,Moet ik nu ineens melk gaan drinken?"
Sprankelende vakantie in
augustus in een luxueus
5-sterrenbungalowpark
JS%
V\
nIenSSimdo
Hartstichting
erft 9,5 miljoen
'UBLIEK LAAT
itCHDEWTTTE
WIJN NIET
SNEL AFNEMEN
Keuringsdiensten overspoeld met klachten over witte wijn
-bchoo krijgt meer geld
*-S3r
020-924926
agboek
van een
minis
BINNENLAND
CfiidócSouaant
DONDERDAG 18 JUU 1985 PAGINA 3
n de bouw 35.000
1 werklozen minder
EN HAAG Het aantal werklozen onder het bouw-
ikpersoneel is de laatste twee jaar verminderd met
>.000 mensen (30%) Eind juni stonden 82.000 bouwvak-
ers als werkloos bij de arbeidsbureau's ingeschreven,
ind mei waren dat er nog meer dan 84.000. Het minis-
rie van sociale zaken heeft geen goeie verklaring voor
forse daling van de werkloosheid in de bouw. Er zijn
nwijzingen dat steeds meer bouwvakkers naar andere
■drijfstakken overstappen. Ook wordt de mogelijkheid
inoemd dat de werkgelegenheid in de bouw verbeter-
A door arbeidstijdverkorting. „Hoewel het aantal ont-
ian agverzoeken in de bouw drastisch is verminderd en de
ho aag naar bouwvakkers fors toenam, is de ontwikke-
ig van de bouwproduktie zo dat een echte groei van
werkgelegenheid onwaarschijnlijk moet worden ge-
ht", aldus het ministerie. De bouwproduktie is van
nsl >ril '84 tot april '85 gedaald met 5%.
Hakenkruis- speldjes
in verrassingseieren
EPE De officier van justitie in
Zutphen stelt een onderzoek in naar
de herkomst van een aantal haken
kruis-speldjes, die zijn opgedoken
op een braderie in het Veluwse Epe.
Kinderen ontdekten de speldjes, een
Duitse adelaar met daaronder een
hakenkruis, in „verrassingseieren".
Een bijgesloten briefje meldt dat het
hier gaat om „Fashion jewellery
made in Hongkong". Volgens de
standhouder die de eieren in zijn as
sortiment heeft is het kinderspeel
goed via een Rotterdamse importeur
bij een bedrijf in Frankrijk gekocht.
Hij verklaarde zelf „diep geschokt"
te zijn door de vondst.
UTRECHT De Nederlandse Hartstichting
heeft vorig jaar 29,6 miljoen gulden uitgegeven
aan subsidies voor wetenschappelijk onderzoek
naar hart- en vaatziekten. Daar stonden 29,2
miljoen gulden aan inkomsten tegenover, bijna
tien miljoen meer dan in 1983.
De stijging in de inkomsten is vooral te danken
aan een „waarschijnlijk eenmalige" groei van
de erfenissen waarin de Hartstichting werd
vernoemd. Vorig jaar ontving de stichting 9,5
miljoen gulden uit erfenissen, tegen 3 miljoen
in 1983. De opbrengst van de collectes steeg van
5,1 naar 5,7 miljoen gulden en die van de gi
ro-inzameling van 7,2 naar 8,1 miljoen.
Nederland strijdt
met Brazilië om
wereldjamboree
APELDOORN In München wordt de komen
de dagen beslist of Nederland in 1991 de wereld
jamboree voor padvinders mag organiseren. Ons
land heeft alleen nog concurrentie te duchten
van Brazilië. Alle overige kandidaten zijn inmid
dels afgevallen. Dit heeft een woordvoerder van
Scouting Nederland gisteren in Apeldoorn aan
de vooravond van de jubileumjamboree meege
deeld. Deze jamboree in Apeldoorn, ter gelegen
heid van 75 jaar Scouting in Nederland, wordt 27
juli door minister Brinkman geopend. Ongeveer
achtduizend jongens en meisjes scouts uit twintig
landen nemen hier aan deel. De jamboree, die
georganiseerd wordt door 750 vrijwilligers, duurt
tot en met 2 augustus.
,J sAlle Oostenrijkse wijn gevaarlijk,
p :hteraf onjuiste berichten over
nbetrouwbare Duitse wijnen
aar wellicht toch een luchtje aan
gel t en de voorspelling van de Keu-
tpl ngsdienst van Waren dat er nog
bl ieer giftige wijnen zullen worden
ple ïtdekt. Met die kennis op zak
'k i ng de Nederlandse wijndrinker
i" v< steren boodschappen doen. Onze
kle jrslaggever winkelde mee.
rbij
De eigenaar van een supermarkt staat wat mistroostig achter een tiental flessen Oostenrijkse wijn, die verontruste
klanten bij hem terugbrachten. Mensen die een fles inleverden, konden hun geld terugkrijgen.
Konmar: nooit
meer
Oostenrijkse wijn
DEN HAAG De Kon-
mar heeft besloten nooit
meer Oostenrijkse wijnen
te verkopen. „Er zit een
smet op dat artikel; het
heeft afgedaan en is voor
ons onverkoopbaar", zegt
de heer Michel, hoofd van
de afdeling inkoop. De
Duitse wijnen blijven, te
gen de gebruikelijke prij
zen, normaal in het assor
timent. „Wij hebben na de
berichten van de Keu
ringsdienst meteen contact
opgenomen met onze im
porteur en die kon aanto
nen dat er in de Duitse
wijnen die wij verkopen,
geen gif zit". Hij verwacht
niet snel dalende verkoop
cijfers van de witte wijn,
maar sluit zelfs niet uit dat
vooral de Franse en Itali
aanse wijn zullen profite
ren van de affaire.
EN HAAG „Mis-
hien een lekker Shell-
pasj ijntje?" Een sportief ge
iten ede jongen suggereert
oni jn vriend bij het schap
jftaar de witte wijnen lig-
?n, een kistje mee te ne-
len voor van de winter,
jtart de auto tenminste,
vaïjk de grappen beginnen
te komen, kan het niet
nissen: het schandaal is
ngeburgerd.
maar dan ook ieder-
[n die deze middag zijn kar-
(e door de supermarkten
vt, weet wat er met Oosten-
se wijn aan de hand is.
e mensen spotten toch
lar met de gezondheid van
Inderdduizenden", zegt een
evrouw, die luide bijval
ijgt van enkele omstanders,
denkt niet dat ze van een
meteen van haar stoel zal
Hen „maar wie gif in wijn
n om er meer aan te ver
dienen, dat is toch te verwer
pelijk voor woorden".
Kwaad, soms zelfs woedend is
het winkelend publiek op 'de
„gewetenloze schurken", maar
over pakweg een half jaar zien
de meeste klanten zichzelf
heus wel weer achter een glas
Oostenrijkse wijn zitten. De
vorige voedsel-schandalen zijn
ze immers ook wel te boven
gekomen. Zoals Henk, die net
een krat bier in zijn auto heeft
geladen. „Met die Noorse gar
nalen en Iglo-maaltijden
schrok iedereen zich toch ook
een ongeluk? Maar nu denkt
bijna niemancbmeer daaraan".
Zijn vriend Ronald zegt dat hij
destijds -voor de garnalen toch
minder bang is geweest. „Ook
al zijn daaraan heel wat be
jaarden gestorven, het was
toch een vergiftiging op kleine
schaal. Dit wijnschandaal is
immens: er is vrijwel geen
wijn meer te vertrouwen. Hoe
wel. Als me op een feestje
een glas Oostenrijkse wijn
wordt aangeboden, dat zal ik
dat zeker opdrinken hoor. Ik
denk echt niet dat ik er dan
meteen ben geweest".
Gifbelten
Deze Ronald bekijkt alles in
een groter verband. Hij somt
een aantal chemische midde
len op waarmee eten en drin
ken wordt „opgepept", rept
over de zee waarin we niet
meer kunnen zwemmen en
herinnert aan de bijna onaf
zienbare reeks gifbelten. „Je
wordt groot gebracht in een
giftige maatschappij; je weet
niet beter meer. Daarom denk
ik dat de mensen niet zo snel
meer schrikken als ze horen
dat er een giftige stof in wijn
is gevonden. En daarom zijn ze
ook niet zo bang om een ande
re witte wijn te kopen". Tien
tallen mensen bewijzen in de
winkels zijn gelijk; het publiek
laat zich de witte wijn niet
snel afnemen.
Uit gesprekken met winkelen
de mensen tonen zich overi
gens vooral vrouwen liefheb
sters van een zoete witte wijn.
De Oostenrijkse, vrijwel alle
maal zoet en maar al te vaak
extra gezoet met gif, is voor
sommigen zelfs een lievelings
drank geworden. „Ik heb dan
ook flink de pé in", zegt één
vrouw. „Van mij hadden ze
het mogen blijven verkopen, je
gaat er toch zeker niet aan
dood? Of moet ik nu ineens
melk gaan drinken? Maak 't
nou!". Een vrouwelijk lid van
een wijnclub vraagt zich al
een paar dagen af wat ze al die
tijd misschien wel voor troep
heeft zitten drinken. Ze heeft
pas nog 25 flessen van ver
schillende wijnen ingeslagen
en zegt die voorraad in elk ge
val voorlopig niet aan te spre
ken.
Het publiek dat altijd al liever
wat drogere wijn drinkt, en
daarvoor met name Franse en
Italiaanse wijn insloeg, blijft
dat doen zonder met de ogen
te knipperen. „Ik heb die zoete
wijn toch altijd al smerig ge
vonden, het heeft niets met
wijn te maken", sneert een
meneer. Acht jaar achtereen
ging hij overigens met vakan
tie naar Oostenrijk, waar hij
zich toch altijd liet verleiden
tot het drinken van locale
wijn. „Ik heb nooit ergens last
van gehad, maar wie zegt dat
er toen niets in heeft gezeten?
Schande natuurlijk, maar ik
ben niet zo snel bang".
Op tilt
Bij een slijter staat in een ver
laten hoekje één merk Oosten
rijkse wijn waaraan niets zou
mankeren. De verkoper: „Als
een klant vraagt om een lek
ker wit wijntje en ik zeg om te
proberen: wat dacht u van
deze Oostenrijkse? Nou, dan
springt zo'n mens geheid op
tilt". Veel Oostenrijkse wijn
verkoopt de slijter sowieso
niet. „Onze klanten prefereren
doorgaans droge wijn, en dan
kiezen ze meestal voor een
Franse. Als daar al een zoet-
middel in zit, dan proef je dat
direct".
Twee klanten zeiden dat ze
voorlopig helemaal geen enke
le witte wijn meer willen,
maar even later ging iemand
doodleuk met twaalf flessen
Keiler-Geister de deur uit; één
van de drie Duitse wijnen die
gisteren nog verdacht waren.
Pikant detail: Keiler-Geister is
veruit de meest verkochte
Duitse witte wijn in Neder
land, terwijl dit merk jaren ge
leden in opspraak was omdat
er te veel hoofdpijnverwek-
kend sulfiet in zat. In de ver
koopcijfers is dat schandaal
vandaag de dag niet meer te
rug te vinden. „Het blijkt dat
je wordt beduveld waar je bij
staat", zegt de slijter. „Ik denk
daarom dat de handel nu toch
echt een stuk scherper moet
gaan controleren, anders blij
ven dit soort schandalen zich
herhalen".
DICK HOFLAND
DEN HAAG Keurings
diensten over heel Neder
land worden deze dagen
overspoeld met klachten
over witte wijn.
Tientallen mensen bellen
op met het bericht dat ze
last denken te hebben
van met anti-vries vergif
tigde wijn. Anderen vra
gen inlichtingen over
merken en soorten waar
in tot nog toe het di-ethy-
at ni leenglycol (anti-vries) is
aangetroffen. Ook komen
mensen flessen of restjes
witte wijn langsbrengen
om deze te laten onder
zoeken.
Veel keuringsdiensten kun
nen dit extra werk nauwelijks
aan. Daarom zal in een over
leg met de directeuren van de
zestien diensten vandaag wor
den geprobeerd de verschil
lende activiteiten beter op el
kaar af te stemmen. Ook
wordt geprobeerd tot een ge
zamenlijk testprogramma te
komen, waarvan elke dienst
een deel voor eigen rekening
neemt.
De meeste keuringsdiensten
hebben al op eigeninitiatief
in slijterijen, bij de groothan
del en in supermarkten wijn
monsters genomen om deze
op de aanwezigheid van anti
vries te onderzoeken. Daarbij
werd het di-ethyleenglycol
steeds weer in Oostenrijkse
witte wijnen gevonden. Naast
de eigen monsters testen de
keuringsdiensten ook veel
van de wijn die consumenten
zelf komen aanreiken.
Ongelegen
Voor de meeste keuringsdien
sten komt de rel over de witte
wijnen in de zomervakantie
overigens erg ongelegen. „Die
hele wijnaffaire legt een groot
beslag op onze capaciteit die
in deze zomermaanden toch al
gering is. Theoretisch moet
dat ten koste gaan van ander
onderzoek, bijvoorbeeld naar
de hoeveelheid sulfiet in ge
hakt. Daarom hoop ik dat de
verschillende keuringsdien
sten spoedig hun activiteiten
op elkaar kunnen afstem
men", vertelt directeur Cools-
ma van de Haagse Keurings
dienst van Waren.
Coolsma vindt dat veel tijd en
mankracht door „het mini-
probleem", zoals hij de wij
naffaire aanduidt, wordt ver
spild. Weliswaar is in tal van
Oostenrijkse wijnen die in
Den Haag worden verkocht
het di-ethyleenglycol aange
troffen, maar de Duitse witte
wijnen die werden onderzocht
bleken in Den Haag allemaal
in orde. Bovendien is het vol
gens Coolsma zeer de vraag of
bepaalde klachten aan het ge
bruik van een paar glaasjes
wijn moeten worden toege
schreven.
Gortdroog
Met Franse wijnen verwacht
directeur Coolsma weinig of
helemaal geen problemen.
Een gerucht dat ook in Fran
se wijn anti-vries zou zijn
aangetroffen blijkt alweer
achterhaald. „Vooral de meer
noordelijke wijnen zijn van
huis uit niet zoet genoeg, zo
dat er kunstmatige middelen
aan te pas moeten komen. In
Franse wijn zal dat veel min
der snel gebeuren".
Ook op het informatiebureau
van Duitse wijnen in Amster
dam dat onderdeel uitmaakt
van het Deutsches Wein Insti-
tut in Mainz begint het wijn
schandaal merkbaar te wor
den. Woordvoerster mevrouw
Verbeke krijgt vooral journa
listen aan de telefoon die wil
len weten hoe de Duitse wijn
gecontroleerd wordt. Ze ver
telt dan steeds dat de kwali
teitscontrole zeer streng is,
maar erkent: „Tot nog toe
hebben we nooit op de aan
wezigheid van anti-vries ge
test omdat dit spul in de ge
wone tests niet naar voren
komt".
Mevrouw Verbeke wijst er
overigens op dat de populair
ste wijn Keiler Geister, die
een dag lang onder verden
king stond, helemaal geen
Duits produkt is. „Het gaat
hier om een pure rotzooiwijn.
Een allegaartje van Italiaanse
en Griekse wijnen die in een
Duitse fabriek wordt ge
mengd en gebotteld. Daar
komt echter helemaal geen
Duitse wijn aan te pas".
ARJEN BROEKHUIZEN
otIEN HAAG Minister
:hoo (Ontwikkelingssa-
tsi^enwerking) mag in '86
halen uit het stuw-
r van niet uitgegeven
twikkelingsgeld. Dat
beurt om het voor de
erde Wereld bestemde
n drag op de afgesproken
'igp% van het netto natio-
al inkomen te houden,
ihoo heeft daar toestem
voor gekregen van
rung
haar collega's in het kabi
net.
Het stuwmeer van niet uitge
geven ontwikkelingshulp be
loopt nu 2,3 miljard gulden.
Schoo wilde daar al eerder
op interen, maar vond minis
ter Ruding (Financiën) op
haar weg. Omdat zij in 1984
haar begroting met 400 mil
joen had overschreden blok
keerde Ruding het stuwmeer
totdat deze rekening zou zijn
vereffend.
Vanaf volgend jaar mag
Schoo echter weer uit het
stuwmeer putten als zou blij
ken dat haar gewone begro
ting niet voldoende is om de
taakstelling van 1,5% van het
nationaal inkomen te halen.
Daarmee wordt overigens
geen extra „nieuw geld" uit
getrokken voor ontwikke
lingshulp. Het stuwmeer be
vat immers geld dat in het
verleden al voor de Derde
Wereld was bestemd, maar
nog niet is uitgegeven.
MEMELS
7MMN v/ftOUU HM T
sëw&w vinCÊN
MCS KPEN5N NOEMT VC N6T
HOSe LOON 6N T FEIT CWIK
vWN ZEOfeN THUIS 2OU
ZiiN-
(ADVERTENTIE)
Kom begin augustus eens een
week lekker luxueus logeren in
zo'n 5-sterrenbungalowpark van
Vendorado: Weerterbergen of
Loohorst in het mooie Limburg.
U bent er welkom om te genieten
van de luxe bungalows met
kleuren-tv, de gezellige restau
rants, het geweldige golfslagzwem
bad, de fantastische waterglijbaan,
de vele sportieve akkommodaties
en... de prachtige omgeving met
veel natuurschoon. Wanneer u
boekt voor 9 augustus, profiteert
u Van een extra-voordelige
weekprijs:
slechts all-in*.
Excl. toeslagen huisdier en voorkeur
bungalouinummer. Eventuele andere
kortingen vervallen bij deze aanbieding.
Geldt niet voor reeds geboekte vakanties.
U betaalt geen cent extra
voor:
alle luxe waterpret
gebruik zonnehemels
videofilms op de kleuren-tvj
verbruik van gas, water en
elektriciteit
kinderstoel, box en
babybedje
toeristenbelasting
toeslag vrijstaand
toeslag Anjer of Iris
Reserveer nü bij ABN Bank
en Vroom Dreesmann.
Of bel meteen Vendorado:
Weertert>6'9en
niSSr
Per weekalMn
r> IU.UO tot 16.00 uur)
5-sterrenbungalowparken van Vroom Dreesmann
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgeno
ten trekken onze verslag
gevers er de komende we
ken in eigen land op uit
Van noord naar zuid en
van west naar oost door
kruisen zij onze lage lan
den om dagelijks een zeer
persoonlijke impressie te
geven van zomerse evene
menten vol vakantiever
tier. In sommige gevallen
kan het zelfs een waarde
volle tip zijn voor een dag
je uit. Dat geldt bijvoor
beeld voor de onderstaan
de passages uit het dag
boek van dagjesmens Ar
jen van der Sar. Hij toerde
namelijk gisteren een dag
je mee in de Camera-Obs-
curatrein. Die stoptrein
rijdt nog tot en met 21 juli
op gezette tijden vanaf
Amsterdam CS of Amster
dam RAI naar Den Haag,
Rotterdam en Dordrecht
en terug. Wie een ritje in
de speciale coupés (tegen
normale tarieven) wil
meemaken, doet er goed
aan even bij de NS in één
van de plaatsen op de rou
te te informeren naar de
vertrektijden.
De wereld dagjes
een gaatje inviia
van
een halve
centimeter
Je zult toch maar als een
nog wat slaperige dagtoe
rist in de ochtendspits op
Amsterdam CS in de trein
stappen. Met attachékof
fertje (waarin broodzakkie
en appeltje) door het gang
pad lopen en tussen de fo
renzen neerploffen. De zo
merse stemming zit er goed
in. Het is voor Nederlandse
begrippen al aardig weer
en de ongetwijfeld oerge
zellige Brabantse braderie
die voor vandaag op het
programma staat is nog ver
weg. Ongemerkt ben je in
een vrij donkere coupé te
rechtgekomen, maar dat
geeft niet. De ogen kunnen
op een dergelijk tijdstip
toch weinig licht verdra
gen. Dan trekt iemand de
schuifdeur dicht en wordt
het plotseling pikdonker.
Als de ogen wat aan het
donker gewend zijn, wordt
ook het spierwitte interieur
zichtbaar. Een blik naar
buiten is ons niet gegund,
de ramen zijn met stalen
platen dichtgelast. Een
gaatje, iets meer dan een
halve centimeter grootis
de enige kans die het licht
krijgt om binnen te drin
gen in deze hermetisch ge
sloten vesting. De trein zet
zich in beweging. Eenmaal
het station uit en het volle
licht in, wordt duidelijk
waar het gaatje voor dient.
Haarscherp tekent de we
reld van Nederland zich op
het blanke interieur van
de coupé af, zij het op z'n
kop. Het gras van de wei
landen boven, de zomerse
luchten onder.
Twee medepassagiers, da
mes van in de vijftig, blij
ken heel goed te weten wat
hier gaande is. De dagtoe
rist is, zo leggen ze uit, zon
der er erg in te hebben te
rechtgekomen in een heel
maffe trein, de Camera-
Obscuratrein. De dames
blijken op weg te zijn naar
Dordrecht. Ze zitten, zeg
gen ze, al voor de derde
keer in deze trein. We blij
ken min of meer collega's
te zijn, want ook zij bezoe
ken elke dag een attractie.
Vandaag wordt 't iets cul
tureels, een tentoonstelling
van Jozef Israëls in Dor
drecht, het eindpunt van
deze speciale trein dus.
„Kijk die wolken eens, net
sponzen, of olifanten voor
mijn part". De dames kij
ken hun ogen uit, ze blik
ken snel naar links en
rechts, om maar niets te
hoeven missen.
Op elk station dat deze
trein aandoet, stapt een
verse voorraad onweten
den in. Ook deze reizigers
zijn weldra ingewijd in de
wondere wereld van Hil-
debrandt. Ze stappen wat
onwennig de coupé in en
blijven nieuwsgierig rech
top zitten, in afwachting
van wat komen gaat „Ooh,
fantastisch wat mooi",
klinkt het als ze weer on
der de wereld doorvliegen.
„Kijk daar eens, een fietser
op zijn kop". Op zich iets
minder bijzonder dan de
Rotterdamse handelsge
bouwen die we verderop
zien. Beton vliegt namelijk
niet. Dat is onmogelijk.
Grijs, zwart, licht grijs,
donker grijs, het is een
wonderlijk palet echter
nog zonder veel echte
kleuren. Na een kort ver
blijf in deze wel zeer apar
te trein is ook het licht
blauw van de lucht en het
geel van de passerende
treinen zwak zichtbaar.
Zoef, daar komt weer een
lichtgroene wei met niets
vermoedende koeien on
dersteboven voorbij. Ze lij
ken te balanceren op een
wirwar van slappe koor
den: de bovenleidingen.
Het is inderdaad zoals de
makers het hadden voor
speld: een scène bij maan
licht. Gadegeslagen door
een stel zeer wakkere
treinreizigers. Binnen in de
coupé lijkt alles rond te
vliegen. Als de trein halt
houdt, staat ook de rol
prent stil, alsof er een
nieuwe film moet worden
ingezet. Het programma
dat op het volgende traject
wordt vertoond, blijft lang
ongewis. Dat hangt hele
maal af van het gebied
waardoor de reis voert
Door de snelheid van de
trein weef de reiziger op
den duur niet meer wat
buiten de trein beweegt en
wat niet. Auto's vliegen zo
met een snelheid van 80
km/per uur door de coupé,
terwijl ze in werkelijkheid
stilstaan.
„Boe!". In het donker heb
ben de treinreizigers niet
in de gaten gehad dat de
conducteur naast hen was
komen zitten. „Grapje. Zijn
er hier nog zwartrijders?".
De grap wordt gevolgd
door het geknip van kaar
tjes en weg is de man.
Dit is het moment waarop
ik besluit de Brabantse
braderie alsnog van het
programma te schrappen.
Hier stopt mijn reis rich
ting zuiden, Brabant moet
nog maar even geduld heb
ben. De Camera Obscura
trekt de aandacht en de
verleiding om na het eind
punt Dordrecht in de trein
van de Duitse kunstenaars
Fritz Rahmann en Florian
Kleinefenn te blijven zit
ten en te blijven genieten
van het schouwspel is te
groot. Van dit moderne Pa
norama Mesdag krijg je
geen genoeg. Zo wordt het
wel een wat ander dagje
uit dan de bedoeling was,
maar: een kniesoor die
de wereld tekent zich af op het blanke interieur van de
coupé, zij het op z'n kop.
