Sandhi sluit
Ikkoord met
Ikh-leider
Eskimo's en Indianen
zien NAY O- vliegtuigen
liever vertrekken
Mint Laurent
lp klassieke toer
Vliegramp Colombia:
74 doden
TORITEITEN VOORBEREID OP
IRREUR VAN SIKH-EXTREMISTEN
Bisschop
Tutu wil
met Botha
praten
Enthousiast welkom voor Zuidiibanezen
„Vader van
wijn-
schandaal"
vermoedelijk
gearresteerd
iPAGiTEMLANlj"
lEeidaeSowcwit
DONDERDAG 25 JULI 1985 PAGINA 5
ie Zimbabwe
;oekt woning Nkomo
^RE Zimbabweaanse veiligheid-
ihebben gisteren de woning van op
leider Nkomo in Harare doorzocht
^^^^en mensen gearresteerd. Dat heb-
i Vwjnhangers van Nkomo gezegd. De
bweaanse minister van staatsveilig-
i96.ooeeft de arrestatie van één opstande-
215 00 bet ^u's van Nkomo toegegeven.
i75.'2oenoten van Nkomo zeiden dat hun
althuis was op het moment dat de
64;ioieidsagenten arriveerden, maar dat
49.oo^iiddellijk met onbekende bestem-
JMOLyas vertrokken. De huiszoeking
69.50 op de benoeming van Nkomo's
35i*oo'noot Fnos Nkala tot minister van
2i3!soilandse zaken. Nkala wordt be-
oo Rn'd aL de grootste vijand van Nko-
Drie arrestaties in
verband met dambreuk
TRENTO In verband met de dambreuk
bij het Italiaanse dorpje Stava zijn gisteren
drie mannen gearresteerd. Twee van hen
zijn broers, die eigenaar zijn van het stuw
meer en de nabij gelegen mijn. Zij worden
beschuldigd van meervoudige doodslag en
het veroorzaken van de ramp, waarbij
meer dan 200 mensen om het leven kwa
men. Volgens de openbare aanklager
Francesco Simeoni zijn er nog meer arres
taties te verwachten. Uit de eerste onder
zoeken blijkt dat verschillende lokale au
toriteiten rapporten over illegale werk
zaamheden aan de dam hadden gene
geerd. Intussen gaat het zoeken naar
slachtoffers nog door. Gisteren werden
weer vier lijken onder de modder van
daan gehaald.
EG lanceert nieuw
'technologie-plan
BRUSSEL De Europese Com
missie heeft gisteren een ambi
tieus plan gelanceerd om de ko
mende zeven jaar tot een inter
nationale samenwerking tussen
industrie en universiteiten te ko
men. Het plan, dat een verbete
ring beoogt van het technologisch
onderzoek, zal ongeveer 250 mil
joen gulden gaan kosten. In ze
ven jaar hoopt men 10.000 stu
denten, 350 hoogleraren en 350
andere specialisten op te kunnen
leiden. Het plan heeft de naam
COMETT gekregen, hetgeen
staat voor Gemeenschap in On
derwijs en Training voor Tech
nologie.
Ernstige kritiek
op premier Thatcher
LONDEN De Britse pre
mier Thatcher heeft gisteren
de zwaarste storm van kritiek
uit haar eigen partij over zich
gekregen sinds zij zes jaar ge
leden aan de macht kwam.
Van Conservatieve Partij
keerden zich 98 leden tegen
Thatcher bij de stemming over
het regeringsvoorstel de sala
rissen van topambtenaren fors
op te trekken. Hoewel het
voorstel door het Lagerhuis
werd aanvaard met 249 stem
men voor en 232 tegen, stuitte
het salarisvoorstel binnen de
Conservatieve Partij op ernsti
ge bezwaren.
BOGOTA Een vliegtuig van de Colombiaanse luchtmacht
met 74 mensen aan boord is gisteren neergestort in het Amazo
negebied in het zuiden van het land. Het toestel was ingezet
voor passagiersvervoer in verband met een staking van het bur-
gerluchtvaartpersoneel. Het vliegtuig, een DC-6, verloor kort na
zijn vertrek van de luchthaven van Leticia, de zuidelijkste stad
van Bogota, een van zijn vier motoren en stortte neer. Aangeno
men wordt dat niemand het ongeluk heeft overleefd. De Colom
biaanse luchtmacht nam maandag de binnenlandse passagiers-
vluchten over, nadat het personeel van de burgerluchtvaart
maatschappijen in staking was gegaan. De vakbond van piloten
waarschuwde eerder deze week dat de toestellen van de lucht
macht niet veilig waren voor het vervoer van grote aantallen
passagiers.
Israël gaat 20.000
ambtenaren ontslaan
TEL AVIV De Israëlische rege
ring heeft besloten het ambtena
renapparaat met zes procent in te
krimpen. Dat betekent het ontslag
van 20.000 ambtenaren. Het besluit
werd genomen na een week van
onderhandelingen met het vakver
bond Histadroet over de plannen
van de regering om de overheids
uitgaven te verminderen en lonen
en prijzen te bevriezen. Een nood
plan dat op 1 juli werd gelanceerd
leidde tot stakingen en felle pro
testen. De regering maakte bekend
dat drie procent van de ambtena
ren onmiddellijk zal worden ont-
,00 164|
.00 7900,
.00 1780,
337J
310J i
idsen
DELHI De auto-
in in de Indiase deel-
[Punjab hebben van-
so 24ond extra veiligheids-
m egelen getroffen ter
oming van terreu-
die het akkoord
Stfi de regering en ge-
de sikhs kunnen on-
jnen. Het gisteren
ten akkoord tussen
ier Gandhi en Sing
iwal, leider van de
sikh-partij
Dal, voorziet in een
jing van de drie jaar
crisis in de Punjab.
De extremistische sikhs,
die een onafhankelijke
sikhstaat in de Punjab na
streven, hebben zich altijd
krachtig verzet tegen een
compromis met de rege-
ring-Gandhi.
In de 12 punten tellende over
eenkomst is de premier Gand
hi aan een van de belangrijk
ste eisen van de sikhs tege
moetgekomen. Chandigarh, de
met de buurstaat Haryana ge
deelde hoofdstad, wordt bij de
Punjab gevoegd. In ruil daar
voor zullen hindi-sprekende
gebieden van Punjab bij Hary
ana worden ingedeeld. Voorts
stemde Gandhi erin toe dat
sikhs, die uit het leger werden
ontslagen na hun muiterij uit
protest tegen de bestorming
van de heilige Gouden Tempel
in Amritsar in juni vorig jaar,
gerehabiliteerd zullen worden.
Ook heeft Gandhi ingestemd
met het intrekken van de
noodwetten, die sinds de be
storming van de Gouden Tem
pel in de Punjab van kracht
zijn.
In India is verder zeer positief
gereageerd op het akkoord
met de gematigde Akali Dal,
die zegt de meerderheid vand
esikhs te vertegenwoordigen.
Alle kranten omschreven het
akkoord vanochtend als een
historisch pact.
03,j
44/
RIJS Perfectie was gis-
n het wachtwoord in Pa-
ttijdens de Haute Couture
Suvs voor de komende win-
Ontwerpers Yves Saint
1019rent, Guy Laroche en Ma-
i02iae Gres toonden Haute
^•ïure mode waarbij de na-
ioi2r lag op draagbare en
ioos'e kleding niet ge-
101,'ïd, maar klassiek.
102/1
ioi.8boodschap van Yves Saint
t was zelfs hoe min-
ioi,ahoe beter". Weinig juwe-
i020Ldu5, en voor overc^a8'
ioo!»e rustige en nostalgische
joojftstinten. Korte wollen en
ioo!»e rokken en pakjes met
99,uk wart jasjes, ook veel
g® -mplooi broeken gecombi-
99,2td met korte jasjes. De
was in veel opzichten
%'ai verademing: de manne
rs werden ditmaal niet
%£jgezeld door keiharde pop-
96.7tiek, maar schreden in
over de plankiers, tot
95,5&t genoegen van het pu-
ÜF'
95'^jw bij Saint Laurent wa-
05.3/ de glimmende satijnen
g^jfs, die voor een levendigde
93'.txnt zorgden bij zwarte
tailjurken van fluweel,
90.5te en kant. De avondjur-
®4.W waren adembenemend
93$/ in de tinten paarsblauw*
99.zand el, matbeige en zacht-
Veel bewondering oogst
ten ook de soepelvallende lan
ge jurken van velours
vaak met een split tot aan de
navel, maar toch heel „net
jes" en de prachtige baljur
ken, zoals de combinatie van
een strak strapless topje van
zwart fluweel op een wijdval
lende robijnrode of amethist-
kleurige rok van taf zijde.
Zeer vrouwelijke mode, waar
bij de vrouwelijke vormen
duidelijk weer in waren, was
te zien bij Guy Laroche. Brui
ne tinten voor de overdagmo-
de en paars, rood en blauw
voor de avond en vooral die
avondmode is erg mooi: zwart
fluwelen rokken met een bo
venstuk van dunne mousseli
ne of kant. Zijn rokken zijn
vaak gedrapeerd of de stof
wordt op de rug bij elkaar ge
nomen.
Ook Madame Gres kwam met
een draagbare en klassieke
collectie. Haar ruimvallende
mantels en kostuums in de
kleuren turquoise, mosgroen
of toastbruin zijn weliswaar
niets nieuw, maar nog altijd
wel erg mooi, net zoals de
sluike avondjurken van chif
fon en tafzijde.
En hoeveel kost zoiets nu?,
vraagt de lezer zich misschien
af.„Wie de prijs wil weten,
kan het toch niet betalen", is
helaas de leuze in dit milieu.
Een klassieke, met bloemen
bedrukte coctailjurk van ont
werper Yves Saint Laurent.
Een ander klassiek antwoord
is: „net zoveel als een auto".
Voor een Volkswagen heb je
een dagensemble, voor een
Mercedes (wanneer je geluk
hebt) een avondjurk. Dus re
ken maar na.
1/4 1 9 s) ..Een ingewikkeld werkje, baas," zuchtte
gggZou zo'n kleine wijsneus als jij best 'es wil-
491'eten, hè? Luister goed, dan zal ik je er een
/4 6oïklein beetje van vertellen. Een geleerde
/8 36iissor uit de stad heeft een nieuwe uitvin-
/e 32 5 gedaan en ik ben nu bezig er een model
/a 46èe bouwen. Als we ermee klaar zijn, kunnen
/2 36atijken of het werkt.." - „En wat moet het
/4 12?adoen?" vroeg Jopie onschuldig. „Wordt het
is 19 kleurentelevisie? Of een nieuw soort snijbo-
/8 4!310len? ,,Het spW me' ventje," grinnikte
14 34 i' ..Maar meer mag ik je er niet van vertel-
45 want het is allemaal erg geheim. Dat is met
pog op de concurrentie, begrijp je? Als die
Phter zouden komen, dan zouden ze het
hele idéé zo overpieken." - „Ik zal zwijgen als
het graf, baas," beloofde Jopie de Bietel. -
„Mooi zo," antwoordde Pjotr. „Zaag dan nou
maar een stukje chroom-wolfradium af, trekbe-
stendig vijf duim lang bij een doorsnee van drie
duim. Het afgezaagde stukje netjes bramen,
zoeten en in de draaibank zetten." - „Komt pri
ma voor de bakker, baas," glimlachte Jopie, en
hij ging aan het werk. „Zie zo..., ik weet alweer
een stukje méérdacht hij bij zichzelf.
Intussen kwam buiten de wakkere veldwachter
Eelco Eelkema aangewandeld. Hij was op zijn
ronde en kuierde rustig voorwaarts, de handjes
gevouwen op cfe rug. „Ik mot toch 'es eev'n bij
smidje Verhool'n gaan kijk'n," mompelde hij.
„Die arme kerel heeft de mens'nziekte van Alva.
Boer Knolle zegt het zelf
(Vervolg van voorpagina)
LONDEN/JOHANNESBURG
De zwarte Zuidafrikaanse
bisschop Desmond Tutu wil
met president Botha gaan pra
ten over mogelijkheden om de
onrust in het land te vermin
deren. „Ik zou bereid zijn, on
der de voorwaarde dat de pre
sident het niet louter doet om
te praten", aldus de anglicaan
se bisschop in een vraagge
sprek met de BBC. „We moe
ten heel snel spijkers met kop
pen slaan". Tutu en Botha
voerden het laatst besprekin
gen in 1980.
De afkondiging van de staat
van beleg in 36 zwarte woon
gebieden keert zich volgens
Tutu tegen de regering zelf.
De bisschop zei verder dat de
tijd naderbij komt, dat de
zwarte gemeenschap zwarte
politiemensen zal vragen te
besluiten of zij nog kunnen
doorgaan een moreel onverde
digbaar apartheidssysteem
overeind te houden. „We heb
ben het punt nog niet hele
maal bereikt, maar ik denk
dat we er dicht bij zijn".
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Shultz,
heeft gisteren gezegd dat in
Zuid-Afrika alleen echte vre
de kan worden bereikt als er
een einde komt aan apartheid
en de regering gaat onderhan
delen met de zwarte leiders, in
plaats van ze op te sluiten. Tij
dens een rede in Washington
verklaarde Shultz dat het in
stellen van de noodtoestand
aantoont hoe „dramatisch" het
probleem in Zuid-Afrika is ge
worden.
Bij aanhoudend geweld in
zwarte woonsteden zijn giste
ren opnieuw vier doden geval
len. In de stad Daveyton, ten
oosten van Johannesburg,
schoten leger en politie tijdens
een begrafenis van een slacht
offer van eerdere onlusten
vier mensen dood, nadat de
menigte zich tegen een leger
patrouille had gekeerd. Toch
verklaarde de politie dat het
geweld sinds de afkondiging
van de noodtoestand sterk is
verminderd
Het aanhoudende geweld be
gint intussen gevolgen te heb
ben op de emigratie naar Zuid-
Afrika. Officiële cijfers tonen
aan dat het aantal mensen dat
naar Zuid-Afrika komt in de
eerste vier maanden van 1985
met meer dan 25 procent is ge
daald vergeleken met dezelfde
periode vorig jaar. Het aantal
mensen dat het land verliet is
in dezelfde periode met 17
procent gegroeid.
In de omgeving van Port Eli
zabeth komen blanke winke
liers in steeds grotere proble
men door een zwarte koper
sstaking. Al meer dan een
week weigeren de zwarten in
kopen te doen in winkels van
blanken. Een aantal zaken
heeft de deuren al moeten
sluiten. Deze uiterst effectieve
boycot zou in andere delen
van Zuid-Afrika navolging
hebben gekregen.
De Zuidafrikaanse minister
van buitenlandse zaken, Roe
lof „Pik" Botha, heeft de af
kondiging van de noodtoe
stand verdedigd als „noodza
kelijk voor het herstel van
vrede en orde" in het land.
„Er staat te veel op het spel
voor de Zuidafrikanen om aan
oproerkraaiers, die levende
mensen verbranden, de zorg
over te laten om over de toe
komst van het land te beslis
sen", aldus Botha in Pretoria.
De minister zinspeelde op de
lynchpartijen, die de afgelopen
maanden in de zwarte woon
steden plaatsvonden, waarbij
zwarten die ervan werden
verdacht met het bewind te
collaboreren op gewelddadige
wijze de dood vonden.
Pastora gewond bij
helikopterongeluk
SAN JOSÉ De Nicara-
guaanse verzetsleider Eden
Pastora is bij een helikopte
rongeluk gewond geraakt
maar bevindt zich veilig in
Panama City. Dit meldde gis
teravond een Costaricaanse ra
diozender. Eerder op de dag
werd van verschillende kan
ten bekendgemaakt dat Pasto
ra na een helikoptervlucht bo
ven het Nicaraguaans-Costari-
caanse grensgebied spoorloos
was verdwenen. Radio Monu
mental, die nauwe banden on
derhoudt met Pastora's Demo-
cratisch-revolutionaire Allian
tie (ARDE), omschreef zijn
verwondingen als „licht".
In de Zuidlibanese havenstad Tyrus deden zich gisteren emotionele taferelen voor toen de
door Israël vrijgelaten Libanese gevangenen arriveerden. De honderd Libanezen, die uit de
Atlit-gevangenis in Noord-lsraël zijn ontslagen, werden als helden binnengehaald. In Israël
worden nu nog ongeveer 350 Libanezen vastgehouden. Een 20-jarige vrijgelaten man uit het
Zuidclibanese dorp Kfar Hoemine zei dat de Israëliërs „vreselijk" waren. „Zij kwamen om het
uur onze cellen binnen, maakten ons wakker en lieten ons onze handen omhoog houden. Zij
verboden ons te bidden".
WENEN Met de arrestatie
gisteren van de 49-jarige Hel
mut Rotter uit Retz is vermoe
delijk de „vader van het Oos
tenrijkse wijnschandaal" ach
terhaald. De man, die werk
zaam was bij de belasting
dienst, zou bedrijven hebben
geadviseerd diëthyleenglycol
te gebruiken om wijnen zoeter
en duurder te maken. Het was
de vijfde arrestatie in verband
met het schandaal. Vrijwel te
gelijkertijd werd de eerste ar
restatie in West-Duitsland ver
richt; een 59-jarige importeur
uit Hochheim in Hessen wordt
verdacht van vervalsing en
bedrog
De Duitse justitie heeft inmid
dels aanwijzingen dat een
sterfgeval uit 1981 is terug te
voeren op het drinken van
vergiftigde Oostenrijkse wijn.
De vrouw overleed na een
verblijf in de Alpenrepubliek
aan een vergiftiging van diët
hyleenglycol.
Het wijnschandaal heeft on
verwacht ook zijdelingse ge
volgen gekregen. In het Gol-
ser Kanaal werden dode vis
sen aangetroffen, die zijn ver
giftigd met diëtyleenglycol.
Men vermoedt dat knoeiende
boeren en groothandelaren in
het Burgenland aangelengde
voorraden wijn in de rivieren
hebben geloosd.
In de Bondsrepubliek is in
drie Italiaanse mousserende
wijnen azijnzuur aangetroffen,
dat veel wordt gebruikt als de-
sinfecteermiddel. Hoewel de
gevonden hoeveelheden in
geen enkel geval alarmerend
waren, heeft de regering con
sumenten wel aangeraden de
wijnen voorlopig niet te drin
ken.
CANADESE LUCHTMACHTBASIS MOGELIJK OEFENBASIS F-16'S
OTTAWA De Neder
landse minister van de
fensie, De Ruiter, beloof
de tijdens een bezoek aan
Canada begin dit jaar dat
Nederlandse piloten nog
deze zomer met hun F-
16's zouden kunnen oefe
nen boven de uitgestrek
te ruimte rond de Cana
dese luchtmachtbasis
Goose Bay. Die uitspraak
bleek een slag in de
lucht, of op zijn minst ge
voed door een overdre
ven optimisme. „Zoiets
kost meer voorbereiding
dan een paar maanden",
verklaart de Nederlandse
militaire attaché in Otta
wa, kolonel J. W. A. Bou-
dens. „Pas volgend jaar
kan de Nederlandse
luchtmacht hier met een
tiental F-16's komen vlie
gen".
De komst van de Nederlandse
vliegtuigen ons land heeft
een optie genomen op tien ge
bouwen op de NAVO-basis
is een nieuwe steun in de rug
voor de plannen van de Cana
dese regering, die Goose Bay
geheel ondergebracht wil zien
bij de NAVO. Canadese, Brit
se en Westduitse piloten, die
er al oefenen, zijn enthousiast
over de mogelijkheden van
Goose Bay, inclusief het laag
vliegen, dat nu eenmaal een
„must" is om goed voorbereid
te zijn op een oorlogstaak.
Kaper op de kust is Turkije,
dat probeert de NAVO te
overtuigen van het nut van
de basis Konya, aan de oost
flank van het NAVO-verde-
Bart Jack; „Ik wil dat onze
mensen ook rechter kunnen
worden".
digingsgebied, niet ver van de
grens met de Sovjet-Unie.
Volgend jaar moet de NAVO
een definitieve keuze maken.
Een beslissing ten gunste van
Turkije roept direct proble
men op met aartsvijand-bond
genoot Griekenland. Derhal
ve is de kans groot dat de
voorkeur van de NAVO-part-
ners in eerste instantie zal uit
gaan naar Goose Bay. Deze
basis, waarin dan een bedrag
van 2,5 miljard gulden geïn
vesteerd zal worden, heeft als
voordeel dat het een oefenge-
bied biedt dat groter is dan
geheel West-Duitsland.
De enige mensen in de omge
ving zijn 1.000 indianen en
2.500 eskimo's. Zij hebben in
middels de weg gevonden
naar de internationale pers,
om uiting te geven aan hun
verzet tegen de plannen voor
de uitbreiding van de basis en
hun ongerustheid over wat
hen nog meer boven het
hoofd hangt.
Mevrouw Elisabeth Watts,
burgemeester van North West
River, het door de Canadese
regering ingerichte dorp waar.
de eskimo's onderdak hebben
gevonden voor zover ze niet
op jacht zijn of vissen, ver
woordt de onrust als volgt;
„We willen alles weten over
de effecten op het milieu en
de wildstand als de hele
NAVO hier komt vliegen. We
willen niet alleen geïnfor
meerd worden door de mili
tairen, die dat inderdaad
doen, maar ook door de rege
ring, waarvan we nog steeds
niets gehoord hebben".
„In ons dorp hebben we er
geen probleem mee als de
vliegtuigen laag overkomen.
We zijn eraan gewend en bo
vendien moeten we er iets
voor over hebben, als er voor
onze mensen werkgelegen
heid komt. Maar veel mensen
hier leven van wat de natuur
biedt. Wij vragen ons af het
wild niet veijaagd zal wor
den? Ik ken verhalen van vis
sers, die zo schrokken van
laag vliegende toestellen dat
zij uit hun boot tuimelden. Er
moet dus zeker een afspraak
komen dat men niet over
plaatsen vliegt waar gejaagd
of gevist wordt. We zullen
eerst de studies moeten zien
voor we akkoord gaan met
Goose Bay als NAVO-basis,
ook al worden ons nog zoveel
banen beloofd", aldus burge
meester Watts.
In Sheshutshit, op de andere
oever van de rivier, zijn de
Montagis-indianen veel mili
tantere tegenstanders van
Goose Bay dan de eskimo's.
De beide chiefs, Ben Pokue
en Daniel Ashizi, willen er
niet eens over praten. Zij ont
lopen journalisten die hun
mening willen horen. Bart
Jack (34), de enige Montagi
met een middelbare schoolop
leiding, werpt zich op als
woordvoerder.
„De Indianen zijn sterk ver
deeld over de komst van de
NAVO", zegt hij. „Sommigen
willen er absoluut niets van
weten, anderen willen eerst
eens horen hoe de geluidhin
der zal zijn en hoe de onge
veer 600.000 rendieren in het
noorden erop zullen reageren.
Want de meeste van ons zijn
jagers en vallenzetters. Het
feit dat banen in het vooruit
zicht worden gesteld telt niet
zwaar. Indianen verblijven nu
eenmaal liever in het vrije
veld dan dat zij op een basis te
werk worden gesteld".
„De Indianen moeten zelf
standig en zonder inmenging
van buitenaf beslissen of de
komst van de NAVO naar de
basis een goede of slechte
zaak is. Persoonlijk denk ik
dat we afspraken moeten ma
ken over het ontwijken van
plaatsen waar mensen van
ons jagen en vissen, maar dat
we wel akkoord moeten gaan
met de uitbreiding van de ba
sis. Want de welvaart die
daardoor ontstaat, straalt toch
ook op ons af. Al was het al-
mensen van ons volk ook de
mogelijkheid moeten hebben
om dokter, rechter of journa
list te worden".
AADJONGBLOED
