Dollar fors lager
Ontwikkeling
windmolens
valt tegen
Steeds minder banen
voor jongeren in EG
Bij architectenbureaus
dit jaar 800 banen weg
Melkproduktie met 9,55 terug
Avebe
krijgt
ƒ40
miljoen
subsidie
Meer solo-surveillance
van Wassenaarse politie
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
£eidte<Sowuvnt
DINSDAG 4 JUNI
Tulip- hotel in Sjanghai
ROTTERDAM Vertegenwoordigers
van de Chinese stad Sjanghai en de
Golden Tulip-organisatie in Hilversum
ondertekenen morgen in Rotterdam
het contract voor de bouw van een 600
bedden tellend hotel in de Chinese
stad, volgens Golden Tulip het eerste
volledig buitenlandse hotel in China.
Daarmee is een bedrag van 40 miljoen
dollar (140 miljoen gulden) gemoeid.
Het hotel, dat door een Nederlands
consortium wordt gebouwd, moet in
1988 klaar zijn. Het contract is een ge
volg van het vriendschapsverdrag dat
Sjanghai en Rotterdam zijn aangegaan
in 1979 en dat in 1983 en 1984 is ver
nieuwd. Golden Tulip is een dochter
van de KLM en heeft in 60 landen in
de wereld het beheer over (deels in sa
menwerking) circa 320 hotels.
Meer micro's in
de bakkerijen
DEN HAAG Het aantal bakkerijen
dat met een microcomputer werkt is
het afgelopen jaar verdubbeld van vijf
tig naar honderd. Gezien de ontwikke
lingen op de computermarkt valt te
verwachten dat dit aantal in de toe
komst sterk zal toenemen. Dit blijkt uit
een rapport van het Hoofdbedrijfschap
Ambachten. Over het algemeen waren
de bakkers die een computer hadden
aangeschaft tevreden, omdat zijn nu
het ondernemerschap beter konden uit
oefenen. Onvrede was er over de grote
hoeveelheid tijd en moeite om met de
computer te leren werken. Ook konden
de bakkers niet met „harde" cijfers
aangeven op welke manier de compu
ter zich had terugverdiend.
Schiphol bestelt
nieuw bagage
sorteersysteem
SCHIPHOL Schiphol heeft een
nieuw bagagesorteersysteem be
steld, dat inclusief de installatie 36
miljoen gulden gaat kosten. De
Westduitse Beumer Maschinenfa-
brik KG uit Beckum gaat het sys
teem leveren. De order werd giste
ren op Schiphol officieel getekend
door de directie van de luchthaven
Schiphol en de directie van Beu
mer. Schiphol heeft bedongen dat
voor ruim de helft van de aan
schafprijs zal worden besteld bij
Nederlandse bedrijven, die delen
voor het systeem moeten gaan le
veren.
Orders Airbus uit
Korea en Australië
PARIJS De Zuidkoreaan-
se luchtvaartmaatschappij
Korean Air heeft opnieuw
drie vliegtuigen besteld bij
het Europese vliegtuigbouw-
consortium Airbus Industrie.
Met het contract is een be
drag van 200 miljoen dollar
gemoeid. Airbus heeft tot nu
toe op de tentoonstelling in
Parijs 40 zekere orders en 13
opties kunnen bekendmaken.
Daarbij is een order van de
Australische luchtvaartmaat
schappij Ansett voor acht
vliegtuigen van het type
A320, een toestel dat in 1988
op de markt komt.
Belgen „slechts"5e
op lijst bierdrinkers
BRUSSEL „Belgen nog slechts vijfde
op lijst der bierdrinkers" meldde de Ga
zet van Antwerpen deze week. Uit cij
fers van de Konfederatie der Brouwerij
en van België blijkt dat de Westduitsers
de grootste bierdrinkers ter wereld zijn.
Per hoofd van de bevolking slaan zij
jaarlijks 148,3 liter achterover. Onbet
wiste kampioenen" noemt de Gazet hen.
„Zij steken daarbij de Tsjechen voorbij
met welgeteld één halve liter. De Oost-
duiters doen het iets matiger met 147 li
ter en de Denen zijn tevreden met 133,97
liter". Onmiddelijk na de Denen komen
dan de Belgen met een jaarlijks verbruik
van 128 liter gerstenat. De Nederlanders
zijn met hun 87 liter ook behoorlijke
drinkers.
De grote windturbine in Petten heeft een mijlpaal bereikt door
het overschrijden van de 10.000 draai-uren. Daarmee staat deze
turbine met grote voorsprong aan de top van alle grote en mid
delgrote windturbines.
PETTEN De toepassing en
produktie van wind-energie-
turbines ontwikkelt zich in
Nederland minder goed dan
enkele jaren geleden werd ge
hoopt.
Dat hebben vier wind-energie
deskundigen van het Energie-
-onderzoek Centrum Neder
land (ECN) gisteren in Petten
meegedeeld.
Het ECN test voor Nederland
se fabrikanten windturbines
op prestaties en veiligheid. Het
adviseert bij de ontwikkeling
van nieuwe modellen en is be
trokken bij experimentele toe
passingen van windenergie.
Volgens de ECN-deskundigen
is het voor een aanvaardbare
levensduur van de turbines
noodzakelijk dat modellen
evenwichtiger worden ont
worpen. Zo slijten veel oudere
types relatief snel door onre
gelmatige, harde wind, zoals
die vooral aan de kust op
treedt.
Nieuwere modellen voldoen
veel beter. Toch vinden de
ECN-deskundigen het nodig te
experimenteren met goedkope,
flexibele kunststoffen voor on
derdelen van de turbines; wis
selende belastingen kunnen
dan beter worden opgevangen.
Ook achten de deskundigen
het noodzakelijk dat Neder
landse fabrikanten hun kennis
bundelen om tot één goed pro-
dukt te komen. Dit zou groot
scheepse toepassing van wind
energie in Nederland mogelijk
moeten maken. Daarmee zou
ook de export gediend zijn.
De overheid moet volgens de
deskundigen het onderzoek en
de export van turbines gerich
ter stimuleren. Het zal echter
nog een aantal jaren duren
voor windenergie kan concur
reren met energie uit fossiele
brandstoffen.
Nu werken in Nederland zo'n
180 windturbines met wisse
lend succes. Eén bedrijf expor
teert met enig succes turbines
naar Amerika. De VS importe
ren met name veel Deense
windmolens.
BRUSSEL De vooruitzichten die jongeren in de Europese Ge
meenschap hebben op een baan worden steeds slechter. Boven
dien is er steeds meer sprake van langdurige werkloosheid en
zijn vrouwen nog altijd meer het slachtoffer van de zwakke ar
beidsmarkt dan mannen, zo blijkt uit gegevens van Eurostat, het
bureau voor de statistiek van de EG.
Bijna een kwart van de werklozen is tussen de 20 en de 24 jaar.
Tussen oktober 1980 en oktober 1984 is het aantal werkloze jon-
feren toegenomen van 3,1 tot 5,1 miljoen, een toeneming van
5%.
In dezelfde periode verdubbelde het aantal jongeren dat meer
dan een jaar als werkloos stond ingeschreven. Nu is ruim de
helft van het aantal geregistreerde werklozen meer dan twee
jaar zonder werk.
Volgens de Europese vakbondsfederatie ETUC in Brussel is de
situatie veel erger, omdat Eurostat in zijn gegevens alleen de of
ficieel geregistreerde aantallen werklozen heeft verwerkt.
Sommige mensen komen niet in aanmerking voor een uitkering
en schrijven zich niet als werkloos in, hoewel ze wel willen wer
ken. Hij schat het werkelijke aantal werklozen twee miljoen
groter.
Van de nieuw ingeschreven werklozen zijn de meeste tussen de
55 en de zestig jaar. Ook onder jonge vrouwen is de werkloos
heid groot; 27% van alle werkloze vrouwen zijn jongeren.
AMSTERDAM Er gaan dit jaar nog eens zo'n 800 banen ver
loren bij de Nederlandse architectenbureaus. Ook in 1986 en
1987 verdwijnen er banen. Deze verwachting wordt uitgespro
ken in het vandaag gepresenteerde jaarverslag van de Bond van
Nederlandse Architecten (BNA). De daling van de werkgelegen
heid bij de architectenbureaus bedroeg de afgelopen jaren al
2100 banen. De BNA spreekt dan ook van een „uiterst zorgelij
ke situatie". Dat komt volgens de bond vooral door de bezuini
gingen bij de overheid: „verschillende overheden vooral ge
meenten verrichten bovendien steeds meer werkzaamheden
zelf", aldus de bond.
AMSTERDAM De
koers van de Amerikaanse
dollar is gisteren fors om
laag gegaan. Op de wissel
markt van Amsterdam
werd een officiële mid
denkoers opgegeven van
3,42750 gulden, wat bijna
5,5 cent lager is dan vrij-
In de loop van de middag zak
te de koers nog wat verder,
maar bij de opening van de
Amerikaanse wisselmarkten
werd rond de 3,44 gulden ge
noteerd. De advieskoersen van
de banken bedroegen maan
dag 3,37 (aankoop) en 3,49 gul
den (verkoop) tegen vrijdag
3,42 en 3,54.
De daling werd toegeschreven
aan de tegenvallende berich
ten over de ontwikkeling van
de Amerikaanse economie.
Ook wordt er gespeculeerd op
een verdere daling van de
rentetarieven in de VS, wat de
dollar aan aantrekkelijkheid
doet inboeten.
De wisselmarkt in Frankfort
gaf uiteraard ook een daling
van de dollarkoers te zien.
Gisteren kwam er bij de
„fixing" een koers uit de bus
van 3,0392 mark tegenover
3,0892 vrijdag.
De openingskoers bedroeg gis
teren 3,0450 mark tegen een
slot van 3,0769 mark op vrij
dag. De slotkoers van vrijdag
in New York bedroeg 3,0530
mark.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Boeren
zullen hun melkproduktie
met 9,55% moeten beper
ken. Dat is 0,9% meer dan
in '84. Minister Braks
(Landbouw) heeft voor
zijn plan een Kamermeer
derheid bestaande uit
CDA en PvdA achter zich
gekregen.
Rond 1 oktober zal op basis
van de actuele ontwikkelingen
bekeken worden of de pro-
duktiebeperking bijgesteld
moet worden. Dat zal echter
alleen gebeuren bij belangrijke
afwijkingen in de produktie.
Dit is het resultaat van een
vergadering die de Kamer
commissie voor landbouw gis
teren hield met de minister.
Deze produktiebeperking bete
kent een gevoelige nederlaag
voor het Landbouwschap.
Het schap heeft steeds oepleit
dat de korting op de produktie
tot 8,65% beperkt bleef. Ook de
VVD is die mening toegedaan.
De VVD'er Blauw overweegt
over het besluit een Kamerde
bat aan te vragen.
De Kamermeerderheid be
staande uit CDA en PvdA ont
stond door een ommezwaai
van CDA'er Van der Linden.
Deze was het eerst eens met
het Landbouwschap en de
VVD. Hij heeft zich echter
door de argumenten van
Braks laten overtuigen. Bo
vendien meent Van der Lin
den dat de feitelijke korting op
de melkproduktie toch niet
boven de 9% zal uitkomen, ze-
verantwoord is de korting op
de melkproduktie nu tot 8,65%
te beperken. Als de melkpro
duktie tegenvalt zal de staat de
superheffing die boeren dan
ten onrechte niet betaald heb
ben, moeten ophoesten. Dat
mag niet van de EG.
Bovendien heeft de overheid
het bedrag (1% meer melk kost
70 miljoen) niet. Braks wees er
ook op dat zo'n beleid zou lei
den tot een bevoorrechte posi
tie van de melkveehouderij
binnen de landbouw.
noorden meer melk geprodu
ceerd dan zij mochten. Gemid
deld was de overschrijding
3,8%. In het oosten produceer
de 50% van de boeren te veel
melk, gemiddeld 3,1%. In het
zuiden waren die cijfers: 55%
van de boeren produceerde te
veel melk, gemiddeld 4,3%. In
het westen was er ook een
meerderheid van de boeren
(55%) die te veel melk voort
bracht (gemiddeld 4,2%).
Overigens heeft Braks 34 mil
joen gulden om boeren die
hard worden getroffen door de
superheffing enige verlichting
te geven. Van dat bedrag gaat
80% naar kleine boeren die tot
55 koeien hebben. Vooral klei
ne boeren hebben te veel melk
afgeleverd.
AMSTERDAM Het mi
nisterie van economische
zaken heeft Avebe, de
coöperatieve verkoop- en
produktievereniging van
aardappelmeel en daarvan
afgeleide produkten, in
principe een subsidie toe
gekend van 40 miljoen
gulden voor een bio-tech-
nologie-project.
EZ heeft aan de toekenning
echter de voorwaarde verbon
den dat Avebe één of meer
partners vindt. Het concern
zoekt nu partners in Neder
land. Drs. A. Mak, voorzitter
van de hoofddirectie, heeft dit
gisteren bij de presentatie van
de jaarcijfers meegedeeld.
Mak maakte eind vorig jaar
bekend dat Avebe zoeft naar
mogelijkheden zijn activiteiten
uit te breiden door nieuwe bio-
technologische projecten,
waarvoor het aardappelzet
meel als basis kan dienen.
Het bedrijf heeft 20 miljoen
gulden nodig voor onderzoek
en nog eens een zelfde bedrag
voor het opzetten van een
proeffabriek. Tot nu toe biedt
met name het maken van stof
fen voor de farmaceutische in
dustrie goede kansen.
Avebe heeft vorig jaar nog een
verlies geleden van 27,4 mil
joen gulden tegen 59,4 in '83.
Het verlies moet worden ge
dragen door de leden, de bijna
5.000 boeren die hun fabriek
saardappelen aan het bedrijf
leveren.
Voor dit jaar rekent het be
stuur van de coöperatie op een
verlies van tussen de 15 en 20
miljoen. Mak verwacht dat
Avebe over enkele jaren uit de
rode cijfers kan zijn.
Veel hangt af van de ontwik
keling van de oogst. De slechte
oogsten van '82 en '83 hebben
het bedrijf 40 tot 50 miljoen
gulden gekost. De Avebe is
voor dit jaar echter gematigd
optimistisch.
WASSENAARDat Wassenaar in veel dingen een wat aparte
plaats inneemt, toonde gisteravond ook de behandeling van het
jaarverslag 1984 van het korps gemeentepotyie van deze gemeen
te. De fractievoorzitters uit de Wassenaarse raad stelden in de
vergadering van de commissie algemene zaken onder leiding
van burgemeester drs. P.H. Schoute naast de kwestie van meer
politie op straat, vooral belang in alarmmeldingen, recepties op
residenties van ambassadeurs en onder meer vuurwapens.
Voor politiek Wassenaar is de grote vraag op dit moment of er
inderdaad meer politie op straat komt. Daar roept iedereen al
jaren om, en met succes, beweren de fractievoorzitters zelf. Ze
hebben in ieder geval de indruk dat er meer wordt gesurveil
leerd. Nu staat in het jaarverslag van de gemeentepolitie dat
moet worden getwijfeld aan de mogelijkheid nog meer agenten
dan nu de straat op te krijgen.
Volgens commissaris J.C. Van der Wolk „Is het de vraag of we
in de toekomst nog meer kunnen doen dan nu. Dat kan alleen
door de verkeerspolitie meer taken in de controlerende sfeer te
geven. Dat betekent dat door de andere agenten meer kan wor
den gesurveilleerd". De eerste man van het Wassenaarse korps
noemt als mogelijke tweede oplossing de surveillance van agen
ten, die alleen op pad gaan. van der Wolk noemt dat „solo-sur
veillance", en zegt hiervan dat men in Wassenaar hiermee nog
vrij onbekend is, en dat er soms nog wat angst is bij agenten
geen direkte hulp te hebben van een collega. „Dat mag geen
probleem zijn, want in Wassenaar is de gemiddelde assistentie-
tijd 3,5 minuut, en voor zo'n korte tijd redt een agent dat wel-
".aldus de commissaris. In elk geval krijgt Wassenaar een uit
breiding per 1 oktober naar een sterkte van 78,5 mensen (nu
75,5). Van der Wolk zei te hopen dat de uitbreiding nog twee
mensen méér oplevert, en dat hij in beroep gaat als dit niet ge
beurt.
Op de vraag van CDA-fractieleider V.J.W. Wensveen of er hoge
kosten zijn, omdat er meer dan 600 keer alarminstallaties loos af
gaan, zei Van der Wolk: „Laatst was er een zwaar onweer, en
toen zijn er veertig alarmen afgegaan. Reken maar dat elk
alarm globaal een uur werk oplevert. Wat doen wij dus als een
alarm twee keer per jaar onnodig afgaat: Dan sturen we een
brief naar de betrokken personen. Wordt de installatie niet ver
beterd, dan schrijft de politie dan ze bij een volgend alarm niet
meer komt".
Wensveen stelde ook de vraag hoe het zit met het aantal vuur
wapens in Wassenaar. Er zijn 30 vergunningen afgegeven voor
de schietsport, 20 voor schiethamers en 72, waarvan in het jaar
verslag van de poltie niet staat aangegeven waarvoor. Volgens
de commissaris zijn dat wapens die men schietklaar
thuis heeft liggen ter zelfverdediging. Hij stelde dat de betref
fende personen moeten deelnemen aan schietoefeningen, waar
op de burgemeester grappend opmerkte „dat ze dan tenminste
raak schieten". Verder zouden er in Wassenaar veel onklaar ge
maakte wapens voorhanden zijn.
VVD-fractieleider Ch.B. Aptroot wilde weten in hoeverre de be
waking van residenties langdurig werk oplevert. Van der Wolk
wilde hier uit veiligheidsoogpunt niet inhoudelijk op in gaan.
Wel zei hij dat extra bewaking van de dertig residenties van de
ambassadeurs in Wassenaar meer werk oplevert, waar tegen
over staat dat Wassenaar om onder meer deze reden 29 man
personeel meer heeft dan strikt genomen zou moeten.
Tegen PvdA-fractieleider H. Goulooze zei van der Wolk (zie ook
kader) dat de recepties van ambassadeurs 402 manuren werk op
leveren. „Je kan ook geen blik agenten opentrekken, met het
vragen van bijstand aan andere gemeenten moet je voorzichtig
zijn
Verder bleek gisteravond dat het ziekteverzuim van het politie
personeel (zonder de langdurig zieken) drie procent is, dat de
nieuwe politieverordening van Wassenaar in september in de
gemeenteraad komt, en „dat de politie geen haarlemmerolie is
voor maatschappelijke onvrede". Dit laatste werd door Van der
Wolk gezegd over de luilakviering, die dit jaar in Wassenaar
meer problemen opleverde dan in voorgaande jaren. Volgens
burgemeester Schoöte, die het merendeel van de vragen liet be
antwoorden door de commissaris, is hij van zins in het vervolg
minder toe te geven aan onruststokers:„Aan de negatieve bena
dering van de luilak viering wil ik een eind zien. Voor mij is dat
duidelijk".
Beurs begint week
goed
AMSTERDAM De Amster-
damse effectenbeurs is de
nieuwe week kalm, maar goed
begonnen. Waren in de och
tend de enkele echt flinke stij
gingen voornamelijk te vinden
in de financiële sector, in de
loop van de dag trokken ook
de meeste andere koersen ver
der aan. De deelindices voor
industrie, banken, verzekerin
gen en algemeen lokaal be
reikten nieuwe hoogste punten
voor dit jaar.
Bij de internationals ging
KLM voorop met een winst
van 3,50 op 62,40. Akzo
steeg 1,30 naar 108,40, Uni
lever 2 naar ƒ347, terwijl
Kon. Olie na een wat lager be
gin een dubbeltje hoger sloot
op 197,40. ABN ging 6 voor
uit naar 450 en NMB 4,50
naar 191, nadat eerder zelfs
f194 was betaald. Aegon ging
f 4,50 omhoog naar 194,50 en
Amev 3,50 naar 248,80.
VNU werd 4,10 duurder op
207,60, HBG schoot ƒ7 om
hoog naar ƒ141 en Anold 3
naar 227,50. In deze uiteinde
lijk vaste markt viel Westlan-
d-Utrecht uit de toon met een
f 1,20 lager slot van 106,80.
Op de lokale markt stal hout
handel Holdoh de show. Het
fonds, dat dit jaar in haar
moeilijke sector een vferder
verbetering van het resultaat
zegt te verwachten, eindigde
met een biedkoers van 220,
en dat was 20 boven de slot
koers van vrijdag. Borsumij-
-Wehry ging 2,50 vooruit
naar 383,50, Nedap 5,50
naar 123,50 en Beers 4 naar
295. Desseaux bleek beleg
gers 3,50 meer waard op
106,50 en Van Dorp uiteinde
lijk 5 meer op 179. ACF
was exdividend per saldo 5
beter op ƒ206. Van Berkel
stond exclaim flink onder
druk en ging naar f 40 (laatste
koers ƒ54,70). NBM schoot bij
na een gulden omhoog haar
13. Sanders Behang werd
eerst 10 lager geadviseerd op
95 en tenslotte verhandeld op
97. De obligatiemarkt gaf
winsten te zien tot rond een
halve punt.
LEIDEN Noteringen groente- en
fruitveiling, maandag 3 Juni: aardap
pelen 2,60-3.46; andijvie 30-56; peu
len 8.10-9,40; snijbonen 5-5,30; kro
ten 53-64; Chinese kool 35-60; rode
kool 1,60; spitskool 52-1,10; postelein
35-59; rabarber 38-40; spinazie 32-
1,02; ijsbergsla 50-60; broccoli 3,30-
4,50; venkel 3,30-3,55; uien 19-41;
witlof 65-2,05; bloemkool 6 per bak
1,85-2,45; bloemkool 8 per bak 1,55-
1,90; bloemkool 10 per bak 60-1,45;
sla 13-39; bleekselderij 50-1.20; bos-
peen 1,55-2,80; peterselie 22-69;
raapstelen 38-41; radijs 32-41; selde
rij 33-51; bos uien 17-46; paprika sl
31-47.
DE LIER - Deift-Westerlee, dinsdag 4
juni
Aubergines 170-490; bloemkool 70-
320; courgettes 35-75, courgettes
geel 114-125; koolrabi 18-27; paprika
groen 410-790, paprika rood 240-
340, paprika geel 510-900. paprika
paars 260-1300; radijs 19-48; sla 13-
43; gelichte sla 17-45; snijbonen 550-
640; tomaten 760-1490; vleestomaten
1240-1850; ijsberghollen 85-180.
goud en zilver
De goud- en zilverprljzen van
gistermiddag, tussen haakjes de
vorige notering. Goud onbe
werkt 34.750-35.250;
(34,820-35,320). Bewerkt 37,020
laten; (37,090 laten). Zilver onbe
werkt 650-720; (655-755). Be
werkt 760 laten; (770 laten).
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur. za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
