TAFEL
Katholieke kerk enige hoop
voor de oppositie in Haïti
„Economische motieven mogen niet
bepalend zijn voor onderwijsbeleid'
ftzicLc Souaoïë;'
BflTITTl
EKD wijst een totale
boycot van Zuid-Af rika af
kerk
wereld
PAX CHRISTI:
Dialoog met bisschoppen had
vertrouwelijk moeten blijven
UNIE-VOORZITTER DE JONG KRITISCH
OVER UITSPRAKEN LUBBERS
weer
1/
ACHTERGROND
SaidóaOowumt
DINSDAG 17 DECEMBER 1985 PAGE
IKV: garantie voor vrij bezoek Moskou
Bij een bezoek aan de Sovjet-Unie in de eerste helft van het
komend jaar zal het IKV geen belemmering in de weg wor
den gelegd om in Moskou met wie dan ook te spreken. Deze
verzekering heeft een delegatie van de Vredesraad van de
Sovjet-Unie gegeven aan het einde van de besprekingen, die
de afgelopen week met het Interkerkelijk Vredesberaad wer
den gevoerd. De delegatie heeft hier gesproken met de Raad
van Kerken, politieke partijen, het FNV, KKN, vredesorgani
saties, dienstweigeraars en een solidariteitsgroep met onaf
hankelijke vredesactivisten in Moskou.
Oeroud Iers klooster wordt weer bewoond
Een uit de vroege middeleeuwen stammend klooster op een ei
landje voor de Ierse kust, zal weer worden bewoond. De pri
maat van de kerk van Ierland, aartsbisschop J. W. Armstrong
van Armagh in Noord-Ierland heeft goedkeuring gehecht aan
het plan om op het rotseiland Skellig Michael monniken te la
ten wonen. Het klooster bestaat uit zes cellen, een bidruimte
met altaar en een tot ruïne vervallen kerkje. De toegankelijk
heid is moeilijk: een trap van zeshonderd treden moet worden
beklommen om er te komen. Het eiland wordt regelmatig be
zocht door archeologen en door vuurtorenwachters. Het eiland
is tevens een „lustoord" voor een grote verscheidenheid aan
zeevogels.
Ijdelheid: het
huldebetoon van een
dwaas aan de grootheid
van de dichtstbijzijnde
ezel
Ambrose Blerce
Als de regering van Haïti
erin slaagt de kerk zover
te krijgen dat ze geen
partij kiest, zullen de in
woners van Haïti nie
mand meer hebben die
voor hun belangen op
komt. Deze overtuiging
komt naar voren in een
rapport van de internatio
nale katholieke vredesbe
weging Pax Christi over
de schendingen van de
rechten van de mens en
de houding van de kerk
in Haïti. Het rapport is
vandaag aangeboden aan
oud-bisschop J. Bluyssen
van Den Bosch. Het is
ook aangeboden in Genè-
ve en Rome.
Een delegatie van Pax Christi
bezocht Haïti in januari en fe
bruari van dit jaar. De delega
tie wilde de rol en betekenis
van de kerk onderzoeken in
het verzet tegen het bewind
van dictator Jean Claude
„Baby Doc" Duvalier.
De delegatie toont zich ge
schokt door de ellende en on
dervoeding in Haïti. „De ver
schrikkelijke situatie van het
volk is overal aanwezig, op
straat, op marktplaatsen, in de
sloppenwijken, op het platte
land, in de ziekenhuizen, de
kerken en zelfs in de scho
len".
Het rapport maakt duidelijk
dat de houding van de katho
lieke kerk tegenover het be
wind van Duvalier de laatste
jaren is veranderd. In 1980
hield de kerk zich nog op de
vlakte, toen vakbondsmensen,
politici, journalisten en ande
re critici van het bewind van
Duvalier tot zwijgen werden
gebracht. Maar op dit moment
is er volgens Pax Christi spra
ke van een nieuwe kerk die
„een gemeenschap wil opbou
wen ten dienste van de mens
en een samenleving die door
het Evangelie is bevrijd". Vol
gens de delegatie is het be
zoek van paus Johannes Pau-
lus II in maart 1983 een be
slissend keerpunt in de hou
ding van de kerk geweest. De
paus pleitte toen in aanwezig
heid van Duvalier voor ver
anderingen in Haïti. Een
„handvest voor de vooruit
gang van de mens" dat de bis
schoppen kort na het bezoek
van de paus uitgaven, bracht
vele parochies en kleine
christelijke basisgemeen
schappen ertoe zich in te
spannen voor de alfabetisatie
van het volk. Ook verscheide
ne kerkleiders durven zich
sinds het pausbezoek krachtig
uit te spreken tegen de schen
dingen van de rechten van de
mens.
Volgens het rapport is het
groeiende verzet van de kerk
tegen het bewind van Duva
lier gepaard gegaan met een
toenemende onderdrukking
en vervolging van kerkelijke
oppositieleiders. „De hoop die
de laatste jaren is ontstaan,
blijft broos, tenzij de kerk op
steun van buiten kan reke
nen", aldus Pax Christi in
haar rapport over Haïti. De
vredesbeweging roept daarom
alle christenen in de wereld
op uiting te geven aan hun so
lidariteit met het volk en de
kerk van Haïti.
De raad (bestuur) van de 27
miljoen leden tellende Evan
gelische Kerk van Duitsland
EKD heeft besloten geen op
roep te doen uitgaan voor een
totale boycot van Zuid-Afri-
ka.
De raad vindt dat zo'n maat
regel onoverzienbare gevol
gen heeft en vermoedelijk tot
chaos zal leiden. Rijp overwo
gen, doelgerichte sancties ter
afschaffing van apartheid zijn
volgens de EKD raadzaam.
Daarom handhaaft de kerk
het in september gedane ap
pèl op regering, zakenleven,
handel, banken en industrie,
zich hun zware verantwoor
delijkheid voor een principië
le verandering in Zuid-Afrika
bewust te zijn.
De raad steunt de oproep van
de Wereldraad van Kerken
voor het Houden van een we
reldgebedsdag voor Zuid-
-Afrika op 16 juni 1986, wan
neer de tiende verjaardag van
de opstand van Soweto wordt
herdacht. Naar de EKD
meent moeten alle bestaande
en nog te leggen verbindin
gen met kerken in Zuid-Afri
ka worden gebruikt, opdat
duidelijk worde dat de EKD
solidair is met de verdrukten
en voorstander is van een
blank-zwarte dialoog ter be
ëindiging van apartheid.
MARIËNBURGGROEP:
Het dagelijks bestuur van de
vereniging Marienburg be
treurt het dat de bisschop
penconferentie de binnens
kamers gevoerde dialoog tus
sen haar en de bisschoppen
over goedkeuring van de sta
tuten van de vereniging en
met name van het predicaat
katholiek daarin voortijdig
naar buiten heeft gebracht.
Dit schrijft het bestuur van
Marienburg in haar nieuws
brief van december.
Eind oktober lieten de bis
schoppen in een officieel
communiqué weten dat het
predicaat katholiek „voorals
nog" niet aan Marienburg
zou worden toegekend, om
dat zij zich met bepaalde on
derdelen van de brochure
Getuigen van de geest die in
ons leeft om leerstellige rede
nen niet konden verenigen.
Een brief waarin deze afwij
zing werd verwoord besloten
de bisschoppen op het aller
laatste moment niet te publi-
Het klooster Mariënburg, waarin katholieken die bezorgd
warten over de ontwikkelingen in de kerk twee jaar geleden
bij elkaar kwamen.
ceren, omdat zij de dialoog
met de Mariënburggroep wil
den voortzetten.
Het bestuur van Mariënburg
vindt het echter weinig pas
toraal dat met de openbare
afwijzing van het predicaat
katholiek aan Mariënburg de
indruk is gewekt dat leden
en sympathisanten van deze
vereniging niet langer als ka
tholiek worden beschouwd.
Volgens Marienburg was de
dialoog vertrouwelijk en had
dat beter zo kunnen blijven.
In feite is dit met de afwij
zing van het predicaat katho
liek nu niet meer het geval.
Het bestuur zal deze nu
voortaan openbare dialoog
overigens "van harte" voe
ren. Van beide kanten is, al
dus Mariënburg gesteld, tij
dens de dialoog gesteld dat er
een spanningsveld is tussen
kerkleiding en binnen de
kerk gegroeide bewegingen,
maar dat er daarbij veel ge
meenschappelijk is. Alle
deelnemers hebben tijdens
het beraad geconstateerd dat
zij zich verbonden voelen in
een gemeenschappelijke zorg
om de voortgang van het ge
loven ter wille van de sa
menleving.,
Omn erkenning van de statu
ten mogelijk te maken had
het bestuur van Mariënburg
de bisschoppen voorgesteld
de verwijzing in de statuten
naar de brochure Getuigen
van de geest die ons leeft te
verwijderen. De bisschoppen
conferentie wilde daar echter
niet aan, kennelijk omdat
bisschop Gijsen van Roer
mond zich in een tegenbro-
chure Onderzoekt de geesten
of zij wel van God komen te
gen de ideeën van Mariën
burg had verzet.
De Rotterdamse hoogleraar
in de theologie Anton Houte
pen onderzoekt de kritiek
van mgr. Gijsen onder de ti
tel Luisteren naar wat de
geest de kerken te zeggen
heeft.
„De uitspraken van mi
nister-president Lubbers
die gaan in de richting
van selecterend onderwijs
op jongere leeftijd be
treur ik. En wat mij be
treft is deze keuze voor
het confessioneel onder
wijs een principieel on
juist uitgangspunt".
Drs. Klaas de Jong, voorzitter
van de Unie School en Evan
gelie en oud-staatssecretaris
van onderwijs, is beslist in
zijn uitspraken naar aanlei
ding van een toespraak die de
minister-president hield in
Arnhem bij de besturen van
katholieke basisscholen. Lub
bers zei daar onder andere dat
de samenleving zo gedifferen
tieerd is dat een „uniforme
grondslag" een „optimisti
sche gedachte uit de jaren ze
ventig" voor alle kinderen
onmogelijk is gebleken zodat
een wat eerdere selectie ge
wenst is. Er zijn talloze uitval
lers in het voortgezet onder
wijs en de gediplomeerden
zijn niet voldoende toegerust
om aan de slag te kunnen, al
dus de minister-president.
„De uitspraken van Lubbers
zijn een reactie op het onder
wijs van de afgelopen jaren.
Maar de slinger slaat te ver
uit, vind ik. Er was inderdaad
een heel optimistische visie:
alles wordt beter als er bij
voorbeeld maar meer indivi
duele aandacht komt. De vol
le nadruk op kindgericht on
derwijs maakte dat in taalon
derwijs bijvoorbeeld veel
werd gedaan aan taal als com
municatiemiddel zonder te
beseffen dat je spelling en
grammatica nodig hebt om
die taal te gebruiken".
„We zien dat deze visie niet
goed uitwerkt en dan. is het
gevaar groot te vervallen in
het andere uiterste. Dus niet
meer het kind centraal, maar
de leerstof. Die trend is duide
lijk waarneembaar in de sa
menleving; overal is er de
roep om kwaliteit. Er is het
gevaar dat het onderwijs zich
teveel door deze trend laat be
ïnvloeden. En daarbij voorbij
gaat aan de grote waarden
van de ideeén uit de jaren ze
ventig. Toen ging het om ge
lijke kansen, uitgestelde selec
tie en een bredere vorming.
Dat zijn stuk voor stuk heel
wezenlijke aspecten, ook nu
nog. Het moet niet zo zijn dat
in de tegenbeweging op de in
derdaad wat te optimistische
gedachten van toen, alle goe
de elementen van toen verlo
ren gaan. De slinger van de
klok geeft de trends in de sa
menleving aan; het onderwijs
moet zich in wetgeving en
uitvoering daar tussen bewe
gen. Ook hier geldt dat de
waarheid in het midden ligt".
Hij herinnert er aan dat als de
wetgever zich hier niet aan
houdt, bij iedere wisseling
van kabinet, het onderwijs
met nieuwe plannen wordt
geconfronteerd. En als het on
derwijs zelf zich er niet aan
houdt, dreigen de onderwijs
gevenden ten onder te gaan
aan de druk van de samenle
ving.
„Onderwijs zit altijd in de
spanning tussen de verschil
lende doelstellingen: indivi
duele ontplooiing, sociale vor
ming en de voorbereiding op
het beroepsleven. Zodra een
van die doelstellingen de
overhand krijgen, ontstaat
scheefgroei. Bij Van Kemena-
de ging het om de sociale ont
plooiing, bij Pais om de indi
viduele ontwikkeling en nu
dreigt het te gaan om de be
roepsopleiding".
Motieven
Drs. De Jong denkt dat Lub
bers zich met zijn voorkeur
voor selecterend onderwijs
heeft laten leiden door econo
mische motieven. Selecterend
onderwijs levert meer kwali
teit op bij een beperkte groep,
maar het aantal uitvallers is
hoog. Die „elite" van goede
leerlingen past op de kwali
teitsvraag van de samenle
ving. „Ik vind dat de vraag
van de samenleving niet
doorslaggevend mag zijn voor
onderwijs. Onderwijs heeft
bijvoorbeeld ook een functie
voor cultuuroverdracht. Die
kan nooit goed gestalte krij
gen in een onderwijssysteem
waar kinderen na de basis
school al in hokjes worden ge
duwd. Kom je in een hokje te
recht waarin de intellectuele
vaardigheden nogal worden
benadrukt, mis je het hele
grote terrein van de techni
sche vaardigheden bijvoor
beeld en andersom".
De Jong herinnert aan de uit
spraak van de Zweed Husen
die zegt dat door vroege selec
tie heel veel wordt bereikt
met weinig leerlingen en dat
door latere selectie met veel
leerlingen iets minder wordt
bereikt. „Je zou het ook zo
kunnen zeggen: „De goede
leerlingen kunnen in een sys
teem met een vroege selectie
op 23-jarige leeftijd de univer
siteit hebben gehaald; in een
systeem van geïïntegreerd
voortgezet onderwijs halen ze
het doctoraal diploma een jaar
later. Maar in het laatste ge
val héb je wel bereikt dat er
veel meer kinderen dat diplo
ma hebben gehaald; er vrijwel
geen uitvallers zijn in het
voortgezet onderwijs en dat
de leerlingen van die school
een groter vormingsaanbod
en dus een veel bredere ont
wikkeling hebben gehad".
„Ik denk dat het confessio
neel onderwijs daarom voor
de breedte van het voortgezet
basisonderwijs moet kiezen.
Want daarin kunnen waarden
worden gediend die recht
streeks met de identiteit te
maken hebben. Onderwijs is
meer dan het kneden van
leerlingen naar het model dat
het bedrijfsleven vraagt. De
kwaliteit van vorming en op
voeding van jonge mensen
laat zich niet uitsluitend af
meten aan de bruikbaarheid
van gediplomeerden in het
bedrijfsleven".
Volgens de oud-bewindsman
van onderwijs dient het parle
ment zo snel mogelijk duide
lijkheid te scheppen voor het
voortgezet onderwijs. Hoe die
beslissing zou moeten uitval
len. is voor hem geen vraag:
„Er moet een wet voor voort
gezet basisonderwijs komen.
De komende vijf tot tien jaar
moet het onderwijs in alle
rust aan de uitvoering daar
van kunnen werken. In die
periode zal er dus een twee
sporenbeleid zijn. Maar bij
alle ruimte die de overheid
aan de scholen biedt, mag ze
niet aan de kant blijven staan.
Ze moet nadrukkelijk moeten
aangeven dat het de bedoeling
is uiteindelijk uit te komen op
een éénsporenbeleid; dus uit
sluitend geïntegreerd voortge
zet onderwijs".
Eind vorige week kwam drs.
De Jong in het nieuws naar
aanleiding van zijn uitspraak
dat een toekomstige minister
president eigenlijk iemand
moet zijn die verstand heeft
van onderwijs. Daarbij is de
naam van oud-minister Jos
van Kemenade gevallen. De
Jong daarover: „Onderwijs
legt binnen de algemene poli
tiek te weinig gewicht in de
schaal. Daardoor dreigt er on
beredeneerd bezuinigd te
worden op onderwijs. De
vraag wat ons onderwijs ons
waard is, moet in alle duide
lijkheid op tafel komen. Om
dat te bereiken zijn er twee
mogelijkheden: Of de kwestie
komt nadrukkelijk aan de
orde bij een kabinetsformatie
en worden er duidelijke af
spraken over gemaakt, of je
hebt een minister-president
die weet waarover het gaat en
die de belangen van onder
wijs in onze samenleving dui
delijk kan maken in het kabi
net. In het laatste geval denk
ik, als er een kabinet komt
waarin de PvdA de meerder
heid heeft, inderdaad aan ie
mand als Van Kemenade als
minister-president. Het on
derwijs zou er wel bij varen
als iemand met zijn deskun
digheid minister-president
zou zijn".
LÜTSEN KOOISTRA
Katholieke
universiteiten
in VS wijzen
bemoeienis
Vaticaanse
congregatie af
„Rome kan maar beter katho
lieke universiteiten echt uni
versiteit laten zijn". Dat is de
reactie van Jezuietenpater
William Byron, president van
de Katholieke Universiteit
van Amerika, op de nieuwe
voorstellen van het Vaticaan
ter waarborging van het ka
tholieke karakter van zich al
dus presenterende instellin
gen van hoger onderwijs. Als
die voorstellen werkelijkheid
worden, betekent dat een ver
lies aan overheidssubsidies en
bijdragen van particuliere
stichtingen van meer dan an
derhalf miljard gulden. In het
geding zijn 235 katholieke in
stellingen van hoger onder
wijs, meer dan de hele overi
ge wereld opbrengt aan ver
gelijkbare instituten.
Naar Amerikaans recht ver
liest een universiteit of instel
ling voor hoger onderwijs au
tomatisch het recht op subsi
die, zodra enige instantie bui
ten de universiteit op niet-a-
cademische gronden beslis
sende invloed kan uitoefenen
op aanstelling of ontslag van
hoogleraren en overige do
centen. De Vaticaanse congre
gatie voor de Katholieke Op
voeding wil dat katholieke
universiteiten een striktere
juridische relatie aangaan met
de plaatselijke bisschop of an
dere kerkelijke autoriteit dan
op het ogenblik in de Vere
nigde Staten gangbaar is.
De Amerikaanse bisschoppen
hebben op hun novemberver-
gadering reeds scherp gepro
testeerd tegen deze nieuwe
Vaticaanse inmenging, die zij
zien als een herhaling van
wat in de jaren zestig is ge
beurd. Ook toen heeft het Va
ticaan geprobeerd de RK
Kerk strikt te doen toezien op
de zuiverheid van de aan ka
tholieke universiteiten gedo
ceerde leerstof.
In de jaren zestig is na veel
geharrewar een compromis
met het Vaticaan tot stand ge
komen, dat in januari 1973
werd gepubliceerd. Daarin
werd de ware autonomie en
academische vrijheid van ka
tholieke universiteiten uit
drukkelijk erkend, al werd
tevens vastgesteld dat de ker
kelijke hiërarchie het recht
heeft tussenbeide te komen
als zij oordeelt dat de christe
lijke boodschap op het spel
wordt gezet.
Ü|nn!
„joei
Sterke schouders en de btw
gadering over de begroting van Financiën terecht uitgesj rangrijl
ken tegen een plan van het kabinet om één uniform b[t van f;
tarief in te voeren. De Kamer voelt niets voor een tarief -inbraa
15 procent voor alle goederen, maar wil een onderscl tie °P1
handhaven tussen luxe goederen (met 19 procent btw)
goederen voor de eerste levensbehoeften (met 5 proce ^duki
Een juist standpunt. end als
jing wa
EeN uniform btw-tarief zou een eind maken aan veel ad
nistratieve rompslomp. We kunnen ons voorstellen dat de eriand
gering dat aantrekkelijk vindt. Het is ongetwijfeld ook
dat één btw-tarief veel eenvoudiger zou zijn voor de winj
liers. Voor hun klanten zouden de zaken er eveneens /"V
zichter door worden, doch naar onze overtuiging dan sletj lll
in die zin dat ze onmiddellijk helder zouden inzien, dat
systeem voor de een gunstig en voor de ander ongunstig
uitpakken. De wijziging zou sociaal gezien zeer onrechtva
dig zijn.
EeN uniform btw-tarief zou immers betekenen dat ook
genen, die zich bij hun inkopen vrijwel moeten beperken
de eerste levensbehoeften, voor hun boodschappen zo'n t
procent meer zouden gaan betalen. Een grote middengri
zou niet echt duurder uit zijn, want in de huidige tijd is v
die middenmoot gelukkig ook een aantal luxe goederen w jrvolg
gelegd. De kosten van de dagelijkse boodschappen zou<
voor die groep weliswaar zo'n tien procent omhoog ga jj/
maar voor luxe goederen zouden ze vier procent min actje
gaan betalen. In veel gevallen zou het nadeel daardoor wjc^auf
den weggenomen door het voordeel. |tend
T vachtii
JUIST echter diegenen, die er financieel het slechtst vteak v
staan, zouden door één uniform btw-tarief het zwaarst wft ged
den getroffen. Velen met een minimum inkomen en zwftwerk
persoonlijke lasten geven hun geld vrijwel uitsluitend uit a NOI
zaken, die onder het btw-tarief van vijf procent vallen. JKVO
hoe je het ook wendt of keert, bij een uniform btw-taifeben
zouden die goederen voor de consument zo'n tien proef de
duurder worden. |id.
rliep i
Het is daarom goed dat de Tweede Kamer zich gisteipkadt
duidelijk heeft uitgesproken tegen zo'n eenvormig btw
rief. En het is te hopen, dat het kabinet zich die uitspr.
goed in de oren knoopt, zodat eventuele nieuwe onrust om
de laagst betaalden wordt voorkomen. Van het standpi
dat een volgend kabinet de kwestie nog maar eens moet
snijden, kan staatssecretaris Koning maar beter snel teruj
men.
Weinig verandering
DE BILT (KNMI) Er ver
andert niet veel in het heer
sende weertype de eerstko
mende dagen. De aanvoer van
zachte lucht duurt voort waar
bij nu en dan wat regen valt.
De temperaturen liggen zo'n 6
graden boven normaal. Nor
maal voor de tijd van het jaar
is een minimumtemperatuur
van rónd het vriespunt en
's middags is een temperatuur
van 5 graden boven nul nor
maal. De neerslag kansen blij
ven voor de komende dagen
vrij groot.
Mogelijkheden
wintersport
verslechterd
DEN HAAG In de skigebieden
dicht bij huis, de Belgische Arden
nen. de Duitse Eifel, Sauerland en
Harz zijn momenteel geen winter
sportmogelijkheden, zo meldt de
ANWB. Tot morgen middernacht
wordt tijdelijk regen verwacht met
een nulgradenniveau op 1400 m.
den. De sneeuwhoogte is gemi<
ongeveer 15 cm in het dal tc
veer 50 cm op de pistes.
Frankrijk
In Frankrijk ligt de sneei
rond de 1600 m. Boven dit
zijn er beperkte wintersportmi
heden. Daar het wintersportsei
pas aan het einde van deze
gint, zijn de meeste pistes nog
Roti
wat
In
kad<
!nsove
-fkeers
I trans
leest
l>r de
ilokk
irwegt
tendsp
Verwachting voor ZwitserU^**^
Noord-Italië en Frankrijk: droogP'e^-
nulgradenniveau ligt op 1600 m.Uands
lion kt
Voor gedetailleerde informatie ujnarne
genoemde landen kunt u de v°l«Aoprs
nummers van de sneeuwlifB
ANWB/KNMI bellen: Tl woor
Belgische Ardennen/Eifel/S* Verhof
land/Harz: 06-91091020; Oosten
06-91091030; Zwitserland/Frankf
/Noord-Italië: 06-91091040.
Door de hoge temperaturen en de re
genval van de laatste dagen zijn de
wintersportmogelijkheden in Oosten
rijk verslechterd. Alleen op pistes die
boven de 2000 m liggen zijn nog
plaatselijk beperkte wintersportmo
gelijkheden.
Weersverwachting: af en toe regen.
Boven de 1300 m overgaand in
sneeuw. Het nulgradenniveau ligt op
1500 m.
Zwitserland
Ook hier zijn de wintersportmoge
lijkheden verslechterd. Alleen op pis
tes die boven de 2500 m liggen zijn
plaatselijk redelijke wintersportmo
gelijkheden.
Noord-Italië
In de JJoorditaliaanse skigebieden
zijn redelijke wintersportmogelijkhe-
Witte koolschotel
yoghurtvla met
banaan
De benodigdheden voor
twee zijn: 1 grote ui, 10 g
margarine, kerrie. Va tot 1
kg aardappelen, zout, 400 g
witte kool, zachte margari
ne, 10 g margarine, 200 g
gehakt, peper, nootmus
kaat, worcestersaus, melk,
paneermeel, 20 g margari
ne;
2,5 dl gele vla (2,5 dl melk,
12 g custard, 15 g suiker),
2,5 dl yoghurt, 1 banaan, 2
lepels limonadesiroop.
Fruit de grofgesneden ui in
de eerste portie margarine
met kerrie lichtbruin. Zet de
aardappelen op in weinig
water met zout. Voeg de fijn
gesneden kool met zout en
twee lepels water toe aan de
gefruite ui en smoor de
groente gaar in vijftien a
twintig minuten. Vet de rand
van een ovenschaal in. Laat
Zurich h.bew
Casablanca niet 01
Istanbul iw.be'
Las Palmas l.bew
de tweede portie margai
bruin worden, bak er het I
hakt al roerende in gaart
breng de massa op smé^
met zout, peper, nootmusk
en worcestersaus.
Giet de gare aardappelen 1
stamp ze fijn en roer er n
melk, peper en nootmusk
een luchtige, niet al te stij
puree van.
Leg de kool onderin
ovenschaal en spreid da.
over het gehakt gelijkma
uit. Bedek dit alles met e
gladde laag puree, strooi dl
een dunne laag paneerm
over en verdeel daarop
derde portie margarine, 'v
de schaal circa tien min ut
in een hete oven of een pi
minuten onder een hete gi
voor een korstje.
Deze schotel kan voor dn
ke dagen tevoren wore
klaargemaakt. Laat de v
schillende onderdelen d
eerst afkoelen alvorens
schaal te vullen en rek
voor het opwarmen d
kwartier een uur in
oven die op 4 of 175 staat
Meng een afgekoelde vla n
yoghurt. De vla moet al{
koeld zijn omdat het menp
gaat schiften als dat niet
is. Snijd de banaan in pij' R
jes, meng die met limonat I
siroop en leg er de yoghu
vla op.
JE A NI
