Zwarte agent gedood
bij begrafenis Mxenge
Drie doden tijdens protestdag in Chili
Ongeregeldheden
in Noord-Ierland
e";plgische
iniby zat
^lstraf
VA van
,ndejie jaar
Vrijlating
Mandela
Zanger
Duran
Duran
op 't
nippertje
gered
Reagan en Gorbatsjov
spreken negen uur met elkaar
JÖ^ËNLAND
CeidaeSou/umt
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1985 PAGINA 5
ghat.
i vq
ïani onze correspondent
£ge Aad Jongbloed)
i geBSEL Gaetan
Irie jaar oud, toen
dM<Por eerst an"
kinderen zag.
hetdien had hij met
groijnoedêr in de ge-
Ol^nis van Gent ge-
taanT volkomen afge-
de^ll van buiten-
ovld, zonder het
r allprt dat een kind
fghflie leeftijd nodig
werd in de gevan-
geboren, toen zijn
)AGCL
voorarrest ver-
I nadat zij cheques
»rvalst. Na een ver
ing tot vier jaar
n moeder en kind
bracht naar de ge-
inis van Brugge,
KMUI we' voorzieningen
lPOSIoor hinderen. Maar
3END)na ^aar aankomst
tot de conclusie
T vluchtgevaar was
ferden Michele en
toontje overgeplaatst
Gent. „Kunt u zich
tellen", zou de verde-
later vragen, „hoe de
?r met haar kind op
g over de gevange-
lur zou kunnen klim-
In Gent was er
f j enkele voorziening
Gaetan en men be-
dat zo te laten. Na
drie jaar van haar
uitgezeten te hebben
Michele (en daarmee
toontje) in voorwaar-
e vrijheid gesteld,
zij hoorde dat Gae-
of een tehuis geplaatst
v vorden, vluchtte ze
Engeland. Ze keert
- maar verdwijnt* op-
ge» in de cel na het ste-
)or©n cheques. Michele
js. ndsdien weer in de
genis van Gent en
pgjji verblijft in een
rjscrtehuis in Hasselt.
let ct tussen moeder en
aarl*s er n'e*- advo-
bii an de vrouw spreekt
vgi.het failliet van de
che rechtspraak."
^janda laat
_ji 1.400
""tieke
^ngenen
LLA In Oeganda
trdag, twee weken na
sgreep die een einde
aan het bewind van
it Obote, ruim 1.400
i gevangenen vrijgela-
el van de vrijgelaten
nen behoren tot de
atische Partij van Paul
varfrere, de belangrijkste
P^partij tijdens Obote.
°%ere werd in de nieu-
*at Iring benoemd tot mi-
eiVan binnenlandse za-
had bij zijn ambtsaan-
ej> gezegd een eind te
an8aan detenties zonder
5 \n proces.
Z,ebE WOENSDAG GR AT;?
1 or Bil DEZE KRANT
rliflATIEOVER FILMS MUZIEK
kalER RECREATIE EXPOSITIE?
d JEN COMPLETE AGFN DA
WOORDVOERDERS
CHARTA OPGEPAKT
WENEN De Tsjechoslowaakse politie heeft drie
vooraanstaande dissidenten gearresteerd en een
ontwerp-verklaring van de mensenrechtenbewe
ging Charta'77 in beslag genomen waarin de inval
van het Warschaupact van zeventien jaar geleden
werd gehekeld.
Dat is gisteren in Tsjechische emigrantenkringen
in Wenen vernomen. De drie aangehouden actie
voerders zijn Vaclav Havel, Ladislav Lis en Jiri
Dienstbier. Havel en Lis werden vrijdag gearres
teerd en Dienstbier zaterdag. De 48-jarige Havel is
een internationaal vermaarde toneelschrijver. Hij
was een van de woordvoerders van Charta en is
tevens actief in andere ondergrondse mensenrech
tenorganisaties. Lis (58), een voormalig lid van de
communistische partij en aanhanger van de
Praagse Lente, werd in 1969 uit de partij gezet.
Verzetsleider
El Salvador in
gevangenis „vermoord"
SAN SALVADOR Het Salvadoraanse
leger heeft een guerrillaleider in de ge
vangenis gemarteld en vermoord. Deze
beschuldiging werd gisteren geuit door ra-
dio-Venceremos, het station van het link
se verzet in El Salvador. Zaterdag maakte
een woordvoerder van het leger bekend
dat Doroteo Gomez (50), die op 1 augustus
door het leger werd opgepakt, zich vrijdag
in zijn cel door ophanging van het leven
had beroofd. Gomez was een leider was
van de Strijdkrachten van het Nationale
Verzet (FARN). FARN is een van de
guerrillagroeperingen die strijden tegen
het door de VS gesteunde Salvadoraanse
bewind.
Ierse omroep staakt uit
protest tegen censuur
DUBLIN De omroepjournalisten in Ierland
van zowel radio als televisie hebben het afgelo
pen weekeinde in Ierland een staking gehouden
van dertig uur uit protest tegen de door de lei
ding van de omroep ingestelde censuur. De om-
roepdirectie had een gepland vraaggesprek met
de Amerikaanse IRA-sympathisant Martin Gal-
vin geschrapt. De directie van de publieke om
roep Radio Telefis Eireann ontkende censuur te
plegen. Het besluit was „een zuiver redactionele
ingreep en als hij iets vermeldenswaardig te
zeggen heeft, zal een interview met Galvin ze
ker worden gemaakt, zei de directie. De Ieren
stemden noodgedwongen af op illegale piraten
zenders. Een regeringswoordvoerder zei dat er
geen druk was uitgeoefend op de omroep om
het interview niet te latgn doorgaan.
Grootgrondbezitter
trouwt 89e vrouw
NEW DELHI Een welge
stelde grootgrondbezitter in de
Indische deelstaat Orissa heeft
zijn 89e bruid over de drempel
gedragen, berichtte het persa
gentschap PTI. De 61-jarige
Udaynath Dak hin ray vertelde
volgens PTI, dat hij besloten
had veel vrouwen te trouwen
nadat zijn eerste vrouw hem
36 jaar geleden had verlaten,
twee weken na hun huwelijk.
Dakhinray zei dat van de 88
vrouwen die hij sindsdien vol
gens de hindoeritus had ge
trouwd, 57 waren weggelopen
of van hem gescheiden en 26
gestorven.
Deense vissers willen
niet meer uitvaren
KOPENHAGEN Vissers uit de vier belang
rijkste Deense vissersplaatsen hebben dit week
einde het werk neergelegd en verklaard dat zij
pas weer aan de slag gaan als de regering toe
stemming geeft om meer haring te vangen. Na
conflicten vorige week tussen vissers en de vis
serij-inspectie, onder andere gepaard gaande
met menselijke blokkades rond de havens om
inspectiebeambten het werk te beletten, beslo
ten de vissers van Fredrikshavn, Hirtshals,
Strandby en Skagen op Jutland zaterdag op een
vergadering om niet meer uit te varen. Volgens
de voorzitter van de Deense vissersbond stem
men de vangstregels en -quota van de Europese
Gemeenschap niet meer overeen met de situatie
op zee. Op extra vangsten werd vorige week een
forse boete geheven.
JOHANNESBURG
Speculaties over mogelijke
ingrijpende hervormingen
van de apartheidspolitiek,
die de Zuidafrikaanse pre
sident Botha waarschijn
lijk donderdag bekend
gaat maken, hebben de
berichten over de voort
durende onrust in Zuid-
Afrika het afgelopen
weekeinde naar de ach
tergrond gedrongen.
Weliswaar steeg het aantal
slachtoffers van de dagenlange
rassenonlusten onder wie
een zwarte politieman op de
begrafenis van de zwarte ad
vocate Victoria Mxenge tot
63. Maar de meeste aandacht
richtte zich op de berichten
over de mogelijke wijzigingen.
Volgens het Amerikaanse
nieuwsmagazine Newsweek
ANC roept bediendes op tot strijd
LUSAKA Het African National Congress (ANC), de be
langrijkste guerrillagroepering die vecht tegen de blanke
minderheidsregering in Pretoria, heeft de zwarte vrouwe
lijke dienstbodes in Zuid-Afrika opgeroepen de politieke
strijd tegen de apartheidspolitiek voort te zetten in de hui
zen van hun blanke werkgevers. De oproep is afkomstig
van de vrouwenafdeling van het ANC, maar legt niet na
der uit wat voor soort acties worden bedoeld.
brand staken.
Tijdens de begrafenis werd de
Zuidafrikaanse autoriteiten
vorige week zonder omwegen
dood van mevrouw Mxenge gewaarschuwd dat president
overweegt Pretoria het af
schaffen van de thuislanden.
Eerder melden andere Ameri
kaanse weekbladen al, dat
president Botha onder meer
van plan zou zijn alle zwarten
het Zuidafrikaanse staatsbur
gerschap aan te bieden.
Voor de begrafenis in het
thuisland Ciskei van de op 1
augustus in Durban vermoor
de advocate Victoria Mxenge,
waren ruim 6.000 mensen op
de been. Toen de menigte na
enkele toespraken de kist be
geleidde naar een kerkhof in
de buurt van het stadje King
William's Town, wilde een
surveillanceauto van de politie
zich een weg banen door de
mensenmassa. Toen de wagen
werd tegengehouden, raakte
de zwarte agent in paniek en
probeerde te vluchten. Daarbij
raakte zijn auto een aantal om
standers. Deelnemers aan de
begrafenis achtervolgden de
chauffeur, sleurden hem uit de
toegeschreven aan „doodseska
ders van het blanke minder-
heisbewind in Pretoria". Vic
toria Mxenge werd bijgezet
naast haar man Griffith, die
vier jaar geleden onder nooit
opgehelderde omstandigheden
van het leven werd beroofd.
Rayi, de begraafplaats van
Mxenge, is gelegen in een ge
bied dat reeds 150 jaar een
verzetshaard is tegen de blan
ke overheersing. Steve Biko,
de bekende zwarte verzetslei
der die in 1977 in politie-hech-
Reagan economische sancties
tegen Zuid-Afrika niet kan te
genhouden als het zijn rassen
politiek niet verandert.
McFarlane ontmoette vorige
week de Zuidafrikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
dr. Roelof Botha, tijdens diens
bliksembezoek aan Wenen en
Frankfort.
Volgens de Zuidafrikaanse po
litie zijn op grond van de drie
weken oude noodtoestand in
totaal 1.605 mensen opgepakt.
Zij zijn nog niet in staat van
tenis overleed, woonde daar beschuldiging gesteld,
ook. Het behoort tegenwoordig noodtoestand geeft de politie
tot Ciskei, een zwart thuisland
dat door Zuid-Afrika onafhan
kelijk is verklaard maar inter
nationaal niet wordt erkend.
Amerikaanse adviseur
auto, gooiden hem met stenen v°or de nationale veiligheid,
dood, waarna ze zijn lijk in Robert McFarlane. heeft de
Woedende begrafenisgangers gooien stenen naar een politieauto. Korte tijd later werd de agent uit de auto gehaald, gestenigd
en In brand gestoken.
uitgebreide bevoegdheden in
36 woongebieden die door on
geregeldheden zijn getroffen.
Van de arrestanten zouden 696
inmiddels zijn vrijgelaten, ter
wijl 909 nog worden vastge
houden.
(Vervolg van voorpagina)
PRETORIA „Er zijn leden
van de Zuidafrikaanse rege
ring die vinden dat Nelson
Mandela nu veel jaren in de
gevangenis heeft doorge
bracht en dat hij vrijgelaten
zou moeten worden", aldus
minister van buitenlandse
zaken Botha. „De vraag nu
nog slechts is hoe dit moet
geschieden". ANC-voorzitter
Oliver Tambo zei vanuit zijn
ballingsoord Zambia, dat
vrijlating van Mandela en
andere politieke gevangenen
in Zuid-Afrika, „een teken"
zou zijn, dat de blanke rege
ring met de zwarten wil on
derhandelen. De leider van
de grootste stam in Zuid-
-Afrika, Zoeloe-chief Buthe-
lezi, heeft verklaard bereid
te zijn tot onderhandelingen
met Pretoria over eventuele
deling van de macht. Dit op
voorwaarde dat de „noodtoe
stand wordt opgeheven en
politieke gevangenen wor
den vrijgelaten".
FALMOUTH Duran Du-
ran-zanger Simon Le Bon, een
zeilenthousiast die vorig jaar
verklaarde het zingen mis
schien op te geven voor het
zeilen, is gisteren met zijn
wedstrijd-zeiljacht 3 km ooste
lijk van Falmouth in zware
zee omgeslagen. Het schip
deed mee aan de Fastnet-zeil-
Het jacht van Le Bon, een 14
meter lange Drum had 24
mensen aan boord. Tijdens het
omslaan klampten de meeste
bemanningsleden zich vast
aan de boeg, maar enkelen,
onder wie de 25-jarige zanger,
moesten van de verdrinkings
dood worden gered omdat ze
vastzaten in een hut van het
jacht. Ze bleven in leven door
een luchtbel in het schip.
Veertig minuten stonden ze tot
het middel in olie-achtig water
in het omgeslagen zeiljacht tot
dat een duiker van de Royal
Simon le Bon gisteravond na
zijn redding
Navy door een luik bij hen
kon komen. Hij haalde ze een
voor een bij de voeten of de
kraag eruit. Daarna moesten
de opvarenden naar het zon
licht zwemmen.
Dertien mensen werden in
veiligheid gehesen en elf an
deren werden door een red
dingsboot opgepikt, daarbij
moesten enkelen met uitput
tingsverschijnselen naar zie
kenhuizen worden vervoerd.
Er waren geen ernstige ver
wondingen.
De zware zeeën hebben al 36
van de 250 deelnemers aan de
race gedwongen de strijd te
verlaten. Le Bon en zijn be
manning waren onder de lei
ders in de Fastnet-race en
ploegden door windkracht ne
gen toen de ongeluk toesloeg.
Het schip, met een waarde van
ruim 4 miljoen gulden ligt nog
gekapseisd voor de Engelse
kust.
WASHINGTON De
Amerikaanse president
Ronald Reagan en Sovjet
leider Michail Gorbatsjov
zullen op 19 en 20 novem
ber aanstaande negen uur
SANTIAGO In Chili gearresteerd. De voor
zijn vrijdag en zaterdag bij naamste demonstraties tij
protesten tegen het mili- dens de „Dag voor het le-
taire regime drie doden ven" werden gemeld uit
en acht zwaargewonden Santiago, Valparaiso, Vina
'gevallen. Bijna driehon- del Mar, Concepcion en
derden mensen werden Punta Arenas.
De „Dag voor het leven" werd
gehouden op initiatief van de
overkoepelende vakbondsor
ganisatie CNT en de Federatie
van Studenten om „volledige
naleving van mensenrechten
en een einde aan de onder
drukking" te eisen.
Nadat de politie met traangas
en waterkanonnen een einde ten in maart van dit jaar. In de aan de stroomvoorziening. Het
had gemaakt aan demonstra- sloppenwijken werden barri- Manuel Rodriguez Patriottisch
ties in het centrum van Santi- cades opgeworpen en in de
ago, laaiden de onlusten 's a- brand gestoken. Ook hier trad
vonds op in de sloppenwijken de politie hard op.
rond de stad. De grote betogin- Na het vallen van de avond
gen waren onder meer gericht werd een deel van het land,
tegen de rol van de politie bij waaronder Santiago, in duis-
de moord op drie communis- ternis gehuld door sabotage
Front, een groepering opge
richt door aanhangers van de
verboden communistische par
tij, stelde zich voor de actie
verantwoordelijk. Na onge
veer 30 minuten was de
stroomvoorziening hersteld.
!,!>JE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
hoorde dat jonk de trap afstomme-
Kille Klansky bijna onhoorbaar. „Ik
gelijk In de schoorsteen. Geef me even
"^ie, Pjotr. En verder mondje dicht, want
hiks merken...." Deze gefluisterde woor-
pn voor agent 009 natuurlijk niet te ver-
oen hij de smidse weer binnenkwam,
Jj dan ook een - zo op het oog - zeer
Jig toneeltje. Baas Verholen gaf een
d i en uit de grote schoorsteen bungelden
r benen, een hand en een bezem van
die kennelijk bezig was het inwendige
^al te reinigen. - „Hé, baasl Wat ge
lér nou?" riep Jopie met een onschuldig
- „De schoorsteen moest nodig 'es een
ïurt hebben," antwoordde Pjotr. „Toe-
'k(Lam er net een schoorsteenve9e'' voor-
n dacht ik, kom, laat ik het gelijk maar
f)rde laten maken." - „Wat reuze toeval-
er nét een schoorsteenveger voorbij
dacht 009. „Wees op je hoede, Sjeems.
Je kunt nóóit weten...."
Intussen had baas Pjotr een bankbiljet te voor
schijn gehaald. „Ga jij nou 'es even het dorp in,
Kareltje," zei hij. „Je vindt wel ergens een slijte
rij. Koop daar dan een flesje dubbelgebrande
Koetsier. Ik heb zo'n idee, dat de schoorsteen
veger straks wel een verkwikkend slokje lust,
als hij uit die vieze roetrommel naar beneden
komt." - „In orde, baas. Ik ga meteen," zei 009,
en in zich zelf dacht hij: „Pjotr wil me uit de
buurt hebben. Dat is verdacht...." Toen wierp hij
de beat-cape om de stoere schouders en liep
het dorp in. Maar op het hoekje van het Selde
rijstraatje stond daar Krelis, de afgewezen min
naar van de lieftallige Jantina Spruytjens. Krelis
klaagde zijn nood tegen zijn vriend Gait Lams
bout. „En dat ik Jantina kwiet ben, is allemaal
de schuld van die provo uut de stad. Hier...,
daar komt meneer toevallig net an..." - „Nou,
dan wist ik het wel," vond Galt Lamsbout. „Ik
gaf hem een flink pak op de ribbekast."
LONDONDERRY De politie in Londonderry heeft
zaterdag rubberkogels gebruikt om katholieke jonge
ren te verspreiden. Oorzaak van de ongeregeldheden
was de jaarlijkse mars van de extremistische protes
tantse organisatie Apprentice Boys, die daarmee het
feit herdachten dat een katholiek leger dat de stad be
legerde, nu 296 jaar geleden werd verslagen door de
protestantse koning Willem III.
Acht politiemensen raakten gewond toen ze in het katholieke
Bogside District werden aangevallen met stenen en flessen.
De mars van de protestanten werd begeleid door Britse militai
ren in pantserwagens. De mars verliep aanvankelijk vreedzaam,
maar aan het eind braken ongeregeldheden uit toen de politie
een bezoekende drumband uit Schotland belette om de katholie
ken te provoceren door op de stadswallen te spelen.
Een gemaskerde man gooit tijdens de onlusten In Londonderry
een fles met brandende olie naar de politie.
mmwmmm
met elkaar in Genève
spreken. Amerikaanse en
Sovjetdiplomaten zijn het
eens geworden over het
programma voor de to
pontmoeting. Een en an
der wordt gemeld door de
Washington Post, die zich
daarbij beroept op bron
nen binnen de Ameri
kaanse regering
Behalve de gesprekken
waarvoor de negen uur zijn
bestemd, is drie uur uitge
trokken voor diners en re
cepties. De eerste dag zal ge
wijd worden aan een algeme
ne uitwisseling van stand
punten, terwijl de standpun
ten op de tweede dag betrek
king zullen hebben op vier
punten: regionale kwesties,
bilaterale vraagstukken,
mensenrechten en wapenbe
heersing. De mensenrechten
zouden het moeilijkste punt
worden en waarschijnlijk
zullen de Russen er niet mee
instemmen dat het als een
agendapunt wordt behan
deld.
Volgens de Post bereidt
Reagan zich op de topont
moeting voor door artikelen
te lezen die door zijn mede
werkers zijn opgesteld. Een
van de titels van de stukken
luidt: „De Sovjet-Unie: com
munistisch, tsaristisch of al
lebei?
Moskou wil dat West-Europa
optreedt als brug met Was
hington in de aanloop naar
de topconferentie in Genève,
aldus de Russische commen
tator Bovin in het regerings
blad Izvestia. Hij sprak wes
terse beschuldigingen tegen
dat de Russische diplomatie
gericht is op het creëren van
tegenstellingen tussen West-
Europa en de Verenigde Sta
ten.
De commentator zette vra
gen bij de politieke wil van
Washington om compromis
sen te bereiken tijdens de
topconferentie, hoewel zijn
artikel ongewoon gematigd
en optimistisch van toon was.
