Oude wijken wachten sceptisch
op beslissing over Spelen'92
■■■1
'Kan ik lenen en ook
doorlopend
over geld beschikken?
tra wberry Fields
New York geopend
4l>
toenemend verzet tegen geheime reizen shuttle
PP!*, - -.|H|
Randstad: voorrang bij openlucht-recreatie
Denis Thatcher is aan
handen en voeten gebonden
SR 19CNNENLAND/BUITENLAND
£eidóc@outcmt
DONDERDAG 10 OKTOBER 1985 PAGINA 5
ie arrestaties
egens kinderporno
(GEN In het gerechtelijk vooron-
zpek naar het maken van pornofilms
minderjarigen in het Noordhollandse
gen zijn gisteren drie arrestaties ver-
it. Dit heeft persofficier van justitie in
ernaar mr. G. Botman gisteren meege-
ld Aangehouden zijn de 59-jarige W.
G uit Bergen, zijn 57-jarige broer H. de
uit Den Helder en een persoon in Ber-
bekend als de 30-jarige B.D. van wie
juiste identiteit echter nog nader moet
■den vastgesteld. Zij ziin aangehouden
verdenking van betrokkenheid bij por-
jrafische video-opnamen met jeugdigen
laf 11 tot 12 jaar. Vorige week werden
De G. ongeler 150 videobanden in be-
genomen.
„Vier koninginne
dag ook op 5 mei"
AMSTERDAM Voorzitter A. Kliest
van de. Landelijke Kontaktgroep Verzets
Gepensioneerden 1940-1945 (LKG) juicht
het toe als de koningin in de toekomst zou
wordt dan
eindelijk een „ware nationale feestdag"
waarop de „een meer het accent legt op de
viering van onze onafhankelijkheid en de
ander uiting kan geven aan zijn verbon
denheid met het huis van Oranje". Kliest
zei dit gisteren in Amsterdam tijdens de
landelijke contactdag van ziin organisatie.
Prins Bernhard woonde de bijeenkomst 's
morgens bij. Rond het middaguur werd
een krans gelegd bij het nationale monu
ment op de Dam.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De ont
wikkeling van open
lucht-recreatie in de
stadsgewesten van de
Randstad krijgt de ko
mende vijftien jaar abso
lute voorrang.
Circa tweederde van de be
schikbare gelden worden in
dit gebied geïnvesteerd, aan
gezien de (natuur)recreatie-
mogelijkheden in de Rand
stad altijd zijn achtergeble
ven. Dit zei minister Braks
(Landbouw) gisteren in de
Kamer bij de bespreking
van het structuurschema
openlucht recreatie.
De aanleg van nieuwe bosa-
realen in de Randstad moet
van 100 naar 200 hectare per
jaar, aldus Braks. Volgens de
minister vordert het overleg
met provincies en gemeen
ten zo goed, dat deze doel
stelling gehaald kan worden.
Binnen vijftien jaar moet er
zo'n 4000 ha. bos ontstaan.
Van de zijde van de PvdA
was er waardering voor het
plan om meer recreatievoor
zieningen in de Randstad
zelf te treffen. „Mensen met
veel vrije tijd, maar een
krappe beurs moeten in staat
gesteld worden dicht bij huis
een uitje te maken", aldus de
socialist De Boois. De VVD
had de nodige bedenkingen.
„Zijn de stadsgewesten wel
de aangewezen gebieden
voor zaken als sportvisserij
en plankzeilen?", zo vroeg
Jorritsma zich af. De CDA-
fractie daarentegen vond bij
monde van kamerlid Schart-
man de 1.800 hectare die het
kabinet wil reserveren voor
nieuwe recreatieruimte „aan
de magere kant".
Braks zegde de Kamer ove
rigens toe dat voortaan elk
jaar een vijfjarenprogramma
wordt gepresenteerd over de
stand van zaken en plannen
op het gebied van natuurbe
houd en ruimtelijke orde
ning. Staatssecretaris Van
Zeil (EZ) maakte in de Ka
mer nog bekend dat het be
drag dat buitenlandse toeris
ten in Nederland besteden
dit jaar voor het eerst de 5
miljard overschrijdt, maar
Nederlanders met elkaar
meer dan 10 miljard in het
buitenland hebben uitgege
ven.
Rode Kruis neemt taak BB over
VENLO De georganiseerde eerste geneeskun
dige hulpverlening bij rampen komt in de toe
komst voornamelijk in handen van het Rode
Kruis. Het neemt deze taak over van de Organisa
tie Bescherming Bevolking die wordt opgeheven.
Staatssecretaris Van der Reijden (Volksgezond
heid) maakte vanmiddag in Venlo de grote lijnen
bekend van het ontwerp van de wet waarin de
nieuwe opzet van de rampenbestrijding zal wor
den geregeld. Hij sprak op een jubileumbijeen
komst van het district Limburg van de Katholieke
Nationale Bond voor EHBO. In de nieuwe opzet
krijgen de colleges van B en W de verantwoorde
lijkheid voor de eerste medische hulpverlening bij
rampen. De hulp wordt gegeven door geneeskun
dige eenheden van door het college te erkennen
instellingen, die daarvoor een rijksbijdrage krij
gen. Zo'n instelling kan een EHBO-vereniging
zijn, maar de voorkeur gaat uit naar het Rode
Kruis, aldus de staatssecretaris.
ko Ono, de weduwe van de in 1980 vermoorde Beatle John Lennon, staat hier met haar zoon
an bij de gisteren geopende Strawberry Fieldstuin in New York. die ter nagedachtenis van John
inon is aangelegd.
:W YORK In New
>rk is gisteren ter nage-
ichtenis van John Len
in in de buurt van Cen-
Park Strawberry
elds geopend, een tuin
noemd naar een van de
ikendste nummers van
vermoorde ex-Beatle.
e V/2 hectare grote „in-
mationale tuin van de
ede", waarin planten
aan uit alle delen van de
ereld, is geopend op de
iijaardag van John Len-
Dn (die 45 zou zijn ge-
orden) én zijn zoon
Sean, die tien geworden
„Het is niet alleen een ge
schenk van John, maar een
geschenk van onze generatie
aan de toekomst, en ik ver
trouw erop dat het de komen
de eeuwen de mensen een ple
zier zal doen", aldus Yoko
Ono, Lennons weduwe.
Ono legde drie miljoen gulden
neer voor hét inrichten van
het parkje. Het park was een
favoriet wandelgebied van de
Lennons en ligt in de schaduw
van het Dakota-flatgebouw,
waar Lennon op 8 december
1980 werd vermoord.
In de tuin staan planten uit
meer dan 100 landen, die heb
ben gereageerd op een adver
tentie van Ono. Het Witte
Huis nam geen contact op en
dus zijn de Verenigde Staten
niet vertegenwoordigd met
een plant.
De Jordaanse fothergilla staat
er naast een cedar uit Israël, er
zijn berken uit de Sovjet-Unie,
rode kornoelje werd geschon
ken door wijlen prinses Gracia
van Monaco, ahorn uit Canada
en narcissen uit Nederland.
Midden in de tuin staat een
door Italië geschonken zwart-
-wit mozaïek met het woord
„Imagine", de titel van één
van Lennons mooiste songs.
„AMSTERDAM HEEFT HOGERE PRIORITEITEN"
AMSTERDAM Het
kabinet moet op korte
termijn een beslissing
nemen over de kandi
daatstelling van Amster
dam voor de Olympische
Spelen in 1992. Als het
aan burgemeester Van
Thijn van Amsterdam,
minister Smit-Kroes van
Verkeer en Waterstaat,
aan de Nederlandse
Sport Federatie en aan
tal van anderen ligt,
wordt het nog vóór dins
dag 15 oktober a.s. defi
nitief ja".
De lobby is in volle gang. Het
Internationaal Olympisch
Comité wijst volgend jaar de
stad aan waar de Spelen in
1992 plaats vinden. Maar zul
len verkeersproblemen, cri
minaliteit en huisvestings
problemen in de hoofdstad
een goede afloop van de Spe
len niet in de weg staan?
De beslissing van het kabinet
had er enige weken geleden
al moeten liggen. Twijfels
over de financiële gevolgen
die de gigantische operatie in
het „onveilige en oncomfor
tabele" Amsterdam kan heb
ben, zorgen nog voor een
aanzienlijk struikelblok.
Deze niet al te lovende kwa
lificaties van de hoofdstad
schieten politiewoordvoerder
Klaas Wilting bijna in het
verkeerde keelgat. Volgens
hem is er reden tot optimis
me, de criminaliteit stabili
seert zich, loopt zelfs iets te
rug. „Jarenlang is het door
een slap beleid bergafwaarts
gegaan met deze stad, maar
ik geloof dat het ontmoedi
gingsbeleid op het gebied van
de drugs z'n vruchten begint
af te werpen", aldus Wilting.
„Amsterdam is niet onveili
ger of crimineler dan welke
andere wereldstad".
Als sneeuw
Als VVD-fractievoorzitter Ed
Nijpels geloofd mag worden,
zijn alle problemen van deze
stad nu al bijna als sneeuw
voor de zon verdwenen en is
er wat dat betreft niets meer
dat het organiseren van de
Spelen in de weg staat. „De
verloedering die de stad een
aantal jaren in haar greep
had, is dank zij de nieuwe
burgemeester Ed van Thijn
gelukkig teruggedrongen".
Scepsis echter bij de fracties
van de PPR en PSP, de enige
partijen die zich in de Am
sterdamse raad tegen de Spe
len hebben uitgesproken.
„Het vermeende herstel van
Amsterdam heeft niets te
maken met de geschiktheid
van deze plaats als gastheer
voor de Spelen", luidt hun
reactie. Of Nijpels goed wist
wat hij zei, moet maar even
in het midden gelaten wor
den, maar zeker is dat Am
sterdam in uitstekende vorm
moet zijn wil het de klus
naar behoren kunnen klaren.
De olympische gasten komen
met 28.000 mensen tegelijk:
9.000 deelnemers, 8.500 bege
leiders, 8.700 journalisten en
2.000 gasten. Men schat dat er
3,4 miljoen toegangskaarten
verkocht worden. De toe
schouwers zullen per dag
goed zijn voor 150.000 over
nachtingen.
Dorp
Voorstanders van de Spelen
hebben er altijd de nadruk op
gelegd dat van de bouw van
een olympisch dorp (kosten
125 miljoen gulden) belang
rijke impulsen voor de werk
gelegenheid zullen uitgaan.
Voorlopig ziet het er echter
naar uit dat de woningen in
het dorp ten laste komen van
de bestaande woningbouw-
contingenten die Amsterdam
krijgt toebedeeld. Geen extra
werk dus voor de Amster
dammers en bovendien: min
der aandacht voor de bouw
van goede betaalbare wonin
gen en stadsherstel in de
oude wijken.
Bovendien moet de gemeente
Amsterdam maar weer zien
dat ze het geld voor de bouw
en voorzieningen van het
dorp binnenkrijgt. „De finan
ciële risico's zijn te groot",
zegt het comité Olympische
Spelen Nee, waarin veel ver
ontruste Amsterdammers zit
ting hebben. Het comité
voert een kruistocht tegen de
Spelen, omdat het er niet op
vertrouwt dat Amsterdam er
slechts 25 miljoen gulden op
hoeft toe te leggen.
Het comité heeft becijferd
dat de Spelen misschien lang
niet zo voordelig voor de stad
uitpakken als wel wordt ge
dacht. De 25 miljoen gulden
die de stad er zelf in denkt te
steken, zou wel eens verre
van toereikend kunnen zijn.
De bouw van het nieuwe sta
dion Strandvliet en de nog
steeds niet opgehelderde be
stemming die het gevaarte na
afloop van de Spelen moet
krijgen, vormen een belang
rijk risico. Ajax, de enige
club die redelijkerwijs wat
aan het stadion zou hebben,
staat niet te juichen bij het
vooruitzicht te moeten spelen
in een stadion dat vele tien
tallen maten te groot is; Ajax
wil daarom verregaande in
vloed op de bouw.
De exploitatie van het nieuw
olympisch stadion dreigt in
de toekomst op de gemeente
te blijven drukken. Het orga
niseren van de Spelen zou
dan ook een gigantische mo
lensteen kunnen zijn om de
nek van de stad die, ondanks
de publiciteitsstunt van Nij
pels, volgens sommigen veel
te veel echt belangrijke pro
blemen kent.
Veiligheid
Het kabinet hikt aan tegen
de kosten van het waarbor
gen van de veiligheid van
deelnemers en bezoekers, on
langs geschat op enige miljoe
nen guldens. Het handhaven
van de openbare orde en vei
ligheid bij een zo groot eve
nement zou best eens een
forse opgave kunnen wor
den. Vorig jaar stelde het ka
binet als voorwaarde voor
een positief besluit dat de
Spelen niet meer dan 250
miljoen gulden mogen kos
ten.
Blijkt uit enquêtes dat 71 pro
cent van de Nederlanders de
komst van de Spelen toe
juicht, in Amsterdam ligt het
heel anders. Voorzitters van
wijkraden in achterstands-
buurten schudden het hoofd
over de grote operatie die
voor de deur staat. In sommi
ge buurten moet de stadsver
nieuwing nog op gang komen
en in andere heeft men te
kampen met een verloede
ring die samenhangt met de
verspreiding van het drug
sprobleem van de „schoonge
maakte" Zeedijk.
Zo klagen de wijkraden in de
Zeeheldenbuurt, d' Oude
Stadt, de Spaarndammer-
buurt en de Ceintuurbaan
dat Amsterdam wel hoger
prioriteiten heeft dan het or
ganiseren van de Spelen. De
Pijp, met de Albert Cuyp-
markt als exponent, is zo'n
buurt die te maken heeft ge
kregen met de overloop van
drugdealers en -verslaafden
die na de schoonmaakbeurt
van de Zeedijk een ander on
derkomen zochten. De bewo
ners van d' Oude Stadt, het
deel dat ondermeer de Wal
len omvat, vrezen dat het
ambtelijk apparaat zo bezig
zal zijn met het evenement,
dat van de oplossing van hun
problemen de eerste jaren
niet veel meer terechtkomt.
„De stadsvernieuwing, het
verwerken van de toeristen-
stroom en de begeleiding van
de prostitutie worden dan
vergeten", klaagt een op
bouwwerkster in deze wijk.
Wat moet er allemaal gebeu
ren voordat Amsterdam
klaar is? Er hoeft geen nieu
we luchthaven te worden ge
bouwd en ook geen nieuwe
spoorwegverbinding. En de
sneltram naar het olympisch
dorp was toch al voorzien.
„Plannen om de wegenstru-
cuur geweldig op te kloppen,
hoeven niet te worden ont
wikkeld", zegt burgemeester
Van Thijn. Volgens het Co
mité Olympische Spelen Nee
gaat de prioriteit voor de ver
bindingen in het zuidelijk
deel van Amsterdam ten kos
te van de wijken in Amster
dam-Noord.
„De tijd dringt", zegt burge
meester Van Thijn van Am
sterdam. Op 19 oktober be
gint in Amsterdam een con
gres van de Associatie van
Internationale Sportfedera
ties, een gezelschap met een
flink aantal opinieleiders in
de sport. Het uitblijven van
een besluit van de regering
kan ertoe leiden dat we de
boot missen, vreest Van
Thijn.
ARJEN VAN DER SAR
ENTAGON WIL GEEN OPENBAAR DEBAT OVER MILITARISERING RUIMTE
an onze correspondent Mare
de Koninck)
ASHINGTON Snel
velt in de VS de discus-
p aan over de toenemen-
t geheimzinnigheid van
Amerikaanse regering
nd het gebruik van het
ASA-ruimteveer voor
ulitaire doeleinden,
eeds meer stemmen ver
pen zich tegen de „ge-
pssificeerde" (geheime)
izen die het Pentagon
pinisterie van defensie)
et de space-shuttle
pakt.
pze week keerde voor de
[eede keer in de geschiedenis
het shuttle-programma
i militaire missie op aarde
rug, zonder dat het publiek
[ingelicht over wat de „ruim-
roldaten" ginds in het lucht
ledige hebben gedaan. In de
komende tien jaar zal het aan
deel geheime militaire zendin
gen dertig procent van het to
tale space-shuttle programma
beslaan.
Het Pentagon staat op het
standpunt dat de VS zich moe
ten wapenen tegen een toene
mende Sovjet-dreiging vanuit
de ruimte. De legerleiding be
nadrukt dat de Russen per jaar
veel meer militaire satelliet
lanceringen plegen dan de VS
en dat Sovjet-militairen alles
bij elkaar .jarenlang" in de
ruimte zijn geweest, terwijl
Amerikaans legerpersoneel te-
samen „slechts dagenlang" om
de aarde heeft gecirkeld.
Kritici van het Pentagon wij
zen erop dat de VS een reus
achtige voorsprong hebben in
militaire ruimtetechnologie; zo
zijn de Russen zijn nog altijd
bezig een ruimteveer te ont
wikkelen. Bovendien wijzen
de kritici erop dat het militair
establishment in de Ameri
kaanse hoofdstad probeert zo
veel mogelijk burger-astronau
ten uit het space-shuttle pro-
VS en Sovjets weer samen in de ruimte?
WASHINGTON Een 39 leden tellende Amerikaanse delega
tie gaat eind deze week naar de Sovjet-Unie om over samenwer
king op het gebied van ruimtevaart te praten. In de delegatie
zittèn leden van het Congres en mensen v^n Aerospace en
NASA. Eén van de mogelijkheden die de Amerikanen met hun
Russische gastheren willen bespreken is een gesimuleerde red
dingsoperatie in de ruimte, waarbij een Amerikaans ruimteveer
en het Russische ruimtestation Saljoet-7 zullen samenwerken.
gramma te drukken. De ge
heimzinnigheid rond de Pen
tagon -vluchten zou niet zijn
ingegeven door zorgen over
Russische concurrentie, maar
door een neiging om de milita
risering van de ruimte af te
schermen voor de publieke
controle.
Gedaantewisseling
Professor Carl Sagan, astro
noom aan Cornell University,
zegt: „Naarmate het militaire
programma wordt uitgebreid,
krimpen de financiële en in
tellectuele bijdragen aan een
vreedzame exploitatie van de
ruimte". En Morton Halperin,
voorzitter van de progressieve
„Amerikaanse Unie voor Bur
gerrechten": „De vraag is hoe
het besluit tot stand is geko
men om NASA als een in
principe open ruimtevaartbu
reau tot een gesloten militaire
club te maken".
Het gezaghebbende blad „Avi
ation Week" schreef onlangs:
„De recente selecties door
NASA van kandidaat-astro
nauten zou iedereen schrik
moeten aanjagen. Van dertien
verkozenen waren er acht ac
tieve militairen en vijf NASA-
- werknemers. Van de opzet,
dat steeds meer civiele weten
schappers en technici uit het
bedrijfsleven toegang tot het
shuttle-programma zouden
krijgen, is geen sprake meer".
Velen in de VS vrezen dat
NASA zal doodbloeden nadat
de Amerikaanse luchtmacht
nog zelfstandiger dan nu het
geval is haar eigen geheime
shuttle-vluchten zal kunnen
uitvoeren vanaf de spoedig te
openen Vandenberg Air Force
Base in Californië, die de „mi
litaire Cape Canaveral aan de
Westkust' moet worden. Als
start, finish en controle van de
militaire ruimteveer-vluchten
straks in het westen geconcen
treerd en exclusief door de
USKE EN WISKE „ANGST OP DE AMSTERDAM"
Li HiHiHiM J f==r^
1 Elf7 m W MStHlIO 6 MIKtttÖKtll til ALS OTtlt V/HtltOtH HAAR 1
1 huis mmmn woaoih vj om heihm wn haoeuuifd.
\pmm
umum")
H|fv
luchtmacht gecontroleerd zul
len zijn, kan de geheimhou
ding verregaand geperfectio
neerd worden.
Atoomknop
Van de twee tot nu toe ge
maakte Pentagon-reizen lekte
dankzij de samenwerking met
de burgers van NASA bijna al
les nog uit. Tijdens de eerste
vlucht in januari werd een
spionagesatelliet gelanceerd
die in het oostblok zeer zwak
ke elektronische signalen, tot
telefoongesprekken toe; kan
opvangen. Tijdens de maandag
beëindigde reis zijn twee com-
mïinicatiesatelieten van per
stuk één miljard gulden opge
hangen, die naar verluidt on
der meer gebruikt kunnen
worden voor een „atoomknop-
commando" van de Ameri
kaanse president naar met
kernraketten uitgeruste on-
derzeëers.
Toekomstige geheime shuttle-
-missies krijgen een belangrij
ke functie in president Rea
gan's „Star Wars"-plan, ter
verdediging tegen inkomende
vijandeliike kernraketten. Met
name zullen de militaire astro-
De Nederlandse astronaut Wubbo Ockels zit hier lachend in een
opblaasbaar ruimtebed, dat eind oktober gebruikt wordt bij de
vlucht van het ruimteveer Challenger.
LONDEN Denis
Thatcher, de man
van de Britse -pre-
mier Margaret
Thatcher, onder
vindt steeds meer
hinder van de ke
tenen die hem bin
den. Dat schrijft
Diana Farr in haar
vandaag versche
nen boek Five at
10. Het boek por
tretteert de weder
helften van vijf
Britse premiers.
Voor Denis That
cher, die dapper
blijft lachen als een
clown ook op
dagen die zich vul
len met allerlei
kleine ergernissen
wordt de vreug
de over triomfen
van zijn vrouw
steeds meer getem
perd door de kete
nen die hem bin
den, schrijft Farr.
De 70-jarige gepen
sioneerde zaken
man had er vol
gens de schrijfster
nooit op gerekend
dat hij nog eens in
de schaduw van
een vrouw zou ko
men staan. Sommi
ge mensen hebben
medelijden met
hem, omdat hij
genoegen moet ne
men met de tweede
plaats, achter de ei
genwijze en supe-
rambitieuze vrouw,
die 35 jaar geleden
zijn liefde en be
wondering wist te
winnen met haar
staalblauwe ogen
en haar ontoomba-
re energie, aldus
V
Farr.
Thatcher heeft de
pech met de effi
ciëntste vrouw ter
wereld getrouwd te
zijn, waardoor hij
zelf soms maar een
middelmatig man
netje lijkt. Een vol
strekt onjuist
beeld, vindt Farr.
„Een man die zo
intelligent is als
Denis Thatcher
moet een wijze le
vensfilosofie heb
ben om zich zo
goedgeh umeurd
staande te houden
in een situatie die
hem monddood
heeft gemaakt en
die zijn hoop op
een rustige oude
dag met zijn vrouw
meedogenloos te
niet heeft gedaan
nauten tal van proeven met la
serwapens gaan doen. Waar
nemers in het Amerikaans
Congres (volksvertegenwoor
diging) verwachten echter dat
spoedig uit die hoek actie
wordt ondernomen om het mi
litaire space-shuttleprogram-
ma open te breken.
„De jaren waarin het Congres
het niet aandurfde om het
Pentagon aan te pakken zijn
voorbij. Een zekere mate van
vertrouwelijkheid is onvermij
delijk in militaire zaken, maar
zo extreem als rond de shuttle-
-vluchten van het Pentagon is
on-Amerikaans. Dat kan niet
voortduren", aldus Thomas
Quintrell, defensiespecialist
van de Democraten.
„Alle wapenprojecten zijn in
principe openbaar in ons land,
want ze worden bekostigd
door de belastingbetaler. Zelfs
de Russen mogen weten hoe
veel en wat voor kernwapens
we produceren, alleen al om
over^wapenbeheersing te kun
nen onderhandelen. Dat het
publiek niet mag weten wat
we met de shuttle doen, zelfs
niet hoeveel astronauten er op
een reis meegaan, is ridicuul
(ADVERTENTIE)
Zo'n Doorlopend Krediet bij de NMB is heel makkelijk. Je hebt
altijd geld achter de hand. Wat het kost? Kijk maar. Bij een opge
nomen Doorlopend Krediet van f12.000,- betaalt u per maand f240,-
terug. Leent u f20.000,-, dan kost dat f400,- per maand.
In deze bedragen is de effectieve rente van 0,95% per maand in
begrepen. Andere bedragen lenen kan natuurlijk ook. En misschien is
een Persoonlijke Lening in uw geval wel verstandiger.
Welke vorm u ook kiest, het overlijdensrisico is in elk geval gratis mee
verzekerd. Kom snel eens met óns N^B BANK
De NMB denkt met u rnea
praten.
