„Liefde en vertrouwen blijft onze basis" TAFEL „Vrijheid van christelijk getuigenis staat op spel" HTÏÏ71 3N1 kerk wereld Billy Graham wil ontmoeting met Gorbatsjov en Reagan PROF. DR. W. .H. VELEMA: beroepingen Gi jsen en Castermans deden niet mee met antwoord bisschoppen sffl fl ni] weer R! \zi hu ACHTERGROND EeidacGotwant DINSDAG 24 SEPTEMBER 198S P, China geeft cijfers over godsdienst In de Chinese hoofdstad Peking wonen 225.400 praktiserende moslims, christenen en boeddhisten. Dat heeft de directeur van het bureau voor godsdienstzaken gezegd. Sinds het eind van de culturele revolutie in 1976 hebben 69 kerken en tempels in de stad de deuren weer geopend. Direc teur Guo Ximin vertelde dat er nu 57 moskeeen, vijf boed dhistische tempels, drie protestantse kerken en twee katholie ke kerken. De 225.400 praktiserende gelovigen werden on derverdeeld in 190.000 moslims, 30.000 katholieken, 5.000 pro testanten en 400 bbeddhisten. In Peking wonen 9 miljoen mensen. Rond kerstmis zal de Noordelijke Kathedraal van Peking worden heropend. De kerk werd in 1887 gebouwd en in 1958 gesloten. Sinister anti-zionisme in Sovjet-Unie De bestrijc rabbijn j van het zionisme in de Sovjet-Unie is volgens etendorp sinister geworden. In percampagnes wordt gesuggereerd dat het „internationale zionisme met de nazi's heeft samengespannen bij de vernietiging van de joden. Bovendien, aldus Soetendorp, heeft de emigratie van joden een dieptepunt bereikt: nog geen duizend mensen dit jaar. Er zijn vierhonderdduizend joden die het land uit willen. Rab bijn Soetendorp heeft daarom een dringend beroep mee te doen met de solidariteitsbijeenkomst voor R joden op 1 oktober bij de Dokwerker in Amsterdam en met de fakkeloptocht door het centrum van de stad. Op de Dam wordt een slotmanifestatie gehouden. Men vergeeft in de mate waarin men liefheeft La Rochefoucauld De Amerikaanse evange list Billy Graham wil proberen met Gorbatsjov en Reagan een gesprek te hebben, tijdens hun ontmoeting op 19 en 20 november in Genève. De evangelist wil met de lei ders van de beide super machten spreken over de gevaren van de nucleaire bewapening. Dit deelde Billy Graham na afloop van zijn evangelisatie campagne in Hongarije. Graham zal zijn verzoek met Reagan bespreken, als hij de Amerikaanse president bin nenkort ontmoet „Ik denk dat dat één van mijn belang rijkste gesprekken uit mijn leven zal worden", aldus de Amerikaanse evangelist. De kerken in Hongarije zijn verdeeld over Graham's op treden in hun land. Sommige kerkleiders hebben felle kri tiek geuit op zijn campagne in het sportstadion van Boe dapest. Men vindt dat hij uit sluitend voor insiders heeft gesproken. De Baptistenkerk zou daar een monopolieposi tie in hebben gehad met de kaarten voor Graham's sta dioncampagne, waardoor het voor buitenkerkelijke men sen onmogelijk zou zijn ge maakt te komen. Janos Viczian, president van de Baptistenkerk van Honga rije, ontzenuwde deze kritiek. We hebben veel vrienden die het ook buiten de kerk gedis tribueerd hebben. Vierdui zend mensen hielden hun hand omhoog en lieten zo blijken meer van Jezus te willen weten, aldus Janos. Volgens Billy Graham is er sprake van een geestelijke opwekking in Hongarije. Ik voel een nieuwe geest onder het Hongaarse volk. Hoewel ik geen profeet ben verwacht ik dat de Hongaarse kerk verder zal groeien, zei Gra ham. Of Graham nog eens voor een massaal optreden naar Hongarije gaat is onzeker, al toonde hij zich enthousiast over de ontvangst door de Hongaarse overheden. „De discussie met de president was fantastisch", zei Graham. Volgens een priester van een kerk uit Codollo, vlak bij Boedapest, zijn de grootste problemen van Hongarije het alcoholisme en het drugsge bruik. Daar heeft de kerk een antwoord op dat de over heid niet kan geven. Billy Graham's bezoek was een goede promotie daarvoor, al dus de woordvoerder. Billy Graham is gisteren in Amsterdam aangekomen ter voorbereiding van de tweede internationale conferentie van rondreizende evangelis ten in de hoofdstad, volgend jaar. Graham verwacht er tienduizend mensen, twee keer zoveel als in 1983. „We leven in de meest beslissende fase van de geschiedenis van Neder land. Binnen enkele ja ren wordt beslist of het christelijk getuigenis nog in vrijheid verkondigd mag worden. Dat recht, dat in de grondwet is vastgelegd, wordt thans aangevochten. Er waart een geest door ons volk die het publieke ge tuigenis van de waarheid in Jezus Christus en van de blijvende geldigheid van Zijn geboden, de mond wil snoeren." Dit zei de Apeldoornse hoog leraar theologie dr. W.H. Ve- lema (Chr. Geref.) te Hilver sum op een door de Evange lische Omroep belegde bij eenkomst over de positie van christenen in Nederland. Hij herinnerde eraan hoe tijdens een discussie te Leiden drie jaar geleden de opmerking van een student dat de chris tenen het lang genoeg voor het zeggen hadden gehad, met daverend applaus werd ontvangen. „De voorbode van een storm," aldus Vele- ma. Vorig jaar trok Den Uyl de democratische gezindheid in twijfel van degenen die voorstander zijn van het bij belse getuigenis in de poli tiek. De wet gelijke behandeling zal het middel zijn om het christelijk getuigenis uit de samenleving te bannen. Daarmee is een christen tot tweederangs burger gedegra deerd. „Het christelijk karak ter van onze samenleving, uitkomend in waarden en wetten, in normen en als ge zaghebbend erkende institu ties, staat op het punt te ver dwijnen." De kern van de afwijzing van de christelijke waarden ligt volgens prof. Velema in het zelfbeschikkingsrecht. De mens wil over zijn eigen le ven en dood beschikken. Dit wordt onherroepelijk ook be schikken over leven en dood van anderen. „Er is een doodsklimaat bezig zich te vestigen, waarin mensen hun leven niet meer zeker zijn." Er is volgens prof. Velema een grens aan de gehoor zaamheid jegens de overheid. De overheid mag niet ge hoorzaamd worden als ze ge biedt wat God verbiedt of als ze verbiedt wat God eist. Hij wilde hiervoor niet de term „burgerlijke ongehoorzaam heid" gebruiken, wat volgens hem groepsgewijs een ge weldloze revolutie tegen de staat inhoudt. Wel is er in het bijbels getuigenis ruimte voor het persoonlijk geweten om zich tegen een tirannieke overheid teweer te stellen. Gereformeerde Kerken: Beroepen: te Drachten drs. M. J. Koppe te Ter Apel; te Olst en Raalte mw. D. Boers- ma, kandidaat te Raalte, die dit beroep heeft aangenomen. Aangenomen: naar Spijkenis- se drs. A. N. Verheul te Kou- dekerke; de benoeming te Luxemburg (Nederlandse protestante gemeente) B. van Dijken te Rotterdam. Christelijke Gereformeer de Kerken: Bedankt voor Doornspijk P. Beekhuis te Rotterdam-Kra lingen. Beroepen te Bunscho ten C. Westerink te Den Hel der. Nederlands Gereformeerde Kerken: Beroepen te Dalfsen J. D. Janse te 's-Gravenhage. RK pastoraal werkster wordt predikant Zondag 29 september wordt mevr. A. van der Pers in Ak- krum bevestigd als gerefor meerd predikant. Zij was tot twee jaar geleden als pasto raal werkster verbonden aan de parochie van de H. Marte laren van Gorcum te Brielle. Het is voor het eerst dat een vroegere rooms-katholieke pastoraal werk(st)er als pre dikant in de Gereformeerde Kerken gaat werken. De bisschop van Roermond, dr. J. M. Gijsen, en zijn hulp bisschop A. M. H. A. Caster mans hebben niet meege werkt aan het antwoord van de Nederlandse bisschoppen op vragen van het Vaticaan over doorwerking van het tweede Vaticaans concilie in de Nederlandse kerkprovin cie. De beide bisschoppen achten de termijn die het Va ticaan had gesteld te kort om een goed antwoord op de vragen te kunnen formule ren. Dat heeft de hulpbisschop van Haarlem, dr. J. F. Les- crauwaet, gezegd. Mgr. Les- crauwaet heeft voor de re dactie van het antwoord zorggedragen. Het Vaticaan heeft alle bisschoppenconfe renties verzocht te antwoor den op dertien vragen in ver band met de bijzondere bis schoppensynode over de her vormingen van het concilie 'die eind dit jaar in Rome wordt gehouden. Uit het antwoord van de Ne derlandse bisschoppen, dat donderdag bekend werd, blijkt dat zij van het Vaticaan meer ruimte wensen voor de plaatselijke kerk. Voorts be tuigen zij hun sympathie met de pauselijke missiewerken, de vastenactie en de bis schoppelijke commissie voor Latijns-Amerika, waarmee de bisschoppen van Roer mond niet willen samenwer ken. Een woordvoerder van de Nederlandse kerkprovincie deelde desgevraagd mee, dat het antwoord een stuk is van de gehele bisschoppenconfe rentie, ondertekend door haar voorzitter kardinaal dr. A. J. Simonis. Hij wijst erop dat ook de andere bisschop pen de termijn om te ant woorden erg kort vonden, maar dat ze dat geen reden vonden van een antwoord af te zien. MISLUKTE COUP RAJNEE SHPURAM SCHOKT AMSTERDAMSE SYNIASSINS In Oregon en Amster dam wordt er niet min der om gelachen, ge knuffeld, gedanst en ge feest, maar „geschokt" zijn de vijfduizend syni- assins in Nederland wèl over het nieuws dat liefst vijftien vooraanstaande Bhagwan-volgelingen hun meester vaarwel hebben gezegd met ach terlating van 55 miljoen gulden schuld en een vergelijkbare hoeveel heid boze daden. In de Nederlandse commune is nu „uit voorzorg" beslo ten alle syniassins op hoge posten om de drie maanden te vervangen, zo maakte coördinatrice Ma Prem Dassana giste ren bekend. Zijn legt ook zelf binnenkort haar functie neer, om te voor komen dat ze in een „machtstrip" raakt. In de hagelwitte Amsterdam se discotheek „Zorba de Boeddha" poetsen, dweilen, stoffen en vegen syniassins dat het een lust is. De disco moet er picobello en vooral schoon uitzien, als was een demonstratie van de innerlij ke zuiverheid die de synias sins nastreven. Een kring op derd. Maar 's nachts als de duizenden dicobezoekers de sponde weer opzoeken, moet de bezem er opnieuw door heen. Schoonmaak, vervui ling, schoonmaak: het is een eeuwige cyclus. Zo lijkt het ook in de commune zelf te gaan. „We zijn nu in een periode van grote schoonmaak", lacht Ma Prem Dassana toch een Ma Anand Sheela, op de vlucht voor Interpol beetje wrang. Ze heeft de pers erbii gehaald om „open en clean' te vertellen wat er zo allemaal aan de hand is. Uit Oregon bereikte de com mune vorige week immers verwarrende berichten dat Bhagwans rechterhand Ma Anand Sheela de meest onge looflijke plannen had be raamd. Behalve dat de woordvoerster van Bhagwan met vijf miljoen dollar cash de wijk nam, zou ze gepro beerd hebben drie verzorgers van de meester en het nabu rige dorp The Dallas te ver giftigen, plaatste ze micro foons in de woon- en slaap vertrekken van Bhagwan en werden andere syniassins geïntimideerd en bedreigd. Hoe dat te verklaren? De grote meesier zelf denkt dat zijn stilzwijgen, dat ruim drie jaar heeft geduurd, er debet aan is geweest. „Sheela stond in in die periode in het middelpunt van de belang stelling. Ze werd een be roemdheid. Maar toen ik weer begon te spreken was dat afgelopen. Iedereen was extatisch, behalve Sheela. Ze was verslaafd geraakt aan de roem en macht; de sterkste Onbegrijpelijk „Het is een onbegrijpelijke zaak voor velen van ons", voegt Ma Prem Dassana er nu aan toe. „Dat al dat geld is verdwenen is nog het minst ernstige. Veel droeviger is het dat Sheela de commune heeft verlaten en andere mensen wilde vergiftigen. Dat hadden we ons nooit voor kunnen stellen. We hadden het kwaad altijd van buiten verwacht, maar nu bleek het van binnenuit te komen. Het gekke is: dat schijnt de meeste mensen, be halve ons, niet te verbazen". Ongeveer een maand geleden was Sheela nog een week te gast in de commune in Am sterdam, die onlangs van de oude strafgevangenis naar een voormalig klooster ver huisd is. Op de Nederlandse syniassins en Ma Prem Das sana in het bijzonder, maakte ze een zeer „warme" indruk. „We kregen enorm veel on dersteuning van haar, ik vind haar een hele mooie, complete vrouw. Ik houd van haar, nog steeds", aldus Das sana. Mocht Sheela zich in Amsterdam melden, dan wordt de politie gebeld, ver zekert Dassana. „Maar ik zal haar alles vergeven als ze de verantwoording neemt voor wat ze gedaan heeft. Ik kan haar daden wel niet rijmen met mijn gevoel, maar daar om hoef ik mijn gevoel nog niet aan te passen om het an der te kunnen accepteren". Een bezoekje van Sheela aan Amsterdam is overigens niet zo denkbeeldig, omdat ze vol gens Dassana de afgelopen week onder meer bij de com- De disco in Amsterdam: vooral schoon... munes in Mtlnchen en Zurich heeft aangeklopt. Daar werd Sheela eenter niet binnenge laten „omdat Interpol haar zoekt". Liefde en vertrouwen is het fundament onder de gemeen schap in Oregon en Amster dam, meent Dassana, en dat blijft zo. Dat enkele sluwe vossen juist dank zij dat ver trouwen de wijngaard kun nen verpesten, moet de boer op de koop toenemen. Dassana, beslist: „Wij voelen er niets voor om onze com mune te baseren op wantrou wen, net zoals dat in de maatschappij het geval is. Aan de basis zal niets veran deren, anders kunnen wij on szelf wel opheffen. We gaan elkaar niet controleren en in de gaten houden. Wel hebben we ons moeten realiseren dat er in macht een groot gevaar schuilt. Dat is een les ge weest. Om het zekere voor het onzekere te nemen zullen leidinggevende posten voort aan nooit langer dan drie maanden door één persoon bekleed worden. Zo voorkom je dat je in een machts-trip raakt". „Guns for love" In Rajneeshpuram kon Sheela volgens Bhagwan haar macht zo ver uitbreiden omdat ze speculeerde op de angst van de volgelingen dat hun meester ooit vermoord zou worden. Het was Sheela's idee prikkeldraadversperrin gen rond de stad te leggen en zwaar bewapende beveili- gingstroepen op te zetten. „Guns for love", „wapens voor de liefde" noemde Bhagwans woordvoerster de mitrailleurs. De poging het drinkwater van The Dallas te vergiftigen zou onderdeel zijn van haar plan een vijan dige sfeer te creëren. Bhag wan zegt er van in ongezou ten Amerikaans: „Terwijl ik zweeg veranderde Sheela en haar handlangers Rajneesh puram in een concentratie kamp". Waarom de verlichte meester van dat alles zo weinig heeft gemerkt? Dassana, zuinigjes: „Verlicht zijn wil niet zeggen: alles we ten wat om je heen gebeurt. Dat is maar een voorstelling die wij ons van die toestand van hoogste bewustzijn ma ken. Bhagwan was niet op de hoogte van wat er gebeurde, omdat Sheela hem volledig afschermde. Ze wilde Bhag wan voor zichzelf hebben. Sheela was de enige syniassin die Bhagwan direct kon be reiken". Inmiddels zijn in Oregon vijftien nieuwe leidsvrouwen en -mannen geïnstalleerd, die beloofd hebben schoon schip te zullen maken. Zo heeft de nieuwe directeur van de Car Trust company, die de 98 Rolls Royces van de verlichte meester beheert, al verklaard dat de verkoop van enkele luxe automobie len de financiële problemen voor een groot deel kan weg wassen. De nieuwe burge meester van de stad organi seert verder een „demobilisa tie". De strijdbijl tegen de denkbeeldige vijand kan be graven worden, het prikkel draad verwijderd. Geen gela den mitrailleurs zullen de woorden van de meester nog kracht bijzetten, zo is de be doeling. In financieel opzicht maakt de gemeenschap van Bhag wan-volgelingen zich overi gens geen grote zorgen. Das sana: „De afgelopen vier jaar is ruim zeshonaerd miljoen gulden in Raineeshpuram ge ïnvesteerd. Wij werken hard en we zijn rijk, dat steken we niet onder stoelen of banken. Een schuld van vijfenvijftig miljoen gulden is natuurlijk niet niets, maar we zullen er niet aan ten gronde gaan". PAUL KOOPMAN !nS' oo Walrus-affaire TELV mrnis len ifond DE PvdA stelt de merkwaardige eis dat VVD-staaj vooi ris Van Eekelen van Buitenlandse Zaken, nu aftrlngre wege een affaire uit de jaren dat hij nog staatssecr£rj^1® defensie was. De PvdA vindt het politiek verwerf1^ de staatssecretaris zich aan het eind van de jaren)500 heeft laten misleiden door de top van de marine, deiet o liteitsraad. Die hoge marinemensen deden dat om diwerlt kostenoverschrijdingen te verheimelijken, die zictfen voorgedaan bij de bouw van nieuwe onderzeeërs, d£?"qq se" Bit bij 1 In het gisteren verschenen rapport van de AlgerP^S- kenkamer over die Walrus-affaire wordt glasheldj gezet, dat het de marine tot in de hoogste militairej is geweest, die van moment tot moment van die ko schrijdingen op de hoogte was, maar daar de poli niet of bewust onduidelijk over heeft ingelicht. Staaj ris Van Eekelen, belast met materieelbeleid, werd eigen marinemensen om de tuin geleid en daar koi soonlijk weinig tegen doen. PaS nadat ook de politieke leiding van het depart) de hoogte was gesteld van de misleidingen, zijn er n len genomen die dergelijke ontsporingen in het ven) ten uitsluiten, zo heeft de huidige minister van del Ruiter verzekerd. Onder voorgaande kabinetten die waarborgen. De wens van de PvdA dat Van E in zijn huidige functie aftreedt is dan ook verre van^ ONDERTUSSEN is het wel bedenkelijk, dat de n de politieke leiding van het departement zo lang zopER] dig heeft kunnen informeren. Dit is des te ernstiger, Qncj zich realiseert dat de staatssecretaris nog in 1980 oL[e vanuit de Tweede Kamer op gezag van zijn marineli^ei kostenoverschrijdingen voor een goed deel had ontk w( gebeurde tijdens een openbare vergadering van de Kje e( de marinetop moet zich dan toch hebben gerealis^n het ook uiterst naïef was hun politiek verantwa- baas onjuist te blijven informeren. rtAT¥ n r^ van' ïrs pi De verantwoordelijke mensen uit de marineleidin^rsitc middels ofwel met vervroegd pensioen gestuurd of cR.A. wijze uit de dienst verwijderd. Officieel is daarbij vanger dat hun vertrek niet of nauwelijks iets met de Walruerrei te maken had. We zijn er niet op uit om de betrokk hun ontslag uit de dienst, het leven nog onplezierig^pen. ken. Voor de geschiedenis zou het echter goed zijn aL sie, op basis van het rapport van de Algemene Rek«# alsnog publiekelijk zou vaststellen, dat het vertreli-|y% marinemensen indertijd wel degelijk het gevolg wasJLX J houding in de Walrus-zaak. 9 Aanhoudend droog DE BILT De komende da gen blijft een hogedrukgebied het weer in West-Europa be heersen. Er is in het algemeen weinig wind. Tevens mag er gerekend worden op weinig bewolking. Hierbij ontstaat echte nadeel dat i tend zich op diverse1 mist vormt, die oj HA/ Gehakt met ketjapsaus, zoetzure komkommer en rijst - flensjes met kokos De benodigdheden voor twee rijn: 200 g gehakt, 1 gekookte aardappel, half ei, zout, gemalen kruidna gelen, uitje, 2 lepels olie; uitje, knoflook, sambal, 2 dl water, 1 bouillonblokje, 8 g maizena, ketjap, azijn, bruine basterdsuiker; stuk komkommer, 1 to maat, suiker, zout, sambal, bruine basterdsuiker, azijn; 250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 30 g bloem, 1 dl melk, 1 ei, zout, circa 30 g margarine, 1 volle lepel gemalen ko kos, 1 volle lepel bruine basterdsuiker. Meng het gehakt met fijnge- prakte aardappel, ui, zout, gemalen kruidnagel en zeer klein gesneden ui en kneed de massa flink door. Vorm per persoon één gladde ge haktbal en leg die een uurtje koel weg. Bak de gehaktbal len in de olie in twintig mi nuten bruin en gaar en houd ze vervolgens warm. Fruit in het vet dat overblijft van het gehakt de kleinge sneden ui met geperste knof look en sambal lichtbruin. Voeg water en bouillonblokje toe en laat het mengsel vijf minuten trekken. Bind de bouillon met maizena tot een dunne saus. Maak deze saus op smaak af met ketjap, azijn en bruine basterdsuiker. Snijd of schaaf de geschilde komkommer in plakjes. Ver deel de ontvelde tomaat in dunne, halve plakken. Meng de groenten en breng ze cp smaak met zout, sambal, bruine basterdsuiker en azijn. Maak een glad beslag van bloem, melk, ei en ietsje zout en bak er dunne pannekoek jes van. Rooster de kokos lichtgeel in een droge koeke- pan en schep er de bruine basterdsuiker door. Bestrooi de flensjes naar smaak met het kokosmengsel en leg ze opgerold op een schotel. Ze smaken zowel koud als warm goed. JEANNE trekt. De temperatü middag loopt op totte ge2 twintig graden. Opn kri waar de mist lange amer hangen, blijft het at rr, lijk koeler. Voor zovj gevens beschikbaar pe aa* het er naar uit dat dplbng najaarsweer tot en Dat weekeinde voortduurf op d mtra-i Weersvooruitzichten Jeskui verse Europese landtfrechl voor donderdag en v£ zal Zuid-Noorwegen en den: donderdag dro<r. r het binnenland zonr dag mogelijk regen.,"1, temperatuur tussen |oric 7i graden. Sn vas Denemarken en land: eerst zonnig, vrij. kenvelden. Droog. I temperatuur tussen f,„ an de Midden- en zu'd-I|-g5ufr droog en perioden flo Plaatselijk mist. MiddP f ratuur rond 22 graden gebieden lager. ,ering Britse Eilanden: peri<PfJ_r' zon en droog. Middaa®. n tuur van 17 gradeifr rR noorden tot -22 gradepch£ zuidoosten. mist. MiddagtemperatflT] 22 graden, in mistgebr^ Ln Frankrijk: droog en z*-*-*-* het binnenland kans Middagtemperatuur HAi graden in het noordc Qml graden aan de Rivièri Spanje en Portugal:5 Ya Middagtemperatuur vrij in 28 graden. fescho Alpengebied: 0Verwe.%Ifw nig, kans op mist. Mi2 peratuur rond 22 gr.**®. mistgebieden lager, effinj Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam vEgen Zd. Limburg Aberdeen i Athene i Barcelona Berlijn a Boedapest i Dublin zw.bev Frankfort l.bew. Genève onbew. Helsinki onbew Innsbruck onbew Klagenfurt onbew Kopenhagen zw.bev Mallorca Malta Moekou Munchen 2Q iiiuiem ia fzwaar ationa ia fangs is gepre aanle IEM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2