„Voor de overlevenden
was het een wonder'"
Hulpverlening
erg moeizaam
Opnieuw doden
in Zuid-Afrika
Brits-Iers akkoord
brengt geen vrede
Rode Kruis
stuurt 250
tenten
Gematigd optimisme over top-ontmoeting
BUITENLAND
CcidócSomant
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1985PAGINA7
DÉa!
iyler
inslag op trein
rwijst naar dood kraker
EST-BERLIJN Onbekenden hebben
de buurt van West-Berlijn goederen op
spoorrails gelegd als gevolg waarvan de
eltrein Moskou-Parijs vier uur vertraging
eft opgelopen. Een noodstop van de ma-
inist kon niet verhinderen dat de loco-
»tief en drie wagons lichte beschadigin-
n opliepen. Na te zijn gerepareerd kon de
[in verder rijden. Volgens de Westberlijn-
politie zijn in de buurt van het ongeluk
mfletten gevonden die een samenhang
iden veronderstellen met de dood in een
litiecel van een jongeman die bij een
aakactie in Amsterdam was gearresteerd,
verband met deze vermoedens wilde de
jsman van de politie geen nadere mede-
lingen doen.
Monrovia meldt dood
leider staatsgreep
MONROVIA Generaal Thomas Qui-
wonkpa, die eerder deze week een mis
lukte staatsgreep in het Westafrikaanse
land Liberia deed, is dood. Dit is van
daag door officiële regeringsbronnen in
de hoofdstad Monrovia meegedeeld.
Over de omstandigheden waaronder
Quiwonkpa overleed, is niets bekendge
maakt. Een niet met naam genoemde
ooggetuige heeft gisteren meegedeeld
dat regeringstroepen afgelopen woens
dag het gebouw van de oppositiepartij
LAP in Monrovia in brand hebben ge
stoken nadat ze het eerder met kogels
hadden doorzeefd. Dezelfde ooggetuige
deelde ook mee dat hij vrachtwagens
met een groot aantal lijken door de stad
heeft zien rijden.
Flic in couture
PARIJS De Franse politieman
tooit zich niet meer met de kepi,
de stijve, ronde pet met de korte
klep, maar met een nieuw hoofd
deksel dat nog het meeste weg
heeft van een vliegende schotel.
Ook de drie-kwartjas is vervan
gen door een kort jack dat tot de
heup reikt. Het nieuwe uniform
is gisteren in Parijs en enkele an
dere gebieden ingevoerd. Tegen
het einde van 1986 moeten alle
80.000 Franse politiemensen in
het nieuw zijn gestoken. De uit
monstering is ontworpen door de
Parijse couturier Pierre Balmain
en voldoet volgens de overheid
veel beter aan de eisen die het
politiewerk stelt.
JOHANNESBURG Bij politiek geweld
zijn gisteren opnieuw twee slachtoffers
gevallen in Zuid-Afrika. Een zwarte werd
in een woonwijk ten westen van de ha
venstad Durban door een politieman
doodgeschoten en in de oostelijke Kaap
provincie stierf een jonge zwarte in het
ziekenhuis aan de schotwonden die hij
woensdag had opgelopen. De politie vuur
de toen op mensen die met stenen gooi
den. Gisteren werden tevens honderden
stakende medewerkers van het Baragwa-
nath-ziekenhuis in Soweto op staande
voet ontslagen. De personeelsleden eisten
een betere betaling voor hun werk en gin
gen daarop in staking.
Kreeft
als buit
AIX-EN-PRO VENCE
Vijf gewapende
gangsters hebben een
overval gepleegd op een
koelcel in Aix-en-Pro-
vence en medewerkers
gedwongen een vracht
wagen vol te laden met
acht ton kreeftestaar
ten. Ze zullen deze deli
catesse waarschijnslijk
niet voor eigen con
sumptie hebben ge
roofd, want deze heeft
een verkoopwaarde van
ongeveer 750.000 gul
den.
BELFAST Zowel protestantse als katholieke extremisten irv -
Noord-Ierland hebben aangekondigd het Iers-Britse akkoord
dat gisteren werd gesloten, te zullen beantwoorden met een
bloedbad. Het Ierse Republikeinse Leger heeft met een moord
aanslag op een politie-agent als eerste toegeslagen. In kringen
van de Britse conservatieve regeringspartij werd het akkoord
ook niet door iedereen in dank afgenomen, en de onderminis
ter van financiën ging zover zijn ontslag aan te bieden. De Ul
ster Vrijheidsstrijders, een radicale protestantse groep, heeft
gezworen elke ambtenaar te zullen doden die zich inlaat met
de uitwerking van de nieuwe overeenkomst. Deze geeft de Ier
se republiek zeggenschap in het bestuur van de Britse provin- 2
cie. Ierse staatsburgers kregen van de protestantse groep dé
raad uit Ulster weg te blijven of de gevolgen te dragen. Het
akkoord werd gisteren officieel ondertekend door de Britsé
premier en haar ambtgenoot Garret FitzGerald van Eire.
Dor dit meisje van veertien jaar kwam de hulp nog net op tijd.
e kon haar hoofd maar net boven water houden, terwijl ze in de
lodder vast zat. Met behulp van een touw konden de drie man
en haar uiteindelijk levend uit de puinhopen halen.
(Vervolg van
de voorpagina)
)GOTA Inmiddels is
n luchtbrug opgezet om
overlevenden van de
mp in Colombia naar
iliger oorden over te
engen. De hulpverle-
ing is moeilijk, want al
en met helicopters kun
de nog levende
tchtoffers worden aan-
ivoerd op een klein ge-
ïiproviseerd vliegveld,
buiten Mariquita.
andaar worden ze met
iderhaast gecharterde
üegtuigen overgebracht
laar de luchthavens van
hder andere Bogota,
taar de gewonden wor-
en ondergebracht in ver-
fheidene ziekenhuizen.
Ir. Helma Isabel Perez van
pt Colombiaanse Rode Kruis,
m van de coördinatoren van
opvang van gewonden op
luchthaven van Bogota, zei
it er een enorm gebrek is aan
iccinaties tegen tetanus, pijn-
illende middelen, medicijnen
gen hondsdolheid, tubercolo-
en andere longaandoenin-
in. Veel slachtoffers hebben
infecteerde ogen als gevolg
in het vulkaanstof en het
et metalen verontreinigde
water. De Colombiaanse lucht
vaartmaatschappij Avianca
heeft inmiddels al aangeboden
hulpgoederen gratis te vervoe-
Er is dringend behoefte aan
antibiotica. Veel gewonden lij
den aan breuken van armen
en benen, schedelbasisfractu-
ren en andere hersenletsels.
Het zeer verontreinigde water
heeft gok veel brandwonden
veroorzaakt, aldus dr. Perez.
Zij voegde er aan toe dat het
gevaar van epidemieën be
staat. De rampzone ligt in tro
pisch gebied en het drinken
van water is gevaarlijk. Maar
men vreest dat waarschuwin
gen niet tijdig de mensen zul
len hebben bereikt.
In de stad Bogota staan men
sen die bloeddonaties geven in
rijen. Er zijn speciale telefoon
nummers waar mensen zich
kunnen opgeven om kinderen
te adopteren. Volgens de hulp
verleners loopt een groot aan
tal kinderen verloren rond,
omdat hun ouders bij de ramp
zijn omgekomen.
De hulporganisaties in Bogota
hebben laten weten dat 1500
overlevenden uit het plaatsje
Armero, dat eens 25.000 inwo
ners telde, zijn overgebracht
naar veiliger oorden. De red
ding van gewonden en overle
venden is alleen mogelijk via
de lucht. Nog steeds bevinden
zich mensen boven op huizen
en in bomen.
BOGOTA José Marti
nez, een 49-jarige vracht
wagenchauffeur, is één
van de weinige overleven
den van de ramp die het
Colombiaanse stadje Ar
mero heeft getroffen.
„Het was een wonder",
zegt hij vanuit zijn zieken
huisbed in de hoofdstad
Bogota, „voor degenen die
het hebben overleefd, was
het een wonder".
Martinez' lijf draagt de sporen
van de ontberingen. Langzaam
beweegt hij zijn gebroken lin
kerarm om te laten zien hoe
hij een stuk afval beetpakte op
het moment dat hij in de mod
derstroom dreigde onder te
gaan. „Ik heb huizen ineen
zien storten. Auto's en elektri-
citeitsmasten werden meege
sleurd alsof het speelgoed was.
Ik greep naar wat ik te pak
ken kon krijgen en ben uren
lang meegedreven totdat ik
vaste grond onder de voeten
had".
Martinez vertelt dat hij, zijn
vrouw en hun vijf kinderen
geprobeerd hebben voor de la
wine weg te vluchten door ge
bruik te maken van een auto
van een buurman. Hij sprong
van het voertuig op het mo
ment dat een drie meter hoge
golf modder de wagen dreigde
te overspoelen. „Ik denk dat
het angst was, een gevoel van
zelfbehoud, dat me deed sprin
gen. Ik rende naar een huis
om hulp te zoeken en zag toen
dat de auto werd meegesleurd
en dat de modder de wagen
overspoelde. Ik wist niet wat
er met mijn gezin ging gebeu-
Levend
Op een moment dat de stro
ming minder werd, slaagden
Martinez en acht anderen erin
een stuk afval te pakken
waardoor ze er het levend van
afbrachten. Hij liep nog eens
tien kilometer, ondertussen
andere overlevenden helpend
uit de modder te komen, en
bereikte uiteindelijk de plaats
Guayabal. Daar werd eerste
hulp toegepast en daar ook
ontdekte hij de andere leden
van zijn gezin: vrijwel onher
kenbaar, maar levend.
Artsen en verplegend perso
neel in het Kennedy-zieken-
huis in Bogota staan versteld
van het feit dat José Martinez
de ramp heeft overleefd. Maar
nog verbazingwekkender vin-
Enkele overlevenden helpen elkaar in Armero, dat door de vulkaan-uitbarsting inmiddels is veranderd in een massagraf.
den zij het dat ook de rest van
de familie Martinez nog leeft.
De meeste andere gezinnen
waren niet zo gelukkig. Ra
diostations in de hoofdstad
roepen lange lijsten met na
men om van mensen die wor
den vermist. Ouders maken
dramatische tochten langs de
ziekenhuizen om te zien of
hun kinderen nog leven. Vaak
tevergeefs, maar zij blijven ho
pen op een soortgelijk wonder
als de familie Martinez heeft
meegemaakt.
Shock
Een ervaren Britse oorlogs- en
rampenverslaggever greep het
zien van de ramp in Armero
sterker aan dan hem ooit was
overkomen. Hoewel hij in sep
tember ook nog de aardbe
vingsramp in Mexico versloeg.
Hij zei ineengehurkt de nacht
te hebben doorgebracht op een
van de koude, kale heuveltop
pen in het gebied en het ge
voel te hebben gekregen alsof
hij zelf dood was. Elke keer als
hij opkeek, zag hij de door
shock doodstille figuren van
oude mannen, vrouwen en
kinderen, overdekt met een
laag opgedroogde grijze mod
der en met stijfstaande haren.
Het enige wat in de nacht
zichtbaar was en erop wees dat
zij leefden waren hun ogen,
schreef hij.
Kaarsen vormden de enige
bron van licht. Meer kaarsen
en een paar toortsen waren te
zien op heuvels in de omge
ving, waarop een paar duizend
overlevenden bij elkaar zaten
en zonder voedsel en water op
redding wachtten. Hij was
donderdag gearriveerd in een
klein hefschroefvliegtuig vlak
voordat het donker werd.
„Zelfs terwijl ik uit het toestel
sprong, probeerden hele groe
pen gewonde overlevenden
aan boord te komen", zei hij.
Water
Hij vertelde niet te hebben ge
weten dat het de laatste heli
kopter was die die dag naar
Armero zou vliegen. De mees
te overlevenden, velen vrijwel
naakt, overdekt met modder,
trillend en in shocktoestand,
bleken niet in staat te zijn el
kaar te helpen. Velen riepen
om water, maar dat was er
Zo vond de verslaggever kort
nadat het donker was gevon
den op een open plek lager op
de heuvel de lichamen van
een oude man, in foetushou
ding opgevouwen in een wit
laken, en van een meisje van
een jaar of acht. Beiden bleken
bewusteloos te zijn, waren
overdekt met vliegen en lagen
eenvoudig op de dood te wach
ten. Beide slachtoffers wist hij
met hulp van een paar jonge
overlevenden naar de top van
de heuvel te krijgen, maar nie
rhand kon hen verder helpen.
Het was twintig uur na het be
gin van de ramp, maar er wa
ren geen artsen, geen ver
pleegsters en niemand die iets
kon doen. Behalve water ont
braken ook medicijnen. Tegen
de ochtend waren meer dan
tien mensen overleden.
DEN HAAG Het Ne
derlandse Rode Kruis
stuurt op korte termijn 250
gezinstenten naar het
rampgebied in Colombia.
Dit als aanvulling op de.
200.000 gulden die al ter.
beschikking van de hulp
verlening aan de slachtof
fers werden gesteld. De
gezinstenten hebben een
waarde van 150.000 gulden
en zijn bestemd voor de
eerste opvang van de grote
aantallen dakloze slachtof
fers van de vulkaanuitbar
sting. Hun aantal wordt
geschat op 50.000. Het Co
lombiaanse Rode Kruis
heeft bericht dat er vol
doende bloed en medisch
personeel aanwezig zijn.
Geld blijft daarom de be
langrijkste bron van hulp
verlening. Rampengiro 777
blijft open voor giften
voor Colombia.
Regering geeft
miljoenen extra
DEN HAAG De minister
raad heeft ingestemd, met een
voorstel om bovenop de twee
miljoen die minister Schoo be
schikbaar heeft gesteld „enke
le miljoenen" vrij te maken
voor leniging van de nood na
de ramp in Columbia. Premier
Lubbers deelde dit gisteravond
mee op zijn wekelijkse pers
conferentie. Waaraan het geld
besteed zal worden, moet nog
worden bezien.
Armero nieuw
Pompei'
De ramp in Armero is het ge
volg geweest van een noodlot
tige samenloop van omstandig
heden, die uiterst zelden voor
komt. De eruptie kwam on
verwachts, als een ontploffing.
De gloeiende lava, die uit de
krater kwam van de Nevado
del Ruiz, deed bovendien de
eeuwige sneeuw op de 5400
meter hoge top smelten.
Armero werd een
nieuw Pompei. Als de stad
wordt uitgegraven, dan zullen
de slachtoffers, voor zover niet
verpletterd, gaaf worden aan
getroffen, in de stand van de
allerlaatste bezigheid.
ADVERTENTIES
„HELP COLOMBIA"
GIRO 1111222
Mensen in Nood, Den Bosch.
Geschiedenis
Slechts een paar keer eerder
in de geschiedenis kwamen
meer mensen om het leven als
gevolg van een vulkaanuitbar
sting, dan in Colombia. In de
periode 1793-1794 kwamen
twee vulkaanuitbarstingen
voor, waardoor resp. 53.000 en
40.000 mensen stierven. De
eerste vond plaats op het Ja
vaanse eiland Miji-Jana. Het
gehele eiland werd verwoest.
De tweede trof het Japanse
eiland Insen, dat geheel onder
■de zeespiegel verdween. De
uitbarsting van de Krakatau
in het voormalig Nederlands
Indië in 1883 is als de meest
beruchte in de geschiedenis
bekend geworden. Het aantal
slachtoffers lag naar schattin
gen tussen de 30.000 en 50.000.
LOOP NAAR DE MAAN! Hoeft r
Nu zélf komfortabel ruimtereizen ii
Drie leden van „Artsen zonder Grenzen" kort voor hun vertrek
naar Colombia: Barbara Lopez Cardozo, Ramon Miranda en
Maarten van Andel (vlnr.).
„Artsen zonder Grenzen" naar rampgebied
AMSTERDAM Een team van „Artsen zonder Grenzen" uit
Amsterdam is gisteravond vanaf het Belgische vliegveld Oosten
de vertrokken naar het rampgebied in Colombia. Het medisch
team bestaat uit drie artsen, een verpleegkundige en twee logis
tiek medewerkers, die geacht worden zorg te dragen voor een
goede organisatie. „Artsen zonder grenzen" stuurt een medische
uitrusting mee, als ook tenten, dekens en twee terreinwagens.
Een arts en een verpleegkundige die voor een ander project in
Lima, de hoofdstad van Peru waren, zijn onmiddellijk naar Bo
gota gevlogen om vandaar te proberen het getroffen gebied te
bereiken. Hoe lang het team in Colombia werkzaam blijft, is nu
nog niet bekend.
WEGENS MISSTELLING
136) „Wat bedoelt U precies?" vroeg smidje
erholen. „Precies wat ik zeg," antwoordde
t'l f Graa*- ..Ik ben er zeker van, dat we héél snel
'an deze vluchtgang gebruik zullen moeten ma-
en."En met deze dreigende woorden begaf hij
ch uit de koepel naar zijn woonvertrek. - „Het
pijt me, ouwe jongen," mompelde Sjeems
bnd, die met het geheime zendertje aan zijn
s/8 »>r stond. „Het zal wel interessant zijn, maar ik
1/2 |bb u echt geen tijd voor een excursie naar het
hninklijk Paleis. Ik hoor voortdurend het
>feurtoontje van een geheim code-zendertje.
Wiar kan dat dekselse ding verborgen zitten?"
,Wel sallemanders! Ik wéét het!" riep smidje
/eholen uit. „Da's natuurlijk werk van agente
X-G! Ik zag, dat ze een klein metalen voorwerp-
e 'astkleefde in de bivakmuts van een wacht
post!" „Nadat ze die vent zeker eerst mooi
tegen de grond gemept had," grinnikte Sjeems
Pond. „Jan ja, zó knappen wij die zaakjes altijd
op. Dat is die echte, ouwe, onvervalste B.G.D.-
techniek!" „Een techniek van likme-vestje,"
hoonde de Graaf, die begonnen was boterham
men te snijden. „Die neergemepte soldaat heeft
mij herkend. Als-ie straks bijkomt van die klap
op zijn kop. kan-ie zó hierheen lopen om wraak
te nemen, desnoods met een heel regiment
voetvolk! We zijn d'r gloeiend bij, meneertje!"—
„Welnee, natuurlijk niet!" riep Sjeems Pond uit.
„Die ezelachtige soldaat weet immers niet, dat
hij een zendertje in zijn muts rr^edraagt! Hoe
dichter hij de hut nadert, hoe harder dit toestel
letje gaat fluiten. We horen hem dus duidelijk
komen!"
GENEVE De Westduit-
se voorzitter van de SPD
en voormalige Bondskan
selier Willy Brandt is ge
matigd optimistisch over
het verloop van de top-
overeenkomsten worden
bereikt over bilaterale sa
menwerking.
Te hoge verwachtingen zijn
ontmoeting mGenève. ffij j^dt^^gde t
zei gisteren bij zijn terug- aan toe dat de top een nieuwe
keer uit Washington dat kans bood voor ontspanning
hij na de gesprekken met en samenwerking in Europa,
de Amerikaanse vice-pre- Inmiddels hebben vele groe-
sident Bush en onderhan- pen en organisaties een beroep
j~i n xt'* °P de leiders van de twee su-
delaar Paul Nitze positief permachten gedaan om toch
verrast was. Volgens hem zeker niet een aantal belang-
zouden Reagan en Gor- rijke details te vergeten bij
batsjov enige overeen- hun besprekingen. In een
stemming kunnen berei- ?Per? briefaan JMichail Gor-
ken over een verminde
ring van de middellange-
-afstandsraketten. Ook
kunnen er volgens hem
batsjov heeft de Internationale
Associatie tegen Politiek ge
bruik van Psychiatrie er op
aangedrongen een einde te
maken aan de opsluiting van
(ADVERTENTIE)
DE STERREN VAN DE HEMEL PLUKKEN
is geen kunst meer in Omniversum 070 - 545454. NS-dagtocht 88
dissidenten in inrichtingen. De
groep bestaat uit wetenschap
pers uit Nederland, Frankrijk,
West-Duitsland, Zwitserland,
Canada en de Verenigde Sta
ten.
Terwijl Reagan en Gorbatsjov
hun onderhandelingen voeren
zullen 13 Amerikaanse en 12
Russische christenen een wake
houden in een auditorium bij
de kathedraal van St.Pierre.
De wake is georganiseerd door
de Nationale Raad van Ker
ken van Christus in de VS en
verschillende Russische ker
ken, waaronder de Russische
en Armeense orthodoxe en
doopsgezinde kerken. Het be
sluit tot de wake werd afgelo
pen zomer genomen tijdens
een bijeenkomst van de We
reldraad van Kerken.
Een internationale jongeren
groep heeft een petitie met
287.400 handtekening over
handigd aan Russische en
Amerikaanse functionarissen.
In de petitie roepen de jonge
ren Regan en Gorbatsjov op op
zijn minst een teken te geven
om tot ontspanning en ontwa
pening te komen. De handte
keningen werden in de afgelo
pen twee weken opgehaald op
scholen en universiteiten in
hondserd landen.
Aan de vooravond van zijn
vertrek naar Genève nam pre
sident Reagan voor het laatst
met zijn adviseurs de strategie
door voor zijn topontmoeting
met de Gorbatsjov. De bijeen
komst viel samen met een ac
tie van 39 senatoren die de
president opriepen niet te bui
gen voor Russische eisen waar
het de Amerikaanse ruimte-
plannen betreft. Reagan komt
vandaag aan op het vliegveld
van Genève, dat evenals bij de
aankomst van Gorbatsjov een
half uur eerder voor al het an
dere vliegverkeer is afgeslo
ten.
Mengele zou
toch nog leven
TEL AVIV Zowel het Is-
raëlische parlementslid Shi-
lansky als een overlevende
van Auschwitz hebben giste
ren beweerd, dat Jozes Menge
le nog wel degelijk leeft. Vol
gens Shilansky gebruikt de
nazi-kamparts een dubbelgan
ger om nazi-jagers op een
dwaalspoor te brengen. Het
parlementslid zei dat gisteren
voor de Israëlische televisie.
Mengele zou zich schuilhou
den in het Paraguayaanse oer
woud. Ook in Argentinië
sprak Shilansky met een
groepje joden, die de „engel
des doods" drie jaar geleden
zou hebben gelokaliseerd. On
afhankelijk daarvan zei ex-
kampgevangene Halbreich, die
nu in Beverly Hills woont, dat
hij in 1980 Josef Mengele, een
jaar na zijn vermoedelijke
dood, in Los Angeles heeft ge-
ADVERTENTIE
EEN ORIGINEEL SINTERKLAAS KADO:
'n kadobon voor een Omniversum avontuur! 070-545454
