ik
IN EN OM DE KAS
Kwaliteit blijft sterkste wapen
in strijd tegen concurrentie
binnen de perken
Veel groene planten
in herfst en winter
Indigoplant: al meer dan
3000jaar oud
D
LAND EN TUINBOUW
£«jcUc@OU/lCMtt
VRIJDAG 3 JANUARI 1986PAGINA 12
De veilingomzet van groene planten is de laatste jaren specta
culair gestegen. In 1978 was er een jaaromzet van 104 miljoen,
in 1983 was dit verhoogd tot 341 miljoen gulden. Verwonder
lijk is dit niet, want er is een grote behoefte aan gezelligheid
binnenshuis. De tijden van alleen maar een plantje voor het
raam zijn voorbij. Planten zijn tegenwoordig ingepast in de
totale binnenhuisarchitectuur. Om planten mooi groen te
houden, hebben zij wel regelmatig verzorging nodig. Vooral
bij vakanties schiet dat er wel eens bij in. Planten verdorren
en worden vervangen, want een lege plek staat ongezellig. In
ons land is het hele jaar, maar zeker in de herfst en winter
een breed assortiment groene planten beschikbaar. Er is een
enorme keuze aan maten, vormen en verschillende kleuren
groen.
Groene plant nummer één is Ficus. Binnen het geslacht is een
grote diversiteit. Er zijn heesterachtige typen, maar ook klim
mende exemplaren. De meest gevraagde zijn: Ficus elastica
en Ficus Pumila. Naast de Ficus zijn ook Dracaena, Yucca en
Dieffenbachia zeer geliefd. De populariteit van Dracaena is
de laatste jaren toegenomen. Mooi vertakt en heel decoratief
in het interieur is Dracaene reflexa en dan speciaal de wit-
bonte „Song of India". Veel gevraagd is ook de Dracaena fra-
grans met gele strepen in het blad. Een geheel eigen plaats in
het groene plantenassortiment neemt Yucca in. De meest ver
kochte variëteit is Yucca elephantipes met vrij breed blad.
Dieffenbachia is vooral bekend om zijn fraai getekend blad.
De op de bladeren voorkomende stippen, vlekken en strepen
in groen en roomwit, maken de plant een blikvanger in de
woonomgeving. Verreweg de bekendste variëteiten zijn „Ca
milla", „Exotica Perfecta Compacta" en „Tropic Snow".
Andere geliefde groene planten zijn onder meer Hedera, een
gemakkelijke plant voor huiskamers, en Nephrolepis. Deze
laatste is een fraaie krulvaren, die een tropisch tintje geeft
aan de woonruimte.
De top tien van groene planten bestaat verder uit: Calathea,
Schefflera, Codiaem en Raphidophora. Stuk voor stuk plan
ten waaraan men veel plezier kan beleven.
Veel groene plan
ten in huis hebben
is laatste tijd „in".
Twee vorstperiodes en sombere zomer spelen tuinbouw parten
Om deze tijd van het jaar is
het een traditie om nog eens
terug te blikken op het afge
lopen jaar. In januari en fe
bruari was er sprake van een
stevige vorstperiode. De zo
mermaanden waren donker
en somber. Hetzelfde kan
van de twee laatste maanden
van het jaar gezegd worden.
Bij de tomaten is er de afge
lopen jaren steeds sprake ge
weest van een lichte inkrim
ping van het areaal. Het
komt neer op ongeveer 1%
per jaar. Verder valt het op
dat er binnen het tomaten-
sortiment een verschuiving
plaatsvindt van de ronde ty
pen naar de vleestomaten.
Frankrijk is de belangrijkste
afnemer van Hollandse
vleestomaten. Voor het afge
lopen jaar komt dit neer op
zo'n 30.000 ton. Door het om
schakelen naar substraat,
wordt er minder doorgeteeld
en wordt er in steeds toene
mende mate tussengeplant.
Door het omschakelen naar
substraat nam de produktie
verder toe, ondanks het klei
ner geworden areaal. In de
tweede helft van het jaar
daalden de prijzen en ze zijn
al die tijd onder het niveau
van 1984 gebleven. De renta
biliteit van de tomatenteelt
zal in 1985 lager uitvallen
dan in 1984. Dit wordt vooral
veroorzaakt door de lagere
prijzen in het tweede deel
van het jaar. Ook de stook
kosten vielen hoger uit als
gevolg van de strenge winter
en de natte zomer. Vooral de
heteluchttelers komen er
slecht van af. Naast het stre
ven naar een zo laag mogelij
ke kostprijs blijft het van
groot belang om de kwaliteit
in de gaten te houden. Dit is
daarom van veel belang, om
dat het voor het Hollandse
produkt het sterkste wapen
in de strijd tegen de concur
rentie blijft.
Komkommers
Voor de vroege stooktelers is
1985 een goed jaar geweest,
de latere stookteelten, zomer
en herfstteelten hebben het
er heel wat minder van af
gebracht. Tot eind juni was
er een voorsprong van 15.50
per m2 opgebouwd ten op
zichte van 1984. Daarna
moest er steeds ingeleverd
worden. Op jaarbasis smolt
iy i#
NT"- -• - - v
V-N/;..iIk.
Het op substraat zetten van de tomatenplanten
de voorsprong op 1984 geheel
als sneeuw voor de zon weg
en kwam 1985 zelfs iets on
gunstiger uit de bus. Ook bij
deze teelt hebben de 2 vorst
perioden de kosten flink op
gejaagd. De telers met een
beweegbaar scherm hebben
dit goed kunnen benutten.
De telers met een vast
scherm konden hier bij de 2e
vorstperiode geen gebruik
meer van maken omdat het
er uitgetrokken was. Op jaar
basis werd er bij deze teelt
zo'n 5 m3 gas per m2 meer
verstookt dan normaal. Er is
in het afgelopen jaar meer
aandacht besteed aan de
kwaliteit van de komkom
mers. Zo zijn er veilingen ge
weest die in samenwerking
met de telers gekomen zijn
tot een uitstalling van hun
produkten na enkele dagen
bewaren. Ook bij de kom
kommerteelt gaat het op sub
straat telen steeds omvangrij
ker worden.
Paprika's
Voor veel paprika-telers is
1985 een jaar geweest om
maar zo snel mogelijk te ver
geten. De uitbreiding, die
jaarlijks bij deze teelt plaats
vond en prijsstijgingen niet
in de weg stond, pakte in
1985 verkeerd uit. In het af
gelopen jaar was er sprake
van een uitbreiding van 8%.
Tot en met oktober lag de ge
middelde prijs voor een kilo
rode paprika's 77 cent onder
die van 1984. Voor de groene
paprika's lag deze prijs 16
cent boven die van 1984. De
gele paprika's moesten het
met 68 cent per kilo minder
doen. Door het omschakelen
naar substraat is ook het aan
deel van de rode paprika's
toegenomen. Het ligt bij de
substraatteelt meer voor de
hand om rood te oogsten. In
het afgelopen jaar werden de
paprika-telers tijdens de op
kweek geconfronteerd met
een gele stam van het toma-
tenmozaïekvirus. Deze stam
kan met het zaad meekomen.
Uit voorzorg zijn de planten-
kwekers voor het nieuwe sei
zoen met melk gaan werken.
Bij de start van de teelt wa
ren er hier en daar ook pro
blemen met Basalan steen
wol. Bij degenen die doorge
gaan zijn op deze matten
blijkt de produktie achteraf
niet tegengevallen te zijn. Bij
de kwaliteit zijn, naast de
krimpscheuren, stip en neus-
rot, de oogsthandelingen be
langrijk. Beschadigingen
kunnen de houdbaarheid na
delig beïnvloeden. De telers
houden het er in veel geval
len op dat de problemen
vooral bij de sorteermachines
moeten worden gezocht. Met
belangstelling wordt er in het
komende jaar uitgekeken
naar de exportmogelijkheden
naar Noord-Amerika, want
deze gaf in 1985 een sterke
groei te zien.
Sla
De sla-telers hebben in de
wintermaanden met de nodi
ge problemen te maken ge
had. Naast de lage tempera
turen is en blijft een aantas
ting van Bremia ofwel 't wit
een van de grootste proble
men. In het seizoen 84/85
zette de inkrimping van de
aanvoer verder door. Door
een beperkt aanbod op de
Europese markt kwam er een
hoge middenprijs van 54 cent
per krop tot stand. Zoals al
eens eerder in deze rubriek
opgemerkt, zal de teelt van
sla verder inkrimpen als ge
volg van het omschakelen
naar substraat. Er worden
proeven genomen om sla te
telen op grond, die afgedekt
is met folie. Hiermee komt
het machinaal oogsten meer
binnen handbereik. Er wordt
voor het komende seizoen op
een goede rentabiliteit gere
kend bij de sla-teelt.
Overige gewassen
Bij de aubergines werd er
een hogere kilo-opbrengst
gehaald. Dit kon van de prij
zen niet gezegd worden. Voor
de stooktuinders kwam de
prijs ongeveer 50 cent per
kilo lager uit als in 1984. Bij
de latere teelten was dit prijs
verschil nog groter. Vooral
voor de herfstteelt waren de
prijzen een tegenvaller. Het
belichten tijdens de opkweek
voor de vroege stookteelten
had een positief effect op de
groei en de produktie. Door
belichten kan de opkweek-
duur tot 8 weken beperkt
worden. Zoals bij veel teelten
was de eerste helft van 1985
voor de radijstelers zowel
economisch als teelt-tech
nisch goed. Het 2e halfjaar
was erg slecht. De rentabili
teit zal in 1985 nog slechter
zijn dan in 1984. De snijbo
nen hadden in het afgelopen
jaar gouden steeltjes. Door de
vele arbeid, die deze teelt
vraagt, is de teelt maar op
beperkte schaal mogelijk. Het
is duidelijk dat er maar wei
nig ruimte op de markt be
staat voor een gewas als pak
soi. De markt is namelijk
snel overvoerd. In het voor
jaar waren de prijzen goed,
maar in de herfst was het
voor velen een verliesgeven
de teelt. In de winter bij klei
ne aanvoeren worden er goe
de prijzen betaald.
De verfstof indigo waarmee textiel blauw geverfd kan worden
heeft in de jaren zestig, toen de spijkerbroek zijn zegetocht be
gon over de gehele aardbol, zijn bloeitijd gekend. Toch is de
plant die de verfstof levert al meer dan 3000 jaar geleden in In
dië gekweekt. Ook met het doel er stoffen mee te verven.
De plant en de verfstof zijn in het verleden omringd met allerlei
mystieke randverschijnselen. Daaraan en aan de verfstof zelf is
nu een uitgebreide tentoonstelling gewijd in het Tropenmuseum
in Amsterdam. De tentoonstelling duurt tot begin april en geeft
een prachtig overzicht van alles om en aan indigo.
Weinig handel
In het verre verleden kwam heel af en toe wel eens iets van de
verfstof uit Indië in Europa terecht. Er was weinig handel tus
sen dit deel van de wereld en de plaatsen waar de indigoplant
groeide. Daar kwam verandering in toen Bartelomeus Dias in i
1486 de vaarroute rond Kaap de Goede Hoop ontdekte. Portuge- I
zen. Engelsen, Fransen en niet in de laatste plaats Nederlanders
konden toen zelf naar Indië varen om te halen wat ze nodig
hadden. Ze waren toen niet meer afhankelijk van de Arabische
kooplieden die tot dat moment de waren uit het verre oosten,
vaak via Venetië, in Europa sleten.
Onze eigen Oost Indische Compagnie heeft met haar tochten
rond de Kaap goud verdiend. Niet in de laatste plaats door de
handel in indigo.
Voordat indigo de belangrijke plaats in de verfindustrit innam
die het na de Middeleeuwen kreeg, werd textiel in Europa
blauw geverfd met een andere natuurlijke verfstof die gewon
nen werd uit de wedeplant. Wedekwekers zagen de komst van
indigo met lede ogen aan. Indigo leverde namelijk een veel bete
re verfstof dan de wede.
De grote vraag naar indigo zorgde er voor dat de koloniale heer
sers al snel grote indigoplantages gingen aanleggen waar ze door
slaven de planten lieten verzorgen en de verfstof winnen. Ze
voerden de planten uit naar andere koloniën en op die manier
kwam de indigoplant ook in Zuid-Amerika terecht. Van de we-
decultuur in Europa bleef niets over. Hetzelfde lot was de indi
gocultuur beschoren toen rond 1900 een chemische manier werd
ontdekt om dezelfde blauwe verfstof te maken.
Eigen recept
Tegenwoordig wordt de verfstof door drie grote chemische con- 1
cerns gemaakt en alle drie hebben ze daar hun eigen recept j
voor. Een zeer geheim recept dat zorgvuldiger bewaakt wordt j
dan de Nederlandse Bank.
De blauwe kleur kan onttrokken worden aan verschillende j
planten. Uit de afgesneden planten en geplukte bladeren werd
door een ingewikkeld proces van gisten, oplossen, bezinken, uit- j
drogen, toevoegen van bacteriën (daar gebruikte men vaak uri-
ne voor) of chemicaliën en loog.indigo gemaakt.
Textiel werd in het verfbad gedompeld en te drogen gehangen.
Keer op keer. En elke keer werd de textiel donkerder van
kleur. Indigo hecht zich namelijk aan de buitenkant van de tex-
tielvezel, er wordt als het ware laag op laag geverfd. De blauwe
kleurstof kan goed tegen wassen en verbleekt niet. Het op som
mige plekken lichter worden van spijkerbroeken is dan ook het
gevolg van slijtage; de verfstof slijt van de vezel af.
Eerbied
Na het verven werd de textiel buiten gehangen in de wind om I
te drogen. Dan gebeurde het wonder van het oorspronkelijke in
digo; de stof die geel uit het verfbad kwam werd door de aanra
king van zuurstof eerst groen, dan groenblauw en uiteindelijk
diepblauw. Deze kleurwisseling heeft bij primitieve volkeren
waarschijnlijk geleid tot de grote eerbied die die volkeren had
den voor indigo-blauw. In vele culturen was het de kleur van de
heersers, de priesters en de goden.
Aan alle hierboven genoemde kanten van indigo wordt op de
tentoonstelling uitvoerig aandacht geschonken. En verder aan
het gebruik van de blauwe kleurstof in de mode natuurlijk. Zeer
de moeite waard om te zien wat er uit zo'n simpel indigoplantje,
zo'n 3000 jaar geleden voor het eerst gekweekt in Indië, in de
loop der jaren is geworden.
KERKDIENSTEN
LEIOEN Pastorie O.L.Vr. Hemel
vaart
2a. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering met
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Euch. viering:
11.00 u. Euch. viering dames/heren-
Parochie H. Leonardos
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. Euch. viering;
10.45 u. Hoogmis.
Parochie H. Middelares
Za. 4 Jan 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.30 u.
Parochie H. Lodewijk
Za. 4 Jan.: 10.00 u.; 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 8.30 u.; 10.00 u. Hoogmis;
11.30 u.; 18.00 u.; 19.00 u. Lof.
Parochie St. Antonius van Padua
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u 11.00 u. Hoogmis.
Parochie H. Petrus
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. Euch. viering;
10.30 u. Hoogmis.
Parochie O.L.Vr. Onb. Ontv.
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u.; 10.45 u. Hoogmis;
12.15 u.
Oude Katholieke Kerk
Za. 4 Jan.: Geen dienst.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis.
AARLANDERVEEN Parochie Hei
lige Petrus en Paulus"
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.30 u. Hoogmis.
Dep. Aardam
Za. 4 Jan.: Geen dienst.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. Hoogmis; 12.00 u.
ALPHEN AAN DEN RIJN Parochie
H. Pius
Za. 4 Jan.: 19.00 u. met zang.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 10.30 u. Hoogmis.
Parochie H. Bonifatius
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.45 u. Hoogmis; 11.30 u.
Parochie De Heilige Geest
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 11.00 u.
BOSKOOP Parochie St. Jan de
Doper
Za. 4 Jan.: 17.30 u. In De Stek; 19.00
u. in de kerk.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. en 11.00 u. in de
kerk.
HAZERSWOUDE-DORP Parochie
H.H. Engelbewaarders
Za. 4 Jan.: 19.00 u. H. Mis met orgel.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.30 u.
H. Mis.
HAZERSWOUDE RIJNDIJK Ber-
nardus Kerk
Za. 4 Jan.: Geen dienst.
Zo. 5 Jan.: 10.00 m.m.v. Parochie
koor.
Het Anker
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Volkszang.
Zo. 5 Jan.: 8.45 u. Volkszang; 11.15
u. Bernarduskoor.
HILLEGOM St. Jozefparochie
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u.; 11.30 u.
Parochie H. Martinus
Za. 4 Jan.: 19.00 u. met zang.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. met zang; 11.00 u.
met zang.
HOOGMADE Parochie O.L.Vr. Ge-
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u.
KATWIJK AAN DEN RIJN Parochie
H. Johannes de Dooper
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering met
volkszang.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis met Pa
rochieel koor; 11.15 u. Euch. viering
met volkszang.
Dep. Rijnsburg
Za. 4 Jan.: Geen dienst.
Zo. 5 Jan.: 10.30 u. Euch. viering met
volkszang.
DE KAAG/ABBENES Parochie Jo
hannes Evangelist
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis.
LANGERAAR Parochie H.H. Adrla-
Za. 4 Jan.: 19 00 Herenkoor
Zo. 5 Jan.: 9.30 u.; 11.30 u.
LEIDERDORP Parochie H. Mens
wording
Za 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u.; 11.30 u.
LEIMUIDEN Parochie St. Jan de
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. H. Mis; 11.15 u.
LISSE Parochie St. Agatha
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis; 11.30 u.
Dep. Poelpolder
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 11.30 u.
Mariakerk
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Hoogmis.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u.; 11.00 u. Jonge-
Parochie H.H. Engelbewaarders
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis: 11.00 u.
Mis met zang.
NIEUWKOOP Parochie O.L.Vr. He
melvaart
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 10.45 u.
NIEUWVEEN Parochie H. Nicolaas
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 11.00 u.
NIEUW VENNEP Parochie Maria
Onbevl. Ontv.
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis.
NOORDEN Parochie St. Martinus
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. H. Mis; 10.30 u.
Hoogmis.
NOORDWIJK-BINNEN Parochie
St. Jeroen
Za. 4 Jan.: 16.00 u. Kerkhofkapel H.
Mis; 19.00 u. H. Mis.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis; 11.30 u.
H. Mis.
NOORDWIJK AAN ZEE Parochie
Maria ter Zee
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.30 u.
NOORDWIJKERHOUT Parochie
St. Victor
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering met
koorzang.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.00 u.
Euch. viering met samenzang.
Parochie St. Jozef
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 10.30 u.
OEGSTGEEST Parochie St. Wllli-
brord
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Mis.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. Mis; 10.30 u.
Hoogmis.
OUDE ADE St. Bavokerk
Za 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 8.30 u.; 10.30 u.
OUDE WETERING Parochie „Jac.
de Meerdere"
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u.; 11.30 u.
ROELOFARENDSVEEN Parochie
..Maria Presentatie"
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 11.00 u.
Parochie ..St. Petrus Banden"
Za 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.30 u.
RIJPWETERING Parochie O.L.Vr.
Geboorte
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis met
zang.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u. Hoogmis; 10.30 u.
H. Mis met samenzang.
SASSENHEIM Parochie St. Pan-
cratius
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.00 u.
STOMPWIJK Parochie „H. Lauren-
tius" (43)
Za. 4 Jan.: 19.30 u. Avondmis.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Hoogmis; 11.00 u.
Euch. viering.
VOORHOUT Parochie Bartholo
mew Kerk
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. en 11.00 u. Euch.
viering.
VOORSCHOTEN Parochie H. Lau-
rentius
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering,
voorganger: G.P.. Dameskoor.
Zo. 5 Jan.: 11.30 u. Euch. viering.
voorganger: G.P.. P. Hoogenboom.
Parochie ,.H. Moeder Gods"
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Euch. viering.
voorganger K.V.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Euch. viering,
voorganger K.V.
WARMOND Parochie St. Matthias
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 8.30 u.; 10.00 u. Hoogmis;
11.30 u.
WOUBRUGGE Parochie Goede
Herder (48)
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u.
ZEVENHOVEN Parochie Heilige
Johannes Geboorte
Za. 4 Jan.: 19.00 u.
Zo. 5 Jan.: 9.00 u.; 10.45 u. Hoogmis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK Paro
chie „Meerburg"
Za. 4 Jan.: 19.00 u. wisselende koren.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis, wisse
lende koren; 11.30 u. met orgel en
Ned. liederen.
ZOETERWOUDE Parochie ..St.
Jan's Onthoofding"
Za. 4 Jan.: 19.30 u. Avondmis zonder
zang.
Zo. 5 Jan.: 9.30 u. Woord- en Com
muniedienst met zang.
Chr. Dienaarkerk
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Avondmis met
zang.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Hoogmis met
DE ZILK Parochie Heilige Hartkerk
Za. 4 Jan.: 19.00 u. Hoogmis.
Zo. 5 Jan.: 10.00 u. Kinderneven-
dienst; 11.30 u. Woord- en Commu
niedienst.
predikbeurten
Zondag 5 januari 1986
STAD LEIDEN Herv. Gemeente:
Hooglandse kerk: 10 u. ds. A. Don
kers, m.m.v. Cantor, 11.45 u. oec.
studentendlenst. Marekerk: 10 u.
Kand. C. N. van Dis. R'dam, 17 u. ds.
A. Christ. Eek en Wiel. Maranatha-
kerk: 10 u. ds. v.d. Velden. Regen
boog: 9.30 u. en 11.15 u. pastoor
J. A. A. v. Well. Bethlehemkerk: 10 u.
Geref./Herv. dienst in Petrakerk, ds.
E. M. Pannekoek. Bevrijdingskerk:
10 u. ds. L. C. Rietveld. Vredeskerk:
10 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk.
Stevenshof: 10 u. kand. P. R. Middel
koop (afscheid). Eglise Wallone: (tij
delijk Rapenburg 6): 10.30 u. pasteur
D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u.
ds. M.. W. van Beinum. Diaconessen-
huis: 10.30 u. Jeugdkapeldiensten:
Vredeskerk: 10 u. Bevrijdingskerk:
10 u.
Gerei. Kerken en andere kerken
Stad Leiden:
Vredeskerk: 10 u. ds. S. T. de Mey-
Meulendijk. Petrakerk: 10 u. ds. E. M.
Pannekoek, gez. dienst. Oude Vest:
10 u. ds. K. J. Jansen. Maranatha-
kerk: 10 u. ds. v.d. Velden. Bevrij
dingskerk: 10 u. en 17 u. ds. L. C.
Rietveld. Bejaardenhuis Groenho
ven: 10 u. ds. P. de Bruin. Chr. Gerei.
Kerk: 10 u. en 17 u.ds. G.C. den Her
tog. Gerei. Kerk Vrijg.: 10 u. Kand.
H. J. D. Smit, 17 u. idem. Doopsgez-
VRem. Kerk: 10.30 u. ds. E. H. de
Clercq. Bapt. gem.: 10 u. ds. G. Bos
veld, viering H.A., nieuwjaarsreceptie.
Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J.
Mostert, ELK-dienst. Nieuw AposL
Kerk: Diensten 9.30 en 16 u. Ev. Ge
meenschap: 10 u. Evang. Dikkes. Le
ger des Heils: 10 en 19 u. Samen
komsten. Zevende-Dag-Adventisten:
zaterdag 9.45 u. Bijbelstudie. 10.45 u.
Eredienst. Evang. Centrum Zijlsingel
2a: 10 u. dhr. J. Zijlstra. Zendings-
groep „Jeruel": samenkomst 17 u.
Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10
u. dhr. J. Eikerbout.
AARLANDERVEEN Herv. Ge
meente: 10 u. ds. G. van Driel, 19 u.
ds. L F. de Graaff, Nieuwveen. Gerei.
Kerk: 10 u. Kand. W. C. Wattel-de
Heer. A'dam, 18.30 u. ds. P. Wilschut,
Alphen. Chr. Gerei. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords, 18.30 u. ds. W.
van Sorge.
TER AAR Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
P. J. Stam. 18.30 u. Kand. A. Lagen
dijk, Leiden. Gerei. Kerk: 9.30 u. ds.
D. H. Elderman, Bodegraven, 18.30 u.
Kand. G. J. de Bruin, Nieuwveen.
ABBENES Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
J. W. Hoffenaar.
ALPHEN A/D RIJN Herv. Gem.
Opstandingskerk: 10 u. ds. A. J. La-
pré. 18.30u. ds. J. H. Sogers. Ad-
ventskerk: 10 u. ds. J. H. Bogers. 17
u. drs. J. H. Buikema. jeugddienst.
Kruiskerk: 10 u. Kand. A. Rietveld.
Gerei. Kerk Maranathakérk: 10 u. ds.
P. Wilschut. 18.30 u. Kand. P. Wattel.
Salvatorikerk: 10 u. Kand. F. v.d.
Bos. Baptistengemeente: 10 u.
Evang. A. Ramaker, 18.30 u. ds. H. G.
Koekkoek. Leger des Heils: 10 u. sa
menkomsten en 19 u. Volle Evange
lie Gemeente: 10 u. dhr. A. v.d.
ALPHÈN-NOORD (Herv./Gerel. dien
sten) Goede Herder: 10 u. drs. A.
Brombacher, 18.30 u. ds. J. Verheul.
De Bron: 9.15 u. ds. F. Moll, 10.15 u.
ds. J. Verheul, 18.30 u. ds. P. Tase-
laar. Ashramcollege: 10 u. ds. P. Ta-
selaar. Driehoorne: 19 u. ds. W. v.d.
Kamp, Rijnsaterwoude.
ALPHEN-NOORD (Herv. Gemeen
te): Sionskerk: 9.30 u. ds. J. Ouwen-
dijk; 18.30 u. ds. J. W. Goossen,
Waddinxveen. Oudhoornseweg: 10 u.
ds. H. J. ter Bals.
BODEGRAVEN - Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. kand. C. G. Graaf
land, Gouda; 18.30 u. ds. R. J. v.d.
Hoef. Salvatorkerk: 10 u. insp. A. E.
van Eeden, Putten; 18.30 u. ds. T. v.
Delen. Venendaal. Bethlehemkerk:
10 u. ds. W. A. Vlasblom, Boskoop;
18.30 u. kand. J. C. de Groot. Ridder
kerk. Gerei. Kerk: 10 u. ds. W. A. v.d.
Berg; 18.30 u. ds. P. Buikemas,
Zwammerdam.
BOSKOOP Herrv. Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. ds. H. A. v.d. Pol;
18.30 u. ds. W. A. Vlasblom. De Stek
(Herv./Gere!.): 9.30 u. ds. G. de
Jong. Gerei. Kerk: 9.30 u. ds.
J. VC. W. van 't Hoff; 17 u. ds. G. de
Jong. Chr. Gerei. Kerk: 9.30 en 17 u.
ds. P. N. Ribbers.
HAZERSWOUDE Herv. Gemeente:
9.30 u. ds. Z. de Graaf; 18.30 u. ds.
W. Markus, Broek op Langendijk. Ge-
rel. Kerk: 10 en 17 u. ds. P. Ravens-
bergen, Wijnjewoude.
HOOGMADE Herv. Gom.: 10 u. ds.
H. L. Boonstra.
DE KAAG Herv. Gem.: 10 u. kand.
R. L. Algra, Den Haag.
KATWIJK A/D RIJN - Herv. Gem.:
Dorpskerk: 10 u. ds. M. J. Aarents;
18 u. ds. J. C. J. Bronsgeest, Leiden.
Ontmoetingskerk: 10 u. ds. W. A. B.
Hagen. Zwoplle.
KATWIJK AAN ZEE Hervb. Ge
meente: Nieuwe Kerk: 10 u. ds. C.
van Sliedrecht; 18 u. ds. D. Drieber
gen. H.D. Oude Kerk: 10 u. de. C. J.
Sjollema; 18 u. ds. W. Ch. Hoviut,
H.D. Ichtuskerk: 10 u. ds. C. B.
Schuurman; 17 u. ds. C. v. Sliedfregt,
H.D. Pnielkerk: 9.30 u. ds. W. Ch.
Hovius; 18 u. ds. C. J. Sjollema, H.D.
Bestevaer Mavo: 10 u. ds. J. P. van
Roon. Kapel Overduin: 14.15 u. ds.
H. v.d. Beid. Gerei. Kerk: Open Hol:
10 u. ds. J. van Breevoort; 17 u. ds.
A. C. Kersten. Triumphator 9.30 u.
ds. P. v.d. Horst; 17 u. ds. J. van
Breevoort. Vredeskerk: 9.30 u. ds.
A. C. Kersten; 17 u. ds. P. v.d. Horst.
Chr. Gerei. Kerk: 10 en 17 u. ds.
Slagboom.
KOUDEKERK A/D RIJN Herv.
Gem.: 10 u. ds. H. Westera-Franke;
19 u. ds. A. L. Laprè, gez. dienst Ge-
ref. kerk. Gerei. Kerk: 10 u. dhr. mr.
Th. O. Vreugdenhil; 19 u. ds. A. L. La-
pre, gez.dienst Geref. kerk.
LEIDERDORP (Herv./Gerel. dien
sten): Dorpskerk: 10 u. ds.
A. W. J. A. Knorth. Hooldstraat: 10 u.
ds. Tj. Doesburg. Scheppingskerk: 9
en 10.30 u. ds. G. Stegeman.
LEIMUIDEN Herv. Genu 9.30 u.
kand. mv. Teusink, Alphen. Gerei.
Kerk: 9.30 u. ds. C. v.d. Kooi; 19 u.
ds. J. Wattel, Hoofddorp.
LISSE Herv. Gem.: Dorpskerk: 10
u. ds. S. Kooistra, Apeldoorn; 19 u.
ds. B. C. de Gelder. Pauluskerk: 10
u. ds. B. C. de Gelder. Geref. Kerk:
10 en 17 u. ds. E. Boswijk. H.A. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 16.30 u. ds. J. van
Dijken. Geref. Gem.: 10 en 16 u.
Leesdienst. Ned. Geref. Kerk (Salva-
tori): 10 u. ds. A. W. Vos; 19 u. ds.
M. H. T. Biewenga, Zoetermeer.
NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u. Ds.
J. A. Wegerif; 18.30 u. Jeugddienst.
Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. R. Nieuwen-
huis Alphen a/d Rijn; 17 u. geen
dienst. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords; 14.15 u. Ds. M.
Vlietstra.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u.
Kand. A. Lagendijk; 18.30 u. Eerw.
Hr. J. de Haan.
NIEUW-VENNEP Herv. Gem.: 9.30 u.
Ds. H. W. B. ten Voorde; 19 u. Ds.
Smaling, Rijnsburg. Geref. Kerk: 9.30
en 16.30 u. Ds. G. Rang. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 16.30 u. Ds. W. van
Sorge, Rijnsburg.
NOORDWIJK Herv. Gemeente. Grote
Kerk: 10 u. Ds. W. v.d. Lee, H.D.,
m.m.v. Kerkkoor; 19 u. Ds. R. S. El-
gersma. Kerk aan Zee: 10 u. Ds. A.
Rothfusz, Hillegom. De Rank: 10 u.
Kand. M. Kuijt. Grote Kerk: 17 u. Ds.
C. v.d. Plas. Geref. Kerk. Hoofdstraat
(Buurtkerk): 10 u. Ds. P. C. Koster.
Katwijk; 17 u. Ds. W. v.d. Lee. Gez.
dienst. Vinkenlaan: 10 u. Ds. R. S. El-
gersma. Stichtingskerk: 11. u. Ds. E.
E. Slofstra. Sole Mio: 9 u. Ds. H. B.
van 't Hof, Noordw.hout.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
10 u. Ds. J. Sierat, gezinsdienst. De
Zilk; geen dienst.
OEGSTGEEST (Herv./Gerel. dien
eten) Endegeest: 10 u. Pater J. W.
M. Boshouwers. Mauritskerk: 10 u.
Dr. W. v.d. Zwaan, H.A. Groene
Kerkje: 10 u. Mv. Drs. E. M. J. Eg-
gink-Hoog. Pauluskerk: 10 u. Prof.
Dr. A. v.d. Beek. Gemeentecentrum:
10.30 u. Ds. J. van Rossum; 19 u. Ds.
P. C. Koster. Van Wijckersloot: 16 u.
Mw. Ds. C. H. Visch. Acad. Zieken
huis: 10.15 u. Mw. Ds. M. W. van Bei
num. Genootschap der Vrienden
(Quakers): 10.30 u. Dienst. Ned. Ge-
rel. Kerk: 8.45 en 16 u. Ds. G. de
OUDE EN NIEUWE WETERING Herv.
Gem.: 9.30 u. Ds. J. de korte. Geref.
Kerk: 9.30 u. Kand. J. H. v.d. Sterre,
A'dam; 14.30 u. Afscheidsdienst van
Ds. H. I. G. Jaspers Focks. Remon
strantse Gem.: geen dienst.
RIJNSATERWOUDE Herv. Genu 9.30
u. Ds. v.d. Kamp.
RIJNSBURG Herv. Gemeente, Grote
Kerk; 9.30 u. Ds. Smaling; 17 u. Ds.
Wagter. Bethelkerk: 9.30 u. Ds. Wag-
ter. Geref. Kerk. Petrakerk: 9.30 u.
Ds. Damsma; 17 u. Ds. Ribberlnk,
Jeugddienst. Immanuelkerk: 9 en
10.30 u. Ds. Czirla; 17 u. Ds. Snel.
Maranathakérk: 9.30 u. Ds. Ribbe-
rink; 17 u. Ds. Damsma. Chr. Gerei.
Kerk: 9.30 en 17 u. Ds. D. Visser. Nw.
Vennep.
SASSENHEIM Herv. Gem.: 9 en
10.30 u. Ds. H. van Niel, Rijnsburg; 19
u. Ds. Th. Ferwerda. Geref. Kerk: 10
u. Ds. W. Baas; 19 u. Ds. Th. Ferwer
da. Chr. Gerei. Kerk: 10 en 17 u. Os
J. M. Aarnoudse. Ned Prot. Bond
ise: gee
VALKENBURG Z.H. Herv. Gem.: 10 u.
Dhr. J. Goedhart. Nieuwkoop; 18.30
u. Ds. J. P. van Roon, Katwijk. Geref.
Kerk: 9.30 u. Ds. Spaans. Vlootpredi-
kant; 18.30 u. Ds. P. Huisman, Ha-
zerswoude.
VOORHOUT Herv. Gem.: 10 u. ds.
C. J. de Jong. Gem. dienst.
VOORSCHOTEN— Herv. Gem.: 10 u.
ds. W. Blanken; 19 u. ds. J. D. A. de
Zwart. Geref. Kerk: 10 ds. G. de
Zeeuw; 19 u. ds. J. D. A. de Zwart in
„Ontmoeting" (Herv./Gerel.): 10 u.
ds. J. D. A. de Zwart.
WARMOND Herv. Gem.: 10 u. ds.
J. Muis.
WASSENAAR Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. ds. ds. A. Kret, Sas-
senheim; 16.30 u. ds P. H. van Trigt.
Middelharnis. Kievitskerk: 10 u. ds.
F. L. v.d. Bom, Den Haag. Messias-
kerk: 10 u. ds. W van Waasbergen.
Dorpscentrum: 9.30 u. ds. R. J. v.d.
Hoef. Bodegraven. Geref. Kerk:
feloemcampkerk: 10 u. dr. G. C. v.d.
Kamp. Zijllaan 4: 10 u. en 17 u. ds. C.
v.d Woude. H.A. Ned. Prot. Bond:
10.30 u. ds. A. Zwartendijk. Den
Haag.
WOUBRUGGE— Herv. Gem.: 9.30 en
18.30 u. Dienst des Woords. Geref.
Kerk: 9.30 u dhr. J. van Wallinga, Lei
derdorp. 18.30 u. dhr. L. Broek,
Oegstgeest. Ned. Prot. Bond: 10.30
u. dr. E. P. Meijering, Oegstgeest.
ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u.
dhr. J. de Haan. Geref. Kerk: 9.30 u.
eerw. hr. M. Schreuder; 19 u. dr. R.
Fernhout.
ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10 u.
ds. T. A. Eijsenga, 18.30 u. ds. J.
Voordouw, 's-Gravenzande. Gerei.
Kerk: 10 u. drs. P. B. Buikema, 18.30
u. drs. W. A. v.d. Berg, Bodegraven.
Miljl
ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan.
Janssen, Zwijnenburg, Meyer, R. van
Leeuwen. Verhage, Groeneveld en De
Ruiter; za. en zo. dr. R. van Leeuwen,
tel. 218661. Groep 2; Bergmeijer,
Pieterse, Van Gent. Taytelbaum, Van
Luyk, Klaassen, Rus en Kruis: za. dr.
De Lange. tel. 212025, zo. dr. Van
Gent, tel. 122538. Groep 3; Pleiter,
J. van Leeuwen, Smit, W. de Bruijne,
J. de Bruijne. Stolk, Jurgens en Fo-
gelberg: za. dr. W. de Bruijne, tel.
134345, zo. dr. J. de Bruyne, tel.
141225. Groep 4: Van Wingerden,
Lahr, Van Rijn, Bènlt, Nieuwenhuis,
Roos. Boer, Van de Waard en Arnou:
za. dr. Bénit, tel. 729404, zo. dr. Van
Rijn. tel. 314349. Groep 5: Schae-
fer, Jasperse, Crul, Kooyman, De
Jong, Prince, Reinders, D. Hammer-
stein en A. Hammerstein: za. dr.
Kooyman, tel. 122268, zo. dr. A.
Hammerstein, tel. 767646. Oegst
geest: vanaf za. 10 uur; dr. Van Walc-
hren, tel. 174830. Patiënten van dr.
Steenhoven of dr. Voorzaat: bellen
naar 176867. Spreekuur za. en zo.
11.30-12.30. Kaag - Abbenes -
Nieuw Vennep: tel. 02526-72850
Leiderdorp: geen opgave. Voor
schoten: za. dr. Koopmans, zo. dr.
Baars. Warmond Voorhout: dr.
Hoornweg, tel. 02522-11393.
Noordwijk: Groepspraktijk tel. 19300.
Noordwijkerhout - Liaae: geen op
gave. Katwijk aan Zee: dr. Pool, tel.
22322. Katwijk - Rijnsburg - Val-
Alkemade Rijnsaterwoude: dr.
Glansbeek. tel. 01713-2511. Praktijk
Saeys/van Mierlo/Roelen: dr. Saeys,
tel. 01713-2217. Alphen: groep 1.
za. dr. Plag, zo. dr. Zlkel, groep 2, za.
dr. Eradus, zo. dr. Van der Steen.
Hazerswoude Koudekerk: dr. Van
Buuren, tel. 01714-2020. Benthui
zen - Boskoop: dr. Leeuwenburgh,
tel. 01727-5700. Langeraar -
Nieuwveen - Ter Aar - Woubrugge:
dr. Gorissen. tel. 01722-2139.
Nieuwkoop - Noorden: dr. Brink-
man/dr. Sluis, tel. 01725-9301.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest: dr. Peerdeman,
tel. 213122, za. en zo. spreekuur om
13.00 uur. Alkemade Leimuiden:
eigen tandarts bellen voor 15.00 uur.
Leidschendam: voor spoedgevallen
tel. 974491. Bollenstreek: dr. La-
verman. tel. 02520-17036.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest Voorschoten: Apo
theek Haven in Leiden en Apc^heek
Hofland in Voorschoten. Alkemade:
Apotheek Alkemade. open: zat 12-13,
17.30-18 u, zon feestdagen 12.30-
13 en 17.30-18 u. Noordwijk - Kat
wijk: Apotheek Katwijk aan den Rijn.
Noordwijkerhout: za. geopend van
9-13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-
13 u. en 17-18 u. Spoedrecepten tel.
3511 of dienstbel. Saasenheim:
02522-10169.
WIJKVERPLEGING Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk - Voor
hout: tel. 071-122222. Bollen
streek: Wijkverpleging Gezondheids
centrum, tel. 02522-14147. Hille
gom: Opgave via het antwoordappa
raat, tel. 02520-16217. Leidschen
dam: Kruisvereniging, tel. 070-
455300. Oegstgeest: Kruisvereniging,
tel. 071-177444.
DIERENARTSEN Leiden: dr. Hel
der. tel. 220513. Voorschoten -
Leidschendam: dr. Birnie, tel. 070-
275450.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis polikli
nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tej
175639) en van vrijdag 13.00 u. tot
zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zieken-
huis).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN -
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint l=lizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 15.00-16.00 u. en van 18.30-
19.30 u. en van 19.30-21.00 u. alleen
voor vaders. Kinderafdeling dag.
15.00-18.30 u. CCU (hartbewaking)
dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00-
19.30 u. Intensieve verpleging: dag.
van 14.00-14.30 u. en van 18.30-
19.00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Jelgere-
makliniek: Jongerenteam: za. en zo.
14.00-17.00 u. Opname: werkdagen
16.45-17.45 u.; za. zo en feestdag.
10.00-11.30 en 14.00-16.30 u. Team
A, C en D: dag. tot 21.00 u. met uit
zondering van behandeltijden en
etenstijden. Academisch Zieken
huis: Voor alle patiënten (behalve kin
deren) zijn de bezoekuren als volgt:
Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30-
19.30 u. Avondbezoekuur afdeling
verloskunde: 18.00-19.00 u. De Prae-
maturenafdeling dagelijks van 14.30-
14.45 u. en 18.30-18.45 u. Voor ou
ders en familie is voortaan doorlo
pend bezoek mogelijk. Bezoek aan
ernstige patiënten: wanneer aan ern
stige patiënten doorlopend bezoek
wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaar
ten verstrekken. De bezoektijden van
de kinderkliniek zijn dagelijks 15.00-
15.45 u. en 18.30-19.00 u. De be
zoektijden van de kinderafdeling (al
leen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige)
zijn dagelijks van 14.15-15.00 u. en
van 18.30-19.00. Rijnoordzieken-
huis: Dagelijks 14.30-15.15 u. en
18.30-19.30 u. Extra bezoek hartbe-
waking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek
vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u.
Kinderafdeling 15.00-15.30 u. alleen Jiee
voor ouders 18.00-18.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri-
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10, tel. 130775; afdeling belas
tingen: alleen op afspraak, klachten-
bureau: di. en do. 18.30-20.30, aide- I
en do. 18.30-20.30. afdeling vrouw:
vr. 10-12.
S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst, tel. 071-125202. Voor allen die j-» i
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be
reikbaar.
BUREAU VOOR RECHTSHULP
Herengracht 50. tel. 123942; spreeku-
ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo. f
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
DIERENHULP- EN AMBULANCE
DIENST Hulpverlening in Leiden,
Leiderdorp, Oegstgeest. Rijnsburg, C-l
Valkenburg. Voorschoten, Warmond
en Zoeterwoude. Tel. 071-174141.
BURGERRAADSLIEDEN Koren
brugsteeg 2, tel. 143171 (kantooru- Jr
ren). Spreekuren ma., di. en wo. fpp
11.00-12.00 u.. do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting Per
gezinsverzorging Leiden. Aanvragen fat
hulp voor bejaarden en langdurige ran
zieken en gezinsverzorging. Rem- j,en
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m L
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.). PP
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag je d
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611. an
MAATSCHAPPELIJK WERK Stich- L
ting Maatschappelijk werk. Oude Rijn r -
44c, spreekuur ma. t/m vr. 09.00- eei
10.00 u. en volgens afspraak, tel. looi
142144. Gezondheidscentrum Meren- len
wijk, spreekuur ma. 11.00-12.00 en L
do. 14.00-15.00, tel 212195. Gezond- r
heidscentrum Stevenshof, spreekuur
do. 10.00-11.00, tel 311506. Bree- ad
straat 24: spreekuur ma. t/m vr. 9.00- - oo
10.00 u. en volgens afspraak, tel an
254782/254756. >h,
RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk
306, Leiden, tel 071-899375. Kantoor ne
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u. >oc
Telefonische informatie over kinder—eei
bijslag: 8-12 u.
SOCIALE RAADSVROUW Spreek-
uren sociale raadsvrouw. Binnenstad:
Gerecht 10, wo. 17.00-18.00 u.;"ge
Noord: Van Hogendorpstraat 36. ma fn
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraat 49a, 4ss;
di. 10.30-11.30 u.; Morskwartier. vei
Buurthuis Morskwartier, Topaaslaan.
10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.00 u.; ^1S
Tuinstadwijk: Herengracht 45. v'iet
10.30-11.30 u. e
SOCIALE RAADSVROUW VOC l- jan<
SCHOTEN Spreekuren: ma. 19.00- vp
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. Leid-
seweg 33, Voorschoten. Tel. 3254. «W*
SP HULP- EN INFORMATIEDIENST Jan
Groenesteeg 33, Leiden. Tel. 071- Joec
134640 of 071-144600. Hulp en infor- LZ(
matie op medisch, juridisch en milieu-J
gebied, werk, sociale verzekering en
huurkwesties. Spreekuur: elke don- 'Cl
derdag van 20.00-21.00 u. all
STICHTING VRIJWILLIGERS CEN- .J0,
TRALE Pallasstraat 1. Alphen aan u'
den Rijn. Tel. 01720-33033. Begelei-
ding en opvang van mensen, die om- an
welke reden dan ook, tijdelijk hulp Jan
nodig hebben. Bovendien wordt infor- jen
matie verstrekt over andere mogelijk- 0r
heden van hulpverlening en de be- u»:
reikbaarheid daarvan.
VRIJWILLIGERS CENTRALE Lan- s
gegracht 246a, Leiden. Tel. 149064. jog
Dagelijks bereikbaar van 9.00-17.00 )u
u. voor informatie over vrijwilligers- er
werk en cursussen of een persoonlijk
gesprek.
WERKENDE JONGEREN Klach
ten- en informatieuur Elke dinsdag-
avond van 17.00 tot 20.00 u. KWJ-
kantoor Koppenhinksteeg 2, Leiden.
Tel. 071-121139. üt
WERKLOZEN ADVIES CENTRUM ess
Breestraat 19. tel. 122000. Spreekuur |n.
