kindergeneeskunde krijgt te weinig aandacht
jOerde Wereld
s populair
oor dumpen
ran kernafval
Platte Zeeuwse oester
weer helemaal terug
Vakbonden nieuwe-stijl voor
jonge, ambiteuze Amerikanen
informatie over
schedel Mengele
\NEKE MEURSING, EERSTE VROUW DIE IN ANESTHESIE PROMOVEERT:
reenpeace yg w[\\en meer
getuigt
tugers spijt
WHO eist
voldoende
informatie
over aids
SER j
^NENLAND/BUITENLAND
£eidóc6otvuuit
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1985 PAGINA 5
let sté
I
™®efERDAM De
*etische en praktische
van de anesthe-
at alsierdovingsleer) bij het
laat in Nederland te
en over. De genees-
|e besteedt te weinig
isfraacht aan het kind.
itelt Anneke Meur-
die vandaag is gepro-
|erd tot doctor in de
eskunde aan de Eras-
Universiteit in Rot-
im. Meursing, hoofd
de afdeling kinder-
BSU
Ai
anesthesiologie van het
Sophia Kinderziekenhuis
in Rotterdam, is daarmee
de eerste vrouw in Neder
land die in de anesthesie
promoveert. In ons land
werken 112 vrouwen als
anesthesist.
Het promotie-onderwerp „Tra
chealengte en juiste intubatie-
diepte bij het zeer jonge kind",
zal wel wat wenkbrauwen
doen fronsen. Het komt erop
neer, dat Meursing een nauw
keuriger en snellere methode
heeft ontwikkeld om ademha
lingsproblemen van te vroeg
geboren kinderen de baas te
kunnen. Voor een goede
ademhaling van deze baby's is
een perfect geplaatste ademha
lingsbuis van essentieel be
lang. Al honderd jaar wordt de
optimale intubatiediepte (intu-
batie: inbrengen van een buis
je) berekend op basis van de
leeftijd van het kind. Deze
methode is volgens Meursing
voor te vroeg geboren baby's
onvoldoende.
De anesthesist heeft een ande
re, nauwkeuriger berekenings
methode ontwikkeld, waarbij
het gewicht van het kind een
veel belangrijker rol speelt. Op
die manier kunnen de adem
halingsproblemen van te
vroeg geboren kinderen snel
ler verholpen worden. „Ik
denk dat mijn methode in Ne
derland van belang is voor
zo'n vijfhonderd baby's per
jaar, baby's die te vroeg gebo
ren zijn en die geopereerd
moeten worden en voor baby's
die op de intensive care kunst
matige beademing krijgen", al
dus de anesthesist. Die overi
gens meewerkte aan het medi
sche tv-programma „Vinger
aan de pols" en zelfs een keer
„bestormd" werd met reacties
van ouders.
Meursing, in '46 in Den Haag
geboren, heeft alle weekein
den al haar vrije tijd en de
meeste van haar vakanties
moeten offeren om in vier jaar
te kunnen promoveren. Want
het Sophia ziekenhuis kon
haar maar een beperkte vrij
stelling geven. „Het is een
goedkope promotie voor het
ziekenhuis, maar niet voor
mij", lacht ze.
Over twee en een halve week
gaat Meursing voor zes maan
den naar Australië, op uitwis
selingsbasis. „Mijn evenpool
uit Australië komt hier in het
Sophia Kinderziekenhuis wer
ken. En ik ga in het beste kin-
der anesthesieziekenhuis ter
wereld werken", meldt Meur
sing monter.
Ze verwacht in Australië veel
te leren. Dat betekent dat deze
buitenlandse trip waardevoller
wordt dan haar vorige. Want
na haar studie geneeskunde
aan de Rijksuniversiteit in
Leiden is zij van 1974 tot 1976
als arts naar Oeganda geweest.
„Maar daarvan ben ik cynisch
geworden. Wat je daar doet,
dat zijn toch maar druppels op
een gloeiende plaat".
Anneke Meursing wordt door
de afdeling voorlichting van
de Erasmus Universiteit na
drukkelijk gepresenteerd als
„de eerste vrouw, die..." Op
merkelijk is in dit verband
stelling 11 uit het proefschrift,
een stelling die overigens wei
nig te maken heeft met het
„echte" onderwerp. Daarin
meldt Meursing dat de over
heid de laatste jaren een beleid
voert dat gericht is op de be
voordeling van de vrouw bij
sollicitatieprocedures. „Deze
omgekeerde discriminatie van
de vrouw, waarbij het geslacht
van de kandidaat mogelijk
doorslaggevender is dan haar
capaciteiten, heeft een negatief
effect op de emancipatie'
Anneke Meursing licht toe:
„Het is tegenwoordig mode om
de vrouw bij gelijke capacitei
ten de voorkeur te geven.
Maar als een vrouw niet goed
blijkt wordt het op 't vrouw
zijn geschoven. Je moet niet
kijken naar geslacht, leeftijd of
huidskleur. Het gaat om de
kwaliteiten die ie hebt. Nee,
het ergert me, elke keer als ik
die advertenties van de over
heid zie".
MARTIN VOORN
>4!
(IECHT Maleisië,
na en Soedan lijken
filaire bestemmingen
trorden voor de opslag
kernafval. De onder-
tussen Japan
hierover zijn
een oor na geveld. De
'hebben al afspraken
>aakt met Soedan over
begraven van Ameri-
kernafval in de Da-
oestijn en West-
land is in gesprek
China om daar het
ival kwijt te kun-
zegt dr. L. Reijnders van
Itichting Natuur én Milieu,
reens hem zijn deze ontwik-
ngen voor Nederland van
t belang, omdat de extra
icentrales, waarvoor de
Jlichtingsronde in het ka-
van de pkb-procedure
indag is begonnen, ver-
jdelijk door Duitse of Ame-
anse ondernemingen ge-
^ivd zullen worden. „En zij
zullen bij het uitbrengen van
hun offertes natuurlijk verkla
ren dat het kwijtraken van het
kernafval geen enkel pro
bleem is", aldus Reijnders.
Hij baseert zich op artikelen in
verschillende buitenlandse
bladen. Eén daarvan, het in
Koeweit uitgegeven Assiyassa,
meldde onlangs dat Soedan er
mee heeft ingestemd dat kern
afval uit de VS begraven
wordt in de bergen van de Da-
fur-woestijn. Washington be
taalt daar vier miljard dollar
voor. Vice-president Bush van
de VS zou dit tijdens zijn re
cente bezoek aan Soedan heb
ben besproken met de autori
teiten van dat land.
Het Westduitse persbureau
DPA zou volgens Reijnders
hebben gemeld, dat de Bonds
republiek tot het jaar 2000
ruim 150 ton kernafval mag
opslaan in China in ruil voor
de levering van twee West
duitse kerncentrales. Zo'n Chi
nese optie is ook in Nederland
aan de orde geweest, weet
Reijnders. Mr. Geertsema,
voorzitter van de commissie
die zoekt naar een tijdelijke
opslag van kernafval in Ne
derland en die van de gemeen
te Lemsterland een positieve
reactie heeft gekregen, zou dit
niet hebben ontkend. Er is
echter vanaf gezien omdat
berging in China ons land te
veel geld kost.
„De export van kernafval naar
de Derde Wereld begint een
grote mode te worden", zo
concludeert Reijnders. Hij, en
met hem de Stichting Natuur
en Milieu, zijn bezorgd over
deze ontwikkeling. „Dumpen
van kernafval in de Derde
Wereld verschuift de proble
men alleen maar, het lost niets
op. Er wordt kennelijk gerede
neerd, dat in de woestijn toch
geen mens komt en dat dus de
opslag van kernafval daar niet
gevaarlijk is. Maar kernafval
bevat ook elementen die goed
te gebruiken zijn bij het ma
ken van kernwapens. En om
het afval in de Derde Wereld
te krijgen, moet het over de
oceanen getransporteerd wor
den. Met alle risico's vandien".
Reijnders noemt in dit ver
band de ramp met de Mont
Louis „een picknick".
KLAAS SNIJDER
IJJPENHAGEN De inter-
r^^onale milieu-organisatie
-jenpeace heeft spijt betuigd
ój^Snover de Eskimojagers op
Hc^jenland, voor de schade die
iampagne tegen de jacht op
■flhonden aan hun bestaan
berokkend. De actie van
inpeace tegen de commer-
jacht op zeehondenbaby's
ir hun pels) heeft geleid tot
rolledige stopzetting van de
inlandse pelsexport naar
pa en de Verenigde Sta-
Daarmee is de jagers op
nland letterlijk het brood
e mond had gestoten, om-
Ie Eskimo's het vlees van
ieren eten en het skelet
iken, terwijl de zeehon-
;lsen eigenlijk een bijpro-
zijn. Greenpeace zal het
open van Groenlands zee-
lenbond gaan steunen, om
oberen het economisch lot
de Eskimobevolking te
chten.
SAO PAULO Op verzoek van de Amerikaanse auto
riteiten voeren Braziliaanse deskundigen nog meer
proeven uit op de schedel van de oorlogsmisdadiger Jo
sef Mengele. Dit heeft een woordvoerder van de Brazi
liaanse politie gezegd. Dat er meer proeven worden ge
nomen betekent niet dat de Brazilianen of de Ameri
kanen er aan twijfelen-, dat het om de schedel van
Mengele gaat. Daaraan twijfelen we allerminst, aldus
de woordvoerder.
Het Amerikaanse ministerie van justitie wil weten of een klein
gaatje in de schedel er al zat voor de dood van Mengele, zes jaar
geleden, of dat het daarna is ontstaan. Het lijk van Mengele
werd in juni in Sao Paulo opgegraven en een groep deskundigen
stelde na onderzoek vast dat het inderdaad om het lijk ging van
de man die verantwoordelijk was voor de dood van honderdui
zenden joden en die gruwelijke medische experimenten uitvoer
de in Auschwitz.
Ir. J.D. Holstein, van de directie van de visserijen van het ministerie van landbouw en visserij (met zonnebril) en het CDA-Ka-
merlid drs. H. Eversdijk, tevens voorzitter van de vaste kamercommissie van de visserij, proeven de eerste platte Zeeuwse
oesters van dit jaar.
YERSEKE Vanuit het
Zeeuwse vissersdorpje
Yerseke, van oudsher
het centrum van de oes-
terhandel, vertrok vorige
week een gezelschap van
culinair deskundigen en
deskundigen op het ge
bied van de visserij om
de allereerste „schep"
oesters van dit jaar uit de
Oosterschelde bij te wo
nen. De platte Zeeuwse
oester is tot ver over de
grenzen beroemd om zijn
stevigheid en volle
smaak. Het verfijnde
zeegerecht werd dan ook
feestelijk onthaald, waar
bij een mooie Billicart
Salmon Blanc de Blanc
champagne rijkelijk
vloeide. Na afloop wer
den de culinaire moge
lijkheden van de oesters
nog eens benadrukt tij
dens een diner in het
voortreffelijke restaurant
Inter Scaldes in Kruinin-
gen.
Een dergelijke ontvangst
verdient de platte Zeeuwse
oester ook wel, want na kom
mervolle tijden is ze weer he
lemaal terug. Door de strenge
winter van 1963, de Delta
werken waardoor veel oes
terpercelen verloren gingen
en een geïmporteerde oester
ziekte, leek het erop dat de
platte Zeeuwse oester voor
goed was uitgeroeid. Een
geïmporteerde Japanse oes
ter, die wel bestand bleek te
gen de ziekte en de koude,
was geruime tijd de enige
oestersoort die n<jg in Neder
land te krijgen was. De
smaak was echter niet te ver
gelijken met die van de origi
nele platte Zeeuwse.
Maar als door een wonder
kwam halverwege de jaren
zeventig de echte Zeeuwse
oester weer tevoorschijn,
toen in de Grevelingen naar
een drenkeling werd ge
dregd. De „Zeeuwse" bleek
in het schone en voedselrijke
water van de Grevelingen
alle narigheid te hebben
doorstaan. Sinds 1980 worden
daar elk jaar enkele miljoe
nen platte Zeeuwse oesters
voor consumptie opgevist.
De uiteindelijke beslissing
om de Oosterschelde toch
open te houden, bracht de
nog resterende oesterbedrij-
ven ertoe de cultuur ook hier
nieuw leven in te blazen.
Ook het overheidsbeleid
richtte zich erop de oestercul
tuur in de Oosterschelde te
rug te brengen. Begonnen
werd met het winnen van
„broed" van de Zeeuwse oes
ters, die *in het Grevelingen-
meer waren achtergebleven.
Dit „broed" kon in 1984 in de
Oosterschelde worden uitge
zet, omdat toen pas de oester
ziekte Bonamia ostrea, af
komstig van geïmporteerde
oesters, was overwonnen.
De verwachting is nu dat de
oesterbanken in de Ooster
schelde op korte termijn
weer volledig voor de oester
cultuur kunnen worden
opengesteld. De omvang
daarvan van vóór 1963, zo'n
25 miljoen oesters per jaar,
zal voorlopig echter nog niet
haalbaar zijn. Door de Delta
werken en door verzanding
van de Yerseke-bank gingen
veel oorspronkelijke oester-
banken verloren. Verwacht
wordt echter dat over enkele
jaren toch wel een produktie
van tien- tot twintig miljoen
Zeeuwse oesters te realiseren
moet zijn. Van deze delicates
se verdwijnt overigens zo'n
tachtig procent naar België.
Een klein deel blijft in Ne
derland, de rest van dit be
roemde Hollandse produkt
reist nagenoeg de wereld af.
GENEVE Zolang er nog
geen middel is gevonden tegen
de ziekte aids, moet er door
voorlichting voor worden ge
zorgd dat de ziekte zich niet
uitbreidt. Dat schrijft de We-
reldgezondheidsorgan isatie
van de Verenigde Naties
(WHO) in het jongste nummer
van haar kwartaalblad „WHO
Chronicle". Van belang is vol
gens de WHO ook een menta
liteitsverandering bij de mede
werkers in het gezondheids
wezen, die zich veelal vijandig
gedr-gen tegenover patiënten
met langs seksuele weg over
gedragen ziekten. Later in
september zullen deskundigen
in Genève een speciale bijeen
komst van twee dagen over
aids houden.
Mortieraanval
op Noordierse
politiebasis
BELFAST Een opleidings
basis voor politiemannen in
Noord-Ierland is vanmorgen
met mortieren bestookt. Daar
bij raakten 24 mensen licht ge
wond. De materiele schade
aan het complex is aanzienlijk.
De beschieting droeg alle
kernmerken van een IR A-ac
tie. De granaten werden afge
schoten vanaf een vrachtwa
gen, die aan de andere kant
van een rivier stond. In febru
ari vielen bij een soortgelijke
actie tegen een politiekazerne
in Newry negen doden.
Nieuw geweld door
militante sikhs
NEW DELHI Extremist)-
sche sikhs hebben in de India
se hoofdstad New Delhi een
vooraanstaand lid van de rege
rende Congres Partij ver
moord en gisteravond in de ei
gen deelstaat Punjab een serie
aanslagen uitgevoerd, waarbij
zes doden vielen en 15 ande
ren verwondingen opliepen.
De aanslagen kwamen aan de
vooravond van het officiële
begin van de campagne voor
de verkiezingen in Punjab op
25 september. „Wij verwach
ten meer aanslagen met het
naderbij komen van de ver
kiezingen zo zei een hoge
politiefunctionaris. De extre
mistische sikhs streven naar
vplledige onafhankelijkheid
van Punjab.
WASHINGTON Vak
bonden in Amerika heb
ben hun aanhang in de af
gelopen decennia drama
tisch zien teruglopen. Al is
de VS nooit een land van
massaal georganiseerde
werknemers geweest, in
de jaren vijftig wist toch
33 procent van de werkers
zich door een bond verte
genwoordigd. Tien jaar
geleden was dat nog maar
29 procent en vandaag is
niet meer dan achttien
procent van de Ameri
kaanse werknemers geor
ganiseerd.
Er zijn echter tekenen, die
erop wijzen dat dit het diepte
punt is en dat in de komende
tijd zich met name jongeren
weer zullen willen aansluiten
bij een bond. De vakbeweging
is zich eindelijk gaan verdie
pen in wat de jeugdige werk
nemer van de jaren tachtig be
weegt.
Het vakbondswezen in de VS
is slachtoffer geworden van de
reusachtige veranderingen die
zich in korte tijd hebben vol
trokken in zowel de aard van
arbeid, als de samenstelling
van de arbeidsbevolking en de
mentaliteit van de werkne
mer. Met name jongeren, on
der wie meer vrouwen dan
ooit, zijn in groten getale naar
technologische bedrijven en de
dienstensector gestroomd en
hebben andere verwachtingen
van hun werkzame leven dan
arbeiders in de traditionele in
dustrieën.
„Bij de jeugd is sprake van een
sympathie voor de business-
-wereld. De meeste jongeren
begrijpen dat veel Amerikaan
se bedrijven voortdurend in
levensgevaar zijn en dat al die
sluitingen van een paar jaar
geleden niet uit vijandigheid
tegen de werknemers werden
doorgevoerd", zegt Audrey
Freedman, arbeidsanalyst van
AFL-CIO, de grootste Ameri
kaanse vakbond.
Uit alle opiniepeilingen in de
VS blijkt ook, dat jonge men
sen zich veel sterker dan voor
heen aangetrokken voelen tot
het avontuur van het zelf on
dernemen. Daardoor be
schouwt de Amerikaanse jon
gere zijn werkkring vooral als
een springplank naar dat ei
gen risico of althans naar de
hoogst mogelijke manage
mentfunctie in dit of een con
currerend bedrijf.
Zo hoog mogelijke lonen, het
ouderwetse collectivistische
streven van de vakbeweging,
is voor de jonge, individuele,
ambitieuze Amerikaanse
werknemer geen ogenblikke
lijke prioriteit meer. Veel
meer zijn zij uit op persoonlij
ke ervaring en nieuwe vaar
digheden, die nodig zijn voor
de volgende stap omhoog. Ze
verwachten dat hun werkge
ver begrip voor die prive-am-
bitie toont en er de middelen
toe aanreikt.
Overal in het land slaan bon-
den-nieuwe-stijl intussen die
weg in. Bij cao-onderhandelin
gen gaat het thans minder
over het percentage salarisstij
ging dan over de eis dat be
langstellende werknemers de
kans moeten krijgen om een
paar uur per week aan de be-
drijfscomputers te zitten. Bij
A.T.and T. bij voorbeeld,
Amerika's grootste telefoon
maatschappij, hebben de vak
bonden onlangs een fonds van
36 miljoen dollar losgekregen
voor herscholing binnen het
bedrijf van duizenden werk
nemers tot high-tech perso
neel.
Een ander kenmerk van de
nieuwe arbeidsgeneratie is zijn
reusachtige mobiliteit. Men
springt snel over naar een an
der bedrijf met meer carrière-
-mogelijkheden, ook al moet
daarvoor naar een verre uit
hoek van het reusachtige land
worden verhuisd. Amerikaan
se werknemers onder de 35
jaar veranderen gemiddeld
elke 2,5 jaar van baan (terwijl
wie ouder is dan 45 jaar ge
middeld twaalf jaar bij dezelf
de baas blijft).
In hun pogingen om jongeren
te trekken, maken de bonden
in de VS daarom thans een ab
solute prioriteit van regelingen
om bij voorbeeld een opge
bouwd pensioen mee te kun
nen nemen naar een nieuwe
baan. Ook in een nieuwe stijl
van samenwerking met werk
gevers, met name wanneer het
voortbestaan van bedrijven op
het spel staat, weerspiegelen
de Amerikaanse vakbonden
de meer ondernemingsvrien-
delijke houding van de zoge
naamd „neo-conservatieve"
jeugd. En tegelijk tonen ook de
ondernemers grotere vinding
rijkheid in het aanbieden van
oplossingen. De lijst met coö
peratieve afspraken tussen
bonden en bedrijven wordt
met de dag langer, stakingen
zijn zeldzame gebeurtenissen
geworden en steeds minder
jongeren krijgen bij het woord
vakbond de associatie onrust.
Historisch blijft Amerika ech
ter geen vruchtbare bodem
voor het vakbondswerk. De
dag van de arbeid valt hier op
de eerste maandag van sep
tember, teneinde niet op 1 mei
tesamen met socialistische en
communuistische landen feest
te hoeven vieren. De Ameri
kaan wordt nog altijd geboren
met de droom dat hij op eigen
kracht rijk kan worden en die
droom wordt overal om hem
heen nog dagelijks bewaar
heid.