Hulp voor vergeten slachtoffers
Unicef: Elk jaar miljoenen doden door kinderziekten
Van den Broek
wijst kritiek op
zijn beleid at Lj
Rijbewijs langer geldig
£cidóc(Poutatit
„Kranten lezen onderdeel basisvorming
LANDELIJK BURO START VANDAAG
VVD in botsing met Rietkerk
over korting oud-ambtenaren
i/VHOUDitó£vvTT
D11 FST/U i
Miljoen
voor OS
Overval op huis Menten
Delegatie van
Aruba „wil
niet bedelen"
[NNENLAND/BUITENLAND
DONDERDAG 12 DECEMBER 1985 PAGINA 4*BUI
Ex-burgemeester Bhagwan-
commune bekent schuld
PORTLAND Krishna Deva, in het ge
wone leven de uit Chicago afkomstige Da
vid Berry Knapp (36), heeft bekend dat
hij zich in zijn vroegere functie van bur
gemeester van Rajneeshpuram in Oregon
schuldig heeft gemaakt aan georganiseer
de afpersing en zwendel. De vroegere
burgemeester van de Bhagwan-commune
wordt onder meer verantwoordelijk ge
houden voor het aanbrengen van geavan
ceerde afluisterapparatuur in de particu
liere vertrekken van de naar India ver
dwenen Bhagwan. De onthulling van de
Bhagwan dat tegen hem werd samenge-
zweerd, gecombineerd met onderzoeken
van de FBI naar onwettige praktijken,
luidde enige tijd geleden het verval van
de
Strengere EG-normen
dierproeven op komst
BRUSSEL De Europese Commissie
heeft de lidstaten van de EG gisteren
voorgesteld vivisectie aan regels te
binden. De commissie heeft richtlij
nen voorgesteld die tot doel hebben
het aantal proefdieren te beperken en
de dieren onnodig leed te besparen.
Volgens de nieuwe richtlijnen mag
geen enkel dier gebruikt worden voor
proeven die niet echt gerechtvaardigd
zijn. Het gebruik als proefdier van
rondzwervende honden en katten,
van wilde dieren en van bedreigde
diersoorten moet verboden worden.
Apen mogen volgens die richtlijnen
alleen gebruikt worden als het gaat
om het zoeken naar een oplossing van
grote medische problemen.
(Van onze parlementaire
redactie)
AMSTERDAM Minister Deetman
(Onderwijs) is het met de dagblad
pers eens, dat in het onderwijs meer
aandacht besteed moet worden aan
het lezen van kranten als onderdeel
van de basisvorming. In het basis-
onderwijs-nieuwe stijl zou een mini
mumprogramma kunnen worden
opgenomen, gericht op de eindfase
van het voortgezet basisonderwijs.
Elke leerling zou „met vrucht en
dus met redelijk begrip voor wat
daarin vermeld staat, de krant moe
ten kunnen lezen", aldus Deetman.
De bewindsman zei dit gisteren in Am
sterdam op de jaarvergadering van de Ne
derlandse Dagbladpers, die mede in het
teken stond van het 10-jarig bestaan van
de NDP-stichting Krant in de Klas. De
bewindsman zei onder de indruk te zijn
van de wijze waarop de stichting het on
derwijs van basisschool tot voortgezet on
derwijs voorziet van materiaal dat tot doel
heeft: het kritisch leren lezen en hanteren
van de krant.
NDP-voorzitter Van Tienen betoogde dat
Nederland in feite achter loopt, waar het
deze vorm van onderwijs betreft. Hij zei
jaloers te zijn op een land als West-Duits-
land, waar mediakunde reeds een ver
plicht onderdeel is van het leerplan. „Er
werken in Nederland nog te weinig do
centen met de krant in de klas. Zij ont
houden daarmee hun leerlingen kansen",
aldus de NDP-voorzitter.
Uit onderzoeken
is steeds weer naar voren gekomen dat
vooral de jeugd die in een achterstandsitu
atie verkeert, het meest van kranten in
het onderwijs profiteert. Het gebruik van
de krant in het onderwijs hoeft volgens
Van Tienen niet beperkt te blijven tot de
vakken Nederlands en maatschappijleer.
Hij: „Geschiedenis, aardrijkskunde, econo
mie en handelswetenschappen lenen zich
er eveneens voor".
Britse verkrachter
moet smartegeld aar
slachtoffers betalen
LONDEN Voor het eerst in de geschii
nis heeft het Britse Hooggerechtshof sr^,
tegeld toegekend aan twee slachtoffers*
verkrachting. Toch maakte de uitspraak!
storm van kritiek los bij feministen en J
tici, die menen dat het bedrag te laag is.
hof bepaalde dat John Meah twee vrou\|
die hij heeft verkracht in totaal 17.560 f
(circa 70.000 gulden) smartegeld moest t
len. Meah kreeg vorig jaar van dezelfi
rechter overigens een smartegeld f
180.000 gulden toegekend, omdat hij bij I
auto-ongeluk verwondingen aan zijn hol
had opgelopen waardoor, aldus de artf
zijn persoonlijkheid veranderde en hij1
verkrachter was geworden.
UTRECHT Een in Ne
derland helaas al bijna
normale gebeurtenis: een
al wat oudere man loopt
op een gewone doorde
weekse avond door de
stad, geeft op het trottoir
een tegemoetkomende,
onbekende voetganger
kennelijk niet genoeg de
ruimte en krijgt daarop
een paar fikse klappen in
het gezicht. Na in het zie
kenhuis weer bij bewust
zijn te zijn gebracht, volgt
pas het echte drama. Een
Beschadigde oogkas, een
hoge tandartsrekening
voor het herstel van een
totaal ontwricht gebit, ar
beidsongeschiktheid,
straatangst, verlies van
geloof in de maatschappij.
En van de dader ont
breekt elk spoor, zodat er
van het verhalen van de
schade geen sprake meer
kan zijn.
Deze arme meneer kan net als
alle andere slachtoffers van
misdrijven terecht bij het Lan
delijk Buro Slachtofferhulp in
Utrecht, dat vandaag is geo
pend. De medewerkers van
het bureau brengen de slacht
offers in contact met plaatselij
ke en regionale hulpprojecten,
waarvan er in Nederland op
dit moment ongeveer dertig
zijn. Daar komen per jaar on
geveer 3500 mensen terecht
die op één of andere wijze de
dupe zijn geworden van een
misdrijf en die daardoor geen
mogelijkheid meer zien zelf de
schade te verhalen of om al
leen uit de ontstane geestelijke
problemen te komen.
„De slachtoffers vormen nog
steeds een verwaarloosde
groep, zowel strafrechtelijk als
op het gebied van de hulpver
lening", aldus woordvoerder
Gerrit van Heusden van het
Landelijk Buro, dat met in
gang van het nieuwe jaar kan
rekenen op een overheidssub
sidie van 335.000 gulden.
Veel mensen die bij de Slach
tofferhulp aankloppen zijn
geestelijk ten einde raad.
„Daarom is de hulp voor im
materiële schade eigenlijk het
belangrijkst", aldus Van Heus
den. „Het zijn mensen die na
een inbraak bang zijn het huis
nog te verlaten, uit angst dat
de inbrekers terugkomen. Of
mensen die op straat zijn be
roofd of een pak slaag hebben
gekregen. Ze slapen slecht,
worden van ieder geluid wak
ker. Vrijwilligers kunnen dan
bij deze mensen thuis komen,
om ze te helpen er weer over
heen te komen. Praten, advies
geven over bijvoorbeeld nieu
we sloten op de deuren, als dat
een veiliger gevoel geeft. Zo
nodig wordt het slachtoffer in
contact gebracht met de poli
tie. Kortom, de hulpverleners
zorgen dat het vertrouwen
weer terugkomt", aldus Van
Heusden.
Busritjes
Zo kan het gebeuren dat een
vrouw die in de bus het slacht
offer is geworden van mishan
deling, samen met een vrijwil
liger van een hulpproject bus-
ritjes gaat maken om van haar
angst af te komen en weer
Zonder enige aanleiding mishandeld op straat. De dader is
spoorloos. Dit slachtoffer kan terecht bij het Landelijk Buro
Slachtofferhulp in Utrecht, dat vandaag is geopend.
zelfvertrouwen te krijgen.
Wie door geweldpleging, roof,
inbraak of wat ook in de por
temonnee gedupeerd raakt, zal
merken dat het dikwijls niet
eenvoudig is de schade ver
goed te krijgen. Ook in derge
lijke gevallen helpen de slach
tofferprojecten met raad. „Wie
door geweld hoge dokterskos
ten moet maken of door een
inbraak veel spullen is kwijt
geraakt, beseft pas heel laat
hoe weinig hij op de hoogte is
van de werkelijk zeer inge
wikkelde juridische procedu
res. De meeste mensen hebben
er nooit bij stilgestaan, dat ze
iets kon gebeuren. Het is vaak
niet eenvoudig om van de ver
zekeringsmaatschappijen een
uitkering los te krijgen. Die
staan niet te popelen en voor
je het weet wordt je als slacht
offer van een inbraak met een
kluitje in het riet gestuurd,
omdat er in huis geen sporen
van braak te vinden zijn. Als
de inbreker is binnengekomen
met een loper, krijg je dus
niets terug", aldus Van Heus
den.
Bureaucratie
Wie uiteindelijk in aanmer
king denkt te komen voor een
uitkering van het Schadefonds
Geweldsmisdrijven, stuit vol
gens Van Heusden helemaal
op een muur van bureaucratie.
„Zelfs politiemensen weten
vaak niet hoe die regeling in
elkaar steekt. Ook hierbij kun
nen slachtoffers hulp gebrui
ken. Een steuntje in de rug
voor mensen die toch al ge
troffen genoeg zijn". Dat
steuntje kan in sommige ge
vallen ook bestaan uit geld
van een particulier fonds van
de Stichting Medeleven Gedu
peerden Misdrijven (MGM) en
uit een fonds van de Bond
zonder Naam, waarover het
Buro kan beschikken.
Het Landelijk Buro gaat zich
in het bijzonder manifesteren
als spreekbuis naar de mensen
die het in Den Haag voor het
zeggen hebben. Het Buro zal
daarbij proberen de positie van
het slachtoffer in ons land zo
sterk mogelijk te maken. Vol
gens Van Heusden van het
Landelijk Bureau besteedt de
huidige minister van justitie
Korthals Altes „redelijk veel
aandacht" aan de slachtoffers.
„Gelukkig meer dan een paar
,jaar geleden".
Rechtbank
Vanaf januari geldt voor poli
tie en justitie een regeling
waarbij ze verplicht zijn het
slachtoffer te informeren over
de afhandeling van zijn zaak.
Als het slachtoffer een verkla
ring moet afleggen voor de
rechtbank, kan deze een ge
sprek eisen waarin wordt uit
gelegd wat er precies staat te
gebeuren en wat er van hem
wordt verwacht.
„Immers, hoeveel mensen ko
men er geregeld bij de recht
bank over de vloer? Niet veel.
Voor een slachtoffer, bij wie
de angst er nog flink in zit, is
zo'n bezoek extra moeilijk. De
nieuwe regeling is een licht
puntje voor deze vaak toch al
zo getroffen mensen", denkt
Van Heusden. Om dezelfde re
den verwacht hij veel van het
onderzoek van een nieuwe
commissie, die in opdracht van
de minister nagaat hoe de juri
dische weg naar een schade
vergoeding wat gemakkelijker
begaanbaar kan worden ge
maakt.
ARJEN VAN DER SAR
DEN HAAG De
VVD-fractie in de Tweede
Kamer is gisteren in aan
varing gekomen met
VVD-minister Rietkerk
(Binnenlandse Zaken)
over een korting die
wordt opgelegd aan amb
tenaren en militairen die,
conform de bestaande re
gelingen, vervroegd met
pensioen zijn gegaan. De
VVD vindt dat deze groe
pen niet langer onder de
zogeheten Inhoudïngswet
behoren te vallen.
In die wet worden bepaalde
kortingen opgelegd aan het
overheidspersoneel in verband
met een andere wijze van be
taling van sociale verzeke
ringspremies dan in het
bedrijfsleven.
Minister Rietkerk is er abso
luut tegen de ukw'ers (Uitke
ringswet gewezen militairen)
en floers (functioneel leeftijd
sontslag) onder de werking
van de Inhoudingswet uit te
halen. Als de vervroegd ge
pensioneerde militairen en
ambtenaren niet onder de
werking van de Inhoudings
wet blijven zal dat de schatkist
35 miljoen gulden minder aan
inkomsten opleveren. Dat was
vooral de reden dat minister
Rietkerk zich verzette tegen
het standpunt van zijn partij
genoot Linschoten. Rietkerk
keek nogal zorgelijk aan tegen
het feit dat de Tweede Kamer
de beraadslagingen schorste.
De Kamer moet namelijk deze
week het debat over de Inhou
dingswet afronden, anders is
de verlenging op 1 januari niet
meer mogelijk. In dat geval
mist de minister volgend jaar
een bedrag van 200 miljoen
gulden.
Oud-militairen maakten gisteren op het Binnenhof van hun met
decoraties bedekte hart geen moordkuil.
AMSTERDAM Het Neder
landse bedrijfsleven heeft bin
nen zeer korte tijd al ruim een
miljoen gulden bijeengebracht
om de campagne te ondersteu
nen die ertoe moet leiden dat
de Olympische Spelen in 1992
in Amsterdam worden gehou
den. De enige dagen geleden
begonnen inzamelingsactie is
een initiatief van de Stichting
Olympische Spelen Amster
dam, die zeker tien miljoen
gulden denkt te halen uit het
bedrijfsleven.
Het verzoek om een bijdrage is
inmiddels bij 65.000 bedrijven
binnengekomen. Op het bu
reau van de stichting zijn in
totaal 138 schriftelijke toezeg
gingen geregistreerd voor be
dragen variërend van 750 tot
f 5.000, en zelfs één van pre
cies 1992.
NAIROBI Verspreid
over de wereld sterven dit
jaar weer twee miljoen
kinderen onder de vijf
jaar aan mazelen, bijna
één miljoen aan tetanus
en bijna een half miljoen
aan kinkhoest. De kosten
om alle kinderen tegen de
genoemde drie ziekten te
beschermen bedragen nog
geen vijftien gulden per
kind. Inenten van alle
kinderen om te voorko
men dat er meer dan drie
miljoen aan deze ziekten
sterven, kost per jaar iets
minder dan wat drie mo
derne straaljagers kosten.
Dit staat in het rapport „Bin
nen menselijk bereik" van het
Kinderfonds Unicef van de
VN, dat gisteren is versche
nen. Door inentingsacties wor
den nu per jaar één miljoen
kinderen gered; door middelen
als zoutoplossingen en rijstsoep
worden een half miljoen kin
deren gered van de grootste
„kindermoordenaar" diarree.
Het darmvirus, dat via diarree
uitdroging veroorzaakt eist
vier miljoen slachtoffertjes per
jaar. In Afrika lijden zeven
tien miljoen oftewel een kwart
van de kinderen aan onder
voeding.
Doordat de hersenen en het li
chaam van een kind zich voor
negentig procent ontwikkelen
in de eerste vijf jaar, lopen
met name Afrikaanse landen
het gevaar met hele generaties
onderontwikkelde kinderen te
komen zitten. De Unicef be
kritiseert in het rapport zowel
ontvangende regeringen en
donorlanden vanwege verspil
lende programma's als he.t In
ternationale Monetaire Fonds
vanwege haar voorwaarden
voor leningen.
Gewapende mannen hebben gisteren het Ierse huis van de
veroordeelde Nederlandse oorlogsmisdadiger Pieter Men
ten overvallen. Het is echter onduidelijk of zij wat hebben
meegenomen. Waarschijnlijk waren de overvallers alleen op
zoek naar geld, want zij zouden kostbare schilderijen heb
ben laten hangen. Menten (86), die eerder dit jaar uit de
gevangenis werd vrijgelaten, kan zijn huis overigens niet
bewonen, omdat hem verboden is Ierland binnen te komen.
Volgens de politie werden de huisbewaarder en de tuinman
bij de overval opgesloten in een kluis. Het duurde uren
voordat zij met behulp van snij-apparatuur konden worden
bevrijd.
BELF
zijn g
bij bo
die ge
tegen
bestui
De Ie
lands*
heeft
zetel
Noorc
voerd
1*1 C
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Minister
Van den Broek (Buiten
landse Zaken) heeft giste
ren in de Tweede Kamer
met kracht ontkend dat
hij een beleid zonder in
houd voert. De bewinds
man richtte zich daarbij
uitsluitend tot de opposi
tie; de kritiek, die er op
dit punt ook door zijn ei
gen partij, het CDA, was
geleverd, deed hij af door
middel van schriftelijke
antwoorden of roerde hij
in het geheel niet aan.
De minister ging vooral in op
verwijten van PvdA-woord-
voerder Ter Beek dat hij on
voldoende actief zou zijn op de
gebieden van het veiligheids
beleid en de bevordering van
de mensenrechten betreft. Aan
de hand van een aantal voor
beelden meende Van den
Broek aan te kunnen tonen
dat de PvdA'er zich deerlijk
vergiste. Dit „misverstand"
weet de minister aan het feit
dat Ter Beek en hij het niet al
tijd eens zijn over de „effecti
viteit" van bepaalde initiatie-
CDA-woordvoerder De Boer
had zich onder meer beklaagd
over de geringe aandacht die
er in de begroting van Buiten
landse Zaken was gewijd aan
de andere leden van de Euro
pese Gemeenschap, met name
de Bonsrepubliek Duitsland.
Schriftelijk liet de minister
weten dat dit niet mag worden
opgevat als een gebrek aan be
langstelling. „Het tegendeel is
het geval". Deze zaken houden
Buitenlandse Zaken dagelijks
bezig.
Van den Broek
Het vermeende ontbreken vi
visie op de ontwikkelingen
voor Nederland belangrijl
landen als Suriname, wat
door De Boer aan de orde
gesteld, achtte de minister w
een mondelinge beantwoc
ding waard, zij het dat hij zii
daarbij wendde tot de GPV'
Schutte, die daarover ook o
merkingen had gemaakt. 1
regering heeft wel degeli
een visie op wat er moet g
beuren in Suriname: de
senrechten daar moeten
den hersteld en er moe
zicht zijn op een volksraadpl
ging.
Zolang dat niet het geval
worden de betrekkingen r
Paramaribo niet genorma
seerd en wordt er dv
geen ontwikkelingshulp gegt
ven. Het recente akkoord v
legerleider Bouterse met di
voormalige politiek leidei
onder wie ex-premier Arro
acht de minister een bemoei
gende ontwikkeling. Voor
regering is dat aanleiding
gesprekken tussen Nederlai
en Suriname te intensivere
in de hoop daarmee de n
gang gekomen „positieve
wikkelingen" in Paramari
te versnellen.
SI
SCHIPHOL De leiders van de vier toekomstige
Arubaanse regeringspartijen, die gisteren in Nederland
zijn aangekomen, gaan met de Nederlandse regering
praten over een nieuw financieel-economisch beleid
dat de rampzalige toestand van de economie op Aruba
moet verbeteren. Dit heeft de leider van de delegatie
en grote kanshebber voor het premierschap, Henny
Eman, op Schiphol verklaard.
Eman onderstreepte dat de Arubanen niet komen om meer geld
te vragen dan de 100 miljoen gulden begrotingshulp die Neder
land al heeft toegezegd. „Wij komen niet om te bedelen", aldus
Eman. Eman wijst er op dat achter de „koude" cijfers over de
economie van Aruba een drama schuilgaat. Ook met de Neder
landse hulp van 100 miljoen blijft er een groot tekort. Forse sa
nering van de overheidsuitgaven blijft dan ook noodzakelijk, al
dus Eman. Eman is optimistischer dan het IMF over de groei
van de hotelcapaciteit op Aruba.
ORGANISATIES DOEN DRINGEND BEROEP OP KAMER
DEN HAAG Het rijbe
wijs moet zo snel mogelijk
langer geldig worden dan
vijf jaar en gemeenten
mogen het niet uitgeven.
Dat vinden ANWB, het
Centraal Bureau Rijvaar
digheid (CBR), de geza
menlijke provincies (IPO)
en van de Vereniging van
Nederlandse gemeenten
(VNG). Ze uitten hun me
ning gisteren bij de ka
mercommissie van Ver
keer en Waterstaat. Al
leen de VNG pleitte voor
het uitgeven van rijbewij
zen door gemeenten, wat
nu gebeurt door provin
cies.
De kamercommissie hoorde de
vier organisaties naar aanlei
ding van een conflict met
staatssecretaris Scherpenhui-
'zen. Deze wil dat rijbewijzen
geldig blijven tot de houder
zestig jaar wordt. Tegelijk wil
hij de gemeenten met de uit
gifte ervan belasten. De Ka
mer is tegen die koppeling.
Namens het CBR stelde de
heer Brederode dat zijn orga
nisatie veel beter rijbewijzen
kan afgeven. De nu bestaande
medische verklaringen en rij
vaardigheidsbewijzen kunnen
daarmee vervallen. Voorzitter
De Regt van de ANWB zei dat
het overhevelen van de afgifte
van rijbewijzen van de provin-
pier i
de gemeenten het p
r de houder vier ke
duur maakt. De ANWB
voorstander van een rijbewi
dat een leven lang geldig blijf
zoals dat in veel andere Eur<
pese landep al bestaat.
IPO-voorman Patijn, commi
saris der koningin in Zuiif
Holland, vroeg de Kamer
godsnaam" snel de geldighei
van een rijbewijs te verlengei
„Nu komen mensen die hl
vergeten zijn huilend bij m
en ik mag niets doen. Ee^
vrachtrijder die al achttief
jaar rijdt, schadevrij, moe tr
daardoor zeven examens ove
doen. Dat kostte hem vijfdu
zend gulden. Ik geef dan toer
een verlenging. Ik overtreer
daarmee de wet, maar ik kap
het niet over mijn hart
krijgen hem het brood u
mind te stoten", aldus Patijn
SUSKE EN WISKE DE MOOIE MILLIREM