Langs
in
naam
der
wet
een uitzonderlijke schatkamer gevonden
Ö)V/L /O
'0
Leidschendam jaloers
op Voorburgse lobby
nutsspaarbanks
ïinaEIDEN omgeving
CeidoeSowattt
DINSDAG 26 NOVEMBER 1985PAGINA 15
it VM
nlijst v
enterad
steld.
onderg
en. Eei
tter r
-Van
effer,
^Spaarvarken
m
Tijgt
Tijetij
icom;
i had op het Enge-
jndaal in Leiderdorp een
idere richting genomen
in de op het wegdek ge-
ilderde pijl aangaf. Vol-
s die pijl had hij naar
iks moeten afslaan, maar
[plaats daarvan ging hij
chtdoor. Niet bij vergis-
ig. Nee, de man paste be-
n truc toe die door
?r ongeduldige auto-
jbilisten wordt gebruikt,
meesten kennen de situ-
wel. Voor een rood ver-
ïrslicht staat een flinke
auto's te wachten totdat
l gistft op groen springt. Deze
ïduizei
mogelf
lden vi
:osten
dat W;
;en len
zijner I
Jestuur
keurig
rechtdoorgaand
irkeer. Het vak met de pijl
links is nog leeg. Een
rijdt dit vak in en gaat
last de wagen, die de lan-
rij aanvoert, staan. Wan-
r het licht voor recht-
irgaand verkeer op groen
ingt, geeft de automobi-
in het linkervak een ex-
dot gas en rijdt vrolijk
n voor^chtdoor. de medewegge-
sscnienLjikers knarsentandend
jhterlatend.
7?n je verdachte, handelaar in
u%rdappelen, bediende zich
de dertiende mei van dit
van deze truc. Extra
ijs voor zijn haast was
snelheid waarmee hij
de bebouwde kom van
liderdorp reed. De politie
hatte die op 110 kilometer
- ir uur. „Dat is wel erg
1 d?rd"' meende rechter
r Morshuis. De man was het
iet hem eens. „Ik dacht dat
of 90 reed. Maar het is
ibeurd en ik heb er spijt
trok hij het boetek-
led aan. Morshuis merkte
dat hij het rijgedrag van
verdachte niet zo be-
^^loorlijk vond. „Ik was een
jfspraak vergeten", voerde
Ie man als verontschuldi-
^"■^jng aan. De officier van
J. Astitie vond dit excuus niet
joed genoeg, want ze vroeg
let volle pond: 50 gulden
d,e "foor het negeren van de
te raS»jlen en 275 voor het te
8esP»snel rijden. „Ik ben bang
dat het dure piepers voor
ln ^efr»eneer worden", zei ze ge-
toMre.' "Das een hap geld en
W h? n sPaarvarken heeft al
j Afgevallen wangen", grapte
Ho man. „En het is ook al
et aftrekbaar van de be
lting", verzuchtte hij.
>at weet ik niet, dat ligt
iheel aan uw eigen inven-
iteit", zei Morshuis met
glimlach. De rechter
n het spaarvarken van
aardappelhandelaar
ligszins tegemoet. De eis
in 50 gulden werd geho-
^iakkjareerd' maar voor het le
«iotik r'jden werd de boete op
gulden bepaald (met
i voorwaardelijke boete
i nog eens 175 gulden),
an hoeft u uw spaarvar-
niet al te veel aan te
:en", zei Morshuis,
andere verdachte was
de Secundaire weg 1 in
iatwijk door rood gereden,
r is de Secundaire
vroeg de verdachte
a-^Han Morshuis. „Tja, dat
Xieet ik ook niet, ik heb
r geen kaart van Kat-
k", deed de rechter hul-
dos. „Bent u niet bekend
Katwijk?", vroeg Mors-
s op zijn beurt aan de
n. „Ik ben heel goed be
id in Katwijk", luidde
antwoord. „Volgens mij
dat die weg die door dat
Jggemüilitaire kamp, hét vlieg-
op (amp loopt", merkte de
ordelijfechter op. „Nou, ik heb het
zittan een vuilnisman, eh
uilnisheer gevraagd en die
het gbist het niet. Ik heb het aan
izet v%n postbode gevraagd en
ling vfck die wist het niet", be-
levroi^ogde de man. „Ik heb een
rsbergfeart van Katwijk gekocht
vragti daar staat de Secundaire
le plaaeg niet op", zei de ver-
ganistifachte terwijl, hij de kaart
^voorschijn haalde en aan
je rechter gaf. Morshuis be-
™~™^eek de plattegrond en
}ioest constateren dat de
/eaen-Lwuste weg er inderdaad
Jubijiet op voor kwam. „Vol-
vana/ens Katwjjkse politie is
^?"iet de Provinciale weg",
puntje
de A'
leceml
geregi
.Wij i
"®J*®Tchtte de
kiend.
de sluier op. Hij vertel-
e dat hij de situatie hoogst-
ersoonlijk was gaan bekij-
len. „Want daar hing altijd
pn bord met Provinciale
teg erop", beweerde hij.
laar het bord was er niet
peer. „Het hing aan een
Intaarnpaal. Die hebben ze
jjfujnver gereden en het bord
Jchen) niet meer teruggehan-
i een£n Morshuis lachte.
De or_Maar er hangt ook geen
ran de^T^ met Secundaire weg",
vanpageerde de verdachte.
Qm$n Dok in het straatna-
e eer-"en^oe^ van Katwijk komt
d Def n'et voor Morshuis
j orJwam er bij zoveel ondui-
1 ee/j'ell.jkheid ook niet meer
Hij besloot de zaak te
Vana/^ten uitzoeken. ..Mag ik
Uetiesfin kaart teru6?" vroeg de
tweenan- voordat Morshuis
faaro_h opperste verwarring ach
terliet
KEES VAN HERPEN
HET GERESTA UREERDEST ANNAHOFJEIN LEIDEN
Als ze al niet meer dan vijf
eeuwen in hun priesterlijke
graven onder de zerken had
den gelegen, zouden de ka
pittelheren van Sint Pancras
toch al belust op aanzien,
macht en zeggenschap bin
nen de laat-middeleeuwse
Leidse veste en opconcurre-
rend tegen de klippen van de
St.Pieterskerk even een
ogenblik afgunstig met de
ogen geknipperd hebben als
ze het puntgaaf gerestaureer
de kapelletje van het St. An-
nahofje achter de Hooigracht
met een bezoekje hadden
vereerd. Het kapelletje had
hun hart en liefde helemaal
niet. Het jonge hofje, gewijd
aan de moeder van de maagd
Maria, mocht dan (nadat in
1492, het jaar dat Columbus
„Amerika ontdekte", met de
bouw ervan begonnen was)
vele huisjes aan boord heb
ben, het hoogwaardig college
van kapittelende heren be
schouwde het kapelletje als
een staatje in hun staat. „St.
Pancras" wenste het alleen
recht van een parochiekerk
te behouden: de stroom van
allerlei uitgaande genaden en
binnenkomende penningen
mocht uitsluitend via de kerk
op het Hoge Land lopen.
Sinds de wijding van het
kleine altaar in 1509 was het
slechts de bewoonsters van
het hofje vergund in het ka
pelletje hun zoete zieleheil te
zien op te poetsen. En nie
mand anders. Het bouw
werkje, dat eruit ziet als een
gotisch koor, kreeg geen
klokje, het mocht ook niet als
begraafplaats dienen. Het
neerdalen van 's Heren zegen
moest beperkt blijven tot een
voorziening aan de 13 ar-
moedzaaistertjes. En de Tijd
geest zag dat het goed was.
Terwijl de stichters Willem
van Foytgen van Zijl en z'n
latere weduwe Hillegont het
zo goed bedoeld hadden. Nee,
als de kapittelheren van O.L-
.Heer een blik in het kapelle
tje van 1985 hadden mogen
werpen, hadden ze zij het
eerbiedig gegromd. Daar
toe had de Voorzienigheid
hen overal vandaan moeten
slepen: uit de hemel en de
hel, maar wellicht vooral uit
het voorgeborgte.
Een' schoon kapelleke, zo
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze, rubriek zou willen
tegenkomen. Ik berhbereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
De kapel van het St.Annahofje, na de restauratie.
dig als het was in 1509. Als je
er vandaag binnenstapt,
vraag Je je meteen af: hoe
kan dat? Met al dat authen
tieks aan inventaris en aan
kleding en met het nog enig
echte, ongeschonden, begin
16e-eeuwse altaartje van bo
ven de grote rivieren midden
in Holland. Overal en rond
om werden in de Lage lan
den van 1566 of daaromtrent
in kerken en kloosters in de
rukwinden van de beelden
storm, die razend de nieuwe
leer begeleidde, altaren en
beelden, prullaria en schat
ten, meedogenloos in gruzele
menten gesmeten door „her
vormden" (u mag ook lezen:
krakers) en weinig religieus
aangelegde sympathisanten.
Het zat erin, na een hele
voorgeschiedenis der herfst
tij.
Geen beeldenstorm
Maar waarom zag de destruc
tie aan het begin der nieuwe
geschiedenis het St.Anna-ka-
pelletje, dat bedeplaatsje van
een aalmoeshuis, over het
hoofd? Niemand kan het ver
tellen. Misschien lag het te
veel buiten het gezichtsveld,»
te achteraf. Maar het staat er
nog steeds, en zo mooi; als
een gave en uitzonderlijke
parel, gehecht aan het erfe
lijk blazoen van de goede en
oude stad Leiden.
Loflied op het kapelletje,
maar het mag ook een loflied
zijn op het doordrijven van
een regentencollege, dat een
paar jaar geleden besloot tot
restauratie van het complex.
„St. Anna" was bij deze ver
antwoordelijke groep in goe
de handen. In Leiden-hofjes-
stad zijn we veel gewend: het
ene hofje is nog mooier gere
noveerd dan het andere.
Maar dat van Sinte Anna we
dijvert weer met tal van an
dere hovelijke exemplaren in
Noord en Zuid. De restaura
tie (van de overgebleven 9
huisjes), die duurde van eind
'82 tot begin '85, was aanlei
ding tot een boekwerkje dat
werd uitgegeven door de re
dactie van het tijdschrift De
Leidse Hofjes. Dat is een re
dactie die geen rust kent,
want Leiden is rijk aan voor
beelden van hofjes en andere
monumenten die tot nieuw
leven worden gewekt, en
steeds znn er weer uitgaven
van de Stichting Leidse Hof
jes die ons met de nieuwsgie
rige neus op de gerenoveerde
feiten drukken. Modern ge
luid: restauratiekosten 1,2
miljoen; huurprijs van een
huisje, inclusief keuken, bad
kamer en toilet, is ruim 300
gulden maandelijks. Maar
daarvoor leef je dan ook in
een entourage die de eeuwen
overleefd heeft.
Nee, ik noem verder geen
namen en ook geen prijzen.
Het St. AnnahoQe spreekt
voor zichzelf. Het heeft tijden
van groot verval gekend, ui
teraard: ineengezakte gevel-
wanden zag je overal, na
tientallen jaren van achter
stallig onderhoud. Toen in de
jaren '36, '38 vlakbij het St.
Elisabethziekenhuis gebouwd
werd, verzakte een rijtje
huisjes zo erg dat de zaak ge
stut moest worden. Maar het
is een curieus hofje gebleven,
aan het passerend oog ont
trokken, en met een pomp
waar je naartoe kon lopen.
Enfin, de tijden vergingen en
na 1600 waren de bewoon
sters niet zo armlastig meer
als haar voorgangsters van
een eeuw tevoren. Vader
Tijd ging met z'n stervelin
gen een eindweegs mee, tot
hij weer ergens op z'n ver
pauperde standpunt terug
keerde.
Geldbeleggen
het St.Annahofje heeft ont
fermd, signaleert steeds weer
financiële perikelen door de
eeuwen heen. Niet alleen de
kapittelheren van St. Pan-*
eras hadden een zwak daar
voor, maar ook de opvolgen -
de reformatorische beheer
ders. Je hoeft daarover
slechts het hoofdstuk aan
gaande „onlosbarè renten" te
lezen, waarmee ook de gé-'
meente Leiden te makèn
had. Het ging steeds jom.
„geldbeleggen, en vooral safe
beleggen". En daar werd wat
belegd. Tot je er belegen vanY
werd. Wat wij nu weten varj
beleggen, werd ons ingege
ven door de voorvaderen. Al
licht, je moest continueren; in
de hoop dat de H.Geest daar
vrede mee had. Ongeveer de
helft van het voorliggend
boekje geeft opsommingen
van karolusguldens, halve
pinten en halve i stuivers,
preuven (naar de bewoon
sters toe) en zuinig1 beheer.
De wereld is nooit een para
dijs geweest. En de Heer der
heerscharen zat daarboven
als Poseidon met een dri.e-
tand erop toe te zien dat een
en ander volgens economi
sche lijnen verliep. Wat niet
direct afgebeeld kon worden,
moest allegorisch gebeuren.
Maar de St. Anna- bewoon
sters van vandaag hebben
het er best naar de zin: „We
wonen hier in het mooiste
hofje van Leiden; we voelen
ons echte „hofdames". De_
godsdienst speelt geen over
wegende rol meer voor i de
dames. Als hun voorgang
sters in de 16e eeuw niet
kwamen bidden voor het zie
leheil van de sticher, kwam
dat te staan' Op een boétèsom
van 5 ceht. ^Vandaag (veten
ze van elkaar niet meer of ze
rooms, protestant of wat an-
ders zijn. De dkmës noemen
zich dan ook maar „fijn hei
den". Zoiets had je de kapit-
i telhëren helemaal, nooit aan
kiirinén doen.
Het St.Annahofje kent een
ongelooflijk contrast; weer
heel anders dan in Het jaren
geleden gerestaureerde St.E-
lisabeth Gasthuis, waar in
richting en nieuwe kapel in
elkaar overlopen. „St.Anna"
biedt het laat 20ste eeuwse
comfort, ingesloten dé media-
mogelijkheden, naast de ver-
i storvenheid van een 16e
éeüws kapelletje. En dat is
niét mis,' vqor deze windstre
ken. Natuurstenen altaar,
geen tafel rtiaar een tofnbe;
Gód gewijd en ter èVe „die
-reyne -maghet Maria". Vol-
gensHet geloof van cdledag.
Versierd met. de wapens van
de,-stichters. Daarboven werd
voor de.13 eerzamè bewoon
sters het H.Offer gevierd, op
een, klein stukje natuursteen,
dat het „H.Graf met de vijf
kruisjes" gekend heeft.
Glasvènster
Ik laat het er maar bij; u
moet zelfc maar eens gaan kij-
kén naar,het St. Annahofje
mét 'z'n kapel, waar onze ou
ders van ettelijke generaties
geleden maar nee. dat kan
ik eigenlijk niet zeggen, met
die vrijwel nageslachtloze
armlastige vrouwtjes hun
heilige geheimen vierden.
Maar ze konden ook opzien
naar de symbolen van hun
begunstigers, in glas in lood.
De glasvensters zijn zowat
Neerlands oudste op de origi
nele plaats aanwezige ven
sters. Ook de afbeeldingen,
onder het reformatorische
aambeeld gewrocht, munten
uit door kunstzin en schoon
heid. Boven het altaar een
drieluik: Aanbidding der Ko
ningen, toegeschreven aan
Lieven de Vos. Het lijkt wel
Antwerpen.
En er is zoveel meer in het
kapelletje achter de Hooi
gracht te bewonderen door
gast en inboorling. Een bij
kans tot de naad vergaan lin
nen groenzijden kazuifel (16e
eeuw), dat eerder een dalma-
tiek genoemd moet worden;
16e eeuwse kandelabers en
een lavabo („Ik zal mijn han
den wassen, inter innocentes
manus meas, onder de on-
schuldigen"), een alleszins
beduidende wijwater-emmer;
een zeldzaam vroeg-16e
eeuws reisaltaartje; het lijkt
een soort „bedieningspaneel
tje" met Gods geschilderde
heiligen op weg. St. Anna
met haar kapelletje bezit
weer een godzalig heiligdom-
metje dat een museum op
zichzelf is. Bijna onvoorstel
baar; maar het is er een vol
komen rustpunt voor wie
eeuwen op zich wil laten in-
druppelen.
Het zeldzame begin-16e eeuwse reisaltaartje.
(ADVERTENTIE)
Een spaarrekening waarbij het tarief
is gekoppeld aan de rente op de kapi
taalmarkt.
Dit tarief wordt maandelijks vastge
steld. Het tegoed is dagelijks opvraagbaar
met 2'/2% retourrente.
Het minimumsaldo bedraagt f t.ooo-
Het rentepercentage
voor de maand 11 U/
december is:
DE DICHT BU HUIS BANK
LEIDSCHENDAM
Voorburg kan veel mak
kelijker voor de Verleng
de Landscheidingsweg bij
de rijksoverheid lobbyen
dan Leidschendam. Veel
Voorburgse raadsleden
hebben tamelijk hoge
functies bij de Haagse
overheid.
Dat zei D. Meuldijk (D66) gis
teren tijdens de commissie
openbare werken. Het ging om
de brieven van het comité te
gen het sluipverkeer, die vori
ge week bij de actie in het cen
trum van de gemeente aan de
minister van Verkeer en Wa
terstaat over mogelijke maat
regelen zijn gezonden. Meul-
dijks collega, M. van der Meu-
le (PvdA), wist van die lobby
zelfs een voorbeeld te noemen.
Een vorig jaar oktober ge
schreven brief van de Stich
ting Damsigt/Park Leeuwen-
steijn zou op een dusdanige
manier op het bureau van de
minister zijn verschenen dat
daaraan aandacht is geschon
ken bij de schriftelijke behan
deling van de begroting. „Dat
zou met een brief van Leid
schendam nooit zijn gebeurd",
aldus het raadslid.
Verder zou de stichting advies
hebben gekregen van een niet
in de wijk wonende hoge amb
tenaar van hét ministerie, al
dus Meuldijk, die ér overigens
aan toevoegde dat dit uiter
aard het goed recht was van
de stichting. De VVD-er F. Th.
H. Dubois begreep de hard
nekkige tegenstand van Voor
burg niet in zoverre dat deze
gemeente niet schijnt te besef
fen dat er „toch 20 tot 30% van
het verkeer ook uit hun omge
ving verdwijnt". Aanleiding
tot de ontboezemingen was
ook dat de minister geld heeft
toegezegd voor ondertunneling
van de Waalsdorpei»weg in
Den Haag; Wethouder me
vrouw J. J. van Nievelt-Vol-
muller zei van mening te, zijn
dat de aanleg van de Verlengd
de Landscheidingsweg hier-
door weer dichterbij komt. Als
rond de jaren negentig het
hoefijzer rond Den Haag ge
reed is ontbreekt alleen nog.de
Verlengde Landscheidings
weg, aldus de wethouder. Op*
verzoek van de commissie zei-
mevrouw Van Nievelt te zul
len zorgen dat de ledeh in'het
bezit kwamen van de motie
die onlangs in de Tweede ga
rner over de omstreden weg is
ingediend. En verder 'hodpt
men in Leidschendamma^r
op een pittige verklaring vjan
mevrouw Smit-Kroes als de?e<"
begin december voor een-ver
kiezingsbijeenkomst van de
VVD in Leidschendam ver-»
schijnt.
Geen krant ontvangen Bel tussen- 18.00 en 19.00 uur, zater
dags tüssen 14.00 en-15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw
krapf wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
LEIDEN Geboren: 'Sérah dv. J
P.,-1. "M. Walter en L. B. Th'unnissen:
Marijtje Leuntje dv W -
J.J.M.van*
ra dv. Mf. 1
dv, G. J. M. Slingerland en H.
euntje dv. W. van Vliet en
n Leeuwen; Helfea Theodo-
i H. Plug en M. Ohliger;
Overleden: A. Hogewoning, geb. 31-
5-1907 vrl. geh. gew. met G. van Zuij-
len; E. P. Robbers, geb. 24-4-1902 vrl.
h. gew. met J. Frankhuijzen; A. R.
len, geb. 10-4-1933 man; E. J. Eise-
lin, geb. 27-4-1923 man; E. J. van de
Beek. geb. 13-7-1935 man; G. J. Men-
tink, geb. 29-1-1928 man; C. van der
Spek, geb. 10-11-1908 man; A. C.
Knaape, geb. 14-21894 vrl. geh. gew.
met J. D. Klaassen; C. M. Emmerik,
•b. 2-11-1933 vrl. echtg v. A. G. F.
2-4-1
S. C. Ellis, geb. 2-4-1926 r
Hélerta dv.-J. Paap en •A.' Zandber
gen; Basttaan Johannes iv. J. de Rid
der en F. J. M. Olijerhoek; Brigitte
Heemskerk en P. C. Ravensbergen;
Rozeprarija dv. R. E. Stavleu en A. J.
H. M. Schenk; Jantje Andrae -
Van dier Bent en J. C.'van Ommen;
Melanie dv. A Gaasbeek eh M. van
Kampen; Jennifer Hilarie dv. C. F.
Metzelaar en T B. Porter; Roelie dv.
W. F. Postma erf M. Itf. Berg; Stepha
nie Jöy dv W. J. J van Doorn en E.
P. Heerema; Justin Roderik zv. D. J.
Haazebroek en M. C. Blom; Mimount
dy. M. ;M. A. Lakdimi en T. Ouaali;
Ar\tonius Jacobus Johannes zv. J. H.
.M. G.eerlings ën A. C. A. Nulkes; Jo-
Kat
P. A. Kuijvenhoven, geb. 3-9-1900
man; K. Stokkel, geb. 25-7-1
geh. gew met J. C. Sehuch
W. van Roon. geb. 10-12-1919 n
H Klein. geb. 1-9-1902 man; J. E.
Oudshoorn, geb. 15-9-1900 man; C. A.
Ouwersloot, geb. 28-12-1928 man; J.
van Deventer, geb. 1-5-1889 man; A.
M. A. Mahn, geb. 21-10-1892 vrl. geh.
gew..met J. J. Backer Dirks; J. Nie-
meijér, geb. 21-6-1906 man; A. D. van
Kleef, geb. 27-9-1906 vrl. geh. gew.
A. van Delft; F. W. Meijer, geb.
26-10-1919
26-8-1914 man; C. A. Nieuwenhl
geb. 27-1-1920 vrl. geh. ge'
geb.
M Riethoven; C J. Kra-
D. J. F. Janssens; C. F. J. Ho
st en M. A. van der Hoorn;
