Voorstanders
genoeg
voor vrije
drugshandel
'Vief meer geld voor jongerenprojecten
^ijs jr. en Cor van H.
blaren „bloedgabbers'
NS-PERSONEEL
GEEN TRENDVOLGER
9?
Comp-u-card
introduceert
het kopen per
h uiscomputer
PvdA: Schoo pleegde
sluipmoord op stuwmeer
ontwikkelingsgelden
Indiëgangers
verenigen zich
JNENLAND
SaidóaQowumt
DONDERDAG 24 OKTOBER 1985 PAGINA 5
10.9951 O
(Vervolg voorpagina)
'ERDAM De nu ontvoerde
[van Dam jr. is een goede vriend
Cor van H. Ze stonden bekend
^bloedgabbers".
de politie stad en land afzocht naar
F ^Ontvoerders van Heineken, onderhield
JÊimiiF van Dam veelvuldig telefonisch con-
13 995 me1 de toen al in ParÜs verblijvende
/an H. en Willem H. Dit contact leid-
Jiteindelijk tot de arrestatie van de
nd en
tóch* (erdamse rechercheurs stonden met
eëvena andboeien klaar toen op 29 februari
Juf Willem H. het appartement aan de
Panthièvre. en zijstraat van de
Champs Elysées, verliet. Even later werd
ook Cor van H. gearresteerd. In december
1983 had de vader van Gijs nog het ren
paard Varansja, dat eigendom was van
Cor van H., gekocht. Op die manier bleef
de ruin, die vele prijzen had gewonnen, in
handen van de cian rondom de kidnap
pers van de bierbrouwer.
De politie heeft overigens nooit willen
zeggen wat de gouden tip was die tot de
aanhouding van Cor van H. en Willem H.
leidde en van wie die afkomstig was.
Lang is aangenomen dat Frans M., de
Heineken-ontvoerder die sinds zijn ont
snapping dit vooijaar uit het Pieter Baan-
centrum in Utrecht spoorloos is, zijn
vrienden had verraden.
Ruding moet achter
standen wegwerken
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft minister Ruding van finan
ciën gisteren gemaand sneller te
werken aan het wegwerken van
de achterstanden wat betreft de
controle van de diverse begrotin
gen. Vóór februari volgend jaar
moet de minister met concrete
voorstellen komen ter verbetering
van de interne controle op de ver
schillende departementen. Ruding
wil de achterstanden wegwerken
door de administratie te integre
ren, de accountantsdiensten te
versterken en prioriteit aan con
trole te verschaffen. In tegenstel
ling tot de Kamer zag hij niets in
de inschakeling van particulieren.
DEN HAAG NS-personeel wordt
geen trendvolger. Minister De Ko
ning (Sociale Zaken) heeft de Twee
de Kamer vandaag laten weten dat
het spoorwegpersoneel tot aan
vaardbare afspraken zal komen met
zijn collega van Verkeer en Water
staat over het in de hand houden
van de kosten voor de arbeidsvoor
waarden. Daardoor is het niet nodig
het NS-personeel onder de nieuwe
trendvolgerswet te brengen.
Minister De Koning doet daarmee een
concessie in de richting van de VVD die
zich sterk heeft gekant tegen de wens van
het kabinet de trendvolgers met vijf groe
pen uit te breiden. Naast het NS-personeel
ging het om de omroepen, de bedrijfsvere
nigingen en ziekenfondsen en de werkne
mers van TNO. Ook deze groepen zullen
geen trendvolger worden als zij tot soort
gelijke afspraken over kostenbeheersing
kunnen komen als het NS-personeel. De
Koning gaat er overigens voor pleiten de
NS verder te privatiseren. Wat met het
goederenvervoer mogelijk blijkt moet ook
kunnen met het personenevervoer, meent
de bewindsman.
ARNHEM In het koninklijk tehuis voor
oud-Knilmilitairen „Bronbeek" in Arnhem
is gisteren de Vereniging Oud Militairen
Indiëgangers (VOMI) opgericht. De vere
niging wil de belangen behartigen van
oud-militairen, die bij de Nederlandse
strijdkrachten in het voormalig Neder
lands Indië, Indonesië en Nieuw Guinea
hebben gediend. VOMI is „geboren uit on
vrede met het gebrek aan inzet, waarmee
andere verenigingen voor de belangen van
hun leden opkomen. Voor een vereniging
die een vuist wil maken ten behoeve van
haar leden, was een duidelijk gat in de
markt aanwezig", aldus woordvoerder De
Vries.
Utrechtse hoofdcommissaris Wiarda
„HOEVEEL VRIJHEID KAN EEN MENS AAN?"
!N HAAG Overal ter
eld moeten drugs vrij
;oop zijn. Met het vrij
en van de handel zakt
kunstmatig hooggehou-
prijs zover dat gebrui-
zich niet tot misdaad
»ven te wenden om de
middelen te kopen,
olg: daling van de cri-
laliteit. Aardig ge-
:ht, op het eerste ge-
fht zelfs wel logisch.
J. Wiarda, hoofdcommis-
van politie in Utrecht,
1de er deze week de schijn-
t pers van de publiciteit
t, maar voelt zich eenzaam
raan staan. Dat blijkt nog
nee te vallen, want Wiarda
jgt bijval uit allerlei richtin-
Onderzoekers zijn het
hem eens, en zelfs uit ei-
politiekring klinkt (zij het
flauwtjes) de instemming
«politiebaas schaarde zich
zijn uitspraak in de rij van
die zich erbij lijken neer
peggen dat het drugsgebruik
iswaar wat terug te drin-
zal zijn, maar zich nooit
er helemaal laat uitbannen.
:|1 irda erkent dat het toch
ïstens nog 25 jaar zal duren
ir zijn idee wereldwijd ge-
jrVS maatschappelijk draag-
k zal hebben gekregen.
aar het kan zo niet langer.
«eem een positie in die te-
vergesteld is aan de gang-
e van dit moment", aldus
^Jarda. Hij gaat van de stel-
g uit dat onderdrukking
de drugshandel er alleen
ar toe leidt dat gebruikers
?|P de criminele sfeer worden
Irukt. „We bestrijden iets
niet meer te bestrijden
Ogenschijnlijk zijn de reacties
uit de politiewereld wat lauw.
Volgens sociaal-psycholoog
drs. Peter Cohen, adviseur van
de gemeente Amsterdam inza
ke drugsbeleid, bestaat in poli
tiekringen echter „onder
huids" veel steun voor Wiarda.
Cohen, die bezig is aan een on
derzoek naar de invloed van
het Amsterdamse drugsbeleid:
„Binnen de politiekorpsen be
staan deze ideeën al veel lan
ger. Maar men reageert zeer
terughoudend, omdat de vraag
wordt gesteld of de politie zich
wel mag uitspreken over deze
toch min of meer politieke
aangelegenheid".
En toch blijken op veel plaat
sen medestanders op te staan.
Vurig aanhanger van Wiarda's
denkbeelden is J. van Straten,
hoofd van de Centrale Recher
che Informatiedienst, een be
langrijk inlichtingenapparaat
in Nederland. „De^ criminali
teit kan flink dalen, mits het
vrijgeven wereldwijd wordt
toegepast. Nederland zou een
grote magneet worden op de
wereldkaart, als we eenzijdige
stappen zouden nemen. De
drooglegging heeft in de VS de
zaken ook alleen maar verer
gerd, de criminaliteit rees bin
nen de kortste keren de pan
uit", zegt Van Straten.
Voorzichtig
De Algemene Politie Bond
(APB) ziet heel voorzichtig
perspectieven in de ideeën van
Wiarda, hoewel het mondiaal
afschaffen van het drugsver
bod vooralsnog gezien wordt
als een „wat irrealistische
claim op 's mans verhaal", zo
als A PB-woord voerder Hans
van Duijn het uitdrukt. Dat
verslaving bij de huidige hoge
prijzen van de verdovende
middelen tot crimineel gedrag
„Harde repressie van de han
del is één weg. Ervoor zorgen
dat die handel niet lucratief
meer is, dat is een andere en
veel betere manier om te voor
komen dat boeven kansen
krijgen. Daarom is de gedachte
van Wiarda op zich zinvol:
drugs betaalbaar maken voor
verslaafden", vindt Van Duijn.
Hoe denken Wiarda's collega's
in de andere grote steden ero
ver? Hoofdcommissaris J. Val
ken van Amsterdam zou als
politieman zélf voor meer vrij
heid gepleit kunnen hebben,
gezien de hoge criminaliteit
die de stad kent. Belangrijker
voor hem is echter de vraag
wat Amsterdam voor de lagere
criminaliteit terugkrijgt. De
angst dat door de lagere prij
zen een nieuw leger junks in
de stad neerstrijkt, is groot en
Valken ziet vooralsnog meer
in een harde, internationale
aanpak van de drugshandel.
Hoofdcommissaris J. Blaauw
van Rotterdam noemt het idee
van vrijgeven van de drugs
„volkomen irreëel, defaitis
tisch en naïef". „Het anti-
drugverdrag van New York is
in 1961 niet in het leven ge
roepen om de politie aan het
werk te houden, maar om de
volksgezondheid te bescher
men. Mag onze jeugd dan asje
blieft beschermd worden?
Onze volksgezondheid is be
langrijker dan de vermeende
terugloop van de criminaliteit,
die een vrije drugshandel met
zich mee zou brengen", zo zegt
Blaauw gedecideerd.
Ook de Haagse hoofdcommis
saris J. Brand ziet weinig heil
in de denkbeelden. Ook hij
houdt het op een harde aan
pak van de drugshandel en
noemt de woorden van Wiarda
een „doelmatigheidsredene-
Het vrijgeven
van het ge
bruik van
hard drugs
geeft de gro
te criminali
teit veel min
der kansen,
meent mr.
Wiarda en
veel onder
zoekers met
hem.
ring" waarbij vergeten wordt
dat de overheid verantwoorde
lijk is voor de lichamelijke en
geestelijke gezondheid. Drugs
zijn niet gelijk te stellen aan
alcohol, zegt Brand.
Onderzoeker Cohen spreekt
hem tegen. Alcohol, heroïne
en cocaïne vallen volgens hem
in het zelfde rijtje harddrugs,
met dit verschil dat drank niet
wordt gecriminaliseerd. Wel
zijn er in de loop van de jaren
allerlei ongeschreven regels
ontstaan, zoals: niet met drank
achter het stuur en niet dron
ken worden op recepties. Dat
ging vanzelf, net zoals de be
volking in oosterse landen on
geschreven regels erop na ging
houden als het gaat om het ge
bruik van cocaïne en heroïne.
„Mocht de hoop van Wiarda
en mijzelf, het vrijgeven van
deze middelen, ooit werkelijk
heid worden, dan ontstaan ge
lijksoortige regels als bij alco
hol. Amerikaanse onderzoe
ken hebben dat uitgewezen, zij
het dat die sociale controle pas
laat op gang zal komen. Uit
eindelijk bestaan er dan, net
als bij alcohol, matige èn ex
cessieve gebruikers", aldus Co-
hen.
Gevaarlijk
Ton Cramer, stafmedewerker
van de Federatie van Instel
lingen voor Alcohol en Drugs,
twijfelt aan de zelfbeheersing
waarop Cohen doelt, die er
voor moet zorgen dat het pu
bliek, ondanks vrije bechik-
baarheid van drugs, „clean"
blijft. „Hoeveel vrijheid kan
een mens aan? Heroïne is nu
eenmaal sterk verslavend"; al
dus Cramer. „Haal de handel
uit de criminele sfeer, oké,
maar vergeet niet dat veel ge
bruikers al kleine misdadigers
waren voordat ze gingen ge
bruiken. DAAROM betwijfel
ik of de lagere prijs voor de
middelen per definitie ervoor
zorgt dat junks bij wijze van
spreken minder auto's open
gaan breken", aldus Cramer.
De praktijk, dat zijn de junks.
Daarom staat Nico Adriaans
van de Federatie van Neder
landse Junkiebonden zeker te
juichen bij het idee van vrije
drugshandel. Adriaans, giste
ren nog aan het demonstreren
bij een congres over interna
tionaal drugsbeleid in het
Haagse Congresgebouw is er
van overtuigd dat de gebrui
kers niet zozeer kapot gaan
aan de heroïne zelf, maar
meer aan de hoge prijzen die
in stand worden gehouden
door de harde aanpak.
„Ondanks de ongetwijfeld ede-
lè motieven, faalt het huidige
beleid hopeloos. Door de
kunstmatig hooggehouden
prijs kunnen de junks hun
huishuur niet meer betalen,
moeten ze gaan stelen, de hoer
spelen, raken ze hun sociale
contacten kwijt, verloederen
ze. Onderzoeken hebben uitge
wezen dat negentig procent
van de junks die afkicken,
daarin niet slagen dank zij
hulpverleners, maar dank zij
familie, vrienden en anderen,
dus door midden in de maat
schappij te staan. De legalise
ring die Wiarda wil, zal het
verslavingsprobleem zelf niet
oplossen, maar biedt de ge
bruikers gelukkig wel de kans
om onder de mensen te blijven
en zo de hoop te houden op be
tere tijden", denkt Adriaans.
ARJEN VAN DER SAR
Cl HAAG Een brede
ermeerderheid heeft
n minister De Koning
l|| n Sociale Zaken en
erkgelegenheid geëist
t hij alsnog tien miljoen
lden erveert voor
verdere subsidiëring van
projecten voor werkloze
jongeren.
Het gaat om 470 projecten,
waaraan 7.500 jongeren deel
nemen. Deze projecten zijn
door gemeenten via het soci
aal-cultureel werk georgani
seerd. Hiervoor is in 1984 en
1985 jaarlijks vijftien miljoen
gulden beschikbaar gesteld.
komstig van WVC. Sociale Za
ken trok voor de jaren '84 en
'85 20 miljoen uit.
De stopzetting van de subsidie
door minister De Koning zal
tot gevolg hebben dat ruim 150
projecten moeten ophouden.
Vrijwel alle partijen in de Ka
mer hebben daar gisteren fel
tegen geprotesteerd. De projec
ten voor langdurig werklozen
zijn met name gestart in die
gemeenten waar het percenta
ge werkloze jongeren boven
het landelijk gemiddelde ligt.
De bijdrage van Sociale Zaken
kwam voort uit het werkgele
genheidsprogramma van het
kabinet ter grootte van 1 mil
jard gulden. Dit geld is nu op
en de minister weigert elders
op zijn begroting geld vrij te
maken voor de voortzetting
van de projecten. Bij de ko
mende behandeling van dè be
groting in de Kamer zal zeker
een amendement worden om
alsnog de benodigde tien mil
joen op tafel te krijgen. Dit
amendement kan rekenen op
de steun van een meerderheid."
MAARSSEN Geen gezoek meer in huis-aan-
huisbladen en kranten naar dé aanbieding van de
maand. Geen kruistochten meer langs detailhan
dels en speciaalzaken, op zoek naar nu nét die ene
wasmachine, ijskast of videorecorder.
Dat belooft het Amerikaanse bedrijf Comp-u-card, dat in
Nederland de jacht heeft geopend op consumenten die
vooral zonder veel omhaal boodschappen willen doen.
„Comp-u-card wijst u de weg door de doolhof van merken,
modellen en prijzen" zo meldt het bedrijf in een „mailing"
die vandaag in een oplage van 200.000 de deur uit is ge
gaan. Binnen een jaar verwacht Comp-u-card 25.000 leden
in te schrijven, die voortaan hun luxe-aankopen via de te
lefoon en in de loop van volgend jaar ook via de eigen
huiscomputer af kunnen handelen.
Comp-u-card baseert zijn optimistische verwachtingen op
de stormachtige groei die in de VS is gerealiseerd. In zeven
jaar tijd groeide het bedrijf daar uit tot een netwerk waar
bij enkele duizenden bedrijven en leveranciers en ruim
twee miljoen leden zijn aangesloten. In Groot-Brittannië
claimt Comp-u-card de afgelopen twee jaar 200.000 leden te
hebben ingeschreven.
Databank
Het „hart" van het bedrijf is een databank, waarin actuele
informatie over meer dan 10.000 luxe-artikelen is opgesla
gen. De bij Comp-u-card aangesloten leden kunnen deze
informatie telefonisch of via de huiscomputer vrijblijvend
opvragen, vergelijken en desgewenst bestellingen plaatsen.
Comp-u-card berekent voor die bemiddeling 90 gulden lid
maatschapsgeld per jaar. Van de leveranciers of bedrijven
ontvangt Comp-u-card bovendien een bepaalde commissie
over de verkoop.
Omdat showroom, tussenhandel en catalogi ontbreken,
zegt Comp-u-card scherpe prijzen te kunnen berekenen
voor de goederen, uiteenlopend van tuingereedschap en
meubelen tot kleurentelevisies en wasmachines. Via de
speciale kortingen zou het lidmaatschapsgeld weer terug
verdiend kunnen worden. Bovendien worden de aange
kochte goederen (né betaling) gratis thuisbezorgd. Comp-u-
card heeft de artikelen overigens niet zelf in voorraad,
maar bemiddelt slechts in koop- en verkoop.
Reserve
De Consumentenbond beziet de introductie van Comp-u-
card in Nederland nog met de nodige reserve. Handicap
van het systeem is immers, dat de goederen vooraf betaald
moeten worden, terwijl ze nog niet bekeken en uitgepro
beerd zijn. Een woordvoerder van de bond: „Je koopt je
spullen echt in den blinde. Je krijgt geen catalogus, je kunt
de knoppen niet uitproberen en je kunt niet beoordelen of
het wel in je huis staat. De vraag is of dat nadeel wel op
weegt tegen het beloofde prijsvoordeel".
Bedenkingen heeft de Consumentenbond verder bij de
anonimiteit van de leveranciers van goederen, waardoor
de traditionele klant-winkelbinding (en vaak overeen
komstige service) komt te vervallen. Aan de andere kant
zegt Comp-u-card zelfs nog na het verstrijken van officiële
garantietermijnen service te bieden. Een woordvoerder
van de Consumentenbond: „Maar wat je je daar bij moet
voorstellen zal pas over een half jaar op zijn vroegst blij
ken".
Officieel gaat Comp-u-card februari volgend jaar van start.
Tot die tijd tracht het nieuwe bedrijf zo veel mogelijk leve
ranciers in de databank te interesseren. Het is uiteindelijk
de bedoeling dat van de meeste luxe-artikelen, anders dan
bij de postorderbedrijven, alle voorhanden merken en mo
dellen in het computersysteem komen. De afgelopen zes
maanden hebben al leveranciers in onder meer de merken
Philips, Nikon, Sony, Apple, AEG, Erres, Bosch, Pentax,
Blaupunkt en IBM zich bij het systeem aangesloten. Per
luxe-artikel houdt het bedrijf van dag tot dag de prijsont
wikkeling in deze en tientallen andere merkengroepen bij.
De Consumentenbond zegt de ontwikkeling van het bedrijf
met veel belangstelling te gaan volgen. De woordvoerder:
„We kennen zoiets in Nederland nog niet, dus de praktijk
zal moeten uitwijzen of het aanslaat. Het zal me vooral be
nieuwen of Nederlandse consumenten bereid zijn die ne
gentig gulden te betalen zonder zeker te weten dat ze dat
geld weer terugverdienen".
PAUL KOOPMAN
Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp,
Op de fles
Aan het bedrijf van deze distilleerderij in Elspeet is gisteren een
onverwacht einde gekomen met een inval van de rijkspolitie en
arrestatie van de „directeur", de 28-jarige G.B. uit Elspeet. In de
distilleerderij, met een capaciteit van 5.000 liter per week, wer
den honderden flessen met illegaal gestookte vieux aangetroffen.
Volgens de politie betrof het hier één van de grootste droogleg
gingen van de afgelopen jaren.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Schoo (Ontwikkelingssa
menwerking) heeft poli
tieke sluipmoord gepleegd
op het „stuwmeér" van
nog niet besteedde ont
wikkelingsgelden. Die
mening werd gisteren
door de PvdA naar voren
gebracht bij de behande
ling van de begroting
voor Ontwikkelingssa
menwerking. Ook het
CÖA heeft bedenkingen
tegen de manier waarop
het stuwmeer is „leegge
zogen".
In de afgelopen jaren was de
reserve-pot voor nog niet gere
aliseerde ontwikkelingsprojec
ten gegroeid tot 2,3 miljard
gulden. De regering vond dat
te bar, en besloot dat geld ge
leidelijk (met 5Ö0 miljoen gul
den per jaar) aan de begroting
voor Ontwikkelingssamenwer
king toe te voegen.
De PvdA verweet de minister
gisteren dat het besluit daartoe
al in 1984 is genomen, terwijl
de Tweede Kamer pas deze zo
mer werd ingelicht. Boven
dien vinden de socialisten dat
verplichtingen aan landen, die
nog dateren uit de tijd dat het
stuwmeer bestond, niet uit de
nu vastgestelde begroting be
taald moeten worden, maar uit
extra middelen. Daartoe dien
de het PvdA-Kamerlid Her-
fkens een motie in.
Het is nog niet duidelijk of het
CDA deze motie zal steunen.
De CDA'er Aarts beloofde er
in tweede termijn op terug te
komen. De VVD schaart zich
in deze kwestie geheel achter
het kabinet.
