Het stekelige familiethea ter van Pssstt Tussendoortje van Jan Wolkers Alles over poppenhuizen in Deventer OOSJE VAN DOORNEN" KONINKLIJKE SCHOUWBURG m m i mm dagpuzzel Aziatische kunst in Rijksmuseum geordend te boek UNST/BOEKEN EckbcSotvumt VRIJDAG 3 JANUARI 1986 PAGINA 13 ostropovitch irigeert opera imski-Korshakov Russische cellist stislav Rostropovitch zijn vrouw Diva Gali- Vichnevskaja zijn ïteren in de Opera n Monaco aangeko- 9n, waar de cellist .ze keer optreedt als lirigent. Hij geeft de rste uitvoering van opera ..De verloofde de Tsaar" imski-Korshakov. emière is vastgesteld 17 januari, waarna twee uitvoeringen Igen. de DEVENTER Piepkleine meubeltjes, minuscule pot jes en pannetjes en woon kamers op pocketformaat: dat alles is te zien op een tentoonstelling die tot en met 20 januari te bekijken is in het Speelgoed- en Blikmuseum op de Brink in Deventer. Christina Kraayenbrink (36) uit De venter is actief bij de ten toonstelling „Mini Mun- dus" betrokken. Ze heeft een klein winkeltje op Grote Kerkhof waar van alles en nog wat te krijgen is dat te maken heeft met poppenhuizen. Haar leve rancier Mini Mundus uit Dreieich bij Frankfurt zorgt op de expositie voor een enorm poppenhuis met elf kamers. Geheel in klas sieke sfeer ingericht en on geveer 1.25 meter hoog. Ook uit Christina's eigen assortiment is het een en ander te vinden in het mu- De meeste poppenhuizen in Le Bazar, het winkeltje van Chistina, zijn bouw pakketten. Dat geldt ook voor een deel van de meu beltjes. Daarnaast zijn ser viezen, lampen en andere attributen die op de voor poppenhuizen gebruikelij ke schaal van 1:12 kant en klaar verkrijgbaar zijn. „Dit is een verslaving ge worden," zegt Christina, die al drie jaar met deze hobby bezig is. „Ik verza mel vanalles maar het gek ke is dat het allemaal klein moet zijn. Je gaat ook klein denken. Je ziet ergens iets en dan denk je: dat moet ik in het klein zien te krijgen. Je gaat snuffelen in win keltjes en zo." De bekoring van poppen huizen zit hem volgens Christina niet zozeer in het spelen met de bewoners van de mini-woningen: „De meeste mensen vinden het leuk een kamer in te richten en zo nu en dan eens te veranderen naar ei gen inzicht. Ook de poppen krijgen dan wel eens een andere plaats, maar het is niet echt een kwestie van spelen met." In Nederland bestaan wei nig zaken waar aanvullen de attributen kunnen wor den gekocht. Christina Kraayenbrink heeft een aantal jaren geleden ge merkt dat er wat meer be langstelling was voor klei ne dingen door de opkomst van de letterbak. Nu is dat weer wat gezakt, maar al is er geen echte groei, de ech te poppenhuis-liefhebbers blijven trouw aan hun hob by vasthouden. i>EN HAAG - „Ik vertik l I om Feydeau-voor-kin- leren te spelen" zegt Her man Frank. En dat bete lent vrij vertaald: „Van nij hoef je niet 't lach- Eer- en brultheater van komische misverstan- ?n te verwachten". Geen i rerrassing voor wie Her- nan Frank en toneel- |roep Pssstt, waarvan hij irtistiek leider is, al wat anger volgt. Er kan en hag echt wel gelachen gorden bij wat Frank 1 loet, maar dan kun je er j leker van zijn dat er een tedoeling achter schuilt. tfarit bedoelingen heeft zijn 1 neater te over. Ga naar Roosje lan Doornen, waarmee Pssstt horgen voor de derde maal en aarna nog elke woensdag middag tot eind van de maand li de Koninklijke Schouwburg en je zal als volwassene en: Nou, da's geen lichte Dat Roosje van Doornen namelijk de dochter van ornroosje en de spoel waar- 'e haar moeder zich in een londerdjarige slaap prikte, be- nog steeds. Hij heeft nu alleen vagelijk iets van een in jectiespuit gekregen en Roosje bedient zich daarvan omdat het met haar leven helemaal' niet goed zit. Het drugspro bleem als de stekelige nasijeep van een sprookje. Niet niks dus. Spannend Herman Frank: „Jij vindt het „zwaar" en dat hoor ik ook van verscheidene ouders. Maar jullie kijken anders. Ou deren zien die spuit en dat drugsrobleem. Prima. Want ik maak familietheater, ook voor ouders dus. Maar kinderen zien als ze er niet aan toe zijn toch het sprookje van Doorn roosje. Wanneer een op de tien kinderen dat andere verhaal meepikt, dan ben ik blij. Maar die voorstelling is ook als puur theater te genieten, al is het dan wel theater waarover je na afloop nog iets te denken en te vragen hebt. Het publiek mag thuis het stuk afmaken". Roosje van Doornen wordt op scholen en buurthuizen aldus begeleid, en Frank heeft er voor de vereniging voor drug spreventie een- aansluitende diapresentatie bij gemaakt. Kinderen'van tegen de tien le- i het bewijs van Franks stelling tijdens de voorstelling van gistermiddag: „Spannend hè" wordt er di verse malen geroepen. Frank heeft bij de ingang van de Ko ninklijke wel een echtpaar met een wel heel erg klein kind geadviseerd liever aan de zijkant van de zaal plaats te nemen, voor als het „te eng" zou worden. Huisclown Herman Frank heeft met zijn Toneelgroep Pssstt door de ja ren heen een steeds uitgespro kener theaterfilosofie gevon den die in bepaalde opzichten vernieuwender is dan wat zich in de theaters voor volwasse nen afspeelt. Begonnen in het HOT, heeft hij nu in het nieu we Museon een eigen ruimte voor zijn mensen gevonden waar elke zondag wordt ge speeld en waar de acteurs zelf de kaartjes verkopen en de verdere lakens uitdelen. „Het Museon heeft nu een huisclown" grijnst Frank, die zelf steeds minder speelt en er van droomt zich als clown Sju in een poppenkast voor de hele kleintjes terug te trekken. In datzelfde Museon en mis schien later ook nog wel op Scène uit Roosje van Doornen, familietheater dat vragen achterlaat. een vaste stek in Den Haag. Zijn theater is allang geen uit gesproken peuterspeélplaats meer. De accenten verschillen per voorstelling, hij wil naar een evenwicht van een vrolij ke produktie met daarop vol gend een zwaardere, maar het is altijd meer dan de Franse kluchtenschrijver Feydeau uit de eerste regels van dit ver haal. Toneelgroep Pssstt speelt met klassiek theater, met grote toneelschrijvers als Beckett (Dramamorgana indertijd), Shakespeare (King Lear in Meester Manipul) en inmid dels loopt Frank schriften vol te schrijven met notities rond Shakespeare's Richard de Der de. Waarbij hij best dankjewel tegen Shakespeare wil zeggen, maar tegelijkertijd diens woor den ook wel wil vergeten Tenslotte zijn woorden eind- produkten van gedachten, zienswijzes en gevoelens. En hij wil best dat proces dat Sha kespeare en zijn mensen in dertijd doormaakte, opnieuw in werking zetten. In de lege ruimte van het Museon op nieuw beginnen bij die emoties en dan tot een eigen eindresul taat komen. Pinter Op dezelfde wijze is Pssstt op dit ogenblik bezig aan „Dag nacht", dat 26 januari in het Museon in première moet gaan. „Het heeft veel weg van Pinter" zegt Frank. „Vraag me niet wat het allermaal precies betekent, want dan weet ik 't niet. Het gaat om kinderen en hun gevoelens, en dat is voor mij het allerbelangrijkste. Zo als bij Pinter komt er iemand binnen bij drie jonge mensen op een soort zolder, en die merkwaardige figuur brengt iets bij die mensen op gang, hij zet een motor aan het werk. Ik van de de heb groep gevraagd om jeugdher inneringen, om dagboeken. Met de verhalen die ik van ie der kreeg ben ik een tekst gaan maken". Frank leende er van de Rus Maxim Gorki de figuur Loeka (uit diens Op de Bodem, hier ook wel als Nach- tasyl gespeeld) voor. Een fan tastische zwerver die enerzijds trooster is van de zwakken, anderzijds de verkondiger van hoop voor de toekomst, en bo- Pop Die Loeka is in de voorstelling een pop die levend wordt. Frank schreef het stuk, regis seert het, maar speelt er zelf niet in mee. Hoewel, Loeka heeft de kleren aan van de door Frank voortdurend in zijn geestelijke bagage meege voerde clown Sju. „Want ik voel me zo'n figuur als die Loeka" zegt Herman Frank. „Ik breng als clown processen op gang, zet mensen aan het denken en geef ze hoop". BERT JANSMA Danskunst lp- i lussen papier I en podium Ir wordt nog wel eens be teerd. dat Nederland geen peraland is. Zuiver vocaal en fat betreft scènische inbreng fare daar zeker tegenargu- jentatie aan te dragen. Maar J) papier is ons land in elk ge- jal een land geworden, waarin p danskunst welig bloeit. Het lansjaarboek 1984/1985 doet öarvan uitgebreid verslag, 'eel ruimte is gereserveerd bor de moderne danskunst, len schroomt niet het moder- vocabulaire te verrijken uit de academische dans- aditie te putten. Het macht oord van Anna Pavlova, die in oordeel was dat zonder 'heersing van de academi- :he techniek alle wegen >odlopen, doet dus blijkbaar opgeld. et jaarboek is dikker dan vo- ge jaren, telt vele foto's en ïn uitgebreid register. Inte- 1 issant zijn de hoofdstukken choreografen en hun nisstijl. Eindredactrice Ine ietstap, aan wie begin 1985 Pierre Bayleprijs voor inskritiek werd uitgereikt, verde voor terugkijkende illetomanen en liefhebbers culturele archivalia een t»ed werkstuk af. lezenswaardig is zeker ook boek van Jessica Voeten het nu 40-jarige Scapino Jallet. Aan de wieg van Scapi- het ensemble dat veel inspubliek vormde, stond ans Snoek, wier combinatie in optimisme en naïviteit tot ;n belangrijk instituut is ge- orden. Weliswaar snijdt ar- stiek leider Armando Navar- vele romantische balletten op kindermaat, maar dit in de komende 40 jaar ze- kunnen veranderen. FRANK DELBOY Rietstap „Dansjaar- <i»ek 1984/1985." Uitgeverij ottmer. Prijs 29,50. fssica Voeten: „40-jaar Sca- ino." Uitgeverij Walburg Prijs ƒ18,90. Het is natuurlijk niet om boos over te worden, maar Jan Wolkers heeft dit keer zijn huiswerk niet echt afge kregen. Elk jaar zien we tegen de decembermaand een nieuw boek van zijn hand in de boekhandel lig gen en hij belooft ook tel kens weer veel andere nieu we boeken, door een lijstje van titels „in voorbereiding" in zijn uitgaven af te druk ken. Volgens het boek* van vorig jaar: „De onverbiddelij ke tijd", zouden we iets uit de volgende reeks titels mo gen verwachten: „Waar eens LENTE stond", „De zetpil van de dood", „Roomslurfje en Pondje Poep", „Het ijspa leis" en „Nag Hammadi". Daar is dit jaar niks van te recht gekomen, al is er wel een boek. „De nieuwe Wolkers" is een collectie van die verhalen, die onder de vlag „Tesselse sprookjes" het afgelopen jaar in het weekblad Vrij Neder land verschenen. Het boek heet heel gewoon „22 Sprookjes, Verhalen en Fa bels", iets beters was er als titel kennelijk niet te beden ken. Het is nogal uitvoerig geïllustreerd met zeer simpe le schetsen van Jan Wolkers zelf, die daarmee misschien wat meer allure aan zijn nieuwe boek wil geven, dan het zou hebben als alleen de verhaaltjes waren afgedrukt. Het zet niet zoveel zoden aan de dijk. De verhalen zijn, de lezers van Vrij Nederland hebben dat kunnen bemerken, tame lijk armzalig en voor de hand liggend. Een enkele maal is er in deze 22 vertel lingen wel eens iets aardigs aan de hand, maar meestal is dat aardige ver te zoeken. Soms zijn de verhalen be paald irritant, als er weer zo'n klassiek Wolkerspro bleem geïexploiteerd wordt: ,v<y V V. Ja****"' „Moeder" zei mijn vader met lichte irritatie in zijn stem, „het is vandaag kerstfeest. Zouden we de vrede niet kunnen bewaren?" „Wat kerstfeest", riep ze schril. „Waar is dan je kerstboom, Siem? Laat me die dan eens zien". Voordat hij zich in de crapaud liet zakken vouwde hij zijn handen al samen... Kortom, weer thuis bij Jan Wolkers, die er maar nooit overheen komt... Laat hem maar, die verhalenschrijver. die steeds maar bezig blijft met alles wat hem ooit aan het werk heeft gezet. Het is niet zo nodig voor de lezers, Jan Wolkers vernieuwt zich er niet mee, het is allemaal heel weinig en voor wie zich er wat van voorgesteld had bepaald teleurstellend. JAN VERSTAPPEN Jan Wolkers: „22 Sprook jes, Verhalen en Fabels". Uitgave De Bezige Bij. Prijs ƒ24,50 PLUS 1-PUZZEL Door telkens één letter I gaande te voegen. slgende bi 2 verbrandingsrest. 3 zang stem. 4 laag die de schors v.h. hout scheidt, 5 de derde matador in het omberspel. 6 zachte gipssoort, 7 ont vanger van tolgeld, 8 meeuwachtige zwemvogel. Taylor rijp voor laatste huwelijk BONN De Brits-Ameri kaanse filmactrice Eliza beth Taylor, zeven keer getrouwd maar nu zonder man, heeft gezegd dat zij het wel weer eens wil pro beren en dan voor altijd. De 53-jarige actrice zei te gen het Westduitse week blad Quick: „Ik ga met een aantal mannen uit. maar ik stort me niet meer hal soverkop in een huwelijk". Dat het ooit wel weer tot een huwelijk komt staat voor haar vast, zei ze, „en dat zal dan voor de rest van mijn leven zijn". De laatste echtgenoot van Taylor was de vroegere Amerikaanse minister van marine, John Warner, van wie zij drie jaar geleden scheidde. Aziatische kunst heeft sinds de opening van het Rijksmuseum in Amsterdam - honderd jaar geleden - daar altijd te kijk gelegen; in 1952 kreeg de collectie van de Vereniging van Vrienden der Aziatische Kunst een vaste plaats en dit jaar werd een boek sa mengesteld waarin een en ander netjes en goed toegelicht een plaats kreeg. Duidelijk wordt, waarom Aziatische kunst juist in het Amster damse museum zo'n voorname plaats moest krijgen, zelfs met een eigen ingang. Het boek, waarvan de tekst in het Engels is gesteld, geeft daar een toelichting op, zoals alles wat deze kunst betreft, tamelijk afdoende wordt toegelicht. Het boek herinnert aan de goede betrekkingen van zeevarend Holland met het verre oosten waardoor uiteindelijk ook ons eigen Delfts Blauw kon ontstaan: wij een potje van hun, al dan niet als verpakking bedoeld, zij een potje van ons. De Haagse amateur-sinoloog J. Th. Royer zag in de tweede helft van de achttiendë eeuw het belang in van een goed doordachte collectie en hij verzamelde niet alleen de laatste Aziatische kunst, maar legde ook de hand op-alles wat hem uit Azië kon bereiken. Zijn verzameling was het begin van de collectie van het Rijksmu seum. Daar werd in 1952 aan toegevoegd wat de Vereniging sinds de oprichting in 1918 kon bemachtigen en dat waren voor namelijk met zorg aangeschafte stukken; soms eenvoudig deco ratief, soms geheel onbekend of uniek in hét Westen. Elk stuk was hoe dan ook uit kunsthistorisch oogpunt representatief voor een bepaalde stijl of periode. Pauline Lunsingh Scheurleer zette een en ander op een rijtje en stelde haar keuze te boek. Zo kwam zij tot de indeling: De por- celein-collectie in het Rijksmuseum, China, Japan, Korea, An- nam, India, Nepal, Tibet, Thailand, Cambodja, Indonesië en Oude Indonesische Kunst. Van alle 210 beschreven stukken zijn afbeeldingen opgenomen en voorzien van korte, maar zeer complete gegevens, zoals land van herkomst, tijdstip van ontstaan, materiaalsoort, afmetingen en vindplaats. Vervolgens wordt elk stuk nauwkeurig beschre- Hoe goed het boek inelkaar is gezet, de toegankelijkheid wordt beperkt door de Engelse taal waarin alles wordt be- en omschre ven. Kennelijk zijn Pauline en haar opdrachtgevers ervan uit gegaan, dat belangstellenden slechts voortkomen uit de hoger opgeleiden. Misschien is dat terecht. Maar juist omdat het boek in de gevoerde opzet drempelverlagend kan werken - Aziatische kunst heeft voor velen nog steeds iets raars - zou een Neder landse vertaling niet hebben misstaan. Al zal onmiddellijk kun nen worden aangevoerd, dat het boek slechts in deze vorm zijn weg heel gemakelijk over de hele wereld kan vinden. FRITS BROMBERG Pauline Lunsingh Scheurleer, m.m.v. vele anderen: „Asiatic Art in the Rijksmuseum, Amsterdam Uitgeverij Meulen- hoff. Prijs ƒ30,-. v Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 gur, zater dags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. 01720-20800): Back to the future (al); III: Santa Claus (al); 1-1 t/m 5-1 13.00, 15.00. 17.00. 6-1 t/m 8-1 14.15. Traffic school (16) 1-1 t/m 5-1 19.15. 21.30. 6-1 t/m 8-1 19.00. 21.15. EUROCINEMA IV: Miami Supercops (al); 1-1 t/m 5-1 13.45, 16.15. 18.45. 21.15. 6-1 t/m 8-1 14.15, 18.45. 21.15. (Eurocinema di na 16.00 uur gesloten.) NACHTVOORSTELLINGEN EUROCINEMA I: Back to the futu re (16); za. 24.00. EUROCINEMA II: Gouden Schatjes (16); za. 24.00. EUROCINEMA III: Traffic school (16); za. 24.00. EUROCINEMA IV: Zijdelijk slippertje (18); za. 24.00. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19. tel. 071-121239): Santa Claus (al); 14.30, 19.00 (di. av. gesl.). Invasion USA (12); 21.15 (di. av. gesl.) LIDO en STUDIO (Steenstraat 39, tel. 124130): Back to the future (al); The Goonies (al); Miami Supercops (al) Weird Science (al); 14.30, 19.00, .15. (di. av. gesl.). Taran en de to- gesl TRIANON (Breestraat 31. tel. 123875): Onze eerste wip (16); 14.30, 19.00, 21.15. zo. 14.15. 16.30, 19.00, 21.15. (di. av. gesl.).Vrolijke Tirolers in St. Tropez (18); matinè. REX (Haarlemmerstraat 52, tel. 071-125414): Hardscore girls (16); '4.30, 19.00, 21.15. (di av. gesl.). (Ll- 14.30. NACHTVOORSTELLINGEN REX: Privé lerares (18); vr. za. 23.30. NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr. Bernhardstraat 56. tel. 01719-12800): Mad Max in de donderkooi (al): vr. za. 21.15. zo. 15.00. ma. 21.15. di. 20.15. Cocoon (al); wo. 16.00. do. 15.00. vr. za. 19.00. zo. 20.15. ma. 19.00. KINDERVOORSTELLING: Sneeuwwitje en de zeven dwergen: wo, do. za, wo 15.00. KATWIJK CITY THEATER I (Bad- straat 30. tel. 01718-74075): Mad Max in de donderkooi; 1-1 14.30. 16.45, 19.00, 21.15. do. t/m zo. wo. 14.45, 19.00. 21.15. ma. di. 19.00. 21.15. CITY THEATER II: Pale Ri der (12); tijden zie City I. CITY THE ATER III: Het jaar van de draak (16); tijden zie City I. CITY THEATER IV: Het smaragdgroene oerwoud (al): wo. t/m wo. 19.00, 21.15. zo. ook 14.45. (City di na 16.00 gesloten) KINDERVOORSTELLINGEN CITY THEATER: Sneeuwwitje en de zeven dwergen: 1-1 14.30, 16.45. do. vr. za. wo. 14.45. VOORSCHOTEN GREENWAY (tel. 01717-4354): Mad Max in de donder kooi (al); do. t/m za. 19.00. Amadeus; (al); wo. 20.00. do. t/m za. 21.00. ao. t/m wo. 20.00. KINDERVOORSTELLINGEN Sneeuwwitje (Ned. gespr.); di. t/m zo. wo. 8 jan. 14.00. Ghostbusters; di. t/m zo. wo. 8 jan. 15.45. WASSENAAR ASTRA (tel. 01751- 13269): Cocoon (al); do. ma. di. wo. 20.00. De nerds slaan terug; vr. za. zo. 20.00. KINDERVOORSTELLINGEN Sneeuwwitje en de zeven dwergen (al); c t/m z 4.00. (Spui 27, tel. 463500): Weird g ASTA 3: St. Elmo's fire (al); zo. 13.15, 15.45, 18.45, 21.15. I. 471656): De goonies (al); di. 13.30. 16.00, 19.00, 21.30. di. t/m zo. 13.30, 16.00, 19.00, 21.30 ma. t/m wo. 14.00, 19.00, 21.30 CINEAC 1 (Buitenhof 20. tel 630637): King Solomon's mines (al) di. 14.00. wo. t/m zo. 13.15. 16.00 18.45. 21.30. .00. 18.45. 21.30. CINEAC 2: Taran en toverketel (al); di. 12.00. 14.00. wo. t/m zo. 14.00. 16.00. 18.00. ma. t/m wo. 12.00. Invasion U.S.A. (16); wo. t/m wo. 18.45. 21.30. CINEAC 3: Gotchal (al); future (al); di. 14.00. 13.15, 16.00. 18.45. 21.30. di. 14.00. wo. t/m zo. 13.15, 16.0 18.45. ma. t/m wo. 14.00. 18.4 Monty Python's „Lite of brian" (12); METROPOLE 3: ines (12); di. 13.15, 16.00, Brewster's millions (al); di. 14.00. wo. t/m zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m wo. 14.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 5: The mean season (16); di. 14.00. wo. t/m zo. 13.15, 16.00. 18.45, 21.30. ma. t/m wo. 14.00, 18.45, 21.30. ODEON 1 (Herengracht 13, tel. 462400): Back 13.45, 16.15, 18.45, 21.30. ma. t/m wo. 13.45, 18.45, 21.30. ODEON 3: Hot Chili (16); di. 13.45. wo. t/m zo. 13.45, 16.15, 18.45, 21.30. ODEON 4: Fallino in love (al); 18.45, 21.15. stelten (18) (al); 12.30 tot 23.00. zo. v a. 14.00. vr za. 23.00. PAS SAGE (Passage 63. tel. 460977): Mia mi supercops (al); di. 14.00. wo. t/m zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m wo. 14.00. 18.45. 21.30. HAAGS FILMHUIS (Denneweg 56. tel. 459900): Zaal 1: Stop making gérten (al); zo. 14.00. Zaal 2: On the waterfront (al); 14.00. 19.30, 21.45. Zaal 3: Heimat (15% uur geschiede nis over Duitsland), wo. deel 1. do. deel 2, vr. deel 3. 14.00. 19.00. Film Reality; zA. 14.00, 19.30, 21.45. Lu- miére-programma; zo. 14.00. 19.30, 21.45. Meliéa-programma; ma. 14.00, 19.30, 21.45. Cooper-pro- gramma. di. 20.15. Birth ol a nation; CINEAC II: Invasion U.S.A. (16); za. 00.15. CINEAC III: Gotchal (16); za. 00.15. EUROCI-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 13