Mexico-stad veranderd in
gigantisch graf van beton
„Mogelijk twintig Franse
agenten in Nieuw Zeeland"
Doodvonnis tegen
twee blanken wegens
moord op zwarte vrouw
Omroepen \ff
vechten om
steeds kleine
kijkpubliek
1
Mexico
erg gevoelig
AMERIKAANSE VETERANEN
ZIEN AF VAN REÜNIE
Miljoenennota '8§
nu in de boekhand
f25,-
BUITENLAND
Gekke Sotmwl
VRIIDAG 20 SEPTEMBER 1985 PAGffip
(Vervolg van de voorpagina)
PARIJS, WELLINGTON Na aanvankelijk heftig te heb
ben ontkend dat Franse militairen betrokken zijn geweest
bij de aanslag in Auckland heeft minister Hernu van Defen
sie gisteren de hele dag hoge Franse leger-officieren ver
hoord. Premier Fabius had hem daartoe eerder deze week
opdracht gegeven. Commentaar over zijn bevindingen wilde
minister Hernu gisteravond niet geven. Men acht het niet
uitgesloten dat de minister nu op zeer korte termijn zal af
treden.
De premier van Nieuw-Zeeland. David Lange, sluit de mo
gelijkheid niet uit dat rond het tijdstip van de aanslag —op
10 juli iJ. twintig agenten van de Franse geheime dienst
in zijn land verbleven. De politie van Nieuw-Zeeland zei dat
ze zeker is van drie agenten bovenop de vijf agenten waar
van de identiteit nu is vastgesteld na de onthullingen van
Le Monde. Voor de ambassade van Nieuw-Zeeland in Parijs
hebben militanten van de rechtse partij CNIP gistermiddag
de vrijlating geeist van het zogenaamde ..echtpaar Turenge".
Deze beide DGSE-agenten worden in Nieuw-Zeeland vast
gehouden op verdenking van het plegen van de aanslag op
de Rainbow Warrior.
Noord- en
Zuid-Korea
openen grens voor
familiebezoeken
PANMOENJON Bij het
bestandsdorp Panmoenjon
in het gedemilitariseerde
grensgebied tussen Noord
en Zuid-Korea zijn vanoch
tend twee groepen van 151
burgers uit elk van beide
landen doorgelaten voor fa
miliebezoeken. Het is de
eerste keer sinds de staat
kundige deling in 1945 dat
de grens tussen beide riva
len voor dit doel open gaat.
Amnesty wil opheldering
dood Sovjetgevangenen
DEN HAAG De afgelopen 16
maanden is vanuit de Sovjet-Unie be
richt dat vier gevangenen zijn over
leden in een werkkamp „met spe
ciaal regiem" in de omgeving van
Perm, 1200 kilometer ten oosten van
Moskou. Ondanks hun slechte ge
zondheid hadden de kampautoritei
ten geweigerd de vier Vasil Stoes
(47), Oleksa Tichi (57), Valeri Marts-
jenko (37) en Joeri Litvin (50), ver
vroegd uit de gevangenis vrij te la
ten. De mensenrechtenorganisatie
Amnesty International heeft de Sov
jet-autoriteiten gisteren verzocht offi
cieel en volledig verslag te doen van
de dood van de vier gevangenen.
PARIJS Aardbevingen
als in Mexico zijn aller
minst uitzonderlijk in dit
instabiele gebied van Mid-
den-Amerika.
Mexico vormt een onder
deel van een gordel om de
Stille Oceaan, die van Ja
pan tot Chili en van Alas
ka tot de Filipijnen wer
kende vulkanen kent en
langs welke weg zich elk
jaar 85 procent van de
seismische energie van
onze planeet ontlast.
In Midden-Amerika ko
men twee „schollen" sa-"
men. waarvan de ene de
Stille Oceaan draagt en de
andere Amerika. De
oceaanschol duikt onder
die van Amerika door en
dit gaat niet zonder ge
weld. Dit gaat gepaard met
druk op de aarde en als
gevolg daarvan ontstaan
aardbevingen.
Aardbeving
China
eiste in 1976
750.000 levens
MEXICO STAD De
aardbeving die gisteren
Mexico trof is een van de
zwaarste sinds die van
1906 bij San Francisco. Het
aantal slachtoffers staat
echter in geen verhouding
tot die bij de aardbeving in
het noordoosten van Chi
na in 1976, waar toen
maar liefst 750.000 mensen
het leven lieten. De schok,
die enorme schade heeft
aangericht aan Mexico
Stad, had een kracht van
7.8 op de open schaal van
Richter, .die van San Fran
cisco 8.3 punten. In deze
eeuw hebben zich verder
nog tal van zware aardbe
vingen voorgedaan. Na de
aardbeving in China gaf
die in Peru in 1970 het
grootste aantal slachtoffers
te zien: 67.000 tot 70.000.
1976 Was overigens toch
een rampjaar: In Guate
mala deed zich in dat jaar
eveneens een aardschok
voor, waarbij 22.500 men
sen het leven lieten. In
1974 werd China ook door
een zware aardbeving ge
troffen. De balans: waar
schijnlijk zo'n 20.000 do
den. In Marokko ('60:
12.000 doden), Iran ('62:
12.400 doden). '68: Iran,
10.000 doden, Nicaragua
('72, 12.000 doden, Iran,
('78, 20.000 tot 25.000 do
den) deden zich eveneens
zware aardbevingen voor.
(Vervolg van voorpagina)
MEXICO STAD Red
dingswerkers zochten
vannacht in Mexico-stad
wanhopig tussen de puin
hopen naar overlevenden.
De stad werd door het
Mexicaanse persbureau
SIN beschreven als „een
gigantisch graf van be
ton".
Volgens het persbureau
zijn de verwoestingen in
de stad Puebla ten zuiden
van de hoofdstad zelfs nog
omvangrijker. De aardbe
ving is de zwaarste, die
het land deze eeuw heeft
getroffen.
Hulpverleners zeiden dat in
grote delen van Mexico-stad
de kreten van slachtoffers
konden worden gehoord.
Uren na de beving stortten
gebouwen nog als kaarten
huizen ineen. De regering
liet weten dat gebouwen in
éénderde deel van het cen
trum van Mexico-stad waren
„ingestort, beschadigd of uit
gebrand".
Een radiostation riep vanuit
de hoofdstad om: „Ondanks
de ramp is Mexico-stad niet
verdwenen. Wij herhalen,
Mexico-stad is niet verdwe
nen". De aardbeving deed
zich voor tijdens het spitsuur,
waarop velen op weg waren
naar werk of school. In de
paniek die ontstond haastten
duizenden terug naar huis.
President Miguel de la Ma
drid bezocht het rampgebied
in de hoofdstad. Brandweer
lieden bestreden op verschei
dene plaatsen branden, die
uitbraken door geknapte gas
leidingen.
De hoofdstad was vanmor
gen vrijwel totaal van de
buitenwereld afgesloten. De
meeste telefoon- en telexlij-
nen werden verbroken. Om
dat de belangrijkste commu
nicatiekanalen zijn afgesne
den is het onmogelijk een
landelijke telling te maken
van het aantal slachtoffers.
De nationale bibliotheek, de
ministeries van transport,
marine, werkgelegenheid en
handel, het Juarez-zieken-
huis en de luxueuze hotels
Regis, Romano en Continen
tal in de hoofdstad werden
totaal of gedeeltelijk ver
woest. Van het twaalf ver
diepingen tellend flatgebouw
Een hotel in Mexico-stad is na de aardbeving ingestort. De klok van het bankgebouw ernaast is blijven staan op 7.22 uur.
De aardbeving had een kracht van 7.8 op de schaal van Richter.
„Nuevo Leon", waar 288 ge
zinnen waren ondergebracht,
bleef volgens de televisie
geen steen op de andere. Het
televisiestation Network
meldde dat drie van haar
journalisten de dood vonden
toen een zendmast instortte.
Ooggetuigen schilderden een
grimmig beeld van chaos en
vernieling. „De muren kwa
men naar beneden. Iedereen
raakte in paniek", zo vertelt
een zakenman, die levend uit
een hotelkamer op de elfde
verdieping wist te komen.
Hij werd geraakt door val
lende stukken steen en
„sprong over iedereen heen
om van de trap af te komen".
„Overal zakten gebouwen
ineen. Het is een verschrik
kelijk gezicht. Mexico is ge
troffen met de kracht van
een geweldige klap uit de
hel", zo beschreef een jour
nalist de ramp.
De duizenden hulpverleners
hadden gisteravond 1500
overlevenden uit de puinho
pen in Mexico-stad gehaald.
In de tientallen kantoorge
bouwen, die instortten, wa
ren relatief weinig werkne
mers aanwezig wegens het
vroege uur.
Televisiestations riepen de
bevolking op bloed te geven.
Ziekenhuizen maakten plaat
sen vrij voor slachtoffers van
de ramp, door patiënten met
minder ernstige kwalen naar
huis te sturen. Bij de red
dingsoperaties in de hoofd
stad zijn 55.000 hulpverle
ners, burgers en militairen
betrokken. Het centrum
werd afgesloten om het red
dingswerk niet te bemoeilij
ken.
WASHINGTON Veteranen van de Amerikaanse 70ste Infan
terie Divisie hebben een geplande reünie met voormalige ss-sol-
daten afgezegd na kritiek op de voorgenomen ontmoeting. Dat
heeft een lid van de Amerikaanse groep, voormalig aalmoeze
nier Floyd Freeman, gisteren meegedeeld. In het bijzonder nazi
jager Simon Wiesenthal heeft deze week de Amerikanen tot
tweemaal toe verzocht de ss-reünie niet te bezoeken.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1088) „Ga onmiddellijk kijken wat die kerel hier
wilfluisterde doctor Polnyck. „Wij houden
je met onze wapens gedekt. Het is tenslotte een
politieman. Je kunt nooit weten - Schoor
voetend begaf Pjotr zich naar de werkplaats
toe. waar Eelco hem gewichtig stond op te
wachten. „Zo Verhool'n zei Eelco.
,,Het spijt me, da'k je weer kom stoor'n, man.
Maar het kan nou een keer niet anders. Je weet
wel, die leerjongen van jou, hèdie we nou
in de nor hebb'n zitt'n da's Heintje de Wit
uut Vierakkershoek. We hebb'n zijn persoonlij
ke gegeev'ns precies uutgezocht." - „Zo
zo antwoordde Pjotr. „Is dat Heintje de
Wit? Waarom deed hij dan net of hij Kareltje
Knetter was?" - „Daar bemoei ik me niet mee.
Dat moet de rechter maar uutzoek'n," ant
woordde Eelco. „Je kunt me ook wel vraag'n:
waarom droeg dat jonk óvo een valse pruuk.
Nou, dat kwam, omdat-ie solusguitaarnist wou
word'n bij een bietbendje. Dat schijnt niet te
kunn'n met kort haar. Je weet het, als ze de biet
in de kop hebb'n, word'n ze knettergek. En
kijk daarom ben ik nou juist hier, want ge
noemde Heintje de Wit heeft een verzoek ge
richt an burgemeester van Muizenis of hij zijn
guitaar mocht hebb'n. Onze burgemeester is
een warm en gevoelig man, en hij heeft dat ver
zoek toegestaan. Ik ben dus hier om deze gui
taar te haal'n - Maar achter de deur stond
doctor Polnyck te luisteren. „Ga onmiddellijk
naar de slaapkamer, Killesiste hij. „Haal
dat guitaartje even op. Er klopt iets niet. We
zullen dat instrumentje eens aan een nauwkeu
rig onderzoek onderwerpen. Als je het mij
vraagt, wil de B.G.D. dat ding hier wegsmokke-
len
JOHANNESBURG In
Zuid-Afrika zijn gisteren
twee blanke mannen ter
dood veroordeeld wegens
moord op een zwarte
vrouw. Zij. hadden hun
slachtoffer verkracht en
opgesloten in de koffer
bak van een auto die zijn
vervolgens in brand sta
ken. Het is de tweede
keer dat in Zuid-Afrika
een doodvonnis tegen een
blanke is uitgesproken
wegens moord op een
zwarte. Een datum voor
de executie is nog niet
vastgesteld.
De Zuidafrikaanse radio heeft
gisteren te kennen gegeven
dat de oude blauwdruk van de
apartheid heeft bewezen ver
keerd te zijn en onwerkbaar.
Gisteren kwam het in een
tiental Zuidafrikaanse ge
meenschappen opnieuw weer
tot anti-apartheidsrellen. De
ergste opstanden vonden
plaats in de oostelijke en wes
telijke streken in de Kaappro
vincie. Volgens de politie zijn
bij de rellen van gisteren geen
doden gevallen.
De hoogste rechtbank van
Zuid-Afrika heeft gisteren ge
oordeeld dat alle gevallen van
gedwongen verhuizingen van
zwarten individueel moeten
worden goedgekeurd door het
parlement en dat alleen een
opdracht van het kabinet niet
voldoende is. De uitspraak kan
van groot belang zijn voor
meer dan een miljoen zwarten
die in dorpen wonen in blank
Zuid-Afrika en die gedwongen
moeten verhuizen. De ge
dwongen deportaties van
zwarten uit dorpen waar zij
veelal al generaties lang wo
nen vormen een van de meest
bekritiseerde onderdelen van
de apartheid.
De Zuidafrikaanse regering
heeft zijn troepen gisteren be
vel gegeven zich tegen het
weekeinde uit Angola terug te
trekken. Dit heeft de Zuidafri
kaanse opperbevelhebber,
Constand Viljoen, bekendge
maakt in een verklaring.
Zuid-Afrika had meegedeeld
dat het op Angolees grondge
bied bases van de Namibische
guerrillabeweging Swapo had
aangevallen. Maar volgens
Angola hielpen de Zuidafri
kaanse troepen rechtse Ango
lese opstandelingen van de
Unita-beweging.
De Nederlandse regering zal
de komende tijd proberen bin
nen de EG de strafmaatrege
len tegen Zuid-Afrika, waar
toe de EG onlangs besloot,
verder aan te scherpen en de
druk op Pretoria op te voeren.
Daarbij is het van het grootste
belang dat de tien (aangevuld
met Spanje en Portugal) geza
menlijk komen tot „betekenis
volle" stappen. Pas als dat on
mogelijk blijkt zal worden ge
probeerd met zoveel mogelijk
EG-landen op één lijn te ko
men. Dit zei gisteren minister
Van den Broek (Buitenlandse
Zaken) bij de voortzetting van
het Kamerdebat over de „be
perkende" maatregelen waar
toe de EG (minus Groot-Brit-
tannië) onlangs in Luxemburg
heeft besloten
(Van onze correspondent
Mare De Koninck)
WASHINGTON De
drie grote landelijke
omroepen („networks")
in de Verenigde Staten
moeten steeds harder
vechten om de gunsten
van een steeds kleiner
kijkerspubliek. Tijdens
de belangrijkste televi
sie-uren, de zogeheten
„prime-time" tussen ze
ven en tien uur 's
avonds, staat bij nog
maar 75 procent van de
Amerikanen die de tv
aanhebben, NBC, CBS
of ABC op. De rest kijkt
naar een van de tiental
len gespecialiseerde ka
belstations die maar een
type programma uitzen
den, dus alleen maar
popvideo's, of religieuze
programma's, of nieuws,
of speelfilms. Een paar
jaar geleden konden de
drie landelijke netwer
ken nog tesamen op 90
procent van de tv-con-
sumenten rekenen.
In het nieuwe tv-seizoen
slaan ABC, NBC en CBS
voor het eerst sedert jaren
wat nieuwe wegen in met
het doel de uittocht van kij
kers naar de kabelstations
tot staan te brengen. Er zijn
in de programmering een
paar nieuwe trends waar
neembaar, waar ook de rest
van de wereld die im
mers massaal Amerikaanse
tv-producties pleegt te ko
pen spoedig kennis mee
zal maken.
Een van de strategieën van
de „grote drie" is om min
der dan voorheen te streven
naar een zo breed mogelijk
publiek voor zoveel moge
lijk programma's. Die nu
verlaten filosofie had de af
gelopen jaren gezorgd voor
een verregaande „vertros
sing" op de Amerikaanse
buis. Op grond van kijkers-
onderzoeken kwamen ABC,
NBC en CBS tot precies de
zelfde inzichten in wat „het
grote publiek" wilde, zodat
de drie omroepen (die elke
dag 22 uur uitzenden op
vaste kanalen) qua karakter
haast niet meer van elkaar
te onderscheiden waren.
Omroepen in de VS zijn
commerciële bedrijven met
winstoogmerk en aandelen
op de beurs.
Wat nu hoop geeft op een
gevarieerder programma
pakket is de conclusie van
ABC, CBS en NBC dat men
zich meer op specifieke kij
kerskringen moet richten
om wat stevige ankers te
krijgen in de markt. Daar
naast willen de grote drie
met zoveel mogelijk eigen
speelfilms de zuigkracht
verzwakken van de lande
lijke kabelkanalen die al
leen maar speelfilms
(meestal nog vrij recente
bioscoopfilms) uitzenden.
Nostalgie
De drie netwerken hebben
voor dit nieuwe tv-seizoen
een recordaantal van maar
liefst 110 speciaal voor tele
visie bedoelde speelfilms la
ten vervaardigen, waarin 's
werelds bekendste acteurs
optreden. De onderwerpen
zijn vaak heel actueel, zoals
in NBC's „An Early Frost",
over de ellende van een ge
zin waarin een zoon aan
aids sterft. Door fusies krij
gen de grote Amerikaanse
televisie-omroepen steeds
meer greep op de filmindus
trie in Hollywood (en omge
keerd). Ook de tv-series
worden daarom in toene
mende mate beheerst door
pruducers en acteurs die
men aanvankelijk alleen
van de bioscoopfilm kende.
Zo brengt science fiction fil
mer Steven Spielberg dit
jaar op NBC de tv-serie
„Amazing Stories" en komt
CBS met een soortgelijke
reeks „The Twilight Zone".
De quizzen, de familiecome-
dies-met-ingeblikte-lach en
het vrolijke variété voor
jong en oud zijn op hun re-
HAJ
,gen<
ütsh
tour (alleen de avontufh ei
het negergezin van Biljssei
by zijn een populair|arv
zondering) en in oi0fje
zijn onder meer „bloh
zingsseries" voor bejr
groepen liefhebbers. TÉ» v
laatste categorie behoijvan
terugkeer van 4 de
Hitchcock presents, pg 1
dan in nieuw verfilm^ j
leveringen.
NBC, CBS en ABC hl
ontdekt dat het mogelp^
om met minder kijken^*
evenveel of meer advt i
tiegeld binnen te krijgïSll
de VS worden alle
gramma's voortduren^
derbroken voor reclan
de reclamespots wL,
veelal aangepast het k*
ter van de uitzendiri 1
van het daarbij vcrofll
stelde kijkerspubliek,
roepen en ad vertei
mikken daarom specii^1^
de commercieel meestfP
T|v<
ressante groep en datf6ar
genwoordig de groe|£ist<
trendgevoelige „nieuwfaaa
ge rijken", ook wel gn
pies" genoemd.
Zij behoorden in de B
nam- en Watergate-tijva"
de protestgeneratie ei€rd:
dankzij hoge studieopl(em
gen nu in goeden do«j- fc
invloedrijk. De pasgeumj
tv-serie „Hometown"'
CBS heeft het helema
dit segment van de só/a
leving begrepen. Het!05
over een vriendenkring"
zeven dertigers die wP
len met van alles: meP
nostalgie naar de v?ve"
vochten zestiger jaren"
hun huidige conserv/et
neigingen, met hun 0
ken huwelijken en mejen
naderende midlife-cris. en
n aa
ömt
Verademing |erej
Ook zoiets is „St. E,oet<
here" met vier jonge aje c
waarvan de een het a
lijk heeft met zijn ver.van
in Vietnam en de «ratjj
naar Ethiopië wil or*er I
hongerigen te helpen.jUS
Elsewhere" is vorig ja^gei
gestart en eindigde toefcm
een bescheiden 46-ste pkn
wat kijkdichtheid be|ern
Maar de serie bracht jsati<
geld in het NBC-laatjeyerg
dat ABC kreeg voor d t y
medie „Webster", dat Ecjei
24-ste plaats innam. Be ors
de adverteerders ha[ctje
meer geld over voor ti
tijd tijdens een progra^ai,r
dat door een kleiner Ln
koopkrachtiger pu|ede
werd bekeken. 5tat<
Verder is de kledingbrfgrsi
te en popmuziekmirinjgiiji,
jeugd een steeds aantr%,p(
lijker mikpunt van d$t0p
drie netwerken en huqmic
verteerders. Veel h<
krijgen daarom het k«eei
ter van een modeshovtgei,
nex langspeelplaat, hekrs
elke aflevering tot een |yt
avontuurlijke rockyer(
maakt. De vorig jaar a|oor
gonnen detectivereeks {er(j
ami Voice" heeft aandat
formulie geweldige poR^st
riteit te danken en vin&n.
seizoen bijna schaamtiWjj
navolging in nieuwe ^mp
als „The Insiders" (ABtyjn
„Hollywood Beat"
ABC). Voor program
van meer uitgesproken!
tieke of levensbeschou^
ke signatuur, zoals df"\
Nederland dankzij hetL/
-commerciële omroepb
volop bestaan, kan me
het Amerikaanse tv-scLjp.
nog altijd niet terechin£;
tans niet bij de drie (en,
landelijke „networks"fllle
verandering die nu ifoek
VS optreedt is tegenLgj
achtergrond mini! J5
maar voor veel Amei
nen toch al een vePar^
ming. 1. J
„We zijn nu minder btpl
om iets nieuws te begiif.va
We krijgen de luxe on\__
specifiek publiek te zo(--.
en we kunnen daaromlvl
avontuurlijk worden",
Douglas Cramer, co-pfEE
eer van series als fn dl
Love Boat" en „Dynattnn
die eindelijk hun overlwfr
sende positie op de tv-s(
men in Amerika erf
ook al gauw in Europ
andere continenten
ken te gaan verliezen.
(ADVERTENTIE)
<\jlo Staatsuitgev-
