Omwegen
1
/I
der
wet
Koudekerkers mogelijk
van de Cauchenkerk
„TV G uit Leiden gooit
weer hoge ogen in Kerkrade
Kleiden omgeving
Cetdae(3oirtani
DINSDAG 4 JUNI 1985 PAGINA 15
o i p g.y a n
-^ Calprngio.
n ^r~—
Burolc
- r ^natumagos. 1
,RP"»sr":
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in [leze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
Hoor Ton Pielers
Op een geheel andere ma
nier dan het met bloeddorst
omgeven „top-voetbal" ma
nifesteren zich doorgaans de
cultureier ingestelde groe
pen in onze samenleving.
Een welluidend voorbeeld
daarvan is de christelijke
muziekvereniging „Kunst en
Genoegen", prominent
werkzaam als muzikale her
aut van Leidens glorie. Je
hoeft maar „K G" te zeg
gen en nagenoeg iedereen
weet waar je het over hebt.
Het is, bijvoorbeeld, elk jaar
weer opvallend tijdens de
Grote Optocht van 3 okto
ber: in de verte wordt mu
ziek gehoord, onzichtbaar
nog, maar klanksterkte en
klankidioom doen de wach
tenden met zekerheid we
ten: „Daar heb je K G
Daar bestaat dan geen twij
fel over, ja daar kun je zelfs
vergif op innemen wat
dan niemand doet, anders
zou men die show missen.
„K G Leiden", „show
and marching band", één
van 's lands toonaangevende
kijk- en luisterkorpsen en
behept met een tomeloze ac
tiviteit. Anders dan bij de
meeste amateurverenigingen
op muziek- of toneelgebied,
die eenmaal of hooguit twee
keer in het jaar hun „open
bare" uitvoeringen hebben,
treedt „Kunst en Genoegen"
nagenoeg aan de lopende
band aan. Onvermoeid en
zelfbewust blijft het korps
met senioren en junioren
met klaroengeschal en pau
kenslag aan de weg timme
ren, tot aan het front van de
alom klinkende wedijver.
Binnen de grenzen, maar
ook internationaal. Het sei
zoen 1985 spreekt in dit op
zicht weer boekdelen.
Over een maand wordt op
nieuw een hooggekwalifi
ceerde wed-strijd aangegaan.
Op 7 juli, namelijk, zal de
show- en marching band „K
G" voor de zoveelste maal
aantreden om de show te
kunnen stelen bij een groot
publiek. Opvallend is, dat
die naamgeving steeds weer
zich wijzigt en aangepast
wordt; zoals een slager niet
meer gewoon slager kan
zijn, maar een meester-, een
echte of een keurslager moet
wezen om de aandacht te
blijven trekken. Om van de
bakkers en de slijters maar
niet te spreken. Ook al bezit
je zeggingskracht als voor
aanstaande, gedisciplineerde
en bekwame muziekvereni
ging, je zult je bij zoveel con
currentie moeten blijven
aanpassen met kwalificaties
die mondiaal meespreken.
Je moet tegenwoordig super
zijn om nog mee te kunnen
tellen. Welnu, K&G draait
haar hand daar niet voor
om. Het „mondiale" niveau
is van dien aard dat aanpas
singen in de aanduiding
geen enkele moeilijkheid op
leveren.
Wereldfestival
,.K G" neemt op 7 juli a.s.
deel aan het befaamde we
reldmuziekconcours in
Kerkrade eens ontstaan,
terwijl de Domaniale mijn
nog tot de verbeelding sprak
en z'n laatste rookpluimen
en kolenproduktie leverde.
Een wereldfestival in mars
ritme; een „trooping the co
lour" zonder „queen", maar
wel vol indrukwekkende
majesteit „from all over the
world". Na een niet kinde
rachtige maar grondige
voorbereidingsperiode, waar
nu nog hard aan gewerkt
wordt, zal K G meedoen
aan de mars- en showwed
strijden. 's Morgens vroeg
vertrekt de (K G) trein,
met aan boord tevens een
grote, volmaakt onschuldige
supportersschare zonder
slag- of steekwapens, naar
Kerkrade. „En als K G
weer terug is van dit WMC
zullen onze leden gaan ge
nieten van een welverdien
de vakantie, maar niet voor
lang", zo deelt de organisatie
nu alvast mee.
Nee, K&G komt nooit aan
enige rust van importantie
toe. De trommen blijven rof
felen, de pijpers blijven een
eeuwenoude traditie in her
innering roepen, de blazers,
krom en recht (wat hun in
strumenten betreft) kunnen
K&G versaagt nooit. Er
staat veel op het spel. Ook
op dit punt moet Leiden blij
ven Leven. Aan de andere
kant wordt wel duidelijk,
dat Oefening Kunst Baart.
Enfin, van dat baren krijgt
K&G geen genoeg. Ze
desnoods de muren van Jeri
cho doen wankelen. Kortom.
f heeft net een taptoe in
Woerden achter de kiezen,
op Koninginnedag was ze in
Compiegne, in Frankrijk; ze
gaf een bevrijdingstaptoe op
het Pieterskerkplein in Lei
den, verscheen later in Me-
demblik, „beblies" de ope
ning van de Leidse „meubel
straat", was een paar dagen
geleden nog in het Westduit-
se Trier, de oudste Romeinse
stad „aan deze kant van de
Alpen". En dan sla ik nog
maar een heel stel uitne
mende verrichtingen van
Jong K&G over, want dat
„departement" van 's Lei
dens „lead marching band"
heeft ook een massa good
will in de prille benen zitten.
De senioren zullen dit jaar
voor de derde maal meedoen
aan de Nationale Taptoe
Breda (maar „Delft" blijft in
de herinnering), waarvoor
op 21 augustus de eerste re
petitie gehouden wordt.
Maar nog vóór de „Nationa
le" is er een K&G- optre
den in het roemruchte Bad
Ems, in West-Duitsland,
waar tegen 1870 de grond
slag werd gelegd voor de
korte Frans-Duitse oorlog
die de Pruisische koningen
een bijna 50-jarig keizer
schap opleverde. Maar van
zelfsprekend heeft het Leid
se K G daar geen bood
schap aan. De Vereniging
heeft wel nog wat anders te
doen: eind augustus interna
tionale taptoe van Vlaande
ren in Gent. Dat is dan weer
na Breda.
Jong K&G
Als u het wedervaren van
de senioren en junioren van
,,K G" op de voet wilt bij
houden, kunt u het beste de
agenda's in de Leidse bladen
raadplegen. Want er is zo
veel dat ik 't allemaal niet
kan optekenen. Ik zou best
het vuur uit m'n sloffen wil
len lopen aangaande K&G,
maar het is werkelijk geen
doen met die razende Roe-
lands. Neem Jong K&G
eens: dat zit, met alle res
pect, eind van deze maand
prinsheerlijk op het pony
park Slagharen, maar intus
sen zitten de jongelui vastge
bakken aan optredens in
Leiden en omgeving. En op
28 augustus is er weer de
Leidse Taptade; speciale
aanbieding. Dan zal de nieu
we show hun laatste „Sailor
Song" (het lijkt wel op een
Sing Song van kaperkapi
tein Roodbaard) moeten eve
naren.
Na een voorbereidingsperio
de van een jaar zullen de le
den van de „Stageband K
G" er ook aan moeten gelo
ven. Die jongelui worden op
een zeker moment het „die
pe" ingegooid, als „K G's"
nieuwe hoop. Bij hun optre
den wordt „scherp gesle
pen": waar die „stageaires"
verschijnen zal ook de klok
van „K G" moeten slaan.
De Stageband kan overigens
nog best een aantal leden
kunnen gebruiken vanaf 35
jaar. Er is, dus, nog hoop
voor velen van ons. Inlich
tingen en aanmeldingen, so
wieso, bij het Secretariaat,
tel. 071 - 21 55 37. Men moet
wel rekening houden met
een „erg druk seizoen".
Maar dan bij het meest on
dernemende show-korps
van zowat de hele Rand
stad...
jTeDuur weekeinde
t33! Het leven van een bloe-
aderjnenhandelaaar gaat niet
rmatiitijd over rozen. Gisteren
:ht tbgrscheen er een voor het
kantongerecht om zich te
verantwoorden voor de
jaden van een van zijn
2 lfihauffeurs. Deze bloemen-
J Jijder had iets onrechtma
tigs gedaan met de tacho-
traafschijf (hierop is te
jien hoe lang een chauf-
gïeur achter het stuur zit).
[.Mijn ouders waren veer-
lig jaar getrouwd en daar
om gingen we in het
(veekeinde met de hele fa
milie naar de Huttenheug-
G —ie", vertelde deze eigenaar
'aar-^3n een groothandel in
:rklaj>l°emen- De Huttenheugte
ipsscjs zo'n bungalowpark met
weig)ubtropisch zwemparadijs,
ling i-Dus op zaterdag moest
ho|n>jn chauffeur bloemen
rweijislen. Zijn meisje, die nu
rondi'n vrouw is, wilde wel
Eens mee. Hij ging haar
r,vapphalen, anders was hij
®enooit bij dat viaduct ge-
{veest", legde de man uit.
[)PerWat hij met dat laatste be-
#oe^e werd vooralsnog
5!niet duidelijk, het klonk in
"'neder geval wel onheilspel-
"de1end. „Dat is wel het duur-
er|te weekeinde in mijn le-
a™ijlren geweest, die vracht-
Jvagen was alleen maar
leelti^A verzekerd", maakte
e' snij de zaak nog onbegrijpe-
en jiiker.
jen I
i" kantonrechter Sprey be-
j greep hem niet helemaal
inte p vroeg om een verduide-
ne dijking. „Hij is bij dat meis-
ind weggereden en de wa
an tüen k°n niet onder het
tu?duct door. Die wagen was
d jslotal-loss, dat heeft me
roeg20.000 gulden gekost", ver-
1(j tuchtte de bloemenhande-
|aar. Moet een hele nare
venSedac^te zÜn geweest.
Terwijl hij in het zwempa
radijs van de glijbaan af
gleed (of iets anders ple-
tierigs aan het doen was),
.jeed zijn chauffeur een
"^iure auto klem onder een
Viaduct. „Is die jongen nog
P bij u in dienst?", wilde een
(ïieuwsgierige Sprey we
ten. Het antwoord van de
keker niet haatdragende
EN Werkgever was bevesti-
iiet-wend. Officier van justitie
i aavan den Broek zei dat hij
ft hiets wist van die aanrij-
entding. „Ik vind dat meneer
ueelil genoeg schade heeft ge-
tgenieden en vraag daarom
gebijen schuldig verklaring
verlkonder straf". Sprey was
hoornet daarmee van harte
chuibens.
5rrange tenen
ld Een veehandelaar had een
de van zijn koeien verzorging
ing Dnthouden. Een keurige
difreschuldiging die eigenlijk
iwnfiiets anders wilde zeggen
i tu$lan dat de man het beest
had verwaarloosd. Het
ng in dit geval om de
dauwen (zo heten de voe-
tuéen van runderen) van de
iet ifwart-bonte melkgeefster.
en cDie waren niet voldoende
c ogekapt. Achter bereikten
verJeze hoornen voeten een
ngte van respectievelijk
1 en 28 centimeter, de
m^lauwen van de voorpoten
Ie wtvaren zo'n 13 centimeter
ïaarlang. In deze erbarmelijke
r (oestand werd het gekwel-
jur fle dier in de Groenoord-
s reballen in Leiden aange-
meijroffen. Sprey bekeek een
gswfoto van de koe en zei,
koiicennelijk met kennis van
i. taken: „O ja, dat is niet
hormaal". De handelaar
/ertelde op deftige toon
StOflat het om een hoogbe
jaard rund ging, dat twee a
een?r'e maanden *n de vetwei
inesrad gestaan. Oftewel, het
amener moest na een leven
Jang melk te hebben gege-
I °_ven even wat aansterken
"voordat de laatste gang
le gj»aar het slachthuis (via de
^uroenoordhallen) werd
in H[emaakt Volgens de ver-
lachte sleten de klauwen
van de koe in het weiland
niet. „Ze had inderdaad
lange tenen", gaf hij rui
terlijk toe, „maar ze was
hok al zeker 10 a 12 jaar
bud. Pijn had ie er niet
lian, het was alleen hoorn
ig Hees". Sprey zag in het
lYa»proces verbaal dat de leef-
fld4ijd van de koe negen jaar
heel oud", be
de man, „De mees
koeien worden niet ou-
dan vijf jaar. Officier
den Broek vond dat
man de klauwen had
bekappen. „Het
had er duidelijk last
vond hij en eiste een
van 150 gulden. „Bij
mensen zie je ook dat
te hard groeien. Het
een ouderdomsver-
merkte de han-
op.
je dieren behandelt,
een kwestie van bescha-
oordeelde Sprey.
ik ben toch niet he-
overtuigd. Vrij-
luidde het vonnis,
dank u wel. Deze
was mij gewoon ont-
zei de veehande-
voordat hij de
verliet.
vin
vfla
t lijen,
i b(3
De heer A.J. Vos uit Hazerswoude een stuk Alphen. Dit gebied werd
stelde voor deze krant een serie sa- vroeger de Rijnstreek genoemd. In
men die handelt over de kerkge- tien delen beschrijft hij het wel en
schiedenis van Hazerswoude-Rijn- wee van de parochies in deze plaat-
dijk, Groenendijk, Koudekerk, Lei- sen. De heer Vos maakte voor het
derdorp, Zoeterwoude-Rijndijk en parochieblad al eerder de serie „Het
verre en nabije verleden van onze oude naamsverklaringen, kerk en
parochie". De verhalen die hierin kerkgeschiedenis en zijn roemrijke
staan, zijn een aanvulling en uit- adellijke geslachten van de Van
breiding daarop. Het oudste deel Hoorn 's, Van Teylingen, Van Toll's
van de streek is het 4500 inwoners en Van Poelgeesten,
tellende Koudekerk met zijn zeer
„KUNSTEN GENOEGEN" ZWEEPT DE HELE
VADERLANDSE FANFARE-BUSINESS OP
(uit de derde eeuw) komt de naam Matilone voor op de
Op de kaart van Castorius
plaats van Koudekerk.
voor een groot deel hun
zwerversbestaan hadden
vaarwel gezegd. Bij velen
kon echter van een vaste
woonplaats nog niet ge
sproken worden".
Wellicht gold dit ook voor
de Chauken waartoe de
Chamaven behoorden. De
Saksen (waar de Chama
ven en Chauken weer bij-
hoorden) waren verspreid
over een gebied, dat zich
uitstrekte vanaf de Elbe in
't Oosten tot achter de IJs-
sel in 't Westen en van As
sen in Drenthe tot Zeve-
naer in 't Zuiden. De naam
Saks, zo genoemd naar het
korte mes „Sahs" aan de
gordel, wordt het eerst in
de tweede eeuw vermeld
door de Romeinse geograaf
Plinius II.
In het boek „Hooge Heer
lijkheid en Gemeente Kou
dekerk" uit 1855 schrijft
J.W. Regt: „De naamsoor-
sprong van Koudekerk,
door de landlieden meestal
Koukerk, Koekerk of Coij-
kerk geheten, is vrij onze
ker. Van Rhijn, schrijver
der Rhijnlandsche oudhe
den, verklaart de bena
ming daaruit, dat de kerk
op „eene meer dan gewone
winderige plaats" gebouwd
is. De meeste andere ge
schiedschrijvers leiden
evenwel de naam af van
de Cauchen, een volks
stam, die volgens Plinius
tussen de Rijn en de Maas,
dus ook in deze streek ge
vestigd was. Bij de invoe
ring van de christelijke
godsdienst zou de eerste
kerk onder deze volksstam
gesticht zijn, die als hoofd
en moederkerk van enige
anderen, de naam „Cau-
chen-kerk" gekregen zou
hebben. Deze kerk zou als
een missiepost hebben ge
fungeerd om de „barba
ren" te bekeren tot het
Christelijke geloof.
Noorse afstammeling
streek neer op een plaats
die al op landkaarten van
enkele eeuwen daarvoor
wordt genoemd. Ongeveer
in de derde eeuw ver
schijnt er op de plattegrond
van de Rijnstreek die door
de Romein Castorius werd
gemaakt, de naam „Matilo
ne". Dankzij een ijverige
geestelijke is een kopie van
deze kaart bewaard geble
ven.
Niet veel later verdwijnt
die naam en komt er een
aanduiding die al meer op
de naam Koudekerk lijkt.
Over de herkomst van de
naam Koudekerk of Cau-
dekerke zijn verschillende
lezingen. Het parochiege
schiedenisboek, vermeldt:
„Of een gewone winderige
plaats; of genoemd naar de
eerste bewoners, de Chau-
chen, een volksstam tussen
Middelsten Rijn en Maas
met hun Cauchenkerk."
Deze Chauchen woonden
in de zeer bosrijke streek
langs de Rijn. Dat weten
we van de Romeinse
schrijver Amminianus
Marcellinus. Hij meldt dat
de grote veldheer Julianus
in het jaar 348 in deze stre
ken oorlog voerde tegen de
Chamaven, een volk dat
oorspronkelijk de Gelderse
Achterhoek bewoonde,
maar in die tijd verder
naar het Westen was door
gedrongen.
In het gedenkboek dat ter
gelegenheid van het 1000-
jarig bestaan van Lichten
voorde verscheen, staat:
„In het begin van onze
jaartelling woonden hier
en elders stammen, die
Gerulf van Kennemer-
land is de man die we
als verantwoordelijke
kunnen aanwijzen voor
het ontstaan van de ge
meente Koudekerk.
Deze graaf was zoon van
een kapitein van een Vi
kingschip. Zijn Noorse
vader viel omstreeks de
tiende eeuw ons land
binnen. Het beviel hem
hier kennelijk, want hij
bleef. Vele van zijn na
komelingen en van an
dere Vikingen, zijn in
die tijd in de adelstand
verheven. Zijn zoon Ge
rulf werd de eerste
graaf van Holland.
Gerulf kreeg van de Karo
lingische vorst Lotharius II
een stuk grond dat Kenne-
merland heette, te leen. De
De heer A.J. Vos met het boek over de kerkgeschiedenis van de Rijnstreek.
VOORBURG
