Nu ook rellen in
blanke woonwijken
Y> Deprijsiseen
wissewasje:
van 845-voor 699-
90
\8
„Met slaven werd vroeger
meer rekening gehouden
DEKRANT
BRENGT
DE WERELD
BIJ II
THUIS.
ZELFVERZEKERDE
RAJIV GANDHI
VREEST SIKHS NIET
BEU BUITENLAND"
£eicUc<3ouACUit
DINSDAG 22 OKTOBER 198S PAGINA 5
?£KT
eóójf eagan wil
ordanië voor
niljarden
wapens
13,
13;
everen
12.'
JA i in(
10.1 re,
BLAPPE|vashington
agan heeft het Congres gis-
iren officieel op de hoogte ge-
iracht van zijn voornemen
lordanië wapens te leveren ter
jyaarde van 1,9 miljard dollar
"jbijna zes miljard gulden). Het
-oorstel is zeer omstreden,
rnidat talrijke Congresleden
jinden dat de wapens een be-
iging voor Israel kunnen
CT H.0.tf°rmen
0 get Congres heeft 30 dagen de
*1 om te reageren. Zowel in
Senaat als in het Huis van
jM^dï^jfgevaardigden is er een
ieerderheid tegen onvoor-
raardelijke levering. In de Se-
aat hebben al 72 van de 100
enatoren een resolutie onder-
eund, waarin de verkoop
fordt verboden totdat Jorda-
ië rechtstreekse onderhande
ngen begint met Israël,
lergelijke voorwaarden zullen
rijwel zeker worden getrof-
m door een veto van presi-
ent Reagan. Alleen 'n twee
erde meerderheid in het
bngres kan het veto weer on-
edaan maken. Hoewel men er
i Republikeinse kringen vrij
»ker van is dat het veto over-
ind zal blijven, staat vast dat
et politieke rumoer de presi-
ènt veel schade zal berokke-
en.
volgens het Witte Huis is de
jjrapenverkoop noodzakelijk,
kmdat van Jordanië niet mag
Lrorden verlangd dat het zich
Inzet voor een vredesregeling
het Israël „zonder de politieke
]n militaire steun van de Ver-
nigde Staten".
Onverwacht
Prinses Diana heeft gisteren vol
slagen onverwacht een bezoek
gebracht aan Noord-lerland. Be
waakt door duizenden agenten
met honden, vuurwapens en he
likopters bracht de prinses er
vijf uur door. ZIJ schudde, onder
toeziend oog van uiterst zenuw
achtige agenten, handen en ver
telde de Noordieren het allemaal
geweldig leuk te vinden. Door
de protestantse meerderheid
werd de prinses juichend inge
haald. Andersdenkende katho
lieken werden angstvallig op af
stand gehouden. Slechts één
keer kreeg iemand de kans een
spandoek met de tekst „Ga
weg" omhoog te steken. De
prinses zag het niet.
Tsjechische dissident
in inrichting
WENEN De Tsjechische autori
teiten hebben een man opgesloten
in een psychiatrisch ziekenhuis,
omdat hij twee jaar geleden kritiek
zou hebben geleverd op de invasie
van Tsjechoslowakije door het
Warschau-pact in 1968. Een bron in
de Tsjechische emigrantenbewe
ging in Wenen zei dat het slachtof
fer de 22-iarige Milan Vlk is. Deze
zou op 7 oktober zijn opgenomen in
een psychiatrisch ziekenhuis. Hij
zou daar zijn behandeld met elek-
tro-shocks en psychiatrische medi
cijnen. De emigranten zeggen dat
tientallen mensen in Tsjecho-Slo-
wakije om politieke redenen in
psychiatrische inrichtingen zitten.
Reagan somber
over Polen
WASHINGTON President
Reagan heeft verklaard dat de
recente ontwikkelingen in Po
len, waaronder de parlements-
verkiezingen van deze maand,
hem niet hoopvol stemmen ten
aanzien van een nationale ver
zoening in Polen. De Ameri
kaanse president legde zijn
verklaring af na een onder
houd met Jerzy Milewski, een
vertegenwoordiger Solidari
teit. „De onlangs gehouden
parlementsverkiezingen heb
ben Polens wetgevende verte
genwoordigers geen werkelijk
publiek mandaat gegeven", al
dus Reagan.
ARBEIDERS
GEDOOD IN
ZUID-AFRIKA
(Vervolg van voorpagina)
JOHANNESBURG NEW
YORK Blank Kaapstad
is gisteren voor 't eerst di
rect geconfronteerd met
het straatgeweld, dat zich
anders vooral afspeelt in
de zwarte en kleurlingen-
wijken. In het blanke cen
trum van de stad richtten
jongeren vernielingen aan
en stichtten branden.
Vannacht zijn in Zuid-Afrika
sengeweld om het leven geko
men en is een groot aantal ar
restaties verricht. De omge
ving van Kaapstad was op
nieuw het toneel van brand
stichting, geweld en stenen
rooiende mensen.
In Soweto bij Johannesburg
zijn gisteren gevechten uitge
broken tussen inwoners en
trekarbeiders. Eén trekarbei
der werd doodgestoken, waar
na het lijk werd verbrand.
Vermoedelijk zijn nóg twee
trekarbeiders gedood. In het
weekeinde kwamen al drie
trekarbeiders om het leven.
In de zwarte woonwijk Khay-
elitsha bij Kaapstad heeft de
politie een man doodgeschoten
en in Kwazakele, in de ooste-
het ras- lijke Kaapprovincie is het ver
koolde lijk van een zwarte
map gevonden.
Een zwarte Zuidafrikaanse
studentenleider is gisteren in
een ziekenhuis overleden na
dat hij uren was vastgehouden
wordt een onderzoek inge
steld.
Leiders van Derde-Wereldlan
den in het Gemenebest zijn te
vreden met het compromis
over sancties tegen Zuid-Afri
ka, al hadden ze liever ver
strekkender en bindende sanc
ties gehad.
„Een signaal aan Pretoria", al
dus president Kaunda van
Zambia. Premier Gandhi van
India was het met hem eens.
Oliver Tambo, voorzitter van
het ANC noemde het besluit
een overwinning voor de strijd
tegen de apartheid".
De top van het Gemenebest
besloot zondag tot enkele bin
dende strafmaatregelen tegen
Zuid-Afrika, maatregelen die
over een half jaar gevolgd
worden door een tweede serie
economische sancties op vrij
willige basis.
De Zuidafrikaanse mijnwer-
kersbond zal binnenkort de
staking hervatten bij de elf
mijnen, waar vorige maand de
staking „bruut werd gebro
ken" door de politie. Dat heeft
de zwarte voorzitter van de
bond aangekondigd.
De Zuidafrikaanse balie van
advocaten heeft met spoed om
een onderhoud gevraagd met
de minister van wet en orde
Louis le Grange naar aanlei
ding van recente berichten
over politie-excessen in de
Kaapprovincie. De balie is
vooral ongerust over het dood
schieten van drie jonge kleur
lingen in Athlon door agenten.
In Pietermartizburg is gisteren
het proces hervat tegen 16 lei
ders van het Verenigd Demo
cratisch Front (UDF), de
grootste anti-apartheidsorgani
satie in Zuid-Afrika. De 16
verdachten ontkenden schul
dig te zijn aan hoogverraad.
Het proces, dat wel een jaar
kan gaan duren, begon met
een primeur in de rechtsge
schiedenis van Zuid-Afrika:
voor 't eerst is een van reeh-
.ters zwart. Het proces wordt
overigens bijgewoond door
vertegenwoordigers van de in
ternationale commissie van ju
risten en de Amerikaanse ba
lie.
Af
BOEK WALLRAFF OVER TURKEN IN DE BONDSREPUBLIEK
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Om de ellende
te beschrijven van een
groot deel van de ander
half miljoen Turken in de
Bondsrepubliek, ver
momde Duitslands' be
faamde journalist Günter
Wallraff zich als de Turk
„Ali". Twee en een half
jaar lang poetste hij wc's,
reinigde hij sloten, sjouw
de hij stenen en werd hij
door koppelbazen „uitge
leend". In zijn boek
„Ganz Unten" (Helemaal
onderaan), dat deze week
in Duitsland verschijnt,
beschrijft Wallraff de dis
criminatie en uitbuiting
van de Turkse „weg-
werpmensen". Hij beleef
de „een stuk apartheid in
de Bondsrepubliek".
Na bij de staalgigant Thyssen
een smerig en uiterst inspan
nend karwei opgeknapt te
hebben, zonder dat de veilig-
heidsvoorschriften in acht ..Menjmoet^zich
werden genomen, zei een Tu- om
nesiër tegen Ali: „Met slaven Tas
werd me„r rekening den ,en, oeanegen
r.no wa» waarheid te vinden'
houdt hij er toch rekening
mee dat de processen bressen
zullen schieten in zijn boek.
Wallraff, die veel gesprekken
heimelijk op de video opnam
en volop materiaal heeft, kan
het boek voortdurend aanvul
len en wijzigen.
Toneelstuk
Een aanzienlijk deel van het
boek is gewijd aan de meedo
genloze praktijken van een
koppelbaas, waarvoor Ali,
alias Wallraff een tijdlang
chauffeur is geweest. De man,
die aangeduid wordt als „Ad-
Ier", rijdt een peperdure Mer
cedes en is lid van de sociaal
democratische SPD Voor
de Turken die hij uitleent in
casseert hij bij een bedrijf als
Thyssen 52 mark per uur. De
Turken krijgen (jaarvan ech
ter slechts negen mark.
In een poging te achterhalen
tot hoever Adler bereid is te
gaan, ensceneert Wallraff een
compleet toneelstuk. Hij laat
een acteur uit Keulen optre
den als de veiligheidsexpert
van de kerncentrale in Wurg-
jende
betale
ARÏ
m
werd vroej
gehouden. Ze waren nog wat
waard én men wilde zo lang
mogelijk profijt van hun
hebben. Maar bij
de maatschappij te ont
maskeren, men moet mislei-
bedriegen om de
boulevardblad op de loonlijst gassen- In de centrale is
deed vervolgens in twee misgegaan. Om het manke-
boeken haarfijn uit de doeken ment op te heffen moeten er
hoe er bij de meestgelezen enkele
eenvoudigi
de Bondsrepubliek zaamheden
het niet uit hoe snel v
zijn. Er zijn genoeg
die er op wachten aar
te kunnen".
Met een zwarte pruik, ee
verfde snor en dónkere
tactlenzen, had Wallra
perfecte vermomming
maakt
e kapot Portier
lieuwe, De Keulse journalist werd
de slag eerder beroemd met zijn be
drijfsreportages. Hij gaf zich
een ge- uit als portier of chauffeur en
ging dan tussen de middag de-
monstra
opeten i
krant
gewerkt wordt. Het resultaat
was een aantal processen.
Voor de verkoop van zijn boe
ken
zijn inside-reportage. Dat hij hogere personeel. Zijn naam
nauwelijks Turks sprak voer- werd gemaakt door de ont-
de hij terug op zijn „Griekse maskering
werk-
worden
ruimte waar een zeer
hoge radio-actieve-straling
heerst.
daT nleróngunstig. Of Adler niet een aantal gast-
arbeiders heeft? De koppel
baas, die geen scrupules heeft,
al te graag bereid
'oor het gevaarlijke
karwei te leveren. Ali moet
°°k nu de Turken opsnorren. Als het
Wallraff echt menens wordt, weet Ali
de situatie te redden. Door
politie-optreden te
Intussen heeft hij, alleen al in is
de Bondsrepubliek, meer dan mensen
drie miljoen boeken verkocht.
Processen komen
ongetwijfeld weer.
wordt ongetwijfeld weer ver
weten dat hij zijn informatie
onder valse voorwendsels ferenr als derTurken 's mor-
moeder". In de huid i
ander kruipen is de speciali
teit van Wallraff Zijn credo:
-blad „Bild".
Als redacteur „Hans Esser"
stond hij een tijdlang bij het
heeft verworven. Maar hoe
wel de vindingrijke journalist
tot nu toe vrij mild behandeld wachten]'rondt Ali het leerza-
is door de rechterlijke macht, me toneelstuk af.
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
II 1115) Intussen zat kolone1 Plimmp te Graven-.
O drecht gespannen te wachten op nieuws uit'
Boecograd. Hij las kranten, luisterde naar radio-
IJ berichten, maar voorlopig bleef alles angstwek-
- kend stil. Zorgelijk stak hij de brand in een ver
se pijp en hij dacht: „Ik zal toch iemand naar
Boecograd moeten sturen. Een onopvallend ie
mand, die zich gewoon als toerist gedraagt.
Misschien is dit iets voor gaheim agente X-03.
"da...., laat ik haar maar stjren." Overeen
komstig deze briljante gedachte betrok kolonel
Plimmp zijn geheime werkkamer in de kantoren
van de ijzerhandel „Meyer en Vijfderibbe" en
attente lezers zullen zich neg wel herinneren,
dat geheim agente X-03 daai placht op te tre
den in de vermomming van de charmante se
cretaresse Theodora Dubbefcnuf. „Ik heb je
hulp nodig, lieve kind," zei kolonel Plimmp. „Ik
ben blij, dat Je hier nu zonder dat akelige mas
kertje voor mij staat, want ik mag bliksems
graag naar Je mooie kissertje kijken. Dat is het
voorrecht van onschuldige, oude heren, begrijp
je? Maar nu terzake. Kijk 'es op die kaart. Zie je
de Vale Kale Baai? Welnu: Sjeems Pond is ge
vangen genomen door de Nicolagoniërs. Doctor
Polnyck heeft hem per onderzeeër langs die
baai ontvoerd. Gelukkig heb Ik de kans gezien
iemand aan boord te smokkelen, die zal probe
ren Sjeems Pond te bevrijden. Maar tot nu toe
heb ik nog niets gehoord. Daarom wou Ik graag,
dat jij els toeriste naar Boecograd ging om daar
eens stilletjes poolshoogte te nemen." Theo
dora's hartje begon sneller te kloppen, toen ze
dat hoorde. „Voor Sjeems Pond zou ik alles
overhebbenlispelde ze.
Israël: PLO
verhuist
naar Irak
JERUZALEM De Pale
stijnse bevrijdingsorganisatie
PLO zal, onder militaire en
politieke druk van Tunesië,
vermoedelijk verhuizen naar
Irak. Dat heeft de Israëlische
minister van defensie, Rabin,
gisteren gezegd. Rabin zei te
bëschikken over informatie
waaruit de verhuizing blijkt.
Hij voegde daaraan toe dat Is
raël blijft strijden tegen het
terrorisme en dat de Israëli
sche luchtmacht steeds weer
in actie zal komen, zoals in
Tunesië. Irak is volgens bron
nen in Tel Aviv het enige
Arabische land dat de PLO
zou willen toestaan om zware
wapens te voeren. Volgens de
bronnen zou Arafat in eerste
instantie niet zijn ingegaan op
het aanbod naar Irak te ko
men. Maar onder druk zou hij
van mening zijn veranderd.
Indiase premier bezoekt deze week ons land
NEW DELHI Rajiv wen aan de
Gandhi is mager gewor
den het laatste jaar. Sinds
hij deze maand precies
een jaar geleden, na de
moord op zijn moeder In-
dira Gandhi, de leiding
nam over de „grootste de- nog in een gr0eitempo vah 5,5
mocratie ter wereld", zijn tot 6 procent te behouden,
zijn gelaatstrekken scher- Wanneer je me vraagt wat ik
per geworden en is zijn xan haa,r geleerd heb, dan zeg
houding zelfverzekerder. lk: moed- En de wil om door te
Overmorgen arriveert de Indi- ^et watje denkt en voelt
ase premier in Nederland voor dat lu'st ook al 1S daar ver"
een bezoek van twee dagen. tegen
wen aan de natie was voorbij.
Ook de internationale situatie
was veranderd. In veel opzich
ten was haar taak veel zwaar
der, maar desondanks toonde
ze enorm veel moed en vastbe
radenheid. Op het moment dat
de hele wereld i
Hij zal gesprekken voeren met
premier Lubbers en minster
Van den Broek. Dit bezoek is
het laatste tijdens zijn reis
langs Groot-Brittannie, de Ba-
hama's, Cuba en de Verenigde
Staten.
Bij de begrafenis van Indira
Gandhi traden ook Rajiv
Gandhi's vrouw en kinderen
op de voorgrond. Heeft zijn
verantwoordelijke positie zijn
privéleven veranderd?
„Heel erg. Ik heb veel minder
tijd voor mijn familie, maar ik
probeer nu mijn werkdag wat Gandhi wilde. De
Extremisten
Een voorbeeld van het vast
houden aan eigen ideeën wa
ren de verkiezingen in de on
rustige deelstaat Poenjab. Pré
mier Gandhi geniet nog na
van het succes van zijn verkiè-
zingsgok. De gematigde Akali
Dal-partij won met overmacht
de verkiezingen. Door deze
uitslag werd het sikh-extre-
misme een grote klap toege
bracht en dat was precies wat
korten. In het begin
maakte ik dagen van achttien
of negentien uur. Nu werk ik
vijftien of zestien uur per dag
en ik probeer de zondagen vrij
te houden. Vooral mijn kinde
ren hebben er onder te lijden.
Ze gaan niet langer naar
school (om veiligheidsredenen)
maar krijgen thuis les. Tot nu
hebben ze zich goed weten te
redden, maar kinderen van
hun leeftijd vijftien en der
tien moeten lekker bulten
kunnen spelen met hun leef
tijdgenoten,
knokken".
velen voor een overwinning
van de extremisten, bleek on
gegrond.
De vraag is alleen in hoeverre
de centrale regering de contro
le behoudt op het vrijlaten van
de extremisten, nu de Akali
Dal een amnestie heeft afge
kondigd?
„Het hangt er van af over wel
ke gevangenen het gaat. De
gevangenen die beschuldigd
worden van oorlogvoeren te-
beetje kunnen gen staat jie op het le
ger geschoten hebben daar
f valt geen compromis over te
Gandhi s familie heeft al twee s]uiten. Wat de andere gevan-
Indiase premiers voortge- genen betreft, die onder de ju-
bracht. Wat heeft hij van zijn risdictie van de regering
grootvader t
leerd?
„Pandit Nehru
met een vooruitziende blik.
Van hem heb ik geleerd dat
een Idiaas leider de dingen op Wat de situatie in de
de lange termijn moet bekij- intjiase regio betreft: Gancftii
kf_n; Niet dat imjn moeder dat heeft het Westen en in het h3j.
i zijn moeder ge- poenjab vallen, daar moeten
ze zelf over beslissen, wie te
ïïfP gevaarlijk is om los te laten, èn
wie niet".
niet deed,
een andere
druk. Het gelukzalige gevoel
toen weer geluwd,
keerden weer terug naar hun
normale bezigheden, het bou-
j°P zonder de VS er herhaaldelijk
van beschuldigd, niet genoeg
aandacht te schenken aan de
nucleaire plannen van Pakis-
VENDOMATIC
.'vN*s^S5
L£L.7v' -
40b
Alstublieft! Elf dagen lang 150 gulden
voordeel bij V&D op deze uitsteken
de Vendomatic wasautomaat.
Pak die kans!
500 Toeren. Zo komt uw was
lekker droog uit de automaat.
Centrede bediening. Met één
knop zijn diverse wasfunkties
moeiteloos instelbaar.
Drie schakelaars. Eén is voor
halve wasbelading en één voor het
energieprogramma. Daarmee is de
automaat zuinig met energie en
water. De derde schakelaar is voor
een spoelstop.
Cooldown programma.
Hierdoor koelt het spoelwater gelijk
matig af en kreukt uw was niet zo.
Afmetingen en capaciteit.
H85 x B59 x D55 cm. Max. 4 kg
droog wasgoed.
Veilig tot in de details.
Door o.a.KEMA-keur en een
Thermo-veiligheidssluiting.
Hoogstaande kwaliteit.
Vendomatic: de naam achter hoge
betrouwbaarheid en lage prijs. Alle
Vendomatic-produkten voldoen
aan de strengste keuringseisen.
Gratis thuisbezorgd. Wéér u
ook woont in Nederland: wij bezor
gen deze automaat bij u thuis, zetten
hem neer waar u wilt en pakken
hem uit. Gratis!
Service en garantie. Eén vol
jaar schriftelijke garantie op materiaal
en constructie. Tijdens die periode
vervangen wij defekte onderdelen
gratis en vragen wij geen arbeidsloon
en voorrijkosten. Ook na de garantie
termijn staan onze snel en voordelig
werkende service-monteurs altijd
voor u klaar.
Betaalservice. Bij aankoop van
f 350.- of meer is gespreide betaling
via Euro-(Betaal-) cheques of Giro
betaalkaarten mogelijk. Ook kan
bemiddeling bij een persoonlijke
lening via de verzekeringsbalie ver
leend worden.
Deze oanbicding geldt l/m zaterdag
1 V&D bruist van leven. Al bijna 100 jaar!
VROOMS DREESMANN
