wor de narco-analyse, een lort slaap-hypnose, en het |ebruik van het bewustzijns- mende middel LSD U11 7óor patiënten die volledig )jn geblokkeerd door gruwe- (jke ervaringen. Die thera- lieén waren al vaker oorzaak tan scepsis, vooral onder eol- iga's. Patiënten en de Twee- je Kamer hebben hem altijd jadrukkelijk gesteund. Nu (chter wil de hoofdinspecteur lat er in elk geval een anaes- «esist in de kliniek wordt (angesteld. Prof. Bastiaans: Pat kan geregeld worden, al pen zal die man zich bij mij jierlijk vervelen, er is nog looit iets gebeurd", fi de laatse jaren van zijn kerk aan de Leidse Universi- pit had prof. Bastiaans graag tijd en geld willen hebben voor een na-onderzoek van zijn patiënten. Met de hulp van enkele honderden psy chologen en drie ton subsidie zou dan gemeten kunnen worden wat het effect van de behandelingen is geweest. Het is er nog steeds niet van geko men. Prof. Bastiaans is daar om aangewezen op zijn eigen cijfermateriaal: ongeveer veertig procent kan met zijn verleden leven, bij eenzelfde percentage patiënten is er sprake van een duidelijke verbetering en bij twintig procent is dat onduidelijk of is er volstrekt geen vooruitgang geboekt. Angsten Prof. Bastiaans beschouwt oorlogsslachtoffers als de moeilijkst te behandelen cate gorie patiënten. Het zijn geen „gekken", geen psychotiche mensen. Bij Bastiaans komen meestal mensen die iets kon den presteren en succes had den, maar door een oorlog, en soms een andere vorm van geweld, ziin getroffen. Met in zicht. medegevoel en doorzet tingsvermogen kan een psy chiater veel bereiken, maar ook dan blijven mensen nog vaak gevangen in hun ang sten. depressies of machte loosheid Psycho-analyse, uitgevonden door Freud, is één van de ma nieren om mensen te leren ermee om te gaan of soms zelfs helemaal vanaf te hel pen. Door middel van ge sprekken wordt geprobeerd uit te vinden hoe het onbe wuste invloed heeft op het be wuste zieleleven. In de thera pie kunnen dan zelfs de eerste kinderjaren opnieuw worden beleefd; in veel gevallen is daar de basis van een syn droom te vinden. Maar bij psycho-analyse moet een psy chiater al snel vijfhonderd uur met een patiënt praten. Voor mensen die in acute nood zitten en daarvoor naar een kliniek gaan, is dat veel te lang. Prof. Bastiaans past in die gevallen doorgaans de narco-analyse toe, een minder traditionele behandeling die is gericht op een versnelling van de psycho-analystische benadering. Prof. Bastiaans: „Bij narco- analyse spuit je een soort slaapmiddeltje in, waarvan mensen na een kwartieije bij komen. Dan zijn ze nog niet echt wakker, maar wel aan spreekbaar. Dan begin je te praten over hun lotgevallen, over de dingen waarover ze zich in een gewoon gesprek niet of minder hebben kun nen uiten. Er komt dus veel meer los. Eerst werkt het op de onderste bewustzijnslagen, dus op de dingen die het verst van het bewustzijn afliggen. Langzamerhand, naarmate dat slaapmiddel uitwerkt, ko men de hogere bewustzijnsla gen aan bod. En dan kan het wel eens gebeuren dat iemand na een kwartier herhaalt wat hij al eens heeft gezegd, zon der het zelf te weten". Droomslaap In 1949 begon prof. Bastiaans in Amsterdam mensen op die manier te behandelen. Hij herinnert zich: „We hadden in die tijd alleen niet de mo gelijkheid om meteen bandop namen van de behandelingen te maken. Dus toen ik om streeks 1960 zo eens naging wat ik in die voorgaande ja ren had gedaan, bleek een aantal mensen toch weer te ruggezakt. Juist omdat ze niet waren geconfronteerd met wat ze in hun diepe drooms laap aan je hadden verteld. In de latere jaren kon dat pro bleem met behulp van band opnamen worden opgehe ven". „Maar ook bij narco-analyse waren er toch mensen die je niet echt los kon krijgen. Toen zo eind jaren vijftig, be gin jaren zestig in Nederland bekend werd dat er LSD be stond, wat je daarmee kon be reiken en dat het medisch verantwoord was, ben ik dat ook gaan toepassen. Maar he laas kwam LSD ook in het kanaal van de drugs; het werd misbruikt. En dat is een nadeel geweest voor de medi sche toepassing. Want de kortsluiting bij het publiek was en is altijd: je maakt drugsverslaafden van je pa tiënten. Terwijl er bij de men sen die je goed kan helpen nooit een verslaving optreedt. Het is iets totaal anders dan wanneer iemand zomaar op zijn eigen houtje drugs ge bruikt. Meestal had een pa tiënt na een jaar, anderhalf jaar geen behoefte méér aan LSD. Hij had het dan onge veer vijf, zes keer gebruikt. Voor de behandeling was het dan evenmin nog nodig, we wisten het dan meestal wel". Register Vanaf 1967 kreeg LSD de aandacht van de hoofdinspec tie voor de volksgezondheid. En vanaf 1969 kregen prof. Bastiaans en zeven collega's de toestemming om voor we tenschappelijk onderzoek LSD te gebruiken. Elk geval waarbij hij LSD gebruikte, werd aangetekend in een re gister. Elk half jaar kwam de hoofd inspeceur controleren hoeveel hij had gebruikt en wat hij had gedaan. Op grond daarvan kreeg hij dan weer nieuwe voorraad LSD. Prof. Bastiaans: „Je kon dus niet zomaar een apotheek bin nenlopen en zeggen: geef mij eens wat LSD. Goed, ik heb die middelen dus vanaf 1961 toegepast, eerst in Amster dam, daarna in Leiden, bij mensen die echt op slot zaten, bij wie geen enkele andere therapie werkte. Bij die cate gorie werd het therapeutisch proces aanzienlijk versneld met behulp van LSD. Als ie mand LSD gebruikt, gaan er werelden voor hem open. Niet alleen verbaal, maar ook in beelden en alle zintuigen worden overgevoelig. Je krijgt een wereld van infor matie, het is alsof alle musea van je leven ineens open gaan". „Je gebruikt de ontremmende activiteit van alle zintuigen om het verleden te verwer ken. De mensen knapten daar erg van op. Als de LSD was uitgewerkt, kregen ze meestal wat librium. Na een uurtje waren ze dan weer wat rustig. Vervolgens kregen ze een lekker slaapmiddeltje en de volgende dag konden ze rus tig bijkomen. LSD kan een geweldige ervaring zijn, maar ook een heel angstige. Daar om moet je dat proces als psy chiater goed kunnen hanteren en heel zorgvuldig begeleiden. Niet voor niets heb ik in de jaren zestig de hele wereld af gereisd om te kijken hoe je het wel en niet moet toepas- Prof. Bastiaans, voor de bouwvallige villa in Oegst geest waar hij jarenlang oor logsslachtoffers behandelde en dat na een onderbreking van acht maanden weer wil gaan doen. sen. Mensen die denken dat ik maar wat aanrommel of gevaarlijke dingen doe, weten niet waar ze over praten". Na-golfje Hij probeerde de werking van LSD ooit zelf uit, ging zelf in psycho-analyse en zegt exact te weten wat er met iemand gebeurt die zijn behandeling ondergaat. Echt druk maakt prof. Bastiaans zich daarom niet over de scepcis van de overheid. „Ach, ik heb al zo veel te verwerken gekregen, dit beschouw ik als een na- golfje. Ik heb echt niet het idee dat ik nu ineens in de be klaagdenbank zit of dat er een actie „beschadiging Basti aans" is gestart". De meeste patiënten zouden het zeker niet zo ver laten ko men. Ooit namen ze het al voor hem op tijdens een con flict met de universiteit. En inmiddels staan er alweer 140 mensen op de wachtlijst om in zijn praktijk te worden gehol pen. De oorlogen, de concen tratiekampen zijn voor velen nog bijna dagelijks realiteit. Ergo, bij veel mensen komt het syndroom pas tientallen jaren later naar boven. Met bijna geen uitspraak is prof. Bastiaans het dan ook zo van harte eens, als die van Harry Mulisch: De oorlog is niet al veertig jaar geleden, maar pas veertig jaar geleden. DICK HOFLAND {ode roorlopig AMSTERDAM De vijf- jinderdduizend bloeddono- in Nederland moeten iet denken dat de bloed- lansfusiediensten minder jpruik willen gaan maken hun diensten, nu de .jchnische Hogeschool fpente een nieuwe methode ,ieft ontwikkeld voor de be- jiding van grotere hoeveel- :den stollingsfactor VIII uit .oedplasma. Er blijft nog /.tzelfde hoeveelheid bloed- jasma nodig voor de berei- jng van andere essentiële jedicijn-grondstoffen, zoals flbumine. pt zegt prof. dr. W.G. van uten, medisch directeur van het centrale laboratorium van de bloedtransfusiedienst van het Rode Kruis in Am sterdam in een reactie op de ontdekking van de TH Twente. De in Twente ont wikkelde methode zou vol gens Van Aken wèl op ter mijn het tekort aan VIII in Nederland kunnen opheffen. Momenteel moeten sommige stollingseiwitten (nodig voor de behandeling van patiën ten met bloederziekte) nog uit het buitenland geïmpor teerd worden. Voor de bereiding van stol- lingsfactor VIII wordt ge bruikt gemaakt van het bloedplasma dat overblijft als de bloedcellen uit het donor- bloed zijn gehaald. Die bloedcellen worden voor het grootste deel gebruikt voor transfusies. Er wordt echter iets meer bloed afgenomen dan nodig is voor het ge bruik in ziekenhuizen omdat er een tekort bestaat aan fac tor VIII. Maar een betere methode voor de bereiding daarvan houdt volgens prof. Van Aken niet in dat er minder plasma nodig zal zijn omdat ook andere bloedei- witten gewonnen moeten worden. Bezetting door taxichauffeurs Enkele tientallen Amsterdamse taxichauffeurs hebben gisteren tijdelijk het kantoor van de Vervoersbond FNV in de hoofdstad bezet. Zij willen dat de bond stelling neemt tegen gemeentelijke plannen voor de invoer van een nieuw rooster, als gevolg waarvan vooral de loonchauffeurs hun vrije week end zien aangetast. Vannacht is de bezetting van het kantoor opgeheven na een bemidde lingsvoorstel van de bond. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Minister Van den Broek (Buiten landse Zaken) is het met de Tweede Kamer eens dat het plan-Gorbatsjov k^riemels Tb/e neS i< aam. maar ik x^U£j2ys_op pe voor een geleidelijke af schaffing van kernwapens positieve punten bevat. Volgens de bewindsman bieden de voorstellen van de Russische leider zeker aangrijpingspunten voor onderhandeling met de Verenigde Staten. Van den Broek zei dit gisteren in de Tweede Kamer bij de verdediging van de NAVO-begroting. Hij voegde eraan dat naar zijn mening de sfeer tussen Ameri kanen en Russen niet alleen beter maar ook zakelijker is geworden. In hoeverre dit concrete resultaten gaat ople veren, laat zich echter nog niet overzien, omdat de voorstellen ook onduidelijkheden zouden bevatten. Zo is niet duidelijk of de bereidheid tot verwijde ring van alle SS-20's uit het westelijk deel van de Sovjet- Unie betekent dat de Russen de relatie tussen deze wapens en de Britse en Franse kern machten hebben losgelaten. Gisteren werd ook bekend dat de NAVO geen bezwaar heeft tegen mogelijk bezoek van premier Lubbers aan Moskou. Dat heeft een hoge NAVO- -functionaris gisteren in Brus sel gezegd tegen een groep Ne derlandse journalisten. Hij zei een bezoek zelfs toe te juichen. De NAVO zou meer reden tot zorg hebben gehad, zo viel op het NAVO-hoofdkwartier te vernemen, als Lubbers vóór het Nederlandse rakettenbe- sluit van 1 november naar de Sovjetunie was gereisd en daar zou zijn gaan onderhandelen over formules om de plaatsing in Nederland van Amerikaan se kruisvluchtwapens te voor komen. Hoogleraar: goede verlichting is recht en geen voorrecht EINDHOVEN Goede ver lichting is een elementaire be hoefte. Zo elementair, dat een goede openbare verlichting en verlichting van de arbeids plaats als een recht in plaats van als een voorrecht be schouwd dient te worden. Dat betoogde prof. dr. ir. S. Bege- mann vanmiddag op de TH Eindhoven tijdens zijn intree rede „De verduistering in de verlichtingskunde". Hij is als bijzonder hoogleraar in de praktische verlichtingskunde verbonden aan de afdeling Bouwkunde van de TH Eind hoven. Begemann gaf als voor beeld: „Kantoren en fabrieken vertonen in toenemende mate het beeld van schemerachtige ruimtes waar de stimulans tot werken plaats heeft gemaakt voor een neiging tot uitrusten. In sommige gangen komen verlichtingsniveaus voor die aardig in de buurt geraken van de normen voor noodver lichting". Volgens hem staan kennis en middelen ter be schikking om optimaal aan de verlichtingsbehoeften te kun nen voldoen. „Helaas is het verlichtingsklimaat in Neder land na de energiecrisis van 1974 een depressieklimaat ge worden. De eerste opklaringen dienen zich echter aan. Een nieuw verlichtingskundig élan moet de kans krijgen omdat een goede verlichting de kwa liteit van de maatschappij in alle opzichten verhoogt". AMSTERDAM De con sument zal uiteindelijk de dupe worden van maatre gelen die minister Winse- mius van Milieubeheer heeft geopperd om de ver keersintensiteit en de mi lieu-vervuiling te doen af nemen. Dit hebben de or ganisaties Bovag en RAI gistermiddag gesteld in een gezamenlijke reactie op de voorstellen die de bewindsman woensdag heeft gedaan. Wat de minister wil is vol gens Bovag en RAI een ver hoging van de variabele las ten op het autoverkeer. „In gewoon Nederlands betekent dit een verhoging van de benzineprijs, via een accijns- maatregel met een verlaging van de motorrijtuigenbelas ting", aldus de organisaties. „Het zijn echter de zakelijke rijders die de meeste kilome ters maken. Zij zullen hun extra kosten doorberekenen in de prijzen van hun pro- dukten of diensten. Een een verhoging van de dieselprijs zal het vrachtautoververvoer en daarmee de exportpositie van ons land benadelen". Verder vrezen Bovag en RAI het tanken over de grenzen en frauduleuze trucs met lpg. Minister Winsemius (VROM) heeft de Kamer gisteren la ten weten, dat een auto op 1 april 110 gulden duurder wordt. Dat bedrag loopt op naar 742 gulden in 1988. De stijging wordt veroorzaakt door een verhoging van de bijzondere verbruiksbelas ting op auto's. De belasting gaat omhoog om zo geld vrij te krijgen voor het geven van een belastingverlaging aan degenen die een auto ko pen die op loodvrije benzine kan rijden en waarvan uit laatgassen via een katalysa tor worden gereinigd. Door de verhoging van de belas ting denkt de bewindsman dit jaar 55 miljoen gulden binnen te krijgen. In 1988 moet dat bedrag 375 miljoen gulden zijn. Het geld zal di rect besteed worden aan de belastingverlaging voor de genen die in een schone auto rijden. Zij krijgen bij aan schaf een premie van 1700 gulden. Om alle automobilis ten de belastingverhoging te laten betalen wordt hij gehe ven over de eerste 10.000 gulden van de katalogusprijs. Op dit moment is zestien procent van de auto's op de wegen zonder meer geschikt om op loodvrije benzine te gaan rijden. Nog eens negen procent van de wagens kan dat ook mits in 30 procent van de gevallen dat getankt wordt, loodhoudende benzi ne wordt genomen. Minister Deetman maakt zich boos op de beschuldiging dat de door hem voorgestelde regeling van de studiekosten een a-soci- aal karakter draagt, zoals door kamerlid Wallage (PvdA) was ge uit. (Vervolg van de voorpagina) DEN HAAG Vooral voor het CDA, die net als de PvdA de inkomensgrens in de studiefinancieringswet wil verhogen, telt de mate waarin de basisbeurs moet worden verlaagd zeer zwaar. Vooral voor thuiswonende studenten, die geen 7.500 maar 3.500 gulden basisbeurs per jaar ontvangen, tikt elke verlaging per de finitie zwaarder aan. CDA'er Lansink denkt daarom aan een. iets geringere verhoging van de inkomensgrens: tot 25 of 26.000 gulden. In zijn antwoord aan de Kamer liet minister Deetman voorts weten in eerste instantie vast te houden aan zijn eigen voorstel len. De bewindsman was het volstrekt oneens met zijn partijge noot Lansink, die het voorstel dinsdag „onrechtvaardig" noem de. Anderzijds liet Deetman doorschemeren dat hij zich niet zal verzetten tegen de wensen van een kamermeerderheid. Het PvdA-voorstel, een verlaging van de'basisbeurs gekoppeld aan een forse verhoging van de aanvullende beurs, wees Deet man evenwel resoluut van de hand: een dergelijke aanpassing- zou 2 miljard extra gaan kosten. Hierin heeft de minister de vol le steun van beide regeringsfracties. De voorzetting van het debat is uitgesteld tot volgende week, want maandag zullen in een speciale commissievergadering eerst de door de Kamer voorgestelde wijzigingen met de minis ter zullen worden doorgesproken. Geeltje voor huurcommissie van de baan DEN HAAG De voorgestel de heffing van 25 gulden voor het indienen van een bezwaar schrift bij de huurcommissie is van de baan. Bij de behande ling van de huurprijzenwet bleek een meerderheid van de Tweede Kamer gisteravond voor een wijzigingsvoorstel in die zin van PvdA, CDA en D66. Eerder op de dag tijdens het kamerdebat over de huurprij zenwet staakte staatssecretaris Brokx (Volkshuisvesting) zijn verzet tegen het laten vallen van de legesheffing, in de volksmond ook bekend als het „geeltje voor Gerrit". Met de voorgestelde heffing zou, zo meende hij, de werkdruk van de huurcommissies kunnen worden tegengegaan. (ADVERTENTIE) BELEEF HET NU ZELF!... THE DREAM IS ALIVE, het ruimte(Ockels) avontuur! ma t/m vrij 14,16,19,21 za+zo 11,13. IS47.19,21 u. .GENESIS, onderga de krachten der natuur! ma. t/m HMMIV/PDCIIAA vri' 15, 20 u za+zo 12- 14- 16- 20 u Beide Pr°9r WI Vil NI V lIxDUIVI voorafgegaan door unieke digitale planetariumshow! Feestdagen schoolvakanties als op za. en zo. Reserverenma t/m vrij 9-12 u. tel. 070-545454. Pres. Kennedylaan 5, DEN HAAG DAT SPANNEND AVONTUUR IN RUIMTE EN TIJD,VOOR HET HELE GEZIN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 3