weekpuzzel door dr. Pluizer
■MMW
3»»
WETENSCHAPPEN
postzegels
oplossing vorige puzzel
NR 32 OVERLAPPER
CeidacGouawit
ZATERDAG 17 AUGUS1
De prijswinnaars van puzzel nr. 31 zijn:
J. Wlater-Lagerberg, De Sitterlaan 131, 2313 TM Leiden.
H.J.Q. van Stein, Parnassialaan 24, 2211 NW Noordwijkerhout.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Op elke rij dienen twee of drie antwoorden te worden ingevuld. De laatste letter
van het eerste antwoord is gelijk aan de beginletter van het tweede, terwijl
indien per regel drie antwoorden moeten worden ingevuld de laatste letter
van het tweede antwoord dezelfde is als de beginletter van het derde antwoord.
12 B3 BB 4 D5 BH 6 HM 7
HORIZONTAAL:
1. Het overbrengen van beelden langs elek
trische weg Linie, equator.
2. Eertijds Vreemd Vogel.
3. Vuilnisvat voor as Ordelijke schikking.
4. Onderwaterzetting van gronden als vorm
van verdediging Boom Flesvormig
hout.
5. Boom Vogel.
6. Vrouwelijke demon Rivier in Duitsland
Weg voor het snelverkeer.
7. Onderdeel van schaalverdelingen van
thermometers Vreemde taal Ken
merk (fig).
8. Hulp Identiek.
Hoeveel maal komt de letter „P" na oplossing van deze puzzel in het diagram
voor?
VERTICAAL:
1. Vertegenwoordiging Uitbouw.
2. Kledingstuk Vrouwelijk beroep.
3. Ellende Uitstalruimte Personen van
adel.
4. Puntig siertorentje Orgeldraaier Nie
mendal.
5. Op elkander Persoon die nergens voor
deugt Vis.
6. Innig Roofvis Schaduw v.h. gebla
derte van bomen.
7. Wijnsoort Boom Bekoorlijk.
Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 32 moeten uiterlijk woensdagmiddag in bezit
zijn van:
LEIDSE COURANT, POSTBUS 11, 2300 AA LEIDEN.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
E
<o -o
z
Over enkele weken start de
AVRO-televisie wederom met
een bridgecursus. Ditmaal be
treft het 36 lessen van 10 mi
nuten en deze cursus is niet al
leen bestemd voor beginners
maar tevens voor enigszins ge
vorderden. Het tijdstip van
uitzending is ten aanzien van
vorig jaar aanzienlijk verbe
terd: vrijdag van 18.00-18.10
uur.
Voor deze cursus zijn twee
verschillende pakketten ver
krijgbaar: voor de echte begin
ners met twee boeken en wel
^.Het leerplan voor de comple
te bridger" en het „Bridge
Praktijkboek". Voor f 59,50
krijgt u daar dan ook nog bij 4
'spellen kaarten die u nodig
heeft voor de oefenspellen,
een „Acol geheugensteun" en
een „Bridge Special" met alle
mogelijke informatie over
bridge in Nederland. Voor de
^enigszins of redelijk gevorder-
.den bestaat het pakket alleen
.uit „Bridge Praktijkboek" en
de overige accessoires. De prijs
hiervoor bedraagt maar
f29,50.
Multi
Van Henk Veenhuis uit De
venter kreeg ik het verzoek
eens wat aandacht te besteden
aan de multicoloured 2 ruiten-
opening en de verdediging er
tegen en aangezien ik ver
moed dat meer mensen daarin
geïnteresseerd zijn, zullen we
ons daar een poosje mee bezig
houden, zo tot het begin van
het nieuwe seizoen.
De multi 2 ruiten is één van
de vele multi-openingen en
wel één die de laatste jaren in
Nederland zeer populair is ge-
worden. Waarom of waardoor?
Nieuwe AVRO-bridgecursus
Vaak is zoiets een kwestie van
mode, maar dit is er dan wel
één die zal blijven, aangezien
een conventie als deze in vrij
wel ieder natuurlijk biedsys-
teem past en zeer nuttig is.
Laten we eens uitgaan van
een doorsnee-systeemkaart en
wel de sector twee-openingen.
Dat ziet er vaak zo uit:
2 klaver conventioneel manche-
forcing
2 ruiten semi-mancheforcing
2 harten semi-mancheforcing
2 schoppen semi-mancheforcing
Binnen dit schema is enigerlei
vorm van de multi 2 ruiten
uitstekend in te passen; je be
houdt bijvoorbeeld de semifor-
cing 2 ruiten en krijgt er daar
naast op diezelfde opening een
heleboel bij. De multi bevat
dan in een zeer eenvoudige
vorm: de zwakke-twee in har
ten èn schoppen en de semi-
forcing in klaver èn ruiten.
Relay
Het eenvoudigste antwoord
van de partner op 2 ruiten is
een z.g. „relay", een wachtbod,
van 2 harten.
Opener moet daarop natuur
lijk vertellen welk onderdeel
van de multi hij bezit:
opener antwoorder
a. 2 ruiten 2 harten
pas (zwakke twee in harten)
b. 2 ruiten 2 harten
2 schoppen (zwakke twee in
schoppen)
c. 2 ruiten 2 harten
3 klaver (sterke twee in
klaver, ca. 8 speelslagen)
d. 2 ruiten 2 harten
3 ruiten (sterke 2 in ruiten,
idem)
De vervolgbiedingen zijn na-
2 ruiten 2 harten
2 schoppen 2 SA
niet naar een tweede kleur
wordt gevraagd (die hoort ope
ner ook niet te hebben), maar
ofwel naar minimaal of maxi
maal ofwel naar een dekking
in een zijkleur met het oog op
een eventueel te bereiken 3
SA.
Bovenstaande biedserie a-d be
vatten twee manco's en daar
moet en kan iets aan gedaan
worden.
1. Wat betekent
2 ruiten 2 harten
2 SA?
Velen passen hier een zeer
sterke SA-opening in, b.v. die
van 25-26 punten. Ieder paar
kan dat binnen het eigen sys
teem, uitgaande van een „nor
male" 2 SA-opening van 20-21
of 20-22 zelf uitwerken.
Andere antwoorden
en wel in situaties waar oost
een goed spel heeft. Oost moet
dan natuurlijk iets anders bie
den dan het plichtmatige 2
harten en wel 2 SA of 2 schop
pen.
2 SA is mancheforcing en voor
de opener spreken de ant
woorden 3 Kl/Ru/Ha/Sch
voor zichzelf.
2 schoppen van de antwoorder
is een uiterst subtiel bod, met
het volgende „commando"
erin verborgen:
„Pas indien je een zwakke-
twee in schoppen hebt"
„Mogelijk kunnen we de
manche spelen indien je
een zwakke-twee in harten
hebt; geef aan of je mini
maal of maximaal bent".
Even een voorbeeld:
is „Power Precision" en uit
het gelijknamige boek van
Sontag stamt dit spel:
1043
O 872
765432
west oost
V 2 H8
HB 10863 A942
V92 O H 103
B 10 A864
west oost
2 ruiten 2 schoppen
3 harten 4 harten
West gaf met 3 harten aan dat
hij minimaal was (de grenzen
in punten liggen ongeveer tus
sen 7 en 11), maar ondanks dat
durfde oost, niet geheel ten
onrechte, de manche wel aan.
Er zijn ook partnerships die na
2 ruiten - 2 SA anders nabie-
den. Die geven met 4 KI/Ru
een semiforcing laag aan, met
3 KI/Ru een matige zwakke-
twee in Ha/Sch en met 3
Ha/Sch een behoorlijke zwak
ke-twee (of andersom).
Even een voorbeeldspel om
deze eerste multi-aflevering af
te ronden, waarbij we enigs
zins vooruitlopen op de afleve
ring van volgende week.
Mocht u iets speciaals over dit'
onderwerp hebben, aparte er
varingen o.i.d., stuurt u dat
dan in, dan kan het mogelijk
nog worden „meegenomen".
Het spel is van Peter Weichsel
en Alan Sontag, een van de
vele Amerikaanse wereldkam
pioensparen. Hun biedsysteem
Het betreft hier een opening
die een 4441 belooft en over
die 4441 in de multi gaat onze
volgende aflevering. Weichsel-
Sontag boden:
west oost
2 ruiten 1) 2 harten 2)
3 ruiten 3) 5 klaver
De, multi 2 ruiten bij dit paar
bevat:
zwakke-twee in harten
4441 met 16-24 punten
SA-hand van 26-27
1). multi.
2). relay ofwel: verklaar je na
der.
3). 4441 met 20-24 punten en
singleton harten.
Oost (Alan Sontag) had met
die informatie geen probleem
meer met 5 klaver, dat zelfs
met een overslag werd ge
maakt aangezien ruitenaas
goed zat en de troeven 2-1.
Heel veel paren eindigden
heel laag, nl. in 1 ruiten - pas
pas - pas of zelfs in 1 klaver -
f>as - pas - pas, hoewel dat
aatste onbegrijpelijk is, want
als je partner je zeskaart
„prikt", mag je wel wat en
thousiasme tonen.
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162
AC Lisse.
'De aanstormende jeugd laat
zich flink gelden. De twinti
gers delen al in vele toernooi
den de lakens uit, al moet ge
zegd dat de opvolgers van Sij-
- brands en Wiersma zich nog
niet hebben gemeld. Deson
danks gaat Rob Clerc, de net
30 geworden Hagenaar, met
Anatoli Gantwarg een match
spelen met de wereldtitel als
inzet.
Ook de strijd om de jeugdtitel
is een Russisch-Nederlandse
aangelegenheid. Slechts één
keer werd een „buitenstaan
der" jeugdwereldkampioen, de
Haïtiaan Bernard Robillard,
van wie daarna niet veel meer
-werd vernomen.
Dit jaar maakte Hendrik van
'der Zee zich - ondanks exa-
menzorgen - op om de wereld
titel te veroveren. Hij moest
daartoe een herkamp van zes
partijen uitvechten met de Rus
AGuntis Valneris. Deze had het
toernooi om de titel met een
beter SB afgesloten en had
daardoor aan 6-6 genoeg.
Uiteindelijk won Valneris de
herkamp met 7-5. Nadat Van
der Zee in de vierde partij de
winst had laten liggen, sloeg
Valneris in de volgende partij
toe en was de strijd beslist. In
de vierde partij had Van der
De jeugd
VAN DER ZEE
I'" Hk I
ji e m i
VAN DER ZEE
Zee, de 18-jarige Fries, wit: 1.
32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3.
35-30 20-25 4. 40-35 10-14 5. 44-
40 5-10 6. 50-44 18-22 7. 33-29
12-18 8. 38-33 14-19 9. 30-24
19x30 10. 35x14 13-19 11. 24x13
8x19. Men moet voortdurend
bij Valneris' zetten rekening
houden met het feit dat hij
geen onnodige risico's zal wil
len nemen: remise is immers
voor hem „winst".
12. 37-32 9-13 13. 41-37 15-20 14.
46-41 2-8 15. 31-26 7-12 16. 36-31
1-7 17. 42-38 4-9 18. 41-36 20-24.
Consequenter is 10-15. 19.
29x20 25x14 20. 34-29 23x34 21.
40x29 16-21 22. 47-42 21-27 23.
32x21 22-28 24. 33x22 18x16 25.
37-32 19-23 26. 29x18 12x23 27.
39-33 13-18 28. 43-39 9-13 29. 45-
40 7-12 30. 49-43 14-19 31. 40-35
3-9 32. 44-40 9-14 33. 40-34 10-
15. Zie diagram. Wie een blik
op deze stand werpt zal zich
afvragen hoe Van der Zee -
die immers moet winnen - ooit
nog kansen kan scheppen.
Toch vindt hij hier de juiste
zet om Valneris in het nauw te
brengen: 34. 34-29! 23x34 35.
39x30, waarna een leerzaam
spelverloop op het bord komt.
35. 18-23 36. 43-39 17-21 37.
26x17 12x21 38. 48-43 8-12 39.
31-27 11-17. Zwart beperkt zich
tot het spelen op de korte
vleugel omdat wit op 14/15-20
immers sterk 30-24x24 speelt.
40. 39-34 21-26. Van der Zee
geeft op 23-29 33x24 14-20 aan
34-29 20-25 38-33 25x23 33-28
19x30 28x8 12x3 35x24 met
winst voor wit.
41. 33-29 13-18 42. 43-39 6-11 43.
39-33 14-20. Het is onduidelijk
waarom zwart 26-31 achterwe
ge laat. Hij heeft dan na 27-21
16x27 32x21 17x26 36x27 12-17
goede remisekansen. Wit heeft
na 26-31 ook niets aan 29-24
31x22 24x13 18x9 33-28 22x33
38x17 11x2.
44. 33-28. Nu kan 26-31 niet
meer (27-22 enz.). 20-24 45.
29x20 15x24 46. 42-37. Dwingt
tot een offer want 24-29 30-25
39x40 35x44 of 17-21 38-33 en
zwart loopt vast.
46. 16-21 47. 27x7 12x1 48.
38-33 1-7 49. 37-31 26x37 50.
32x41 23x32 51. 34-29 17-22 52.
29x20 19-23 53. 41-37 32x41 54.
36x47 23-28 55. 33-29 28-32 56.
20-15 32-38 57. 15-10 38-43 58.
10-4? De eerste fout. Hier
moetst 10-5-37 en dan met de
andere schijven dam halen.
58. 43-49 59. 30-24 7-12. Om
dat 49-32 niet mocht (29-23)
kon alsnog 4-10-37 enz. 60. 24-
19 12-17 61. 19-13? Nu wit zijn
.derde en laatste kans laat lo
pen (19-14-10-5 enz.) kan
zwart opgelucht ademhalen.
61. 18x9 62. 4x31 49-32.
Zwart benut onmiddellijk de
mogelijkheid om de lange lijn
in bezit te nemen. 63. 29-24 31-
10 64. 31-26 10-14 65. 47-42 14-
10 66. 35-30 10-41 67. 27-38 41-
23 68. 30-25 23-10 69. 38-27 10-
14 70. 27-49 14-23 71. 25-20 23-
41 72. 20-15 17-22 73. 42-38 22-
28 74. 49-40 41-36 75. 40-35 36-
18 en na zes uur spelen berust
te Van der Zee in remise.
In de stand van het tweede di
agram (vijfde partij) verzuim
de Van der Zee de opbouw 2-
7-11 en kwam daardoor in on-
30x19 20-25 34. 39-34 3-9 35. 38-
32 22-27 36. 43-38 10-14 37.
19x10 15x4 38. 35-30 9-13 39.
30-24 5-10 40. 49-44 4-9 41. 44-39
13-18 42. 23-19. Want 9-14 19-13
24-20! 42. 18-22 43. 24-20
25x23 44. 29x7 2x11 45. 34-29 9-
13 46. 29-23 10-14 47. 39-34 13-
19 48. 34-29 27-31 49. 36x18 17-
22 50. 28x6 19x39 51. 38-33
39x28 52. 32x23 21-27 53. 6-1
14-19 54. 23x14 27-31 55. 37-32
31-36 56. 14-10 36-41 57.1(M 16-
21 58. 18-12. Zwart geeft het
op, hij staat „mat".
De zestien namen voor het
kandidatentoernooi te Mont
Pellier in dit najaar zijn nu be
kend: Beljavsky, Joesoepov,
Smyslov, Sokolov, Spassky,
Tal, Tsjernin en Vaganjan (al
len uit Rusland), Kortsjnoj
(Zwitserland), Noguiras
(Cuba), Portisch en Ribli uit
Hongarije, Seirawan (VS),
Spraggett (Canada), Short
(GB), en onze landgenoot Tim
man. Het spelen van een der
gelijk kandidatentoernooi is
voor de toeschouwers interes
santer dan de kandidatenmat
ches van de afgelopen 20 jaar.
Alleen de westerse favorieten
voor een topplaats, Kortsjnoj,
Portisch en Timman, vinden
dit minder leuk. Meer dan de
helft van hun tegenstanders
zijn Russen, die er niet voor
zullen terugdeinzen om deze
drie toppers zoveel mogelijk af
te matten. Onder elkaar kun
nen de Sovjets de punten wat
gemakkelijker verdelen, zodat
er voldoende energie voor de
anderen overblijft. Was dit
niet de reden dat na Curacao
1962 de kandidatentoernooien
vervangen werden door de
kandidatenmatches?
In het opgesomde rijtje namen
missen we die van John van
der Wiel. Na een bikkelharde
driekamp met Short en Torre
eindigde onze landgenoot ge
lijk met Short (3,5 uit 6), waar
door deze, vanwege een betere
SB in het hoofdtoernooi, een
vrijkaart kreeg voor Mont Pel
lier. Na onderstaande partii
leek het er op dat v.d. Wiel
zich zou plaatsen:
J.v.d. Wiel-N. Short.
7e ronde Russisch.
I.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 d6
4.Pf3 Pxe4 5.d4 d5 6.Ld3 Le7
7.0-0 Pc6. 8.c4 Pb4 9.cxd5
Pxd3 10.Dxd3 Dxd5 ll.Tel
Lf5 12.Pc3 Pxc3 13.Dxc3 Le6.
Een bekend systeem. Zwart's
laatste zet is gedwongen, om
dat 13..c6 faalt op 14.Lh6!
gxh6 15.Te5 Dd7 16.Tael Le6
17.d5! enz. Nemen op c7 is nu
niet verstandig, men zie:
14.Dxc7 Ld6 15.Dc2 0-0 16.Ld2
Lf5 17.Db3 Dxb3 18.axb3 f6
met iets beter spel voor zwart
(Hübner-Smyslov 1983).
door
L. Hofland
14.Te5 Dc6.
Alleen door deze zet is de
zwarte opzet acceptabel
(14...Dd7! 15.Lh6! gxh6 16.d5!).
Na 15.Dxc6+ bxc6 staat zwart
vanwege het loperpaar en de
open b-lijn overwegend. Wat
wit nu doet is ook niet goed,
het beste was waarschijnlijk
15.Lf4, of, als wit remise wil
maken, 15.Pg5.
15.Del?! 0-0-0 16.Lg5?! Lxg5
17.Txg5 Ld5!
Dit veld is zeer goed voor de
loper; wit is reeds in moeilijk
heden.
18.Pe5 Db6 19.Txg7 Thg8
20.Tg3 Dxb2 21.Tdl Txg3
22.hxg3 Lxa2 23.Da5 Kb8
24.Pd3.
Wit's beste praktische kans;
door de matdreiging op c7 kan
hij een tijdje met hangende
stukken spelen.
24...Db3 25.Tcl b6 26.De5 Tc8
27.Pf4 Db2?!
Zwart ziet geen gevaar. Het
beste was 27...Db4 met het
plan Lc4 of Dd6, waarna de
witte aanval kan worden afge
slagen en de damevleugelpion-
nen kunnen gaan lopen.
28.Tc6! Kb7?!
Een tweede onnauwkeurig
heid; te proberen was hier
28...Le6 29.Pxe6 fxe6 30.Txe6
a5.
29.Kh2! Dxf2?!
Geeft wit de gelegenheid fraai
te winnen, maar zwart had het
32.Pe5 Td8 33.Pd7+! Kc8.
33...Txd7 34.De8+ Kb7
35.Dxd7 is ook kansloos.
34.Td6H
Wereld-
kampioenschj, V(
jute
34...cxd6 35.Dc6 mat.iUpi
Zwart gaf het op.
rho
Blunders glig
In de kroongroep tjn
Ohra-toernooi warerjjJg]
twee kolossale blund,
wonderen. In de par1*11
Timman (le ronde) [jfsl
landgenoot nog nietf|an
over de vermoeidh
van het Interzonetojl&ï
de 16e zet van wit ort Q;
volgende stelling:
Timman
16...Pe5??
17.Lxe5 fxe5 18.Dd5-w
wege l8...Dxd5 19.P^erg
Enkele ronden later he'
weer betrokken bij i on'
derfestijn: In Miles-N».
speelde wit na de tijd Y
44.c6-c7??? waarna <YV.
de stelling ontstond:
Een schitterende slotzet; zwart
kan het mat niet meer verhin
deren: 34...Txd7 35.Da8 mat of
Zijn tegenstander
mogelijk nog vaI
44...Txc7?? en gafste
45.Txc7+ op. Na aflt pr(-
dat wit met 44.Tf3 w(ar v
lijker had gewonnenchttl
tekstzet zou 44.„4 w
bordjes hebben verty.ent{
Correspondentieadres rn,
Hofland, C. Fockste
2613 DE Delft.
■Jtig
Onderzoekers van een Japanse
universiteit hebben de eerste
robot gemaakt die op twee be
nen loopt en dat en bijna net
zo snel als een mens. De Wase-
da Universiteit in Tokio
maakte gisteren de „geboorte"
bekend van WL-10 RD, lengte
1,44 meter, gewicht 84,5 kilo.
Het is een geesteskind van
professor Ichiro Kato, die al
twee robots had gemaakt,
waaronder een die muziek
kon lezen en een orgel kon be
spelen. De nieuwe robot, die
reageert op commando's, be
weegt zich voort met passen
van 40 centimeter per 1,4 se
conde. Hij is zeer wendbaar en
kan trappen op- en aflopen.
Het is een droom van Kato om
nu een robot te maken die als
Ieren leverden eerste troepen aan VN
Tn 1960 vroeg de Verenigde
Naties aan de Ierse regering
-een contingent van haar ver-
'dedigingsmacht af te staan
Voor de door de VN gecontro
leerde gebieden in het dat jaar
-onafhankelijk geworden Zaïre
(Belgisch Kongo). In juli van
dat jaar vertrokken ongeveer
'1400 man naar de voormalige
kolonie.
Van juli 1960 tot mei 1964 de
den 6197 Ieren dienst in Kon
go. Hiervan kwamen er 26 om
het leven, waarvan 17 bij ac
ties, en werden er 75 gewond.
In de daarop volgende jaren
leverde Ierland troepen voor
VN-dienst in Egypte, Israël,
Cyprus en Libanon. Op dit
moment doet het Ierse 57 In
fantry Battalion dienst bij Uni-
fil in Libanon. Ter herdenking
van 25 jaar VN-dienst heeft de
Ierse PTT een zegel uitge
bracht (22 p.) die een beeld
geeft van het optreden van
VN-troepen in Zaïre.
Het is dit jaar 100 jaar geleden
dat Thomas Ashe geboren
werd. De familie Ashe kwam
oorspronkelijk uit Frankrijk
onder de naam d'Esse. Eerst
vestigden ze zich in Devon in
Engeland, doch staken later
over naar Ierland. In de loop
der jaren breidde het geslacht
zich over geheel Ierland uit.
Eén familielid, Thomas, was
vrijheidsstrijder in hart en nie
ren en gedroeg zich navenant.
Steeds was hij in de voorste
gelederen te vinden als het er
om ging de Engelse „tirannie"
te verdrijven. Ter herinnering
aan deze vrijheidsstrijder
kwam in Ierland een postzegel
.in omloop (26 p.) waarop men
het portret ziet van Thomas
Ashe alsmede de jaartallen
1885-1917. Behalve vrijheids
strijder was Ashe ook een
groot literator en dichter. Van
zijn hand verschenen tal van
Ierse liederen. Het portret op
de zegel is een reproduktie
van een schilderij van de hand
van Robert Ballagh.
Van 1685 tot 1753 leefde de
Ierse geleerde, filosoof en
theoloog George Berkeley. Hij
zag het als zijn taak zich naar
Bermuda te begeven om de
Engelse kolonisten de noodza
kelijke scholing te geven. Ook
hield hij er zich bezig met het
opleiden van leken tot zende
lingen teneinde de Indianen te
bekeren. Later vestigde hij
zich in de Amerikaanse staat
Rhode Island, waar hij drie
jaar tevergeefs wachtte op een
hem door het Hof toegezegde
geldelijke ondersteuning. Dat
hij zich in die jaren gezien
maakte, mag blijken uit het
feit dat de stad Berkeley in
Californië naar hem genoemd
werd. Aan George Berkeley is
in Ierland een postzegel (44 p.)
gewijd, waarop zijn portret
naar een schilderij van James
Lathan. Dit schilderij is in het
bezit van het Trinity College
te Dublin.
Ter gelegenheid van 40 jaar
Verenigde Naties heeft Malta
een serie van drie postzegels in
omloop gebracht, in de waar
den 4 c., 11 c. en 31 c. Malta
werd op 1 december 1964 het
114e lid van de VN. Als af
beelding op de zegels ziet men
symbolische motieven met als
middelpunt het VN-embleem.
Op de zegel van 3 c. ziet men
de portretten van Guzeppi Ba-
jada en Manwei Attard. De ze
gel van 7 c. draagt de portret
ten van Karminu Abela en
Wezu Dyer die destijds allen
als slachtoffer vielen. Op de
zegel van 35 c. ziet men het
monument zoals dat te Malta
zal verrijzen.
Nieuw Zeeland heeft twee
nieuwe gebruikszegels in om
loop gebracht, in verband met
de verhoging van de posttarie-
ven. Deze nieuwe zegels heb
ben een waarde van 25 c. en
35 c. en tonen beide het port
ret van koningin Elizabeth
van Engeland, echter de kleur
van de achtergrond verschilt.
een artiest een podium be
klimt, zich achter een orgel zet
en het bespeelt.
Eerste meniscus
transplantatie
Een team onder leiding van
prof. Carl-Joachim Wirth
heeft voor het eerst in de ge
schiedenis een meniscustrans
plantatie op een mens uitge
voerd. Dit voor de sportwereld
belangrijke nieuws is onlangs
bekendgemaakt tijdens een
congres van sportartsen in
München. De meniscustrans
plantatie opent voor vele
sportlieden en mensen die in
het dagelijks leven een bescha
diging aan de meniscus heb
ben opgelopen, een nieuwe
methode voor herstel. Het be-
i schadigde kraakbeen van de
meniscus wordt bij de operatie
verwijderd en door de menis
cus van een overledene ver
vangen.
Glas maken zonder
oven
Amerikaanse onderzoekers
van de universiteit van Flori
da hebben een nieuwe tech
niek ontwikkeld om glas te
produceren zonder hete ovens.
In plaats daarvan wordt water
gemengd met een chemische
.,Met onze methode is het ma
ken van een ingewikkelde fi
guur van glas net zo simpel als
het maken van een gelatine-
pudding", verklaarde de leider
van de groep, Larry Hench.
Het door de Amerikaanse
luchtmacht gesubsidieerde on-
Robot loopt d v;
e vl;
net zo snel al?ich
derzoek begon in 198
sultaat is een glasma!
„sol gel" heet.
De traditionele meF""!
glas en keramiek te K
gint met gebruikma
natuurlijke materii
kwartszand of zuivi y
steen, gevolgd door! I
ling aan hoge temj y
Het team van Hench
echter dat het ook aL
Een makkelijk vel
chemisch middel, F
hoxysilaan, wordt i»xrj
vorm gedaan, waaC/l
water als katalysator
„Als je het goed doe
hard glas in de I
vorm. Met onze me)
iedereen bijvoorbeel1
gen spiegel kunnen
gen", aldus Hench. O
Zuidchinese Ze
De Zuidchinese zee,1
miljoen jaar tussen G
neo en de Filippijn!
staan, gaat verdwijnt
Franse en Chinese c
fen, die de afgelopen
samen onderzoeking
zeegebied hebben
deelden ter gerustste
dat het nog wel tw
joen jaar zal duren
Zuidchinese Zee is dl
len. Volgens de onó
bewegen de aardkoi
onderzeese bergrug i
begrenst, zich jaarlij
centimeters naar het
de richting van de I
en verkleinen hiel
zeebassin. Als deze
ving aanhoudt zal 1
twintig miljoen jal
zijn.
