Een vaste hoge rente
en uw rente-opbrengst
vooraf?
Politiek Den Haag zwaar
geschokt door Vredeling
Als we hier blijven
wordt het vechten
Machtswoord
van Kamer bij
debat over
ziektekosten
PASPOORT VIA GEMEENTE GOEDKOPER
WD-studie: Bij stakingsrecht
positie van ambtenaar afzwakken
DEN UYL: „ONNODIG GRIEVEND"
"^CHAUFFEURS:
ra
KONINKLIJK
HUIS
geld en goede raad
INA2 BINNENLAND
CcidócSouoatvt
woensdag 18 december 1985 pagina 3
brinkman is
)os over
jntzien van
Niderwijs bij
f^Jlezuiniging
riend i
ek eeo (Van onze
j i parlementaire redactie)
nntfEN haag Minister
on rinkman (wvc) heeft een
iar*-8 «ze brief gestuurd aan
p 1Jg jn collega's in het kabi-
iet, waarin hij protesteert
egen plannen van pre
ien a* «er Lubbers om in de
Icchts j omende vijftien jaar fors
die ui e bezuinigen op de be
verige ardenzorg en de volks-
•he stal ezondheid.
n. Daa
las wh rinkman is er met name
waad om dat zijn departe-
lent veel meer zou moeten
ileveren dan het ministerie
e minis an onderwijs en wetenschap
met h en.
tgenoo üj vindt dit onrechtvaardig
versch mc*at ^et aantai ouderen in
e maatschappij almaar toe-
H leemt en het aantal jongeren
«oew |ist
vermi dert. Lubbers gaat
ha r echter van uit dat de kosten
gezie roor het onderwijs niet even-
regél ii edig zullen dalen met de ver-
nadering van het leerlinge-
laanbod. De premier acht het
erstandiger wat meer op
WC en ook op Sociale Zaken
er gee f bezuinigen omdat het toene-
rekke nend aantal „gebruikers" in
"e secloren de kosten sterk
1 imhoog zullen jagen, waar-
liswaa (oor bijvoorbeeld de bejaar-
aar dl lenzorg over een jaar of vijf-
ar sen ien onbetaalbaar dreigt te
ais h norden.
nt met 'ver'êens 's er voorlopig nog
;een definitieve kabinetsbe-
lissing over deze kwestie te
Kerwachten. Een werkgroep
erd ali'an ambtenaren uit verschil-
Curoca en<^e m'n'ster'es beeft een se-
Y p rie voorstellen aan het kabinet
over mogelijke toe
man", [omstige bezuinigingen met
iet oog op de vergrijzing. Lub-
iers heeft daar zelf onlangs
een aantal alternatieven aan
he oegevoegd. Eén daarvan is de
ver foor Brinkman aangevochten
dc Kariant.
Pri
Volgend jaar dertig
harttransplantaties
AMSTELVEEN De Ziekenfondsraad
f;aat ervan uit dat volgend jaar in Neder-
and 30 harttransplantaties zullen worden
uitgevoerd: 20 in het Dijkzigtziekenhuis in
Rotterdam (in samenwerking met het
Academisch Ziekenhuis Leiden en het
Antoniusziekenhuis in Nieuwegein) en 10
in het Academisch Ziekenhuis Utrecht (in
samenwerking met het Academisch Zie
kenhuis Groningen). Dit blijkt uit een
voorstel van de commissie verstrekkingen
van de raad. Volgens de laatste gegevens
van eind oktober waren er 8 trans
plantaties uitgevoerd, 7 in Rotterdam en 1
in Utrecht. Het ziet er volgens de Zieken
fondsraad naar uit dat het voorgenomen
programma van 10 harttransplantaties in
1985 wordt gehaald.
Van der Spek blijft
voorlopig in Kamer
DEN HAAG De
voormalige PSP-
fractieleider Fred
van der Spek, die
zaterdag aankon
digde uit zijn partij
te zullen stappen,
blijft voorlopig zijn
kamerzetel nog be
zetten. Hij zal pas
op 21 januari, na
het kerstreces van
de Tweede Kamer,
meedelen of hij al
dan niet als onaf
hankelijk parle
mentariër werk
zaam blijft. PSP-
vertegenwoordig-
ster Andrée van
Es, die nu als frac
tieleider optreedt,
zei gisteren echter
te verwachten dat
Van der Spek zijn
zetel zal opgeven.
„Kamerzetels ho
ren principieel, po
litiek en moreel toe
aan partijen en niet
aan personen", al
dus Andrée van Es
in een verklaring
die zij in de Kamer
Andrée van Es
aflegde. Zij herin- bok altijd die me-
nerde eraan dat njng was toege-
Van der Spek zelf daan.
DEN HAAG Als ambtena
ren volwaardig stakingsrecht
krijgen moet daar tegenover
staan dat hun ijzersterke ont
slagbescherming wordt afge
zwakt. Dat is een van de con
clusies uit een vanmiddag ge
publiceerd rapport van de Tel-
derstichting, het wetenschap
pelijk instituut van de VVD.
Het rapport is vanmiddag aan
geboden aan minister Rietkerk
(binnenlandse zaken).
Als mogelijke afzwakking van
de positie van ambtenaren bij
invoering van stakingsrecht
noemt de commissie het uit
sluiten van bepaalde groepen
ambtenaren vanwege ernstige
veiligheidsrisiko's. Daartoe
zouden snel wettelijke maatre
gelen moeten worden geno
men. De samenstellers van het
rapport, onder wie ex-minis
ter, thans VVD-senator mr.
Geertsema, vinden overigens
dat de arbeidsvoorwaarden
van de ambtenaar eenzijdig
door de overheid vastgesteld
moeten blijven worden. Deze
constructie is juridisch juist
omdat ambtenaren ten behoe
ve van ons allen functioneren,
door ons allen betaald en ge
controleerd worden. Het over
leg met de ambtenarenbonden
en het bestaan van een advies-
en arbitragecommissie waar
aan geschillen kunnen worden
voorgelegd, bieden voldoende
mogelijkheden om als de wil
daartoe aanwezig is tot over
eenstemming te komen, aldus
het VVD-rannort
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG PvdA-lei-
der Den Uyl betreurt de
uitlatingen van oud-mi
nister Vredeling in het
weekblad HP „ten zeer
ste".
„Daargelaten of de uitspraken
een correct beeld geven van
de gebeurtenissen, betekenen
ze een schending van vertrou
welijkheid op een onnodig
grievende manier, die boven
dien in strijd is met een te
respecteren constitutionele
traditie", aldus Den Uyl giste
ren in een communiqué.
Ook andere fracties toonden
zich geschokt en sommige ook
kwaad door hetgeen de nu 61-
jarige ir. Henk Vredeling, mi
nister van defensie in het ka
binet-Den Uyl, gezegd heeft.
Daarbij gaat het vooral over
opmerkingen over de voor
malige koningin Juliana en
haar echtgenoot prins Bern-
hard. Vredeling voert Juliana
op als „moe", die in 1973 na
mens haar man „huilend" via
de ministerstelefoon smeekt
of een militaire parade alsje
blieft mag doorgaan. Prins
Bernhard wordt afgeschilderd
als een „typische mof", omdat
hij onmiddellijk „gehoor
zaamt" als Vredeling hem
erop wijst dat hij een meerde
re tegenover zich heeft.
De VVD noemde deze tekst
„te benedenmaats voor woor
den". Vandaar dat de libera
len geen behoefte hebben aan
een uitgebreider commentaar,
zo liet een woordvoerder we-
Oranje-gezinden
overwegen proces
ERMELO De Nederlandse
Bond van Christelijke Oranje
verenigingen is zeer veront
waardigd over de uitlatingen
van oud-minister Vredeling in
de Haagse Post. De voorzitter
van de Bond, de heer Graaafs-
tal, overweegt ernstig een pro
ces tegen Vredeling aan te
spannen, maar twijfelt over de
haalbaarheid ervan. „Het is
misschien precies wat Vrede
ling wil, ruchtbaarheid geven
aan zijn kwalijke praatjes, zijn
enorme beledigingen. Daarin
willen wij hem niet steunen.
Wij laten nu door juridische
deskundigen uitzoeken of een
proces haalbaar is en Vrede
ling niet te veel in de kaart
speelt", aldus Graaafstal.
ten. Het CDA drukte zich in
soortgelijke bewoordingen uit,
maar ging wel inhoudelijk op
de zaak in. Van der Sanden,
specialist van de fractie wat
betreft aangelegenheden van
van het Koninklijk Huis,
meent dat Vredeling zich met
zijn kritiek ook aan het ver
keerde adres heeft gericht.
„Het behoort het tot het abc
van het Nederlandse staats
recht dat de koning on
schendbaar is en dat de minis
ters verantwoordelijk zijn.
Vredeling was in die tijd mi
nister en was dus als zodanig
verantwoordelijk voor konin
gin en prins".
Volgens Van der Sanden is
het voorts een „gulden regel"
dat er geen mededelingen
worden gedaan over het in
terne beraad tussen koningin
en kabinet. „Men spreekt im
mers ook over het Geheim
van Soestdijk en nu over het
Geheim van Huis ten Bosch".
De CDA-woordvoerder noem
de het „een schande" dat Vre
deling deze regel doorbroken
heeft.
D66 had als enige nog wat po
sitieve woorden over voor
Vredeling. Volgens fractie
voorzitter Maarten Engwirda
verdient Vredeling, die wel
meer boude uitspraken heeft
gedaan, in het algemeen res
pect voor zijn eerlijkheid.
„Maar deze keer is hij echter
veel te ver gegaan, zeker te
genover mensen die zich niet
kunnen verdedigen. Vrede
ling spreekt over zichzelf als
een gefrustreerd konijn. Ik
zou willen zeggen: dit is bij de
konijnen af", aldus de D66-
(Vervolg van de voorpagina)
kH ROTTERDAM Niet
zonder enige opluchting
n» hebben de tientallen
«H» chauffeurs die vanaf zon
dagnacht met onderbre
kingen met hun vracht
wagens op de Van Brie-
ïenoordbrug bij Rotter
dam bivakkeerden gister
avond hun blokkade ,op-
[eheven. „Als we hier
blijven wordt het vech-
ten" aldus één van de
chauffeurs. Daarmee doel
de hij op de agressie die
deze actie op één van Ne
derlands -drukste ver
keersknooppunten los
maakte bij de medeweg
gebruikers.
Getoeter en gescheld 1
het minste dat hen ten deel
viel. Menig automobilist wilde,
aldus de chauffeurs, nog wel
eens extra hard het gaspedaal
indrukken bij het 2*
nog
overstekende actievoerder.
Vlak voor het einde van de ac
ties leidde dat nog tot een inci
dent. Een automobilist gaf
plotseling gas en reed bijna op
een groepje mensen in. Een
politieman kon daarbij nog
juist op tijd worden wegge
trokken. De agent noteerde
het nummer en is nu op zoek
naar de boosdoener. Bij de op
luchting kwamen uiteraard
ook de teleurstelling en versla
genheid en tegelijk bij sommi
gen de ongerustheid over hun
baan. Een aantal vrachtwa
genchauffeurs was de afgelo
pen dagen al naar huis gegaan
omdat hun werkgevers met
ontslag hadden gedreigd.
Bij de grensovergang Berg-
h-Autoweg had het stopverbod
van de acties op geen ongeluk
kiger moment kunnen komen:
de meeste truckers begonnen
net aan een vorstelijke maal
tijd boerenkool met worst. De
beheerder van het wegrestau
rant Ross aan de Nederlandse
kant van de grens had, gok
kend op een beslissing in het
voordeel van de Vervoersbond
FNV, dan ook groots inge
kocht. Toen de eerste vracht
wagenchauffeurs de warmte
van het restaurant verlieten
om hun auto's na meer dan
veertig uur blokkade weer te
starten, was één ding voor het
keukenpersoneel dan ook
overduidelijk: „Dat wordt uit-
De heren Van
Hengel,
Kloosterman, Van
den Bergh en Van
der Heem van de
vervoersbond
FNV in druk
overleg met
advocaat mr. W.
Kroft (rechts) vlak
voor de uitspraak
van de Utrechtse
rechtbank inzake
de vrachtwagen-
blokkades.
sluitend boerenkool de ko
mende dagen".
Begeleid door motorrijders van
de politie kwam de lange stoet
vrachtauto's voor de grens
snel op gang. In groepjes van
tien werden de wagens toege
laten tot het inklaringsterrein
aan Duitse zijde. Een enkeling
keerde daar onmiddellijk.
„Met dooie bloemen hoef ik
nergens aan te komen", aldus
een chauffeur.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet verbindt zijn politieke lot
aan de wetsontwerpen die moeten leiden tot een nieuw
stelsel van ziektekostenverzekering. Staatssecretaris
Van der Reijden (Volksgezondheid) sprak gisteren na
mens het kabinet het „onaanvaardbaar" uit over po
gingen vanuit de Kamer om essentiële onderdelen van
de wetsvoorstellen te torpederen.
Dit machtswoord was met name bedoeld aan het adres van een
kleine minderheid uit het CDA die evenals de linkse oppositie
grote moeite heeft met één van de voorstellen, namelijk de op
heffing van de vrijwillige ziekenfondsverzekering. De eveneens
voorgestelde opheffing van de fondsverzekering voor bejaarden
kan wel op een meerderheid in de Kamer rekenen. Een aantal
CDA'ers, onder wie volksgezondheidsdeskundige Lansink. wil
echter dat het vrijwillige ziekenfonds voor kleine zelfstandigen
en bepaalde categorieën ambtenaren gehandhaafd blijft. In die
vrijwillige verzekering „nieuwe stijl" zou dan geëxperimenteerd
kunnen worden met variabele polissen, eigen risico's en premie
betaling naar draagkracht. Dit zou een eerste stap moeten zijn
op weg naar een algemene volksverzekering voor ziektekosten.
Staatssecretaris Van der Reijden betoogde dat de alle voorstellen
inzake de stelselwijziging onverbrekelijk met elkaar samenhan
gen. „Doorbreking van die samenhang is voor het kabinet on
aanvaardbaar, ook in de politieke zin van het woord", aldus Van
der Reijden. In de loop van het debat werd gisteravond duidelijk
dat de stelselwijziging uiteindelijk de steun van het gehele CDA,
de VVD en de kleine rechtse partijen zal krijgen. De maatrege
len gaan op 1 april in.
Van der Reijden wees vrijwel alle wijzigingsvoorstellen vanuit
de Kamer af, ook het plan van CDA, PvdA en D66 om alle stu
denten tot 30 jaar toe te laten tot het verplichte ziekenfonds.
Wel kwam hij tegemoet aan de wens van CDA en oppositie om
kleine zelfstandigen met geringe draagkracht een permanente
vergoeding te geven voor de hogere premies die zij moeten gaan
betalen voor een particuliere ziektekostenpolis. Aanvankelijk
was het de bedoeling dat de staat die financiële compensatie
voorlopig maar voor drie jaar zou verlenen. Ook toonde de be
windsman zich bereid die vergoeding niet achteraf te betalen,
maar onmiddellijk met elke maandelijkse premiebetaling te ver
rekenen.
Het kabinet ziet volgens de staatssecretaris op dit moment geen
enkel heil in een algemene volksverzekering tegen ziektekosten,
met name omdat zoiets een te zware belasting zou betekenen
voor de schatkist. „Dit wil echter niet zeggen dat die volksverze
kering nu geheel van de baan is", aldus Van der Reijden. „In de
ideeën van de CDA-fractie zitten waardevolle elementen die in
de toekomst zeker weer in discussie zullen komen", aldus de be
windsman.
Ziekenfondsraad: bijdrage AWBZ gehuwden halveren
AMSTELVEEN De
Ziekenfondsraad heeft in
een ontwerp-advies voor
gesteld de vaste bijdrage
os van gehuwden die in een
AWBZ-inrichting worden
verpleegd (psychiatrisch
ziekenhuis, verpleeghuis
en dergelijke) en die een
thuiswonende partner
hebben, te verlagen van
tot 90 gulden per
maand.
De raad blijft erbij dat het c
mogelijk is objectieve norm
te vinden voor het aanbrengen
van verschillen in de „inko
mensafhankelijke" bijdragen
die verpleegden al naar gelang
hun inkomen moeten betalen
(maximaal 1.350 per maand)
op grond van verschillen in
„bestedingsbehoefte". Staatsse
cretaris Van der Reijden
(Volksgezondheid) heeft om
het advies gevraagd omdat de
eerder doorgevoerde versoepe
lingen in de eigen bijdrage-re-
geling, waarvoor 40 miljoen
gulden beschikbaar was, maar
14,2 miljoen gulden blijken te
kosten. De Tweede Kamer wil
dat de rest van het geld alsnog
voor verdere versoepelingen
wordt gebruikt en dan liefst in
de vorm van volgens de
Ziekenfondsraad dus onmoge
lijke differentiatie van de
eigen bijdrage „naar sociale
zelfredzaamheid".
,lei FRIEMELS
ninklijke van Kempen Begeer.
Mr. Pieter van Vollenhoven reikt
in de Harmonie in Leeuwarden
De Friese Kaasprijs uit.
De
middenstanders
op de
Amsterdamse
Nieuwendijkzijn
zo tevreden over
de mobiele
politiepost op hun
dijk, dat zijde
politiemensen
kerstcadeaus
aanboden. In het
midden
burgemeester
Van Thijn.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De burger
is aanzienlijk goedkoper
uit als de gemeenten het
paspoort in eigen beheer
kunnen uitgeven, zoals
het ministerie van bin
nenlandse zaken wil. Dan
kost het circa 34 gulden.
De centrale aanpak die het mi
nisterie van buitenlandse za
ken voor ogen staat en waarin
voor de gemeenten slechts een
loket-functie is weggelegd, is
aanmerkelijk duurder en komt
op een kostprijs van ruim 46
gulden uit.
De prijzen zijn exclusief leges.
Bovendien kunnen gemeenten
klaar-terwijl-u-wacht service
verlenen; het afgeven van een
paspoort via Buitenlandse Za
ken zal zeker twee tot vier da
gen duren. Bovendien komen
er bij deze aanpak nog extra
transportkosten bij.
Dat zijn de voornaamste con
clusies uit een rapport dat het
Instituut voor het Onderzoek
van Overheidsuitgaven (IOO)
gemaakt heeft. Het IOO heeft
zich niet uitgesproken over de
vraag in welk van beide ge
vallen het paspoort het meest
bestand is tegen fraude, waar
over de meningen tussen Bin
nenlandse Zaken en Buiten
landse Zaken ook sterk uiteen
lopen. Het onderzoek is voor
namelijk beperkt gebleven tot
een kostenvergelijking, omdat
het meningsverschil zich daar
op toespitste.
Volgens de IOO mogen de be
rekeningen niet al te absoluut
gezien worden omdat sommige
factoren zich moeilijk in kos
ten laten vertalen. Zo kunnen
gemeenten, die hun bevol
kingsadministratie al sterk ge
automatiseerd hebben, door
verdergaande automatisering
wellicht nog goedkoper wer
ken en hun voorsprong uit
bouwen. Evenmin is precies
vast te stellen hoe de kostprijs
zal veranderen als de gegevens
niet door de gemeenten, maar
centraal geautomatiseerd en
beheerd worden. Omdat cen
trale automatisering volgens
het IOO hierop nog niet bere
kend is en nog veel investerin
gen nodig zijn, kan het nu be
rekende prijsverschil in de
toekomst voor de gemeenten
nog gunstiger uitvallen. De
boekjes blijven in beide visies
wel centraal gedrukt worden,
zoals nu ook het geval is. Welk
bedcijf dat gaat doen, is nog
niet bekend.
ADVERTENTIE
Bij de Rabobank heeft u alle vrijheid, wanneer het
om de uitbetaling van uw rente-opbrengsten gaat.
Wilt u het per kwartaal? Dat kan. Of per maand of per
jaar? Kan óók. Zelfs vóóraf, als u wilt! Bij het afslui
ten van een Spaar-Vast-Rekening bepaalt u zèlf op
welk moment de rente-opbrengst wordt uitbetaald.
Kiest u maar.
Bij de Rabobank. RaDObaillt Q
