Gorbats jov wil vermindering
van aantal SS-20- raketten
Zware ruzie binnen Amerikaanse regering
Bouterse doet consessies
365,-
£eidóc6otu£tnt
Nederlandse ambassade
in Chili korte tijd bezet
Ha I
Experiment
met
Star-Wars
geslaagd
Ir
TEUTOBURGER-
WOUD
SIJTHOFF PERS
Sovjets ontruimen
ambassade Beiroet
Gehavend
Slachtoffer wapen kan
fabrikant vervolgen
Overgelopen topspion Tiedge krijgt groot pensioen
UITENLAND
VRIJDAG 4 OKTOBER 1985 PAGINA 7
ds als wapen
ENTE Hun aidsvirus gebruikende als wapen
bben twee gevangenen in Trente (Noord-Italië)
i de aders gebeten en hun bloed in het ge-
an twee agenten en een brigadier in het ge-
cht gespoten. Doriano Mezzavilla en Ettore Cec-
rini die nu acht maanden wegens handel in
ugs vastzitten, werden woensdag voorgeleid aan
rechtbank in Trente op beschuldiging van „po
ng tot veroorzaking van een epidemie". Het ge-
htshof verklaarde zich niet bevoegd en ver-
ees de beklaagden naar het assizenhof. De 25-ja-
ige Mezzavilla en de 29-jarige Ceccarini zeggen
lat zij hadden gevraagd om eenzame opsluiting
'anwege het virus in hun bloed, maar zonder suc-
t-vmet de bewakers was ontstaan
misselijkheid bij Ceccarini, die
de ziekenboeg werd gebracht, en de weige-
/an Mezzavilla om naar zijn cel terug te gaan.
SANTIAGO Drie vertegenwoordigers van Chileense jonge
renorganisaties hebben gisteren vijf uur lang de Nederlandse
ambassade in Santiago bezet om te protesteren tegen de recente
arrestaties van studenten- en vakbondsleiders. De drie verklaar
den de actie te hebben gevoerd om de aandacht te trekken van
de autoriteiten, opdat deze de mensen vrijlaten, die worden vast
gehouden op beschuldiging van ondermijnende activiteiten te
gen het regime van generaal Augusto Pinochet. Onder de ge
vangenen is de leider van de vakcentrale CNT, Rodolfo Seguel
en de leider van de studentenfederatie van de universiteit van
Chili en de Katholieke universiteit.
Jonge Chilenen protesteren bij de Nederlandse ambassade In
Santiago voor de vrijlating van onder anderen de vakbondsleider
Robert Seguel.
)e Space Shuttle Atlantis op
;'n eerste vlucht.
igdi
mm ana
ucce
Ëf
'HILADELPHIA De Vere-
ligde Staten hebben vandaag
maf de aarde een raket opge-
rd met een laserstraal en
volgd. Het was het eerste
Uccesvolle Amerikaanse ex-
•riment van deze soort. Tij-
eerdere proeven slaagde
erin met een laserstraal
"en doel op te sporen, maar
fas men niet in staat dit te
lolgen.
»e proeven worden gehouden
het kader van president Re-
gans onderzoek naar een ver-
.edigingssschild tegen Russi-
che raketten in de ruimte, het
Star-Warsproject. Vanaf een
Lchtmachtbasis in Maui, Ha
waii, wordt gericht op raket
en die vanaf de eilandengroep
/orden afgevuurd.
We zijn er voor het eerst in
eslaagd ons vermogen te de
monstreren een raket in de
uimte op te sporen en te vol
len na de laserstraal immuun
e hebben gemaakt voor at
mosferische vervorming", al-
lus de Amerikaanse minister
•an defensie Weinberger. Hij
ei ook dat de Russische laser
wapens vanaf de aarde Ameri-
:aanse militaire satellieten
junnen storen. Zij kunnen
linnen vijf jaar Amerikaanse
aketten in de vlucht treffen,
Idus Weinberger.
Ruimteveer
Iet ruimteveer Atlantis is gis-
pren in een baan om de aarde
jebracht voor een geheime
fiissie. Dit vierde ruimtepen-
|el, bemand door militairen,
poet volgens deskundigen
wee satellieten in de ruimte
irengen die onderdelen, van
Ie Amerikaanse leger moeten
iedienen. Zo is apparatuur aan
>oord die moet voorkomen dat
Ie communicatie tussen strijd
krachten in oorlog wordt ge-
toord door de Sovjet-Unie. De
atellieten zouden voorts een
ipart kanaal hebben dat de
Amerikaanse president kan
{ebruiken voor het startsein
tan nucleaire strijdkrachten.
De militaire verbindingsatel-
Seten zouden bestand zijn te-
jen botsingen en nucleaire ex-
bosies.
(Van onze correspondent Bob
van Huët)
PARIJS De Sovjet-lei
der Michael Gorbatsjov
heeft gisteren in een rede
voor de Franse Nationale
Vergadering officieel be
vestigd een voorstel aan
de Amerikaanse presi
dent Reagan te hebben
gedaan om te komen tot
een halvering van het be
staande arsenaal strategi
sche kernwapens. Hier
voor is nodig dat er zo
snel mogelijk een weder
zijds verbod komt op het
ontwikkelen en gebruik
van ruimte-aanvalswa
pens, aldus Gorbatsjov in
het Franse parlement.
De Russische leider maakte
verder bekend dat wat de
Sowjet-Unie betreft het over
leg over raketten voor de
middellange afstand (SS-20-
en kruisraketten) niet langer
gekoppeld hoeft te zijn aan
het Star Wars overleg, zoals
door de Russen steeds is ge
ëist. Volgens Gorbatsjov staan
er op dit moment 243 SS-ra-
ketten in Europees Rusland
opgesteld. Raketinstallaties
voor SS-20's die na juni 1984
zijn gebouwd zullen door de
Sovjet-Unie de komende twee
maanden worden ontmanteld.
Met zijn opmerkelijke rede
voering hoopt Gorbatsjov
nieuwe impulsen te kunnen
geven aan het wapenbeheer-
singsproces. Eerder was hii
het met president Mitterrand
eens geworden dat het Ameri
kaanse Star Wars-programma
een bedreiging vormt voor de
internationale veiligheid. De
Sovjet-Unie is voortaan be
reid om apart met Frankrijk
(en ook met Engeland) over
De tweede dag van het staats
bezoek van Gorbatsjov stond
behalve het bewapeningspro
bleem ook in het teken van
de mensenrechten. Zowel pre
sident Mitterrand als premier
Fabius als burgemeester Chi
rac van Parijs hebben hun
gast laten weten dat het daar
mee slecht was gesteld in de
Sovjet-Unie. In een aantal fel
le zinnen pleitte met name
Chirac voor verbetering van
het lot van de Russische joden
en dissidenten. De leider der
neo-Gaullisten zei „bitter te
leurgesteld" te zijn over de
Russische houding wat betreft
de naleving van de akkoor
den van Helsinki. Premier
Fabius overhandigde Gorbats
jov een lijst met daarop na
men van Russen aan wie al
vele jaren een uitreisvisum
wordt geweigerd.
Met premier Fabius heeft
Gorbatsjov verder ook de
scheve Frans-Russische han
delsbetrekkingen besproken.
Het Franse staatsautomobiel-
bedrijf Renault zal een dezer
dagen een contract tekenen
voor de levering van machi
nes en robotten bestemd voor
een autofabriek nabij Moskou.
Gisterochtend had tijdens de
traditionele kranslegging bij
het graf van de Onbekende
Soldaat onder de Are de
Triomphe een klein incident
plaats. Na een minuut stilte in
acht te hebben genomen sa
lueerde de Sovjet-leider vol
gens protocol de vaandels van
Franse verzetsorganisaties uit
de Tweede Wereldoorlog. De
monstratief hield de afgevaar
digde van de organisatie „Zo
nen van gedeporteerde joden"
zijn vaandel echter omlaag en
weigerde Gorbatsjov te groe
ten. Dit bij wijze van protest
tegen de behandeling van de
joden in de Sovjet-Unie.
Voor het bezoek van Gorbats
jov in Parijs zijn ongeveer
4000 politiemannen op de
been. Voor meer dan 5 kilo
meter is aan dranghekken ge-
F>laatst. De Parijse bevolking
ijkt zich echter nauwelijks
voor het bezoek te interesse
ren. Anders dan in 1960, toen
Kroesjov in de Franse hoofd
stad door dikke rijen mensen
werd toegeklapt, staat er 25
jaar later voor Gorbatsjov bij
na niemand aan de kant van
de weg..
Flink gescholden werd er
daarentegen gisterochtend
door de Parijse taxichauffeurs
toen de Champs Elysees en
omringende avenues volledig
werden -afgesloten wegens de
kranslegging onder de Are de
Triomphe.
SHULTZ EN WEINBERGER BOTSEN MET WITTE HUIS OVER TOP
WASHINGTON Het
Nederlands-Belgische on
genoegen over president
Reagans „exclusieve" uit
nodiging aan de leiders
van zeven grote westerse
landen op 24 oktober
in New York heeft ex
tra brandstof gegeven
aan een felle machtsstrijd
die sedert enkele weken
woedt binnen de Ameri
kaanse regering. Met
name de 'ministers van
Defensie en Buitenlandse
Zaken, Weinberger en
Shultz, staan intussen bij
na openlijk vijandig te
genover enkele van presi
dent Reagans naaste advi
seurs, onder wie stafchef
van het Witte Huis Do
nald Regan en diens me
dia-adviseur Patrick Bu
chanan.
Tussen de twee vuren zit Na
tionaal Veiligheidsasdviseur
Robert McFarlane, ook een
van de dagelijkse raadgevers
van de president. In het Ame
rikaans Congres neemt snel
de kritiek toe op Ronald
Reagan zelf, die de conflicten
binnen zijn regeerteam uit de
hand zou hebben laten lopen.
Het idee om een westerse
„pre-top" van zeven landen te
beleggen alvorens de topont
moeting eind november tus
sen Reagan en de Russische
leider Gorbatsjov zal plaats
hebben, blijkt zonder overleg
met Shultz en Weinberger op
het Witte Huis te zijn uitge
werkt. Nadat het plan in de
Westduitse hoofdstad Bonn
was uitgelekt, zijn beide mi
nisters naar verluidt „uit hun
vel gesprongen" en hebben ze
woedende telefoongesprekken
gepleegd met presisdent Rea
gans stafchef Donald Regan.
Het verwijt aan Reagans
adres luidde dat de laatste
eens temeer blijk heeft gege
ven van gebrek aan inzicht in
politieke gevoeligheden in
met de VS verbonden landen.
Regan is voormalig minister
van Financiën en geen bui
tenlandexpert. Veiligheidsad
viseur McFarlane is dat wel,
maar die bevond zich het af
gelopen weekeinde, toen de
plannen voor de „pre-top"
werden gemaakt op geheime
missie in Londen en Parijs,
waar hij premier Thatcher en
president Mitterand persoon
lijk inlichtte over het gesprek
dat president Reagan vorige
week met Russisch minister
van buitenlandse Zaken She
vardnadze heeft gehad.
Zegslieden op het ministerie
van Buitenlandse Zaken in
Washington noemden het gis
teren „onvergeeflijk" dat staf
chef Regan president Reagan
in grote verlegenheid heeft
gebracht met de „onbezon
nen" uitnodiging aan zes we
reldleiders. De weigering van
Frans president Mitterand om
zich in New York te laten
ontbieden is in de de Ameri
kaanse pers de „eerste klap"
genoemd die president
Reagan moest verduren in
zijn
j het Westen
gezind achter zich te krij
alvorens hij in Genève
batsjov gaat ontmoeten. De
kritische brief waarin Tinde-
mans om een extra NAVO-
-ministerraad van alle geal
lieerde landen vroeg, is giste
ren als „de tweede klap" voor
de Amerikaanse president be
stempeld. Medewerkers van
minister Shultz gaven giste
ren uitdrukking aan hun be
grip voor het Nederlands-Bel
gische onbehagen. Een van
hen zei ons gisteren: „Een van
de blunders is dat het Witte
Huis wel Japan uitnodigt voor
het voorgesprek in New York
en niet die eigen NAVO-part-
ners die in eigen land de
grootste moeite doen om poli
tiek verzet tegen de plaatsing
van kruisraketten te overwin-
Topadviseur Donald Regan
wordt ook verantwoordelijk
geacht voor de aanvankelijk
volledige steun die het Witte
Huis verwoordde voor de Is
raëlische luchtaanval op het
PLO-hoofdkwartier in Tune
sië. Die steun is intussen „ge
nuanceerd", ook al weer na
dat de ministers Weinberger
en Shultz scherp geprotes
teerd hadden bij Donald Re
gan over de „diplomatieke
lompheid" van de Witte Huis-
PARAMARIBO/DEN
HAAG De Surinaamse
legerleider Bouterse heeft
in zijn gesprekken met de
leiders van de „oude" po
litieke partijen consessies
gedaan.
Dat is uit kringen van die
oude partijen vernomen.
Het gaat om de Vooruit
strevende Hervormings
partij van Jaggernath
Lachmon en de NPS (Na
tionale Partij Suriname)
van ex-premier Arron.
Zegslieden van de „oude" par
tijen verklaren dat Bouterse
erop uit is beide partijen direct
in het politieke proces te be
trekken. Dat zou al binnen
een paar maanden moeten ge
beuren.
Mensen in de oude partijen
sluiten niet uit dat nog voor 2b
november, de tiende verjaar
dag van de onafhankelijkheid,
overstemming kan worden be
reikt over een draaiboek over
volledig herstel van de demo
cratie in Suriname na een kor
te overgangsperiode.
De leiders van de oude partij
en stelden volgens zeer goed
ingelichte partijkringen twee
voorwaarden aan het houden
van een „officiële" dialoog.
Uitgangspunt van alle bespre
kingen moet het VHP-memo
randum zijn over herstel van
de democratie in Suriname.
Dit memorandum behelst: al
gemene vrije en geheime ver
kiezingen na een korte over
gangsperiode, terwijl in een
nieuw democratrische bestel
het militair gezag slecht langs
indirecte weg (door het uit
schrijven van een referendum)
invloed kan uitoefenen.
Volgens de partijkringen heeft
Bouterse hiermee ingestemd.
Volgens genoemde kringen
gaf Bouterse in het gesprek
onomwonden toe dat de bevol
king de revolutie niet steunt
en dat daarom nu aan een
nieuwe fase moet worden be
gonnen.
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1100) „Nu snel gehandeld, Verholen", sprak ko
lonel Plimmp gejaagd. „Trek als de gesmeerde
bliksem die zwarte soepjurk aan. Pak dan de
kist met de KNAP-mutator en ga naar buiten.
Je hebt alles bij je en je weet precies wat je te
doen staat." - Kolonel Plimmp begon de be
wusteloze heer Nogrottr weg te slepen en smid-
Ie Verholen hees zich rap in de lange, zwarte
jas. „Maar hoe doen we dat dan met die brand
in de smidse?" vroeg hij „Laat dat maar aan
mij over," antwoordde de kolonel geheimzinnig.
•„Maak je nergens ongerust over, want de smid
se zal niets overkomen. En schiet nu een beetje
op, want Klansky wordt blijkbaar al ongedul
dig." Dat was ook zo, want de Kille had de
auto al gestart. Boven het geronk van de motor
uit klonk enkele malen het gejaagde en onge
duldige roepen van een nerveus persoon...
„Ja ja, ik kóm al!" riep smidje Verholen bars en
hij wandelde met forse tred de smidse uit, de
kist met de KNAP-mutator voorzichtig torsende.
„Waar blééf je toch zo lang?" gromde Kille
Klansky. „Je weet, we hebben geen tijd te ver
liezen." Ik moest dat vuurtje in de smidse
nog verzorgen", antwoordde de smid. „Ik heb
overal benzine op gesprenkeld en er een bran
dend kaarsje bijgezet. Let maar eens op, binnen
vijf minuten zegt de hele zaak „floep..." „Als
je het goed hebt gedaan, brandt alles tot de
grond toe af," grinnikte Klansky, die van de
persoonswisseling niets bemerkte. „Dan zijn
meteen al onze sporen uitgewist. Het loopt lek
ker, Pjotr. En nu als de bliksem weg.
HARRISBURG
WEER IN GEBRUIK
MIDDLETOWN Een van
de twee reactoren van de
kerncentrale Three Mile Is
land is gisteren weer opgestart
nadat de centrale 6,5 jaar heeft
stil gelegen. In maart 1979
werd de andere reactor getrof
fen door een ongeluk toen het
koelvat kapot ging en de kern-
brandstof begon te smelten.
Daardoor werd de omgeving
besmet met radio-activiteit.
Door een besluit van het
Hooggerechtshof werd de weg
vrijgemaakt voor het opstarten
van de onbeschadigde reactor.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPUTE AGENDA
(ADVERTENTIÉ)
Vertek maandag 28 oktober a.s.
5-daagse luxe touringcarreis incl. excursies naar Bad
Pyrmont, Lippe en Harmeien.
Standplaats Hotel Quellenhof in Bad Drlburg.
Alle kamers met douche en toilet.
Volpension met ontbijtbuffet, brunchbuffet en Incl.
afscheidsdiner.
Prijs
slechts
per
persoon.
Toeslag 1-persoonskamer 30.-.
Gecombineerde reisverzekering 12,50 p.p. 5,-
poliskosten.
Annuleringsverzekering 3V5%v.d. reissom f 6,-
poliskosten.
Inlichtingen en boekingen telefonisch onder nummer 070-190882 (maandag t/ ra vriidag
9-16 uur)oi persoonlek in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag.
POSTBUS 16Q50 2500 AA DEN HAAG TELEFOON 070- 190882
BEIROET De Sovjet-Unie heeft het grootste deel
van haar ambassade in de Libanese hoofdstad Beiroet
ontruimd na dreigementen van extremistische moslims
met een zelfmoordaanval op het gebouw.
Vanmorgen trok een konvooi met zo'n 100 mensen, vooral vrou
wen, in auto's de stad in de richting van Damascus. Dat gebeur
de zeven uur voor het aflopen van een ultimatum van de mos
lims.
De groep vertrok met drie bussen van het ambassadeterrein, be
waakt door 150 zwaar bewapende miliciens van de druzen en
Libanese oproerpolitie. Politiebronnen zeiden dat het konvooi
op weg was naar de Syrische hoofdstad Damascus, maar volgens
anderen gingen de bussen naar het vliegveld en zouden de Rus
sen direct naar Moskou vertrekken.
Op een vraag van journalisten wat de bestemming was ant
woordde een diplomaat: „naar huis". Een andere diplomaat zei
dat het konvooi naar Damascus ging. Zij wilden niet zeggen hoe
veel mensen in de ambassade zijn achtergebleven.
Het dreigement de ambassade op te blazen werd woensdag geuit
door de Islamitische Bevrijdingsorganisatie, een fundamentalis
tische groep die ook de verantwoordelijkheid heeft opgeëist voor
de ontvoering van vier Russische diplomaten, maandag. Een vap
hen werd vermoord.
Op Schiphol zijn gisteren zeven Nederlandse vakantiegan
gers teruggekeerd die betrokken waren bij een ongeval met
een bus in Turkije. Drie Nederlanders, twee Duitsers en een
Oostenrijker zijn bij het ongeluk om het leven gekomen.
Hier een flink gehavend Nederlands slachtoffer op Schiphol.
ANNAPOLIS Wapenfabri
kanten- en handelaars van
kleine handwapens weten dat
hun wapens vooral gebruikt
worden door misdadigers en
kunnen dus door slachtoffers
van wapengeweld vervolgd
worden, zo heeft gisteren het
hoogste gerechtshof in de
Amerikaanse staat Maryland
beslist. Het is de eerste uit
spraak in de VS waarin ge
steld wordt dat makers of ver
kopers van wapens aansprake
lijk zijn voor schade, alleen
omdat een wapen eventueel
door een misdadiger gebruikt
kan worden om iemand letsel
toe te brengen. De uitspraak
slaat alleen op kleine handwa
pens en niet op de duurdere
wapens. De uitspraak geldt
ook alleen voor de staat Mary
land. Deze kwestie werd aan
het hof voorgelegd door ie
mand die bij een overval op
een supermarkt in de borst en
schouder geschoten werd. Het
slachtoffer stelde de maker
van het wapen hiervoor aan
sprakelijk.
Nederlandse kikkereitjes
in de ruimte bevrucht
HOUSTON Tijdens de komende reis van het ruimteveer
Challenger, dat volgens de plannen op 30 oktober van start
gaat, zullen drie Europese wetenschappers onderzoek doen
naar de gevolgen van gewichtloosheid op het menselijk li
chaam en op diercellen.
Voor één van de proeven worden Nederlandse kikkereitjes
gebruikt, die kunstmatig bevrucht worden in de ruimte.
De Nederlandse fysicus Wubbo Ockels, die zijn eerste
ruimtereis maakt, zal nagaan hoe de gewichtloosheid van
invloed is op de groei van de embryo's.
Ockels maakt deel uit van de achtkoppige bemanning die
de missie van de Challenger gaat meemaken. Er gaan ook
twee Westduitsers mee die in opdracht van de Duitse rege
ring een reeks experimenten zullen uitvoeren.
De bemanning zal in totaal 80 experimenten verrichten,
waarvan de meeste betrekking hebben op de gevolgen van
gewichtloosheid op gesmolten materialen en biologische
monsters.
Ockels zei dat de bemanning met de biologische proeven
vooral wil nagaan hoe celdeling tot stand komt bij een
zwaartekracht van nul. „We weten dat er verschillen zijn
en het intrigeert ons. Levend materiaal past zich steeds
aan, maar de vraag is hoe het zich aanpast in de ruimte".
(Van onze correspondent Ge
rard Kessels)
BONN De rechtspositie van
ambtenaren in de Bondsrepu
bliek is zo ijzersterk dat zelfs
overgelopen spionnen zoals
Hans-Joachim Tiedge hun
pensioenrechten blijven be
houden. Het ministerie van
binnenlandse zaken in Bonn,
Tiedges vroegeré werkgever,
moet voor de naar de DDR ge
vluchte topspion enkele hon
derdduizenden mark aan pen
sioengeld opzij leggen. Als hij
straks 65 wordt, kan de nu
48-jarige Tiedge het geld in
h: "i oostblok incasseren. Het
pensioen
politici in Bonn een doorn
het oog. Of het tot een veran
dering van de wet komt is
echter nog lang niet zeker.
Daarvan worden meer na- dan
voordelen verwacht. Tiedge,
hoofd van de afdeling
DDR-contra-spionage van de
spionnen is de Binnenlandse Veiligheids
dienst, was negentien jaar
ambtenaar in de Bondsrepu
bliek.
Als Tiedge dat bedrag straks
echter wil incasseren, moet hij
verhuizen naar Praag of Mos
kou. Als hij in de DDR blijft
krijgt hij niets. Aangezien de
DDR als binnenland be
schouwd wordt en er in Oost-
-Berlijn ook een overheidsin-,
stantie zit die pensioen uit
keert zou hij zich formeel
daartoe moeten wenden. Pas
als hij naar een andere hoofd
stad in het oostblok verhuist,
begint in Bonn de kassa te rin
kelen.
