Uitspraak ds. Huting
verdeelt Hervormde Kerk
„Theologie kan geen strategie
voor politiek handelen bepalen
£eidóc6omcm
BTTÏT71
TAFEL
C^idócSoutant
kerk
wereld
OVER KERKELIJKE STEUN AAN GEWAPEND VERZET
Amerikaanse aartsbisschop neemt
het op voor vluchtelingen
Nieuwe christelijke
universiteit op Java
PROMOVENDUS DS. HENK VIJVER:
»R]
:r\
J
Het verschijnsel boycot-die-geld-kost kent ons land f
Toen Groot-Brittannië tijdens de Falkland-oorlog de
-partners verzocht de handel met Argentinië stop te zettf
voldeed ons land daaraan meteen. In vergelijking metr
Falkland-oorlog is de aanleiding tot de nu gevraagde boyf
veel ernstiger en verstrekkender. De komende tijd zal la
of de EG-landen en Nederland in het bijzonder berj
zijn de ook veel ernstiger en verstrekkender consequent
van de boycot tegen Zuid-Afrika te aanvaarden. Die boyj
beoogt niet het reeds bestaande geweld te verergeren, i
de noodzaak tot dat geweld juist te verminderen en uiteini
lijk weg te nemen. Lukt dat niet, dan wordt de uitspraak v
ds. Huting over kerkegeld voor geweld actueel.
ai
weer
ACHTERGROND
DONDERDAG 12 DECEMBER 1985 PAGINA 2FjfsJN
Zuidafrikaanse bisschoppen
villen politieke gevangenen vrij
De vrijlating van zwarte leiders in Pietermaritzburg is welis
waar een teken van hoop, maar het is niet genoeg. Alle politie
ke gevangenen moeten onverwijld worden vrijgelaten, staat in
een verklaring van de rooms-katholieke bisschoppen van zui
delijk Afrika. „Alleen langs die weg kan het tot een werkelijke
vrede in het land komen". De bisschoppen wijzen er op, dat de
nu van hoogverraad vrijgesproken gevangenen een hoge prijs
hebben moeten betalen voor het bewijs van hun onschuld
:„Het kostte vele maanden opsluiting, verstoring van hun le
ven en een massa geld", aldus de verklaring.
Britse deskundige ontdekt AlDS-achtige ziekte in Bijbel
Een Britse scheikundige. John Gwilt, voert op basis van lang
durige onderzoekingen naar medische verwijzingen in de bijbel
aan dat daarin sprake is van een ziekte die veel overeenkom
sten vertoont met AIDS. Gwilt verklaarde dat in Numeri mel
ding wordt gemaakt van een plaag die de Israëlieten in Moab
trof, nadat zij omgang hadden gehad met prostituees. "De ziek
te schijnt kwaadaardig te zijn geweest en overdraagbaar via
seksueel contact, maar we kunnen niet bewijzen dat het AIDS
is geweest. Hij herinnerde aan de eenvoudige remedie van Mo-
zes: eliminatie van alle potentiële dragers. Gwilt zei ook nog
dat de bemanning van Christopher Columbus tijdens de expe
ditie in 1492 door een epidemie werd getroffen die veel op
AIDS lijkt.
De wetten zwijgen stil
voor wapens en
trompetten
„Apartheid is ketterij,
maar de kerk kan niet
met wapens ingrijpen in
het conflict in Zuid-Afri-
ka". Tot die uitspraak
kwam dr. S. Meijers, pre
dikant van de Gerefor
meerde Bond in de Her
vormde Kerk te Leiden,
tijdens een gesprek voor
de IKON-radio over de
uitspraken van ds. Hu
ting, voorzitter van de
hervormde synode inza
ke eventuele steun van
kerken aan bevrijdings
bewegingen in Zuid-
Afrika.
Centraal in de discussie stond
de vraag, of ds. Huting niet
over de schreef is gegaan met
zijn stelling, dat als alle po
gingen Apartheid langs
vreedzame weg af te schaffen
hebben gefaald, en de (zwar
te) Kerken in Zuid-Afrika
zelf om steun vragen in de
bevrijdingsstrijd. de kerken
in Europa die steun dan ook
moeten geven.
Dr. Meijers gaf toe, dat
Apartheid als ketterij moet
worden aangemerkt als die
door een ideologie wordt on
derbouwd. Naar zijn mening
is in Zuid-Afrika sprake van
een „blinde vlek" bij de blan
ke regering, die dan ook niet
fascistisch kan worden ge
noemd. Vergelijkingen met
het kerkelijk gesteunde ver
zet in de Tweede Wereldoor
log gaan zijns inziens dan ook
niet op.
Dr. Meijers sluit de mogelijk-
Ir. J. van der Graaf: ,,Ds. Huting moet aftreden als
zijn kerk niet achter zijn uitspraak staat"
heid niet uit, dat ds. Huting is
meegesleept door zijn emo
ties. Als hij zijn uitspraken
heeft gemeend zou hij moe
ten emigreren naar Zuid-
-Afrika om daar de conse
quenties lijfelijk te dragen.
„Als u mijn taak hier over
neemt", was de prompte re
actie van de synodevoorzit
ter. „Dat wil ik graag doen",
antwoordde dr. Meijers, er
aan toevoegend dat als ie
mand op goede gronden
meent de wapens te moeten
opnemen, hij dan ook leven
en goed moet wagen.
Ds. Huting verklaarde dat
een vergelijking met het door
de Kerken gesteunde verzet
tegen de overweldiger tijdens
de Tweede Wereldoorlog ook
van toepassing is op de situa
tie in Zuid-Afrika als alle
vreedzame middelen, zoals
een' algehele boycot, niet het
gewenste resultaat hebben
opgeleverd. Hij was het met
dr. Meijers eens, dat het be
sluit bij de kerken van Zuid-
-Afrika ligt. maar verschilde
weer grondig met hem van
mening, waar dr. Meijers
„gebed en waarschuwen" als
kerkelijke wapens in het ge
weer bracht. „Als men nu in
grijpt in de cirkelgang van
het geweld zou onze taak
daarin kunnen zijn ontspo
ringen te keren en naar ver
zoening te werken", aldus de
Leidse predikant.
Synodelid ds. A. W. Berkhof,
hervormd predikant te Hoog
land, stelde vast van ds. Hu
ting in zijn mening wat voor
op loopt, „maar daarvoor is
hij ook ingehuurd". Naar zijn
mening is de synodepraeses
verplicht wat hij in Harare
heeft gehoord, door te geven,
„ook als ons dat rauw op het
lijf valt". Ds. Berkhof stelde
dat het oorlog is in Zuid-
-Afrika. zodat het de vraag is
aan welke kant wij gaan
staan. De laatste jaren heb
ben de kerken zijns inziens
steeds duidelijker gekozen
voor de onderdrukten.
Naar ds. Huting meent gaat
het om de vraag of er sprake
is van een wettige, of van
een demonische overheid in
Zuid-Afrika. Het Kairos-do-
cument van de zwarte theo
logen uit dat land spreekt uit,
dat er geen wettige regering
is en dat dus het recht om te
vechten bestaat. Dr. Meijers
hield staande dat de Kerk ge
roepen is over matiging te
praten als het geweld esca
leert en vindt, dat ds. Huting
veel te zwart-wit denkt, „ook
al werpt het onrecht een
schaduw over wat de over
heid daar doet".
Prof. W. E. Verdonk, kerke
lijk hoogleraar te Utrecht en
van tijd tot tijd synode-advi
seur. vindt ook dat de zwarte
In wat wordt gezien als een
hoogst ongebruikelijke in
menging in de Amerikaanse
politiek heeft aartsbisschop
Rivera y Damas van San Sal
vador in een aan alle leden
van het Amerikaanse congres
gerichte brief een krachtig
pleidooi gevoerd voor de in
Amerika verblijvende vluch
telingen uit zijn land.
Hij riep de politici op, wetge
ving te bevorderen die terug
zending verbiedt van Salva-
doranen, die het geweld in ei
gen land zijn ontvlucht en
hun toevlucht hebben gezocht
in de Verenigde Staten. De
aartsbisschop wijst de con
gresleden op het feit, dat
vluchtelingen wettelijke be
scherming behoren te genie
ten op grond van internatio
nale en Amerikaanse wetten.
Dat doen Canada en landen
in Midden-Amerika dan ook,
„maar de Amerikaanse auto
riteiten hebben hun deuren
en harten toegesloten".
In een tweede brief dankt de
primaat van de Salvadoraanse
Rooms-Katholieke Kerk de
Amerikaanse Kerken en jood
se gemeenten, die hebben
meegeholpen om de naar
schatting een half miljoen
Salvadoraanse vluchtelingen
niet helemaal in de kou te la
ten staan. De situatie in El
Salvador maakt het onmoge
lijk dat de vluchtelingen te
rugkeren, daar ze groot ge
vaar lopen in eigen land te
worden vervolgd, alsdus de
aartsbisschop. „Terugzending
van deze vluchtelingen naar
de bron van lijden is, gemeten
naar de wet der christelijke
naastenliefde, een onrechtma
tige daad", laat hij de congres
leden weten.
De brief staat in lijnrechte te
genspraak met de uitspraken
van de regering-Reagan, vol
gens welke teruggezonden
vluchtelingen in El Salvador
geen enkel gevaar lopen. De
Amerikaanse regering steunt
de regering van dat land en
prijst de verbeteringen die
zijn ingetreden wat betreft de
mensenrechten. Elke maand
stuurt de Amerikaanse immi
gratiedienst rond honderd
Salvadoranen terug, omdat ze
slechts economisch vluchte
ling zouden zijn.
In Djokjakarta, op Midden-JaVa is een nieuwe christelijke
universiteit geopend De universiteit is opgericht door het
Christelijk Hoger Instituut, waarin elf kerken samenwer
ken. en gevestigd op het terrein van het Theologisch Semi
narie, waar drie kerken hun predikantsopleiding verzorgen.
Zowel seminarie als universiteit dragen de naam Duta Wa-
cana, ambassadeuren van God. De basis vormt het Woord
van God dat in de bijbel is geopenbaard. De universiteit be
gint met twee faculteiten: economie en technologie.
Dr. Yudo Poerwowidagdo. rector, zei dat de
siteit uitdrukking is van de bereidheid bij de kerken mee te
werken aan de ontwikkeling van het land op basis van <je
Pantjasila-ideologie. Dit zijn de vijf grondbeginselen van de
Indonesische eenheidsstaat: godsgeloof, nationalisme, men
selijkheid, sociale rechtvaardigheid en volkssoevereiniteit.
Een en ander zal volgens hem tot een moderne, geïndustria
liseerde staat in de 21e eeuw leiden.
Djokjakarta, met ongeveer 500.000
heeft verschei
dene universiteiten en insteUingen van hoger onderwijs.
Sommige zijn van de overheia, andere van moslem-, rooms-
-katholieke, protestantse of particuliere organisaties.
kerken zelf de weg moeten
wijzen. Die proberen geweld
te vermijden en de zwarte
bevolking geeft ook het voor
beeld van wat geweldloos
verzet betekent. Hij ver
klaarde dr. Meijers niet te be
grijpen waar die waarschu
wend bezig wil zijn: „dat
recht hebben wij niet".
Naar overtuiging van prof.
Verdonk houdt dr. Meijers
geen rekening met gerefor
meerde belijdenisgeschriften,
waarin Apartheid als ketterij
wordt veroordeeld.
Aftreden
De secretaris van de Gerefor
meerde Bond, ir. J. van der
Graaf, meent dat ds. Huting
moet aftreden als synode
praeses als de synode van
zijn kerk zich niet stelt ach
ter diens uitspraken over
eventuele kerkelijke steun
aan gewapend verzet in
Zuid-Afrik. Naar zijn mening
is ds. Huting als afgevaardig
de van de hervormde kerk
naar Harare gegaan en als
zodanig moeten zijn uitspra
ken ook worden gezien.
Overigens is Van der Graaf
het oneens met die uitspra
ken: De kerk moet verzoe
nend optreden, vindt hij en
nee zeggen tegen de revolutie
die haar eigen kinderen ver
slindt. Volgens ir. Van der
Graaf kan de regering in
Zuid-Afrika niet als onwettig
worden beschouwd en als zo
danig is de situatie in Zuid-
Afrika niet te vergelijken
met die in Nederland gedu
rende de tweede wereldoor
log.
Herdenkings
boeken rond
honderdjarig
bestaan
Gereformeerde
Kerken
De reeks boeken in het kader
van de herdenking van de
Afscheiding (1834), Doleantie
(1886) en het ontstaan van de
Gereformeerde Kerken in
Nederland (1892) is met twee
uitgebreid.
De plaatsvervangend rijksar
chivaris in de provincie
Utrecht, drs. H. Leeuwen
berg, overhandigde in Leus
den aan voorzitter dr. H.
Kouwenhoven van de gere
formeerde synode het eerste
exemplaar van de „Inventa
ris van de synodale archie
ven van de Gereformeerde
Kerken van 1836 tot en met
De inventaris is samengesteld
door de archivaris van het
gemeente-archief in Rotter
dam, J.C. Okkema. Deze
maakte in 1975 reeds een
eerste inventarisatie van de
synodale archieven.
Voorts is een boek met de
„Acta van het synodaal con
vent (1887) en van de voorlo
pige synoden van de Neder-
duitsche Gereformeerde Ker
ken (1888-1892)" gepresen
teerd. Het gaat hier om de
notulen van de synodezittin
gen van de „Dolerende Ker
ken", die in 1886 onder lei
ding van Abraham Kuyper
uit de Hervormde Kerk tra
den. In 1892 voegden de Do
lerende Kerken zich met de
Christelijke Gereformeerde
Kerk die was ontstaan uit de
Afscheiding van 1834. aaneen
tot de Gereformeerde Ker
ken in Nederland.
Het boek is het derde in een
reeks van vier, waarin de
handelingen van de voorlo
pers van de Gereformeerde
Kerken in Nederland wor
den heruitgegeven. Het vier
de boek, dat nog wel enkele
jaren op zich zal laten wach
ten, zal de handelingen van
de synode van de Christelijke
Gereformeerde Kerk
(1872-1892) bevatten.
Het breed moderamen (uitge
breid bestuur) van de gere
formeerde synode keurde het
plan goed voor een reeks his
torische jaarboeken. Het eer
ste zal in 1987 worden gepu
bliceerd.
Nederlandse Hervormde
Krk
Aangenomen naar Rotter
dam-Zuid, I. J. Wisse te Zeist.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Lelystad, C.Ha-
rinck te Oostkapelle; te Leer
dam, J. Mijnders te Veenen-
daal. Tweetal te Dirksland,
A. M. den Boer te Sioux-Cen-
ter (USA) en E. Venema te
Middelburg-centrum.
De Rooms-Katholieke
kerk in Argentinië is ver
loederd doordat ze zich te
veel voor het politieke
karretje heeft laten span
nen. De Argentijnse cle
rus had deze misgroei
kunnen voorkomen door
te letten op de eigenlijke
taak van de kerk: de roe
ping tot getuigen. Daarbij
heeft de kerk te hameren
op christelijke grond
waarheden als solidariteit
en barmhartigheid.
Daar is het Henk Vijver om te
doen. Begonnen als gerefor
meerd predikant in Gauw-
-Terzool (Friesland) is hij
sinds 1980 als zendingspredi
kant werkzaam onder prote
stantse studenten in de Lito-
ralstreek van Argentinië. De
zer dagen is hij met zijn gezin
op verlof in Nederland. En
passant hoopt hij volgende
week vrijdag te promoveren
aan de Vrije Universiteit bij
prof. dr. H. Kuitert. Het
proefschrift is getiteld „Theo
logie en bevrijding".
Het promotie-onderzoek komt
niet uit de lucht vallen: zes
jaar heeft ds. Vijver onder
Argentijnse studenten ge
werkt. In talloze gesprekken
met jongeren is hem duidelijk
geworden dat de ideeën van
Kuitert omtrent een critische
distantie van de Nederlandse
kerken ten opzichte van de
politiek ook voor Argentijnse
verhoudingen gelden.
Aan de ene kant voelt ds. Vij
ver zich verwant met de be
vrijdingstheologie van Gutiér-
rez, Scannone en Alves. Hun
betrokkenheid met het lot
van de armen spreekt ds. Vij
ver aan. Toch haakt hij af als
dit engagement ontaardt in
een te klakkeloos theologische
etiketjes plakken op puur
praktische zaken. Uit de bij
bel zijn basisprincipes af te
leiden, maar die kunnen al
leen concreet ingevuld kun
nen worden na maatschappe
lijk onderzoek. Theologie en
geloof staan onder voortdu
rende praktische kritiek.
De theologie moet bij haar
theologische leest blijven, al
dus Vijver. „Theologie kan
nooit de strategie bepalen.
Dan sla ie de fase over van de
morele bezinning". Als men
sen als Gutiérrez op theologi
sche gronden oproepen tot re
volutie, stellen ze zich boven
iedere vorm van kritiek. Ze
verabsoluteren hun eigen
ideeën. Dat is onjuist. Discus
sie over de argumenten be
hoort mogelijk te blijven".
Conservatisme
De Vijvers kritiek treft niet
alleen de progressieve bevrij
dingstheologen. Zijn nuance
ring raakt evenzeer de con
servatieve Rooms-Katholieke
kerk in Argentinië. De bis
schoppen in Argentinië heb
ben altijd gezegd dat ze onaf
hankelijk waren. Dat was
schijn. In wezen stonden ze op
één lijn met de militaire dicta
tuur. Bij de jaarlijkse herden
kingen van de staatsgreep op
24 maart stonden de bisschop
pen dan ook zij aan zij met de
militairen. De katholieke
kerk in Argentinië heeft zich
opgesteld als politieke macht
sfactor. De eigen boodschap
kwam in de verdrukking. De
kerk werd ongeloofwaardig
voor mensen, die leden onder
het politieke systeem.
Zij, de slachtoffers van de dic
tatuur, konden zich moeilijk
openstellen voor de bood-
schap van een corrupte kerk.
En juist die boodschap hoort
centraal te staan.
Voorzichtig woorden zoekend
vertelt Henk Vijver, dat voor
hem de heilsboodschap ten
diepste inhoudt, dat God men
sen verlost.
„God heeft eindeloos heil
voor ons in petto. Dat is het
Koninkrijk van God. God kan
dat eigenlijk alleen maken.
Dat is het heil zonder grenzen
en als mens mag je het ver
kondigen". Hier en nu zijn
snippers van dat heil te zien.
Ervaringen
Achter het theologische ver
haal van Henk Vijver gaat
een wereld aan doorleefde er
varingen schuil. Het begon
voorzichtig in 1980. Henk Vij
ver werd studentenpastor in
Santa Fé. Veel studenten met
wie hij contact had waren
weinig geëngageerd en sterk
gericht op het behalen van
het diploma. Kritische vragen
stelden ze niet. Ook de kerk
zweeg bij alle misstanden en
repressie die er in de Argen
tijnse samenleving was. Het
politieke tij is echter gekeerd
in 1983. Na het debacle van de
militairen op de Malvinas
werd de radikaal Alfonsin de
mocratisch gekozen als presi
dent. Onder hem hebben de
Argentijnen hun spontaniteit
weer teruggevonden. Je hoort
de mensen weer muziek ma
ken op straat.
De studenten werden mondi
ger. Allerlei eikele onderwer
pen als homoseksualiteit,
abortus en dergelijke zijn
weer bespreekbaar. „Zo kun
je zeggen", aldus Henk Vijver,
„dat het laatste jaar van ons
werk in Argentinië het leuk
ste is geweest".
Na zijn verlof gaat Henk Vij
ver weer terug naar Argenti-
Ds. Henk Vijver: „geen strate
gie voor concreet handelen in
de bijbel"
nië, niet om er als studenten
pastor te werken, maar als do
cent sociale ethiek aan de
ISEDET te Buenos Aires.
Over zo'n jaar of drie hoopt
hij terug te komen naar Ne
derland om de opgedane er
varingen in Argentinië ten
dienste te stellen van de Ne
derlandse kerken om zo de
principiële wederkerigheid
uit te drukken.
Intussen kunnen geïnteres
seerden al kennis nemen van
zijn ideeën via zijn proef
schrift, dat binnenkort in de
boekhandel te krijgen is. Na
tuurlijk is Nederland geen
Argentinië, maar de verpoliti-
seerde kerk van Argentinië
toont wel hoe het fout kan
gaan met een kerk, die zich
voor politieke karretjes laat
spannen.
Wat dat betreft zou de Argen
tijnse kerk een waarschuwing
voor de Nederlandse kunnen
zijn, meent Henk Vijver.
eng
akei
Kerkegeld geen bloedgeld
IN HAA
derland
jk best
zwart
open
-p» kaarten
JJE praeses van de hervormde synode, ds. H. Huting, is ^ek v;
mening dat de kerken in Nederland desnoods bereid mo< >1 heng1
zijn de Zuidafrikaanse bevrijdingsbeweging ANC i
- - - - MB—
ontd'
apende strijd tegen de blanke minderheidsregering te st slecht
Mocht de verklaring van Harare, waarin de Zuidat'i
kaanse kerken oproepen tot economische sancties tegen I rrr,p1Sch
land, geen resultaat hebben dan is de enige weg die van npioen:
geweld. Onder het motto: „Bidt en werkt" vindt ds. Hul lis gehc
dat de kerken de consequenties van hun gebed om een re< en!
vaardige samenleving in Zuid-Afrika moeten acceptei,tr
ook als de vreedzame weg niet begaanbaar blijkt.
WlJ kunnen zijn standpunt niet delen. Het is bovendien
verstandig geweest van ds. Huting de eventuele kerkeli
steun aan een gewelddadige strijd nu aan de orde te stel
De conferentie van Harare heeft juist alle nadruk gelegd
de weg van de economische boycot. Wie dan tegelijk spre
het alternatief, de gewelddadige strijd, wekt niet de
druk veel hoop te hebben op enig effect van de oproep,
vendien heeft de uitspraak van ds. Huting grote beroer
veroorzaakt in en buiten zijn kerk. Alle aandacht gaat
naar zijn uitspraak over steun aan geweld, in plaats van n TREC
de oproep om als kerken de regeringen te bewegen tot e ig Ne
nomische druk over te gaan. ad he<
lectaci
EERDERE vragen van Nederlandse kerken aan regering 'n de
parlement om economische maatregelen tegen Zuid-Afr ihoorg
hebben weinig resultaat gehad. Nederland wil alleen fland
doen in EG-verband en Groot-Brittannië en West-Duitsli ur J
hebben tot nu toe verstrekkende maatregelen door de (Sn het
meenschap weten tegen te houden. Het is overigens oprwde F<
kelijk dat kerken uit deze landen, na aanvankelijk verzetFze
gen de oproep om economische sancties, uiteindelijk toch v"en 01
harte hebben ingestemd met de verklaring van Harare, lovenr
De Nederlandse kerken die gehoor willen geven aan de <i
roep van Harare staan voor een moeilijke taak. Ze moetj
regering en parlement ervan overtuigen dat Nederland bf
een afwijkend standpunt in EG-verband kan
lEN l
id) h
als Denemarken, dat heeft aangekondigd alle diplomatis^rijf:
betrekkingen met Zuid-Afrika te verbreken. Tegelijkerl ^e:
iles m
moeten ze aannemelijk kunnen maken dat de Nederlam encha
samenleving bereid is economische belangen in te leveie huic
door gehoor te geven aan de oproep van de zwarten in Zu 'order
Afrika. Daarbij dient bedacht te worden, dat als de econoi -nsati
sche boycot om economische of politieke redenen niet woi hepp<
uitgevoerd, indirect de gewelddadige bevrijdingsstrijd Fn- w
Zuid-Afrika wordt opgeroepen. Het kerkegeld voor gevuL^a^5 y
ds. Huting sprak, zou dan bloedgeld worden.
Minder koud
DE BILT (KNMI) Morgen
draait de wind naar het zuid
westen en door de aanvoer
van oceaanlucht wordt het in
de meeste delen van het land
minder koud. Alleen in Lim
burg blijft de temperatuur
achter met een verwachte
middagtemperatuur van om
streeks 2 graden, meer naar
het noorden gaand loopt de
temperatuur op tot omstreeks
7 graden. Vannacht lopen de
temperaturen uiteen van min
1 graad in het zuidoosten' tot
plus 4 graden op de Waddenei
landen.
Het op gang komen van de
zuidwestelijke stroming wordt
veroorzaakt door een oceaan-
depressie, die morgen ten
noordwesten van de Britse Ei
landen wordt verwacht. Be
wolking van dit lagedrukge
bied trekt over ons land en de
mogelijkheid bestaat dat in het
noorden van het land af en toe
regen valt. Grote hoeveelhe
den worden niet verwacht en
wel door aanwezigheid* van
een hogedrukgebied, dat gele
gen boven Frankrijk en Duits
land maar weinig van plaats
verandert.
Scholfilet met
champignons,
wortel-
selderijsalade en
aardappelkoekjes
vla met
rumbiscuits
Nodig voor twee personen:
uitje, 20 g margarine, 100 g
champignons, 300 g scholfi
let, zout, peper, 1 lepel ci
troensap, 0,5 dl water;
1 lepel azijn, zout, peper, 2
lepel yoghurt, halve lepel
olie, stukje knolselderij,
kleine winterwortel, paar
augurken; Vz tot 1 kg aard
appelen, zout, melk, kerrie,
peterselie, aroma, paneer
meel, margarine;
Vz liter gele vla (Vz liter
melk, 25 g custard, 30 g sui
ker), 4 lange vingers, 2 le
pels rum of water met ru-
messence.
Fruit het kleingesneden
goudgeel in de margarii* 1
bak vervolgens al omschi n'
pende de in plakjes gesned e
champignons t
Spoel de scholfilets af, A'd-
ze in de lengte op de natu\
lijke „naad" een keer dl
en strooi er zout en pep
over. Rol de halve fil
luchtig op en leg ze bij de
met champignons. Drupi
het citroensap over de vis
schenk er het water na
Stoof de schol op een ma
vuur in ongeveer twaalf i
nuten gaar.
Zet een slasausje klaar
azijn met zout. peper, yi
hurt en olie. Meng er grofy p
raspte knolselderij en woi
door. Maak de salade
smaak af met azijn, zout
peper en garneer haar i
plakjes of in waaiervorm
sneden augurken.
Maak een stevige aardapp
puree en breng die op sma
met zout, kerrie, fijngeknip
peterselie en aroma. Ma
van de puree een bal, rol
door paneermeel en vorm
een rol van. Laat de puil
koud worden. Snijd de rol
stevige plakken en bak c
bruin en warm in maganiP
Week stukjes lange vingert
rum of verdunde rum-esset
ce en leg er de gele vla op
JEANr
«Drit
.<ïen
v fractu
FRI