Catastrofe dreigt
voor uientelers
51
Nog steeds veel paprika's
IN EN OM DE KAS
binnen de perken
Verwarring over
vaste planten
LAND EN TUINBOUW
£cidóc(3otriant
VRIJDAG 25 OKTOBER 1985 PAGII £-C
Mooi najaar, lage prijzen
Een zonnig najaar met hoge temperaturen na een natte zo
mer. De bloemenkwekers hebben het geweten. Het kostte
geld aan alle kanten. Toen in de koele zomermaanden de
bloemenprijs redelijk was, hadden de kwekers door gebrek
aan zon maar weinig bloemen. Nu het najaar uitzonderlijk
mooi werd, begon de natuur een grote inhaalmanoeuvre.
Gekoesterd door stil en zonnig weer begonnen de lang ge
tergde bloemen nog allemaal even lekker te bloeien, zowel
in de kassen als daarbuiten. Zelfs de bloemen die eigenlijk
pas in november naar de veiling moesten komen, bloeiden
vroeger dan de planning was. Tegelijk begonnen ook de bui
tenlandse klanten een bosje uit hun tuintje te plukken. Alles
bij elkaar was dat voor de prijzen rampzalig. Ook de bloe
menhandel en de export hadden te kampen met een weinig
vragende markt. Veel klanten profiteerden nog van het late
zomerweer door nog een weekje vakantie te nemen.
Het werd voor de kwekers een „kleurige natuurramp". Bij
de „Rijnsburgse Veiling Flora" stond de aanvoerhal weken
lang vierkant vol en regelmatig waren er 6 a 700 veilingkar
ren meer dan in dezelfde periode in 1984. De kwaliteit bleef
goed, maar de prijzen daalden naar een te laag niveau. Toch
waren er uitzonderingen. De fraaie anthuriums, bouvardia
en de violette tracheliums en nog enkele soorten bleven
prijshoudend. De consumenten (raar woord voor bloemen-
klanten) kunnen nu een paar bossen meer kopen voor min
der geld. We zagen grote borden met schreeuwende op
schriften zoals: „Vier bos voor vijf gulden". De straat en
markthandel doet nu extra haar best om het publiek een
goedkoop bloemetje te verkopen. Maar het najaar begint nu
echt te veranderen. Het wordt snel kouder en er vallen
plensbuien. Daardoor neemt de enorme bloemenproduktie
af. Flora-secretaris Langerak deelde mee dat er donderdag 9
oktober op Flora al ruim een uur korter dan vorige week
geveild werd door de 4 veilingklokken. De bloemen komen
op de akkers in problemen. De resten zijn niet meer te oog
sten. De grote toevloed loopt nu echter snel af. „Het is niet
ondenkbaar dat de bloemenprijzen weer snel omhoog zullen
schieten", aldus de heer Langerak.
„Mevrouw, pak nog snel een paar voordelige aanbiedingen,
want in het najaar 'zijn de bloemen nog fraaier en dieper
van kleur dan in het zomerseizoen".
Nog weinig te merken van "gevarieerd kopen"
De Stichting Propaganda Groenten en Fruit roept de huis
vrouwen toe: „koop gevarieerd" om dan te vervolgen met:
„groenten als komkommer, tomaten, ijsbergsla, paprika's,
champignons en dergelijke zouden we altijd bij de hand
moeten hebben. Daar is zoveel mee te doen. Koop dus bij uw
groenteman gevarieerd in en laat thuis uw fantasie de vrije
loop. U zult zien dat het nog voordelig is ook en weg
gooien is er niet bij". Dat propaganda in dit opzicht nog
steeds hard nodig is, blijkt wel uit het feit dat de doorsnee
koper van verse groenten in een doorsnee-week slechts 3 a 4
soorten koopt en per winkelbezoek nog geen twee soorten.
Er is dus volop werk aan de wihkel voor de Stichting. Dat
er in een week tijds slechts 3 a 4 verschillende soorten verse
groenten worden gekocht, wil bepaald niet zeggen dat men
per week ook zoveel maaltijden-met-groenten gebruikt.
Enerzijds zullen dat er minder zijn: meer soorten per maal
tijd, bijv. sla met komkommer, tomaat en paprika. Maar an
derzijds toch ook weer meer: groenten uit eigen tuin, uit blik
of glas, uit de vriezer (zelf gevroren of diepgevroren ge
kocht) of gedroogde dan wel gezouten groenten. Belangrijk
element in de Stichtingspropaganda is overigens: groenten
niet alleen bij de warme maaltijd maar ook bij het brood en
tussendoor.
Betere prijsvorming bloemen in Westland
De afgelopen week kwam langzaam maar zeker wat verbe
tering in de prijsvorming bij bloemenveiling „Westland" te
Honselersdijk. De belangrijkste verbetering vond echter
plaats op maandag 21 oktober. Op die dag kwamen de mees
te soorten op een prijsniveau, dat als acceptabel kan worden
omschreven, zeker in vergelijking met de afgelopen weken.
En tot 1 november kan er zeker op een verdere verbetering
worden gerekend. De chrysanten kwamen op een midden-
prijs die even boven de 50 cent lag. Een aantal rassen ston
den goed in de belangstelling en werden daar ook naar be
taald. Enkele middenprijzen: spider 77 cent, regoltime 65,
carpa yellow 63. harlekijn 64. penny lane en daymark 63.
Toch ook tegenvallende prijzen voor bijvoorbeeld cassa 43
en enkele rose rassen snapper rose en delta 38 en rendez
vous 32 cent. De (tros)anjers werden na lange tijd ook weer
redelijk betaald. Trosanjers gemiddeld 32 cent en standaar
danjers 50 cent: raggio di sole gemiddeld 58 cent, chinera 56,
buggio 60 en grote rassen als le reve, nora en white sim 50
Met het oog op Allerheiligen steeg de anthurium duidelijk in
prijs: avonette 228, avoanneke 337, fuego 316, favoriet 204 en
jamaica 384 cent. Het totaalbeeld van week 42 was echter
nog beduidend minder dan op bovengenoemde maandag. In
deze week was de snijbloemenaanvoer 12 procent groter dan
in 1984 en lagen de prijzen gemiddeld 20 procent lager. Tot
en met 18 oktober werd in dit jaar voor ruim 868'/> miljoen
omgezet en de vraag is wanneer de mijlpaal van december
1984 geëvenaard wordt: als de markt niet wordt overvoerd
met als gevolg lagere prijzen ongetwijfeld vóór december
aanstaande.
Bij de kamerplanten is nog weinig te merken van betere
prijzen. Bij een aanvoerstijging van 15 procent bleven de
prijzen op het niveau van het vorige jaar. De aanvoer van
bloeiende planten staat nog steeds op een zeer hoog niveau,
waardoor de prijsvorming van een aantal produkten wat
mager is. Produkten met een redelijke prijsvorming waren
onder meer zygocactus 1,69, spathiphyllum 5,02, cyclamen
2,65, calathea crocata 11,67, anthurium 4,69 en aechmea 6,80.
De prijs van kamerplanten bleef in vergelijking met vorig
jaar nog redelijk overeind, maar de tuinplanten zakten be
hoorlijk in prijs.
Bij bloemenveiling „Berkel en omstreken" te Bleiswijk was
er grotendeels van hetzelfde prijsbeeld sprake. Troschrysan-
ten maakten nog aardige prijzen en vrijwel alle snijbloemen
stijgen in prijs. De aanvoer daalde wat en dat had zeker de
nodige invloed op de betere prijzen.
BOLLEN VOOR ZWEMMERS
In de week van 2 tot en Zwembond. in totaal Met deze actie wil men
met 8 november worden 150.000 tulpebollen proberen daar iets aan
in de Sportfondsenba- aangeboden aan alle te zoen. Op 1 november
den van Nederland om bezoekers van de ba- biedt staatssecretaris A.
het zwembadbezoek in den. Sinds een jaar of Ploeg van landbouw en
Nederland te stimuleren tien worden de Neder- visserij aan vijf zwem-
door deze baden, in sa- landse zwembaden ge- kampioenen in het Apel-
menwerking met de Ko- confronteerd met dalen- doornse Sportfondsen-
ninklijke Nederlandse de bezoekersaantallen, bad de eerste tulpebol
len aan.
Ook al kon in de warme
septembermaand volop
gerooid worden, toch
blijft het de vraag of de
catastrofe in de uiensec-
tor nog goedgemaakt
kan worden. Om de pro
blemen in de uiensector
in de eerste negen maan
den van 1985 te illustre
ren: de omzet was tot en
met september slechts 28
miljoen gulden tegen 187
miljoen in 1984 en 61
miljoen in het jaar daar
voor. Gemiddeld werd er
op de veiling niet meer
dan acht cent voor een
kilo ongesorteerde uien
betaald.
In de eerste drie kwartalen
van dit jaar is het aanbod
van groenten en fruit op de
Nederlandse veilingen gro
ter geweest dan in de ver
gelijkbare periode van 1984.
Er was een toename te no
teren van bijna veertig pro
cent. Meer dan de helft van
de aanvoer verdween ver
volgens naar het buiten
land. Uitschieter als export-
produkt waren de champig
nons. Naar uien was daar
entegen minder vraag. Hoe
wel de export met vijf pro
cent steeg, betekende dit
niet dat er ook meer werd
verdiend. Integendeel, het
gemiddelde prijspeil bleef
zelfs acht procent achter.
Daardoor werd het omzet
niveau van drie miljard
gulden van vorig jaar niet
gehaald; de omzet bleef hier
vijf procent onder.
In september was het aan
bod glas- en vollegronds-
groenten zeer groot. Ten
opzichte van de vorige twee
jaren was de aanvoer van
de glasgroenten een vijfde
meer. Vooral het aanbod
van komkommers was erg
groot. Ondanks de vraag uit
het buitenland naar dit pro-
dukt, was deze toch te wei
nig om het gigantische aan
bod vlot te verhandelen.
Daardoor noteerden de
komkommers duidelijke la
gere prijzen dan voorgaan
de jaren.
Tomaten
De tamelijk zonnige en
warme tweede helft van
september miste zijn uit
werking niet op de toma
ten. Vooral vleestomaten
werden in toenemende hoe
veelheden aangevoerd, ter
wijl de hoeveelheid ronde
tomaten bijna gelijk bleef.
Dit is ook de oorzaak ge
weest dat voor ronde toma
ten een dubbeltje meer be
taald moest worden dan
voor de vlezige soortgeno
ten.
In tegenstelling tot augustus
kosten de rode paprika's
vorige maand meer dan de
groene. De rode brachten
gemiddeld 3,70 per kilo
op, groene 2,20. In verge
lijking met eerdere jaren
mag worden vastgesteld dat
de groene paprika's nog
steeds goed betaald worden.
Sla, aubergines en radijs
waren erg goedkoop, omdat
de aanvoer ervan groot
was. Onze augurken deden
het best in het buitenland.
Dat gold trouwens ook voor
de augurken die van de
vollegrond kwamen. Bij de
vollegrondsgroenten waren
het vooral de spruiten, prei
en spinazie, die een groot
aanbod vertoonden. De
aanvoer van bloemkool was
vergeleken met de maand
september van het vorig
jaar maar liefst de helft
groter. Daardoor lag de
prijs aanzienlijk onder het
in 1984 genoteerde niveau.
Voor waspeen, kropsla,
kroten en breekpeen hoef
de de consument ook al niet
veel te betalen.
September 1985 gaat de ge
schiedenis in als een goede
exportmaand. Bij de volle
grondsgroenten zit vooral
de export naar België in de
lift.
De James Grieve was het
belangrijkste appelras in
september. Het aanbod was
over de hele linie nogal
klein, wat tot uitdrukking
kwam in de prijs. De appels
voor de industrie (met
name de sapindustrie) le
verden aardige prijzen op,
omdat de vraag ernaar be
trekkelijk groot was.
Druiven
Aan de prijsstijging van ci
troenen is nog steeds geen
eind gekomen. In de meeste
tevallen gaat het om
paanse citrusvruchten. Si
naasappels en grapefruits
daarentegen brachten de
zelfde prijs op in de maand
daarvoor.
Bananen lieten een lagere
prijs noteren dan vorig jaar
in dezelfde periode. Drui
ven werden de afgelopen
maand ook aanzienlijk
goedkoper. Dit gold voor
zowel Italiaanse, Franse als
Griekse druiven. De prijzen
liggen zeker een kwart on
der die van het vorig jaar.
Ook in de afgelopen week
was er weer sprake van een
groot aanbod van zowel groe
ne als rode paprika's. Vooral
opvallend is het grote aanbod
van groen in de laatste we
ken. Zo werd er in de week
van 14 tot en met 19 oktober
maar liefst 614 ton aange
voerd tegen 386 ton vorig
jaar. Het is daarom ook niet
zo verwonderlijk dat men
met aanzienlijk lagere prijzen
genoegen moest nemen. Het
prijsverschil bedroeg zo'n 70
cent per kilo. Bij de rode sor
teringen was er in die week
ook sprake van een sterke
prijsdaling. De gemiddelde
prijs daalde van 3.37 naar
1.83 per kilo. Uit een over
zicht van de financiële resul
taten bij de groene paprika's
in het Zuid-Hollands glasdis-
trikt, blijkt dat de telers een
goed seizoen achter de rug
hebben. In de periode van 1
maart tot half oktober komt
de middenprijs op 3.72 per
kilo uit. Vorig jaar lag deze
prijs op ƒ3.48 en het seizoen
daarvoor op 3.28. Geduren
de het hele seizoen lagen de
prijzen hoger, alleen in de af
gelopen drie weken dook de
prijs onder die van vorig jaar.
Bij de rode paprika's zijn de
resultaten veel en veel min
der. De middenprijs over het
hele seizoen komt uit op
ƒ3.71 per kilo. Vorig jaar
kwam deze uit op 4.40 en
het jaar daarvoor op ƒ3.80.
Gezien de hogere stookkos
ten van de afgelopen winter
betekent dit een zwart jaar
voor de rode paprika telers.
In de afgelopen week trok de
prijs van rood weer wat aan.
De gemiddelde prijs lag op
donderdag 24 oktober op
ƒ2.55 per kilo. Bij de groene
sorteringen bleef de prijs-
druk bestaan en werd er ge
middeld 1.75 per kilo be
taald. Veel stookteelten wor
den nu in een snel tempo ge
ruimd. Het aanbod wordt van
nu tot eind december bepaald
door de aanvoer van de na-
teelt. Het aanbod van zowel
rood als groen neemt af. Er
worden gelijke of hogere
prijzen verwacht.
Komkommers
De prijsvorming van de kom
kommers in de afgelopen we
ken is ook niet bepaald om
over naar huis te schrijven.
Vanaf 1 september tot
Holland
Prijs liep op bij vleestomaten.
toe
steken de prijzen erg ongun
stig af bij die van vorig jaar.
Zo komt de gemiddelde prijs
in de periode van 1 septem
ber tot half oktober uit op 46
cent. Vorig jaar lag de mid
denprijs in dezelfde periode
op 74 cent per stuk en het
jaar daarvoor op 54 cent. Er
worden sinds 10 oktober
weer komkommers, die in
plastic kassen geteeld zijn,
vanuit Kreta naar West-
Duitsland geëxporteerd. Dé
afgenomen export van
Spaanse komkommers naar
Wesf-Duitsland komt weer
op de tocht door het verval
len van de compenserende
heffing op met ingang van 16
oktober. In de afgelopen
week nam de prijsdruk zelfs
toe, alle sorteringen daalden
in prijs. Op donderdag 24 ok
tober lagen de prijzen voor
de sorteringen van 31 t/m 61
tussen 52 en 87 cent. Vorig
seizen werd er tussen 48 cent
en 1.01 betaald. Het aanbod
wordt wel kleiner maar het'
is nog maar de vraag of dit
tot hogere prijzen zal leiden.
Er wordt namelijk met een
groeiend concurrerend aan
bod rekening gehouden.
Sla
De berichten van het sla
front zijn de laatste weken
ook niet zo opwekkend. Door
het zachte weer liep de aan
voer van natuursla lange tijd
door en bleef daarom aan
zienlijk groter als vorig jaar.
Daarnaast was er ook nog
eens sprake van een groter
aanbod van glassla. De prij
zen van zowel de glassla als
de natuursla staan daarom in
schril contrast met die van
vorig jaar. In de periode van
1 september tot half oktober
werd er gemiddeld slechts 19
cent per krop betaald, tegen
34 cent in de beide voorgaan
de seizoenen. In de afgelopen
weken kwamen er prijsver
schillen van 6 tot 9 dubbeltjes
per stuk voor in vergelijking
met vorig jaar. De prijsvor
ming van de afgelopen week
doet vermoeden dat er enige
verandering op til is. Voor
natuursla liep de prijs op
naar gemiddeld 30 cent en
voor de glassla naar 21 cent.
Op de West-Duitse markt
wordt er ook concurrentie
ondervonden van andere sla
soorten zoals ijsbergsla en ei-
kebladsla. Nu de nachten
sterk afkoelen en de tempe
ratuur om het vriespunt
schommelt zal de aanvoer
van natuursla snel kleiner
worden. Er wordt een klei
ner totaal aanbod van sla
verwacht, waardoor er een
verder prijsherstel mogelijk
wordt.
Overige gewassen
Op de West-Duitse markt on
dervinden de Hollandse to
maten nogal wat concurren
tie van het Spaanse produkt.
Door een vlot verlopende ex
port naar Engeland werd een
verder prijsverval voorko
men. Toch daalde de prijs
voor de ronde A-export naar
1.- per kilo (vorig jaar
1.52). Bij de vleestomaten
liep de gemiddelde prijs op
naar 1.83 per kilo (vorig
jaar ƒ2.16). Voor de tomaten-
telers is het seizoen over het
algemeen teleurstellend ver
lopen. De prijzen van vorig
seizoen werden niet gehaald.
Voor de vroege tomaten
komt de middenprijs op 2.99
per kilo (vorig jaar ƒ3.08).
Voor de middel vroege, in de
periode van 1 juni tot 1 au
gustus op 1.60 (vorig jaar
1.70).
nfh
3oli
lan
Kiemkracht van zadeip™^
A PAZ
Het overkomt elke amateurtuinder wel eens dat hij i/a, het
voorjaar vergeet een zakje zaaigoed open te maken en eldontw
zaaien. Of dat slechts een deel van het zaad in de i septen
wordt gestopt, het restje bewaard voor uitzaai enkele v UOO p
later en dan pas in het najaar weer teruggevonden wo ndanks
Wie die zaadjes dan bewaart voor het volgende vooijaa egelen
voor een teleurstelling komen te staan. De kiemkracht oorlopif.
het percentage zaden dat gezonde kiemplanten opleverteze °Pfl
bij sommige plantesoorten snel achteruit gaan als de on
digheden niet gunstig zijn. Weliswaar zijn in 1923 in de 'au
kelder van de Egyptische farao Toetanchamon graanki B,^fber
gevonden die na ruim drieduizend jaar nog kiemkrach L^fe
ken te bevatten maar daarbij moet bedacht worden d« iaaruj t
koningsgraf hermetisch van de buitenwereld was afgej var
al die jaren. ustus
rijzen
Invloeden van buiten waren er niet en dat heeft ken an vijfi
een uitstekende uitwerking op het graan gehad. Bij deen Te
male zaden die wij aanschaffen (of zelf vergaren van eel 198
schieters") zijn de voorwaarden voor het bewaren vaakffg „slei
niet zo gunstig als in het graf van Toetanchamon.
Het Rijksproefstation voor Zaadonderzoek (RPVZ) in 1
ningen heeft bijvoorbeeld onlangs ontdekt dat papierei
jes voor de verpakking van groente-, bloem- of andere |ERVEIL1
de oorzaak kunnen zijn van een snel verlies aan kiemki ELD (24
Vooral in de fraai bedrukte zakjes voor amateur-tuijuks. stei
kan het zaaizaad snel in kwaliteit achteruit gaan. Zo kujen per 1
de zaadjes van sla en uien bijvoorbeeld binnen korte tij<
kiemkracht volledig verliezen onder de invloed van 5.66 grai
inkt in de opdruk en in sommige gevallen van het papiERVEiu
Bij het RPVZ in Wageningen wordt op het ogenblik ve 37 9 20
kingsmateriaal getest dat bescherming kan bieden tege^jz®gn"\
gewenste invloeden. Het onderzoek richt zich vooral 0R6-57 gri
teriaal dat vluchtige stoffen en vocht tegen houdt. D#am 9.9C
wordt ook gekeken naar de kostprijs van de verpakking
onderzoek is niet alleen van belang voor de Nederlands 450 000
roepsmatige en amateurtuinders. Ook voor de voedse en in gul-
duktie in tropische landen telt de uitslag van het ondei .00-9.50
zwaar. Daar kampt men met het probleem dat kiemk 9j0Qa
onder invloed van vocht en warmte snel achteruit kan $4-67 gr
Al eerder is een dergelijk onderzoek naar de beïnvkx tuks. 2.2
van de kiemkracht uitgevoerd. In het begin van de jare «,e1'g^(
ventig werd ook een plotselinge en onverklaarbare ac (^stuk-
uitgang geconstateerd in de kwaliteit van zaden die veijtuks en
waren in fraai bedrukte papieren zakjes. Ook de zaadh«>uks
met het buitenland raakte in de problemen. fnEMstie»
Onderzoek van het RPVZ wees toen uit dat bepaalde ,7é-8.75
soorten waar de zakjes mee geplakt waren, vluchtige g r> 2e kw
stoffen afgaven. Het zaad dat daarmee in aanraking k
ging in kiemkracht achteruit. In sommige gevallen (biji 'bo-5!45
beeld sla, asters en uien) zelfs heel erg snel. De meest schêsiacht 1
lijke stof was formaline. Door de geplakte zakjes te vei 50-240.
men verdween het schadelijke gas. Na enkele jaren kwj
er echter nieuwe klachten en het RPVZ heeft nu ontdek ob-230.'
niet alleen de lijm formaline afgeeft maar ook bepaald .15-3,20
piersoorten. Nog belangrijker was de ontdekking dat .85-2.90
waarmee de afbeeldingen op de zakjes gedrukt worden q50-265
vluchtige giftige stoffen bevat die de kiemkracht ku aarzen
aantasten. 850-225
050-200
Sommige handelaren in zaden zijn inmiddels overgestajiest rc
aluminium-folie voor de verpakking. Dat voldoet uitsteparskoe
omdat het alle invloeden van buiten, ook vochtigheid/J^g,^
tegenhouden. Hoe droger zaden bewaard worden hoe 150-225.
dat is voor de kwaliteit. Aluminiumfolie is echter kosfeeiten 1
en daarom zoekt het RPVZ nu naar een goedkopere st"
sing. Papier dat aan de binnenkant voorzien is van een l^artbo»
kunststof lijkt veelbelovende resultaten op te leverer meren 5
kunststoflaag houdt het vocht buiten en het zakje kan
gesmolten worden waardoor er geen lijm aan te pas ho^zen):
komen. iets tagei
pakking van zaden blijkt de kiemkracht
kwaad dan goed te doen.
lik -
loudend
52
Bij verschillende lezers bestaat er enige verwarring over h$2-32. F
grip „vaste planten". Wanneer is een plant „vast" en is»0-360-
heester ook een „vaste plant", zo luiden de vragen. Die veirjj
ring is te begijpen. Tenslotte is een heester een plant diej®.^ f
blijft in de winter. Een heester of struik heeft takken en tw^et(jCh
die verhouten. In de winter sterven ze niet (of slechts gedé4. Snijt
lijk) af. Een „vaste plant" is een gewas dat in het voorjaar
de grond komt, groeit en bloeit en tegen de winter bovengir9"^9
weer afsterft. Alleen de wortels overwinteren en lopen aaj,ergb0n
groeiknoppen in het voorjaar weer uit. POELDl.
Er zijn enkele randgevallen zoals de maagdenpalm en de ptlreensd.
sandra die niet verhouten maar jaar in jaar uit groen blijv^bergij
)30-360
Lavendel 'e 600"
Er zijn ook planten waarvan het blad pas afsterft als het r
blad zich aankondigt. Voorbeelden hiervan zijn verschild
varensoorten en de schoenlappersplant. Bol- en knolgew?
vallen overigens ook buiten het gebied van „vaste planten^
Er ziin struiken die zo klein blijven dat ze eerder te vinder|90^j
bij kwekers van vaste planten dan van bomen en struikei^s^ i
vendel, zonneroosje en hertshooi horen daarbij.
Deze tijd van het jaar is de beste voor het poten var
vaste planten. Vroeger, toen de planten nog niet in c<
werden gekweekt, was het eigenlijk de enige tijd dat er gCseo"'
kon worden. Die containerteelt maakt het wortelgestel vaT
planten minder kwetsbaar bij het verpoten en daarom
mogelijkheden in de rest van het jaar groter geworden.
Wie in oktober en november plant weet dat de planten opl
nieuwe standplaats dan nog wortels kunnen maken voc
vorst in de grond dringt. In het voorjaar hebben ze c
voorsprong op de planten die dan nog gepoot moeten 1
Hierbij geldt een uitzondering voor het poten in natte 1
(vooral klei). Daar kan het best na de winter gepoot worden!
dat de kans anders bestaat dat de wortels van de nieuwe
plant bij vorst bevriezen.
Het poten
Het poten van vaste planten vergt wat meer voorbereidii
een zorgvuldiger afweging dan het in de grond stoppen
jarige planten. Vaste planten komen immers elk jaar teri
worden een wezenlijk inderdeel van het tuinplan. Daan
een van de moeilijkste kanten van het ontwikkelen van ee
plantingsplan de keus die gemaakt moet worden uit het gr»
afwisselende assortiment vaste planten dat gekweekt v
In de eerste plaats moeten we uitgaan van de grond die
baar is. De ene plant is verzot op vochtige grond, de
houdt de wortels liever wat droger. Er is een groep plantej
het goed doet op wat zurige veengronden terwijl anderei
zand of klei prefereren. Ook bepalend voor de keus v^
planten is de hoeveelheid zon die doordringt op de plai
waar we willen poten. En we moeten natuurlijk ook rek»
houden met de grootte van de planten. Als we de hoogopg;
soorten vooraan in de border zetten en wat kleinere
daarachter, zullen we daar in de zomer weinig van
ook geen plezier aan beleven. En wie de gehele zome
de tuin wil hebben doet er goed aan ook rekening te houdei
de verschillende bloeitijden van de uit te kiezen soorten
Een tuin waarover nagedacht is biedt op elk moment 1
jaar een boeiende aanblik. Daarom mag er best wat denk>
van tevoren in gestoken worden, dat levert straks zijn vruc Grot<
op. Bedenk daarbij dat een groep planten van eenzelfde bij e(
Cb
gauwer te klein dan te groot is. Wie van één soort slechts
of drie exemplaren bij elkaar zet ziet in het voorjaar dat de
der of het .betreffende perk al gauw een versnipperde i
maakt. In de natuur groeien meestal ook verschillende exe
ren van één soort bij elkaar. Dat goede voorbeeld mogen
onze tuin best volgen.
de rij
Uit p
Mitte
Dank zij de grote aanvoer van aubergines kon de consument
'ns voor een laag prijsje kennismaken met dit onmisbare ing
rediënt voor tal van mediterrane schotels.
