Verlegenheid maar aangeleerd
Japan als slachtoffer is
vervalsing geschiedenis
Jelmuth Kohl houdt mordicus vast aan zijn ministers
Politici kunnen door vraatzucht niet goed regeren
kjjoorlopig geen breuk in Britse vakbeweging
PSYCHOLOOG BIJ PROMOTIE:
ÏASSEUR NA TIONAAL BALLET WIL POLITIEKE PARTIJ OPRICHTEN
Levenslang
geëist voor
doodslag
INENLAND/BUITENLAND
Seidóc Qowuvnt
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 198S PAGINA 5
Hpvan.
Devan
ingspen
rwaardt onze correspondent Gerard Kessels)
laten bfN Wat kan een minister in
tondsrepubliek zich veroorloven
^.pjdat hij op moet stappen? Heel
■ren dal kennelijk. Het meest recente
jouden Ijs: de spionagezaak-Tiedge. Nu
lekte kruitdamp begint op te trekken,
b omstaide politiek verantwoordelijke
iaraan minister Friedrich Zimmer-
<bondsr? van Binnenlandse Zaken, nog
resideifjn stoe* a^so^ er niets gebeurd
de 69-j
felicr Helmuth Kohl, die meer waar-
echt aan trouw en persoonlijke toe-
.ng dan aan deskundigheid en kwali-
laat geen minister vallen. Elke aange-
n minister wordt door de kanselier
nadrukkelijk aan zijn zetel vastgekit.
Toen Kohl in 1982 aan de macht kwam,
kondigde de christen-democraat aan dat
zijn regering na dertien jaar socialistische
heerschappij een „geestelijk-morele ver
nieuwing' door zou voeren. Van die doel
stelling, wat die ook in moge houden, is
nog niet veel terecht gekomen. In elk ge
val is van een „geestelijk-morele vernieu
wing" van de politieke zeden geen sprake.
Op dat terrein wordt de klok eerder te
ruggedraaid. De verantwoordelijke amb
tenaar in, de zaak-Tiedge, Heribert Hel-
lenbroich, wordt de laan uitgestuurd,
maar de minister blijft zitten.
In de drie jaar dat hij regeert wordt Kohls
kabinet geteisterd door het ene schandaal
na het andere. Begin vorig jaar stuurde
minister Manfred Wörner van defensie,
de op een na hoogste militair van het
land, Günter Kiessling, naar huis. De ge
neraal zou door zijn homosexualiteit en
zijn bezoek aan twijfelachtige bars in de
Keulse binnenstad een veiligheidsrisico
zijn geworden. Van de aantijgingen bleek
geen steek te kloppen. Wörner wrong zich
in alle bochten om zijn huid te redden. De
chef van de militaire Inlichtingendienst
werd met pensioen gestuurd en Wörner
liet Kohl weten dat nij bereid was af te
treden. Tot verbazing van vriend en vij
and handhaafde Kohl de bewindsman.
Wörner heeft zich nog steeds niet van de
klap hersteld. Binnen het kabinet heeft
zijn woord nauwelijks nog gewicht
Leber
De zaak van Zimmermann vertoont op
merkelijke overeenkomsten met die van
Georg Leber. Deze socialistische minister
van Defensie trad op 16 februari 1978 af.
Leber nam de politieke verantwoordelijk
heid op zich voor illegale afluisterpraktij
ken van de militaire inlichtingendienst.
Net zomin als Zimmermann iets afwist
van de drankzucht en schulden, die Tied-
ge tot een veiligheidsrisico maakten, wist
Leber iets van de escapades van de Inlich
tingendienst. Maar in tegenstelling tot
Zimmermann ontweek Leber de politieke
verantwoordelijkheid niet. Leber was de
enige niet. Vroeger werd het met de poli
tieke moraal in Bonn nauwer genomen
dan nu. In 1977 trad de liberale minister
van Binnenlandse Zaken Werner Maiho-
fer af na, al weer, een illegale afluister-
zaak.
Slechts één minister heeft Kohl niet in de
regering kunnen houden. Otto Graf
Lambsdorff, de minister van Economische
Zaken, moest vorig jaar opstappen onder
druk van het Flick-Bonn omkoopschan
daal. Maar de even koele als strijdlustige
Graf bleef zo lang als het maar enigszins
mogelijk was. Toen hij door de Officier
van Justitie officieel in staat van beschul
diging was gesteld wegens omkoping,
bleef hij rustig zitten. Hij liet zijn advoca
ten de aanklacht aanvechten. Pas toen de
rechtbank in Bonn na een half jaar de
aanklacht ontvankelijk verklaarde en de
datum voor het begin van het proces vast
stelde, was er voor Lambsdorff en Kohl
werkelijk geen houden meer aan. Zes
maanden lang heeft de regering in Bonn
zich in binnen- en buitenland laten verte
genwoordigen door een minister, die was
aangeklaagd wegens omkoping.
Het is duidelijk, de kanselier laat niet
gauw iemand vallen. Daarbij komt dat
Kohl ziin aangeslagen ministers vooral als
slachtoffers van „riooljournalistiek" ziet.
Daarbij doelt hij niet op het boulevardblad
Bild, maar op serieuzere weekbladen als
Der Spiegel en Stern. De Flick-onder-
zoekscommissie van het deelstaatparle
ment van Rheinland-Pfalz verweet hij on
langs zich „te zeer te laten leiden door ge
drukte producten die op maandag en op
donderdag verschijnenOp maandag
komt Der Spiegel op de markt, op donder
dag Stern. De kanselier raadt zijn minis
ters aan net te doen als hij zelf: dergelijke
bladen gewoon niet lezen. Het lijkt soms
wel dat hoe heftiger Spiegel en Stern een
bewindsman aanvallen, hoe sterker Kohls
overtuiging wordt dat de man moet blij
ven.
nen 0|lldozers onder het Concertgebouw
werkzaamheden in de gewelven van het Concertgebouw zijn, ongemerkt voor de buitenwereld,
HOVlfyie gang. Met kleine bulldozers en verrijdbare boormachines wordt langzaam de oude funde-
onder de Amsterdamse muziektempel verwijderd. Dirigent Bernard Haitink van het Concertge-
workest heeft de repetities met het orkest verscheidene keren moeten onderbreken om de
klieden te vragen met boren te stoppen. Het lawaai maakte de repetities vaak onmogelijk.
n bad^an onze correspondent
politik R°Ser Simons)
,nk u,NDEN Het bestuur
?n boj de Britse vakcentrale
£uid-/C is gisteravond terug-
de rtrabbeld en heeft zijn
ma4nitieve beslissing over
Stiel uitstoten van de „op-
ldige" bond van meca-
dreigtens nog een poosje uit-
egen jteld. Daarmee werd
"j da\ onmiddellijke scheu
ring in de vakbeweging
tijdelijk vermeden.
Velen achten het nu trouwens
onwaarschijnlijk, dat het nog
tot een schisma zal komen. Ie
dereen is blij met de bereikte
uitkomst, want als het TUC de
bond van mecaniciens met zijn
meer dan een miljoen leden
aan de deur zet en hierna nog
honderdduizenden meelopers
van de „opstandelingen" hun
lidmaatschap opzeggen, dan
verliest deze centrale van Brit
se vakverenigingen niet alleen
veel aanhang, maar ook een
grote brok van haar vaste in-
komen. He( ver.
wacht nu, dat de mecaniciens
zich toch zullen neerleggen bij
de officiële politiek van de
vakbonden, die regeringssteun
voor het houden van geheime
stemmingen verbiedt.
DEN HAAG Bij de
hulp aan mensen die van
hun verlegenheid af wil
len, kun je het beste
spreken van onderwijs,
in plaats van psychothe
rapie. Volgens psycho
loog Van der Molen
wordt de cursist daar
door minder snel „zielig"
gevonden en voelt hij
zich meer verantwoorde
lijk voor het eindresul
taat. „Verlegen gedrag is
ooit aangeleerd en kan
dus ook worden afge
leerd"
Psycholoog H. van der Molen
is vandaag gepromoveerd
aan de universiteit van Gro
ningen op een onderzoek
naar verlegenheid en de bes
te manier om er vanaf te ko
men. Blozen, transpireren en
trillen, hinderlijke eigen
schappen waar iedereen wel
eens mee te kampen heeft,
worden pas echt een handi
cap wanneer ze heel veel
voorkomen en langdurig
aanhouden. Men leert zich
een gedrag aan waarbij men
„moeilijke" situaties ver
mijdt.
Van der Molen: „Men weet
zich niet te gedragen in ge
zelschap. Een verlegen per
soon durft bijvoorbeeld moei
lijk een alledaags gesprek
aan te knopen. Verjaardagen
en recepties worden daarom
ontlopen. Men leert verve
lende situaties te ontwijken.
Het gevolg is een isolement
waar men niet makkelijk uit
komt. De verlegen persoon
komt in een vicieuze cirkel
terecht, want door dat isole
ment heeft men steeds min
der gelegenheid zich te oefe
nen in het omgaan met ande
ren. Als die toestand eenmaal
bereikt is, kijkt men huizen
hoog op tegen situaties waar
men niet omheen kan".
Gedachten
Van der Molen: „Een ander
aspect wordt gevormd door
de negatieve gedachten die
een verlegen mens over zioh-
zelf koestert. Irrationele ge
dachten vaak die een eigen
leven gaan leiden. Daarbij
wordt onderscheid gemaakt
naar gedachten die men
heeft voordat men zich in ge
zelschap van vreemden be
geeft en gedachten die men
heeft als de situatie voorbij is.
Kenmerkend is dat een ver
legen persoon een bepaalde
situatie negatief en met wei
nig zelfvertrouwen tegemoet
treedt. Het resultaat is dan
ook niet zelden een weinig
succesvol optreden, dat door
de betrokkene ook nog eens
extra negatief wordt beoor
deeld. Daar komt de overtui
ging bij dat ook anderen hem
negatief beoordelen. Het ge
volg is dat men ook hier in
Verlegenheid uit zich onder meer hierin dat men in gezelschap
geen raad weet, geen contacten legt en door gebrek aan zelfver
trouwen als „muurbloempje" aan de kant blijft.
een vicieuze cirkel raakt.
Het ontstaan van verlegen
heid is een gecompliceerd
proces, niet terug te voeren
tot één factor of één gebeur
tenis. De belangrijkste oor
zaak moet worden gezocht in
een tekort aan vaardigheden
om in contact met anderen
adequaat te reageren. Men
weet zich geen raad.
Van der Molen: „Verlegen
heid komt het meest voor in
de leeftijd van 16 tot 25 jaar.
Dat is de periode dat men
zich een heel scala aan vaar
digheden efgen moet maken.
Natuurlijk blijven zich op la
tere leeftijd altijd situaties
voordoen waarin men zich
verlegen voelt, maar dat is
geen probleem zolang dat om
incidenten gaat. Wanneer het
heel veel voorkomt, dan is
het raadzaam er iets aan te
doen".
Cursussen
In zijn onderzoek beschrijft
Van der Molen twee typen
cursussen voor mensen die
last hebben van verlegen
heid. Bij cursus A (49 deelne
mers) wordt er vanuit gegaan
dat verlegen gedrag (s aange
leerd, dus ook kan worden
afgeleerd. Vergroting van
kennis (en daardoor minder
negatieve gedachten) en ont
wikkeling van vaardigheden
moet tot verbetering van de
situatie leiden. Men leert
luisteren en krijgt oefeningen
in praatvaardigheid. Cursis
ten krijgen daarbij bijvoor
beeld de opdracht iets te wei
geren, kritiek te leveren of
op kritiek te reageren. Ook
huiswerk ontbreekt niet.
Cursus B (38 deelnemers) is
gebaseerd op de gedachte dat
verdieping van algemeen zel
finzicht, door bijvoorbeeld
bewustzijnsoefeningen en
groepsgesprekken, zal leiden
tot „vrijmaking" van het ge
blokkeerde gedrag. Deze cur
sus is minder gestructureerd.
Cursus A leverde het beste
resultaat op: 72 procent had
na korte tijd aanzienlijk min
der last van verlegenheid.
Dit percentage liep na drie
maanden op tot 80 procent.
Het resultaat bij cursus B was
aanzienlijk minder: uiteinde
lijk voelde 44 procent van de
deelnemers zich bevrijd van
overmatige verlegenheid.
Van der Molen: „Het gaat er
bij de cursussen om de vi
cieuze cirkel te doorbreken.
Wanneer de cursisten een
maal postieve ervaringen op
doen en meer zelfvertrouwen
krijgen is men op het goede
pad. Cursisten die „hun le
ven lang" gehinderd werden
door verlegenheid, blijken
door „hulp als onderwijs' het
sociale verkeer weer aan te
kunnen".
De handelseditie van het on
derzoek ligt binnenkort on
der de titel „Hulp als onder
wijs" in de boekwinkel.
(ÏSTERDAM Yo-
-oefeningen bij het be-
i van elke vergadering
n de Tweede Kamer
iden de politiek in ons
ld goed doen. Met krui-
I pthee tijdens de debat-
1 gaat het zo mogelijk
g beter en als Ruud
met bbers en Joop den Uyl
ide sjjaf en toe eens aan een
lliet
tplofl
>gie >1 zijn de ideeén van Fred
een\l Beek (55), yoga- en ont-
n d(nningsdocent en bovenal
"spelfcseur van het Nationale
ïien. Het. Van Beek plaatste eni-
Initiéèijd geleden een advertentie
derzdeen aantal dagbladen en
twerjeg heel wat reacties op zijn
wapoep een nieuwe politieke
en kjtij te beginnen. „Welke
ft-volgegeten, geen bio-vlee-
ende en niet aan suiker ver-
^^afde wakkere politici (in
tec. worden onderworpen,
ande^nen de landsproble-
gen. (n helemaal met onge-
>eeld pde extra energie en
lanceiativiteit worden aange-
spé), kiezers en groeperingen
voelen zich geroepen een nieu
we partij op te richten voor
het algemeen welzijn? Adhe-
sies schriftelijk aan Fred van
Beek, Vijverlaan 3, Groenekan
(U)".
Wie bedenkt zoiets? Dit kan
toch nooit serieus bedoeld zijn?
„Natuurlijk wel! Hoeveel vol
gegeten politici lopen er niet
op het Binnenhof rond? Die
politici kunnen door hun
vraatzucht onmogelijk goed
regeren", zegt Fred in zijn be
handelkamer in de Amster
damse Stadsschouwburg. Dan
sers van het ballet lopen af en
aan om hun pijnlijke spieren
weer soepel te laten maken. Al
knedend en kloppend zendt
Van Beek het programma van
de nog naamloze partij de we
reld in.
De partij-ideologie heeft ver-,
dacht veel weg van „een ge
zonde gest in een gezond li
chaam". De staat waarin de
politici hun beslissingen ne
men baart Van Beek grote zor
gen. „Ze tafelen te zwaar. Ze
zijn Kun balans kwijt, eten
vlees, drinken alcohol en zien
er pafferig uit.. En vooral: ze
zijn verslaafd aan suiker en
daar wordt je heel Ying van.
Deze mensen vormen zo een
bedreiging voor de vrede. Hoe
is het mogelijk dat zulke men
sen verantwoorde beslissingen
nemen?", vindt Fred.
Niet geflipt
„Ik ben helemaal niet geflipt".
Als de rust zelve verdedigt de
toekomstige oprichter van de
jongste politieke partij zich te
gen al te veel cynisme. „Dit is
niet zomaar filosofie. Er zijn
verenigingen genoeg die zich
daarmee al in selecte kringe
tjes bezig houden. Nee, dit is
iets dat iedereen aangaat".
Als Van Beek met zijn partij
succes heeft, is één van zijn
eerste acties het tot een mini
mum terugdringen van de
vergadertijd in de Tweede Ka
mer. „Een jaar geleden had ik
een topmanager op de massa-
gebank. Tijdens het gesprek
dat ontstond, bleek dat hij een
grote hekel had aan langduri
ge vergaderingen in rokerige
ruimtes, waarbij bovendien
veel alcohol wordt gedronken.
Toen heb ik hem overgehaald
om' met zijn gesprekspartners
in mijn yoga-studio in Groene
kan te vergaderen. Daar heb
ben we met twaalf vergade
raars en hun secretaresses wat
ontspanningsoefeningen ge
daan en wat yoga. Toen zijn ze
aan het vergaderen geslagen,
waarbij ik heilzame kruiden
thee serveerde. Het resultaat
was verbluffend en de topma
nager was stomverbaasd. Nog
nooit was de vergadering zo
vlot verlopen. Nooit hadden de
deelnemers een groter oor
voor elkaar gehad en nog
nooit waren creatievere ideeën
naar voren gebracht. Dat wil
den ze vaker doen. Zo zou het
in de Tweede Kamer ook kun
nen gaan, maar daar staat men
er niet voor operi. Politici zijn
bijna zonder uitzondering te
rationeel ingesteld", aldus Van
Beek.
Vleeseters-idee
De masseur en yogaleraar is
dus opgestaan om de rege
ringsverantwoordelijkheid op
zich te nemen. Hij heeft naar
zijn zeggen al heel wat reacties
gehad, maar er hebben zich
nog geen serieuze gegadigden
gemeld om het partijprogram
in de politieke praktijk te
brengen.
Wat zou hij doen als hij nu in
de regering zou komen? „Al
lereerst zou ik de bouw van de
extra gevangenissen niet door
laten gaan. Dat is typisch een
idee van vleeseters. Ik heb
niets tegen straffen voor zware
misdadigers, maar kleine mis
dadigers zoals dieven hebben
meer aan een genezing binnen
de maatschappij".
Met yoga zeker? „Uiteraard
met yoga. Ik denk echt niet
dat ik Utopia bereik, maar
weet zeker dat er heel veel
mensen zijn die een heel eind
met me mee willen gaan".
Fred heeft als tweede pro
grammapunt „het oprollen
van de suikermaffia", om zo
de overstelpende hoeveelheid
suiker in voedings- en genot
middelen te beperken. Verder
wil hij enorme subsidies geven
aan cultuuruitingen. „Creativi
teit, daar moeten we het van
hebben. Dat is het enige dat de
wereld kan helpen en moet
daarom ook een kans krijgen",
vindt de masseur. Verder wil
hij een beroepsleger in het le
ven roepen, want een even
wicht tussen de supermachten
moet er zijn. „We moeten oog
houden voor de realiteit. Wa
pens zijn er nu eenmaal, die
schaf je niet zomaar af".
Wie wordt er lijsttrekker van
de nieuwe partij? Lubbers? Jos
Brink? Fred zelf? De vraag
wordt beantwoord door een
van de dansers van het ballet,
die kreunt onder het heilzame
geweld van de grote masseurs-
handen: „We willen z'n gou
den handen niet missen". Van
Beek zelf: „Ik blijf bij m'n
leest, er zou zich een professio
nal moeten aanmelden om het
werk op te knappen".
Er is volgens Van Beek geen
partij in Nederland die zich se
rieus bezighoudt met wat hij
noemt „het persoonlijk wel
zijn". „En dat terwijl de maat
schappij die die partijen willen
veranderen in feite een weer
spiegeling is van de mens. Als
we ons allemaal lekker voelen
in ons lijf, ziet alles er beter uit
en gaat alles makkelijker. Dat
is het begin van de oplossing
van de problemen van de
mens, waardoor op den duur
ook de maatschappijproblemen
als sneeuw voor de zon zullen
oplossen", vindt Fred, die nog
maals benadrukt: „Ik bén geen „Politici zijn verslaafd aan suiker en worden daar heel Ying van",
zweverig type". Fred van Beek, hier bezig met het soepel maken van de spieren
van een danser van het Nationaal Ballet, wil een politieke partij
ARJEN VAN DER SAR oprichten voor het algemeen welzijn.
USKE EN WISKE ANGST OP DE „AMSTERDAM"
ARCHIVARIS RIJKSINSTITUUT OORLOGSDOCUMENTATIE:
OVERLOON Archiva
ris J. Zwaan, verbonden
aan het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie,
heeft gisteren felle kritiek
geleverd op de manier
waarop de afgelopen
maand de atoomaanvallen
op Hiroshima en Nagasaki
zijn herdacht.
De archivaris was verbijsterd
te zien hoe de Verenigde Sta
ten in de beklaagdenbank
werden gezet en de Japanners
plotseling de rol van slachtof
fer kregen.
Die rolverwisseling, een ver
valsing van de geschiedenis, is
volgens hem „duidelijk een ge
volg van de communistische
propaganda waardoor de link
se media zich laten leiden".
„Een bitterder pil had men de
mensen die de oorlog in de Pa
cific meebeleefden niet te slik
ken kunnen geven".
Archivaris Zwaan uitte zijn
kritiek in Overloon tijdens de
opening van de eerste grote
herdenkingsexpositie over de
Tweede Wereldoorlog in Ne-
derlands-Indië. De tentoon
stelling zal onder de naam
Djojobojo verwijzing naar
een Javaanse legende het
komende half jaar te zien zijn
in het Nationaal Oorlogs- en
Verzetsmuseum. Naast de vele
honderden exposities met als
onderwerp Nederland 1940-
1945, ziin in ons land tot dus
verre slechts drie kleine ten
toonstellingen over Neder-
lands-Indië in oorlogsjaren ge
houden. „De mensen die na de
oorlog uit Indië terugkwamen,
werden vergeten in Neder
land, dat eigen wonden likte",
zei Zwaan. „De mensen wer
den gestigmatiseerd als reac
tionairen, kolonialen en oor
logsmisdadigers".
Voorzitter Van der Harten
van het Oorlogs- en Verzets
museum sprak de hoop uit dat
de expositie begrip zal kweken
tussen de verschillende cultu
ren. Hij zei gelukkig te zijn dat
de Tweede Wereldoorlog veer
tig jaar na dato opnieuw in de
belangstelling staat. „Gelukkig
is in de pers aandacht besteed
aan de vragen die we ons na al
die jaren moeten stellen". Tij
dens de opening van de expo
sitie Djojobojo werd het boek
Nederlands-Indië 1940-1946
gepresenteerd. Auteur is ar
chivaris Zwaan.
BREDA Voor doodslag op
een bedrijfsleider van het Al-
bert Heijn-filiaal in Hilvaren-
beek en voor vier gewapende
overvallen in West-Brabant
heeft officier van justitie, mr.
J. van Woensel, bij de recht
bank in Breda gisteren tegen
de 28-jarige F.J. uit Bladel le
venslang geëist. De verdachte
gaf toe dat hij in de avond van
30 november 1984 de fatale
schoten op bedrijfsleider C.
Kloppenberg heeft afgevuurd.
Ook bekende hij zijn rol in de
gewapende overvallen of po
gingen daartoe in november
van het vorig jaar in Bergen
op Zoom, Etten-Leur, Breda
en Made. De man was in sep
tember vorig jaar niet van een
proefverlof naar de Scheve-
ningse gevangenis terugge
keerd. De uitspraak is op 18
september.
