TAFEL Roep om basiscatechismus PAUSPROCES ZIT VOL MET LEUGENS j lïïïïTl EeidaegchkcwI kerk wereld Nieuwe theologie ter verklaring van voortbestaan jodendom Openbare verkoping bij doopsgezinde hoogleraar bracht elfhonderd gulden op Bisschop Tutu dreigt met steun aan economische sancties £cidóc2otutmi( weer I I ACHTERGROND DONDERDAG 5 DECEMBER 1985 PAGINi Zwitserse kerken zetten deuren open voor Chileense vluchtelingen Steeds meer kerkelijke gemeenten in Zwitersland stellen de kerkdeuren open voor Chilenen die met uitzetting worden be dreigd. Een verscherping van het vluchtelingenbeleid kan lei den tot het vertraagd afwerken van 23.00 asielaanvragen. De Marcus-gemeente in Zürich-Seebach gaf als eerste toestem ming aan een groep Chilenen zich te vestigen in de kerk. Afge lopen weekeinde zijn in Lausanne in totaal 64 vluchtelingen een katholieke en een hervormde kerk binnengegaan. Zij be hoeven dit jaar het land niet meer te verlaten. Tientallen Zwit serse pastors zijn begonnen een netwerk van schuilplaatsen op te bouwen. Zij willen vluchtelingen in particuliere woningen aan het oog van de autoriteiten onttrekken. Tot dusver heeft de kerkleiding met enige scepsis op dit voor nemen gereageerd. De Bondsraad is er woedend over, terwijl de minister van Justitie. Kopp, de kerken verwijt met dit han delen de rechtsstaat te ondergraven. In een representatieve enquête is aangetoond, dat 47 procent van de Zwitsers afkerig is van het opnemen van vluchtelingen in kerkelijke gebouwen, terwijl 44 procent dat juist toejuicht. Vóór opneming zijn in meerderheid mensen in plattelandsge meenten. vrouwen en vooral jongeren. Het lijkt erop dat de kerk bij de jeugd weer aansluiting krijgt juist door het vluchte lingenbeleid. BIJZONDERE BISSCHOPPENSYNODE: Op de plenaire vergade ring van de buitengewo ne bisschoppensynode is woensdag besloten, dat de korte slotverklaring die wordt voorbereid, zal worden gericht „tot de kerk en tot de wereld". Er is een uit vijf leden be staande redactiecommissie be noemd, die een niet nader ge noemde bisschop uit hun mid den opdracht heeft verleend de tekst samen te stellen, dit om eenheid in stijl te waar borgen. De synodeleden heb ben al een eerste ontwerp aangehoord, maar de voorle zing daarvan duurde acht mi nuten en dat werd te lang ge vonden. De stemmen die zich verhef fen om een soort basis-cate chismus te doen samenstellen die voor de wereldkerk zal gelden. vermenigvuldigen zich. Anderzijds zijn er ook synodeleden die hier huiverig tegenover staan, omdat zij daarvan een nog groter cen tralisme van de zielzorg in de kerk vrezen. Vooral in de Duitse taalgroep en voor een deel ook in de Franse klinkt kritiek door op de toestand waarin de R.K. kerk twintig jaar na Vatica- num II verkeert. De Engelse taalgroepen, vooral bemand met leden uit Noord-Amerika en de Derde Wereld, zijn meer geneigd verdere hervor mingen in de kerk na te stre ven. Daarbij wordt meerma len een pleidooi gehoord om de vrouw meer te betrekken bij de beleidsbepaling. Ook zijn wensen geuit voor meer betrokkenheid van gelovigen bij benoeming van een bis schop. De oecumene als ver waarloosd onderwerp bij het werk van de curie is tevens een steen des aanstoots bij een aantal synodeleden. Waarnemers is het opgeval len, dat in individuele bijdra gen vaker de wens naar ver nieuwing wordt geuit dan in de verslagen van de taalgroe pen. die veel meer een behou dende geest ademen. Tien niet katholieke waarne mers hebben in een bood schap uitgesrpoken dat zij „de onversaagde moed bewonde ren waarmee de buitengewo ne bisschoppensynode een blik in de toekomst werpt". De waarnemers denken daar bij vooral aan de situatie, waarin christenen verkeren die in hun land een kleine minderheid Veel teleurstellingen ten spijt en in weerwil van verschillen in geloof en leer is een hele reeks vroeger controversiële vraagstukken thans zo ver ontwikkeld, dat ze niet meer kerkscheidend lijken te zijn, aldus de Anglicaanse hoogle raar Henry Chadwick. die zich tot tolk van zijn mede- -waarnemers maakte. Vandaag hebben de kardina len en bisschoppen met de vertegenwoordigers van de andere christelijke godsdien sten een oecumenische ge bedssamenkomst. Niets wordt zo on weerstaan baar verzuimd als de gelegenheden die zich dagelijks voordoen M. Eschenbach Vrouw draagt mis op in St. Pieter Een Amerikaanse ka tholieke verpleegster heeft uit protest te gen de houding van de van de kerk ten aanzien van vrouwen in het priesterambt een nepmis opgedra gen in de Basiliek van St. Pieter. De verpleegster, de Amerikaanse Babi Burke, liep naar een modern altaar in een nis. Zij kuste het al taar en zegende zich zelf met een kruiste ken. Vervolgens stak zij de armen omhoog in een priesterlijk ge baar en hief een zil veren kelk op. Twee gardisten van het Va- ticaan holden onmid dellijk op de vrouw af, maar zij dronk uit de kelk en zegende het altaar. Mevrouw Burke, een 44-jarige moeder van vier kin deren, werd door vei ligheidsagenten de kerk uitgesleept. Het hele incident duurde Twee gardisten dwongen Babi Burke de St. Pieter te verlaten ongeveer vijf minu- toen zij een mis wilde opdragen ten. „Christenen zouden God op hun blote knieën moeten dan ken dat joden „nee" blijven zeggen tegen de kerk en het geloof in ChristusDeze uit spraak deed prof. dr. Paul M. van Buren, theoloog hoogle raar en directeur van het Centrum voor contemporaine theologie van het Shalom Hartman Institute voor judaï- ca-studies op een gehouden symposium in Minnesota. Het onderwerp van de ter ge legenheid van het twintig jaar geleden uitkomen van het do cument over de joden „Nostra Aetate" van het Tweede Vati caans Concilie uitgeschreven studiebijeenkomst was Jo den en christenen in dialoog". Van Buren lichtte zijn mening toe met de stelling, dat met de bekering van dé joden tot het christendom Hitiers droom zou zijn uitgekomen, omdat er dan geen joden meer zouden zijn. Daarmee zou het blij vend teken van Gods blijven de trouw zijn verdwenen, al dus Van Buren, die zich tegen bekering van joden door christenen keerde als zijnde „tegen Gods wil en de duide lijke opdracht van Jezus". Paulistenpater Michael B. McGarry viel hem bij. Hij is van oordeel dat de christelijke theologie aangaande evangeli satie op de helling zal moeten. Naar zijn mening kan de vraag hoe het komt dat de jo den tweeduizend jaar beke ringsijver hebben weten te overleven alleen worden be antwoord met :„God wilde dat zo". Zijn conclusie luidt, dat er dus een nieuwe theologie moet worden ontwikkeld ter verklaring van het niet lan ger willen bekeren van joden. Pater McGarry gaf toe dat het moeilijk zal zijn hieraan ge stalte te geven. Hij denkt in de richting van het aanmer ken van de joodse tegenwoor digheid in de wereld „als een sacrament, teken of bood schap". Die boodschap is. zo verklaarde hij, dat God Zich een volk heeft verkoren. Rabbijn Marc H. Tanenbaum. directeur voor internationale betrekkingen van het Ameri kaans Joods Comité en de enige rabbijn die waarnemer is geweest bij Vaticanum II, uitte waardering voor het aanknopen van „de facto di plomatieke relaties tussen het Vaticaan en de joodse staat". Hoewel het Vaticaan Israël nooit officieel heeft erkend, bezoekt een minister verbon den aan de Israëlische ambas sade in Rome geregeld het Vaticaanse staatssecretariaat, verklaarde hij. Daardoor is volgens hem gaandeweg een geest van goede wil en echt begrip gegroeid tussen Israël en het Vaticaan. Daarom heeft het Vaticaan ook goed gevonden dat priesters en re ligieuzen die naar Rome gaan om daar te studeren, een jaar in Israel doorbrengen. Jaren geleden had naar de mening vah rabbijn Tanen baum het Vaticaan de staat Is rael rustig kunnen erkennen zonder dat daardoor moeilijk heden waren ontstaan. Ge beurde dat thans, dan zou dat de dood betekenen voor tien duizenden christenen in Liba non en naburige Arabische staten door de hand van de Shi'iten, is de mening van rabbijn Tanenbaum. De deurwaarder der Rijksbe lastingen heeft woensdag met een openbare verkoping van meubelstukken de achterstal lige belasting (1144 gulden) geïnd bij de doopsgezinde hoogleraar theologie dr. H. B. Kossen te Amsterdam. Kossen had in 1983 en 1984 telkens 572 gulden inkom stenbelasting ingehouden en gestort in het vredesfonds van. de Beweging Weigering De fensiebelasting (BWD). Met deze symbolische daad protes teerde hij tegen het NAVO- -besluit in West-Europa 572 kernraketten te plaatsen. De spullen werden opgekocht door een medewerker van de BWD. die dit uit het vredes fonds betaalde. Goedkoopste meubelstuk was een ronde sa lontafel, die 60 gulden op bracht. Het bieden tussen de rijksbieder en de BWD-er ein digde bij de piano op 350 gul den, het hoogste bedrag. In Dr. H. B. Kossen (tweede van links): „ik wil staan in de doperse traditie" totaal bracht de verkoping 1680 gulden op, iets meer dan tweemaal 572 gulden plus de proceskosten. Namens de belastingdienst be dankte deurwaarder A.A. Kouwenberg na afloop allen voor hun aanwezigheid. Ver volgens deelden professor en mevrouw Kossen met een verwijzing naar Genesis 14 de aanwezigen (leden van de Doopsgezinde Gemeente en sympathisanten van de BWD) brood en wijn uit. „Het feest kan beginnen," zei Kossen, toen de deurwaarder de etagewoning in een keuri ge straat in Amsterdam-Zuid betrad. Daarvoor had hij uit gelegd had waarom hij tot deze daad was gekomen. „Ik heb me heel bewust willen f opstellen in de doperse tradi tie, waarvan de volgelingen in de 16e eeuw „dochters en zo nen des vredes" werden ge noemd." Kossen zei het belang van de staat niet te willen ontken nen. De noodzakelijke „zwaardmacht" is echter geës caleerd tot wat de Wereldraad van Kerken „een misdaad te gen de mensheid" heeft ge noemd. „Geen christen, geen mens kan verantwoordelijk heid nemen voor voorberei ding van deze oorlogsvoe ring," aldus Kossen. Bisschop Tutu, Nobelprijswinnaar voor de vre de, in een hartelijke omhelzing met een blanke vrouw bij het begin van de bijeenkomst in Ha rare De Zuidafrikaanse Anglicaan se bisschop Desmond Tutu zal rond april actie gaan voeren voor economische strafmaat regelen tegen Pretoria als er dan nog geen fundamentele veranderingen in het apart- heidsbeleid zijn. 'Wanneer er dan geen funda mentele wijzigingen in de apartheid zijn zal ik beginnen actie te voeren voor economi sche strafmaatregelen om een vreedzame verandering af te dwingen', verklaarde Tutu. Eerder dit jaar zei hij Pretoria 18 maanden te geven om de apartheid af te schaffen. Tutu neemt deel aan een spe ciale consultatie van de We reldraad van Kerken over de situatie in Zuid-Afrika. De bijeenkomst in Harare, die woensdag is begonnen, zal vrijdag eindigen. De bisschop verklaarde dat hij van de ge legenheid gebruik wil maken om officiële vertegenwoordi gers van de Zuidafrikaanse verzetsbewegingen ANC en PAC te ontmoeten. Naar de mening van de bis schop kan apartheid vanwege de onrechtvaardige en ge welddadige natuur van dit systeem niet hervormd wor den. 'Dit stelsel moet verdwij nen. Men kan niet half zwan ger zijn. Men is zwanger of niet. Men kan niet half vrij zijn, maar alleen vrij of niet'. Bisschop Tutu wil dat de Ang licaanse kerk in Zuid-Afrika legerpredikanten aanstelt voor de zielzorg onder de zwarte verzetsstrijders die het apartheidssysteem omver wil len werpen. De anglicaanse bisschop van Johannesburg verklaarde in de Zimbab waanse hoofdstad Harare dat anglicaanse predikanten wel iswaar nog altijd actief zijn in het Zuidafrikaanse leger, maar dat de kerk het gevoel heeft dat de predikanten af stand tot het leger moeten houden. De synode van de anglicaanse kerk in Zuid-Afrika besloot in juli dit jaar dat legerpredi kanten actief zouden blijven in de zielzorg voor „leden van militaire machten". De syno de besloot dat legerpredikan ten onder controle van de kerk zouden moeten staan, geen wapens zouden mogen dragen en niet door de rege ring zouden mogen worden betaald. Het 'paus-proces' te Rome blijft een welles-nietes spelletje. De een zegt dit, de ander dat, en het is ge zien het dubieuze karak ter van de getuigenver- klaringén niet te contro leren wie de waarheid spreekt en wie liegt. Ali Agca, de man die vier en een half jaar geleden op de paus schoot, is door de psychi aters omschreven als een in telligente leugenaar. Maar toch wordt op zijn verklarin gen een strafproces gebaseerd dat nu al zes maanden duurt en tientallen miljoenen gul dens heeft gekost. Agca kwam in 1982, een jaar na zijn veroordeling tot le venslange gevangenisstraf, in eens aanzetten met het ver haal over de Bulgaarse be trokkenheid bij de aanslag. Niemand begreep waarom Ali Agca deze kennis een jaar lang voor zichzelf had gehou den, waarom hij daarover nooit met iemand had willen spreken. Een verklaring voor dit vreemde gedrag van Agca kon Italië vorig jaar in een weekblad lezen, in een inter view met Giovanni Pandico, een berucht onderwereldfi- guur die in ruil voor strafver mindering met de justitie is gaan samenwerken. Pandico en Agca zaten in de zomer van 1982 in dezelfde strafgevangenis in Ascoli Pi- ceno. Hij zou Agca toen in contact hebben gebracht met de chef van de Italiaanse ge heime dienst, generaal Muso- meci. Musomeci zou met Agca een 'deal' hebben gesloten: jij vertelt de wereld dat er een Bulgaars complot achter de aanslag op de paus zat, en wij zorgen voor strafverminde ring. Ali is dus met Musomeci tot een akkoord gekomen, want sinsdien heeft hij een half do zijn onderzoeksrechters han den vol werk bezorgd met zijn onthullingen over de Bul gaarse plannen om de paus te vermoorden. Agca weet zelfs de Romeinse apartementen en de gewoonten van de betrok ken Bulgaren uitvoerig te be schrijven. Al deze kennis zou hij volgens Pandico van de Italiaanse geheime dienst hebben ontvangen. Het spreekt vanzelf dat de Bulgaren het met Pandico op dit punt geheel eens zijn: Ali Agca is geindoctrineerd, ge hersenspoeld door de Italiaan se en Amerikaanse geheime diensten, alleen om Bulgarije en indirect dus de Sovjet-Unie in een kwaad daglicht te stel len. Pandico en Agca zijn dezer dagen in de Romeinse rechts zaal met elkaar geconfron teerd. Pandico is bij zijn ver haal gebleven, terwijl Agca hem voor leugenaar heeft uit gemaakt en zelfs heeft ont kend Pandico ooit in zijn le ven te hebben ontmoet. De zitting is uitgedraaid op een welles-nietes spel, en op een ordinaire scheldpartij. Hofpresident Santiapichi be greep niet waarom Pandico zijn verhaal pas vorig jaar heeft verteld, en dan nog te gen een journalist. Pandico: „Geen enkele rechter heeft me er ooit naar gevraagd. Had ik dan een advertentie moe ten plaatsen om een rechter te vinden die naar mij wilde luisteren over Agca De beschuldigingen van Pan dico worden ontkend door de (ex-)chef van de geheime dienst, Musomeci. Maar func tionarissen van geheime dien sten worden ervoor betaald om de waarheid 'geheim' te houden. En bovendien heeft Musomeci zelf ook problemen met de justitie, wegens zijn lidmaatschap van de 'gehei me' en 'staatsgevaarlijke' Vrij metselaarsloge P-2.. Geloofwaardig is ook Muso meci dus niet. Maar wie is dat wel in dit merkwaardige pro ces. Als erkende leugenaars zoals Pandico en Agca bewe ren de waarheid te spreken, moeten ze dan worden ge loofd Dit is de kernvraag van dit proces, en daarop zul len de Romeinse rechters de komende weken een ant woord moeten vinden. nc bEN Europa op de tweesprong Pf irerba irergu (ran S OFFICIEEL heet de Europese topconferentie van regp K" ringsleiders in Luxemburg geslaagd te zijn en inderdaad is Poet een klein stapje gezet in de richting van een „Europa zondre°^ grenzen" per eind 1992. Er zijn echter nogal wat kanttekcere t ningen te maken bij dat resultaat. Op de besluiten van de ttjjen d rusten in elk geval twee zware hypotheken, doordat de bnun sluiten ook nog door de nationale parlementen geratificeefje re moeten worden. Leest schap ALLEREERST is het hoogst twijfelachtig of het Deenpaan parlement, dat zich al jaren anti-Europees opstelt, daartoe bf reid zal zijn. Vervolgens hebben de Italianen hun oorder g over de uitkomst van de top afhankelijk gesteld van de ui spraak van het Europese parlement. En het moet maar afgi wacht worden of het totale pakket dat door de regeringsle ders te voorschijn is getoverd, aanvaardbaar zal zijn voor d Euro-parlementariërs, die er nauwelijks meer bevoegdhede hebben bijgekregen. Keurt het parlement de besluiten va Luxemburg af. dan zal het Italiaanse parlement dat oo doen. Wat de EG boven het hoofd hangt, als zowel het Deei se als het Italiaanse parlement de overeengekomen verdrag wijzigingen niet ratificeren, is nog volstrekt duister. De tj rugval van de EG zal in elk geval groot zijn. NlET alleen zijn de resultaten van de top van regeringsle ders mager en wankel, ze zitten ook vol met toekomstig twistpunten. Er mag dan een aanzet gegeven zijn tot een b( tere besluitvorming binnen de Gemeenschap, maar ond< hevige druk van de Britten en de Ieren de eilandbewi ners van de EG heeft men moeten toestaan dat het vrij verkeer van personen, goederen, kapitaal en diensten ondei hevig kan zijn aan uitzonderingsmaatregelen. DiE uitzonderingen zijn weliswaar aan strenge normen g< R' bonden, maar elke keer als een lidstaat de vinger opsteekt e G een uitzonderingsmaatregel aankondigt, kan dat aanleidin °l geven tot bakkeleien. Waar het gaat om de vrije doorgan N van personen zullen er, met het oog op de bestrijding va Ja terrorisme en drugshandel, begrijpelijkerwijs overigens oc in heel wat uitzonderingen door lidstaten worden aangemel m Het is daarom ondenkbaar dat de burger binnen korte tijd ri iets zal merken van dat Europa zonder grenzen. HET aloude idee dat de economische samenwerking gele delijk ook zicht zou geven op een monetaire unie met et centrale bank en de ecu als betaalmiddel blijft nog in de ij kast. De Duitsers met de bijzondere positie van hun centra bank en de Britten die wars zijn van het overhevelen va bevoegdheden naar de EG, hebben die ijskastmanoeuvre g< dicteerd. Zo heeft de Europese top weer volop in het teken gestaa van de nationale belangen. Ondanks al die nationale voo keuren blijven de meeste lidstaten toch wel het veel grotei belang inzien van een Europa zonder grenzen. Slechts daai aan is het te danken dat in Luxemburg toch een stapje in goede richting is gezet. De kans blijft daardoor aanwezig, di het beoogde doel volgens de planning per eind 1992 won gehaald. Dat zou zonder twijfel zijn weerslag vinden in ec nomisch herstel en de effecten daarvan op de werklooshei Alleen dat laatste argument had echter al zo zwaar moet« wegen, dat Luxemburg nu al een echte doorbraak had mo ten opleveren. Opklaringen DE BILT (KNMI) Na da genlang veel bewolking en re gen zal morgen de zon wat meer te zien zijn. Het blijft dan overdag nagenoeg droog. In de middag neemt echter de bewolking van het westen uit weer toe en kondigt de vol gende storing aan. Deze sto ring veroorzaakt morgen avond opnieuw regen. De depressie die vandaag een deel van de dag regen gaf, trekt van Schotland naar het Oostzeegebied. Zijn opvolger, die zich nu op de Atlantische Oceaan vormt, neemt zijn plaats boven Schotland in. In de komende dagen handhaaft zich boven ons land een weste lijke stroming. De ene storing na de andere kan daardoor ons land bereiken. Het blijft dus onstandvastig weer, terwijl de temperaturen enkele graden naar beneden gaan. Amsterdam De Bilt Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Madrid15"'8 Malaga Mallorca Malta Moskou onbew. 8 -3 mist -1 -4 mist 10 6 zw.bew. 20 13 zw.bew. 10 6 regen 13 11 onbew. 11 6 zwbew. - 13 mist 19 4 zw.bew. 20 10 2 "DE JTw ostei ókat "zog 7 ver ?fisc 9 9 9 9J 1) 9 Vj's met zoetzure saus wortels met prei en aardappelpuree yla-flip Nodig voor twee: 300 g ge fileerde schelvis of kabel jauw, zout, peper, ui, 20 g margarine, sap van 1 ci troen aangevuld met water tot 1 dl, mosterd(poeder), 1 lepel bruine basterdsuiker, peterselie 400 g winterwortels, zout, 1 prei, 10 g margarine; V» tot 1 kg aardappelen, zout, 10 g margarine, melk, peper, nootmuskaat; 1 grapefruit, 2 dl yoghurt met basterdsuiker naar smaak, 2,5 dl gele vla (2,5 dl melk, 12 g custard, 15 g suiker), 1 theelepel oplos- koffie. Spoel de vis af met koud wa ter en strooi er zout en peper over. Fruit kleingesneden ui goudgeel in de margarin voeg citroensap met wate mosterd en bruine basten suiker toe en laat het sausl aan de kook komen. Leg c vis in de pan, schep er w, saus overheen en verwarl de massa zodanig dat h\ vocht net kookt. De fileA^ zijn afhankelijk van cCo dikte in circa tien mining ten gaar. Bedruip in die tijvo de vis een paar keer met daai saus. Garneer het gerec\QV met een toef of fijngeknipt^ peterselie. c Borstel of schrap de worte^ schoon en snijd ze in schAe ven van een centimete,mi Kook de groente gaar in we da nig water met zout in vijf tie ge a twintig minuten. Snijd hl witte en lichtgroene deel va de prei klein en smoor (dat I C mqt het deksel op de pan) <1 groente vijf minuten in <1 margarine. Giet de gare wol tels af en schep ze door dp" prei. Schil dé grapefruit en vei wijder alle vliezen van d parten. Verdeel de parten i kleinere stukken en leg di met het vrijgekomen sap i hoge glazen. Breng de yol hurt op smaak met basten suiker en leg het mengsel q de grapefruit. Meng de v\ met oploskoffie en verdéi de koffievla over de glazen JEANNV

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2