Spelers willen doorgaan met rockopera „Ik Jan Cremer" Slaprijs in beweging IN EN OM DE KAS binnen de perken EetdócSomont MOGELIJK VASTE STANDPLAATS IN AMSTERDAM Superheffing funest voor kleine melkveehouder Prijsvorming bloemen valt achteraf tegen Bessen en vruchten KUNST/LAND EN TUINBOUW VRIJDAG 8 NOVEMBER 1985 PAGINA IE Jarige VARA en Conamus bundelen krachten voor Nederlandse lied HILVERSUM ..Het zal wel aanhoudend onbestendig blij ven", was de korte opmerking die liedjesschrijver en muzi kant Jules de Corte zich giste ren liet ontvallen toen hij uit handen van VARA-presenta- tor Herman Stok het eerste exemplaar kreeg aangeboden van de elpee „De jaren 80". Hij speelde daarmee in op de notitie „Lichte Muziek... Don kere Wolken", die de Stichting Conamus eerder deze week aan minister Brinkman aan bod. In dit schrijven wordt nog eens duidelijk gemaakt dat de positie van het Nederlandse lichte muziekprodukt de laat ste jaren structureel is ver slechterd. Dat er veel verbete ring komt in die situatie ziet Jules de Corte niet direct ge beuren. Het idee om een langspeler vol te zingen met dertien nieuwe Nederlandse liedjes, die de ja ren tachtig reflecteren, werd dit voorjaar geboren op initia tief van Herman Stok, die elke zaterdag voor de VARA-radio het programma „Wie in 't Ne derlands wil zingen" presen teert. Die programma-titel verklaart direct waarom Jules de Corte het eerste exemplaar kreeg overhandigd. Hij werd namelijk ontleend aan een van zijn liedjes. Aanleiding voor het project was de viering dit jaar van het 25-jarig bestaan van Conamus en de zestigste verjaardag van de VARA. Het tweetal werkte broederlijk, maar eigenlijk ook gedwongen samen aan dit pro ject, want Herman Stok had weliswaar het idee, maar bij dé VARA ontbraken de finlan- ciële middelen om het plan ge stalte te geven. Conamus, die zich al iaren inzet voor de Ne derlandstalige muziek, bracht een groot deel van het beno digde bedrag op tafel om dit dure project doorgang te laten vinden. Willem van Beuse- kom, directeur VARA-radio, sprak de weris uit dat „De ja ren 80" de eerste zou zijn van een reeks nieuwe Nederland stalige produkties. Wie de liedjes wil horen, moet morgen afstemmen op Hilver sum 1 om 14.00 uur. Herman Stok draait ze dan, voorzien van de nodige toelichting, in zijn programma „Wie in 't Ne derlands wil zingen". HANS PIËT AMSTERDAM De spe lers en technici van de roek-opera „Ik Jan Cre- mer" willen door middel van een nieuw op te rich ten stichting alsnog probe ren het voortbestaan van de show te redden. Als de Groningse rechtbank van daag het faillissement van de Stichting Theater Initi atieven Groningen uit spreekt, zullen de initia tiefnemers het plan aan de curator voorleggen. De dan failliete stichting heeft tot nu de opera uit gebracht. De nieuwe stichting wil de roek-opera voor een aaneen gesloten periode van drie tot zes maanden in de Amster damse Koopmansbeurs onder brengen. In samenwerking met het Amsterdamse bedrijfsleven zouden rondom dit „Jan Cremer-huis" aller lei activiteiten kunnen wor den gehouden, aldus woord voerder Knotter van de stichting. Hij denkt daarbij aan bij voorbeeld een rondvaart- tocht bij kaarslicht na afloop Scène uit de inmiddels gestaakte rockopera „Ik Jan Cremer". De medewerkers aan het spektakelstuk willen nu zelf een stichting in het 'even roepen om de voortgang van de voorstellingen te ver zekeren. van de voorstelling en het houden van allerlei shows en presentaties op de uit ver schillende niveaus bestaande bühne van „Ik Jan Cremer". Ook zal de stichting probe ren de spoorwegen te inte resseren voor een speciaal treinkaartje. Uitvoering van het plan zou volgens Knotter 800 tot 1.200 bezoekers per avond kunnen opleveren. „Als we met een goed uitgewerkt plan komen, zullen we ook zeker sponsors bereid vinden geld in de roe k-opera te steken", verwacht hij. Het initiatief voor de nieuwe stichting is afkomstig van Jan Cremer zelf. Hij is van mening dat de produktie vooral afhankelijk is van de mensen die eraan meewer ken en dat zij de roek-opera kunnen helpen voortbestaan. „Het is daarbij wel van groot belang dat de mensen bij el kaar blijven. En dat zal niet makkelijk zijn, omdat ze een onzekere periode achter de rug hebben en hun brood moeten verdienen. Toch heb ben ze bijna allemaal de in tentie uitgesproken mee te willen werken", aldus Knot ter. In afwachting van de uit werking van het plan heb ben particulieren zich vol gens hem garant gesteld voor de kosten van de verlenging van het verblijf van een aan tal Amerikaanse dansers. Hoeveel geld nodig is voor het opnieuw starten van de produktie is nog niet bekend, omdat het mede afhankelijk is van de afspraken die met de curator worden gemaakt. Knotter schat dat bij voort zetting van „Ik Jan Cremer" met een soortgelijke „cast" als tot nu toe is gespeeld, mi nimaal driehonderdduizend gulden nodig is. Volkslied Het moet voor veel Nederlan ders ergerniswekkend zijn, dat bij het zingen van ons volks lied het Wilhelmus maar al te vaak.blijkt, dat dit door jonge ren niet kan worden meege zongen. Bij het onderwijs, wordt daaraan namelijk geen aandacht meer aan geschon- jeugd vrijwel onbekend. Vriendelijk, maar dringend, verzoek ik degenen, die dit le zen om bij de onderwijsgeven den erop aan te dringen, aan dacht te besteden aan ons volkslied en het ontstaan van ons koninkrijk. Verder ver zoek ik hen, politiek en zeer zeker eenzijdige politiek, bui ten de scholen te houden. Zo als het plan tot staking door leerlingen tegen de kruisra ketten. Het is ronduit schanda lig, dat men de jeugd daarvoor misbruikt. P. de Jong, DEN HAAG. Getuigenis In de Rooms-Katholieke Kerk ben ik een bekeerlinge zo gelukkig, omdat zij alles nieuw maakte voor mij. Ik had geen Moeder; Christus gaf mij Zijn eigen Moeder. Ik had geen Vader meer; Christus gaf (van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG De invoering van de superheffing op melk werkt voor de kleine melk veehouders funest uit. Ook met een gunstig prijsbeleid waardoor tenminste de kosten goedgemaakt worden, is het onmogelijk om het voortbe staan van deze bedrijven te waarborgen. Het gaat om boe ren met minder dan 40 koeien. Het landbouw economisch in stituut (LEI) zegt dit in een studie over de economische en structurele gevolgen van de superheffing voor de land bouw. Uit de studie is geble ken dat de inkomens van de boeren door de heffing onder druk staan. Financiële reser ves zullen daarom aangespro ken worden. Bij de kleinere bedrijkven moet dit in een mate die het voortbestaan van de ondernemingen in groot ge vaar brengt. De groei van de bedrijven in de melkveehouderij wordt door de superheffing geremd. In 1990 zullen er veel meer kleine bedrijven zijn dan was voorzien. Door het ontstaan van meer kleine bedrijven is er wel een grotere vraag naar koeien. Aan die vraag zal niet beantwoord kunnen worden. Daarvoor zullen er in 1990 te weinig dieren zijn. Door de superheffing zullen er. aldus het LEI, meer ge mengde bedrijven ontstaan. Voor het ontslag van arbeids krachten valt niet te vrezen. De meeste bedrijven zijn ge zinsbedrijven waar de vrouw met de man meewerkt. De bouw van stallen komt door de superheffing vrijwel tot stil stand. Jaarlijks zuilen er nog 100 bijkomen tegen een niveau van 2000, enige tijd terug. Dichter-schrijver Eric van der Steen overleden AMSTERDAM In Amsterdam is na een lang durige ziekte op 78-jarige leeftijd de dichter en schrijver Eric van der Steen (pseudoniem van mr. D Zijlstra) overleden. De begrafenis heeft inmiddels in stilte plaatsgehad. Van der Steen publiceerde enkele dichtbundels, onder andere „Controversen" in 1938 en „Gemengde berich ten" in 1932v 1955 cn 1976. Van zijn proza werd de bundel aforismen bekend die hij in 1955 pu bliceerde onder de titel „Alfabêtises". Andere verhalen en romans waren „Loosdrecht" (1946), „Zeepbellen en handgranaten" (1947) en „Vuur water" (1956). Hij was daarnaast lange tijd re dacteur onderwijs en wetenschappen van Het Parool. mij Zijn eigen Vader. Ik stond "'egrift in Diens hand. Ik had een broers meer; Christus gaf mij Zichzelf tot Broeder Ik had geen man meer en Hij gaf mij Zichzelf tot Bruidegom. Nu wandelt Hij samen met mij het smalle pad af naar de Poort van de Stad, waar geen ge ween meer is. Amen Mr. J.D. Hermans-Lebert, DEN HAAG. Scholierenstaking In de krant van zaterdag stond een stuk over de scholierensta king van de dag ervoor. In dit artikel trof ik dermate veel onwaarheden aan, dat ik het mijn plicht acht te reageren. Het begon al in de inleiding waar gesproken werd van „kinderen die de automobilis ten lange tijd pestten". Ik vind dat mensen van veertien jaar en ouder (wat de meesten wel waren) beslist geen kinderen meer genoemd mogen worden, maar jongeren die zich enigs zins ongerust tonen over hun toekomst. Verder was het ze ker niet de bedoeling automo bilisten te pesten. Het was de bedoeling dat de leiders van dit land eens inzagen, dat ook jongeren een eigen wil heb ben, iets wat niet gaat wan neer je je ergens in een park buiten de stad verzamelt. Dat buschauffeurs het vooral moe ten ontgelden, lag vooral aan henzelf omdat ze vaak met een noodvaart op de menigte inreden, iets wat bij mij niet direct sympathie oproept. Even verderop las ik dat de politie met zachte hand een einde heeft gemaakt aan de bezetting van het kruispunt Breestraat/Kort Rapenburg. Ik was daar ook. maar ik heb van een zachte hand van de politie niets gemerkt. Temid den van de demonstranten stond een politiewagen, met daarin twee agenten, die con stant waarschuwingen uitdeel den en die maar wegreden toen het niet bleek te helpen. Hierna hebben de jongeren vrijwillig het kruispunt ont ruimd. Met de „kinderen" die ter hoogte van de Waalse kerk op de weg gingen zitten, is het ook zo gegaan. De jongeren zijn zelf en vrijwillig weer vertrokken. Verder staat er dat een agent klappen uitdeel de, omdat hij zich in het nauw gedreven voelde, maar dit heerschap deelde al vaker klappen uit aan kleine mensen die niet van de weg wilden gaan. U doet ons ernstig te kort door ons zo af te schilderen. Wij zijn zeker geen vandalen, maar verontruste jongeren, die zich door de regering in het nauw gedreven voelen en daarom wat klappen uitdelen. Rob Pieterse, ZOETERWOUDE Negentig jaar röntgenstraling in ui IRD LEIDEN Lang niet overaE maar op menige rontgenafdeP ling zal het personeel vandaaParc even terug zien op wat er dM|Jv afgelopen negentig jaar van djf'et grond is gekomen. En niet tejzijri onrechte want negentig jaahoe< röntgenstraling heeft heel wjfiets veranderingen in de gezonqdoo heidszorg met zich mi bracht. lem; Voor Willem Conrad Röntgen die in Würzburg op de namia dag van de 8ste novembq 1895 de naar hem genoemd|^> straling ontdekte, was ook nié te voorzien wat daaruit voortvloeien. Ook op terreine) buiten de gezondheidszoi speelt de röntgenstraling ei grote rol, zoals bij de control van bagage op de vliegveldei bij onderzoek van schilderijei of lasnaden in technische in stallaties. Kennis van de biologisch I werkingen van ioniserenc)^ stralingen werd een hechte ba sis voor de stralenbehandeling 3R] En de stralingsbescherming van ieder die in deze sfeer be. roepshalve kan worden bloottp gesteld. gei De opleiding van radiologisch|jaa werkers ten dienste van zir kenhuizen. laboratoria en brieken heeft in Leiden vorj~Vl gekregen door oprichting vat de het Instituut voor Radiopatho logie en Stralenbeschermirj.99; in 1958. Aan paramedisch radiologisch^ personeel bestaat de laatste jf1' ren een tekort, terwijl er eeNar overschot is aan radiodiagnoe op ten. Kenmerkend voor h| ra, röntgenvak is het snelle inspL- len op veranderingen in toepassing van het onziehtbai- medium. Een belangrijke onj-j wikkeling van de laatste jarel is de mogelijkheid om beeldiil.* formatie met behulp van con fniters te verwerken. In Engf^ and werd ruim tien jaar ge\ou, den de eerste bruikbare con^en puter-tomograaf ontwikkeigas; bij Electrical and Musical Ilde dustries EMI (in ons land bmor kend door de gramofoonplaUjter van His Master's Voice). Ron^ur. gen ontdekte op die nove»je berdag iets onzichtbaars c^e naar schatting levensreddew (j£ bleek voor meer dan zesw0tin miljoen mensen, men deni daarbij alleen al aan de tijdig at vaststelling van tuberculose borstkanker. ..-h» Over het algemeen is de prijsvorming bij bloemenveiling „Westland" te Honselersdijk voor Allerheiligen tegengeval len. De totale snijbloemenaanvoer was wederom groter dan vorig jaar 12 procent). Op het einde van de week van de Aalsmeerse Vaktentoonstelling zette dit beeld zich voort. Prima prijzen onder meer voor bijvoorbeeld anemonen (ge middeld 36 cent) en trosanjers (50 cent). Voorzover het er nu naar uit ziet, komt er een einde aan het heldere weer. Dit zal zeker van invloed zijn op de aanvoer. Naar verwachting zal de prijsvorming de komende tijd goed zijn. Tot en met 1 november werd voor bijna 916 miljoen omgezet tegen bijna 839 miljoen één jaar geleden. De kamerplanten trokken de afgelopen week weer wat aan. Na de drukte van de chrysanten en erica's komt de overige aanvoer weer meer in het voetlicht te staan. De aanvoer nam met 6 procent toe en de prijzen stegen met bijna 7 pro cent. Niet alle produkten hebben direct kunnen profiteren van deze lichte verbetering. De prijzen van met name ka- lanchoë en saintpaulia herstellen maar langzaam. Tegen het einde van de week werd ook de vraag bij het bemiddelings bureau weer wat groter met name naar groene planten. Vanaf 4 november worden de kerststerren geblokt geveild. Op de eerste dag een aanbod van ruim twintig karren en prijzen tussen de 3 en 3'1> gulden. Bij bloemenveiling „Berkel en omstreken" te Bleiswijk was ook wekenlang van een groter aanbod sprake, terwijl de op brengst van de produkten daarbij achterbleef. Onlangs was het omzetbedrag bijna 12 procent hoger dan vorig jaar, dus langzamerhand zit er weer enige verbetering in. Het aanbod van Nederlandse trosanjers liep wat terug, maar pas waren er toch 127.000 stuks met prijzen tot 56 cent. De gemiddelde prijzen kwamen uit op bijna 30 cent. Bij grootbloemige an jers was de kleur wit favoriet. Voor White Sun werd tot 63 cent betaald. Met een gemiddelde van bijna 53 cent voor de hele partij kwam dit uit op ruim 51 cent. Het kleine verschil tussen de hoogste en gemiddelde kwaliteit duidde op een goede doorsneekwaliteit bij dit product. Ook de gerbera's met een gemiddelde prijs van 56 cent deden het goed. De kleur wit sprong er verder ook uit. Witte cyclamen brachten tot 7,20 per stuk op en andere kleuren gingen meestal tussen 3 gulden en 3,60. Bloembollenexport naar USA en Canada nog steeds in de lift. Bollenexport nog steeds in de lift De export van bloembollen naar Noord Amerika en Canada bevindt zich nog steeds in de lift. In dat verband meldt de Bond van Bloembollenhandelaren te Hillegom, dat tot en met half oktober is gekonstateerd dat en stijging is te kon stateren van 15,3% ten opzichten van dezelfde periode vorig jaar. Vorig jaar rond deze tijd gingen 16.057 duizend kilo grammen naar de USA en dit jaar zijn dat er al 18.514.000 15,3%). Naar Canada gingen vorig jaar tot en met half ok tober 2283 duizend kilogrammen en thans is dit cijfer al 2675.000. Een groei met 17,17%. Ongetwijfeld zal in het ver loop van het seizoen nog een ander cijfer te zien zijn, waar bij door de geinteresseerden vooral wordt gekeken of export naar de USA met name in geld uitgedrukt, die naar West Duitsland zal gaan evenaren, waarmee de USA dan de grootste buitenlandse afnemer van onze bloembollen zou wórden. f' Het heeft wel erg lang geduurd voordat er enige beweging in de sla-prij zen kwam. Een groot aantal weken achter el kaar werd de sla tegen dumpprijzen verkocht. Dit viel wel te verklaren, het aanbod van natuursla in zowel binnen- als bui tenland liep veel langer door dan vorig seizoen. Uit het marktoverzicht van het Centraal Bureau van Tuinbouwveilingen blijkt dat de aanvoer van natuursla in de week van 28 oktober tot en met 2 november terugviel van 2,3 miljoen stuks naar 490 duizend stuks. Er ontstond dus een heel gat in de markt. Dit werd echter onmiddellijk opgevuld door het snel gegroeide aanbod van glassla. Door het wegval len van de oogst van natuurs la zijn de exportmogelijkhe den ook weer groter gewor den. Er wordt op het ogen blik wel meer concurrentie op de West-Duitse markt on dervonden dan vorig jaar. Met name België en Italië zetten meer op deze markt af. Dit hoeft niet te beteke nen dat deze concurrentie aanhoudt en een overheer sende rol zal gaan spelen. Er wordt op een gelijk of wat groter wordend aanbod gere kend. In de afgelopen week varieerde de prijs van 14 tot 56 cent per krop. Naar alle waarschijnlijkheid zal de middenprijs in de komende week boven 35 cent per krop komen te liggen. Komkommers Vanaf 21 oktober waren Spanje en de Canarische Ei landen belangrijk grotere concurrenten dan vorig jaar. Daar kwam bij dat Grieken land in de week van 28 okto ber tot en met 2 november een rekord hoeveelheid op de West-Duitse markt wist af te zetten. Een groter binnen lands aanbod zette de prijzen nog eens extra onder druk. Aan deze situatie kwam in de afgelopen week een eind. Er werden extra heffingen inge mm*. Het sorteren van spruiten in volle gang steld voor de Spaanse en Griekse komkommers en het binnenlands aanbod nam af. De prijzen liepen in de afge lopen week sterk op. Voor de sorteringen van 31 tot en met 61 varieerde de prijs van 65 cent tot 1.29 per stuk. In de eraan voorafgaande week werden er prijzen van 47 tot 66 cent betaald. Op zich dus een verheugende ontwikke ling, maar niet een om de vlag voor uit te hangen. Voor veel teelten komt het eind in zicht, dat wil zeggen stoppen rond half november. Het aantal stuks dat nog geoogst gaat worden is niet meer zo groot. Bij de huidige opgelo pen achterstand kunnen de hoge prijzen nog wat goed maken, maar lang niet alles. Het aanbod wordt snel klei ner, waarschijnlijk weten de prijzen zich in de komende week nog te handhaven. Tomaten Op de tomatenmarkt was er ook in de afgelopen week sprake van een matte toe stand. Het aanbod van zowel ronde als vleestomaten bleef aanmerkelijk groter dan vo rig jaar. Er was voor de ron de tomaten nauwelijks spra ke van prijsherstel. Voor de ronde A-export kwam de ge middelde prijs op 1.31 per kilo uit (vorig seizoen f2.01). Voor de vleestomaten werd er gemiddeld 2.08 per kilo betaald (vorig jaar 2.34). De export naar Engeland heeft het afgelopen seizoen goed gedraaid. Dit werd vooral mogelijk door het verder in krimpen van de tomatenteelt op het kanaaleiland Guern sey. Naar verwacht zal de vroege teelt van tomaten in 1986 nog eens een flinke veer laten. Het ziet ernaar uit dat de Hollandse tomaat verder terreinwinst op de Engelse markt gaat boeken. Voor de komende week wordt er een kleiner aanbod verwacht, dat gelijke of hogere prijzen op zal brengen. Overige gewassen In de prijsvorming van de paprika's kwam in de afgelo pen week ook meer bewe ging. De aanvoer van zowel groen als rood begint nu merkbaar af te nemen. De afzet naar West-Duitsland verloopt echter nog steeds moeizaam. Dit is geen nieu we ontwikkeling want het aantal concurrenten is er per traditie erg groot. Wat wel opvalt is de aanmerkelijk grotere export naar drie an dere buitenlandse afnemers, te weten, Engeland, Noord Amerika en Scandinavië. In de laatste volle week van ok tober ging er naar Engeland 307 ton (vorig jaar 127), naar Noord Amerika 115 ton (vo rig jaar 36) en naar Scandina vië 188 ton (vorig jaar 80). Voor de groene paprika's liep de gemiddelde prijs op naar f 2.65 per kilo. Voor een kilo rood werd er gemiddeld f 3.25 betaald. Het totaal aan bod van paprika's wordt klei ner. Er worden hogere prij zen verwacht. De aanvoer van radijs zakte weg naar een dieptepunt. De prijs liep nar 91 cent per bos op. De aanvoer blijft onge veer gelijk en er worden ge lijke of iets lagere prijzen verwacht. Bij de aubergines stelden de prijzen teleur. Het naar verhouding nog steeds ruime aanbod bracht gemid deld ƒ4.30 per kilo op. De prijs loopt verder op omdat veel teelten naar het eind lo pen. Door een sterke terug val in de aanvoer van bloem kool liggen de prijzen op een hoog niveau. De „zessen" brachten bijna ƒ3 - per stuk op. Het aanbod blijft klein en de prijs blijft hoog. Voor Ijs bergsla was er in de afgelo pen week sprake van specta culaire prijsstijgingen en wel van 94 cent naar 1.84 per stuk. De prijzen blijven hoog en zullen sterk afsteken bij die van vorig jaar. Lét ïtiUétillêdtitbièÈttMÉiÈtététttèlèi* der In deze tijd van het jaar levert de natuur haar vruchten. In af.*/ tuin kunnen we diverse soorten groente en fruit volop oogsteLg« In de natuur tooien bomen en struiken zich met vaak kleurit bessen. Sommige van die bessen zijn eetbaar, andere niet omdfL. ze niet lekker smaken, of omdat ze giftig zijn. Veel mensen gr; bruiken de wilde bessen als goedkope grondstof voor jam of g( zonde vruchtendranken. Wie de bessen en vruchten wil plul_- ken om ze te eten. moet weten welke wel en welke niet giftu zijn. Als u twijfelt kunt u beter geen risico nemen. Enkele in hl h< wild voorkomende vruchten zijn erg giftig. Lijsterbessen zijr b.v. ook een beetje giftig als ze rauw worden gegeten. Dan zij^ei ze bovendien erg lekker. Gekookt en aangelengd met suikerw? ter zijn lijsterbessen echter goed te verwerken tot jam, gelei vruchtensap. De vruchten van de rozenstruiken heten rozeboj$en tels en op het ogenblik zijn er daarvan veel te vinden. De vrucl!njet werd al in de tijd van de Romeinen gebruikt als nagerecht. EL he pitten met de stijve puntige haakjes moeten voor het eten vei wijderd worden, omdat ze een vervelende uitwerking op de ii;anD gewanden kunnen hebben. Als de rozebottels gekookt worde^QJ, kunnen die pitjes er eenvoudig uitgezeefd worden. Er kan mo< en jam van gemaakt worden. ||un( I D Rozebottel ÜÜL9, In de voedingsmiddelenindustrie wordt de rozebottel gemaaGjer voor het maken van drank en siroop die rijk aan vitamine L zijn. Het hoge ascorbinezuur-gehalte in de bottels is daarvan oorzaak. Minder bekend en dus ook minder gebruikt voor vel werking in de keuken is de sleedoorn. De vruchten daarvan zij' deze maand (oktober) rijp. Het is de voorvader van onze ge kweekte pruim en er zit dan ook een pit in die niet eetbaar De vrucht smaakt naar bittere amandelen, en die smaak wij erop dat er amygdaline in het vruchtvlees zit. Daaruit kan hl- giftige blauwzuur ontstaan. De wrange smaak wordt milder a\ J de eerste nachtvorst over de vruchten is gegaan. Rauw niet eten, heel geschikt om te verwerken tot jam of sap, en od bruikbaar om een apart smaakje te geven aan likeur. Mispel De hier en daar nog gebezigde ouderwetse uitdrukking „zo als een mispel" slaat op de vrucht met die naam, die pas lekkj wordt als ze half vergaan is. Of voor wie dat onsmakelijk vin* als de vrucht overrijp is. Oorspronkelijk is de mispel afkomst uit Zuid-Europa. De bomen zijn hier in het verleden aangepls en verwilderd, zodat je ze in de vrije natuur kunt tegenkom* Mispels kunnen gepoft worden in de oven en zijn lekker om verwerken in jam en vruchtenwijn. Al deze vruchten zijn gc voor een flinke hoeveelheid vitamine C en vezels, dus gezo Denk er bij het plukken van de bessen aan dat u exemplaren groeien langs drukke autowegen, beter aan de boom of sti kunt laten zitten. De kans is groot dat die vruchten door langsrazende verkeer verontreinigd zijn. Lood en benzine zich op de bessentrossen vastzetten en dat is niet gezond uw lijf. Eetbaar Bessen zijn niet alleen aardig als ze eetbaar zijn. In de tuin#' beginnen de verschillende heesters zich nu ook volop met b sen te tooien. Uitslover daarbij is de vuurdoorn, die zijn besj zolang vasthoudt dat we zelfs met Kerstmis nog van de prachl ge gele, oranje of rode trossen kunnen genieten. Verschillen! andere stukken, die op zich weinig sierlijkheid aan de tuin t voegen, leveren bessen die prachtig staan aan de tak in de v binnenshuis. De hulst is daarvan het beste voorbeeld. Maar c de Callicarpa met paarse bessen, en de kardinaalshoed, die 1 gekleurde zaden herbergt in zijn vruchten, zijn heel decoratii Het najaar heeft, mede dankzij deze bessen en andere vruchté ook zijn charmes. Het is een laatste opleving van de natu^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 16