„Het is een geweldige ervaring geweest
„Field of honour":
Nederlandse oorlogsfilm
in Korea
QiidózQowiant
President Christie's afgetreden
BATALJON NEDERLANDSE
VRIJWILLIGERS IN HOOFDROL
Producent
Henk Bos:
zelf ex-
vrijwilliger
1
dagpuzzel
KUNST
DINSDAG 23 JULI 1985 PAGIK
OOSTDUITSERS VINDEN
MANUSCRIPT VAN PETRARCA
BERLIJN Deskundigen die grasduinden in een Oostduitse
collectie hebben een oorspronkelijk, verloren gedicht van de
veertiende-eeuwse Italiaanse dichter en prozaïst Francesco Pe-
trarca gevonden. Het Oostduitse persagentschap ADN deelde
gisteren mee dat het manuscript het uit 142 coupletten bestaande
gedicht is dat de toen 37-jarige Petrarca op 8 april 1341 voor
droeg in het Capitool in Rome, toen hij zijn lauwerkrans als
dichter kreeg. Het manuscript werd gevonden bij het catalogise
ren van een enorme collectie oude geschriften in de research-bi-
bliotheek van Gotha bij Erfurt. De verzameling werd in de acht
tiende en negentiende eeuw vergaard door de plaatselijke herto
gen van Saksen-Gotha. Petrarca, die in 1374 overleed, is be
faamd om zijn sonnetten aan Laura, het meisje dat de dichter in
een kerk zag en zijn hele leven is blijven bezingen en na haar
dood betreuren in lyrische verzen. De levensbeschrijvingen die
Petrarca gaf van illustere mannen uit de oudheid in „De viris
illustribusverschaften William Shakespeare veel stof voor zijn
Romeinse spelen „Julius Caesar" en „Coriolanus".
LONDEN De president van het beroemde veilinghuis Christie's,
David Bathurst, heeft zijn functie neergelegd. Dit in verband met
zijn leugen dat op een veiling in New York in mei 1981 twee schil
derijen werden verkocht voor miljoenen dollars, terwijl de doeken
in feite moesten worden aangehouden. Bathurst verklaarde inder
tijd als president van Christie's in New York, dat een Van Gogh,
een Gauguin en een Degas waren verkocht, terwijl alleen de Degas
van de hand ging. Naderhand zei hij te hebben gelogen „om het
mogelijke negatieve effect op de kunstmarkt te beperken". Het
nieuws dat de president van Christie's loog deed begin deze maand
een schok gaan door de kunstwereld. De zaak was aan het licht
gekomen, doordat de aanbieders van acht doeken ontevreden wa
ren over het resultaat van de veiling. Zij dienden een eis tot scha-
deveroeding in bij de rechter in New York. Deze wees deze eis af
en stelde vast dat Bathurst de waarde van de schilderijen „naar
beste kunnen" had geschat en dat niets op fraude wees. Bathurst
blijft in het bestuur van het veilinghuis.
Boy George bijna
gemolesteerd door
Israëlische fans
TEL AVIV Het Britse popidool
Boy George is gisteravond bij zijn
aankomst in Israel bijna gemoles
teerd door teleurgestelde fans. Boy
George had het gewaagd in gewone
kleding te arriveren en niet in een
van de gewaagde creaties waar hij
beroemd om is. De politie moest hem
ontzetten. Boy George en zijn groep
Culture Club geven vanavond een
openlucht-concert in het Hayakon-
park in Tel Aviv. Er worden enkele
honderdduizenden fans verwacht.
De organisatoren hebben de fans
verzekerd dat hun idool tijdens het
concert minstens 15 keer van kos
tuum zal wisselen.
Telefoonverkeer Washington
chaos door Springsteen
WASHINGTON Fans van de Amerikaanse rock
zanger Bruce Springsteen, die kaarten wilden bestel
len voor het concert van „the Boss" in Washington,
hebben gisteren kans gezien het gehele telefoonver
keer in de federale hoofdstad en zelfs dat van het
Witte Huis in de war te sturen. Voor de 40.000 plaat
sen in het stadion Robert Kennedy toonden gister
ochtend in anderhalf uur tijd meer dan twee miljoen
mensen telefonisch hun belangstelling. „De hele stad
is geblokkeerd, we kunnen er niets aan doen", ver
klaarde een functionaris van de telefoonmaatschap
pij in Washington „Bij de maatschappij zeggen ze dat
de telefooncentrale net zo overbelast is als toen John
F. Kennedy (in 1963) werd vermoord", verklaarde
Charles Overly, directeur van het telecommunicatie-
centrum van het Pentagon. Het concert is op 5 au
gustus.
AMSTERDAM Film
producent Henk Bos toont
ook in het normale leven
gevoel voor drama bij de
keuze van zijn „lokatie":
Een uiterst vredelievend
restaurant als plek om de
plannen uiteen te zetten
voor de verfilming van
een serieuze oorlogsfilm.
Ze hebben één ding ge
meen: Korea. Het is de
naam van het restaurant
in Amsterdam Buitenvel-
dert (de enige Koreaanse
eetgelegenheid in Neder
land trouwens) en het
land waar Henk Bos
straks heen tijgt om
„Field of honour" (Veld
van Eer) op te nemen.
Een oorlogsfilm over een ba
taljon Nederlandse vrijwilli
gers tijdens het conflict Noord-
versus Zuid-Korea in 1951.
„Geen heldenfilm" stelt pro
ducent Bos, „maar een realisti
sche film over hoe een soldaat
oorlog ondergaat en uiteinde
lijk zichzelf tegenkomt".
Henk Bos is meer dan ooit een
centrale figuur in deze pro-
duktie. Zelf nam hij indertijd
als vrijwilliger deel aan de Ko
reaanse oorlog. Zijn groeps
commandant was Peet van
Haalem, ook nu aanwezig en
straks als adviseur mee naar
Korea. De bebrilde Van Haal
em is inmiddels met VUT en
had zijn wapens na Korea al
aan de kapstok gehangen.
Henk Bos - destijds nog jour
nalist bij de inmiddels verdwe
nen krant Het Centrum in
Utrecht - kon zijn Korea-erva-
ringen toen al niet loslaten en
interviewde zijn vroegere
commandant. Van Haalem:
„We hebben toen herinnerin
gen opgehaald en ik heb op
een gegeven ogenblik over een
kolonel geroepen dat-ie een
schijthuis was. Zoiets roep je,
maar Bos zette het precies zo
in de krant. Dus ik kreeg een
telefoontje: „Dit is overste-zus-
en-zo, ik verzoek u om voor
verantwoording naar Den
Haag te komen". Verantwoor
ding? zeg ik, ik ben al weer
een hele tijd gewoon burger.
Ik heb er niks meer van ge
hoord. Henk Bos was een rare
in dat bataljon. We noemden
hem „de dominee". Hij kon op
aen gegeven ogenblik officier
worden, maar dat wilde hij
niet. Moest en zou gewoon sol
daat blijven. Dat script van de
film heb ik niet gelezen. Maar
het is voor een groot deel op
mijn belevenissen gebaseerd:
Ik ga alleen mee als adviseur
voor de filmploeg en hoofdrol-
Producent Henk Bos,
zelf ex-Korea-vrijwill-
ger met de bijnaam
„de dominee".
speler Everett McGill. Bij deze
film zeg ik: Eindelijk! Er is
nog nooit een film over Korea
gemaakt. En er hebben toch
een hoop Nederlanders mee te
maken gehad."
Bewogenheid
Bos loopt al jaren rond met de
plannen voor de film. Nadat
de Haagse regisseur Hans
Scheepmaker, met een voor
liefde voor de niet-intellectue-
le „genre-film", voor hem
„Moord in extase" had ge
maakt, druppelden er berich
ten door dat hij een „Korea-
film" zou gaan doen. Alleen de
financiering moest nog rond
komen. Bos: „Het moest een
internationale film worden.
De Amerikaanse hoofdrolspeler Everett McGill en de ex-commandant wiens Korea-
belevenissen hij gaat vertolken, Peet van Haalem.
Hij wordt dan ook in het En-
gels opgenomen. Wé zijn er
voor met de Cannon Group in
zee gegaan. Daar zag men er
meteen veel in. Eerder had ik
contact met de Amerikaanse
Ladd Company (filmproduk-
tiemaatschappij geleid door de
zoon van acteur Alan Ladd.
BJ), maar daar wilde ze van
Korea Vietnam maken. En dat
wilde' ik beslist niet. Want in
deze film zitten ook van mij
een aantal zeer persoonlijke
dingen. Het is niet zomaar een
oorlogsfilm met heroïsche fi
guren. De hoofdfiguur heeft
de Tweede Wereldoorlog mee
gemaakt, heeft onder Wester
ling in Indonesië gevochten en
komt in Korea terug, want hij
weet niet meer beter. En daar
komt hij zichzelf tegen. Een
man die uit nobele, in elk ge
val legitieme overwegingen
daar gaat vechten, die kiest uit
bewogenheid voor een volk
dat wotdt overvallen, tegen
het communisme, maar die
steeds beter ziet wie de werke
lijke slachtoffers van een oor
log worden. De burgers en de
mensen die thuis achter blij
ven. Hij gaat zich het lot van
die mensen steeds meer aan
trekken, hij zet zich persoon
lijk in voor een paar Koreanen
die hij weet te redden. En
dankzij die hulp overleeft hij
uiteindelijk".
Vergeten bataljon
Bos is nogal open over de con
tacten die hij met Cannon-ba-
zen Golan en Globus had:
„Het heeft nog een hele tijd
geduurd voor dat alles echt in
kannen en kruiken was, maar
dat waren bijzaken. Cannon
wilde dat ik de film op de Fi
lippijnen opnam. Maar dat is
zo'n ander landschap dan Ko
rea, dat kan echt niet. Je kan
de Filippijnen voor Vietnam
door laten gaan, maar niet
voor Korea. En ze wilden dat
De filmpoeg voor „Field of
honour" met de gastvrou-
we voor de deur van het
Koreaanse restaurant.
V.l.n.r. Guus van der
Made, Frank Schaafsma,
Hans Scheepmaker, Eve
rett McGill, Ron Brandste-
der, Marc van Eeghen en
Jon Bluming.
ik een Amerikaanse regisseur
zou kiezen. Maar ik wilde be
slist weer met Hans Scheep
maker werken. Ik maak in
Korea gebruik van de hulp
van een co-producent, want ze
hebben daar een filmindustrie
die meer dan honderd films
per jaar maakt. Die man is
tien jaar jonger dan ik en heeft
in z'n eentje al honderd films
geregisseerd of geproduceerd.
Ik ben in '80 voor het eerst te
ruggegaan naar Korea. Ik heb
er voor de televisie de film
„Het vergeten bataljon" ge
draaid. Dat was toen emotio
neel nog enorm beladen met
herinneringen. Inmiddels kan
ik 't allemaal wat koeler bekij
ken".
Geen Rambo
Acteurs Ron Brandsteder
(tweede filmrol na inspecteur
Vledder in „Moord in extase"),
Jon Bluming (indertijd de
jongste vrijwillger in het Ne
derlandse bataljon, diende er
tweemaal de volledige termijn
uit) en Frank Schaafsma (van
„Schatjes") hebben zich inmid
dels aan de Koreaanse dis ge
zet. De Amerikaanse acteur
Everett McGill onderhoudt
zich met Peet van Haalem,
wiens karakter hij in feite
speelt. „Ik ben ontzettend blij
met deze rol. Toen Henk Bos
me vijf jaar geleden benaderde
met het script, vond ik dat zo
goed dat ik ja heb gezegd al
wist ik dat het nog wel even
kon duren voor de financie
ring rond zou zijn. Zo'n rol
had ik nog nooit gespeeld. En
ik zoek variëteit in de rollen
die ik aanneem, hoe moeilijk
dat ook is in Amerika. Ik ben
nu 39. Eerst heb ik theater ge
daan, ben zo'n beetje als vo
lontair begonnen, daarna „un
derstudy" en tenslotte grotere
rollen. In Londen heb ik met
Anthony Hopkins o.m.
„Equus" gedaan. Ik heb film
rollen gspeeld in „Yanks",
„Brubaker", „Quest for fire"
en „Dune". Volkomen ver
schillende rollen. Van die laat
ste film had ik me veel voor
gesteld. Dino de Laurentiis als
producent, een voortreffelijk
boek van Frank Herbert, maar
het is niet geworden wat ik
hoopte. Dat weet je bij film na
tuurlijk nooit. Dit is een film
die internationaal kan aan
spreken. Ik herinner me dat ik
als jongetje hoorde van een
aantal mannen in de buurt
waar ik woonde die terugkwa
men uit Korea. Ze hadden bij
na allemaal aanpassingsmoei
lijkheden. Hetzelfde wat later
met ex-Vietnamsoldaten zou
gebeuren. Maar wacht even, ik
speel in deze film geen rol a la
Sylvester Stallone in „Ram
bo". Dit is een hele realistische
film over ménsen in de oorlog,
over overléven. En „Rambo"
is eigenlijk maar een soort
stripfiguur".
Regisseursdroom
In alle pais en vree gaan de
drankjes (warme saké en een
distillaat van de ginseng-wor-
tel) en hapjes over tafel. De dis
wordt opgediend en van kun
dig commentaar voorzien door
Koreaanse gastvrouwen: De
„bulgogi" - reepjes zeer lang in
soja saus, sesamzaad en andere
kruiden gemarineerd vlees -,
de kimtsji-hapjes - gemari
neerde en flink gepeperde Ko
reaanse kool - en vele andere
verrassende gerechten. „En
dat ga ik straks elke dag eten"
mompelt regisseur Hans
Scheepmaker bijna in extase.
Op 9 september beginnen de
opnamen in Korea. Er zal tien
weken gedraaid worden. Tien
weken is het bloedige conflict
van toen terug, toen de noor
delijke troepen van Kim II
Sung op zeven plaatsen mas
saal de grens tussen noord en
zuid naar het land van de
„bandiet" Syngman Rhee
overschreden. Met de Verenig
de Naties aan de ene kant en
China aan de andere werd het
een internatioanal conflict.
Een oorlog die drie jaar zou
duren. Hans Scheepmaker: „Ik
verlang er ontzettend naar om
te gaan filmen. Nu alles toch
al in kannen en kruiken is,
zou ik het liefst morgen begin
nen. Ik droom al elke nacht
dat ik aan het regisseren ben.
En als ik wakker word, merk
ik dat ik in m'n slaap zelfs wat
kleren heb aangetrokken".
Vandaag wordt er in het ge
heim geoefend door de film
ploeg in de Wassenaarse dui
nen. Er is een drill-sergeant
aangetrokken om de acteurs te
leren hoe het geweer vast te
houden, hoe te „tijgeren" en
hoe een schuttersputje te gra
ven. Geen bezoek en geen fo
tografen. Hans Scheepmaker
grijnst: „Want dat wordt zwe
ten": Hij is opeens blij dat hij
zelf wat dienstervaring heeft.
Al duurde die maar drie
maanden.
BERT JANSMA
HOFSTADS JEUGDORKEST BLU MET VIERDE PLAATS IN WENEN
DEN HAAG „Het is
echt een geweldige erva-
ring geweest, in meerdere
opzichten. Niet alleen om
dat het Hofstads Jeugdor
kest een vierde plaats
heeft gehaald in een zo
uitgelezen gezelschap,
maar ook omdat we daar
mee kennis konden ma
ken met andere goede
jeugdorkesten. Dat is erg
belangrijk voor de ont
wikkeling van de leden
van het orkest".
Aan het woord is Hetty de
Groot, „orkestmoeder" van het
Hofstads Jeugdorkest, dat tij
dens een jeugd en muziekcon
cours in Wenen de vierde
plaats behaalde, achter het
Canberra Youth Orchestra uit
Australië, het Hertfordshire
County Youth Orchestra uit
Engeland en het Osterreichi-
sches Jugendsymphonieor-
chester. Reden tot grote tevre
denheid bij het Hofstads
Jeugdorkest, vooral omdat de
bovenstaande orkesten bestaan
uit een uiterst streng geselec
teerd gezelschap van conser
vatoriumstudenten, terwijl het
Hofstads Jeugdorkest alleen
als eis stelt dat haar leden les
krijgen van een gekwalifi
ceerd muziekleraar. Lex
Veelo, al sinds meer dan twin
tig jaar dirigent van het Hof
stads Jeugdorkest: „We zijn
heel erg tevreden met die
vierde plaats. De jury beoor
deelde ons in zijn eindrapport
als goéd tot zeer goed. Het ver
schil met de andere orkesten is
dat de jongeren die daarin spe
len geselecteerd zijn, terwijl bij
ons in principe iedereen kan
komen spelen die les krijgt op
een bepaald instrument. Dat is
de enige eis die wij stellen.
Daarbij zitten ook wat mensen
die aan het conservatorium
studeren, maar dat zijn ze
meestal pas gaan doen nadat
ze bij ons zijn komen spelen.
In dat licht bezien hebben we
het tussen de zeven orkesten
die meededen lang niet slecht
gedaan".
Het Hofstads Jeugdorkest
heeft op het Concours in We
nen een klein half uur gemusi
ceerd. Op het programma
stond een deel uit de suite „De
Vuurvogel" van Strawinsky,
een compositie van de Neder
landse componist Hendrik An-
driessen en de Haryjanos-suite
van Zoltan Kodaly. Een selec
tie waarvan alleen het eerste
deel verplicht was voor alle
orkesten. Het Hofstads Jeugd
orkest vormde met 79 musici
het grootste deelnemende or
kest. De reacties in Wenen
waren zonder uitzondering ui
terst positief. Hetty de Groot,
die de orkestleden begeleidde
in Wenen: „De Nederlandse
ambassadeur in Wenen was
zeer onder de indruk van ons
spel. Hij had niet verwacht dat
we kwalitatief zo goed konden
spelen. Hij heeft het orkest
toegesproken en gezegd het
geweldig te vinden. Die reac
ties kregen we ook bij concer
ten in München en Bonn, die
we eerder tijdens deze concert
reis gaven".
Van het Hofstads Jeugdorkest
werd ook een radio-opname
gemaakt voor de Oostenrijkse
radio. Inmiddels stelt het or
kest pogingen in het werk die
opname ook over de Neder
landse radio gespeeld te krij
gen.
Voor een uitgebrei'
agenda, ook voor de k
mende dagen, raadplel
men „UIT", de gratis w*'
kelijkse bijlage van de
krant. jjj
ALPHEN AAN DEN RIJN En
ROCINEMA I (Van Boetzelanc
straal 6. tel. 01720-20800):.,
view to a kill (12); 13.30, 18.?,
21.15. EUROCINEMA II (V, K
Boetzelaerstraat 6. tel. 017?al
20800): A view to a kill (1fijs
18.30. 21.15. EUROCINENc>
III: Best defense (al); 13.'
18.45. 21.15. EUROCINElil,
IV: Police academy II (al); 14.(?v
19.00, 21.30. fOl
KINDERVOORSTELLINGEN ir
R<
i EUROCINEMA I:
Woodpecker festival (al);
LEIDEN LUXOR (Stationsw
19. tel. 071-121239): Police acl
demy II (al); 14.30, 19.00, 21.C1
LIDO en
39, tel.124130):
(12); Stop
Beverly Hills cop (al); 14.
19.00, 21.15. Dune (al); 19.(gl
21.15. ma. di. ook 14.30. Tl
ANON (Breestraat 31. U,
123875): Ontwakende veria1
gens (16); 14.30, 19.00, 21.fin
REX (Haarlemmerstraat $ei
tel. 071-125414): Eerste hulp kD,
sex (16); 14.30, 19.00, 21.15. [K,
KINDERVOORSTELLINGEN
LIDO: Assepoester (al);
14.30. Bt€
NOORDWUK LIDO THEATL,'
(Pr. Bernhardstraat 56, tl
01719-12800): Footloos© (aVd
ma. dl. 19.00. The Muppets taP01
Manhattan (al); 15.00. MeisjiZ'
op de Reeperbaan (18); ma. I d
21.15. V€
KATWIJK CITY THEATER»"
(Badstraat 30, tel. 01718-7407jh<
Amadeus (al); 14.45, 20.<fele
CITY THEATER II: Vrijdag (e
dertiende, deel IV (16); 14.-C
19.00, 21.15. CITY THEATr
III: De Tirolers weten van hage'
wanten (16); tijden, zie City n c
CITY THEATER IV: Hot Buien
blegum, dikke liefde (16); 21.1 nr
KINDERVOORSTELLINGEN
CITY THEATER: Robin Hot
(al); 14.45. Ps'
VOORSCHOTEN e GREE#™
WAY:Hot bubblegum (al); 20.(r.j
De gouden zeehond (al); 15.4^'
KINDERVOORSTELLINGEN
Walt Disney's bekroonde i.1,
kenfilms; 14.00. J*
WASSENAAR e ASTRA: Braf"1
(12); 20.00. ,ldc
KINDERVOORSTELLINGEN F1"
Als je begrijp wat ik bedotë6'
14.00. eei
il
Serie inbraken
en vernieling!'1
IE1
LEIDEN Bij de Leidse n j^
tie is gisteren achttien tr, F;
aangifte gedaan van inbrab^j
in woningen, scholen, en tag
drijven. De schade loopt in>et(
duizenden guldens. Uit T(j
Elmi kledingfabriek aan z\\
Lammenschansweg werd ^sr
weekeinde de kindercolle
gestolen, uit een automobie
drijf aan de Kennedylaan
autoradio's en uit een gebtf1^
van de universiteit aanir|
Wassenaarseweg twee schn^
machines. Ook het slachtl
aan de Pasteurstraat werdEN
zocht. Daar verdween ze*Ür
2.000 gulden en vlees met on<
waarde van 800 gulden, j *n
interieur van de school ele
Weerklank aan de Opaalsti kli
is de afgelopen drie weken abi
heel vernield en ook de sctën
de Ducdalf in de Merenv er
had met vernielingen te
ken. In een magazijn werF"d
stellingen omver gehaald. >mc
woningen aan onder meerM*
Morsweg verdween geld. G
politie noteerde verder (Pdt
pogingen tot inbraken en \za£
inbraken in auto's.
rho
Horizontaal: 1 garenhouder. 4 gelj ïar
stelling, 7 kaartspel, 9 voltooid. 1ft w
houdsmaat, 12 walkant. 13 pluii I>
wollen stoffen, 15 gemalin van Afc m
16 schop. 18 kledingstuk, 19 hl.
langer (ongunstig), 20 Insekt, 21 sPor
hond, 23 vordering, 25 ogenblik,' et
voegwoord, 27 viskaar, 29 muzl or
noot, 30 springloop. 32 zacht, de
hengselmand. ^p;
en.
Verticaal: 1 nleuwsorgaan, 2 voorfedi
sel, 3 rekenkundig vraagstukJder
slaapplaats, 5 paardeslee, 6 snaafcn
uiting van genegenheid, 10 verin
gen, 12 burcht, 14 schaker van Hr
na, 15 appelsoort, 17 identlteltsrete
wijs, 18 beroep. 20 roofdier, 22 telg
hoek v.e. zeil, 30 persoonlijk v
rivier In Italië.
OPLOSSING
it e
te
od ie '«O oe 'xou es
LZ 'inO k2 ZZ 'Mneei 02 'W
'sed n 'leuej si 'sped n laeisel
■uinpoj oi 'sn* 8 '»ubm* 9 'jb s 1
'ujos e 'do Z 'Iubj* 1 :|VBO||
•po* ec '*8eM zz 'doisB oe '®l
'unq lz "ue 93 *|0| gg 'S|e ZZ 'S88|al
'S|n| 02 'Iubmbji 61 'IS9A si 'dBJ|nn
'ubu SI 'dou ei 'b* zi 'pnw II
'je*od 1 '*uBq t 'soi* 1 :|tv|i
vam
'am
iud
