m
h
De nieuwe Alfa 75.
EERSTE NEDERLANDSE
MANNENBEURS
T
De kreatie van puur rijplezier.
tacx
h
DE CACTUS
SPECIALIST
„Die dansopera moet je aanvoelen,
anders begrijp je er niks van
MANNEN
BEURS
IN HAAGSE HOUTRUSTHALLEN
VRIJDAG 13 t/m 22 DECEMBER
MANNEN
BEURS
Zumpolle
GER
HEKKIDG
HEn&ELTPOPT
„Optica"
1500zeldzame
planten uit
„Peru"
De grootste in
Den Haag.
Stand no. 208
P
w
J|W
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 12 DECEMBER 1985 PAGINA
LKEN
ble in
rd he
|e dan
lie Ja,
uit. J
Sportliefhebbers opgelet!
Op stand no. 222 kunt u uw hart ophalen.
Thuis trainen en trimmen met de
home-trainers van
Wassenaar
Ook vindt u daar de complete lijn
race- en trimfietsen van
JAN JANSSEN B.V. Putte (N.Br.)
RACE- EN TOURFIETSEN
Wij van de firma Bontekoe hopen u te mogen
ontvangen op onze stand en u van alle vakkun
dige informatie te mogen voorzien.
Voor race en tourisme
sinds 1922
LOOSDUINSEWEG 673C - 070-45.69.51
ate md&l dé Ze&te..
L. Zumpolle Den Haag BV
Venestraat 29
2511 AR Den Haag
Tel. 070-639581
Lederwaren - reisartikelen -
mode-accessoires
U vindt ons op de Mannenbeurs
op stand no.: 245
URLAAN
252 TEL:070 905820
DEN HAAG
STAND NO. 238
HET NATIONAAL ZEILEND ZEESCHIP „EENDRACHT"
Voor iedereen vanaf 16 jaar.
dus ook voor UI En betaalbaar!
Zomermaanden Schevenlngen.
(Dagtochten en meerdaagse).
Wintermaanden vanuit
Vllamoura, Portugal. Speciale
jeugdreizen.
Voor het meemaken van zo'n
heerlijke zeezeiltocht onder
professionele leiding en/of inlichting over het lidmaat
schap van de Nationale Vereniging
„HET ZEILEND ZEESCHIP":
Postbus 84108. 2508 AC Den Haag Tel. 070-545027.
„EENDRACHT
NCOCRLANO
WESTERN RIDERS HOLLAND
voor WMttmklcding «n weiternruitersport origlnMl U.S.A.
Do v.d. Kleij - Brillen
v. Schagenstraat 11
Tel. 070-863303
Voorburg oude centrum
OE AMBACHTELIJKE FRIESE
KLOKKENMAKERS
uit Joure
ook met antieke klokken
Christiaan van der Klaauw Jacob ten Hoeve
l Gro
Jeroe
renge
gem,
d* A M. mmC Spectaculaire opening vriidag 13 december om 12.00 uur DROPPING VAN 6 PARA'S die sleutel van Houtrust overhandigen aan danseres Penney de Jager.
fell 1 AJU O» - KIT BOLIDE, NIEUWSTE MODEL ALFA, VIDEOPRESENTATIE CAMEL-TROPHY, MAANDBLAD PLAYBOY met BUNNIES,
OUD-TOURWINNAAR JAN JANSSEN, WIN ZEEREIS MET ZEILSCHIP DE EENDRACHT, MODELSPOORBAAN, BONSAI-BOMEN.
OPENINGSTIJDEN: Van 12.00 tot 22.00 uur; zondagen van 12.00 tot 18.00 uur. Entree 6.-; kinderen t/m 12 jaar en 65+ers 3.-.
GEORDEND ENTHOUSIASME INKORZOTHEA TER
AMSTERDAM „Ja, en
ik sta springend aan de
kant". Zo citeert de der
tigjarige componist Wil
lem Wander van Nieuw-
kerk uit een kritiek op
zijn dansopera „First
things first", die van
avond in het Korzothea-
ter in première gaat en
vrijdagnacht - om half
één - wordt herhaald.
Willem, die de humor van
dat stekelige zinnetje wel in
ziet, maar zich ook wat bedot
voelt, zet zijn gezicht veilig
heidshalve op een scheef
lachje. Zijn zus Marjolein,
verantwoordelijk voor de
choreografieën, lacht mee en
zo ontstaat er vanzelf een
stemming die precies weer
geeft hoe de dansopera kon
ontstaan. Want hoe kwam
Willem - want het was zijn
idee - ertoe dans, muziek en
theater te combineren.
„Ik ben niet opgeleid voor
een nette betrekking; na het
gymnasium ben ik muziek
wetenschap gaan doen en
ging ik componeren. Een
opera heb ik jaren geleden al
willen maken, maar toen ik
dat wilde doen op tekst van
Beckett, kreeg ik zijn mede
werking niet; Beckett wil
nooit, dat iemand iets, wat
dan ook, met zijn tekst doet.
Toen ben ik zelf maar wat
gaan schrijven en met Marjo
lein kwam het tot een danso
pera; ik weet niet goed meer
Familieband
Het komt door de familie
band. Omdat broer en zus
goed met elkaar op kunnen
schieten en omdat Marjolein
het mooie afstudeerproject
„Puls" aan de Theaterschool
achter de rug had en wel
weer eens iets nieuws wilde
doen. Samen kwamen de
twee op „First things first",
waarvoor Marjolein niet al
leen de choreografieën
Schreef maar waar ze zelf
Ook dansend in voorkomt. De
dansopera ontstond geleide
lijk en werd pas voor pas,
noot voor noot, opgebouwd.
Willem: „Er zit geen groot
verhaal achter, het gaat ook
niet ergens over. Het gaat om
de zichtbaar en hoorbaar ge
maakte emotie en als ie dan
toch een betekenis wilt vin
den, dan zit die in de titel.
First things first, ik bedoel
daarmee dat de dingen die
achter je liggen, vaak onbe
wust hun doorwerking in de
toekomst hebben. Je zet je af
tegen het verleden, soms
fnaak je van een nood een
deugd. Als je op de lagere
school heel slecht bent en je
gaat daardoor schrijven en
dichten, dan kun je later een
goed schrijver worden. Zo
iets. Je zet je dan af tegen
een onvolkomen jeugd".
Handje
Marjolein kan dat met één
handje voordoen; zij legt er
een ritmische golfbeweging
in, die zich ergens tegen af
zet. Een zeldzaam lenig en
expressief handje: die opera
kan al zowat vervallen. „Ik
had een vage grote lijn in
m'n hoofd, voor ik eraan be
gon, maar wat er op het to
neel gebeurt, is in de studio
ontstaan. De dans, de bewe
gingen die in deze dansopera
voorkomen, komen in geen
enkele opleiding voor. Som
mige dansers kunnen, wat ik
niet kan en omgekeerd. We
zijn maar gewoon begonnen
en wat ik zag, vormde uit
gangspunt. Daar konden we
steeds wat mee doen. En er is
ook veel op video vastgelegd.
Dat moest ook wel, want we
dansen in het begin met de
rug naar het publiek toe en
dansen eigenlijk achteruit. Ik
kan niet zien wat er achter
m'n rug gebeurt en dat kon
ik dus pas weer zien als we
de videobeelden zagen".
De dans van Marjolein en de
muziek van Willem Wander
gaan soms samen, soms niet.
Marjolein: „Die gaan af en
toe heel bewust uitelkaar".
Willem: „En daar komen de
teksten bij. De drie danseres
sen moesten ook kunnen zin
gen en dat doen ze dan ook.
Ze zingen mijn teksten, die
geen uitgesproken verhaal
omvatten. Ik bedoel, ze staan
nergens iets te beweren. Ik
kan het voordoen".
Woordjes
Willem Wander doet het
voor en je moet maar durven,
zo maar in vreemd gezel
schap. De componist stoot
woordjes uit, meer klank dan
woord en wat in het tekst
boekje aan zinnen voorkomt,
blijken uit geaccentueerde
woordjes te bestaan. Zo ont
staat er geen tekst, maar een
vage dreiging. Willem: „Ja.
Dat hebben ze uit hun hoofd
geleerd".
Het getal drie is in deze pro-
duktie belangrijk geworden.
De drie woordjes van de titel,
de drie dansers, de drie gi
taarspelers, de drie zangers,
drie slagwerkers van wie
twee afkomstig van Slag
werkgroep Den Haag en de
drie akten waaruit de danso
pera bestaat. En waarom zou
men ernaar gaan kijken?
Marjolein weet zeker dat ze
•zou gaan, als de dansopera
van een onbekende was ge
weest, Willem Wander aar
zelt. Marjolein: „Het is iets
nieuws, gemaakt door vol
wassen beroepsmensen; dans
en muziek trekken me altijd
aan en dan zijn er ook de de
cors van Anja Roemer nog,
die een wezenlijk onderdeel
van de dansopera vormen".
Die decors bestaan uit wend
bare vlakken van golfplaat
en ijzeren tralies en staan er
intrigerend bij. Tijdens de
uitvoering blijken ze geluid
voort te kunnen brengen.
Willem: „De elementen
waaruit de dansopera is opge
bouwd, zijn alle even belang
rijk. Zang, dans en muziek
opereren soms los van elkaar,
soms reageren ze op elkaar
en soms werken ze samen. Ze
nemen zelfs af en toe eikaars
rollen over: danseressen zin
gen, zangeressen dansen, ge
luid wordt decor en decor
wordt slagwerk".
Stampvol
Sinds de première in het
Amsterdamse Shaffy-theater
26 september zijn door het
hele land vijftien voorstellin
gen gegeven en na Den Haag
komen nog aan de beurt
Baarn, Enschede, Amsterdam
en Amersfoort. Marjolein:
„In Maastricht zat de zaal
stampvol, ik weet ook niet
waarom. En ze waren en
thousiast, dat weet ik ook
nog. Maar de kritieken zal ik
nooit helemaal kunnen be
grijpen, want als de een ra
zend enthousiast is, schrijft
een ander er nogal schamper
over. Ik denk dat je de dan
sopera moet aanvoelen, dat ie
er anders niks van begrijpt
En Willem Wander vult aan:
„Je moet kijken en luisteren,
verder niks. Net zoals je naar
Mahler luistert. Kan iemand
soms uitleggen wat Mahler
met zijn derde symfonie
heeft willen beweren?" En
voor zich uit neuzelend, niet
helemaal logisch: „Aan Mah
ler heb ik oók moeten wen-
FRITS BROMBERG
Componist Willem
Wander van Nleuwkerk
en zijn dansende zus
Marjolein.
Flitsende acceleratie.
Superieure remkracht.
Sublieme wegligging.
De Alfa 75 Een onstuimige
volbloed die vier volwassenen een
maximum aan komfort bedt Walig-
heid, ruimte en opmerkelijke rijeigen-
schappen stempelen de Alia 75 tot
een dynamische kwaJitertsauto
die ruimschoots beantwoordt aan alle
technische eisen van deze tijd
De overvloedige standaard
uitrusting bestaat onder meer uit:
5-bak met een echte 5e versnelling,
bekrachtigde schijfremmen rondom,
verstelbaar stuurwiel, elektronische
toerenteller, koplampsproeiers, elek
trische ramen vóór.
De kombnatievan de motor
voorin en de versnellingsbak achterin
gekoppeld aan de De Dion achteras
garandeert een perfekte gewichts
verdeling die borg staat oor de feil
loze wegligging
\ferder bent u door de sportief
gespatieerde versnellingsbak verze
kerd van een uiterst felle acceleratie
De Alfa 75
Een betrouwbare investering
met een hoge inruilwaarde, dus de
kilometerprijs is relatief laag Maak nu
kennis met de AJfa75 en beleef zelf
de kreatie van puur rijplezier.
ek. d
I dui(
het
pds is
fwinr
He
en b«
