Thatcher slaat
genadeloos terug
in zaak Westland
Politie betrokken bij moord en drugshandel
Israëli's hebben zesde
zintuig voor gevaar
MOSKOU WIL SNELLE
RESULTATEN GENÈVE
Protest tegen bankier
„Lasers
kunnen hele
steden in de
as leggen"
„Nog
^een
bewijzen
rol Libië
Gemayel torpedeert
vredesplan Libanon
z 3UITENLAND
CcidócSouocwit
WOENSDAG 15 JANUARI 1986 PAGINA 5
Groenen mogen geheime
diensten niet controleren
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Het is de Duitse Groenen niet
jelukt een zetel af te dwingen in de
>arlementaire commissie die toezicht
loudt op de geheime diensten. Het Con-
titutionele Hof in Karlsruhe heeft een
dacht van de Groenen over de uitslui
ting van de partij afgewezen. De meer-
lerheid van christen-democraten en li-
«ralen in Bonn had de Groenen uit de
[evoelige commissie geweerd, omdat zij
ran mening is dat de alternatieve partij
Ie geheimhouding niet voldoende
waarborgt. De oorspronkelijk voor de
Jroenen bedoelde zetel werd aan de li-
jerale FDP gegeven.
GENÈVE De Sovjet-Unie wil bij de Sovjet-Amerikaanse ont
wapeningsonderhandelingen, die morgen in Genève worden
hervat, snel vooruitgang boeken. Dat zei de Russische delegatie
leider Viktor Karpov bij aankomst in de Zwitserse conferentie-
stad. Hij voegde er echter aan toe dat de Verenigde Staten hun
ruimtewapenprogramma moeten „heroverwegen" voor er spra
ke kan zijn yan een akkoord. Op hun top in Genève besloten
firesident Reagan en Sovjet-leider Gorbatsjov hun onderhande
aars opdracht te geven de besprekingen te „versnellen". Vol
gens Karpov moeten de woorden van de twee leiders nu „in
praktijk worden gebracht". Volgens de Amerikaanse onderhan
delaars is „wezenlijke vooruitgang" in Genève alleen mogelijk
als Moskou zijn eis intrekt dat de VS afzien van hun onderzoek
naar het SDI. Als het Russische antwoord „positief" is, is Was
hington bereid tot „werkelijke wederzijdse concessies".
Justitie zendt
waarnemer naar
„Le Progrès"
PARIJS Een Parijse recht
bank heeft gisteren een justitiële
waarnemer benoemd die toezicht
moet houden op het beheer van
de krant „Le Progrès", die on
langs door de Franse persmag
naat Robert Hersant is overgeno
men. Ook verbood de rechtbank
Hersant onomkeerbare verande
ringen bij de krant door te voe
ren. Op 27 januari zal de recht
bank uitspraak doen over de wet
tigheid van de overname van de
persgroep waarvan „Le Progrès"
deel uitmaakt.
Sovjet-Unie beproeft
nieuwe versie SS-20
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
BRUSSEL De Sovjet-Unie neemt momen
teel proeven met een nieuwe versie van de
SS-20-raket, die nauwkeuriger is dan de huidi
ge serie. Dat werd gisteren in Brussel meege
deeld door de directeur politieke zaken van
het Amerikaanse ministerie van buitenlandse
zaken, Allan Holmes. Volgens Holmes is het
nieuwe type SS-20 te vergelijken met de Pers-
hing-2, die in nauwkeurigheid de NAVO-k-
ruisraket overtreft. Volgens Holmes zou de
Sovjet-Unie tevens proeven nemen met twee
nieuwe kruisvluchtwapens. Het bereik van
deze raketten is waarschijnlijk hetzelfde als
van de bestaande wapens. Holmes wilde niet
zeggen of de verbeterde SS-20 een grotere be
dreiging van West-Europa vormt.
Excuses CSU-lid na
belediging joden
BONN CSU-Bondsdaglid
Hermann Fellner zal donder
dag in de Bondsdag zijn ver
ontschuldigingen aanbieden
voor zijn krenkende opmer
king aan het adres van de jo
den. Fellner moet excuses ma
ken over zijn opmerking in
een interview, waarin hij zegt
de indruk te hebben dat joden
zich snel melden als er ergens
in de Duitse kassa's geld rin
kelt. Fellner was het niet eens
met de eis van de Centrale
Joodse Raad om het Flick-con-
cern schadevergoedingen te
laten betalen aan voormalige
dwangarbeiders in de nazi-tijd.
,ONDEN De Britse
iremier Margaret That-
her is vanmiddag op-
ïieuw genadeloos uitge-
rallen tegen haar critici in
iet Lagerhuis in zake de
Vestland-affaire. De zaak
leeft voor Britse begrip-
>en dan ook ongekende
iroporties gekregen, die
nogelijk meer hoofden
loet rollen dan alleen dat
minister Heseltine
ran defensie, die vorige
veek aftrad. Oppositie en
lers eisen het hoofd van
ninister Brittan van han-
lel wegens het verzwijgen
de waarheid, een
.halsmisdaad" in de Britse
lolitiek.
)e conservatieve partij van
iargareth Thatcher bevindt
lich de laatste dagen in een ui-
ermate netelige positie. De re-
ring heeft zich in die positie
ten manoeuvreren door de
oormalige minister van de-
ensie Heseltine. Het was niet
oor niets dat Thatcher vrees-
e dat een Heseltine in het La
gerhuis veel meer schade zou
veroorzaken dan in de rege
ring. En Heseltine zit nu weer
in het Lagerhuis.
Gisteren werd het aftreden ge
ëist van minister van handel
Brittan, die tot drie maal toe
„nee" antwoordde op de vraag
van Heseltine, of hij op de
hoogte was van een brief van
het vliegtuigbedrijf British Ae
rospace. Daarin vraagt het be
drijf opheldering over een eer
dere brief waarin Brittan Ae
rospace onder druk zou heb
ben gezet om zich terug te
trekken uit het Europees con
sortium dat het noodlijdende
helikopterconcern Westland
wil overnemen.
De voormalige minister van
defensie Heseltine voerde zo
als bekend een campagne voor
de overname door een Euro
pees consortium en was tegen
het bod door het Amerikaanse
bedrijf Sikorsky en het Itali
aanse Fiat-concern. Groot was
de consternatie in het Lager
huis, toen Brittan na hardnek
kig ontkennen, plotseling toe
gaf dat hij van de brief afwist.
Toch zei premier Thatcher gis
teren dat haar minister het
Lagerhuis zeker niet had mis
leid. Zij verdedigde zich door
te zeggen dat de brief een ver
trouwelijk karakter had, die
zij dus niet aan derden hoefde
te publiceren.
Over het lot van Westland
wordt waarschijnlijk vrijdag
een beslissing genomen op een
aandeelhoudersvergadering.
Voor de overname is een
meerderheid van 75 procent
van de aandeelhouders nodig.
De laatste dagen is er actief
gehandeld in Westland-aande-
len. De omroepmaatschappij
BBC meldde dat deze week
ongeveer 15 procent van de
aandelen overgingen in han
den van een onbekende koper,
die vermoedelijk het bod van
Sikorsky/Fiat steunt.
Voorstanders van het Europe
se consortium hebben hun po
sitie echter eveneens versterkt
door aandelen op te kopen.
Onder hen is onder anderen
de miljonair Bristow die zijn
pakket verhoogde tot veertien
procent. De prijzen, die op dit
moment voor de aandelen be
taald worden, staan dan ook in
geen verhouding tot de waar
de die zij vertegenwoordigen
op de Londense effectenbeurs.
Heftige schermutselingen gisteren in de Argentijnse hoofdstad,
waar veelal jonge betogers protesteerden tegen de aanwezigheid
van de Amerikaanse bankier David Rockefeller in Argentinië.
Rockefeller is ervan beschuldigd, dat hij tussen 1976 en 1983
vriendschappelijke banden heeft onderhouden met de militaire
junta's. De politie trad op met traangas, rubberkogels en water
kanonnen.
LOS ANGELES In de Ver
enigde Staten wordt in het ka
der van het „Strategische De
fensie Initiatief" (SDI) onder
zoek gedaan naar laserwapens.
Uit een onderzoek van een be
drijf dat werkt voor het minis
terie van defensie is nu geble
ken, dat deze wapens ook ge
bruikt zouden kunnen worden
om in enkele minuten een vij
andige stad in de as te leggen.
Een en ander betekent ook dat
deze wapens ingezet kunnen
worden tegen de VS als de
technologie gedeeld wordt met
de Sovjet-Unie, zoals president
Reagan eens heeft geopperd.
Voorstanders van het SDI-on-
derzoek naar een raketafweer
systeem hebben steeds volge
houden dat het laserwapen
slechts gebruikt kan worden
voor defensieve doeleinden,
het onderscheppen van raket
ten in de ruimte. Massaal ge
bruik van lasers als aanvals
wapens zou volgens onderzoe
kers hetzelfde resultaat heb
ben als de „nucleaire winter".
Dikke rookwolken als gevolg
van de branden die onstaan
zouden een „klimatologische
catastrofe" veroorzaken. De
rook zal de zonnestralen ab
sorberen en de temperatuur op
aarde doen dalen.
VS vieren maandag
eerste „Kingday
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON De Vere
nigde Staten zullen aanstaande
maandag een nieuwe nationale
feestdag vieren. Het is dan
voor het eerst Martin Luther
Kingdag, ter nagedachtenis
aan de in 1968 vermoorde strij
der voor de rechten van de
zwarten. De federale ambtena
ren, een groot deel van de
ambtenaren van de afzonder
lijke staten en ongeveer twin
tig procent van de werkne
mers in het bedrijfsleven krij
gen vrijaf. De burgers is ge
vraagd te vlaggen en de klok
ken te luiden. Er komen spe
ciale tv-programma's waarin
alle grote sterren zullen optre
den. Er zal overigens ook veel
aandacht aan de armen, daklo
zen, bejaarden en invaliden
worden geschonken.
NEDERLAND
1LIJFT
IERUGHOUDEND
-"L,
EN HAAG/TRIPOLI De
merikaanse regering heeft
ederland tot nu toe geen con-
ete bewijzen getoond voor
ibische betrokkenheid bij de
islagen op de vliegvelden
i Rome en Wenen. Dat
eeft de woordvoerder "van
Bt ministerie van buitenland
zaken in Den Haag meege-
.ibië heeft enige sympathie
oor daden die wij als terroris-
beschouwen. Men kan niet
gen dat Libië lelieblank is.
ar dat zijn andere staten in
regio evenmin", aldus de
oordvoerder. Wat Nederland
t nu toe is voorgelegd gaat
verder dan „globale aan-
;ingen" en „goed gefun
deerde vermoedens" dat Libië
betrokken is bij terrorisme.
Nederland blijft mede daarom
zeer terughoudend tegenover
de door de VS voorgestelde
sancties tegen Libië.
Amerikaanse bedrijven zijn,
om het embargo op de handel
met Libië'te omzeilen, begon
nen geld en goederen naar Li
bië te sturen. Dat heeft een
westerse adviseur van de Libi
sche regering gezegd. Vorige
week gaf president Reagan op
dracht alle economische be
trekkingen met Libië af te
breken en Amerikaanse be
drijven moeten het land voor 1
februari verlaten.
Amerikaanse gevechtsvliegtui
gen zijn gisteren in actie geko
men om twee Libische toestel
len te onderscheppen, die een
korte tijd Amerikaanse ver
kenningstoestellen hadden
achtervolgd. De Libische
Mig-25 gevechtsvliegtuigen
keerden naar hun basis terug
en er deden zich geen vijandi
ge acties voor. Volgens de
Amerikaanse minister van de
fensie Weinberger geeft de
Sovjet-Uhie Libië inlichtingen
over Amerikaanse vlootbewe-
gingen. De Sovjet-marine
volgt alle bewegingen van de
Amerikaanse marineschepen
in de Middellandse Zee.
Westerse diplomaten in Libië
hebben gisteren gezegd dat
een familielid van Khadaffy,
van wie werd gezegd dat hij
vorig jaar november bij een
auto-ongeluk om het leven
was gekomen, in werkelijk
heid door Libische troepen is
geëxecuteerd. Kolonel Hassan
Ishqal was een neef van Kha
daffy en werd lange tijd be
schouwd als de op twee na
hoogste officier in het Libische
leger. Ishqual zou met Khadaf
fy ruzie hebben gehad over
diens politiek tegenover buur
land Egypte.
JONGE AGENTEN VERSLINGERD AAN „MIAMI- VICE"-IMAGO:
MIAMI Een reeks
schandalen waarbij moord
en drugs in het spel zijn
heeft een schok teweeg
gebracht bij het politie
korps in de Amerikaanse
stad Miami. Verscheidene
officieren zouden zijn be
zweken voor de verlei
ding van de handel in
verdovende middelen,
waarmee iri het zuiden
van Florida ettelijke mil
jarden guldens gemoeid
zijn. Onlangs zijn weer
drie agenten uit die stad
gearresteerd op beschuldi
ging van moord. Zij zou
den betrokken zijn ge
weest bij de verdrinking
van drie mannen die wer
den verdacht van handel
in drugs.
Voor de inwoners van Miami
zijn de tv-bellden van van
corruptie verdachte politie
mensen die met handboeien
naar de gevangenis worden af
gevoerd inmiddels een bekend
verschijnsel geworden. In de
afgelopen vijf maanden zijn
twaalf politiemensen gearres
teerd op beschuldigingen, die
variëren van moord en gewa
pende invallen tot drugshan
del en het verkopen van legiti
matiebewijzen van de politie.
Verscheidene anderen zijn we
gens het gebruik van verdo
vende middelen ontslagen.
De bloeiende drugshandel in
het zuiden van Florida en
het vooruitzicht op makkelijke
winsten blijkt voor sommi
ge politiemensen een onweer
staanbare weg naar corruptie
te zijn, zo zeggen FBI-onder-
zoekers. Miami is de toegangs
poort voor 75 procent van co-
coaine, die bestemd is voor de
VS. Deze berg van witte poe
der vertegenwoordigt jaarlijks
een waarde van naar schatting
rond de dertig miljard gulden.
Bij de jongste acties heeft men
zich vooral gericht op een
groep jonge, van oorsprong
Spaanstalige politieagenten die
zich klaarblijkelijk de levens
stijl van de rechercheurs in de
populaire televisieserie „Mia
mi Vice" hebben willen aan
meten. De rechercheurs in
„Miami Vice" rijden in opzich
tige auto's, dragen dure kle
ding en gouden sieraden.
Twee ex-agenten zijn onlangs
gearresteerd op beschuldiging
van het stelen van cocaïne ter
waarde van bijna zes miljoen
gulden, die afkomstig was van
een in beslag genomen partij
ter grootte van 450 kilo. Bo
vendien is nog een onderzoek
gaande naar de diefstal van
bijna 450.000 gulden uit de
brandkast van de zedenpolitie
op het hoofdbureau. Ook is
een politieman gearresteerd
omdat hij in zijn vrije tijd met
•zijn rode Porsche andere poli
tieagenten had weten te ver
lokken tot een achtervolgings-
jacht waarbij met een snelheid
van 160 kilometer per uur
over de boulevards van Miami
werd geraasd.
President
Guatemala beëdigd
In Guatemala is de
christen-democraat de
43-jarige Vinicio Cere-
zo (links) gisteren beë
digd als president.
Hiermee is een eind ge
komen aan een periode
van militaire regeringen
die 31 jaar heeft ge
duurd. Cerezo deed
een dringend beroep
op zijn landgenoten
een eind te maken aan
„zinloos en wreed ge
weld". Vlak voor Cere
zo werd beëdigd,
maakte het vertrekken
de militaire bewind een
decreet bekend, waarin
amnestie werd afge
kondigd voor hen die
zich schuldig hebben
gemaakt aan schending
van de mensenrechten.
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1184) Terwijl veldwachter Eelco zo vreselijk kele staatssecretarissen deden pogingen wat
kat op te snijden, reed de taxi met kolonel orde op zaken te stellen, maar naar hun gelaat-
llimmp het park van het Koninklijk Paleis bin- suitdrukking te oordelen, leek dat voorlopig een
pen en stopte voor het grote bordes. Daar uitzichtloze bezigheid. Koning Antonyc echter
ptond de overste von Msklkraftn al te wachten was vol goede moed en liep blij op zijn gasten
i de bekende stoere en krijgshaftige houding af met een kartonnen doosje in de hand. „Kolo-
an een adjudant in buitengewone dienst, nel Plimmp deelde ons mede, dat hij U zo spoe-
L.Volgt U mij naar de balconkamer, heren. Zijne dig mogelijk wenst terug te brengen naar uw ei-
Wajesteit wacht daar reeds op U," zei hij. „In de gen vaderland," zei hij. „Wij wilden U echter
plconkamer heeft de Koning zijn werkkamer niet laten vertrekken voor het Koninkrijk Nicola-
ingericht, ziet U. Daar kan hij een blik werpen gonië U zijn welgemeende en grote dank had
«ver zijn park en zijn stad. U begrijpt natuurlijk, betoond. Kijk eens wat wij hier hebbe?" Ver-
dat Zijne Majesteit reeds met regeren is begon- heugd haalde de vorst een fraaie ridderorde uit
nen...." Nu, dat was voor de bezoekers van de doos en toonde deze aan zijn gasten. „Wij
de balconkamer duidelijk zichtbaar, want zóveel gaan U tot ridder slaan in de blazoenorde van
«perassen en staatsstukken, documenten en Ubsackée," sprak hij plechtig....
eten hadden ze nog nooit bij elkaar gezien. En-
BEIROET President Amin Gemayel van Libanon is
tegen het vredesakkoord dat eind december onder lei
ding van Syrië door de drie belangrijkste Libanese mi
lities werd ondertekend. De topontmoeting van Ge
mayel met de Syrische president Hafez Assad is dan
ook op een mislukking uitgelopen, zo hebben verte
genwoordigers van de Libanese strijdgroepen gisteren
in de Syrische hoofdstad Damascus meegedeeld.
Gemayel heeft drie langdurige gesprekken gevoerd met presi
dent Assad van Syrië over het Libanêse akkoord, dat een eind
moet maken aan de bloedige burgerloorlog, die Libanon nu al
bijna elf jaar beheerst. Volgens een zegsman, die anoniem wil
blijven „heeft Gemayel niet openlijk gezegd dat hij het akkoord
niet wil. Hij heeft de overeenkomst echter getorpedeerd door
met zeventien wijzigingen te komen, die niets van het plan
overlaten als zij zouden worden aangenomen".
De overeenkomst werd op 28 december in Damascus onderte
kend door Elie Hobeika van de christelijke militie „Libanese
Strijdkrachten", Walid Joumblatt van de Druzische militie en
Nabih Berri van de shi'itische Amal-beweging. De christelijke
falangisten, de partij van Gemayel spraken zich al snel uit tegen
het akkoord.
TEL AVIV „Welke
raad kunt u geven aan
mensen die door terreu
racties bang zijn gewor
den om te vliegen?", luid
de enige tijd geleden de
vraag van een Israëlische
radioverslaggever aan een
deskundige op het gebied
van terrorismebestrijding.
Diens antwoord: „Laat ze
met El Al vliegen".
Sinds de aanslagen op de
vliegvelden van Wenen en
Rome zijn de veiligheidsmaat
regelen op de Europese vlieg
velden verscherpt. Gisteren
meldden ook de Israëlische
kranten dat in Nederland en
Scandinavië het sein op rood is
gezet na een waarschuwing,
dat terroristen van plan zou
den zijn in beide landen aan
slagen te plegen. Op een foto
bij die berichten kijken twee
heren in kogelvrije vesten en
met een karabijn in de hand
vriendelijk in de camera. De
Israëlische lezers zullen er niet
van onder de indruk zijn ge
raakt en Aboe Nidal waar
schijnlijk evenmin.
Wat er werkelijk op Schiphol,
en op andere Europese lucht
havens aan extra maatregelen
is genomen, onttrekt zich ui
teraard aan het oog van lucht
reizigers en krantenlezers.
Maar Israeli's doen nu graag
wat schamper over de terreur
bestrijding en preventie in an
dere landen, omdat ze menen
daarop zelf het patent te bezit
ten. En eerlijk gezegd hebben
ze niet helemaal ongelijk.
Weinigen zullen zich kunnen
herinneren wanneer voor het
laatst een El Al-vliegtuig werd
gekaapt. Bommen in koffers
ontploffen altijd in vliegtuigen
van andere maatschappijen. In
Israël zelf leiden alleen notoi
re zwartkijkers en Nederland
se toeristen aan een dodelijke
vrees voor op handen zijnde
terreuracties. Voor de statisti
ci: in 1984 beleefde de wereld
31 gewelddaden van diverse
Palestijnse groepen. Daarvan
waren er slechts vijf gericht
tegen Israël. Veertig procent
van de acties had plaats in Eu
ropa.
Israël heeft vele tegenacties
ondernomen van een type dat
Europese landen zich niet
kunnen veroorloven. Bombar
demenen op Palestijnse vluch
telingenkampen, waar terro
risten zich verscholen hielden;
moordaanslagen op leiders van
terroristische organisaties in
het Midden-Oosten en Europa
en bliksemacties in Libanon.
Maar een ander deel van het
succes moet worden toege
schreven aan goede veilig
heidsmaatregelen en aan op
lettendheid van het publiek.
Israeli's hebben een zesde zin
tuig gekregen voor wat in po
litietermen „verdachte objec
ten" heten, vooral als ze in Je
ruzalem wonen. Vaak gaat het
om amateuristisch in elkaar
gezette bommetjes. Maar de Is
raeli's bellen trouw de bomop-
ruimingsdienst. In grote ad
vertenties in de kranten staat
ook: „Verdacht object? Dade
lijk bellen! Beter loos alarm
dan een bloedbad!". Tussen
twee kinderprogramma's door
doet de politie ook een beroep
op de jongste terreurbestrij
ders.
Wie in Israël een bioscoop of
een warenhuis ingaat, weet
dat in de tas wordt gekeken
door leden van de burger
wacht, meestal aow'ers die een
centje bijverdienen. Het is een
inbreuk op de privacy waar
mee Westeuropeanen moeite
hebben," maar die de wijs ge
worden Israeli's zonder protest
ondergaan. Die gelatenheid
heerst ook op het vliegveld
Ben Goerion, waar vrijwel alle
internationale vluchten ver
trekken. Werkstudenten, die
na hun militaire diensttijd een
speciale opleiding hebben ge
noten, controleren de bagage
van alle uitgaande reizigers.
Sommige passagiers krijgen
een speciale behandeling, mis
schien omdat ze er verdacht
uitzien. Zelf heb ik bijvoor
beeld ooit een KLM-vlucht
vertraging bezorgd, toen men
het nodig vond ieder artikel
uit mijn loodzare koffer aan
een uitvoerige inspectie te on
derwerpen. Mijn schrijfmachi
ne werd afgevoerd en ergens
achter de schermen grondig
onderzocht. Het duurde al met
al zo'n drie kwartier. Volgens
buitenlandse publicaties zijn
de bagageruimen van de El
Al-vliegtuigen voorzien van
een speciale bepantsering, die
de schade van bomexplosies
beperkt. Het luchtvaarttijd
schrift Aviation Week tenslot
te, publiceerde ooit een foto
van het El Al-vliegtuig met
een ECM-Pod onder de vleu
gel. Een ECM-Pod is een elek
tronische tegenmaatregel te
gen draagbare luchtdoelraket-