Duurder of goedkoper
W erkgelegenheid
gaat maar „tergend
lang
zaam vooruit
Wellicht
verplichte
omscholing
werklozen
Geen prikkel om te gaan werken
Koopkracht voofó
middeninkomeni
stijgt het meest
Meer aandacht
seksueel geweld
£eidóeSomant
Pensioen
rechten bij
scheiding
delen
Ambtenaren-
trendvolgers
op nullijn
F
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1985 PAGIk—
Water: door de vervuiling van het grondwater
zal de prijs van drinkwater in bepaalde regio's
tien tot honderd procent duurder worden.
Gas: op 1 januari gaat de gasprijs met twee cent
(exclusief btw) omhoog. Op 1 juli wordt een
verdere prijsverhoging met een cent voorzien.
Huren: de huren gaan op 1 juli met twee pro
cent omhoog.
Vervoer: bus, tram en metro worden op 1 april
vier procent duurder.
Ziekenfonds: de ziekenfondspremie gaat met
enkele tienden van procenten omhoog.
Gemeenten: provincies en gemeenten mogen
niet-kostendekkende tarieven met maximaal
tien procent verhogen. Voor nog hogere stijgin
gen heeft men toestemming van Economische
Zaken nodig.
Brieven: het verzenden van een brief wordt
met ingang van 1 juli vijf cent (of een veelvoud
daarvan als de brief meer weegt dan 20 gram)
duurder. Deze verhoging geldt ook voor bin
nenlandse postbladen, briefkaarten en druk
werken. Aangetekende en expressestukken
worden 50 cent duurder. Brieven naar het bui
tenland worden tien cent of een veelvoud daar
van in prijs opgetrokken. Luchtpostbladen,
briefkaarten en drukwerk naar het buitenland
gaan een dubbeltje meer kosten. Voor de ver
zending van pakjes en postpaketten moet per 1
juli ook meer worden betaald: voor pakjes 25
tot 50 cent en voor postpaketten 50 tot 75 cent.
Telex, telefoon:
Het maandabonnement van een semafoon kost
vanaf 1 juli 25 gulden minder.
Telexverkeer met het buitenland wordt op 1
juli 30 tot 60 cent per minuut goedkoper.
Telefoonverkeer met het buitenland daalt op 1
juli 20 tot 55 cent per minuut in prijs.
BENEDEN 18 JAAR
GEEN MINIMUMLOÖ
DEN HAAG Het minimumloon voorl
ren onder de achttien jaar wordt afgei
Volgens het kabinet is dit noodzakelijk n|
oog op de hoge werkloosheid onder jonl
Op dit moment verdienen ongeveer twin!
zend jongeren beneden 18 jaar het wettel!
nimumjeugdloon. Het kabinet wil voorf
het wettelijk minimumloon niet in zijn tol
afschaffen. Volgens minister De KoninJ
een wettelijk minimumloon noodzakeliiT
name in een tijd waarin door economisch)
teruitgang de positie van de laagstbetaa(
lager opgeleide mensen onder druk staa!
kabinet is wel van mening dat een hoog
mumloon ongunstig kan uitwerken o
werkgelegenheid, maar wil aan deze coi)
ring nog geen gevolgen verbinden.
Banenzoekers krijgen volgend jaar meer kans bij het bedrijfsle
ven en de overheid. Voor een betere aansluiting tussen onderwijs
en arbeidsmarkt is meer geld uitgetrokken.
DEN HAAG Ook
volgend jaar blijft Ne
derland in Europa
één van de landen
met de hoogste werk
loosheid. Zestien pro
cent van de beroeps
bevolking zal ook dan
nog geen baan heb
ben. „De werkgele
genheid verbetert
iets, maar het gaat
tergend langzaam",
aldus minister De Ko
ning bij de presentatie
van zijn begroting. Hij
verwacht dat dit jaar
zal worden afgesloten
met 765.000 werklo
zen, een daling van
57.000 in vergelijking
met vorig jaar.
In 1986 komen er ongeveer
70.000 mensen bij op de ar
beidsmarkt. In theorie zouden
er dus evenveel banen gescha
pen moeten worden om het
aantal werklozen niet te doen
groeien. Maar door het stijgen
de gebruik van de vut-regelin-
gen, het groeiend aantal deel
tijdwerkers en het ontmoedi
gingseffect dat van de hoge
werkloosheid uitgaat (veel
vrouwen melden zich niet
eens bij het arbeidsbureau) zijn
er slechts 25.000 extra arbeids
plaatsen nodig om de groei op
te vangen. Minister De Koning
verwacht dat dé werkgelegen
heid inderdaad met ongeveer
dat aantal zal toenemen, wat
op zich een belangrijke kente
ring zou betekenen.
Overigens zijn de werkloos
heidscijfers, die Sociale Zaken
hanteert, ietwat geflatteerd.
Circa dertigduizend werklozen
van 57,5 jaar en ouder worden
niet meer meegerekend in de
statistieken. Daarnaast is het
aantal mensen dat zich op de
arbeidsmarkt meldt, dit jaar
per saldo niet verder toegeno
men en is het aantal banen als
gevolg van de herverdeling
van arbeid gestegen.
Binnen het werkloosheidsbe
stand doen zich belangrijke
verschuivingen voor. Zo wer
den in 1984 786.000 mensen
door de arbeidsbureaus als
werkzoekend ingeschreven en
833.000 uitgeschreven. Daaruit
blijkt dat velen slechts gedu
rende korte tijd werkloos zijn.
Het aantal zeer langdurig
werklozen zal dit jaar overi
gens wel toenemen, met 30.000
tot een totaal van 250.000. De
jeugdwerkloosheid (onder de
23 jaar) daalt ten opzichte van
1984 met 24.000. Toch blijft de
werkloosheid onder jongeren
relatief hoog.
Volgens minister De Koning
hebben de inspanningen van
kabinet en bedrijfsleven als
mede het herstel van de eco
nomische groei de afgelopen
jaren geleid tot een aanzienlijk
verbetering van de situatie op
de arbeidsmarkt. Door deel
tijdarbeid, arbeidstijdverkor
ting en vut zijn de afgelopen
twee jaar 120.000 mensen aan
een baan geholpen. Alleen
door atv zijn er in het particu
liere bedrijfsleven vanaf eind
1982 ongeveer 25.000 banen
behouden of ontstaan. Door
atv bij de overheid zullen dit
jaar en in 1986 in totaal 26.000
arbeidsplaatsen ontstaan.
Minister De Koning ziet geen
reden om te komen met wette
lijke maatregelen voor een
verplichte arbeidstijdverkor
ting. De primaire verantwoor
delijkheid hiervoor ligt bij
werkgevers en werknemers.
Loonmatiging blijft volgens de
minister noodzakelijk. Hij
vindt het van belang dat de
ruimte die hierdoor ontstaat
weer wordt aangewend voor
herverdeling van werk en
rendementsherstel.
DEN HAAG De middeninkomens hebben volf
jaar het meeste profijt van het doorzettende eou
misch herstel. Terwijl voor de minima en de lageijsit
komens de koopkrachtverbetering minimaal zal ei
stijgt de koopkracht van de groepen rond twee'
modaal (80.000 gulden bruto per jaar) met maxi|r
2,5 procent. De sociale uitkeringen, de salarissen^
ambtenaren en trendvolgers en de minimum»
worden bevroren. Desondanks blijft de koopki°
voor meeste mensen minstens op p
verlaging van de sociale premies.
Dit betekent een koopkrachtverbetering van maximaal ee(P
procent voor de minima, anderhalf a twee procent voor di
DEN HAAG Staatsse
cretaris De Graaf wil het
delen van de pensioen
rechten bij echtscheiding
wettelijk regelen. Hij stelt
voor om een deel van het
ouderdomspensioen van
een deelnemer in een
pensioenregeling aan
diens ex-partner uit te be
talen.
Volgens een uitspraak van de
Hoge Raad moet bij echtschei
ding de waarde van de pensi
oenrechten bij de verdeling
van de boedel worden verre
kend. In de praktijk levert dit
de nodige problemen op. Door
een wettelijke regeling wil het
kabinet de gevolgen van de
uitspraak van de Hoge Raad
stroomlijnen.
Partijen krijgen overigens wel
de mogelijkheid om een afwij
kende regeling te treffen. De
Graaf zal binnenkort over
deze voorstellen advies vra
gen.
DEN HAAG Van ambtena
ren en werkers in de gesubsi
dieerde en gepremieerde sec
tor (trendvolgers) wordt het
salaris in 1986 bevroren. Dank
zij de ook voor hen geldende
premieverlagingen gaan ze er
toóh in koopkracht op vooruit,
zij het in mindere mate dan de
werknemers in het bedrijfsle
ven. In totaal leveren de
werknemers in de collectieve
sector een aandeel in de bezui
nigingen van twee miljard gul
den. Met de salarisbevriezing
is 1,4 miljard gemoeid. Door de
vut-regeling aan een termijn
te binden kan verder een half
miljard gulden uit het ABP
worden teruggehaald. Een
vermindering van het perso
neelsbestand met twee procent
(exclusief herbezetting door
atv) levert nog eens 150 mil
joen gulden op.
DEN HAAG Scholing
moet voorkomen dat het
herstel van de werkgele
genheid voorbijgaat aan
de langdurig werklozen,
onder wie veel jongeren.
Minister De Koning denkt
er daarom zelfs aan (om-
)scholing voor bepaalde
groepen op de arbeids
markt verplicht te stellen.
Op korte termijn zal de
bewindsman dit aan de
orde stellen in de Stich
ting van de Arbeid, het
overlegorgaan van werk
gevers en vakbeweging.
dale werknemer (40.000 gulden bruto) in de bedrijven ei
stijging van 2,5 procent voor twee keer modaal. DaarpA
neemt de stijging van de koopkracht weer af tot anderlop
twee procent voor vier keer modaal. De modale ambtenaalro
een koopkrachtstijging van een half procent verwachten. Oan
1986 zal het koopkrachtverlies van de (meeijarige) echte mject
worden gecompenseerd door een eenmalige uitkering. j' z
Vele tienduizenden minima zien hun koopkracht niet of ni
lijks verbeteren. Het gaat om die uitkeringsgerechtigden di"-
profiteren van de premieverlaging, zoals de weduwen en l
die een uitkering ontvangen krachtens de AWW, en ongelyS
gepensioneerden bij de overheid. Ook de groep aow'ers di>
de zogenaamde vereveningsbijdrage (in plaats van specialDl
mie) betaalt, merkt niets van een premieverlaging.
De extra toeslag die dit jaar voor meerjarige minima is I
trokken ter compensatie van de hoge stookkosten in de a^oi
pen winter wordt vooralsnog niet herhaald, hetgeen oo&li
koopkrachtverlies betekent in vergelijking met dit jaar. Oaej
het in mei volgend jaar in te voeren nieuwe stelsel van Jvei
zekerheid leiden tot koopkrachtverliezen. Het betreft dan ted
mensen die na 1 mei werkloos worden en arbeidsongescfen
jonger dan dertig jaar. De gevolgen van de stelselwijziging sj
de inkomens van de verschillende groepen uitkeringsgereta
den zullen sterk verschillen en voor bepaalde groepen tav
daling van de koopkracht leiden. In
Het totaal aan werknemerspremies daalt in 1986 met andfei
procent. De verlaging van deze premies is mogelijk doojjer
minder sterke stijging van het aantal uitkeringsgerechtigder
door de voor 1986 voorgestelde bezuinigingen op het gebiefyi
de sociale zekerheid. Daarnaast zal worden ingeteerd op ddrr
me reserves van met name het werkloosheidsfonds. jb<
Het grootste deel van de bezuinigingen in de sociale uitj p
komt voort uit de bevriezing van het minimumloon, de kiirie
bijslag en de sociale uitkeringen. Dit leidt tot een besparinj u
één miljard gulden. In totaal bedraagt de bezuiniging vakh
departement van sociale zaken volgend jaar 1,75 miljard gijen
Een besparing wordt ook bereikt door een verdere verljst
van het uitkeringspercentage krachtens de Ziektewet, vfir
naar 70 procent, en door de invoering van een minimij ii
gloonregeling in de Ziektewet. Met de beide maatregelen j i
600 miljoen gulden bezuinigd. Meer controle op misbruivi
fraude in de sociale zekerheid zal in 1986 een besparing oah.
ren van 100 miljoen. fie
lai
Koopkracht twaalf huishoudens
besteedbaar koopkracht- koopkfi
inkomen '85 verandering ontwikl
Uitkeringsgerechtigden zullen volgend jaar niet profiteren van de koopkrachtstijging die met name
in het bedrijfsleven ontstaat.
DEN HAAG De belangstelling voor het onderwerp
seksueel geweld is het afgelopen jaar toegenomen. Op
verschillende terreinen in de samenleving zijn discus
sies op gang gekomen over de aanpak van seksueel ge
weld. Dat concludeert staatssecretaris Kappeyne van
de Coppello (Emancipatie) in een voortgangsrapport
over bestrijding van seksueel geweld tegen vrouwen
en meisjes. Het rapport is tegelijk met de begroting
voor Sociale Zaken aan de Kamer aangeboden.
Volgens de staatssecretaris worden de problemen duidelijker
zichtbaar en meer serieus genomen door personen die beroeps
matig betrokken zijn bij gevallen van seksueel geweld. Dat was
ook een van de doelstellingen die vorig jaar in een kabinetsnota
zijn neergelegd. De nota sprak daarnaast over vergroting van de
mogelijkheden tot verzet van vrouwen. In het nu verschenen
voortgangsrapport wordt daaraan nauwelijks aandacht besteed.
Wel zijn er een groot aantal initiatieven ontwikkeld en uitge
voerd voor de opvang van slachtoffers van seksueel geweld. Dit
gebeurt vooral door brochures en voorlichtingsprojecten bij poli
tie, gezondheidszorg en hulpverlenende instanties.
De staatssecretaris gaat in haar voortgangsrapport niet in op
seksueel geweld tegen (homoseksuele) mannen. Desgevraagd
verklaarde mevrouw Kappeyne van de Coppello dat dat niet
haar zaak is. Het emancipatiebeleid moet volgens haar gericht
zijn op verbetering van de positie van vrouwen in de samenle
ving. In het voortgangsrapport somt ze wel een aantal maatrege
len op tegen seksueel misbruik van kinderen.
Overeenkomstig de stappen
die in het bedrijfsleven zijn
genomen om meer jongeren
aan te stellen, zal de instroom
van jongeren bij de overheid
dit jaar en in 1986 worden ver
hoogd van 30.000 naar 45.000.
Voor een betere aansluiting
tussen onderwijs en arbeids
markt is 283 miljoen gulden
uitgetrokken ten bate van het
leerlingwezen.
Via het Jeugd-ontplooiingsba-
nenplan JOB van de overheid
worden, via een eenvoudige
procedure en een loonkosten
subsidie, 16.000 langdurig
werkloze jongeren in het be
drijfsleven geplaatst. Voor
JOB is 100 miljoen beschik
baar.
Ook het terugploegprogramma
(deels gefinancierd met uitke-
ringsgelden) wordt voortgezet.
Hiervoor is 325 miljoen gulden
uitgetrokken. Het terugploe
gen startte in 1983 als experi
ment. In de bouw worden aan
vullende werkgelegenheid
sprojecten uitgevoerd, die zon
der subsidie niet zouden zijn
gerealiseerd. Tot nu toe heb
ben 5.750 werkloze bouwvak
kers een baan op een van de
projecten gevonden.
Als opvolger van de EAJ-rege-
ling (Experimentele Arbeids
projecten Jeugdige werklozen)
gaat volgend jaar de WJW-re-
geling (Werkgelegenheidspro
jecten voor Jeugdige werklo
zen, gericht op Toonvormende
bedrijfjes) van start. Hiervoor
is 35 miljoen gulden beschik
baar.
In samenwerking met Econo
mische Zaken, de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
en de banken, gaat Sociale Za
ken de mogelijkheden bekij
ken om het verschil tussen uit
keringstrekkers en niet-uitke-
ringstrekkers bij de start van
een eigen bedrijf te laten val
len. Zoals bekend kunnen
werklozen die een bedrijf wil
len beginnen een subsidie krij
gen van 25.000 gulden.
Eén inkomen
Aow, gehuwd, zonder
eenmalige uitkering
Aow, alleenstaande
zonder eenm.uitk.
Bijstand, eenouder
gezin, met kinderen
zonder eenm. uitk.
Werknemer, gehuwd,
kinderen, modaal
Ambtenaar, gehuwd,
kinderen, modaal
Werknemer, gehuwd,
kinderen, 2x modaal
Ambtenaar, gehuwd
kinderen, 2x modaal
Werknemer, modaal
alleenstaande
Twee verdien ers
Werknemers, kinderen,
modaal 1/4 min.loon
Werknemers, kinderen,
modaal min.loon
Werknemers, kinderen,
2x mod +1/4 min.loon
Werknemers, kinderen,
2x modaal min.loon
18.600
13.000
19.800
28.450
28.450
44.200
44.200
23.100
32.500
43.900
49.200
60.000
0,5
0,5
0 0,5
1,5 2
0,5
2,5
0,5
2
2 a 2,5
2
DEN HAAG Iemand
met een minimum-uitke
ring, die recht heeft op
een eenmalige uitkering
en huursubsidie, zal bij
het aanvaarden van een
baan minstens een modaal
inkomen (40.000 gulden
bruto) moeten gaan ver
dienen, wil er voor hem
sprake zijn van een daad
werkelijke financiële
vooruitgang. „Je zou een
dief van je eigen porte
monnee zijn als je met een
baan onder het modale ni
veau genoegen zou ne
men", aldus minister De
Koning in een toelichting
op zijn begroting.
Ook maakt de bewindsman
zich zorgen over het nog
steeds zeer grote verschil tus
sen bruto- en nettoloon. Daar
door leidt een verhoging van
het bruto-inkomen vaak nog
maar nauwelijks tot verhoging
van het besteedbaar inkomen.
Door de druk van belastingen
en premies houdt iemand met
een minimuminkomen van
elke extra verdiende gulden
maar vijftig cent over. Voor
mensen met een modaal inko
men is dat nog minder. De
verhoudingen worden nog
schever getrokken als men in
dividuele huursubsidie, een
malige uitkering en studietoe
lagen in de beschouwing be
trekt. Zodra mensen méér ver
dienen, worden die inkomen
stoeslagen minder. Soms kan
dit leiden tot de situatie dat
een stijging van het bruto-in
komen een vermindering van
het vrij besteedbare inkomen
inhoudt.
Deze omstandigheden hebben
volgens De Koning ook gevol
gen voor de werkgelegenheid.
Het verschil tussen het netto
loon van een werknemer en
de loonkosten voor een bedrijf
is al gauw zo'n vijftig procent.
Daarom zal een ondernemer
geneigd zijn investeringen in
arbeidsbesparende technologie
te doen, waardoor „uitstoot"
van banen plaatsvindt. Het
verschil tussen de loonkosten
voor de werkgever en het net
toloon dat de werknemer ont
vangt, moet derhalve kleiner
worden, concludeert minister
De Koning hieruit.
Hoewel de financiële prikkel
uiteraard niet de enige over
weging is voor ïemanr
werk te aanvaarden, spen
gegeven volgens de be%
man toch voor velen
van betekenis. De
kondigt overigens nogL
maatregelen om de gei
teerde euvelen te verhi
Wel heeft hij een ambf
commissie opdracht get
voorstellen te formifc
Volgens De Koning moi
alleen de druk van preiï
belastingen verminS
maar zullen ook de inko|
afhankelijke regelingenjtê
name de huursubsidie,
helling moeten.
