Poetry Park:
Hartverwarmend
volksfeest
RAI ongeschikt voor
Concertgebouworkest
Ike Turner
gearresteerd
Mini en
Maxi
oogsten
succes in
Parijs
Schamel dansvertoon
in Circustheater
Koeweit eist
schip terug
EöLLANI
EW
KUNST
£eidóc(3otvumt
MAANDAG 24 JUNI1985F
Victoria Principal getrouwd
DALLAS Victoria Principal (35), de actrice
die in de bekende Amerikaanse televisieserie
Dallas Pamela Ewing speelt, is zaterdag ge
trouwd met de 42-jarige Harry Glassman, een
plastische chirurg uit Californië. De bruiloft
werd in besloten kring gevierd in - hoe zou het
ook anders kunnen - een hotel in Dallas. Voor
beiden was het een tweede huwelijk. Het pasge
trouwde paar, dat de pers vermeed, verscheen
enkele minuten aan het balkon van het hotel
Mansion voor de gebruikelijke foto's. De bruid
droeg een witte zijden trouwjurk waaraan, zo
wordt gezegd, drie mensen drie maanden lang
hebben gewerkt. Op het gewaad, een ontwerp
van Zandra Rhodes, zouden met de hand 2500
parels zijn geborduurd. Het echtpaar had Dallas
uitgekozen omdat de actrice daar aan de nieu
we afleveringen van de serie werkt. Een huwe
lijksreis zit er dan ook niet in.
„Ochtend van de Balkan"
in het Circustheater
In het Circustheater In Scheveningen
wordt in het kader van de Schevenin-
ger zondagconcerten komende zon
dag de „Ochtend van de Balkan" ge
houden, met medewerking van Thé-
rese Steinmetz, Andrej Serban, Trio
Nico van der Linden en de dans
groep Sirba-Nitsanim. De „Ochtend
van de Balkan" beoogt een muzikale
reis te zijn door Israël, Bulgarije en
Joegoslavië. Medewerking wordt ver
der verleend door de bekende pan-
fluitist Nicolae Pirvu. De „Ochtend
van de Balkan" begint om 12.15 uur.
De toegangsprijs bedraagt elf gul
den. Op de foto Andrej Serban en
zijn orkest.
Bijna 3 miljoen
voor Fabritius
MONTE CARLO Een schilde-
rij van de 17e eeuwse Nederland
se meester Carel Fabritius heeft
dit weekeinde op een veiling van
Sotheby's in Monte Carlo 2,95
miljoen gulden opgebracht. Het
geveilde schilderij was 'Mercuri-
us en Argus'. Fabritius was een
van de bekendste leerlingen van
Rembrandt. Medewerkers van
Sotheby's deelden mee dat de
veiling van oude schilderwerken
en kunstvoorwerpen een bedrag
van 14,5 miljoen gulden had op
gebracht, een recordopbrengst
voor de vestiging van Sotheby's
in Monte Carlo.
PASADENA De Ameri
kaanse zanger Ike Turner is in
Pasadena (Californië) gearres
teerd op het moment dat hij
cocaine wilde kopen van agen
ten, die zich voordeden als
drugdealers. Ike Turner, de
ex-echtgénoot van zangeres
Tina Turner met wie hij vroe
ger samen optrad, had tijdens
zijn arrestatie vier gram cocai
ne op zak. In 1982 was de zan
ger ook al eens opgepakt we
gens bezit van drugs, maar
toen is hij niet schuldig bevon
den.
PARIJS Het Neder
landse muzikale clowns
duo Mini en Maxi heeft
dit weekeinde veel ap
plaus geoogst tijdens een
optreden in het beroemde
Parijse theater Olympia.
Ze traden daar dit week
einde op in het kader van
het Festival du Café The
atre. Hiervoor waren ze
uitgenodigd naar aanlei
ding van een bekroond
optreden eerder deze
maand op een festival in
het Zuid-Franse Nice.
Jammer voor Karei de Rooy
(Mini) en Peter de Jong (Maxi)
was dat hun wervelende op
treden samenviel met het in
Frankrijk enthousiast gevierde
„feest van de muziek". Dit is
een jaarlijks terugkerend eve
nement, waarbij de meeste
Franse theaters en concertza
len gratis voor het publiek toe
gankelijk zijn. Vlak bij het
Olympia, waar normaal toe
gang werd geheven, vonden
bijvoorbeeld twee openlucht-
concerten plaats. En wat be
treft de belangstelling voor
gratis amusement zijn Fransen
net Hollanders, met als gevolg
dat Mini èn Maxi helaas wat
tussen de wal en het schip be
landde.
Het mag tekenend zijn voor de
kwaliteiten van de Nederland
se clowns dat ze er toch in
slaagden het half gevulde
Olympia vlot in de gewenste
stemming te krijgen. „Bouche
Bee" ofwel „met open mond",
zoals hun programma heette,
oogstte van begin tot einde lui
de bijval. Bij de bekende num
mers als de Panfluit-parodie,
de flamingodansers en het uit
de hand lopende tuba-bombar-
don-duet lachte het Franse pu
bliek zich tranen, waarbij
vooral bekkentrekker Peter
de Jong de show stal. Toen het
optreden werd besloten met
een in deze omgeving wel zeer
toepasselijk „Parlez-moi d'a-
mour" (uitgevoerd met zingen
de zaag en speelgoed-accorde
onnetje) werd er zolang ge
klapt, dat Mini en Maxi zeker
moeten weten dat ze nog eens
in Parijs zullen terugkomen.
Maar dan niet op het „Feest
van de muziek", al klinkt dat
laatste wat betreft Mini en
Maxi wat tegenstrijdig.
INTERNATIONAAL POEZIEFESTIVAL BEGINT IN DE DOELEN
ROTTERDAM Het lijkt
alweer de gewoonste zaak
van de wereld-, maar de
jaarlijkse opening van
Poetry International is
een van de charmantste
gebeurtenissen op cultu
reel gebied die ik ken.
„Poetry Park" heet het
feest dat gisteren voor de
achtste keer plaatsvond.
In het verleden had het
een eigen plek in het park
aan de voet van de Euro
mast maar aangezien daar
de expositie Fenomena
gehuisvest is, kwam er
een ander Rotterdams
park op de proppen: de
Oude Plantage aan het
eind van de Maasboule
vard, aan de boorden van
de rivier, vlakbij een an
dere toren, die van de
drinkwaterleiding. En al
weer werd het een succes:
schattingen van de orga
nisatoren reppen van tus
sen de 20.000 en 25.000 be
zoekers.
Poetry Park is een soort volks
versie van het poëzie-festival
dat vanavond in de Rotter
damse Doelen van start gaat
en zaterdag 29 juni met een
„Hymne aan de nacht" afsluit.
Dan is het een intellectueler
gebeuren met een publiek dat
bij voorbaat om poëzie geeft,
bereid is stil te zitten en te
luisteren naar dichters uit
meer dan twintig landen. In
hun oorspronkelijke taal, ver
helderd door een vertaling.
Poetry Park pleegt een enor
me en hartverwarmende
smeltkroes van culturen te
zijn, omwalmd door de geur
van gebraden vlees. Op de po
dia de poëzie en de volksmu
ziek uit Japan, Turkije, Ma
rokko, Suriname, Bolivia, Se
negal en dan vergeet ik vast
nog een een land. Ze zijn geen
hoofdzaak meer, ze zijn onder
deel van een enorm en speels
kennismakingsproject met alle
etnische groeperingen die er
in Rotterdam, en dus in ons
land, leven.
Je kan van naar Nederland
gevluchte Eritreanen folders
krijgen over de positie en de
strijd van hun land, je kan er
ook met de hand de pannekoe-
kachtige plakken eten waarin
vlees en groenten geschept
zijn, een beetje in de geest van
de Surinaamse roti. Je eet er
de versgemaakte Turkse bu-
rek, Pakistaanse zoetigheden,
in de wijn gekookte inktvis
van Spanjaarden. En met de
maag als trekpaard kom je
steeds andere werelden bin
nen. Natuurlijk is het een
mooie dag - de zon komt laat
aan de middag zelfs te voor
schijn - voor allerlei kleine ne
ringdoenden. Maar waarom
niet? Hun activiteiten geven je
toch even een warm gevoel
van: dat kan dan toch maar al
lemaal in dit rare landje. En
Tijdens Poetry
Park mocht voor-,
al de stand waar
kinderen hun ge
zicht konden la
ten beschilderen
zich verheugen in
een grote be
langstelling. Met
soms verrassen
de resultaten.
geen onvertogen woord. De
lastigste man die ik zag, was
net iets te vrolijk geworden en
begon zichzelf maar aan een
van de kiosken bier te tappen.
Een verkoopster nam hem het
werk met een vriendelijke
glimlach uit handen. En ook
dat is poëzie.
Vanavond start het in de Rot
terdamse Doelen het jaarlijkse
slechten van de toren van Ba-
bel voor de zestiende maal.
Met een avond Portugese en
Braziliaanse poëzie, ingeleid
en vertaald door August Wil
lemen die de laatste jaren
(o.m. via zijn Pessoa-vertalin-
gen) veel voor de toeganke
lijkheid van de literatuur uit
die landen deed. Verder in de
week al die dichters uit al die
landen. Opvallende gasten:
voor de derde keer is er een
Chinese dichter op het festi
val, Bei Dao, een individualist
en lang gekritiseerd in zijn
Volksrepubliek; de Ameri
kaanse Carolyn Forche, die in
het nieuws kwam door haar
kritiek op het Amerikaanse
optreden in Midden-Amerika;
onze eigen Lucebert voor de
eerste keer; het Japanse „ket
tingvers" (de renga) dat wordt
gesmeed via de Japanner Ma-
koto Ooka; de Ierse dichter
Seamus Heany, gistermiddag
al in Nederland C op de televi
sie; het jaarlijkse vertaalpro
ject, ditmaal gewijd aan een
van de origineelste dichters uit
ons taalgebied, Leo Vroman.
De man die ooit die prachtige
regels schreef:
Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.
BERT JANSMA
De folkloristische dansen uit Egypte door het ensemble „El Sha-
bea", gisteravond bijna een half uur te laat begonnen in het
spaarzaam bezette Circustheater, zullen de niet-Egyptische be
zoekers waarschijnlijk niet hebben gegeven wat deze er van ver
wachtten. In het programma en de voorpubliciteit was muziek
en dans beloofd, maar de muziek bestond louter uit bandopna
men, van welke een aantal regelmatig bij gesloten gordijn werd
gedraaid. Om de tijd te rekken? Het half dozijn dansers bleek
alleen de allersimpelste draaien en sprongetjes te beheersen, ter
wijl ook het aandeel van de zes danseressen uiterst beperkt
bleef. Nu is het natuurlijk zo, dat de Islam bepaald niet stimule
rend op de danskunst en de volksdans heeft gewerkt; nooit en
nergens. Wat er in Mohammedaanse landen nog aan dans over
is, is er niet dank zij, maar ondanks de islamitische cultuur. En
ook deze cultuur wreekt, wat het zwaard beslist heeft. Of het nu
lonkende dan wel niet lonkende meisjes uit Alexandrië betrof,
Derwishdansen met een allersimpelste tamboerijnplastiek, be
wegingsvormen uit Zuid- of Noord-Egypte, er viel qua dansvor
men en choreografische bijschaving bijzonder weinig verschil te
ontdekken.
De buikdansen vielen zeer zedig uit. Als magisch vruchtbaar
heidsritueel eerder zacht golvend graan dan recht op de man af
gedanste veroveringsdrift. Een sterk punt vormden de aller-
kleurigste kostuums, terwijl de bijna aan één stuk door ritmisch
klappende zaalbevolking toch ook een sfeertje aandroeg dat men
maar zelden in een Nederlands theater ontmoet.
FRANK DELBOY
KOEWEIT De regering van
Koeweit heeft de Iraanse auto
riteiten formeel bevolen een
Koeweits vrachtschip dat in
Iran wordt vastgehouden vrij
te laten. De Iraanse zaakgelas
tigde werd ontboden op het
ministerie van buitenlandse
zaken en verzocht aan zijn re
gering door te geven dat Koe
weit de vrijlating eist van het
23.800 ton metende vracht
schip Al-Moeharraq. Het schip
werd vorige week donderdag
onderschept en in beslag geno
men door Iraanse mariniers in
de Golf van Oman bij de
Straat van Hormoez. Een Koe
weits dagblad meldde dat bin
nenkort drie moslim-funda
mentalisten zullen worden op
gehangen wegens hun aandeel
in de serie bomaanslagen an
derhalf jaar geleden op Ameri
kaanse en Franse gebouwen in
Koeweit.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
SUSKE EN WISKE—ANGST OP DE „AMSTERDAM"
AFSCHEID THEO OLOF BEÏNVLOED DOOR SLECHTE AKOESTIEK
Holland Festival. Concertgebouwor
kest. Dirigent: Neeme Jarvi. Solis
ten: Natalia Troitskaya, sopraan;
Theo Olof, viool. Koor ingestudeerd
door Arthur Oldham. Werken van
Tsjaikowski, Borodin en Rachmani-
now. Voor televisie opgenomen voor
latere uitzendinj
bileum van de I*
AMSTERDAM Zaterdag
hebt u al in de krant kunnen
lezen dat Theo Olof vrijdag of
ficieel afscheid heeft genomen
als concertmeester van het
Concertgebouworkest. Hij oog
stte langdurige bijval en werd
uitbundig gehuldigd na zijn so
lopartij in het geliefde concert
van Tsjaikowski. Eigenlijk had
hij liever Beethoven of
Brahms gespeeld, maar omdat
er voor het RAI-concert in het
Holland Festival nu eenmaal
een Russisch programma was
gepland, legde hij er zich bij
neer. Misschien maar goed
ook, want Beethoven en
Brahms zouden in de aboni-
mabele akoestiek nog minder
tot hun recht zijn gekomen.
Zo'n RAI-concert is een on
ding. Niet voor niets heeft een
topdirigent als Georg Solti er
enkele maanden geleden in
Amsterdam nog eens op gewe
zen dat in ruimten voor meer
dan 2.000 toehoorders een
symfonieorkest nooit zou moe
ten spelen. Ook voor het Con
certgebouworkest en het eigen
koor viel er in de RAI, eerlijk
gezegd, weinig artistieke eer te
behalen. Er gingen veel te veel
finesses en nuanceringen ver
loren. Het enige programma
nummer waarin dit er niets
toe deed, was de robuuste
openluchtmuziek van de Kro
ningsmars die Tsjaikowski
voor de voorlaatste Russische
tsaar maakte. Het deed er he
laas veel toe in de aangrijpen
de briefscène uit zijn opera
„Eugen Onjegin" die werd ge
zongen door de Russische sop
raan Natalia Troitskaya. Zij
zong ook de sopraansolo in het
tweede deel van „De Klok
ken" van Rachmaninow. Van
deze componist gaf het koor de
drie Russische volksliederen,
maar het kreeg de meeste bij
val voor zijn aandeel in de Po-
lowetser dansen uit Borodins
opera „Vorst Igor". Gewoon
lijk worden deze dansen zon
der koor uitgevoerd. Hoe on
bevredigend dat is, werd on
danks de slechte akoestiek ook
nu weer eens duidelijk. Niette
min zou het Concertgebouwor
kest er goed aan doen geen
concerten meer te geven in de
RAI-hal. Het voordeel van een
paar duizend extra luisteraars
weegt niet op tegen het grote
artistieke verlies. De acties
van de afgelopen maanden
werden immers gevoerd voor
het behoud van een goede a-
koestiek. Nu dan.
JOHN KASANDER
Europees Jeugdorkest in Doelen Rotterdam
ROTTERDAM Het jeugdor
kest, gevormd door ongeveer
honderd leden uit 18 landen
uit Europa geeft woensdag 10
juli een concert in de grote
zaal van De Doelen in Rotter
dam. Het orkest, onder leiding
van de Zwitserse dirigent Ma
rio Venzago, speelt werk van
Schumann, de Nederlander
Xander Hunfeld, Mendels
sohn, Debussy en Liszt. Solisti
sche medewerking verleent de
25-jarige Zwitserse violist Ste
fan Muhmenthaler in het vi
oolconcert in e van Mendels
sohn. Het Jeugdorkest werd
opgericht op initiatief van de
Raad van Europa en met steun
van het Jeugdfonds van de
Raad. Aanleiding vormde het
Europees Jaar van de Muziek
en het daarmee samenvallende
Internationaal Jongerenjaar
1985. Vorige zomer kwamen
de orkestleden, waarvan de
leeftijd varieert van 16 tot 22
jaar, in het Europese muziek-
kamp in Samendan/St. Moritz
bij elkaar om er onder leiding
van dirigenten en docenten
twee ambitieuze orkestpro
gramma's voor te bereiden, die
nog dezelfde zomer in vier
Zwitserse steden werden uit
gevoerd. Als uitdaging aan
jongere componisten werd een
Europese compositiewedstrijd
uitgeschreven. De Nederlan
der Xander Hunfeld werd eer
ste. Voor het concert in De
Doelen werd „Entropy" van
de in 1949 geboren Hunfeld
gekozen.Het concert begint om
20.15 uur.
Fascinerend
muziektheater
uit Japan
Holland Festival. Kabuki-ensemble
van Ennosuke Ichikawa III. De dui
zend kersenbomen van Yoahitsune.
RAI-Congrescentrum, Amsterdam.
Televisieuitzending a.s. woensdag,
NOS, Nederland II, 20.00 uur.
AMSTERDAM Tot de
hoogtepunten van het lopende
Holland Festival behoren naar
mijn mening de doorgaans fas
cinerende voorstellingen van
Oostaziatisch muziektheater.
Ik vermijd met opzet de vaak
gebruikte maar verwarring
stichtende term „opera". Er is
wel enige - verwantschap met
de Westerse opera, vooral in
het latere Japanse muziekthe
ater, maar de verschillen in ri
tuele en culturele achtergron
den zijn veel groter en wezen
lijker.
Ook het Japanse Kabuki-thea-
ter maakte dit weekeinde veel
indruk. In tegenstelling tot het
uiterst verfijnde en sterk ge-
styleerde Noh-spel dat het
Festival enkele jaren geleden
liet zien, is Kabuki traditioneel
volkstheater, in dit geval his
torisch gericht omdat het ging
om een opvoering van „De
duizend kersenbomen van
Yoshitsue", een werk uit 1747
dat oorspronkelijk werd ge
maakt voor een poppentheater
maar later wérd bewerkt voor
Kabuki. Aan dit volkstheater
mochten in het begin ook
vrouwen meedoen, maar nu is
dit spel al heel lang strikt
voorbehouden aan mannen die
ook alle vrouwenrollen spelen.
De acteurs zijn in deze vrou
wenrollen gespecialiseerd: zij
zijn getraind in kleine, sierlij
ke bewegingen en hun stem
geluid is vervormd tot een
hoge, schrille klank. Zij grime
ren zichzelf evenals de „echte"
mannen, die in hun stem, hun
gebaren en bewegingen ro
buust, martiaal, zelfbewust en
vaak ook agressief zijn.
Het opgevoerde stuk, over een
vete tussen twee families van
vechtjassen, werd niet in z'n
geheel vertoond. Dan zou het
14 tot 15 uur hebben geduurd
en dat is zelfs voor de moder
ne Japanners, die toch veelal
dol zijn op Kabuki, wat te veel
van het goede. Wij zagen dus
een bloemlezing die nog altijd
een uur of vier in beslag nam.
Vrijwel alle spelers kwamen
op en gingen af langs een spe
ciale loopplank, die „bloemen-
weg" wordt genoemd, omdat
de acteurs daar de bloemen en
cadeaus van hun bewonde
raars in ontvangst nemen, na
dat zij met een aparte pose of
een bijzondere acrobatische
dans afscheid hebben geno
men. Van de zaal uit links zat
onzichtbaar achter de matten
van een paviljoentje een en
semble opgesteld met instru
menten die enigszins verge
lijkbaar zijn met een luit, een
viool, een trom, een xylofoon,
enz. Wel zichtbaar was rechts
op het toneel een trio, dat
voortdurend rechtstreeks rea
geert op de actie van de spe
lers in veelkleurige, soms bon
te maar soms ook heel verfijn
de en geraffineerd ontworpen
costuums tegen een achter
grond van eenvoudig gesty-
leerde maar fraai gekleurde
decors.
JOHN KASANDER
