z Vier dagen groot feest voor pianoliefhebbers „Characters", de rage van Sint Nicolaas '85 Omroepen hebben bezwaar tegen kunst journaal a KUNST ftzidóeöouaantWOENSDAG 13 NOVEMBER 1985 PAGINA 8 .KpC DALI AANVAARDT OPDRACHT VOOR ONTWERP PLEIN MADRID De 81-jarige Spaanse .kun stenaar Salvador Dali heeft een op dracht van de gemeente Madrid aan vaard om een ontwerp te maken voor een nieuw plein dat daar zal worden aangelegd. Belangrijkste artistieke ob ject van het 16.000 vierkante metêr grote plein wordt een 230 ton sculptuur uit steen dat de titel krijgt Hommage aan Newton. De bouwwerkzaamheden beginnen in december. De surrealisti sche kunstenaar, die vorig jaar door brand in zijn slot nabij Barcelona ern stige brandwonden opliep, acht zich in middels weer in staat verder te gaan met zijn werkzaamheden. Stuk maag weggehaald bij Jerry Lee Lewis MEMPHIS Bij de Amerikaanse rock 'n' roll- -ster Jerry Lee Lewis is gisteren een groot stuk van zijn maag weggehaald in een zware maag zweeroperatie. Zijn vrouw deelde mee dat de dokters hadden gezegd dat het ingrijpen geslaagd was. Lewis, ook bekend onder zijn bijnaam „The Killer", was een operatie-overlevingskans van 50 procent gegeven. De 50-jarige Lewis werd in de jaren vijftig bekend door songs als „Great Balls of Fire" en „Whole Lotta Shakin". Hij maakte de laatste jaren een comeback met de hits „Over the Rainbow" en "Thirty-Nine and Holding". Twee maanden geleden nam Lewis deel aan een triom fantelijke platenreünie in de historische Sun Stu dios in Memphis met country-rock-sterren als Johnny Cash. Roy Orbison en Carl Perkins. Vori ge week vrijdag werd hij met een maagzweer op genomen in het ziekenhuis. HOFSTADS JEUGD SPEELT VOOR GEHANDICAPTEN DEN HAAG Hofstads Junioren-orkest onder leiding van Chris Jobze en Hofstads Jeugdorkest onder leiding van Lex Veelo geven zondag 17 no vember een concert in het Circustheater in Sche- veningen. De opbrengst daarvaa komt ten goede aan organisaties van en voor gehandicapten. Op het programma staat werk van Verdi, Handel, Rachmaninov, Franck. Debussy, Enesco, Borodin en Gershwin. Een dergelijk concert wordt jaar lijks georganiseerd door de Stichting Service Akti- viteiten Den Haag en Omstreken. Orkesten spelen belangeloos en het Circustheater stelt zich gratis ter beschikking. Evenals voorgaande ïaren wordt gerekend op een opbrenst van 25.000,-. Vriend Rock Hudson wil schadevergoeding LOS ANGELES Een intieme vriend van de in oktober aan de gevolgen van Aids overleden film acteur Rock Hudson heeft een schadeclaim van 10 miljoen dollar ingediend tegen twee artsen en twee vertrouwelingen van de acteur, omdat zij de ziekte voor hem verborgen zouden hebben gehouden en hij zo gevaar liep aangestoken te worden en zelfs al besmet zou kunnen zijn. De 31-jarige Marc Christi an, een werkloze muziekarchivaris, beweert dat in maart 1983 een liefdesrelatie tussen hem en Rock Hudson ontstond die duurde tot aan de dood van laatstgenoemde. De aanklacht richt zich tegen de executeur-testamentair van Hudson, de secretaris van de acteur en twee niet met naam genoemde artsen. De acteur heeft zijn hele vermogen van naar schatting dertig miljoen dollar bij testament vermaakt aan een stichting die hij zelf in 1974 had opgericht. TWEEDE GRAND PIANO FESTIVAL AMSTERDAM Het suc ces van het Grand Piano Festival, dat vorig jaar voor hét eerst in Amster dam is gehouden, krijgt tenminste dit jaar een voortzetting. Te beginnen donderdagavond 28 no vember tot en met zondag 1 december, geven 35 pia nisten van internationale allure totaal 60 recitals met werk van 37 compo nisten. Het pianovuur werk is te beluisteren in twee zalen van hotel Pu litzer en in één zaal van piano-atelier Cristofori, beide aan de Prinsegracht. heeft opgezocht festival, opnieuw een particu lier initiatief, een happening te maken waarvan geen tweede in de wereld bestaat. Onder andere treden op de jeugdige Karin Lechner. Ryan de Waal. Stanley Hoogland. Herman Uhlhorn, Jan Wijn en Willem Brons, maar ook Christian Za- charias. Malcolm Frager. You- ri Egorov, Paul Badura Skoda, Mikhail Rudy en nog zo een aantal klinkende namen. Om het niet alleen bij pianis ten te houden krijgt het festi val een zijsprongetje naar an dere instrumentalisten; zo treedt ook op de violiste Isa- belle van Keulen en krijgt het Mendelssohn Trio medewer king van violist Jaap van Zweden. En om de bezoekers wat lucht te geven in dit strak-klassieke wordt een tent (Vervolg van de voorpag.) HILVERSUM De initiatief nemers komen voort uit de kringen van de Amsterdamse Uitkrant, die aankondigingen van culturele gebeurens aldaar verzorgt. Dat is precies het be zwaar, dat de omroepen tegen dit kunstjoutnaal hebben. Ze vrezen dat het een overwe gend Amsterdamse rubriek wordt. Zo zat in het proefpro- gramma o m. opgenomen een interview met een Amster damse kunstenaar. Het verzor gingsgebied van de omroepen reikt aanzienlijk verder. De KRO wijst er op, dat zij streeft naar een op de voet volgen van bredere culturele stromen die niet plaatsgebon den zijn. De KRO staat even wel niet afwijzend tegenover het Amsterdamse intiatief, heeft voor haar eigen plannen zelfs Amsterdamse medewer king ingeroepen. Hierop werd in Amsterdam nog niet gerea geerd. De wijze waarop dit bij de KRO allemaal zijn beslag moet krijgen zal nog veel voortgaand overleg vergen. De NCRV gaf als reactie op dit Amsterdamse initiatief, dat het in opzet een aardig idee is, maar dat er vervlakking dreigt als een dergelijk jour naal een gezamenlijke onder neming wordt. Hoofd NCRV- tv J. van Maanen: „Met de Fa beltjeskrant hebben we daar geen moeite mee, wel als het een rubriek betreft waaraan je je eigen kleur wil geven". Hoofd kunst VARA Jan-Paul Bressen „Een leuk initiatief. Ik heb er wat van gezien, o.a. in de presentatie van Anne- Wil Blankers. Dat zag er aar dig uit, maar in de uitvoering vertoonde het tekorten. Een objectief journaal maken waarin het brede terrein van de kunst aan bod komt, vraagt meer vakkennis dan men in Amsterdam voorhanden heeft. We blijven de proef toch met belangstelling volgen. Ik be schouw het graag als een aan zet voor wat t.z.t op het derde tv-net aan kunst gedaan kan worden". De AVRO liet weten betrok ken te zijn geweest bij de oriënterende besprekingen, maar dat voor dit plan de be reidheid nodig is van alle om roepen gezamenlijk. Dat ziet men bij de AVRO vooral als een moeilijk punt bij het ver wezenlijken van de Amster damse plannen. Karin Lechner in de tuin van het hotel opge richt, waar tussen de recitals door vermaakmuziek wordt gespeeld door onder andere Andrei Serban en orkest, sa lonorkest Trocadero, Louis van Dijk en Loek Dikkers Waterland Quintet. In deze tent kunnen bezoekers en mu sici elkaar opzoeken, al dan niet met een broodje in de ene en een glas in de andere hand. Repertoire Het is opvallend, hoeveel pia nisten voor het werk van Cho pin hebben gekozen; deze componist komt 19 keer aan bod en is daarmee meteen de meest gespeelde. Mozart komt slechts 5 keer op het totale programma voor, Schubert en Beethoven 8 keer. Het is daar bij opvallend dat componisten uit deze eeuw 18 keer worden gespeeld en er zelfs premières te beluisteren zijn. Zo speelt Barbara Nissman zondagoch tend 1 december in de Golden Tulip-zaal van Pulitzer niet al leen twee keer Liszt maar pok de Nederlandse première Van Ginastern's tweede sonate. Ro nald Brautigam komt op zater dagmiddag 30 november met de Europese première van „Patterns for Piano" van de Amerikaan Morton Gould. Ryan de Waal Voor de liefhebbers van Spaanse muziek staan Albiniz, De Valla en Mompou gepro grammeerd. En bepaald niet tot het standaardrepertoire be horen de composities van Bar ber, Berg, Blumenveld, Hass- ler, Ives Lipatti, Pijper, Rei- necke en Webern. Tijdens de eerste uitgave van dit festival vorig jaar werden 4000 betalende bezoekers ge teld, waarvan ongeveer de helft op de slotdag kwam. Dit jaar wordt op 60Q0 bezoekers gerekend. Niet alleen omdat de aarzeling van de eerste kennismaking met een derge lijk groots opgezet festival nu achter de rug is, maar ook om dat die belangstelling goed is uitgepakt. Dat betreft de Ne derlandse bezoeker, maar ook het buitenland heeft belang stelling getoond. De AVRO zal via radio een en ander uitzen den en ook buitenlandse om roepen hebben zendtijd voor dit festival uitgetrokken. De organisatie hoopt dit jaar op een sluitende exploitatie na een flink tekort van vorig jaar. Tussen hotel en Cristofori zal een pendel-bootje varen en als dat niet mogelijk is wordt een busje ingezet. FRITS BROMBERG Voor een uitgebreide agenda, ook voor de ko mende dagen, raadplege men „UIT", de gratis we kelijkse bijlage van deze OEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27, bioscopen 14.00. 18.45, 21.30. ASTA 2 (Spul 27. tel. 463500): Mrs. Sof- ASTA 3: Paul Chevrolet en de ALPHEN AAN DEN RIJN EU ROCINEMA 1 (Van Boetzelaer- straat 6, tel. 01720-20800). Dune (12); 18.30, 21.15. wo. ook 14.00. EUROCINEMA II: Desperately seeking Susan (al); 18.30. 21.00. wo. ook 14.00. EUROCINEMA III: The purple rose of Caïro (al); 18.45, 21.00. EUROCINEMA IV: Porky's revanche (16); 19.00, 21.30. wo. ook 14.15. KINDERVOORSTELLINGEN EUROCINEMA III: Assepoes ter (al); wo. 14.00. 19.15, 21.15. BABYLON 1 (naast Centraal Station, tel. 471656): Kia of the spiderwo- man (12); 14.00. 19.00, 21.15. BABYLON 2: The breakfast club (al); 14.00, 19.00, 21.30. BABYLON 3: Year of the dra gon (16); 14.00, 18.45, 21.30. CINEAC 1 (Buitenhof 20. tel. CINEAC 2: Lifeforce (16); 16.45. 21.30. ma. di. 14 00 Cl- 14 00. 18.45. 21.3. EOROCI- NEMA (Leyweg 910, tel. 667066): LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19. tel. 071-121239): Amadeus (al); 14.00, 20.00. LIDO en STUDIO (Steenstraat 39. tel 124130): Prizzi's honor (12). Mad Max in de donderkooi (12), Trafic school (al), De droom (al); 14.30, 19.00, 21.15. Purple rose Mad Max in de donderkooi (12); 20.00. METROPOLE 1 (Carne- gielaan. tel. 456756): Legend (al); 14.00. 18.45. 21.30. ME TROPOLE 2: La luna (16); ma. Nine to five (al); dl. Ladyhawke of Cairo (12); 19.00, 21.15. ma. di. ook 14.30. TRIANON (Breestraat 31. tel. 123875): The bounty (16); 14.30. 19.00. 21.15. METROPOLE 3: Cocoon (al); 14.00. 18.45, 21.30. METRO- POLE 4: De droom (al); 14.00, 18 45. 21.30. METROPOLE 5: REX (Haarlemmerstraat 52. tel. 071-125414): De hete mer ries van graaf Bruno (16); 14.30, 19.00, 21.15. KINDERVOORSTELLINGEN LIDQ: Sneeuwwitje (al); wo. 14.30. NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr. Bernhardstraat 56. tel. 01719-12800): Geen opgave. KATWIJK CITY THEATER 1 (Badstraat 30. tel. 01718-74075): Rambo (12); wo. 14.45. 19.00, 21.30. ODEON 1 (Herengracht 13. tel. 462400): Gotchal (al); 13.45. 18.45. 21.30. ODEON 2: Fletch (al); 13.45. 18.45, 21.30. ODEON 3 Traffic school (al); 13.45. 18 45. 21.30. ODEON 4 The purple rose of Cairo (al); PARIS 1 (Kettingstraat 12b, tel. 656402): Baby d'amour (18); 12.00 tot 22.30. LE PARIS 2: Nasty girls (18); 12.15 tot 22.45. LE PARIS 3: Jonge tongetjes (18); 12.30 tot 23.00. PASSA GE (Passage 63, tel. 460977): CITY THEATER II: Supergiri (al); tilden zie City I. CITY THEATER III: Ninja III (16); tijden zie City I. CITY THEATER IV: Breakdance II (al); tijden zie City KINDERVOORSTELLINGEN CITY THEATER: Pipo en de 18 45 b30 Pa. VAAGS FILM HUIS (Denneweg 56. tel. 459900): Zaal 1 The year of the quiet sun; 14.00. 19 30, 21.45. Zaal 2: Savanna bay; 16.15, 19.30, 21.45. Zaal 3: Beginn al ler schrecken ist liebe: ma. 14 00. 19.30. Hungerjahre; ma. 16.15, 22.00. Meshes of the af- LIDOTHEATER: Geen opgave. VOORSCHOTEN GREENWAY (tel. 01717-4354): The Cotton club (12); di. 14.00. Het grote Ewok-avontuur (Ned. gespr); wo. 15.45. KINDERVOORSTELLINGEN Dick Trom weet raad; wo. transfigured time; di. 14.00, 19 30 Naplo; di. 16.15. 22.00. Die Büchse der Pandora; wo. 14.00, 19.30. Das tagesbuch ei- ner verlorenen; wo. 16.15, 22.00. KINDERVOORSTELLINGEN: CINEAC III: De wonderlijke wereld van OZ; wo. 14.00. EUROCINEMA: Popey festi WASSENAAR ASTRA (tel. 01751-13269): Rambo, First val; wo. 14.00 ODEON 4: Ro bin Hood; wo. 14.00. FEÜ tlEr (OTTÏ erstc- ijk ge? omste ond n ierwac huiswi jewedi al uitz leiaald tandpi lub is )l SINE .and: |igen toen. Ie fa indai rainl lerge SV. tact tlub Gouden Ganzeveer voor prof. Tinbergen DEN HAAG De Koninklij ke Nederlandse Uitgeversbond (KNUB), de vereniging van boekenuitgevers, heeft haar culturele prijs toegekend aan Nobelprijswinnaar prof.dr- J. Tinbergen, voormalig hoogleraar economie te Rotter dam. De prijs, de Goudei Ganzeveer. is hem toegekeni voor zijn bijdrage aan de Ni derlandse cultuur spreiding daarvan, aldus heel de KNUB dinsdag meege deeld. De prijs, een gouden re plica van een zeventiende eeuwse ganzeveer en oorkon de, wordt prof. Tinbergen (82] uitgereikt tijdens de openbare jaarvergadering van de KNUI op 17 december in het Vrede^ paleis in Den Haag. laag' "1 w r- lai. ft tloeg :*'ung tob L [een CONSUMENTENINFORMATIE De poppetjes van Mickey Mouse en Donald Duck wa ren er het eerst. De smurfen, hollie hobbie en Pink Pan ther volgden. Het waren de voorlopers van de rage in de speelgoedwereld rond Sint Nicolaas 1985. De Amerika nen noemen het „charac ters". Het Nederlandse „ka rakters" betekent wel het zelfde, maar, mist net dat commerciële tintje. Speelgoed als al het andere, maar net even meer herkenbaar en dus net even aantrekkelijker voor het kind. En zie in de speeltjesbrei rond Sint Nico laas maar eens onderscheid te maken tussen waardeloze trend en echt leuk speelgoed. Men neme een grappig, kod dig of gewoon lief figuurtje. Druk de beeltenis ervan (liefst roze, zachtgeel of licht blauw) op alles wat maar enigszins met kinderhanden is vast te houden en stapel het rond Sinterklaas op in de speelgoedwinkels. Resultaat: Trend „Character-merchandising" met veel lieve kleurtjes is in derdaad de trend van dit jaar", zegt voorzitter P. Boon van de Algemene Nederland se Vereniging van Speelgoed- handelaren (ANVS). „Het gaat zelfs zo hard, dat Jan en Alleman zich op de markt meldt met spullen waarop de afbeelding van een of ander populair poppetje staat. Niet zelden gaat het hier om avonturiers die met slechte kwaliteit snel geld willen verdienen, zonder dat er eni ge controle is", aldus Boon. Figuren uit films, tv-pro- gramma's, video's, boeken en vooral stripverhalen druk ken merkbaar hun stempel op het zoals altijd rond de feestmaand overweldigen de aanbod van speelgoed- en hobby-artikelen. Op de laat ste Speelgoedbeurs was het al zichtbaar: het marktbeeld wordt bepaald door de grote fabrikanten. Voor My Little Pony, het koddige speelgoed- paardje met de kambare ma nen en staart, wordt zelfs tot op de televisie reclame ge maakt. Met allerlei potloden, pennen, ringbanden en ande re frutseltjes bouwt een mul tinational rond het inmiddels razend populaire paardje een hele boom van artikelen. Hetzelfde geldt voor de troe telbeertjes. Eveneens in pas teltinten en o zo lief en net zo bekend door de miljoenen aan publiciteit die eraan ge geven worden. Zo ziet de speelgoedwinkel er dit jaar opvallend roze, lichtblauw en geel uit. Is dat toeval, die kleurtjes? Een grote hoofdstedelijke de taillist geeft het antwoord. „Helemaal niet. Het roze is vorig jaar ingezet komst van de Roze Panter toe. naar de speelgoedwinkel. De panter zelf is dan, zoals dat gaat, al lang weer vergeten, maar de kleur bleef". De ver koper maakt er geen geheim van. „Roze verkoopt goed, net als alle lichte kleurtjes. Pasteltinten doen het goed bij kleine kinderen. Een ontdek king als je het mij vraagt", aldus de winkelier. Verkoop In de laatste vijf jaar is de verkoop van speelgoed in ons land met vijftien procent ge daald, aldus een onderzoek van het Economisch Instituut voor het Midden- en Klein bedrijf (EIM). Verder signa leerde men dat verreweg het grootste deel van de 850 mil joen gulden aan jaarlijkse omzet in de weken voor Sint Nicolaas wordt behaald. Te gelijk kwam nog iets anders vast te staan: de modegevoe ligheid van speelgoed neemt „De markt is minder stabiel", zegt EIM-woordvoerder K. van Nierop. „De winkelier moet de markt steeds beter in de gaten houden en het as sortiment steeds vaker wisse len". Volgens speelgoedhandelaar Boon is de markt de laatste tien jaar flink veranderd. „Voorheen was dit een vrij traditionele handel. Nu de grote fabrikanten de markt bespelen zit er meer bewe ging in. Reclame is belang rijk en het zijn de grote con cerns die hierin voorop lo pen. En de handel heeft de neiging zich alleen te beper ken tot de verkoop van de winstgevende trends. Zo ver smalt het assortiment. Zaken die echt goed speelgoed ver kopen krijgen het op die ma nier moeilijk, de vraag van de consument richt zich steeds meer op het bekende speelgoed. Een hele slechte ontwikkeling voor wie het „betere speelgoed" hart toedraagt", aldus Boon. De rages spelen vooral de kleine winkelier parten. Nieuwe troetelbeertjes met schattige hartjes op de buik, hoe lang houden ze het vol op een overvolle markt? Wordt 't een rage? En hoe veel beertjes moet ik inko pen, hoe snel gaat het en welk risico loop ik? Er zijn maar heel weinig characters die het lang volhouden. De aloude Disney-figurên ble ken uitzonderingen, smurfen deden het jaren uitstekend maar raken ook op hun re tour. De Roze Panter even- De ene rage is nog niet gaan de of de volgende staat al weer voor de deur. Voor de kleine winkelier is het een chaos, waar hij alleen met veel durf, geluk en geld nog aan kan verdienen. Zo was het met de spelcomputertjes, die nu al door geen kind worden bekekên, laat dat er mee gespeeld wordt. De terugkeer van de Fabel tjeskrant op televisie heeft voor een nieuwe produkten- boom gezorgd, waarvan het kind telkens weer nieuwe bladeren zal willen plukken. Speelgoedfabrikant Jumbo zorgde uiteraard voor een scala van Fabeltjeskrant- zaïk, speelklokken, kleur- blokken, puzzels en boekjes. „Al met al zou Fabeltjeskrant best eens voor een opleving in speelgoedwereld kunnen zorgen", meldt de fabrikant dan ook zonder al te veel te overdrijven. „De Fabeltjes krant gaat een nieuwe gene ratie kinderen aan de buis kluisteren", meldt een folder in een speelgoedwinkel. En een aanslag op de portemon nee van hun ouders plegen, kun je daaraan toevoegen. ARJEN VAN DER SAR Als de rages in speelgoedlanu maar doorwoeden, wordt het voor ouders steeds moeilijker een verstandige keus te maken uit het assortiment in de speel goedwinkels. Volgens dr. Roel de Groot, secretaris van de Na tionale Speelgoedraad, doen ou ders er goed aan bij hun aanko pen het volgende lijstje bij de hand te houden. Het zijn twaalf I vuistregels voor een goede be steding van het speelgoedbud- Speelgoed moet de fantasie niet alleen voldoende ruimte la ten, maar ook prikkelen tot zelf doen. Hoe meer mogelijkheden een stuk 'speelgoed heeft, des te in teressanter is het voor het kind. Speelgoed moet voor het kind begrijpelijk zijn en moet in overeenstemming zijn met de omgeving waarin het kind leeft. Een kind dat nooit met de trein reist heeft niets aan een conduc- teursui trusting. De grootte van het speelgoed moet in overeenstemming zijn met de leeftijd van het kind. Kleinere kinderen hebben bij voorbeeld grotere blokken, bouwstenen en automodelletjes nodig dan oudere kinderen. 0 De hoeveelheid en de ver scheidenheid is bepalend voor de speelmogelijkheid. Voor het bouwen zijn veel onderdelen nodig, voor het moeder-en- -kind-spel van het meisje alleen maar een pop, echter met zeer veel toebehoren. 0 Het materiaal waarvan het speelgoed is vervaardigd moet in overeenstemming zijn met de leeftijd van het kind. 0 Het speelgoed moet zo sterk zijn dat het bestand is tegen het hardhandige dagelijkse gebruik door kinderen. 0 De kleur verhoogt de prikkel die van het speelgoed uitgaat, maar een al te bonte schakering kan bijvoorbeeld bij boetseren en bouwen storend werken. 0 De vorm van het speelgoed moet eenvoudig zijn en vrij van nodeloze tierlantijnen. Grappige en groteske vormen wekken wel enthousiasme van volwas senen op, maar het kind beleeft zijn omgeving ernstig en ziet haar niet als een karikatuur. 0 De constructie en mechani sche uitvoering van het speel goed moeten niet al te ingewik keld zijn en in elk geval passen bij het kunnen van het kind. 0 De veiligheid van het speel goed moet zijn aangepast, zowel aan de leeftijd van het kind als aan het doel waarvoor het is be stemd. 0 Tenslotte de prijs. Bij de aan schaf speelt de leeftijd een be- langijke rol, speelgoed dat vele jaren meegaat mag gerust in aanschaf duur zijn. Overigens geldt ook hier, een duurder stuk speelgoed is veelal prijshouden der dan een goedkoop stuk prullaria... >P Ja.i r iet 'aard laard jlym Iet 'aarc vere Ie Sp loop den v föi Henk weeki overli Bowl bereil Ie la fcelei Enk Lti

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 8