Slckerlyc herleeft
h Pieterskerk
ALLER
LEI(DS)
STAD OMGEVING
Verwarring over
jen duurt (nog)
Golden
voort
STRENGE CONTROLE OP HONDENBELASTING
KNBRD verleende 4000 keer hulp
3un
>cht*N De laatste be-
schi) van Elckerlyc -da-
hei van 9 juni 1971.
is nu echt wel
Mc stond er toen in
^y/tant. De toneelcriti-
gd in de Delftse
Kerk een van de al-
ste opvoering van
Middelnederlandse
teit (waarschijnlijk
96) gezien. En ge-
n dat die Elckerlyc
iar moest rusten in
Weg traditie. Maar
even meezit, krij-
|[e hem weer terug,
het kader van de
Lakenfeesten heb-
organisatoren het
^an, naar men aan-
de karthuizer
ik Peter Dorland
;fde van 1454 tot
een wederopstan-
ibereid die er mag
ti. Gisteravond vond
wemiere plaats. Er
ut afi nog vier voorstel
ft tot en met zondag
lande, elke avond
om half elf.
Icht u van een „Elcker-
aarbij Tgoet de kerk
rijdt in een witglanzen-
rtwagen anno nu, of
de engelen als trapeze- Lelyveld inbouwde om het
Eclfs uit de nok van de stuk meer aanzien te geven,
jntryomen zakken en waarin Ze leiden eigenlijk nauwelijks
3.03 (toespreekt van vlak on- af 'n deze voorstelling die ge-
don<Jt dak? Het zijn speelse speeld wordt door een aantal
die regisseuse Mieke verbaal zeer goed geschoolde
vJ
&*>lk op de Beestenmarkt
Brettj
Het folkgebeuren en kroegentocht zoals
gisteravond in 26 kroegen in Leiden plaats had,
volgens de kasteleins van de deelnemende café's
groot succes. De feestelijk verlichte terrassen op
i De Nieuwe Beestenmarkt bijvoorbeeld, waarop op di
jkje plaatsten folkbandjes hun repertoire ten gehore
ihten, zaten overvol. De kroegentocht werd dit
vanwege de Leidse Lakenfeesten, twee maanden
30 der dan in andere jaren gehouden. De publieke be-
30 (^stelling was daardoor wel wat minder; kennelijk
veie liefhebbers inmiddels met vakantie vertrok-
Desalniettemin waren de organisatoren dik tevre-
USiC? De komende weken vinden dagelijks diverse akti-
.30 öten op en rondom de Nieuwe Beestenmarkt
ruinnts. Komende zaterdag heeft in het Van der Werf-
?ndek het Folkfestival plaats waarvoor de kroegen
met een rondrijdende borrelbus een geslaagd
f je was.
Tgoet (Bezit) spreekt Elckerlyc toe, nadat hij de Pieterskerk is binnengereden in een witglanzende sportwagen anno nu.
De engelen komen als trapezewerkers uit de nok van de Pieterskerk zakken.
LEIDSE
LAKENFEESTEN
lidtfproel
amateurs, die de middelneder-
landse teksten (geholpen door
zendmicrofoons) helder en
duidelijk laten horen. Zij wor
den niet zuinig gesteund door
het Toonkunst Orkest uit Lei
den, het gemengd koor Haga
Cantara uit Den Haag, orga
nist Ben Fey, die de muziek
die componist Marius Monni
kendam in 1974 schreef, bren
gen onder de algehele leiding
van Rene Verhoef. Een mas
saal spektakel dus, deze „Elc
kerlyc", maar het aardige er
van is dat het breekbare oude
toneelspel nergens overdon
derd wordt door die veelheid.
Integendeel: het blijft een se
rene en stijlvolle produktie, de
Pieterskerk waardig.
Middeleeuwse mens
„Elckerlyc", oftewel iedereen,
Jedermann en Everyman is
een zinnenspel dat het gedach-
tenleven van de middeleeuwse
mens uiterst helder neerzet.
De hoofdfiguur Elckerlyc
INDRUKWEKKENDE
MORALITEIT
ALS FRAAI ONDERDEEL
LEIDSE LAKENFEESTEN
Na afloop van de voorstelling rozen voor de verbaal zeer goed geschoolde amateurs.
krijgt door Die Doot zijn einde
aangezegd en dient voor het
aangezicht van God te ver
schijnen om „rekeninghe te
doen". Het is de verbeelding
van de stervende mens die in
zijn doodsangst wanhopig naar
houvast zoekt en geen steun
vindt bij de aardse zaken die
hij tot dan voor het belangrijk
ste gehouden heeft. In het stuk
laten zowel Geselscap, Tgoet
(bezit dus), Maghe en Neve (de
familie) het afweten. Alleen
zijn Dueght wil wel, maar die
is te zwak om Elckerlyc te hel
pen. Aan de hand van Kennis-
se gaat Eclkerlyc te biecht en
zijn Dueght herstelt. Elckerlyc
krijgt dan gezelschap van de
personificaties Scoonheit, Vijf
sinnen, Vroetscap, Cracht,
maar ook die laten het afwe
ten als puntje bij paaltje komt.
Het zijn uiteindelijk Duegth en
Kennisse die hem begeleiden.
Verrassend modern
Deze papieren personificaties
in rederijkersttijl worden door
de acteurs redelijk menselijk
gemaakt via een paar zacht-
-humoristische karakteristie
ken en een opvallend goede
tekstbehandeling. Het middel-
nederlands is geen enkele be
lemmering, klinkt af en toe
zelfs verrassend modern. Het
meest fascinerende van de op
voering is de entourage. De
toeschouwers komen de kerk
binnen via een door branden
de kaarsen gemarkeerd loop
pad, ze nemen plaats op de tri
bunes in twee dwarsbeuken
van deze laat-gothische basi
liek, en kijken zo op de „speel
plaats" onder het houten ton
gewelf van het middenschip.
Wanneer je tijdens het spel je
ogen rond laat dwalen, levert
dat een fantastische aanblik
op. De rijzige, ruime kerk, de
bijna eindeloos lange pilaren
omhoog en de nietige acteurs
daaronder. De menselijke pro
porties even teruggebracht tot
wat ze werkelijk zijn. Je be
grijpt de bedoelingen van de
bouwers van de kerk indertijd.
En wat past er beter bij dit
stuk?
Wanneer Elckerlyc (letterlijk)
in zijn kist stapt is het ge
beurd. Hopelijk niet met dit
initiatief. Nederland heeft al
zo weinig tradities, en waarom
zou de Delltse Elckerlyc-tradi-
tie van indertijd (toen geleid
door Holland Festival, Delfes-
ta en regisseur Johan de Mees
ter) niet opnieuw in Leiden
geanimeerd kunnen worden.
In elk geval is de Pieterskerk,
met de acteurs boven en naast
de graven van de notabelen
van eeuwen her, de Boerha-
ve's en Kerchove's, een ideale
plek voor dit soort theater.
Elckerlyc is niet dood, hij
leeft. In de Leidse Pieterskerk.
Wie het nog wil zien moet snel
BERT JANSMA
unchiyyr
Even leek het
justitie en politie ein-
énes knopen zouden door-
n in de strijd om het
ws. fan wel kansspel Golden
100maar,den verklaren
-\2.rnstant'es keer op keer
tuirfk in Leiden en omge-
4.30 ppgetreden zal worden
Golden Ten omdat het
jj'ilegaal kansspel zou zijn
RonJn behendigheidsspel, zo-
ie MI speelhuizen zelf bewe-
iarge(fven zovele maanden
Leiden echter niet op-
dering in. Althans, die indruk
wekte justitie. De drie speel
huizen in Leiden (Holiday
Inn, Lange Scheistraat en Sta
tionsweg) kregen van de Leid
se politie „na overleg met jus
titie" een officiële aanzegging
dat de speeltafels binnen twee
weken verwijderd zouden
moeten worden. Zo niet, dan
zou worden ingegrepen.
De periode van twee weken is
inmiddels achter de rug maar
van enig ingrijpen is geen
sprake. Volgens een woord
voerder van het Golden Ten
casino in het motel Holiday is
ingrijpen in zijn speelhuis zelfs
helemaal niet te verwachten.
oó^jn gewond na technisch
>c&ikement aan auto
den.EN Een 61-jarige man uit Leiden is gisteravond om
5is half zeven gewond geraakt, nadat de auto waarin hij
feed plotseling een mankement vertoonde. De 27-jarige au-
uurder reed op de Zwartemeerlaan toen ter hoogte van de
!pe(Tbloem het rubbertje van het koppelingspedaal af vloog. De
ledirder kon de auto niet meer in zijn macht houden en botste
aai n een lantarenpaal, die afbrak. De auto kwam daarna tot
tepohd in de midddenberm van de weg. De bestuurder, die au-
•gels om had, raakte niet gewond. De 61-jarige medepasa-
lad geen gordels om en is met nekletsel overgebracht naar
jcademisch ziekenhuis.
De Haagse officier van justitie
Klopper zou na de aanzegging
om het casino op te doeken in
een gesprek begin deze maand
hebben 'toegezegd dat Holiday
Inn toch open zou mogen blij
ven, legt hij uit. „Wij doen
niets illegaals en dat weet jus
titie ook", voegt hij er vol ver
trouwen aan toe.
De officier van justitie Klop
per blijkt wegens vakantie
niet in staat deze uitspraak te
bevestigen, dan wel uit te leg
gen hoe die eventuele toezeg
ging te rijmen valt met de aan
zegging dat het speelhuis half
juli dicht had gemoeten. Haar
collega, mr. De Wit, komt niet
veel verder dan de constate
ring dat „ten aanzien van Gol
den Ten inderdaad een zweve
rig ogend beleid" wordt ge
voerd door het openbaar mi
nisterie. Wel weet hij uit te
leggen dat juridisch gezien be
slissend is „de wijze waarop de
spelers Golden Ten bedrij
ven". „Als we willen optreden
moeten we dus bewijzen dat
de spelers het als een kansspel
en niet als een behendigheids
spel spelen
Ook de Leidse politie zegt af
spraken tussen mevrouw
Klopper en Holiday Inn niet
te kennen.
Over de precieze plannen van
Golden Ten blijft omstreden.
justitie met de speelhuizen in
Leiden wil officier van justitie
De Wit geen nadere uitspra
ken doen. Daartoe zou eerst
nader overleg met de Leidse
politie en collega-officier van
justitie Klopper nodig zijn en
„als we ze zouden sluiten, ga
ik dat toch niet van te voren
aan de grote klok hangen al
dus de officier. Hij wijst erop
dat in Den Haag en Zoeter-
meer wel degelijk tegen Gol
den Ten is opgetreden. Dat
leidde overigens opnieuw tot
juridisch geharrewar dat nog
steeds voortduurt.
Rest de vraag waarom in Lei
den de aanzeggingen om te
sluiten zijn gedaan, zonder dat
justitie en politie in elk geval
op korte termijn actie onder
nemen en hun eigen waar
schuwingen met sancties na
komen. Erg duidelijk is dat
vooralsnog niet. Wellicht wa
ren de aanzeggingen niet meer
dan de zoveelste poging duide
lijk te maken, dat wat het
openbaar ministerie betreft
Golden Ten illegaal is. Feit
lijkt toch dat justitie en politie
wel degelijk van plan blijven
op welke termijn dan ook
Golden Ten ook in Leiden
daarwerkelijk onmogelijk te
maken. Al was het maar om
dat het wat onlogisch is in Lei
den en omgeving te tolereren,
wat in Den Haag en omgeving
steevast wordt aangepakt.
MARCEL GELAUFF
Korea
In het Rijksmuseum voor
Volkenkunde aan de Steen-
straat 1 wordt zondagmiddag
een film over de oorspronke
lijke Koreaanse animistische
godsdienst vertoond. Deze
godsdienst heeft zich on
danks invloeden van het
boeddhisme, christendom en
confucianisme weten te
handhaven. De film, de ver
toning ervan begint om drie
uur, wordt ingeleid door de
heer K. Pos, conservator van
de afdeling Japan/Korea.
Telefonische
hulpdienst
De Telefonische Hulpdienst
Leiden is van 22 juli tot en
met 16 augustus beperkt be
reikbaar (tel. 071-125202). In
het weekeinde is de THD de
gebruikelijke 24 uur aan
spreekbaar en de Kinder- en
Jongerentelefoon van 15.30
tot 19.30. Op werkdagen is de
bereikbaarheid van 19.30 tot
08.00 uur.
Film
Het Filmhuis LVC aan de
Breestraat draait van donder
dag- 25 tot en met zondaga
vond 28 juli Novecento I van
de Italiaanse regisseur Ber
nardo Bertolucci uit 1976.
Het is het eerste deel van een
epos over twee jongens (Ro
bert de Niro en Gerard De-
pardieu) die op dezelfde dag
op een landgoed in Noord-
Italië worden geboren. De
één als zoon van een here-
boer, de ander als zoon van
een landarbeider. De film
volgt hen en hun familie ge
durende tachtig jaar vriend
schap en verwijdering met
nadruk op het fascisme als de
bourgeois collaboreert en de
arbeider partizaan wordt. De
voorstelling begint telkens
om kwart over tien. Deel II
wordt van 1 tot en met 4 au
gustus vertoond.
HAARLEM De reddings
brigades die aangesloten zijn
bij de Koninklijke Nederland
se Bond tot het Redden van
Drenkelingen, hebben vorig
jaar 3821 keer eerste hulp
moeten verlenen. Het waren
vooral de plankzeilers en de
mensen die op allerlei drijven
de middelen te ver de zee in
waren gedreven, die van een
wisse dood moesten worden
gered.
Aan de kust waren het vooral
de surfers die de 29 reddings
brigades handenvol werk heb
ben bezorgd. De kustbrigades
moesten 320 keer in nood ge
raakte windsurfers van het
water halen. Verder zijn de
redders 165 keer in actie geko
men komen om te ver afge
dreven mensen (op luchtbed
den en dergelijke) weer op het
droge te brengen. Dit blijkt uit
de jaarrapporten van de briga
des van de KNBRD.
Uit het verslag van een andere
redder, de KNZHRM bleek in
juni dat deze maatschappij
eveneens een sterke stijging
vap het aantal geredde plank-
zeilers heeft geconstateerd.
Bij de KNBRD, die zich vooral
richt op het redden van bader^
en zwemmers, zijn 29 red
dingsbrigades aangesloten die
meer dan driekwart van de
Noordzeekust en de wateren
bij de Zeeuwse eilanden bevei
ligen 58 posten worden door
vrijwilligers bamand en in het
binnenland dragen nog eens
138 reddingsbrigades zorg voor
de veiligheid van baders en
waterrecreanten. In totaal
heeft de KNBRD 223 red
dingsvaartuigen
DONDERDAG 18 JULI 1985 PAGINA 9
n vernield
y J Op verschillende
ree z 'n de stad z^n van"
ïiten vernield. De eer-
ïii N sneuve^e vannacht
vxs half twaalf bij de
siotftichting aan de Anna
eei)astraat Even later
•1de f ru^ van een levens"
liePzaak in de Diefsteeg
'i pmstreeks half twee
lmnjg een ruit aan de Stille
ernield en de laatste
n eJ"d vannacht aan de
erdrrsdijk 'ngeg°oid De
n j^oudt er rekening mee
uur, baldadige gedrag een
3ew|eisel is van de kroe-
i die gisteravond in het
alan de Lakenfeesten
Jhouden.
LEIDEN Vier gemeentelijke con
troleurs gaan vanaf 1 september sy
stematisch op zoek naar Leidenaars
die er wel een hond op na houden,
maar weigeren hondenbelasting te
betalen. De controleurs zullen van
deur tot deur tot gaan en wie niet
thuis is, wordt een paar dagen later
met een tweede bezoek vereert.
Voor het houden van een hond vraagt de
gemeente Leiden 74 gulden per jaar. De be
lasting wordt gerechtvaardigd met het argu
ment dat honden de straten bevuilen. De
opbrengst van de belasting wordt echter
niet besteed aan het opruimen van de uit
werpselen, maar verdwijnt daarentegen in
de algemene middelen van de gemeente.
Het aantal aanslagen ligt tussen de 6.000 en
7.000 wat tot een totale jaarlijkse opbrengst
van 444.000 a 518.000 gulden leidt.
„Hoeveel honden er in Leiden zijn, is na
tuurlijk nooit na te gaan, maar je als naar
cijfers van andere gemeenten en kynologen-
verenigingen kijkt dan zouden er in Leiden
toch zeker 7.500 honden moeten rondlopen",
zegt een woordvoerder van de gemeente.
Probleem met de hondenbelasting is dat de
betalingsdiscipline niet optimaal is. Veel
Leidenaars laten de gemeente ook weten
dat ze de hond de deur uit hebben gedaan.
De gemeente heeft één man in dienst „voor
de buitendienst". Deze ambtenaar wordt
verondersteld het hondenbezit te controle
ren, maar moet zich ook bezighouden met
zaken als woonboten, precariorechten, re
clameborden en braderiën. In de praktijk
komt hij dan ook nauwelijks of niet aan de
hondenbelasting toe.
Speurtocht
De vier controleurs die nu vanaf 1 septem
ber 36 uur per week aan het werk gaan zul
len een half jaar nodig hebben om heel Lei
den straat voor straat af te werken. Over
een half jaar staat het viertal weer op straat,
want de controle wordt om de kosten te
drukken maar één keer per twee jaar ge
houden. „Deze controle kost de gemeente
ongeveer een ton, maar daar staat tegenover
dat de jaarlijks opbrengst van de hondenbe
lasting zo rond de vijf ton ligt", aldus een
woordvoerder van de gemeente.
De gemeente heeft een dergelijke intensieve
controle op de hondenbelasting twee jaar
geleden voor het eerst gehouden. Tot de
speurtocht naar illegale honden werd beslo
ten, omdat de opbrengst van de hondenbe
lasting steeds verder terugliep. De controle
leverde toen zo'n duizend „nieuwe" honden
op, maar daar stond tegenover dat in een
groot aantal gevallen wel geregistreerde
honden inmiddels verdwenen bleken te zijn.
De respectievelijke eigenaren hadden dat de
gemeente nog niet had laten weten. „Uitein
delijk blijven we gemiddeld tussen de 6.000
en 7.000 honden per jaar zitten", aldus de
gemeentelijke woordvoerder.
De werkwijze van de controleurs is eenvou
dig. Er wordt aangebeld en gevraagd of er
een hond aanwezig is. Omdat de de meeste
honden overduidelijk hun aanwezigheid la
ten blijken, wordt dat veelal zeer gemakke
lijk vastgesteld. Mocht de verschuligde hon
denbelasting niet zijn betaald, dan wordt de
aanslag van 74 gulden opgelegd. Meest ge
hoorde smoes in dat geval: „Ik heb hem net
in huis en had er nog niet aan gedacht hon
denbelasting te betalen".
„Bewijzen dat een hond al een paar jaar in
huis is als er geen belasting wordt betaald,
gaat bijna niet", weet de gemeentelijke
woordvoerder. Wie als verdediging aan
voert, dat de hond geen eigendom is maar
dat maar tijdelijk voor het beest van een an
der wordt gezorgd, wordt geconfronteerd
met een actieve controleur die dat nauw
keurig nagaat.
Boetebepalingen, zoals dat bijvoorbeeld bij
het kijk- en luistergeld wel gebruikelijk is
kent de gemeentelijke hondenbelasting
niet.
map
;ai|-
