Wat Kamuz
zegt zal ~-3
gebeurenJ
1-
BUITENLAND
Malawi het
persoonlijke
eigendom van
de president
Amerikaanse
invasie
WOENSDAG 17 JULI 198S PAGINA 4
Stokbrood wit 1 OK
per stuk fc&t A.*tLsJ
Punljes, kadetjes of
tarwebolletjes zacht, 1
4 stuks naar keuze <ms> 1>
Krenten-of
mueslibolletjes,
3 stuks naar keuze
Albro maanzaad-, sesam-
of melkbollen, 1 VIQ
zak 6 stuks Nii JLr+^7
Uit de bedieningsafd.:
Paté au poivre, AC
100 gram «a» h39
Uit de bedieningsafd:
Jambon d'Ardenne,
100 gram o®®
Verder hebben we purrfe
LILONGWE „Je moet Malawi
zien als het persoonlijke eigendom
van Kamuzu. Vergelijk hem met
een emmer waarin water stroomt.
Rondom de emmer staan vinger-
hoedies. Die stellen het volk voor.
Als de emmer vol is loopt het water
over en vallen er druppels in de
vingerhoedjes. Zo profiteert in Ma
lawi iedereen van de vooruitgang
naar zijn eigen maat". Een Lim
burgse missionaris die er achttien
jaar Malawi op heeft zitten, vertelt
dit verhaal nadat hem is beloofd
dat zijn naam niet genoemd wordt.
Je kunt immers nooit weten. Eén
woord dat verkeerd valt bij presi
dent Kamuzu Banda en je krijgt 48
uur om het land te verlaten.
„Het warme hart van Afrika"»
noemt Malawi zichzelf. Dat slaat
niet op de hitte die er heerst, want
die valt dank zii de hoge ligging
mee, maar op de vriendelijkheid
van de mensen. De Malawiërs la
chen de hele dag, zijn behulpzaam
en sloven zich uit om het je naar de
zin te maken. Als je tegen iemand
zegt dat je iets mooi vindt, geeft hij
het je. Als je denkt uit beleefdheid
je bordje leeg te moeten eten, krijg
je een volgende keer dubbel zoveel
omdat men bang is je de eerste
keer niet genoeg te hebben gege
ven. Op straat komen de mensen
spontaan naar je toe om je te vra
gen hoe het met je gaat. Vervolgens
word je uitvoerig voor alles be
dankt.
„Malawi is het Zwitserland van
Afrika", zegt mgr. Vroemen die 36
jaar missionaris was in Malawi.
„Het is een prachtig land en verge
leken met de andere Afrikaanse
landen hebben de mensen het er
goed".
Kamuzu's
waarheid
Wie naar Malawi reist kan beter
niet zeggen dat hij journalist is De
president Kamuzu voor ieder
een houdt niet van journalisten.
Die liegen toch maar. Hij ziet er
dan ook persoonlijk op toe dat de
journalisten in Malawi alleen de
waarheid schrijven. Kamuzu's
waarheid!
In Malawi verschijnt een dagblad
(de Daily Times), uitgegeven door
Press Holdings, een maatschappij
die voor 99 procent eigendom is
van Kamuzu. 's Zaterdags ver
schijnt de Daily Times niet, maar
het weekblad Malawi News, een
uitgave van de Malawi Congress
Party waarvan Kamuzu de baas is.
Wie iets schrijft dat de oude baas
niet bevalt, zal het weten. Een
voorbeeld. Onlangs zei de officiële
gastvrouw van Malawi, Mama C
Tamanda Kadzamira, dat iedere
man een vrouw nodig heeft. Zelfs
de president. Nu is Kamuzu niet
getrouwd en dus viel deze opmer
king niet goed bij hem. Een journa
list van de Daily Times was zo dom
Kadzamira in zijn krant te citeren.
Kamuzu nam dat niet, ontsloeg de
leugenaar en zijn incompetente
hoofdredacteur, en liet ze opsluiten.
Hij deelde het volk mee dat Kadza
mira dergelijke onzin natuurlijk
nooit heeft uitgesproken en dat hij
korte metten had gemaakt met de
leugenachtige journalisten.
Dat ging een Britse verslaggever
van ae Malawi Broadcasting Com
pany, de Malawische radio-omroep,
te ver. Ook hij had duidelijk ge
hoord wat Kadzamira had gezegd.
Bovendien had hij haar toespraak
nog op de band staan. Kamuzu be
schuldigde de man prompt van het
maken van vervalsingen. Hij moest
met zijn gezin binnen 48 uur Mala
wi verlaten. Zijn dochter die voor
Verslaggever Thei van Kessel en fo
tograaf Wil Nilwik bezochten on
langs de Afrikaanse republiek Ma
lawi. Zij maakten de reis mede op
verzoek van de Miva, de Missie Ver
keersmiddelen Actie, die dit jaar 50
jaar bestaat. Een halve eeuw lang
stelt de Miva aan Derde-Wereldwer
kers in Afrika en Azië geld beschik
baar voor de aanschaf van een ver
voermiddel. In enkele artikelen ge
ven onze verslaggevers de indruk
ken weer die zij hebben opgedaan in
Malawi, waar president Kamuzu
eist dat iedereen naar hem luistert,
omdat alleen hij weet wat goed is
voor zijn volk.
Kamuzu Bi
J 1 „Wie arm ii
Een moeder met een kindje dat het slachtoffer werd van een eenzijdige en armoedige voeding.
haar eindexamen zat, kreeg zelfs
niet de kans haar examen af te ma
ken.
Zo gaat dat in Malawi waar de pre
sident eist dat iedereen naar hem
luistert, omdat hij weet wat goed
voor zijn volk is. En glipt er eens
een buitenlands tijdschrift door de
censuur, dan durft menige Europe
aan dat blad niet in de woonkamer
te laten liggen. Zo werd het no
vembernummer van Bijeen, waarin
een kritisch artikel over Banda
stond, door menige pater en zuster
na lezing verbrand of opgeborgen
in een kast waarvan hij of zij alleen
de sleutel heeft. Bang dat het arti
kel ooit tegen hem of haar gebruikt
wordt.
Nu zijn er wel meer landen waar
maar één partij is toegestaan en
waar een dictator de dienst uit
maakt. Malawi is dus geen uitzon
dering. Wij Nederlanders hebben
in het algemeen weinig sympathie
voor alleenheersers maar, zo zeg
gen zo goed als alle Nederlanders
in Malawi, ,je moet de situatie in
Malawi niet door een Nederlandse
bril bekijken. De gemiddelde Afri
kaan heeft leiding nodig. En Ka
muzu geeft die. Als er eerst gedis
cussieerd zou worden over een be
slissing, zou er niets gebeuren. De
man is een dictator die totaal geen
kritiek kan verdragen, dat is waar.
Maar als je daar de nadruk op legt
en niet kijkt naar de goede dingen
die hij doet, schets je een verkeerd
beeld van dit land".
Een rondreis door Malawi maakt al
tauw duidelijk dat Kamuzu inder-
aad veel doet voor de bevordering
van het onderwijs. Overal zijn
scholen gebouwd voor de vele kin
deren. Overal verschijnen ook ge
zondheidscentra, kleine zieken
huisjes waar niet al te ernstig zie
ken voor behandeling terecht kun
nen. Voor het land in '64 onafhan
kelijk werd, was de gezondheids
zorg geheel in handen van de mis
sie. Sindsdien zijn er zoveel ge
zondheidscentra Dij gekomen, dat
de medische zorg van de missie nog
maar veertig procent van het totaal
uitmaakt.
De landbouw wordt gestimuleerd.
Er wordt veel gedaan aan land
bouwonderzoek en aan de oplei
ding van jonge boeren. Planters
(ook blanken uit Zuid-Afrika en
het voormalige Rhodesië, nu Zim
babwe) krijgen alle kans om enor
me stukken grond in cultuur te
brengen. Kamuzu steunt ze omdat
ze veel effectiever werken dan de
kleine boertjes die meestal nauwe
lijks meer verbouwen dan ze voor
zichzelf nodig hebben. Dat daar
door een kleine groep grootgrond
bezitters ontstaat, deert hem niet.
En dat het bijna alleen ministers en
blanken zijn, deert hem nog veel
minder.
Omdat Kamuzu de mensen aan
spoort initiatieven te nemen, heeft
hij zelf het goede voorbeeld gege
ven en de ene onderneming na de
andere opgericht. Wie arm is en
blijft, heeft dat in Kamuzu's ogen
aan zichzelf te wijten. Moet hij de
handen maar uit de mouwen ste
ken!
Met zijn initiatieven heeft Kamuzu
ervoor gezorgd dat hij schatrijk is.
Velen menen dat zijn Press Hol
dings zoveel omvat, dat Malawi zo
ongeveer zijn privé bezit is. Nie
mand weet echter precies hoe rijk
Kamuzu en zijn vrienden zijn, en
wat zij allemaal bezitten. Daarover
worden geen mededelingen ge
daan. En niemand snapt waarom
de oude man zo op de centen zit.
Naar wie zijn rijkdom straks gaat,
weet geen mens.
Kamuzu ontruimt hele dorpen als
de mensen ondanks een verbod
doorgaan met het ontbossen van
het land om er landbouwgrond van
te maken. Ontbossing betekent ero
sie, onvruchtbaarheid en op den
duur dus honger. Wie zich niet aan
het verbod stoort, wordt gedepor
teerd. Een harde maatregel, maar
ook een verkeerde?
Malawi kent in het algemeen geen
honger. In het algemeen, want het
komt wel eens voor dat de oogst in
bepaalde streken mislukt. De men
sen hebben dan geen geld om voed
sel te kopen en lijden honger. Ka
muzu ontkent dat keihard, want
dat past niet in zijn kraam.
Missionaris Jan Dirkx uit Breda,
die in Bangula werkt, vertelt ech
ter hoe hij vorig jaar actie voerde
voor de hongerende mensen in de
omgeving. Die actie bracht vol
doende geld op om 6400 zakken
maïs te kopen.
„De nood was groot. Ik ben zesen
twintig jaar in Malawi, maar dat
had ik nog nooit meegemaakt. De
mensen aten de bladeren van de
bomen. Velen stierven van de hon
ger. De voedselactie lag deson
danks erg gevoelig, want Kamuzu
zegt dat er geen honger is en dus
wordt het overschot aan voedsel
uitgevoerd en niet onder de honge
rende bevolking verdeeld. De over
heid probeerde de actie te beëindi
gen en de politie volgde ons doen
en laten nauwlettend. Er kwamen
zelfs politiemensen naar onze pre
ken luisteren. Maar heb we
voedsel daar te brengen bjd<
hardst nodig was". het
jn d<
Kamuzu is de baas in Men
maakt hij iedereen duiè mc
hij zegt zal gebeuren. Dmun
gen, of ze nu missiona:hikl
ontwikkelingswerker, de lm
zwijgen toe. Ze willen r eei
Je kunt het zo gek niet de i
koop. De Malawiër god ooi
komen.
LONDEN Ze zeggen dat
het een echte invasie wordt.
Geen intocht van goed ogende
en chewing gum kauwende
GI's, maar een overrompeling
door meer dan 20.000 corpu
lente, gebrilde en dikke siga
ren rokende Amerikaanse ad
vocaten, in geruite jasjes en
broeken die, niet altijd maar
toch vaak, twee en een halve
centimeter te kort zijn. Met
hun kakelende dames strijken
ze neer in de beste hotels van
Mayfair, het sjiekste deel van
Londen, waar ze hun vele
geld zullen laten rollen zoals
daar in jaren niet meer met
dollars werd gesmeten.
Eigenlijk houden de Londenaren
niet van luidruchtige en opzichtig
geklede gasten. Maar de naar
schatting 250.000 onderdanen van
koningin Elizabeth die in de Britse
hoofdstad hun brood verdienen op
kosten van de toeristen, zullen voor
deze Yanks toch hun charmantste
glimlach op de lippen toveren,
want voor iemand met handenvol
„greenbacks" (Amerikaanse bank
biljetten) loopt zelfs de sloomste
Engelsman het vuur uit zijn slof
fen.
De doorsnee Londense winkelbe
diende gaat uit van de veronder
stelling, dat alle Amerikaanse ad
vocaten er warmpjes bij zitten. De
„lawyers" die het in hun bol heb
ben gekregen om dit jaar in Lon
den te gaan congresseren, mogen er
dus op rekenen dat zij daar driftig
gepluimd zullen worden. Eerlijk
gezegd verdienen zij niet beter;
want voor de vaste bewoners van
deze stad in de schaduw van
Buckingham Palace zal het weken
lang geen leven zijn, met de beste
hotels, restaurants, theaters, cafés,
winkels, warenhuizen, straten en
musea altijd mudvol Amerikanen.
Dagenlang zullen we nergens in of
uit kunnen. Wekenlang is het onaf
gebroken oppassen geblazen, want
dit soort toeristen heeft de onzalige'
gewoonte je op straat aan te klam
pen om je als kosteloze gids te kun
nen gebruiken. Voor vele Londe
naren zit er niets anders op dan te
gen de tijd dat de Yanks zullen op
dagen zelf ook wat vakantie te ne
men. Het Londense congres van de
20.000 Amerikaanse advocaten mag
dan de grootste bijeenkomst zijn
van dit soort, die de Britse hoofd
stad ooit heeft meegemaakt, maar
als je er zelf geen dollar aan ver
dient, is zo'n invasie toch een hoop
last.
De pret begint op 15 juli. Niemand
minder dan premier Margaret
Thatcher opent die dag in de Royal
Albert Hall van Londen het grote
advocatencongres. De Amerikaanse
gewezen vice-president Walter
Mondale, procureur-generaal Ed
win Meese en opperrechter Warren
Burger zullen er ook zijn.
In een andere feestzaal, de West-
minster Hall, vlak bij het parle
ment, worden de duizenden rechts
geleerden uit Ameriibelai
door prominente Londel vai
ters, onder wie Lord* eei
voorzitter van het Hogeï het
vens hoogste rechter vafen J
Hailsham en de anderéersh
vocaten zullen uitera&an
zijn in de kleurrijke male Ai
erg antieke gewaden d/ellii
moeten dragen onder kpre
van onvervalst paard en
deze eerste plichtplegintitish
nog meer dan 200 verfn 1
die allicht niet door ab kor
gangers bijgewoond zullindei
Ernest T. Guy (62), een indu
die tijdelijk in Londeiianse
