Wapens
"zijn
een
h -
1
1
1
inal
le
Meer wapens, maar minder arrestaties
Lobby
Handelaars
Psychose
NEDERLANDSE RECHERCHE HEEFT SPREEKVERBOD
CcidócSoinotit
E 1985
KAMERLID: VERKOOP
VOORLOPIG NIET AAN BANDEN
omen
of de
„Het
e 450
is er
>elen.
ntzet-
isver-
men.
exact
rvoor
/ond.
tiet is
moet
e nu
•rden
:estig
aken
ïher-
:gen-
om
dat
>r de
idige
laat
oede
BRUSSEL De Bende van Nij-
vel, zestien overvallen met acht
entwintig moorden, bedient zich
van het beruchte geweer de riot
gun, type Spase 12, de long-rifle
en mitrailleurs. De mysterieuze
terreurgroep CCC, inmiddels ver
antwoordelijk voor vierentwintig
aanslagen, gebruikte op 4 novem
ber voor het eerst een mitrailleur
om gericht op een bewaker te
schieten.
Met een gemiddelde van een keer per
dag halen overvallers een zwaar wapen
te voorschijn om Belgische postbeamb
ten ervan te overtuigen dat het verstan
diger is zich niet te verzetten tegen roof.
Vele malen gaan de wapens ook af. Vol
gens een woordvoerster van het Brussel
se parket, Elyane Jockmans, werden tot
eind september in Belgié 1321 gewapen
de overvallen en diefstallen gepleegd.
Als die trend zich voortzet zal aan het
einde van het jaar het aantal gewapende
misdaden in België ten opzichte van vo
rig jaar met vierentwintig procent geste
gen zijn.
Familievetes worden er regelmatig be
slecht met fatale schoten uit riotgun of
long-rifle. Naar schatting heeft een op de
vier Belgische gezinnen een dergelijk
moordwapen in huis. Er zijn zeker acht
honderdduizend riotguns of long-rifles
in omloop.
En in Nederland worden jaarlijks vijf
duizend vuurwapens in beslag genomen,
die voor het merendeel uit België af
komstig zijn en het vuurwapengeweld
heeft dit jaar in ons land al geleid tot
veertig doden tegen twintig vorig jaar.
Ondanks al deze onrustbarende tëiten
^ziet het er niet naar uit dat aan de vrije
verkoop van wapens in België, die mede
oorzaak is van overdadig veel geweld,
binnenkort een eind komt. Ook niet na
dat de Nederlandse regering nog onlangs
en voor de zoveelste keer gevraagd heeft
die handel te reguleren, omdat in toene
mende mate wapens over onze grens ko
men. Evenmin heeft het tien jaar gele
den gesloten verdrag enig effect. Beide
regeringen zetten toen hun handtekening
onder de afspraak dat de wapenwetge
ving geharmoniseerd zou worden.
Het socialistische kamerlid Luc van den
Bossche, die tevens advocaat is, denkt te
weten waarom een degelijke wetgeving
uitblijft. „De lobby van wapenfabrikan
ten slaagt er steeds weer in om het pro
bleem te verdoezelen", zegt hij. „Op het
moment dat iemand probeert paal en
perk te stellen aan de vrije verkoop van
wapens volgt de grote aanval. Zo ie
mand wordt bestookt door de handela
ren en er ontstaat zware druk van de
kant van de fabrikanten, die schermen
met de werkgelegenheid".
De uitspraak van een hoge functionaris
van het Belgische ministerie van justitie,
afgelopen week voor de VPRÓ-radio,
dat er spoedig een nieuwe wapenwet zal
komen, wordt door Van den Bosche
weggelachen. „Autoriteiten in dit land",
zegt hij, „waartoe ik ook de kamerleden
en de functionarissen op de ministeries
reken, zijn al tevreden met een toezeg
ging. Voor dergelijke uitspraken koop ik
niets. Op 7 juni 1979 werd een wets
voorstel ingediend ter regeling van de
wapenverkoop. Het ging dezelfde weg op
als elf voorstellen, die eerder werden in
gediend". Het voorstel belandde dus in
een dossier. Maar is er toch niet een
kans dat het voorstel na de gewelddadige
overval op een warenhuis in Aalst, waar
bij acht doden vielen, nu snel ter tafel
komt?
„Nee", zegt Van den Bossche, „zo werkt
de Belgische politiek niet. Ik heb deze
week een brief geschreven aan de (nieu
we) commissie voor justitie in de Kamer
om het onderwerp opnieuw en met
voorrang op de agenda te krijgen. Ik ben
al blij als ik het inderdaad op de agenda
krijg". Vervolgens schildert Van den
Bossche aan welke remmen tegenstan
ders van het aanpassen van de wet kun
nen trekken, al dan niet onder druk. „De
meest geliefde methode is wel te beslui
ten nog eens nadere inlichtingen in te
winnen. Vervolgens kan men dan alle
mogelijke wijzigingsvoorstellen indienen
en zo houdt men de zaak slepende. En
daarna, als de Kamer al akkoord zou
gaan, krijg je hetzelfde proces in de Se
naat".
De huidige Belgische wapenwetgeving
dateert van 1933 en zij voorziet erin dat
uiterst gevaarlijke wapens, behorend tot
de categorie jacht- en sportgeweren, zon
der vergunning verkocht kunnen wor
den. Zogenaamde verweerwapens, zoals
al dan niet automatische pistolen en re
volvers, vallen echter onder een vergun
ningenstelsel. Maar dat wil niet zeggen
dat er geen levendige, zij het illegale
handel van pistolen en revolvers plaats
vindt. Uit de Fabrique Nationale Her
stal S.A. vlakbij Luik met circa tiendui
zend werknemers en een jaarlijkse ex
port van twee miljard guldenv moeten
Boven: Het kopen
van een riotgun is
een fluitje van een
cent. Zelfs bij
sommige
warenhuizen zijn ze
te koop. Voor wie de
gang naar de winkel
niet wil maken
brengen sommige
Belgische
Links:
Wapenhandelaar
Paul Binet, die zo
snel mogelijk een
strengere wetgeving
wil, maar daar al
vijftien jaar voor
vecht.
Rechts: De long-
rifles, gewild voor de
sport, maar minder
gewenst als het om
„bescherming" gaat.
jaarlijks duizenden pistolen verdwijnen.
Want daar komen ze vandaan, de ver
weerwapens die zwart over (of eigenlijk
onder) de toonbank gaan.
Een „uitbater" van een uiterst net Brus
sels café in een wat criminele buurt: „Er
gaat geen dag voorbij of iemand biedt
me een pistool te koop aan en er gaat
geen week voorbij of een Hollander
vraagt me er een te koop". Het duurt
dan ook niet lang of door bemiddeling
van de uitbater wordt me een pistool
aangeboden. Voor drieduizend francs of
wel iets meer dan honderdzestig gulden.
Het pistool merk FN ziet er gloednieuw
uit. Ik zie van de koop af. „Even goede
vrienden", zegt de verkoper. „Morgen
heeft een andere Hollander hem ge
kocht".
Hollanders struinen inderdaad de zon
dagse markten af. In Luik, maar ook de
Midi-markt in Brussel op zoek naar
pistolen. „Daar zijn keurige mensen
bij", zegt de toevallige café-kennis.
„Mensen die hun goed willen bescher
men en in Nederland niet aan zo'n wa
pen geraken vermits ze geen permissie
krijgen".
„Er is een levendige zwarte markt",
beaamt wapenhandelaar Paul Binet in
zijn uiterst sjieke zaak in de Brusselse
Rue Royale. Hij weet niet waar die
pistolen en revolvers vandaan komen
- „misschien van diefstal" - maar hij
vraagt zich af of een goed controlesys
teem mogelijk is met de huidige wetge
ving. „Er zijn om en nabij de honderd
duizend wapenhandelaren in België",
zegt hij. „Alleen al in de regio Brussel
achtduizend".
Hoewel veel van zijn collega's hem zijn
uitspraken niet in dank afnemen vecht
Binet er al jaren voor de wapenhandel
gereglementeerd te krijgen. „Het is toch
te gek", vindt hij, „dat iedere inwoner
van België een wapenhandel kan begin
nen zonder welke vergunning dan ook.
Veel verzamelaars, die moeite hebben
voor hun pistolen en revolvers een ver
gunning te krijgen, schrijven zich dan
ook in als wapenhandelaar, et voila, ver
gunningen hebben ze niet meer nodig.
Kijk maar om u heen in de provincies,
je ziet daar kledingzaken of zelfs kruide
niers met een hoekje in hun winkel waar
je wapens kunt kopen. Ook de riotgun".
Hij spreekt er schande van dat een con
current van hem, Lecocq en Hoffman in
de Schildknaapstraat, enkele dagen na
de bloedige overval in Aalst de riotgun
in de aanbieding heeft. „Tien procent
korting vóór de wettelijke regeling",
biedt de concurrent. „Dat kan toch
niet", verzucht Binet.
Hij vraagt aan elke potentiële koper van
een dodelijk wapen zich te legitimeren.
„Ik weet dat ik daardoor handel verlies.
Want twee op de tien klanten weigeren
dat en gaan naar een concurrent die
niets vraagt".
Geprobeerd in drie wapenwinkels een
riotgun te kopen. Op het moment dat de
koop bijna beklonken was toch maar af
gehaakt, maar in geen van de gevallen
werd ook maar gesuggereerd dat ik zelfs
mijn naam zou moeten noemen.
Paul Binet wil al vijftien jaar dat de wet
herzien wordt, want „wapens kopen is in
België een psychose en je ziet waar dat
toe leidt, tot moord en doodslag. Met
DEN HAAG - Het illegaal wa
penbezit in Nederland neemt toe
en ook wordt er meer in wapens
gehandeld. Die constatering
wordt onder meer ondersteund
door de toename van het gebrüik
van vuurwapens bij overvallen,
bedreigingen en afpersingen.
Daar staat tegenover dat er de
laatste jaren minder mensen
voor illegaal wapenbezit worden
aangehouden. Een van de oorza
ken: de recherche heeft het zo
druk met de bestrijding van an
dere misdaden, dat zij te weinig
aandacht kan geven aan het
vuurwapenbezit.
In 1982 werd 630 keer een vuur
wapen getrokken, in 1983 was
dat 760 keer. In dat jaar werd 99
maal daadwerkelijk geschoten
ten gevolge waarvan negentien
mensen het leven verloren. Vorig
jaar werd 770 keer een vuurwa
pen gebruikt, werd er 88 maal
geschoten en lieten twintig men
sen het leven. Dit jaar werd tot
en met oktober 725 keer een
vuurwapen getrokken en werd er
119 maal geschoten. Daarbij
werden veertig slachtoffers ge
dood en raakten er zeventig ge
wond. De Centrale Recherche
Informatiedienst (CRI) spreekt
dan ook van een verontrustende
toename.
Het aantal arrestaties daalde in
de loop van die jaren. In 1982
werden er 5147 mensen aange
houden met een of meer wapens.
Een jaar later liep het aantal met
6,4 procent terug tot 4826. Vorig
jaar werd opnieuw een daling ge
registreerd; dit keer van 9,7 pro
cent en er resteerden nog 4359
arrestaties. De wapens die in be
slag werden genomen waren
vooral gas- of alarmwapens
(waarvan onlangs in Oss een gro
te partij werd aangetroffen). Ook
de zogenaamde kogelgeweren en
pistolen scoorden hoog. Meestal
zijn de wapens afkomstig uit Bel
gië en in mindere mate uit West-
Duitsland.
Een stijgend illegaal wapenbezit,
maar minder aanhoudingen.
Daaruit blijkt duidelijk dat de
bestrijding van het vuurwapen
bezit lang niet naar behoren
functioneert. De werkdruk bij de
recherche is, zoals gezegd, een
van de oorzaken. Inspecteur J.K.
Nubé, woordvoerder van de re
cherche in Den Haag: „Meestal
worden vuurwapenvangsten in
direct gedaan. Iemand wordt
aangehouden voor een verkeers
overtreding en toevallig wordt
een vuurwapen aangetroffen".
Bij het aanpakken van de georga
niseerde handel valt nogal eens
een steekje. „Het gebeurt weieens
dat zaken blijven liggen omdat
het zoeken van bewijzen te veel
tijd in beslag neemt. Als er aan
wijzingen komen worden er
meestal extra mensen ingezet,
naast het vaste vuurwapen
team".
Een ander groot probleem is ech
ter dat de vuurwapenbestrijding
geen hoge prioriteit heeft, in het
landelijk beleid. Er zijn vieren
twintig regionale vuurwapen
teams, maar vrijwel geen enkele
functioneert goed. Woordvoerder
Blom van de CRI bevestigt dat,
maar schuift alle verantwoorde
lijkheid af op het overheidsbe
leid. „Verdovende middelen en
fraudebestrijding krijgen de
meeste aandacht op het moment.
Je kunt alleen maar hopen dat
minister Korthals Altes van jus
titie bereid is die prioriteiten wat
te verleggen". Bij de CRI blijkt
na de uitzending van NCRV's
Hier en Nu over dit probleem
(afgelopen dinsdag) de hel te zijn
losgebroken. Blom: „We hebben
opdracht gekregen onze mond te
houden. Ik mag dus ook geen
kritiek leveren op het beleid van
de minister. Maar als hij het alle
maal onzin vindt zijn we snel
uitgepraat".
In Rotterdam hoopt men de pro
blemen te kunnen opvangen
door een reorganisatie van het
politie-apparaat. Commissaris
J.A. Blaauw, hoofd van de uit
voerende dienst, vertelt dat het
vuurwapenteam is opgeheven en
ondergebracht bij het bureau bij
zondere zaken. „Daarmee hopen
we te bereiken dat iedere politie
man „vuurwapenminded"
wordt".
Vorige week hebben zeventien
deskundigen, op initiatief van de
Rotterdamse officier van justitie
mr. R.A.F. Gerding, een proef-
cursus vuurwapenbestrijding ge
volgd. Het initiatief kwam voort
uit verontrusting over de geringe
aandacht voor de aanpak van de
vuurwapenhandel. Volgens de
heer Blom van de CRI moeten
de resultaten van die cursus nog
worden geëvalueerd. „Of de cur
sus een vaste plaats zal krijgen
aan de rechercheschool in ^Zut-
phen, hangt af van de beoorde
ling door de minister van justi
tie".
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1985
een deugdelijke wetgeving houd je alleen
de bonafidë^wapenhandelaar over en
dan kun je aan een controlesysteem be
ginnen".
Een pistool of revolver kopen bij de le
gale handel is in Brussel niet gemakke
lijk. Binet: „Hier houdt de politie er
streng de hand aan. Je moet voor een
vergunning naar een politiecommissaris,
die je sommeert eerst lid te worden van
een schietvereniging en na bewezen te
hebben dat je kunt schieten krijg je die
vergunning. Elders is dat wel anders. Als
je zegt dat je in militaire dienst een paar
keer met een pistool hebt geschoten,
wordt de vergunning uitgeschreven waar
je bijstaat". De Brusselse wapenhande
laar zet vraagtekens bij de bewering van
de politie in Oss dat de gasalarmpisto-
len, die omgebouwd kunnen worden tot
een heus wapen (zoals gebeurde) van
origine Belgisch zijn. „Volgens mijn in
formatie komen die uit Duitsland, waar
onlangs nog een fabriekje opgerold werd
waar ze pistolen in de vorm van ball
points maakten. Ik denk wel dat die wa
pens via België Nederland bereiken".
De Spas 12 van Italiaanse makelij, een
van de wapens waarmee de Bende van
Nijvel haar dodelijk werk doet, is even
eens vrij te koop. „Maar er is nooit han
del in geweest", aldus Binet. „Ik heb er
toevallig een en ik weet dat er in totaal
veertien in België zijn geïmporteerd. De
andere dertien zijn terechtgekomen in
zaken in Antwerpen en omgeving. Als
de bende het wapen hier gekocht heeft
moet de politie maar eens in het Ant
werpse gaan kijken".
En waar komen de mitrailleurs vandaan,
die de Bende van Nijvel eveneens in
haar bezit heeft en waarmee ook de CCC
werkt? Binet: „Oorlogswapens mogen of
ficieel niet verkocht worden, maar als je
op een markt gaat zoeken, bezit je bin
nen een half uur een mitrailleur".
Waarom, is de vraag aan kamerlid Van
den Bossche, is (zie de cijfers) de gemid
delde Belg toch gekker op het bezit van
wapens dan de Nederlander?
Van den Bossche: „De gelegenheid
maakt de dief. Hier kun je bij wijze van
spreken op elke hoek van de straat een
moordwapen kopen. Maar de Nederlan
der moet er een stuk voor rijden en
loopt het risico, zij het een klein, dat hij
door de douane gepakt wordt. Boven
dien wonen Belgen vaak wat afgelegener
dan 'Nederlanders en dat vergroot de
angst en de behoefte zich te kunnen ver
dedigen. Nu verkeren we in een nog uit
zonderlijker situatie. Ik ken winkeliers
en kleine fabrikanten, die uit angst voor
de Bende van Nijvel of andere overval
lers voof de zekerheid maar een riot gun
in de auto meenemen als ze naar de
bank gaan".
.rw**-
as*:
