Elf Nederlanders
inmiddels redelijk
gezond met ruilhart
ml
Uitstel van
loongesprek
ambtenaren
^Belastingvoordeel kleine tweeverdieners
Coornhert Liga verwijt
politie en GGD-arts
dood kraker Hans Kok
ALLEENSTAANDEN
VINDEN PRATEN MET
KABINET ZINLOOS
Wim Kok
populairder
dan Joop
Den Uyl
Nieuwe stof maakt fosfaat
overbodig in wasmiddelen
Sportwereld
AGIN^INNENLAND/BUITENLAND
AGINjpï
QeidcaQowianl
DONDERDAG 5 DECEMBER 1985 PAGINA 3
VD tegen uitwijzing
ndonesisch echtpaar
t)EN HAAG Het VVD-Kamerlid Wie-
oenga vindt het onjuist dat een Indonesisch
f jchtpaar uit Delft ons land op 22 december
moet verlaten. Het echtpaar is namelijk in
verband met de afwijzing van een verblijfs
vergunning in beroep is gegaan bij de Raad
van State. Wiebenga vindt dat staatssecreta-
an regfis Korte-Van Hemel eerst op de uitspraak
laad is noet wachten. Het liberale kamerlid wijst
j x op dat het echtpaar aanzienlijke banden
i, net Nederland heeft. Het heeft vroeger lan-
tanttek ,ere tijd in Nederland gewoond, beiden heb-
an de t<$en de Nederlandse nationaliteit bezeten en
at de boun vier kinderen zijn Nederlander. Tijdens
itificeefle regering van de Indonesische president
Soekarno zou de man gedwongen zijn ge-
iveest om het Indonesische staatsburger
schap aan te nemen, omdat hij anders zijn
Deenpaan zou hebben verloren.
artoe br
oordeT
Van Es waarschijnlijk
lijsttrekker van PSP
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid A.
van Els maakt de meeste kans op het lijst
trekkerschap van de PSP bij de kamer
verkiezingen van mei 1986. Twintig
PSP-afdelingen, samen goed voor een
kwart van de afgevaardigden naar het
PSP-congres, hebben zich inmiddels over
het lijsttrekkerschap uitgesproken. Daar
van geeft ongeveer zeventig procent de
afgevaardigden de aanbeveling mee om
Van Es te kiezen. Een woordvoerder van
de PSP-fractie heeft die enquêtegegevens
gisteren bekendgemaakt. Van der Spek en
compromiskandidaat T. Bos zijn elk goed
voor vijftien procent. Van der Spek heeft
al te kennen gegeven dat hij niet bereid is
onder mevrouw Van Els als fractievoorzit
ster te fungeren.
Bieten
blokkade
Een vrachtwagen
geladen met bieten
is gisteren op de
A-16 tussen Rotter
dam en Breda, ter
hoogte van Prinsen
beek, door de vang
rail gereden en op
de verkeerde rij
baan terecht geko
men. Een aantal au
to's werd daarbij
beschadigd, één
persoon raakte ge
wond. De duizenden
bieten kwamen met
de schrik vrij. Het
schoonmaken van
het wegdek vergde
enige uren.
Boerhout weg als
chef-Studio Sport
HILVERSUM Kees Boerhout,
sinds vijf jaar chef van Studio
Sport, wordt hoofd van het nieu
we bureau programmaleiding
van de NOS. Zodra er een opvol
ger voor hem is gevonden, zal
Boerhout deze nieuwe functie
aanvaarden.
Boerhouts overstap houdt vol
gens zeggen geen verband met de
forse kritiek die Studio Sport-
- medewerkers bij tijd en wijle op
het functioneren van hun chef
uiten. Boerhout is door het hoofd
van de Dienst Televisieprogram
ma, Van Westerloo, gevraagd de
nieuwe functie op zich te nemen.
Onderzoek fraude bij
handel droogbloemen
DRONTEN De rijkspolitie heeft gis
teren een inval gedaan in achttien kan-
toorbedrijven en woningen op diverse
plaatsen in het land. De bedrijven han
delen in droogbloemen. De actie vond
plaats in het kader van een gerechtelijk
vooronderzoek naar diverse vermo
gensdelicten zoals verduistering, op
lichting, flessentrekkerij en valsheid in
geschrifte. Er werd een grote hoeveel
heid administratieve bescheiden in be
slag genomen in Dronten, Nijverdal,
Zwolle, Smilde, Lelystad, Naarden en
Amsterdam. Er zijn nog geen aanhou
dingen verricht, maar de politie in
Apeldoorn verwacht dat dit spoedig zal
gebeuren. Over de omvang van de
fraude wil de politie niets loslaten.
ïringsle
gdhede
'erdrag
iringsle
•men gi
e
va
oc
tijd I
ng gele)
met
gestaa
ile vooj
l grotei
lts daaj
pje i
ezig, d
moett
ROTTERDAM Sinds
Ger de Keijzer uit Gouda
op 23 juni 1984 als eerste
Nederlander in eigen
land een ruilhart kreeg
ingeplant, zijn al tien
mensen hem in zijn erva
ring gevolgd. Ze voerden
de lange lijst aan van ge
gadigden die na De Keij-
zers operatie ontstond.
Na de eerste drie trans
plantaties die door Rot
terdamse en Leidse chi
rurgen onder veel publi
citeit werden verricht, zo
werd gisteren op een
symposium van de Medi
sche Faculteitsvereniging
Rotterdam duidelijk, zijn
de resterende acht in
grote publicitaire stilte
uitgevoerd.
Staatssecretaris Van der Reij-
den van volksgezondheid gaf
vorig jaar voorlopig toestem
ming voor de uitvoering van
tien van dergelijke operaties.
De harttransplantaties wor
den betaald uit het fonds van
de algemene wet bijzondere
ziektekosten (AWBZ). Chi
rurgen van het Antoniuszie-
kenhuis in Nieuwegein heb
ben kortgeleden ook al een
ruilhart ingeplant en zullen
in de toekomst met hun Rot
terdamse en Leidse collega's
de door de bewindsman gefi
atteerde dertig operaties per
jaar volmaken.
Het symposium in Rotterdam
was één van de eerste grote
wetenschappelijke bijeen
komsten in ons land sinds de
operatie van De Keijzer. Dat
was te merken aan de be
langstelling van medici en
studenten, want er luisterden
er 750 in drie grote collegeza
len naar de beschouwingen
van onder meer de Rotter
damse hartchirurg prof. dr.
E. Bos, één van de voorman
nen op transplantatiegebied.
Die beperkte zich op het
symposium tot het vertonen
van wat videobeelden van
één van de meest recente
harttransplantaties in het
Dijkzigtziekenhuis, vergezeld
van enige technische toelich
ting: ,,'t Is allemaal simpel,
maar eigenlijk ook weer niet.
We stellen het hart voor als
een bol".
Infecties
Bos liet blijken dat de techni
sche ingreep op zich niet zo
veel problemen meer ople
vert. Belangrijker zijn de eer
ste maanden na de operatie,
waarin infecties en complica
ties kunnen ~optreden. Uit er-
ingsgegevens
Stanford Universiteit
VS blijkt dat van de 153
overlijdensgevallen die zich
daar sinds de jaren zestig na
een transplantatie hebben
voorgedaan, er 84 werden
veroorzaakt door infecties.
Veertig keer werd het
„vreemde" ruilhart afgesto
ten door het lichaam van de
ontvanger. Nederlandse cij
fers zijn uiteraard nog niet
voorhanden. Volgens de ver
der zeer zwijgzame hartchi
rurgen als prof. Bos maken
de patiënten in ons land, die
gemiddeld niet meer dan 66
dagen in het ziekenhuis ver
blijven, het nog steeds rede
lijk.
Volgens dr. M. L. Simoons,
cardioloog in het Academisch
Ziekenhuis in Rotterdam (net
als Bos lid van het Rotter-
dams/Leidse operatieteam)
hebben in Nederland tot nu
toe 75 patiënten min of meer
op de nominatie gestaan voor
een harttransplantatie. Daar
van zijn er vijftien voorlopig
afgewezen, 27 definitief niet
geschikt bevonden en tien
overleden tijdens het vooron
derzoek. Twee kandidaten
overleden terwijl ze op de
lijst stonden om binnen een
maand geopereerd te wor
den. Op dit moment wachten
nog twee Nederlandse hart
patiënten op transplantatie.
Slechts één op de tien patiën
ten die door een arts voor
transplantatie wordt voorge
dragen, krijgt uiteindelijk
een ruilhart. Als eenmaal het
groene licht is gegeven en
men op zoek gaat naar een
geschikt donorhart, duurt het
gemiddeld veertien tot dertig
dagen voordat het werkelijk
tot een operatie komt. Vol
gens een woordvoerder van
Eurotransplant in Leiden
(het bureau dat in organen
bemiddelt) is er in ons land
geen tekort aan donorharten.
De patiënt moet aan een aan
tal voorwaarden voldoen.
Cardioloog dr. Simoons: „Hij
moet in een eindstadium van
het hartlijden zijn, niet meer
in staat zijn tot enige vorm
van lichamelijke inspanning,
volgens de verwachting van
de arts niet meer dan een
jaar te leven hebben, niet
meer met medicijnen of an
dere behandeling te helpen
zijn, tussen 18 en vijftig jaar
oud zijn en afgezien van
het hart een goede condi
tie hebben. Bovendien moet
de patiënt de juiste mentale
instelling hebben om de in
tensieve medische en chirur
gische behandeling te door
staan", aldus Simoons.
Spankracht
Op die instelling worden de
hartpatiënten in Rotterdam
door maatschappelijk wer
kers en psychologen ge
screend. „De fase na de ope
ratie vergt geweldig veel van
de psychische spankracht
van de patiënt", zegt maat
schappelijk werker R. van
Beets van het Rotterdamse
ziekenhuis. Maar ook de
wachttijd voor de operatie
vergt veel stressbestendig
heid van de patiënt en zijn
familie, denkt Van Beets.
„Elk telefoontje kan van het
ziekenhuis komen. Vragen
als: „komt het donorhart
voor mij wel op tijd?" en „sta
ik eigenlijk wel op de lijst"
worden al dan niet hardop
uitgesproken. Afwachten is
voor iedereen moeilijk. Rela
tionele problemen kunnen
ontstaan: niet ieders frustra
tietolerantie is even groot",
meent Van Beets, die ervoor
pleitte de patiënten op de
wachtlijst uit te rusten met
semafoons. Zo kunnen ze
tenminste het rustgevende
gevoel hebben altijd in recht-
De periode na de operatie is
volgens de maatschappelijk
werker ook psychisch niet
zonder gevaar. „Op het mo
ment van ontslag uit het zie
kenhuis zijn patiënt en part
ner zowel fysiek als emotio
neel uitgeput. Alle patiënten
ervaren de angst van het
verlaten van het „veilige"
ziekenhuis", aldus Van Beets.
Ze wees ook op het gevaar
van spanningen tussen de
partners, en op de frustratie
bij het terugkeren in de
maatschappij, wanneer niet
direkt een baan voorhanden
ARJEN VAN DER SAR
RIETKERK AKKOORD
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Rietkerk (Binnenlandse Za
ken) en de vier bonden van overheidspersoneel zijn het
gisteren onverwacht eens geworden over het voorlopig
uitstellen van verdere inhoudelijke gesprekken over de
belangrijkste punten van het arbeidsvoorwaardenbe
leid voor 1986. Een dreigend conflict is daarmee voor
lopig afgewend.
Rietkerk heeft hiermee voorkomen dat de arbitragecommissie
inzake geschillen over het arbeidsvoorwaardenbeleid een oor
deel zou vellen over de wens van de bonden pas verder te pra
ten als er meer duidelijk is over de loonontwikkeling in het
bedrijfsleven. De bonden willen zich daaraan spiegelen. Riet
kerk wil de arbeidsvoorwaarden zelfstandig vaststellen.
De toegeeflijke houding van de minister moet enerzijds ver
klaard worden door het feit dat hij een uitspraak van de arbitra
gecommissie wil vermijden en anderzijds door het respijt dat de
Tweede Kamer hem gegeven heeft. Een vergadering waarin het
arbeidsvoorwaardenbeleid in het parlement aan de orde zou ko
men is uitgesteld van 9 december tot 24 februari. Daarmee raak
te de druk van de ketel.
De bonden hebben gisteren opnieuw laten weten geen behoefte
te hebben aan een verder inhoudelijk gesprek over lonen en va
kantietoeslag tot de marktsector een duidelijk beeld laat zien.
Voor de schatkist maakt dat overigens niet uit. De ambtenaren
salarissen blijven per 1 januari bevroren en de vakantietoeslag
van 7,5 procent verandert niet.
Een aantal andere zaken betreffende de arbeidsvoorwaarden zal
intussen in werkgroepen verder worden behandeld. Het gaat
hierbij onder meer om de vut, arbeidstijdverkorting, gelijke be
handeling ongehuwd samenwonenden en de bijzondere toesla
gen voor bijvoorbeeld onregelmatige diensten.
In het gisteren gehouden gesprek hebben de ambtenarenbonden
overigens nog harde verwijten laten horen over het falikant
mislukken van het jeugdwerkplan bij de overheid. Van de
17.000 banen voor jongeren die door dit plan geschapen zouden
moeten worden zijn er maar 435 verwezenlijkt. Woordvoerder
Van Dalen van de centrale voor middelbare en hogere ambtena
ren sprak van een „schaamteloze vertoning". Het kabinet stelt
hoge eisen aan het bedrijfsleven, maar doet zelf als werkgever
nauwelijks iets aan de bestrijding van de jeugwerkloosheid, al
dus Van Dalen.
o(Van onze parlementaire
oi redactie)
ÏDEN HAAG In de
JjTweede Kamer is brede
osteun te vinden voor het
kabinetsvoorstel de groep
"zogenaamde kleine twee
verdieners volgend jaar
7fiscaal tegemoet te ko-
Jimen. Het voorstel wil bij
voetoverheveling bij
tweeverdieners zonder
jonge kinderen vijftien
procent van het inkomen
van de minstverdienende
partners buiten beschou
wing laten. Daardoor zou
het voor kleine tweever
dieners aantrekkelijker
blijven een baan aan te
houden. Met de maatregel
is zestig miljoen gulden
gemoeid.
De PvdA wil het fiscaal voor
deel ook laten gelden voor
tweeverdieners met jonge kin
deren. Woordvoerder Kom
brink heeft voorgesteld het
voordeel van vijftien procent
tot tien procent terug te bren
gen om dat te kunnen betalen.
Zijn wens lijkt weinig kans te
maken omdat voor tweever
dieners met jonge kinderen al
een aanvullende toeslag op de
belastingvrije voet geldt voor
de kosten van kinderopvang.
De wijziging van
dienerswet voorziet ook in een
maandelijkse overheveling
van het niet gebruikte deel
de e
Bij de behandeling van een
reeks andere fiscale voorstel
len heeft de PvdA gisteren
een amendement ingediend
een tijdelijke belastingverho
ging van 775 miljoen gulden
voor de midden- en hogere in
komens maar permanent te
maken.
t wate
basten
et sai
Leg
rerwan
f/'fite AMSTERDAM De
van öCoornhert Liga, de vere-
n m/mniging voor strafrechther-
die fcjvorming, heeft gisteren
met ^aangifte gedaan van het
^frecjoverlijden van kraker
%e ^P'jjans Kok in een Amster-
wortej^amse Volgens
in schide voorzitter van de Liga,
ifimetenir. J. Knap, zou justitie
r in wedaarmee worden gedwon-
i vijf tie gen tot een strafrechtelijk
'nijd ht
onderzoek.
De Coornhert Liga meent dat
er in het geval van Hans Kok
wel degelijk sprake is van
dood door schuld. De vereni
ging zegt over eigen onder-
zoekgegevens te beschikken,
waaruit zou blijken dat er
strafbare feiten zijn gepleegd
door politiemensen en een arts
van de GG en GD. Die zouden
volgens de L.ja schuldig zijn
aan de dood van Hans Kok.
Als het verzoek om strafver
volging wordt afgewezen, kan
de Coornhert Liga daartegen
in hoger beroep bij het Hof.
Het ministerie van defensie
heeft een op 22 november ge
dateerde brief gestuurd naar
het adres van Hans Kok. De
kraker, toen al bijna een
maand dood, werd daarin ge
sommeerd zich te melden bij
het huis van bewaring in
Hoorn om daar 29 dagen ge
vangenisstraf uit te zitten.
deel va,
<t'l FRIEMELS
ij Jp* f f
HILVERSUM Nog voor zijn eventuele verkiezing in
de Tweede Kamer blijkt oud-FNV-voorzitter Kok
meer vertrouwen te genieten onder de kiezers dan
PvdA-leider Den Uyl. Dat blijkt uit een enquête in op
dracht van de VARA.
De ondervraagden konden hun vertrouwen uitspreken
in de beoogde lijsttrekkers van de vier grootste fracties
en Kok.
Premier Lubbers kreeg 52 procent van de stemmen, Kok 45 en
Den Uyl 37. De beide PvdA'ers hebben onder hun eigen aan
hang ongeveer evenveel vertrouwen, maar Kok scoort bij de
CDA-kiezers beter. Van Mierlo, beoogd lijsttrekker van D66, is
populairder dan VVD-fractieleider Nijpels, zij het maar één pro
cent. Van Mierlo haalde 27 procent, Nijpels 26. Bij de peiling
naar de partijpolitieke voorkeur doet D66 het echter slecht. Van
Mierlo's partij zou uitkomen op vier zetels (nu zes). CDA en
VVD zouden samen 75 zetels halen. Van de ondervraagden wil
39 procent dat CDA en VVD blijven regeren, 47 procent vindt
dat de PvdA in een kabinet moet worden betrokken.
AMSTERDAM Na een bijna twintig jaar durend onderzoek
heeft één van de grote wasmiddelenfabrikanten, Henkei, een
nieuwe stof gevonden die het gebruik van fosfaat volledig over
bodig maakt. Het gaat om natrium aluminium silicaat (sasil), dat
volgens de onderpeming absoluut onschadelijk is voor mens,
dier en milieu. Sasil is een in water opoplosbare organische ver
binding die uit natuurlijke grondstoffen wordt gewonnen. Tot
nu toe waren de voor het milieu schadelijke fosfaten een onmis
bare stof in kwalitatief goede wasmiddelen. Een woordvoerder
van Lever Sunlight van Unilever in Rotterdam deelde desge
vraagd mee dat de onderneming het niet verantwoord acht zeo
lieten, waartoe onder andere sasil behoort, op grote schaal te ge
bruiken als volledige vervanging van fosfaten.
Tsjazov verweert
zich tegen kritiek
HAMBURG De Sovjet-arts
Tsjazov, een van de twee win
naars van de Nobelprijs voor
de vrede 1985, heeft zich in
een interview voor de West-
duitse tv. dat in Moskou
plaatsvond, verweerd tegen de
storm van kritiek die tegen
zijn verkiezing is opgestoken.
Tsjazov gaf toe dat hij een der
ondertekenaars was geweest
van een brief waarin Andrei
Sacharov werd gekritiseerd.
Hij zei het niet eens te zijn met
sommige standpunten van Sa
charov over kernwapens en
ontwapening en merkte op dat
de vredesprijs niet aan hem
persoonlijk was toegekend,
maar aan de internationale be
weging van artsen tegen kern
oorlog. Tsjazov en de Ameri
kaan Bernard Lown, die de
Nobelprijs delen, zijn beiden
voorzitter van deze organisa
tie. Een Noorse protestgroep
heeft overigens gezegd een al
ternatieve vredesprijs te heb
ben toegekend aan de in ge
vangenschap verkerende sov
jetpsychiater Anatoli Korjagin.
V oetbalsupporter
veroordeeld wegens
discriminatie
AMSTERDAM Politiereeh-
ter mr. A.C. Monster in Am
sterdam heeft gisteren een
supporter van FC Groningen
veroordeeld tot 1000 gulden
boete wegens discriminatie.
Dit was ook tegen de man ge
ëist.
De 21-jarige supporter uit An-
loo had een vlag met daarop
de tekst „Ajax dood", geflan
keerd door hakenkruizen en
jodensterren laten zien. Dit ge
beurde op 21 april dit jaar op
het station in Diemen, waar de
speciale supporterstrein met
FC Groningen-fans arriveerde
voor de wedstrijd Ajax-FC
Groningen. De supporter, die
niet op de zitting was, ontkent
de vlag te hebben uitgevou
wen. Tegen de politie had hij
verklaard de vlag van een an
dere supporter te hebben ge
kregen en niet te weten wat
erop stond. Uitgevouwen had
hij de vlag niet, aldus zijn ver
klaring, alleen over zijn nek in
een rolletje gedragen als een
soort shawl. Bij de" politie had
de supporter verklaard dat de
tekst op de vlag inderdaad dis
criminerend was.
De politieman die de supporter
indertijd arresteerde verklaar
de als getuige op de zitting dat
de supporter de vlag wel had
uitgevouwen. Op basis van zijn
verklaring achtte officier van
justitie mr. Mijnssen de discri
minatie bewezen.
Volleybal Olympus, lands
kampioen volleybal bij de da
mes, zal de komende drie jaar
worden gesponsord door de le
vensverzekeringmaatschappij
OBF-Leven uit Leeuwarden.
Het contract gaat het volgend
Tennis De Roemeen Min-
hea Nastase, de 18-jarige neef
van de voormalige toptennis-
ser Ilie, heeft politiek asiel
aangevraagd in de Verenigde
Staten. Minhea verblijft bij
zijn even beroemde als be
ruchte oom, die in Miami Be-
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Van gere
geld overleg tussen het
Platform voor Alleen
staanden en het kabinet
zal verder geen sprake
meer zijn. Een tweede ge
sprek tussen het Platform,
dat twee miljoen alleen
staanden vertegenwoor
digt, en een vijftal be
windslieden uit het kabi
net is gisteren op niets uit
gelopen. De alleenstaan
den gaan nu een verhe
vigde lobby uitvoeren in
het parlement om voor
hun zaak aandacht te vra
gen.
Woordvoerder Van der Stoel
van het platform verklaarde
gisteren na het gesprek met
drie bewindslieden van Socia
le Zaken, staatssecretaris Ko
ning (Financiën) en een verte
genwoordiger van staatssecre
taris Brokx (Volkshuisvesting)
dat het kabinet klip en klaar
had gemaakt „geen enkele po
litieke prioriteit te hechten
aan de positie van de alleen
staanden". Volgens Van der
Stoel hadden met name de
CDA-bewindslieden van Soci
ale Zaken duidelijk gemaakt
dat „alleenstaan een bewuste
eigen keuze is en dat het rede
lijk is daarvoor ook te beta
len". Het enige positieve ge
luid kwam volgens het Plat
form van staatssecretaris Kap-
peijne van de Coppello die na
net stranden van de Wet Gelij
ke Behandeling bekend maak
te te werken aan voorstellen
die discriminatie op grond van
geslacht en burgerlijke staat
bestrijden*