finale
Roma: weinig titels,
veel supporters
Bundesliga
laat loon-
strookje zien
Italië
betaalt
't beste
Bayern München
in dubbel opzicht %v;
duurste vereniging
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1
DUSSELDORF De Westduitse voet
baltrainers verdienen voldoende om pe
rioden van werkloosheid zonder proble
men door te komen. De salarissen van de
oefenmeesters in de hoogste afdeling van
de Bundesliga zijn niet zo ruim als die
van de topspelers, maar de trainers heb
ben dan ook minder kans op korte ter
mijn zonder werkgever te komen. Geven
de Nederlandse eredivisieclubs weinig
openheid van zaken waar het de inko
mens van hun werknemers betreft, in
West-Duitsland mag iedereen weten dat
Udo Lattek (Bayern München) en Ernst
Happel (Hamburger SV) met een maand
inkomen van 33.000 mark (35.000 gulden)
de* topverdieners zijn.
Vandaag begint in West-Duitsland het voetbal
seizoen en ter gelegenheid daarvan publiceer
den alle Bundesligaclubs (met uitzondering van
SVW Mannheim en VfB Stuttgart) een salaris
lijstje. Lattek en Happel lijken overigens een ap
peltje voor de dorst het minst nodig te hebben.
Hun positie is zeker. Dat kan ook worden ge
zegd van Otto Rehhagel (Werder Bremen), die
met Erich Ribbeek (Bayer Leverkusen) en Pal
Csernai (Borussia Dortmund) de subtop aan
voert. Dit trio is maandelijks goed voor 25.000
mark. Ribbeek heeft al een contract dat loopt tot
1988, al duurt die zekerheid in de voetbalwereld
evenlang als het succes.
Lattek overweegt serieus na afloop van dit sei
zoen onder de voortdurende prestatiedruk weg
te duiken. „De stress vreet mij op", heeft de
50-jarige Lattek dikwijls gezegd. Als zijn con-
Trainer Ernst Happel (60)
van de Hamburger SV zou
in Italië drie keer zoveel
kunnen verdienen als in
West-Duitsland.
tract afloopt wil Lattek naar Engels voorbeeld
manager van Bayern worden. Assistent Egon
Coordes zal dan als trainer gaan fungeren. Dat
die positie niet vrij van stress is, mocht dr. Nor-
bert Müller van Arminia Bielefeld afgelopen
maandag ervaren. Twee dagen na de nederlaag
van 4-1 tegen Darmstadt werd Muller op straat
gezet. Muller, die vorig voetbaljaar met Arminia
degradeerde, krijgt tot het einde van zijn con
tract (31 december) uitbetaald.
Droom
Happel, bijna zestig en de trainer met de meeste
ervaring in de top van het Westduitse voetbal,
heeft lang getwijfeld voordat hij een nieuwe
overeenkomst voor twee jaar tekende. „Ik heb
altijd gedroomd van Italië", mijmert de Wener.
„Daar zou ik drie keer zoveel hebben verdiend
als in Hamburg". Maar Happel erkent het na
deel dat hij geen talenwonder is. „Bovendien
heeft ook mijn laatste hemd geen zakken".
De overige Westduitse voetbalclubs hebben vrij
nauwkeurig aangegeven welke bedragen maan
delijks op de rekening van hun oefenmeesters
worden overgemaakt. Dat varieert van 9000
mark (Dieter Brei van Fortuna Dusseldorf) tot
18.000 mark (Karl-Heinz Feldkamp van Bayer
Uerdingen). Slechts twee verenigingen zijn min
der scheutig met de financiële informatie. VfB
Stuttgart zwijgt als het graf als naar de boek
houding wordt gevraagd. Het salaris van de Joe
goslaaf Otto Baric wordt geschat op 18.000
Mark. Wat de populaire en anders zeer spraak
zame Klaus Schappner bij Mannheim ontvangt,
wil hij niet verklappen.
ROME Het Italiaanse sport
blad Corriere dello Sport
heeft een uitgebreid onder
zoek verricht naar de salaris
sen van de top voet bailers in
de belangrijkste Westeuropese
landen. Het vergeleek de
voetbalmarkt in West-Duits
land, Spanje, Engeland en
Frankrijk met die in eigen
land. Duidelijk werd dat in
Italië de salarissen van de ve
detten een veelvoud bedragen
van de verdiensten van top
spelers in andere landen.
De Braziliaan Falcao ontving bij
AS Roma het afgelopen seizoen 5,6
miljoen gulden. Verzekeringsgeld
overigens, omdat de Braziliaan
door een knie-operatie slechts een
paar wedstrijden in actie kwam. De
Argentijn Maradona neemt de
tweede plaats in met 2,8 miljoen
gulden. Deze kleine middenvelder
in Napolitaanse dienst brengt zijn
geld overigens wel op. Opnieuw
loopt de verkoop van de seizoen
kaarten in Napels als een sneltrein.
Grote favoriet voor de landstitel dit
seizoen is Inter Milaan. Na de in
vestering van acht miljoen vorig
jaar (Karl-Heinz Rummenigge),
bleek de kas nog niet leeg te zijn.
Voor de aankoop van international
Tardelli (Juventus) en de Hellas-
MÜNCHEN De Westduitse voetbalkamppiek
Bayern München is in dubbel opzicht de duifid
vereniging in de Bundesliga. De kosten din n
Zuidduitse vereniging moet maken, bedrager
miljoen mark. Dit bedrag wordt enigszins tyclcÜ
derd door VfB Stuttgart dat echter drie milj
minder nodig heeft. Tegenover die hoge ui
ven staan echter ook veel inkomsten. Vai^n
shirtsponsor ontvangt het team van oud-Aja
Sören Lerby 1,2 miljoen mark en het is daan j
de enige Westduitse vereniging die boven™
mijoen uitkomt. Goede tweede is hier FC K ze
dat de laatste jaren toch weinig successen hïn V(
geboekt. Deze club blijft net onder het miljt „i,
950.000 mark. ^ed\
De goedkoopste vereniging in de Bundeslizr g<
een andere Zuidduitse vereniging, FC Nr
berg. De promovendus heeft een uitgaveir^PF
van iets meer dan drie miljoen gulden, icht
dan tien procent daarvan wordt ingebracht
de sponsor, namelijk 380.000 gulden. Minst
trekkelijke club voor de geldschieters in
Bundesliga is, voor zover de cijfers bekend {arriè
Ifannover 96. Dat ontvangt slechts 330.000 pg g
den. Interessant is de positie van Borussia lielkaa
chengladbach. Tegenover de begrote uitnwinf
van meer dan 9 miljoen gulden staat eenplg»nJ
ongewis bedrag aan inkomsten van de spofZe is
Als enige geldschieter in de Bundesliga Hel ir
deze namelijk het bedrag dat voor shirtrecljn. Hc
beschikbaar wordt gesteld, afhankelijk geiijle t
van de prestaties. Loopt het bij de ploeg P haa
trainer Jupp Heynckes niet, dan scharen del Da
russen zich aan de zijde van Hannover. Bij htelij
de prestaties wordt het bedrag verdubbeld, pied
Grootste inkomstenbron voor de verenigiijjpen
zijn de toeschouwers. Bayern is ook wat datpmbe
treft koploper. Het verwacht voor het komëe eV(
seizoen een gemiddeld aantal kijkers van 28|flanli
Vorig jaar waren de verwachtingen even hietelh
Door de onverwacht goede prestaties kwaKeo°l
er uiteindelijk ruim vierduizend toeschouizich
per wedstrijd meer. Bayer Leverkusen zag vtkoze
jaar het minste publiek. De club hoopte opiange
gemiddelde van 13.000 toeschouwers maarog si
er per wedstrijd zo'n vierduizend mindeioofd.
kassa's passeren. Uerdingen, de andere #len
Bayer gesponsorde Bundesliga-vereniging, lalen
meer publiek dan verwacht de duels bijwoiiet e
De multi-national weigerde als enige sponsa>eko(
de Bundesliga het bedrag bekend te maken wacl
voor de sponsoring van beide teams is uitgetfr Ali
ken. fop h;
eid i
Het lijstje van de verenigingen uit de BundJten,
ga met hun begroting en de inkomsten vaifron
shirtsponsor, in guldens, is: ngern
ter p
Bundesligaclubs
Bayern MUnchen
VfB Stuttgart
Hamburger SV
Werder Bremen
FC Köln
Mönchengladbach
Schalke 04
Kaiserslautern
Eintracht
Frankfurt
Borussia Dortmund
Bayer Leverkusen
VfL Bochum
Mannheim
Bayyer Uerdingen
Saarbrücken
Hannover
Fortuna Dusseldorf
FC Nürnberg
an tv
Begroting Inkomstërd ik
shirtrecla zet
16.5 miljoen 1.3 miljeer i
13.2 0.88
11.0 0.97
10.0 0.66
10.0 1.04
9.4 0.60
7.5 0.50
7.2 0.55
deerde positie in. De spits van Wer-
spelers Fanna en Marangon was der Bremen en het nationale elftal
nog eens zo'n twintig miljoen be- verdient jaarlijks bij zijn club ruim
schikbaar. Europa Cup 1 winnaar achthonderdduizend gulden. Sören
Juventus liet behalve Tardelli ook Lerby, de voormalige Ajacied, is
spits Rossi en de Pool Boniek ver- een goede tweede met een halve
trekken. Ter compensatie van de ton minder. Zijn clubgenoot Matt-
verkoop van het drietal, nam deze hSus toucheert weer wat minder,
club Serena over van stadgenoot maar staat derde.
AC Torino. De elf miljoen die bij In Frankrijk en Engeland zijn aan
deze transfer over de tafel ging, de salarissen onder- en bovengren-
maakte van Serena de duurste spe- zen gesteld. De spelers hebben
Ier van het jaar. daarentegen wel de kans zich van
De eerste tien spelers op de loon- neveninkomsten te voorzien via
lijst der best betaalden kwamen het opbrengsten uit reclame. In Frank-
afgelopen jaar uit in de Italiaanse rijk verdient Alain Giresse, de in-
eerste divisie. Na Falcao en Mara- ternational van Bordeaux, op de
dona volgden Rummenigge (1,75 grasmat jaarlijks krap een half mil-
miljoen gulden), Socrates (1,5 mil- joen, maar zijn jaarinkomen wordt
joen), Giordano (1,5 miljoen), Rossi geschat op het dubbele door de ex-
(1,4 miljoen), Altobelli en Fanna traatjes. In Engeland voeren spe-
(1,25 miljoen), Platini en Bagni (1,2 Iers van Manchester United de lijst
miljoen). Pas na die tien volgen en- aan. Jesper Olsen, geen onbekende
kele Spanjaarden, voornamelijk in de Meer. wordt door de Corriere
spelers van landskampioen Barce- dello Sport aangeduid als meest
lona en Real Madrid, dat diep in de verdienende met ruim 600.000 gul
buidel tastte voor versterkingen, den, gevolgd door zijn clubgenoot
De Westduitser Schuster, aanvoer- en aanvoerder van het Engelse elf
der bij Barcelona, en de Spaanse tal Brian Robson met 4,5 ton. Hoe
international Gordillo krijgen jaar- deze bedragen zich verhouden tot
lijks 1,05 miljoen gulden overge- de salarissen die in Nederland wor-
maakt op hun bankrekening. De den betaald is niet bekend. De in-
Argentijn Valdano en de Mexicaan komsten van Nederlandse spelers
Sanchez, beiden op de loonlijst van worden angstvallig geheim gehou-
Real Madrid, volgen op enkele den. Maar een gerucht wil dat een
tienduizenden guldens. speler op het niveau van bijvoor-
In West-Duitsland neemt Rudi Völ- beeld Ruud Gullit een inkomen ge
ler de financieel hoogst gewaar- niet van drie tot vier ton.
ROME Als meneer Rossi
met zijn zoontje in de buurt
van het hoofdkwartier van de
voetbalclub AS Roma komt,
danken was, menige muur, vuil
containers en zelfs antieke monu
menten. Geen mens die het waagt
hier reinigend op te treden uit
angst door de alom aanwezige Ro-
zegt hij: „Paulino, saluta la' ma-supporters te worden aangeval-
Roma" (Paultje, groet Roma). len.
En het ventje doet braaf wat
hem wordt opgedragen. De
supporters van AS Roma spre
ken over hun club ook wel als
„la bella Roma" of „Roma
magica". Dat duidt op de haast
bovennatuurlijke gaven die
AS (Associazione Sportiva)
worden toegedicht. Vanavond
is deze sportvereniging in
Eindhoven en dan mag PSV
de Romeinse idolen op hun
magische krachten testen.
AS Roma is in Italië waanzinnig
populair. Dat is vooral gebleken in
de lente van 1983 toen de club voor
de tweede keer in zijn (toen) 57-ja-
rige bestaan kampioen van Italië
werd. Rome stond een week lang
op z'n kop. Sommige wijken (met
name de wijk San Lorenzo) dragen
nu nog de kleuren van de club: de
bekende geel-rode verf op gevels
en trottoirs is nog niet verbleekt.
De „lupacchiotti", die vreselijke
wolvekoppen die het symbool zijn
van Roma, sieren met de namen
van Falcao, Pruzzo en Conti, aan
wie dat kampioenschap vooral te
„La Roma heeft 130 supporters
clubs, binnen en buiten de stad,
binnen en buiten Italië", vertelt
een vertegenwoordiger van de club
in de bunker aan de Via del Circo
Massimo, waarin het hoofdkwartier
van AS Roma is gevestigd. „Maar
dat is maar een schatting. Elke dag
kan er een bij komen. In Rome
heeft nu elke wijk, soms zelfs elke
straat zijn eigen supportersvereni
ging van onze club".
Gedrag
Over het algemeen is het gedrag
van de supporters van Roma rede
lijk, maar voor en na een belangrij
ke wedstrijd (vooral na een verlo
ren wedstrijd) zijn gevaarlijke toe
standen toch niet geheel uit te slui
ten. Vorig jaar, bij de kaartverkoop
voor de finale voor de Europa Cup
tussen Roma en Liverpool in de
Olimpico, deden zich hier enkele
griezelige vechtpartijen voor, waar
van men flink is geschrokken. En
elke zondag als Roma thuis speelt,
is het voor iedereen die niet direct
als supporter van „la Roma" te her
kennen is beter om uit de buurt
van het stadion te blijven.
In Rome ben je „romanista", aan
hanger van Roma, of „laziale", aan
hanger van die andere hoofdstede
lijke club: Lazio. Lazio heeft de
laatste jaren geprobeerd Roma con
currentie aan te doen maar is nu
gedegradeerd en moet dus voorlo
pig de eer aan AS Roma laten.
De bars en restaurants van de
hoofdstad zijn ofwel romanista of
wel laziale. Een romanista die (per
ongeluk) in de bar van de tegen
partij belandt en daar ook nog voor
zijn clubvoorkeur wenst uit te ko
men, speelt met vuur. Een minder
heid van de Romeinse bars is „mis-
to", gemengd. Maar de laatste tijd
lopen steeds meer uitspanningen
over naar la Roma.
AS Roma kan rekenen op een vas
te kern supporters of tifosi van zo'n
50.000 mannen en vrouwen. Daar
naast is er een achterban van onge
veer een miljoen mensen van al
lerlei slag, uit de hoge en lage stan
den. In Rome en in heel Italië
trouwens werkt niets zo nivelle
rend als de liefde voor een voetbal
club.
Niet geweldig
Toch heeft la Roma niet eens zo'n
geweldige staat van dienst om de
supportershysterie te rechtvaardi
gen. Twee keer kampioen van Ita
lië in bijna 60 jaar is niet enorm. En
in het afgelopen seizoen eindigde la
Roma zelfs maar op de zevende
plaats. Maar AS Roma heeft de
hoofdstad intussen wel afgeholpen
van een hardnekkig minderwaar
digheidscomplex op voetbalgebied.
In de Italiaanse voetbalcompetitie
gaven de noordelijke clubs (Inter,
Juventus, Milan, Torino, Genoa en
Bologna) altijd de toon aan. Roma
heeft de Romeinen weer het gevoel
gegeven mee te tellen in de wereld.
Dat deze prestatie vooral te danken
is aan de Braziliaanse spelers Fal
cao en Cerezo wordt dezer dagen
wel eens vergeten, vanwege de
problemen die Roma momenteel
met zijn buitenlandse werknemers
heeft. Zo wil de club Falcao ont
slaan, maar de Braziliaan heeft
daartegen beroep aangetekend. Een
procedure die nog gaande is.
AS Roma werd tot afgelopen week
einde voorgezeten door Dino Viola.
Deze senator voor de christende
mocratische partij stapte woedend
op als president-directeur vanwege
het voorgenomen ontslag van Fal
cao. Van Viola wordt aangenomen
dat hij een van de 5700 eigenan
van dit voetbalbedrijf. Viola del
liticus en Viola de voetbalondefi
mer lagen niet met elkaar
hoop. „Nauwelijks zat ik in het
lement of ik diende een wets
werp in om de belastingdruk
voetbalclubs te verminderen",
klaarde de „senatore" in het
blad II Messaggero. Dat zou in T
derland eens moeten gebeul
Maar betalen de Nederlandse clTl A
ook 51 procent belasting over ll/l
inkomsten zoals de Italiaanse?
la legde uit dat als een voetba
een miljard lire (1,8 miljoen
den) per jaar krijgt uitbetaald, y
club het dubbele moet opbrenj,
vanwege sociale en fiscale 1
plichtingen.
Maar medelijden met
hoeft niemand te hebben. Zij i™
hoort tot de rijkste clubs van!
land. Niet in het minst dank zij
subsidies van Barilla, de beken
spaghettifabriek van Italië. I
is dan ook het merk dat de s
van AS Roma op hun shirts draj
Een betere reclame is niet de
baar, want AS Roma is en blijftl
van de meest in het oog springe
voetbalclubs van Italië.
CEES MANDÏ
