ïeuwe
stijl Gorbatsjov
erkt door in Genève
1
Vriendelijke Oost-W est krant
in Genève positief ontvangen
EekLcGomotit
Irina Grivnina na
ruzie met Sovjets
weer in Nederland
Verbetering technisch onderwijs
nodig voor economisch herstel
Geen maximum-snelheid
op Duitse autowegen
PACINI TENLAND
DINSDAG 19 NOVEMBER 1985 PAGINA S
dschap voor
nageslacht
yE Nancy Reagan.
Jorbatsjov en hun Zwit-
nse ruim astvrouw Ursula Fur-
naar de;vrouw van president
rin urgler, zullen morgen,
ir zij de eerste steen
voor een nieuw Rode-
useum, gezamenlijk
Urai nJschap voor toekomsti-
eraties begraven. De
1986 iaP 1S in het Engels,
li en Frans gesteld en
verpakt in materiaal,
de ai land des tijds kan door-
)ver de preciese inhoud
boodschap is nog niets
omdat er vandaag nog
de rd gewerkt.
Raissa volgt
Lenins spoor
GENEVE Raissa Gorbatsjov heeft vandaag een
lang gekoesterde wens in vervulling zien gaant De
echtgenote van de Sovjetrussische partijleider, die
aan de Universiteit van Moskou marxisme-leninisme
doceert, heeft in Genève de Openbare Universiteits
bibliotheek bezocht. Dat is de plaats waar de grond
legger van de Sovjet-Unie. Lenin, gedurende zijn
veelvuldige verblijf in Genève het liefst verwijlde.
In deze bibliotheek schreef Lenin ook enkele van
zijn belangrijkste revolutionaire geschriften. Raissa
Gorbatsjov bekeek in de bibliotheek onder meer de
inschrijvingsformulieren voor Lenins lidmaatschap
van de bibliotheek alsook de werken van Lenin die
in deze bibliotheek aanwezig zijn en enkele van de
boeken die hij indertijd heeft geleend en waarin hij
hier en daar zijn opmerkingen heeft gekrabbeld.
ATHEÏSME
IN GENÈVE
GENÈVE Hoe beslagen president
Reagan in Genève ook ten ijs komt, at
heïstisch is hij niet op zijn ontmoeting met
de atheïst Gorbatsjov voorbereidt. Daar
voor had hij gehoor moeten geven aan de
uitnodiging van Madalyn Murray O'Hair,
het atheïstische geweten van de Verenig
de Staten, wier Amerikaans Atheïstisch
Centrum in Austin in Texas, de president
een atheïstische briefing had aangeboden.
„Wij hadden Reagan op de hoogte kunnen
stellen van de gedachtengang van logisch
atheïsme", aldus O'Hair. De sleutel tot het
bespreken van kernwapens is volgens
haar begrip voor de waarde die de Russen
aan het leven op aarde hechten, omdat zij
niet geloven in een leven na de dood.
adonp-eldleiders
dt het z
offic ben op top
beeve4adviseurs
tenten,
Ronald Reagan
een der Michail Gorbatsjov
duiz< vandaag en morgen
Wr zes adviseurs
plegers ,an.
grenzi
inde we jvjet-zijde zijn dat be-
T in partijleider Gorbatsjov
•d Sjevardnadze, minis-
I |n buitenlandse zaken.
Cllt(Pe opvolger van Andrei
ko, die voor 't eerst niet
topconferentie is.
ItrelcW.nïS' Kornijenko. eerste
jinister van buitenlandse
ut^nJ°li Dobrynin, ambassa-
Kanseii tr...n;„j.
bleven f
propaganda van het
I partijcomité.
gebrui#ksander Aleksandrov,
anderer vJn Gorbatsjov
akel pa!nid Zamjatin, hoofd
inden
wor<
begwraer'^aanse kant
voor?entietafel zal Reagan
?n geflankeerd door:
ina plf tfëe Shultz, minister van
'n werd/andse zaken..
„Carif1"1 McFarlane. Reagans
natjona]e
n, de stafchef
t Witte Huis.
ur Hartman, ambassa-
n Moskou sinds vier jaar.
[l Nitze, Reagans speciale
lingsadviseur en
ialig wapenonderhande-
Ridgeway, onder
in buitenlandse za-
;ciaal belast met Euro-
iangelegenheden.
(Vervolg van de voorpagina)
GENEVE Aan de voor
avond van het begin van
de eigenlijke topconferen
tie hebben de Amerikaan
se en de Sovjetrussische
delegaties gisteren hun
kruit droog gehouden.
Weliswaar werd er nog
druk gediscussieerd over
de inmiddels beruchte
„brief van Weinberger",
doch de golven gingen
niet meer zo hoog als de
dag tevoren.
Opvallend is de vrijmoedig
heid waarmee de leden van de
Sovjetrussische delegatie en de
journalisten uit de Sovjet-Unie
hier in Genève opereren. Zij
zijn niet meer contactschuw en
terughoudend als tot voor
kort, maar gaan zelfverzekerd
de discussie aan, ook in de
wandelgangen. De stijl-Gor-
batsjov heeft blijkbaar navol
ging gekregen.
De Russische leider zelf arri
veerde gistermiddag even voor
twaalven. De temperatuur in
Genève bleef vrijwel de gehè-
le dag op of net onder de 0
graden. Maar op het moment
dat de Iljoesjin met Gorbatsjov
aan boord op de luchthaven
van Genève landde, gaf de
thermometer volgens de mete
orologische dienst een lichte
dooi aan.
In een korte verklaring op de
luchthaven zette een zichtbaar
verkouden Gorbatsjov de toon
voor de besprekingen, door
opnieuw te "eisen dat de VS
hun programma voor een stra
tegisch verdedingsschild in de
ruimte laten varen.
Gistermiddag gaf de Zwitserse
Bondspresident Furgler eerst
een ontvangst voor de Reagans
en twee uur later voor de Gor-
batsjovs. Tijdens deze ont
vangst leek Reagan eveneens
te snotteren, maar woordvoer
der Speakes bestreed dat de
president verkouden zou zijn.
Niet alleen Reagan en Gor
batsjov lijken aan elkaar ge
waagd. Nancy Reagan heeft
met haar charmante optreden
de harten van de journalisten
gewonnen, zodat Raissa Gor
batsjov niet alleen de show zal
kunnen stelen. Vanmiddag is
de echtgenote van de Sovjet
russische partijleider op thee
visite geweest bij Nancy
Reagan. Morgenmiddag is
Raissa Gorbatsjov gastvrouw.
Voor de rest werken beide da
mes een eigen programma af.
Om de veiligheid van de deel
nemers aan de topconferentie
te garanderen hebben de auto
riteiten 2.000 militairen inge
schakeld die samen met bijna
1.500 man politie alle vitale
punten onder controle hebben.
President Reagan en partijlei
der Gorbatsjov hebben ook elk
hun eigen veiligheidspersoneel
meegebracht. In het kantonale
ziekenhuis van Geneve staat
permanent een operatiezaal
ter beschikking voor het geval
er toch een aanslag op een van
beide politieke leiders zou
worden gepleegd.
In totaal zijn dezer dagen on
geveer 3.500 journalisten bezig
met het verslaan van de top
conferentie. Het internationale
congrescentrum is voor deze
gelegenheid ingericht als pers
centrum, waar via een geslo
ten tv-circuit alle gebeurtenis
sen zijn te volgen, uiteraard
met uitzondering van de top
conferentie zelf, welke achter
hermetisch gesloten deuren
plaatsvindt.
De Russische dissidente Irina Grivnina wordt op een persconfe
rentie van de Sovjet-delegatie belegerd door journalisten. De
Sovjet-woordvoerder, Lomeiko, liep boos toen de dissidente alle
aandacht kreeg.
(Van c
speciale verslaggever Leo van Vlijmen)
GENÈVE De Russische dissidente Irina Grivnina, die sinds
twee weken met haar gezin in Nederland woont, is gisteren na
een ruzie op een persconferentie met de Sovjet-delegatie in Ge
nève naar ons land vertrokken. Haar visum is afgelopen.
Het is de tweede keer dat Grivnina een persconferentie van de
Sovjet-delegatie in Genève heeft verstoord. De dissidente, die de
Geneefse topconferentie voor Elseviers Magzine verslaat, stelde
gisteren weer op hoge toon vragen over de mensenrechten in de
Sovjet-Unie. De woordvoerder van het Sovjet-ministerie van
buitenlandse zaken, Vladimir Lomeiko, die de persconferentie
hield, wilde niet op de vragen van Grivnina ingaan.
De honderden journalisten toonden daarop echter meer belang
stelling voor de vragenstelster dan voor de Russische woord
voerder. Deze' riep tenslotte: „Wilt u met mij praten of met die
mevrouw daar?" „Wij kunnen niet allebei tegelijk praten. U
luistert naar mij of ik naar u".
Terwijl de ene helft van de aanwezige journalisten de dissidente
uitfloot en de andere helft applaudiseerde, besloot de Sovjet-
-woordvoerder op te stappen. „Ze voelt zich kennelijk prima ter
wijl u bewonderend om haar heen staat. Dan heeft het geen zin
verder te gaan", aldus Lomeiko die „voor een pauze" de zaal
verliet.
IDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
„Ma..maar smidje Verholen had hulp!"
Kille Klansky, die zijn leven niet meer
bij die razende doctor Polnyck.
iéért me niet!" brulde de doctor. „De
de KNAP-mutator, en IK moet die
I" „Maar luister dan toch, meneer
probeerde de Kille nogmaals. „Er
i woeste houthakker, en die deed net of-
geld tegoed had van Pjotr. Hij zwaaide
ïjn bijl..." -- „En daar gaf-ie JOU toen een
nen tik mee op de top van je kale taas!" vul-
Dlnyck aan. „Alle mensen, Klansky, wat ben
Dm!" -- De Kille betastte eens voorzichtig
Jiorme buil. die zich op zijn schedel had ge-
cZOnHd, doch hij hoefde al niets meer te zeggen,
plotseling klonk er een koude, metaalach-
stem uit een luidspreker aan de wand.
volgt een belangrijke mededeling," zei die
„Van de twee wachtposten aan de Noord-
IJS. s,
poort wordt gemeld, dat zij arglistig neergesla
gen zijn door een mooie, jonge vreemdelinge.
Deze bevond zich in het gezelschap van een ze
kere Janos de houthakker. Einde van het be
richt...." -- „JANOS! Dat is de vent, die bij
smidje Verholen was!" riep Klansky uit. - „Dan
is smidje Verholen nu bij hem!" siste doctor
Polnyck. „Dan geef ik je nog één kans, Klansky.
Je allerlaatste kans. Ga ze halen, en in welke
staat je ze hierbrengt, kan me niet schelen. Ik
MOET de KNAP-mutator hebben!" „Dan ga
ik er deze keer met een zware tank op af,"
mompelde de Kille, droevig afdruipend. „Des
noods schiet ik de hele boel in puin...." En
nog geen kwartier later kon Klansky reeds
waargenomen worden bij de Noordpoort, met
zijn zware tank in de richting van twee soldaten
ratelend, die met zware hoofdpijn op wacht
stonden
„Nederlands"initiatief voor betere verstandhouding
ZWOLLE/GENEVE
„Leg je niet vast op een
akkoord mét vde Russen,
want die zijn niet te ver
trouwen, die houden zich
er toch niet aan". Dat was,
vlak voor de top in Genè
ve, de giftige boodschap
van de Amerikaanse mi
nister van defensie Caspar
Weinberger aan president
Reagan. De voorspelbare
reactie van de Sovjets:
„Een regelrechte poging
om de top te laten misluk
ken". Een valse start van
de grootmachten dus.
Op hetzelfde ogenblik echter
wordt in Genève een heel wat
vriendelijker schrijven uitge
deeld aan de Sovjet- én de Mening
Amerikaanse delegatie: The Een probleem
Alerdinck East West Tribune, terse journalisten
krant gemaakt door Wes- hun eigen mening kunnen
Oosteuropese journa- verkondigen, terwijl die uit
het Engels én het Oostblok vaak het stand-
tgebrachte pUnt van de staat (moeten)
00k wat de
listen. Een
het Russisch
krant, die de dialoog tussen aanhangen. Dat
Oost en West voedsel
bekende Amerikaanse journa
ven. list Walter Cronkite zijn Russi-
In totaal zijn 20.000 exempla- Sche collega Lomeiko onlangs
ren van de krant verspreid, voorhield, toen deze verzeker-
Alle 3.000 journalisten in Ge- de dat hij toch ook journalist
hebben er een gekregen,
en bovendien nog zo'n 15.000 ben
andere journalisten in Oost en
West. Eindredacteur Friso
Endt is enthousisast over dit
Nederlandse initiatief: o
„De reacties in Genève zijn de krant (ongecensureerd)
positief en de belangstelling
voor de krant is groot".
Dé grote man achter het idee
is de vermogende Zwollenaar
Frans Lurvink. Hij heeft The
Alerdinck Foundation opge
richt, een organisatie die zich
beijvert voor betere betrekkin
gen tussen Oost
vink: „Het gaat
trouwen en de misleidende in
formatie tussen de beide groot
machten. Daardoor is de wa
penwedloop ontstaan. Willen
wij wat doen voor de wereld
vrede en tegen de gigantische
bewapening, dan moeten we
het wantrouwen en de valse
voorlichting opheffen".
Endt, voormalig verslaggever
van NRC Handelsblad, geeft
toe dat het twijfelachtig is of
het allemaal ergens toe leidt.
Maar hij blijft optimistisch:
„Iets is beter dan niets. Laten
we maar eens kijken wat het
wordt. Ik ben wel benieuwd".
Cronkite antwoordde:
journalist en morgen
u bent morgen
weer Sovjet-woordvoerder".
Verder is het nog maar de
vraag of de Russische burger
de krant (ongecensu
handen kan krijgen.
Het eerste nummer van de
„Trib" zal nog wel niet aan
Sovjet-censuur ten prooi val
len. want dat is een heel
vriendelijk gebeuren, waarin
uitgelegd wordt waarom de
stichting is opgericht en wat
West. Lur- de problemen zijn in de com-
municatie tussen Oost en
West. „Er staan geen écht kri
tische stukken in", meldt Endt
openhartig.
Maar wat niet is, kan nog ko
men. Volgend jaar komt de
Trib vier keer uit en waar
schijnlijk staan er dan wel wat
gepeperder stukken in. De
eindredacteur, speculerend:
„Als de Sovjet-autoriteiten de
krant op de luchthaven in
Moskou afpakken, dan slaan
ze een rotfiguur. Immers, het
Russische public relations ini
tiatief van „kijk es hoe open
we zijn (geworden)" valt dan
inbuigen".
De „Trib" heeft niet de minste
medewerkers aangetrokken.
Behalve Friso Endt doen mee
André Spoor, ex-hoofdredac
teur van de NRC en sinds kort
hoofdredacteur van Elseviers
Magazine, Carel Enkelaar,
voormalig chef van de NOS,
en verder bekende journalis
ten uit West-Duitsland en de
VS. Uit het Oostblok zijn ver
tegenwoordigd: Vladimir Lo
meiko, woordvoerder van het
Sovjet-ministerie van buiten
landse zaken, Anton Gromy-
ko, zoon van de president, en
journalisten van het persbu
reau Novosti en het partijblad
Izvestia. Hoofdredacteur is
André Spoor.
Conferenties
De krant is niet het enige ini
tiatief van de Alerdinck Foun
dation; er komen ook twee
grote Alerdinck-conferenties
over de Oost-West-problema-
tiek. De eerste wordt binnen
kort in Moskou gehouden, ter
wijl de tweede in maart of
april in Washington plaats
vindt.*
Op 28 en 29 november spreken
bekende journalisten uit Oost
en West in Moskou een gehoor
toe van 300 journalisten en
leerling-journalisten over
„vrije nieuwsgaring". „Dat is
een testcase. Ik denk dat ie
dereen daar kan zeggen wat-ie
wil, al weet je het met de Rus
sen nooit", stelt Endt.
Op 1 december wordt
World Trade Center in Am
sterdam het eerste Alerdinck-
het
Journalisten
uit Oost en
West schrijven
de Alerdinck
East West
Tribune vol.
Maar volgens
de
Amerikaanse
journalist
Walter
Cronkite zijn
de Sovjet
journalisten
niet
onafhankelijk.
„Nu bentu
misschien
journalist,
maar morgen
weer woord
voerder",
aldus Cronkite
tot Vladimir
Lomeiko.
secretariaat geopend. Daarna,
zo is de bedoeling, komen alle
belangrijke wereldsteden aan
de beurt. Lurvink wil de kos
ten tot 1987 voor zijn rekening
nemen, daarna moet de krant
met (Westerse) sponsors op de
been gehouden worden.
Die sponsors lijken zich al te
hebben aangediend: In de eer
ste plaats de baas van Pepsi
Cola, Candell. Lurvink is bo
vendien nog in onderhande
ling met onder anderen top
man Watson van IBM en met
directeur Turner van het
Amerikaanse Cable News Net
work. „Het breidt zich uit, ook
in West-Duitsland en Enge
land", constateert Endt tevre
den.
Endt en met hem Lurvink lij
ken te speculeren op de nieu
we Russische openheid. „In
het Westen weten we te wei
nig over de Russen en de Sov
jets weten niet hoe het bij ons
gaat. Wij willen proberen daar
wat aan te doen". Of die nieu
we Russische openheid zover
gaat dat de Russen kritiek van
de Westerse pers op de Sovjets
zomaar te lezen krijgen, valt te
betwijfelen. En of de krant in
derdaad tot betere betrekkin
gen zou kunnen leiden, moet
eveneens afgewacht worden.
Het is echter alleszins een po
sitief initiatief. De eindredac
teur: „Scepcis is niet erg zin
vol. En als meneer Lurvink
hier nou geld aan wil geven in
plaats van in Rolls Royces
rond te rijden, dan is dat toch
prima!?"
MARTIN VOORN
PREMIER
LUBBERS:
DEN HAAG Minister-pre
sident Lubbers wil binnen
het economisch herstelbeleid
voorrang geven aan de ver
betering van het middelbare
technisch onderwijs. „Het
technologische onderwijs is
de kurk waar de economie
op drijft en moet weer een
vooraanstaande plaats krij
gen in het totale onderwij
spakket. Verdere groei van
werkgelegenheid is in deze
fase alleen te bereiken als we
op alle onderwijsniveaus de
aansluiting met het bedrijfs
leven verbeteren", aldus de
premier. Lubbers zei dit gis
teren tijdens een groot
scheepse manifestatie van de
Vereniging van Middelbare
Technische Scholen (VMTS)
in Den Haag. De VMTS
heeft bij de overheid aan de
bel getrokken omdat het
middelbaar technisch onder
wijs in ons land zich in een
benarde positie bevindt. Vol
gens VMTS-bestuurslid J.H.
Toorman is er een zeer grote
achterstand op de ontwikke
lingen in het bedrijfsleven.
Het middelbaar technisch
onderwijs klaagt al jaren
over een gebrek aan geld
voor de aanschaf van moder
ne apparatuur en lesmateria
len. De VMTS pleit daarom
voor de oprichting van een
Technisch Lyceum waarin
meer beroepsgericht onder
wijs moet worden gegeven.
Voorts wil de vereniging een
vereenvoudiging van de re
gels die de overheid stelt, bij
scholing van docenten, uit
breiding van het aantal
praktijklessen en een aantal
nieuwe studierichtingen zo- gen door het kabinet invloed
als computertechniek, instal- hebben gehad op de beperkte
latietechniek en milieutech- middelen van het middel-
niek. De VMTS wil van de baar technisch onderwijs. „Ik
regering het komende jaar betreur dat en we zullen ons
honderd miljoen gulden ex- best doen om ervoor te zor-
tra voor verbetering en ver- gen dat de financiële midde-
vanging van de apparatuur len geen ontmoedigingsfactor
voor de praktijklessen. In de zullen zijn",
begroting voor 1986 gaat het
kabinet niet verder dan 25 Lubbers benadrukte het be-
miljoen extra. Premier Lub- lang van initiatieven om tot
bers gaf toe dat dat een be- overleg te komen tussen de
scheiden bedrag is. Hij be- onderwijsinstellingen en het
aamde ook dat de bezuinigin- bedrijfsleven.
BONN Miljoenen Duit
se auto-fanaten slaken
vandaag een zucht van
opluchting. Alles wijst er
op dat het kabinet in
Bonn zal besluiten geen
maximum-snelheid op de
autowegen in te voeren.
Uit een grootscheeps on
derzoek is namelijk geble
ken dat bij een maxi
mum-snelheid van hon
derd de uitstoot van gifti
ge stikstofoxyden op de
autowegen slechts met
10,4 procent verminderd
wordt.
Dat vindt de regering, on
danks het voortschrijdende
uitsterven van de bossen, te
weinig om de Duitsers te ver
plichten hun liefste speelgoed
wat terughoudender te gebrui
ken. Dat het resultaat zo laag
is, komt echter voornamelijk
omdat maar dertig procent
van de automobilisten op de
onderzoekstrajecten ook inder
daad honderd reed. De socia
listisch geregeerde deelstaat
Saarland heeft gedreigd des
noods op eigen houtje een
maximum-snelheid van hon
derd in te voeren. Niet alleen
met het oog op de kwijnende
bossen, aldus milieu-minister
Jo Leinen, maar vooral ook
om de verkeersveiligheid te
bevorderen en de geluidsover
last terug te dringen.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Protest studenten
Brandweermannen houden vangzeilen vast, terwijl studenten in de Koreaanse hoofdstad Seoel van
een dak dreigen te springen als de politie een inval doet. De studenten voerden een anti-Ameri
kaanse betoging op het dak van een kantoor van de regerende democratische gerechtigheidspar-
tij. De studenten hielden hun dreigement zes uur vol, voordat de politie daadwerkelijk het gebouw
bestormde en de demonstranten arresteerde.
