i)
A
Japan heeft
zijn eigen
Willemstad
COllPUTER.
4.
Een computer is op zich een
heel slimme machine, die iets
veel sneller kan doen dan de
mens. Maar zeker in één op
zicht is het een heel dom ap
paraat: het geheugen van de
computer is kwetsbaar. Scha
kel de stroom uit en hij is alles
in één klap vergeten. Terwijl
het ons vaak lukt, ook na een
nachtje slapen, bepaalde za
ken nog te onthouden.
Om aan dat euvel van de computer
wat te doen moet gebruik worden
gemaakt van een zogenaamd ex
tern geheugen. Vooral bij huiscom
puters wordt daarvoor een cassette
recorder ingeschakeld. Eigenlijk
vergelijkbaar bij wat met heel grote
computers ook pleegt te gebeuren,
de gegevens die men wenst te be
waren worden opgeslagen op ban
den. Een andere mogelijkheid die
bij veel personal computers wordt
toegepast is de harde schijf, ook wel
Winchester-schijf genaamd. Een
soort grammofoonplaat, die moge
lijk terrein gaat verliezen aan de
beeldplaat waarop veel meer gege
vens kunnen worden opgeslagen.
Een tussenvorm, ook in prijs, wordt
gevormd door de diskettes: magne
tische opslagmedia, die ook wel
floppies worden genoemd. Ook die
diskettes zijn min of meer buig
zaam al is het niet aan te raden die
handeling uit te halen: De floppies
zijn verkrijgbaar in verschillende
maten. Het bekendst zijn die van 13
centimeter (5,25 inch) en 20 centi
meter (8 inch). Afhankelijk van de
uitvoering kan er een hoeveelheid
gegevens op met een omvang van
40 tot 400 blaadjes schrijfmachine
tekst.
Diskettes bestaan uit een schijf
kunststoffolie met aan beide zijden
een laklaag waarin ijzeroxyde in
microscopisch kleine deeltjes is
aangebracht. Dat ijzeroxyde kan
worden gemagnetiseerd en vormt
daarmee de eigenlijke informatie
drager. Om het schijfje wordt een
beschermende hoes aangebracht
Tal van computers zijn voorzien van disk-drives voor diskettes. Deze Ad
vance van de Engelse fabrikant Ferranti heeft een dubbele drive, zodat
bijvoorbeeld gelijktijdig gebruik kan worden gemaakt van een diskette met
een programma en één met variabele gegevens.
De deeltjes ijzeroxyde, die langs
chemische weg worden vervaar
digd, zijn kleiner dan 0,001 mm. De
fabrikant zorgt ervoor dat al die
deeltjes precies dezelfde afmeting
en staafvorm hebben omdat dan de
beste elektromagnetische eigen
schappen worden verkregen. Om
de ijzeroxyde aan het schijfje te
kunnen bevestigen wordt lakpoe-
der opgelost en samen met een be
vochtigingsmiddel in een kogel
trommel vermengd met het ijzer
oxyde. Dit mengproces moet met
precisie worden uitgevoerd en
neemt 48 uur in beslag.
De folie waaruit de schijf wordt ge
vormd is ongeveer één tiende milli
meter dik. Deze folie wordt goed
schoongemaakt en ontdaan van sta
tische lading. Op die folie wordt
het mengsel van ijzeroxyde en lak
aangebracht. Heel kleine stofdeel
tjes zouden al tot gevolg kunnen
hebben dat de magneetkop op die
verontreinigde plek niets zou kun
nen lezen of schrijven. De machi
nes voor het aanSrengen van de
magnetische laag staan daarom in
een goed afgeschermde ruimte van
de faoriek die alleen via een lucht-
sluis kan worden bereikt door me
dewerkers in stofvrije kleding. In
een droogtunnel .wordt de magneti
sche laag vervolgens gedroogd.
Dan is de diskette echter nog niet
klaar. De folie gaat onder de kalan-
derwals door, die het best te verge
lijken is met een reusachtig strijkij
zer. Uit de folie worden met een
nauwkeurigheid van een honderd
ste millimeter de diskettes in de
gewenste omvang gestanst. Vooral
de precieze afmeting van het cen
trale gat, waarin de diskette in de
disk-drive wordt vastgehouden en
aangedreven, is van beslissende be
tekenis of de diskette betrouwbaar
functioneert. Minieme afwijkingen
zouden al tot gevolg kunnen heb
ben dat de diskette iets gaat slinge
ren en dan kan de magneetkop de
magnetische sporen niet meer vin
den.
Bij de BASF-fabriek in Duitsland,
de enige fabriek van diskettes in
Europa, voorzien experts de disket
tes nog van een glijmiddel. De sa
menstelling daarvan houdt men
angstvallig geheim. Het glijmiddel
vermindert de wrijving tussen
magneetkop en diskette en ver
lengt de levensduur van de diskette
daarmee aanzienlijk. Tenslotte
wordt de diskette nog gepolijst en
wordt er een hoes van kunststof
omheen gevouwen en dichtgelast.
De kwaliteitscontrole wordt uiter
aard met behulp van computers
uitgevoerd.
Helaas is het niet zo dat de compu
tergebruiker zomaar naar de win
kel kan stappen om een willekeu
rige diskette aan te schaffen. Zoals
gebruikelijk in deze wereld zijn er
tal van verschillende uitvoeringen.
De maten zijn anders, er zijn drives
met dubbele magneetkoppen die de
diskette aan beide zijden kunnen
gebruiken en er zijn verschillen in
de hoeveelheid sporen die nodig
zijn. Net als bijvoorbeeld bij auto
banden bestaan er dikke boeken
waarin per computertype is opge
nomen welk soort diskettes men
nodig heeft.
Snel
In de disk-drive draait de diskette
met een snelheid van 300 omwen
telingen per minuut rond, de hoes
blijft stilstaan. Het schrijven en le
zen geschiedt net als bij een casset
te- of videorecorder door een mag
netische kop, die in nauw contact
met de diskette moet zijn. Daarvoor
is een gat in de hoes gemaakt. De
kop tekent de gegevens op in een
groot aantal magnetische, cirkel
vormige sporen en kan die later
ook weer lezen. Het opzoeken van
een bepaald spoor kan heel snel gé-
beuren. Veel sneller bijvoorbeeld
dan op een cassette mogelijk is, die
moet immers helemaal worden af
gedraaid.
Omdat verschillende computers ge
bruik maken van anders behandel
de diskettes, kan het moeilijk zijn
bepaalde programma's te gebrui
ken. Het is in het geheel niet onge
bruikelijk dat binnen één organisa
tie computers van verschillende
merken in gebruik zijn. Met als ge
volg dat collega A wel over de ge
Met de Copy Master kunnen diskettes van het ene systeemformaat op het
andere worden gezet.
gevens van collega B zou willen be
schikken, maar de diskettes van
hun computers zijn helaas niet uit
wisselbaar.
Daarvoor zijn nu speciale appara
ten ontwikkeld, zoals het Copy
Master Diskette Dupliceer Statin
(importeur Action Computer Pro
ducts, 02159-46844). Dit systeem
stelt de gebruiker in staat op een
voudige wijze software (waarbij ge
bruikt wordt gemaakt van bestu
ringssysteem CP/M of MS-DOS)
van een bepaald systeemformaat
over te zetten en te dupliceren naar
een ander systeemformaat. Het ap
paraat zelf kent ruim 100 verschil
lende disk-formaten. Wie daarmee
nog niet tevreden is kan zelf nog
nieuwe formaten toevoegen. Vol
gens directeur Luteyn van Action
is het dupliceerstation niet alleen
nuttig bij bedrijven met verschil
lende computers in gebruik.
„Met name de leveranciers en fa
brikanten van diskettes kunnen
door middel van de Copy Master op
voordelige en tijdbesparende wijze
speciale formaten op blanco disket
tes aanbrengen", meent hij. „Even
als trouwens de systeemhuizen en
softwareleveranciers, die voortaan
in staat zullen ziin op efficiënte wij
ze de betreffende software over te
zetten naar andere formaten, om
deze zodoende voor elk microcom
putersysteem aan te kunnen bie
den".
Zorgvuldig
Met de diskettes moet zorgvuldig
worden omgesprongen. Het lees- en
schrijfvlak dat zichtbaar is door het
gaatje, mag met met de vinger wor
den beroerd. Om te voorkomen dat
gegevens worden verminkt moeten
ze uit de buurt worden gehouden
van magnetische voorwerpen als
luidsprekers en niet te dicht in de
buurt van motoren en stroomka
bels worden bewaard. Dat bewaren
kan het best gebeuren in verticale
stand in een speciale doos. Opge
past moet worden dat de diskettes
niet te warm worden en zeker mo
gen ze niet worden gebogen of op
gevouwen.
Op een schiereiland in de buurt
van de Japanse stad Nagasaki
wordt de laatste hand gelegd aan
een compleet Nederlands historisch
dorp. Volgende week zaterdag, 20
juli, wordt dit dorp. dat Willemstad
gaat heten, officieel geopend. De
Japanners rekenen nu al op een
miljoen bezoekers per jaar. Ook
voor ons land kan dit project bij
zonder interessant zijn. omdat er
allerlei culturele en commerciële
activiteiten zullen komen die direct
met Nederland te maken hebben.
Zes Japanse architecten kwamen
vorig jaar naar ons land om een
keus te maken uit de verschillende
mogelijkheden. Zo bevat het dorp
drie molens, een straatje uit Mar
ken, het raadhuis uit Balk (Fries
land), de kerk van Donkerbroek,
een buurtje uit Harlingen, de stads
poort van Buuren, Zaanse huisjes,
de abdij van Middelburg, het ge
bouw van d'Oude Delft en een
West friese stolpboerderij, waar
Hollandse kaas zal worden ver
kocht. Verder komen er zo'n dertig
woningen voor Nederlandse em
ployés, die er zullen werken als ho-
recapersoneel. winkelier, kaasver
koper en dergelijke.
De bekende stolpenarchitect Cor-
nelis de Jong uit Middenbeemster
kreeg door zijn grote ervaring met
historische panden hij werkte
vijftien jaar aan de Zaanse Schans
en achttien jaar in het Zuiderzee
museum van het ministerie van
WVC de opdracht het geheel zo au
thentiek mogelijk uit te voeren.
Corry Vis sprak met hem.
werden de kleuren van de West-
friese stolpboerderij nog opgestuurd
naar Japan.
„Het resultaat", zegt de architect,-
„is een redelijk Hollands dorp. Een
grote verbetering ten opzichte van
het oorspronkelijke plan". Alle ge
bouwen en huisjes zullen worden
benut. Zo komt er in het landhuis
uit de Vechtstreek een wisselende
permanente tentoonstelling van
Nederlandse schilderijen en kunst
nijverheid. Niet alleen historische
kunst, maar ook eigentijdse. In het
kerkje uit Donkerbroek komt een
fotoserie over onze godsdienst. In
de abdij uit Middelburg komt een
evenementenhal met een restau
rant. In de kopie van het gebouw
van d'Oude Delft uit Delft wordt
een groot familierestaurant geves
tigd. De Marker huisjes worden
schuilplaats voor de kinderen bij
tropische regenbuien.
Beeldhouwwerk
Op het VOC-schip Prins Willem
dat vorige maand in Makkum werd
gedoopt, wordt eveneens een ten
toonstelling ingericht, terwijl de
dekken als terrassen dienst zullen
doen. De Japanners kozen voor dit
schip omdat het model ervan des
tijds door staatssecretaris Ekelen-
burg cadeau was gedaan. „In dat
schip zitten karrevrachten beeld
houwwerk", licht De Jong toe, „het
project is helemaal vanuit het
Rijksmuseum begeleid. Het is met
zijn zware houtconstructies een na
genoeg getrouwe kopie van het
grootste VOC-schip dat wij ooit ge
had hebben".
In het dorp komen bovendien een
snoep- en een bloemenwinkel. De
preekstoel die in het kerkje prijkt,
werd in Friesland gevonden; de
straatlantaarns werden in Alkmaar
gemaakt. Zelfs het meubilair van
de boerderij komt uit ons land.
Vroom en De Jong hebben gepro
beerd het geheel zo authentiek mo
gelijk te krijgen. De Jong: „Dat
lukt natuurlijk nooit helemaal, om
dat Japan een tropisch klimaat
heeft en veel aardbevingen kent.
Daardoor moet het materiaal heel
stevig zijn. Bakstenen konden we
niet gebruiken. Wel gewapend be
ton met gevelstrips. Ook de tuin
aanleg is typisch Japans, omdat
het klimaat anders is. Maar dat is
niet erg. Ten slotte blijven het Hol
landse huisjes en molens in e>
pans land. Het contrast i
groot".
Nederzetting
rel
Architect De Jong is ervan'
tuigd dat het project cultureL
Nederland heel interessant T
dorp zal behoefte hebben a\
derlandse dansgroepen,
naars die er willen expose!
dergelijke. „Het dorp is zekk
niet voltooid", vult hij aan, ,1
zelfs gehoord dat ze van d.'-
eiland een Nederlandse ne
ting willen maken. Comple
een soort Muiderslot. Die J
ondernemers kijken heel vei
toekomst. Ze rekenen nieti
op stromen toeristen uit hunyan
land, maar ook op Amerikai^./^
Chinezen. Willemstad workc/j
grote toeristische trekpl#a
Daarom heeft het ook alle bofo
stelling van Buitenlandse ZalffeJ!
WVC". Op 20 juli opent het
sche dorp dus officieel zijn p<uec/
al is het nog niet bekend we,/s
partement het gaat openen, y(
CORRh
Hollandse huisjes, molens en een kerk in een Japans landschap...
MIDDENBEEMSTER
Waarom in Japan een Hol
lands dorp? De aanleiding
moet gezocht worden in de
grote belangstelling, die de
Japanners hebben voor ons
land. Deze interesse is niet
van vandaag of gisteren, maar
dateert al uit de zeventiende
eeuw, toen de Nederlanders
de vrachtvaart voor Japan
voor hun rekening namen.
„De Japanners mochten van
hun keizer het eiland niet af",
legt architect De Jong uit. „Ze
mochten ook geen grote
vrachtschepen bouwen, alleen
onschuldige vissersscheepjes.
Eerst waren de Portugezen
daar actief, maar die brachten
zendelingen mee wat de Ja
panse keizer niet welgevallig
was. De Nederlanders beperk
ten zich tot de handel en
mochten dus blijven. Zo heb
ben wij daar talloze jaren het
alleenrecht van zowel de im
port als de export gehad".
Hoewel het Japanse eiland Decima
op deze manier nogal geïsoleerd
bleef, kwamen er door het bezoek
van de Nederlandse mannen toch
langzamerhand aardig wat ge-
mengd-bloedige kindertjes ter we
reld. Dat wakkerde de interesse
voor ons land nog eens extra aan.
„Je ziet die mannen nog afgebeeld
op allerlei gebruiksvoorwerpen zo
als drankkruikjes en lucifersdoos
jes, vrij potsierlijk als grote gewel
denaren met rood haar en baarden.
Het prikkelde kennelijk de nieuws
gierigheid en dat is eigenlijk altijd
zo gebleven. Ook de Japanse ves
ting- en scheepsbouw, zelfs de ge
nees- en wiskunde is beïnvloed
door Nederland. De meeste Japan
ners weten veel meer van Neder
land af dan wij van Japan", vertelt
de architect die voor het project ter
plekke ging kijken.
Holland Village
De gedachte om een Hollands dorp
te bouwen in de buurt van het ei
landje Decima ontstond in 1981.
Een nagebouwd Hollands restau
rant en een soort molen samen
Holland Village genoemd trok
ken al ontzaglijk veel toeristen.
Vandaar dat de Japanners dachten
aan een flinke uitbreiding. Zij
zochten via de ambassade steun
voor hun initiatief bij Buitenlandse
Zaken, maar kregen van ambte
naar Smallegange te horen, dat de
molen en het restaurant te weinig
leken op originele Hollandse ont
werpen. De Japanners .accepteer
den deze kritiek en het gevolg was,
dat de opdracht naar ons land ging.
Een internationaal bekend Japans
architectenbureau met 270 archi
tecten in dienst stuurde om te be
ginnen een aantal mensen naar ons
land. Ze bleken zich anderhalf jaar
te hebben voorbereid op dit project,
maar wat er uit de bus was komen
rollen was een souvenirdorp. De
Nederlandse regering toonde zich
niet erg gelukkig aan zo'n soort
pretpark mee te moeten werken.
De Japanners bleken daarop zelfs
bereid ook de architectuur uit han
den te geven. Het ministerie wend
de zich daarop tot drs. E. Vroom,
de directeur van het Zuiderzeemu
seum in Enkhuizen, en tot architect
Cornelis de Jong uit Middenbeem
ster; twee mannen die bekend
staan, om hun kennis van histori
sche panden.
Alle gekozen gebouwen werden op
nieuw bekeken en opnieuw gete
kend. In januari kwamen Japanse
architecten drie weken lang naar
Middenbeemster om de zaak te be
studeren. Twee weken geleden
riïlïl.1^.II il llÉI
Architect Cornelis de Jong die de opdracht kreeg alle
tekeningen van het Nederlandse dorp te maken.
De nagebouwde zeventiende-eeuwse Oostindiëvaarder
„Prins Willem", hier nog op de scheepswerf in Mak
kum, krijgt een plek in de haven van het dorp.
Computer
kan zelf
niets
onthouden
